Паданне пра Ваукалака

Найстрашэнны аповед казацьму я вам:
Як ахвяры прыносілі цёмным вірам,

Як дранцвелі старыя ад моцнага рыку,
Як марнела навокал і вёска, і выган,

Як губляліся людзі ва ўласных садах,
Як згубілі трываласць і сцены, і дах,

Калі спевам на трызну не здзівіш чарцей,
І ніхто не чакае дахаты гасцей.

Гэта казка- не казка, а мо й не аповед,
Ды аднойчы жывёлу задзерлі на полі,

Пазагрызлі сабакаў, пакралі курэй-
Раптам знекуль з'явіўся раз'юшаны звер.

Ён прыходзіў апоўначы, гойсаў ля хатаў,
Быў ён чорным амаль і даволі кудлатым,

І хаваючысь ў хатах, гасілі святло,
Бо на вочы свае яны бачылі зло...

Невядома чаму ён аднойчы з'явіўся
У сярэдзіне дня, як грымоты ўзняліся,

І залева страшэнная біць пачала,
Вось тады і з'явіўся на ўскрайку сяла.

У тым месцы была невялікая хатка,
І на жаль не паспела малое дзіцятка

Ад залевы схавацца ў адрыну ці хлеў-
І стаяла дзяўчынка пад шатамі дрэў...

Ён убачыў, адразу пачаў набліжацца,
Зубы ляснулі нібы жалезкі у пастцы,

І схапіўшы дзяўчынку за белы каўнер,
Хутка знік у залеве бязлітасны звер.

І далёка занес ў нетры цёмнае пушчы,
Аж сукенка дзяўчынкі зрабілась анучай,

І падраную голлем у засень між траў,
Ён маленькае цельца на глебу паклаў.

І карцела яму пажывіцца удосталь,
Каб пакінуць пасля толькі белыя косткі,

Ды схапілась дзяўчынка за лапу яму
І даволі раптоўна ўзняла галаву,

І глядзела у вочы, не кажучы слова,
І чамусьці знямела ваўчыная мова,

Прыгадалася раптам, што колісь і ён
Быў дзіцёнкам, якога схапілі ў палон

І таксама аднеслі праз пашы і гоні
У гушчар, дзе не ходзяць і дзікія коні,

І чамусьці пакінулі там да пары,
Покуль іклы не выраслі і кіпцюры...

Колькі часу прайшло невядома нікому,
Як драпежнікам стаў ён у сёлах вядомым,

І казалі, што літасць схаваў у галлё-
Быццам вырваў у пушчы ён сэрца сваё...

Ды чамусьці цяпер тыя сінія вочы
Абудзілі пачуцці у нораве воўчым,

Знік на хвілю і выскал, і сцішыўся рык...
Толькі звер прагавіты нікуды не знік!

Ён ашчэрыўся зноў і ускочыў імкліва,
Падышоў да дзяўчынкі, што Бога маліла,

І ужо без развагаў, не гледзячы ў твар,
На кавалкі імгненна дзіцё разарваў!

Ну а потым прынес яе косткі дадому,
Каб надзея была непатрэбнай нікому,

Каб згубілі свой розум бацькі ад віны,
Каб да скону пра шчасце забылі яны.

Як ў свой час не было і яму ратавання,
Дык цяпер і астатніх ён нішчыць дазвання,

Нібы помсціць за тое што з ім адбылось,
Бо ад зла нарадзіцца магла толькі злосць...

І дагэтуль, як кажуць, жыве ён у лесе,
Часам бачаць сляды на зямлі і у снезе,

І вяскоўцы не ходзяць ў закінуты лес,
Ды і ўвогуле край абязлюдзіў увесь.

Засталіся старыя у хатах счарнелых,
У руінах царква, што калісьці бялела,

Зараслі агароды, пасохлі сады,
І гібеюць крыжы напамінам бяды.

Цішыня... і лясныя хваёвыя гмахі
Апусцелі зусім- іх пакінулі птахі,

Ды начамі тужлівымі чуецца рык,
Бо той звер прагавіты нікуды не знік...