Змяя

ЗМЯЯ
леанід ПРАНЧАК

Маленькая паэмка жахаў

У Гародні, дзе Каложа,
(Собіла ж прысніць)
Запаўзла змяя ў мой ложак
І са мною спіць.

Я прачнуўся і не веру
Здзіўленым вачам.
Адчуваю, як хімеру,
Я змяіны шарм.

Ледзьве дыхаю,
Здаецца.
Гэта жарт ці здзек?
Бо калі змяя прачнецца,
Я засну навек.

Абвіла мне ногі, рукі.
Не пацей, не спі.
Цёмнай ноччу ля гадзюкі
Гучна не храпі.

***
Спіць, блішчастая такая,
Як іранскі шоўк.
І праз сон яна каўтае
За глытком глыток.

Стала вечнасцю хвіліна.
Не магу ўздыхнуць,
Бы мяне яна, змяіна,
Можа праглынуць.

Я ляжу, не варушуся,
Вельмі страшна мне.
Так баюся, што малюся
Богу на сцяне.

Вось здарэнне дык здарэнне.
Хіба ж я хацеў?
Я змяю маіх сумненняў
На грудзях прыгрэў.

***
А яна, калі прачнецца,
Скочыць і кусне
Скуру, там дзе б’ецца сэрца
Хмельнае ў мяне.

Ох, змяішча, ох, змяёўна,
Жаль маіх спакус.
Ты прыгодаў каралёўна
І правінаў друз.

Прыпаўзла, каб не забыўся,
Як грашыў і дзе.
Прыпаўзла, каб павініўся,
Нібы на судзе.

Ох, змяя, язык з атрутай,
Чорны страх начэй,
Водар бору з мятай-рутай
Ды гіпноз вачэй.

***
Ты нядрэмнае бяссонне,
Ты світання звон,
Ты маіх трывог бяздонне
Ля начных акон.

Покуль дрэмлеш ты са мною,
Нават мне на здзіў,
Я злаўлю цябе рукою
Той, якой карміў.

Кіну ў Нёман цёмным водам
На пракорм язям.
Я змяю сваіх нягодаў
Ім за так аддам.

І яна, страхоцце змроку,
У раку ўпадзе.
Ані жалю, ані лёку.
Хвалі на вадзе.


***
У Каложы на світанні
Службу адстаю.
Папрашу аб дараванні
Бога і зямлю.

І адляжа з сэрца цяжкасць
Нудных скрушных дзён...
І набудзе сэнс і важкасць
Гарадзенскі сон.

А пакуль на коўдры сіняй
Вольна, як свая,
Спіць балотная багіня,
Мудрая змяя.

Я чапаць яе не буду.
До пустых высноў!
Можа, між ілжы і бруду
З ёй у нас любоў.

***
Я стаіўся: вось праява.
Ложак мой не схрон.
Беспрытуальная, як слава.
Страшная, як сон,

Змейкі сонная істужка,
Адпаўзі, малю.
Дзе ты, спрытны коршун-птушка,
Забяры змяю.

Што без толку тут галёкаць:
Сам я ціш люблю.
Спіць змяюка сном глыбокім,
Дык і я пасплю.

Як прачнуся рана-ўранку,
Калі буду жыў,
Уцячэ змяя-мядзянка
У карэнне сліў.

***
А, калі ж яна і ўкусіць,
Што ж такі мой лёс.
Не бывае толькі, мусіць,
У змяюкаў слёз.

Закаханы небарака.
Жаль той не па мне.
Спіць кусачая змяяка,
Сніць у сне мяне.

Хто самрэч яна такая,
Каб жа ведаў я.
І чаму абагаўляе
Грозная змяя

Кожны міг жыцця зямнога,
Проста без прыкрас.
Прада мною, як дарога,
Сцелецца праз час

Па Гародні, дзе Каложа,
Ля з’імшэлых брам.
Дзе маёй любові ложа,
Сноў маіх вігвам.

***
Там не там, але гулліва
Мушу вам сказаць:
Так пяшчотна, так цнатліва
Са змяёю спаць.

Я прачнуўся.
ЖЫвы, значыць.
Галава гула.
І давай я змейку лашчыць,
Толькі б не ўцякла!

А яна, нібы чакала,
Лашчыцца сама.
Бы па мне засумавала,
Бы ў бары зіма.

З той пары мы разам з ёю.
Збочыць – ні на крок.
Як з грымучаю змяёю
Малады змяёк.

22.03.2023