Авторну юсюнден, эмда назмулары. стихи для детей

Жаш къалам Байтугъанланы Исмаил Къабарты-Малкъар республиканы Тёбен Чегем элинде жашайды. Ол оналты жылында биринчи назму китапчыгъын
«Атламла» деген ат бла басмалагъанды. Аны назмулары  республиканы «Заман»,
«Советская молодёжь», «Голос Чегема» газетлеринде эмда «Минги-Тау», «Нюр», «Солнышко» журналлада да басмаланнгандыла. Исмаилны биринчи назмуларындан бир къаууму орус тилге да кёчюрюлгендиле. Ол бюгюнлюкде Кулийланы Къайсынны атын жюрютген школунда онбиринчи классда окъуйду.
Назмула бла чекленип къалмай, Исмаил хапарла да жазады. Аны хапарлары Тюркге конкурха да кетгендиле. Ол жаш журналистлени «Акулы пера» деген школун жетишимли бошагъанды. Байтугъанланы Исмаилы кёп жаш тёлю советлеге да алгъандыла, ол волонтёр ишге да тири къатышады. Кёп тюрлю адабият ингирле, жазыучула бла тюбешиуле да къурагъанды.
Биз анга фахмусу ёсе баргъан, миллетибизге баш кётюртген жаш болсун дейбиз. Назмулары бла сизни шагъырей этерге сюебиз.

БАЙТУГЪАНЛАНЫ Исмаил

ЧЕГЕМИМ
 
Чегем элим–
Туугъан жерим!
Ариуса сен!
Жаннетсе сен!

Хауанг – татлы,
Тёшюнг – атлы!
Къаялагъа
Къушла къона.

Кёгюнг – жууукъ,
Агъа суучукъ –
Бийикледен
Жырлай келген.

Сенден татлы,
Ариу атлы
Мен кёрмедим, 
Не билмедим.

Сенден алып
Жюрек жарыкъ,
Тебен Чегем,
Жашайма мен.

ТУУГЪАН ЖЕРИМ

Мени къалай ары атсала да,
Къайтырма санга.
 Жолла узакъгъа чакъырсала да,
Къайтырма санга.

Туугъан жерим, мени таулу жерим –
Эм ариуу жерни!
Чегем элим, мени туугъан элим –
Ёхтемлигим мени.

КЪАРАЧАЙ – МАЛКЪАРЫМ!

Бир халкъ! Бир миллет! Бир адет! –
Жаша, Къарачай-Малкъарым!
Аллах берди санга уммет,
Жюз-минг жылла алай барыр.

Бир анадан жаратылгъан,
Къарачайым эм Малкъарым.
Атынг узакъгъа айтылгъан
Журтум – чыраным, тауларым.

Къууанч, бушуу кюнде бирге
Болгъан Къарачай-Малкъарым!
Излегенин бу миллетге
Берсин Аллахым, къадарым!

Бек къаялы ариу журтла,         
Сыйлы жерлеримсиз мени!
Гара сууугъуздан уртлап,
Сылайма мен жашил жерни.

АНА

Жокъду дунияны алтыны,
Неда накъуту эм налмасы
Бичерге ананы багъасын,
Аны аты да бизге – асыу.

Ана деген – жашау татыуу,
Ансыз болмаз жюрек къанатлы.
Тангны ариу, ачыкъ атыуу,
Бизге балхам болгъанлай аты.
 
Ана – жашау жолунгу аллы,
Алгъышлары – жюрек нёгеринг.
Аналаны чомарт къоллары,
Тохтамазла жылыу бергенни.

АЛМА

Бишедиле терекде алмала,
Къып-къызыл тёгерек болуп ала.

Ыннам а бир бек сюеди аланы,
Къышда сюйюп ашар ол алманы.

Багъалатдырса да, ашар аланы –
Зугул, къызыл эм татлы алмаланы.

«Кёгетледен бек сюйгеним буду», – дер,
Алма терек салыр да, алгъыш этер.

  «Ыннам салгъанды дерсе, терек ёссе,
Мени ючюн да аша, алма берсе»,–

Деп, ышарып, аммам терек орнатды,
Алдамгъача, анга да алгъыш айтды.

УСТАЗЛА

Тырхык жолунда билимни
Кёп кюрешдигиз сиз, билип
Къара таныта, юйрете,
Къолубуздан тутуп элте.
               
Сау болугъуз, билим берип,
Кюнде жылы къучакъ керип.
Окъутдугъуз, къыйналдыгъыз,
Бизни тюз жолгъа салдыгъыз.

Кёп къыйналдыгъыз, устазла,–
Халгъа, неге да устала,
Бизге акъыл да бердигиз.
Арымайын кюрешдигиз.

Эте бизге уллу саугъа,
Чыгъардыгъыз окъуу таугъа,
Билим жолуна тиздигиз,
Сиз не игиле эдигиз!


ЖАНГЫ ЖЫЛ

Къууанч бла кел, Жангы жыл,
Кёп саугъала келтире,
Оюн бла кел, Жангы жыл,
Сакълайдыла сабийле.

Омакъ болуп бары да,
Къарайдыла аллынга.
Ариу алгъышлары бла,
Къонакъ къанга салдыла.

Жангы жыл бла алгъышлай,
Саулукъ, насып тилейме,
Хар юйге, хар бир жаннга
Мамыр жашау излейме.

Назы терек келгенди,
Сабийлени алгъышлай,
Жангы жылым эннгенди,
Къууанч эте тау башла.

Экинчи жыл бу заманнга,
Къууанч бла  жетейик.
Мамыр, монглу жылгъа санап,
Къайтып алгъыш этейик.