Пророк Иероним Босх

                Н. Молевой
«Вниманье! Вниманье! Вниманье!
Готовится атомный взрыв.
Прячьте детей и книги,
Прячьте земные дары,
Рукописи и партитуры
Бетховена и Гуно!
Прячьте картины Босха –
Он знал про это давно».
Странный, дивный художник!
В средневековой теми
Сидел он перед мольбертом,
Свечи горели и тени
Теснились в углах мастерской,
Тени бежали по краскам,
Подобные тем что нависли
Над землею родной.
Испанцы край захватили,
Люд на кострах сжигали,
Жить и дышать не давали,
А только существовать.
Малых детей бросали
На шпаги и на  ножи
И нечем было смеяться
Творцу, что с правдой дружил.
Поэтому у Иеронима
Не сердце в груди - головешка,
Нет на губах у  Босха
И самой малой усмешки.
Он видел, что души согбенных
Не сталь, а безвольный воск.
И потому пророчил
Этим никчемным людям
Художник Иероним Босх.
Неукротимой фантазией
Воссоздавал их уродство.
Слышатся звуки рыданий
Сквозь трещины на полотнах.
Летают мёртвые птицы,
Пылают живые кусты,
Твари грифоголовые
Режут себе животы.
Вот головы ходят без ног,
Отдельно - зады и колени.
Отбрасывают пожары
Темные голые тени,
Сквозь дым и пламя пожарищ ,
сквозь пепельный мутный свет
движутся танки, которых
в то время не было, нет!
Да как же сумел он предвидеть,
Что через сто поколений
Вылупятся, оживая,
Твари его творений?
Что из окопов разом -
Поднимутся  стар и млад -
Будут бросаться  на танки
С тяжелой связкой гранат.
Вы, восковые души,
С цепей кошмары спустили,
Вы над росной землёю
Смерти грибы взрастили…
Это давно пророчил
Босха тревожный мозг.
А все ж одного не ведал,
Великий Иероним Босх,
Он – душевед, ясновидец,
Знавший  моря и сушу,
Не мог он узнать что в мире
Стальные вырастут души,
Что на трусливых и хищных
Поднимется их рука
И вытрясет их из шкуры,
Картошкой гнилой из  мешка.
«Вниманье! Вниманье! Вниманье!
Взрывов больше не будет!
Несите скульптуры и книги!
Пойте и смейтесь, люди!
Несите младенцев спящих
Под солнечных звуков прибой!
Несите картины Босха!
Отбой! Вечный отбой».
1960


Прарок Геронім Босх (оригинал)

                Нине Молевой

«Увага! Увага! Увага!
Рыхтуецца атамны выбух.
Хавайце дзяцей!
Хавайце вучоных і кнігі!
Хавайце ў зямлю партытуры
Бетховена і Гуно!
Хавайце карціны Босха:
Ён ведаў пра гэта даўно».
Дзіўны, дзіўны мастак!
У цемры сярэднявечча
Сядзеў ён перад мальбертам,
Які асьвятлялі сьвечы.
Цень у кутах пакоя,
Цені па фарбах бягуць,
Цень над роднай краінай,
Змрочныя цені ў мазгу.
Іспанцы край захапілі,
Палілі людзей без жалю,
Жыць не давалі нікому,
Існаваць – рабам дазвалялі.
Плакалі дзеці малыя,
Ўміраючы на нажы,
І нельга было сьмяяцца
Мастаку, што з праўдай дружыў.
Таму ў грудзях такога
Не сэрца, а галавешка,
Таму ў Героніма Босха
Памерла на вуснах усьмешка.
Ён бачыў, што душы прыгнечаных
Не сталь, а бязвольны воск,
І прарочыў дрэнным людзям
Геній Геронім Босх.
Сваёй неўтаймоўнай фантазіяй
Выклікаў ён пачварныя здані...
Праз трэшчыны на палотнах
Чуюцца гукі рыданьняў.
Лётаюць мёртвыя птушкі,
Палаюць жывыя кусты,
Пачвары з галовамі грыфаў
Рэжуць сабе жываты.
У адных галовы без ног,
У другіх пад задам калені.
Кідаюцца ў пажарах
Маўклівыя голыя цені. 
Праз дымнае і чырвонае,
Праз попельнае сьвятло
Танкі ідуць магутныя,
Якіх тады не было,
Ці мог ён тады прадбачыць,
Што пройдзе сто пакаленьняў
І ажывуць наяве
Пачвары яго ўяўленьняў?
Што будуць з акопаў людзі
Дзерціся на накат
І кідацца ім пад ногі
Зь цяжкай вязкай гранат.
Вы, васковыя душы,
З ланцугоў кашмары спусьцілі,
Вы над роснай зямлёю
Сьмерці грыбы ўзрасьцілі...
Даўно прарочыў такое
Босха трывожны мозг.
І ўсё ж аднаго ты не ведаў,
Вялікі Геронім Босх
Зьведаўшы чалавека,
Зьведаўшы мора і сушу,
Не мог ты ведаць, што ў сьвеце
Стальныя вырастуць душы,
Што на хлусьлівых і хцівых
Узьнімецца іх рука
І вытрасе іх са скуры,
Як бульбу гнілую зь мяшка.
«Увага! Увага! Увага!
Выбухаў больш не будзе!
Выносьце скульптуры і кнігі,
Сьпявайце і сьмейцеся, людзі!
Выносьце дзяцей заспаных
Пад сонечных гукаў прыбой!
Выносьце карціны Босха!
Адбой! Вечны адбой!»
1960