Алфавит - са дуст я зи
Герек тир затI я, алфавит!
Рахун, кхьин патал михьиз,
Зирек тир затI я, Алфавит!
А – аслан я – гьайван зирек,
Кьил тик, кIвачер чиле авай.
Рахун, кхьин патал герек,
Алфавитдин кьиле авай.
Б – бацIи я, багъда авай,
Незвай векьер-кьалар, пешер.
Гагь аран, гагь дагъда авай,
Ава адахъ фидай кIвачер.
В – гьарф – верч я, какаяр хаз,
Чаз цицIибар багъишзавай.
Гьар са бала хурудик кьаз,
Чан-рикI ийиз, алхишзавай.
Г – гьарф – гада, тарсар кIелиз,
Гзаф гафар-чIалар чидай.
Гайи тарсар кIелиз, гьялиз,
Дуьз тир рекьер-хвалар чидай.
Гъ – гъед ятIа, цава авай,
Йифиз экуь нурар гузвай.
Чилни гъед хьиз, гьава авай,
Чаз экуьнин ярар гузвай.
Гь – гьуьл ятIа, гьяркьуь, дерин,
Сирнавзавай гимийралди?
Лепейралди сес тир ширин,
Чун шадзавай манийралди.
Д - дана я, векьер тIуьна,
ЦIингав ягъиз, кьуьлерзавай.
Шад хъвер аваз даим чина,
Кал – дидедиз эверзавай.
Е - еб ятIа, векьер шеле,
КутIун ийиз, храз тунвай?
ТIарам кьуна кьве кьил гъиле,
Перпилаг хьиз тара тунвай.
Ё - ёлка я чаз ЦIийи йис,
Аяз буба галаз къвезвай.
Живедин руш мани ягъиз,
Чаз шадвилер къалаз къвезвай.
Ж - живедин нини ятIа?
Къаю ягъай нер газардин.
ЦIийи йисан Гуни ятIа?
Даваяр гвай бедназардин.
З - зенг ятIа, ял ягъиз чаз,
Гьар тарсуна хабар гузвай?
Геж хьайила, эвериз чаз,
Ванер къведай япар гузвай?
И - ич ятIа, яру хъуькъвез,
КIас янавай сараралди?
Иер крар хьана кIанз квез,
Къалурзавай краралди.
Й - йиф ятIа, цаваллай циф,
Чи аялриз ахвар гъизвай?
Ширин ванцел рахаз зериф,
ЦIийи-цIийи махар гъизвай.
К - гьарфунай калин ухшар
Къведа, вилик кам къачузвай.
Яргъи авун патал яшар,
Къацу векьин гам къачузвай.
Къ - къаб ятIа, къафун авай?
Йикъа пудра вилик къвезвай.
Вичихъ чIехи руфун аваз,
Чи суфрадин кьуьлуьк къвезвай.
Кь - кьеб ятIа, аял аваз,
Кьуьзуь бадед лай-лай ядай?
Кьиле фикир, хиял авай,
Мани гьар са кIваляй ядай.
КI - кIир ятIа, лаш, кьил патахъ?
КIвачер михьдай, кьар авайла.
Къекъведайла, тIарамдиз яхъ,
Ярхар тахьуй, гар атайла.
Л - лам ятIа, кIвачер куьруь?
Ацукь ийиз, къарагъзавай.
Кьамал алач лугьуз фири,
Йикъа пудра гьарайзавай.
М - маймун я, тара авай,
Емишар нез, гъили атIуз,
Шад къугъунар пара авай,
Акъваз тийиз хъуьтIуьз, гатуз.
Н - нуькI ятIа, чIеред кIаник,
ГъвечIи-гъвечIи шарагар квай?
ЯтIа, секинвал течир рикI,
Зирек тир кьве лувук квай гар?
О - гьарф – дакIур, буран хьтин,
Аквазва чаз хъел атанвай.
Гагь-гагь ам чаз къажгъан хьтин
Жеда, ргаз звал атанвай.
П - пер ятIа, гьар са кIвалах
Авун патал гъиле ганвай?
КIватIал авун патал уртах
Гьар са нямет чили ганвай.
ПI - пIини я, тарал алай,
Рагъ акьурла, яру жезвай.
Къацу пешер хурал алай,
Чун акурла, цIару жезвай.
Р – рагъ ятIа, цава хъуьрез,
Чаз чимивал, эквер гузвай?
Дидеди хьиз пелен кьерез,
Теменар гуз, шекер гузвай.
С - гьарф сикI я, амалар квай,
Тум галтадиз, хъуьруьнардай.
Чай хъваз кIанда, чумалар квай,
Шекер вегьез, ширинардай.
Т - тар ятIа, ичер алай?
Мани лугьуз, билбил авай.
Мидаим са кIвачел алай,
Чун патал шад гуьгьуьл авай.
ТI - т1ур ятIа, хуьрек недай,
Къаб акурла, хъуьрез жедай.
Аялар хуш, зирек, недай,
Гъиле кьур кас – мирес жедай.
У - устIар я гьар са кардин,
Фуни къафун, нек хьун патал.
КIвал эцигдай, рак-дакIардин,
Шуьшеяр тваз, экв хьун патал.
Уь - уьрдег я, вире авай,
Шумудни са шараг галаз.
Векь-кьал тIуьна, кьере авай,
КIвализ хквез, дуьз рехъ къалаз.
Ф - гьарфунай заз фан шикил
Аквазва заз, кьве хьуьчIуьк квай.
Гьар са межлис ийиз тешкил,
АкуртIа квез зарб вичик квай!
Х - халидиз ухшар ава,
Рагъ акьурла, кьве пад хьанвай.
Адахъ чIулав къашар ава,
Куьн акурла, лап шад хьанвай.
Хъ - хъархъ ятIа, кIерец ятIа?
Хъархъун таран хилераллай.
Хвех – гъеридин цIиб, кьеч ятIа?
Шадлу накъвар вилераллай.
Хь - хьар ятIа, тIанур ятIа?
Чи бадеди фу чразвай.
Хуш кар - гьуьрмет, хатур ятIа?
Хъуьрез-хъуьрез, чун аквазвай.
Ц - цуьк ятIа, атир галай?
Икьван кIандай чи рушариз.
Вичихъ чандин къадир галай,
Жегьил ятIа ам яшариз?
ЦI - цIегь ятIа, бацIи галаз,
Хеб-кIел авай суьруьдик квай?
Ширин чай хъваз, ниси галаз,
Гьамиша кIуф гъеридик квай.
Ч - чай-шекер, чайник ятIа?
Чи суфрадин эрчIи гъилер.
Шад межлис, куьн майдан ятIа?
Санал кIватIиз кIандай эллер.
ЧI - чIагъан я, кьуьлер ийиз,
Гьар са пата дем кутадай.
Мехъерарни мелер ийиз,
Шадвилел далдам гатадай.
Ш - шив ятIа Шарвилидин,
Шалбуз дагъдин кьилел алай?
Намус, гъейрат гьар лезгидин,
Дагъдин лекь-кард гъилел алай!
Щ - гьарфни мугьман хьанва,
Чи парталриз щетка ягъиз.
Ам тум галаз пашман хьанва,
Акур чIавуз, руквар кягъиз.
Ъ - знак – диде течиз,
Суьруьдик квай кIел хьиз ава.
Г-дихъ, к-дихъ, гагь х - течиз,
Катиз физвай хьел хьиз ава.
Ы - гьарфуниз – атай мугьман,
Чи патай лап гьуьрмет ава.
И-дихъ галаз хьана «душман»,
Ам дуьз лугьун зегьмет хьанва.
Ь - знак г-дихъ, к-дихъ,
У-дихъ, х-дихъ дустар хьанва.
Метлеб кутаз гьар гьарфунихъ,
Амал чидай устIар хьанва.
Э - эпос я Шарвилидин,
Чи эвел, гележег чидай.
Эдебидин, меденидин,
Тарихдин гьар асир чидай.
Ю - юг ятIа, харман ятIа?
Чаз ризкьияр бул ийизвай.
Гьар са тIалдин дарман ятIа?
Фу-яд, чими къул ийизвай.
Я - гьарф Яран ярувал квай,
Яракь, Яру пайдах ятIа?
Алфавитдин нурлувал квай,
Азадвилив уртах ятIа?
Свидетельство о публикации №118112403525