Табасаран

ТАБАСАРАН
(Шикил)

Табасаран, тек - вилаят дагъларин, цIин, дифар-амсар-
      ригъарин, мугъара штун, гьавайин, чрушнан, баб
      булагъарин - Кьаркьулра илтIибкIну бачкIиз бухара!
Дерг хялижв - багьа ву табасарандиз!
Фунуб гъулаъ вушра сюгьбатчи вува.
Ич юрд кIваин гъибтдива къияматдиз, эгер гъябкъибдин
      гъавриъ ахъну гъузиш.
Ккундарда узузра хялижвси хьуз.
Улариз гъяркъдар жвув'ин алалахьди!
Фу-вушра, хилариин алдарабхъуб имдар – хялижв мидин гъавриъ
      адар, хъа узу – гьичра.
Адарза - гьамусра читинвалар рякъруган.
Дарш хъугъза хялижвси гъавурвалихъ?
ЧIяаьн ву!
МиржцIурпи йис гъябгъюра...
Мегьел арха диндин хъими гъаравлихъ.
Табасаран - хъана динра вуйкIан дарш, аьйиб аьдатар чIур
       дарапIди гъубзнайиб?
Табасаран вуйкIан аьжузарин карш, гьиишнарихьан
       мягьрум - хъадатIнайи?
Дар, ярабин, дици!
Табасаран - халкь ву, гьевеслу чIал - дариз сабанра кучIал
      – кIван намус, гъир'ят ву.
Наан ашра кас - саб тики Табасаран ву.
Гьамус ккюбгъюб буржлу дарда дараскьалвал.
Хялижв!
Уву гъавриъ айва йиз Табасарандан?
Хулаз духну хай вуйибси кьабул гъапIунву.
Айи-адруб, ицциб-марцциб гьивунвуз.
Хиялди гъубзнанив варишвариъ гьаци а кIури?
Аьгь, хиял!
Гиран ктапIуз ккундарвуз яв улихь гъаркI гъахьириз.
Разишин, баркаллагьвал улупайин гьудучIвурва, кIваъ
      гъубзу хиял ачухъ дарапIди эйсийиз.
Жинди гъибт: Табасаран думу дар!
Увуз эйсийи хъзигру вахт, хялижв, гъяцIлишв дярябкъюз ву
      думу шерик.
Увура гъавриъ йихь, жвувкан асиллувал дар - ккабхуз
      ккипруб адар чайрикк.
Ккунду йиз табасаранлуйиризра гележег хъапIуз.
Шуладар сабан.
Гъабхьундар ургцIур йисан.
Чара апIин, Инсан!
Инсафсузвал мапIан масан!
Миж кмиди кьюдагъзурикра гъуздикIан?
Бала ву.
Бала дар.
Фу ухьуз гьубкIрадар?!
ДапIну ккунду жара чара - кьяляхъ йивуз вара.
Аба сюгьрин гъудужвну, хпир хътарш, гъудгнин дижикIну,
      диндихъ хъмиш, ургмигъ гъючIвру.
ДутIуркIнайи кIару швякьярин гар абайин, гъудгнин
      штухьанкьан марцц апIуз шуладар.
Кажагъну адагъу ликариин легниан, штун "гирами"
      цIадлакьан карсну гъузрадар.
Леген йифрин абцIну кьалишну.
Улдаригъянсина рякъюзди - вярш, гъудгнин шид биши-
      ругдиинди улубзур.
Иншаллагь, улдарихъ хъимдар гъапгъар, йишвну хъяркьру,
      русвагь апIру тафлар-гъачгъар.
Мюгьталвал адар.
Адми гъюдрушру, асккан мертебейигъ гъими рукьар.
Аллагьдиз ккарагну: хатIа-балйир ярхла..., - гьаъну.
"Бахтар, шадвалар учухьна...", - кьабир фунуб девриъ
      имиш аьгъю шуладар, гъира жандиин илмиди ирин
      ккурттар.
Аба диндихъ хъимбур - Мягьямадрин замана –
Табасарандиз фуж ву, гъизилин нумуна?
Бали гъахи калушар шаламарин ерина...
Марччар адауз гьялак ву гъулаъ сифте, гъудгнин
      штулантина.
Аба.
Аьгъдар абайиз къурънин чIалар.
Аьгъяшра гъудган апIурадар.
Ккунду дугъаз азербайджан мукьмар.
"Ригонда" адапIну хъпехъури шулу концертдихъ "сегьер".
Чюнгрин симари ашукьрин, дугъаз жигьилвал кIваин хуру:
      чпи лижарихъ гьаъру читин вахтар, ва, гъийинси,
      саспидаринси ягьсуз аьламатар, алчагъвалар.
Чюнгри абайин гьевес балгуру.
АцIну гъурдлар нефес хътабгъуру.
Гьенгер ерхьру вахтназ жигьил шулу.
Жандиин гъибтдар ккуртт кьалу.
Дахъну имиш чан хпир - баб хъиргайин марцциб тIалаб
      апIуру.
Инсан хьуз ккунду.
Абайи гирнар ктадаъди гъуздар.
Жараси хьуз яшамиш я шлуб дар.
Бабу аьгь апIуру: швушв, риш хътарш - кIул'ин алабхъуб...
      марццишин чпин - чан
      учв ву, даршиш швушву, шуру рягьятвалиъ итру.
Абайин чIигъарихьан бабу даахнайидариз сюгьрин... –
Гъудужвай, фукьан ахуру, хулар-ахъар марцц дапIну
      халачи убхай!
Абайин кьадарсуз тегьер шулу рягьят, паргар ачухъ, улар
      тухъ, вердиш гъапIхъантина чан сяътихъди: гъирккайин
      хизан - аьхюр-бицIир, чюнгрихъди, дурарихьдира
      гьядисйир чIвуркьуз гъитруган.
Калушар гьясбикк ккимдар - юртнандар.
КIул хъацIабкну чарвйир лижягъ гъяъру.
Раццарихъ гъузну хабрар-ятрар агуру.
Хуларигъишвар ттершвбахьнаси гъюру.
Аба.
Бай.
Адаш.
Гъардаш.
Папруси дургнайи гъатху сппаригъян дугъан, уршвлинсиб
      ниъ хътагъуз буржлу шулза.
Дуркьи духьнайи кумран тIубари хушгел апIуру - ният
      къаршу шулу, хъа гьапIза?
Аба!
Йихь, аба, уву абаси гьамци!..
Хъебехъ чюнгрин мукьмарихъ ашкьарин.
Сябнихьди жикI хилар, машар, ликар...- жвувандарин!
Ва фукьан сирин дарин Яв табшуругъар!
Алахьурисана гъабшиш дурариин юрккгъвар!
Гьамус бабан улихьиш увукьана бис.
Алжагъура швушвар-шубариинна, духьна пис.
Тюнт хьпаз ярашугъ шулдарда.
Вари гьаци ву - саламатвал ккундуда.
Гьаз ккебехъдара, баб, дигиш'валариз лиг?
Хяраз, хутIлиз кьан дар - илми сабан чиг.
Дишагьлийин дар дейрас, мукьу.
Жилижвувахьинди дурар уркь.
Агь, баб!
Яв чIуру нивкIар узкан макадагъан.
Духьназу кабаб.
Магьа узура гъуншдин кьяляхъ хъимдар, дугъхъан
      мюхъюгъян.
КкудукIнамиш дурари гъирагъар, узу кьял ккабхъну
      фурик каза.
Кьастар шулайиз йигъ'ан-йигъаз таза.
"Гъарахай тяди, йирхьбар сяътар шула.
Эсмер ухдитIан дуркьарихъ хъа.
Хулар ккутIурччвидихьа элгьетигъан.
КьяртI-пIартI, палтар урччидихьа жвумишван.
КIулар кжажакишра баладар.
Ичв жанарик чIурар кадар.
Хил алдабгъа, эй Первердигар!
Учвуз Аллагь аьгъдарчвуз.
Я гъудгнин ккутIрадаричв, рашвай!
Гьамусра панзар дапIну ккудудукIру дишагьлийир наан
      гъяркъюнчвуз, я эллер!
Ичв аба ухди раццарихъна душна, иливну чай, пичрак
      кабхьну цIа, я Гюллер!
Уву, жан риш, аскканишварна, умбрарна, заанишварилан
      мургул алдат!
Диришвди, кьанар апIувал наънан дубхьнаячв аьдат?
Ахнар-леъфар ихь бицIидарин ккадагъну, сусу
      панзаригъян гъяйиз, элвен кадабч!
Я йиз бай, йигъар лисун духьна!
Увусдар гьарариан хъитIну хамхрар гъюра!
Ихь хутIлин чIураркьана хъуршвуз гъарах!
Дурхин дярхри апIин Мазнухьан дубхну гьарах!
Йиз пеэрихъ муртакьана хъакIана?
Гьич жвуван мугаъ мурта абхъдарда!
Уьлер китIишуз кказа дерниккна.
Фукьан, алдатуз жарадарихьан мурта ча пуза!"
Баб тюнт духьна.
Хизан ликтIин ал.
Дугъаз аьгъдар гвачIиндиз гьапIну ккундуш.
Аьгъя.
КIул ккадабгъурайир ву, багьна, гьай лавландиз уржру
      уьлериин илтIибкьну.
Ригъдин нурар хулазди архьна.
Марцахъ гатди кьял кабгра.
Бабан чIигъар кам шуладар - баяр, швушвар, шубар
      тIурми кадаъна.
Гъагъи чухта йирфарилансина дизигна.
УкIан гъагъдикк ккучIвну, йикь хъадабхъну, чIирниккан
      эпел ккючIюбгъюра сар бабу.
Дугъан арзуманра сикинсузвалин вуда гьадму.
Хъа гьапIру?
Кас адар метлебар гьуркIру.
Жилир - аба - адруган, аьгъдар дугъаз наанди
      илтIибкIуруш хизан, чахъ хъпехъру.
Уьлюргъна кIваъ ахьнайи дердери.
Уьлин кьацI жандик кубкIнадар.
Дамах вуйибси ву бабан абихъди, хулан кIулхъан
      хъичIихну, удудукьди.
Бал'ин хъугъвал гьамусра алдар.
Шлиз аьгъя, думура фила гьергруш, хъади шивра?
Бизарди, гьялакди вуда баб - аба адар.
Бабаз бегелмиш гъахьи гьял дар "сегьер" гьенгер,
      мукьмар.
Сундукь кябгъна.
Айибдихьна хъана ккунда, ихт'ят-фунтназ, тямягь улихьдин
      кмида.
Гьей, баб!
Аба ухдитIан дигиш духьна.
Чай убхьура, хизан кIаркIтIихъна уч апIин!
Наънан!
Сабан чIев хъубкьнадар.
Сабан чIвир алапIнадар.
Я бабан гъудгнин леген гатIабхьнадар.
Ният.
Маил.
Вушра бирмшар апIруган бабан, шурахъинди маил
      гъябгъюру.
Швушв жагван кIанакк кка уршвлиинна.
БятIрар хътIишура, чекмийирихъ хъатIри, узариансина-
      узарикканзина.
Шуру мурглар гъядатну кьул жибкIдар.
Жилин хулариккан укIу ругдин ужв ккадатдар.
Эргну гъафи швушваз думура гъубзра.
Швушв, яв тереф шли уьбхюру?
Абайи?
Аба гимихъ хъми, гъюз кьан апIура.
БицIирин чIаппар кутIурчч!
Хялар гъиди, бархлар ккутIурччв!
ФукIа дар шиниркI ишураш.
Бабан тяжруба зурба ву, ккарциди, инжиг шуладарш.
Маважжан!
Думу абайин буржи шула, наанкIа адарш ляхниз гъярушв.
Уву ахал йив, хъунти дубхьна, ма убрушв!
Алахьну уртахъ ражар гьалвиин, кьюб сяаьтдилан
      дишагьлийир, гъиди гвачIиндин гьибтуз ушв.
Бархлик кубкьуб апIуб-дарапIуб, шулу ичIи чайран кьюб
      кьюлтI хътIюкьюб.
Хайир ибшри!
Гьеле му хизан девлетлуб ву.
Фицира бабан сундукь тIубкIура, ва швушвар-шубари
      халачйир урхура, абайин, балин, гьеле дуллугъ
      ктаршра.
Вари мицибдихъна хъуркьнадар, жигьилвалар жандиъ
      ашра.
Сабан гизафдар а аба-баб хътрудар, аьжалну ухди  гъурхдар.
Жвуллишан, сар-сарихъ хътрукьди, гъелемарси,
      ул дарибшри, сагъ-саламатди ктучIвура.
Ваъ, духтрин гьунар дар дурарин сагъвал.
Дарман, миржибан артухъ пулихъ тувра.
ГьапIру веледар кIул'ин алири?
Чру укIар-кIажарин афрар, цIикбар кьилзи штук итIура.
Дюз ву.
Мянфяаьт ка дармнариктIан артухъ.
Арда гьаммишан гьаци шулин ичIи фунар тухъ?
Йикк ккубкьдар йисар-йигъариктIан.
Нагагь, ужузди, гъулаъ гъубккубдин ккахьиш гъурдлар,
      рудрар-фунартIан.
ГьапIру дурарин адашди гъулаъ?
ФукIа.
Ляхин-кар адар гьич сабишваъ.
Совхоздиъ лихри?!
Лихри!
Уршври сивар, укIар зигри!
Кьюб мализ чан укIар хьиди!
ЧIяаьну!
УкIари, гьацира фунар ацIна.
Бейгъуш ибшричав!
Жан гъубгниз - духьназа бичав!
Фукьан саб эплихъди жафа зигуру.
Ярхи хьадди узарикканзина ккудучIвбу фуниз гъюриб я
      йикк шулдар, я баркаллагь.
Йицразна хюндиз уч апIури - хьад гъубшу.
Хюндизна йицраз ккабхьри - кьюрд гъубшу.
ТазабаштIан гьаци!
Йиц - гакIвлар хуз.
Хюни - никк хьуз.
Йикк адар - убккруб шулдар.
Ай ам-ман!
Артухъ уьбхюз шуйиш!
Бабна аба шулийкIан гъизмиш?
Барабар тIянкью дюшккюнвалар ацIну а - ишричву
      батмиш!
Кьюб чарвайихъди  - эгрер, хьадси чвулра шулу сюзмиш.
Кьяллансина лиъриккан ккидитIру пIилтIари ликар ниъру
      кьурхьуру.
Гъючвюбхю маш учвсдарихь шлу биябурлу, саб гъат
      кьалушнан жарнакк, хьуз ккадар абурлу.
Жвуван марццишин апIин, швушв!
Наънан гьиливури шулу бабхьан - гагушв!
КIваъ убшдар саспиган - учв халачайин кьяляхъ
      гъузрайиган.
Язухъ дарин жвуллишнан?
Сар дадайи гьапIру йицIикьюб манатдикан?
Я хпириз, я жилириз гъюрадар маважиб.
Мажбури гъузра уршвури сивар, йицарихъди зигури
      пейин, кьюб кепкихъ, адрабцIру жиб.
Вакилариз совхоздин, райондин ва миди... му гьял
рябкъюра: - Гъазанмиш апIри?
Совхоздиъ?
Хьадан арайиъ кьюб манатдихъ?
Гьамус думура имдар - укI тувра дидихъ.
Маларигъна гъяруш...
Аьжуз духьназа гьапIруш.
Гьич фикир мапIан, душвайишвар увусдари алацIна.
Терг йиф шулу.
Терг йихь ихь табасарандиан гьаму адлу?
Наана гъяру - хъабцIну жвуллишин?
Гъягъюз ккундушра гъярдарза.
Ккундузуз йиз Табасаран.
Йиз Табасаран ккундузуз.
Ав, читин ву, гьапIза?
Табасаран ккундузуз.
Ай-ва-чве, Табасаран гъапида - жегьеннем!
Лиг яв бицIидариз - гъяцIли, гашлу, пеэрси зикв алдру.
Сумчирган кьасабриъ ул ичIибгурив.
Хърибгъуб вушра, гъарма тувган рази шулив.
Дерниккна гъягъюри имдаршра уьлер кивруган, хиял
      мапIан фун абцIна кIури.
Дид'инна гъийин девриз гъилигу гъафунра ккундарин.
Накьварихъна гъягъюз девран шулу, адми гъачIиган,
      бицIидарин.
Кубкьру, цIибди вушра чIукI африн, шубуб-юкьуб кIикIал
вушра - шекрин.
Саламра сумчирра жвуллишнан ният ву хьуб гъулаъ.
ХулаътIан ицциб ккубкьру мушваъ дарш тушваъ,
      дарапIиш нач.
Уьмрар - гъубшну гъийин девир сач!
Хялижвуван улхьан гьадагъу йирккар улчIвукьуб, йиккдин
      тIяаьт зигуб - гьаци вушра баладар, хъа бала ву убккуз
      пеъкьан адарш.
Уьрхяй!
Фтихъ уьрхюру?
ХутIлариъ рузи убзуб ккутIна.
Совхоздиан кюмек адар - чпиз, тарашчйириз гьубкIрадар.
Базариъ саб сеъ дяхин гъизилиз ву.
Гьей, Табасаран, гъябгъюра аьср.
Гьаз духьнакIан саспидар нярс?
Гъузнамиза духьну терс - узуз акв дябкънадар, фун
      иццибдихьди абццнадар, жандиин цIийиб, марцциб
      алдир.
Дардиз зигуз шулийвухьан узу, эгер ляхниз темпел вуйиш,
      папрус зигури агъу ебчурайиш, пиян духьну хизандиин
      ахлар рягъюрайиш.
Ма, йиз хилар!
Магьа узу - апIруб апIин!
Узхьан фукIара апIуз шуладар.
УрчIвуб ушв йиз кьяляхъ арццна!
Дурар уьлчIюкьюз узхьан фици шулу?
Узу фукьан кIуру: йиз гъул багъри, гьапIишра гатIабхьуз
      ккадарза.
Хпиризра мажал адариз - жвиллишин хъа.
Дурар хъуркьайиз ккилигури гъузуз шулин?
Дюз вуяв.
Аьхълушин адарчуз.
Гьар гьир мярхярихъди гакIвлариз - буржи ву йиз.
Язухъди вушра, гукIнишин кашра, миннатар дапIну,
      буржназ гъахи йицар урччвуб пише дубхьна йиз.
Лихуз гъарах!
Чара адар.
Гъяри  шулза: ужуз духьайин, жвув масу туври.
Хал-хизан мушваъ - узу жара вилаятдиъ.
Му уьмур дарда!
Ккюбгъюз шулдарда.
Гьенгер, мукьмар йиз ккуни, узхьан дургруда.
Хьуб-йирхьуб вазлиъ кьяллан гъагъ кам шулдар, кIашар
      дапIнашра.
Йиз багъришваъ, йиз хизандиъ, баб ватан - Табасарандиъ
      баладайиз гьаци вушра.
Гуж ву му йиз гъулаъ гьапIрушра.
ХутIил тартиб апIурза, калтфар гьуркIнукьан шулдар.
Кьяшра ка.
Саспидарин ул алиган вушул?
Кьяляхъ йивуру.
Арчлар уьргъюру.
Жафа зигну гьацI километртIан артухъ арчлихъ –
      кьулариан тIулар-маргъар уьчIюгъну хилихъди, 
      хътIибкIубдикан жвуваз мянфяаьт бихъдар.
Нярсари хъа йигъаз илбигъуру ккатIайин бирар.
Вердиш дапIнадар гьари чандар.
Мугагьнайиз ниарихьан мумкин шулдайи.
Аьгъязуз, аьхюрди сабан дерккиш дугъхьан удудубкьруб.
Я кас ихь ватан кьяляхъ гъябгъюрайин?
Уьмур йиз дар йирхьубан гъюруб!
Ярквраъ диллигиз гакIул бихъдар.
Сивиъ - малариз гьубкIну укI, маскуриъ - мурсул адар.
Табасаран агьли, йип, уьлра, палатра, бахтра - гьарганси
      гъира ими укIна мурсул.
Зат мидарди дубгнайихь мейва, йимиш мягьсул.
Табасаран агьли, йип - саламра, сумчирра укIна
      мурслиинди гъябгъюрайихь.
Кьан дар гьамусра - саб духьну гъушиш улихь.
Метлебар артухъ шула: рангнан телевизор, холодильникар,
      палат ужуб, гъафун ицциб.
Гъавриъ адарза, дигишвалар дархьиди фици ниятар
      гьуркIруш, кIубанди хъзизигди сацIиб.
Ав, йиз Табасаран такабур, йисир шулава!
Жигьилариккан - уву,  увккан - жигьилар аьсси апIурава.
Жямяаьт айибси гъубзра, девир гьебгра.
Узхьан даршлу тIалабар ккун апIура.
Гьякьяр, гирнар чпикантина шул кIури, пуз даккунда.
Йиз хпириз фу кIуру?
Шли?
Хилар ришв?
Ришвура!
Шире ккудубзуз чандарихьдира гъитра.
Гьякь му саягъ ву кIури хиял мапIан.
Нежбрарин хилар гьич сикин духьна кIури макIан.
Абайи гьаддиз пичриин чай иливуйкIан.
ГвачIиндин хътрубкьу чай убгъуз шуйкIан.
ЧIяаьн ву - ургцIур йисан, агъзур, Табасаран
      ккебгърухъанмина гъубгъунза.
Намус-гъир'ят хасиятнахъ хъади ккундуда!
Фукьан кIуру, ккундариз йиз ужагъ дипуз савахтнара.
Ужагъ йиз Табасаран ву - уьмрин метлеб.
Абайин уьмур гьаз ву "сегьер" чюнгюр кIвак кубкIдарш?
Кябгъю сундукь бабан, ичIи ву узуз гьарган.
Кьаркьулин даграр ифдин фтихъ масу тувза?
Ваъ, девлетар кIулихьди вушра ккундарзуз.
Рубас, Ляхла, Табасаран гьюл, Хив-Хючна ва вари хунча!..
Дурари гьамус йиз симарик кучуз хъюгъна.
Табасаран йизра вуда - урусли гъапиганси...
Сарун мутIан аьхю девлет узуз  айин?
Юкьуб тереф жавагьир - йиз Табасаран, гъи гъафун
      гъазанмиш апIуз шуладарзухьан - урчIвуб ушв,
      варжсана, агъзрариинди, бабан нахуш силисар дерккуз.
Терг гъахьну гъул'ан милар: шибритIар ирчру, гъуйир
      элекру, хайирнан мяаьш жямяаьтдиз хру, хялижвдикан
      дуст вая душман ктаъру.
Раццарихъишв чIилли, кьаби, чIякъри гъабхьну.
Латарикк Табасарандин кунцIар ккимдар.
Наан улдугна дурар вари?
Чарасуз бахтар агурашул - шад вуш сарикьан йипри ари?
Дих апIин, баб!
Табасарандиъ арабгъидинив?
Кюмекназ гъач йип!
Гъеебхьдари ибариин гагьар иливиди.
Гьякь унтIаъ абтIрашра, гьялак машан, гьязур ву улариин
      тIубар иливуз.
Сабан юкьв ккивну гъибт гъагъарикк.
Дяхъюн гьярам шул сирин гьарарикк?
Накьвди рягьятвал тувдивуз.
Ярашугъ дарвуз машин - яягъди гъарах.
Фун абцIнаяв - нихъриинна сихъра хьибдивуз.
ГъяцIлишв ккебкна  цIийиб лазим дар - ялхъвниъ арагъ!
Маллайин улар кьуръни, чаз гъяпIру пайнахьинди
      ккадатуз гъитра.
ЧIукIар пай апIрурихьинди, кIвахъни гъашиш,
      гъючIюбгъю суфат кидипуру.
Узура улар фукьан ккадатуза жарадариз.
Амма хилиъ кесп убчIвдар - кчIабгру дарман дариз.
ЧIярттар, ичв ушвар хъяркьяй!
Бе-ккю!
Гъанажагъсуз арда Табасаран шулин?
Баладар дубхьна пну тикйир.
СатIи ктикьру юкIв гъубзну ккундарин?
Уьмур - такабур, нивкIар - хялижвуваз!
Табасарандин ад дугъахъ либхуру.
Уьмур - кьутIкьлиб, зиллетар - жвуваз.
Табасаран ккунди узуз, вахтну яд апIуру.
Уьмур - шекер, гешт апIин, дуст!
Табасаранди фаракьат апIидиву.
Уьмур - зириз, юкIв закурин гъаягънахъ ву суст.
Табасаран, саламатвалин рюгь яв гьубкIрадар.
Уьмур - кьутIкьлиб!
Уьмур - меълиб!
Уьмур - чара имдруб!
Уьмур - мич кимдруб!
Уьмур - гьякьсуз!
Уьмур - чарасуз!
Уьмур - берекетсуз!
Уьмур - тIяаьмсуз!
Дерд адрушв - хялариз!
Дердерна дадар - жвувандариз!
Инсан - уьмриз!
Уьмур - инсандиз!
Наан а, Табасаран, яв шире?
Бахтар гафариинди - чIяаьн ишри, ккундариз.
Фида сузайиз хурава йиз.
Табасаран, набшдива, аьзиз?!
Табасаран, тек, юкIв - халкьарин лукI, жвуван чIукIнакан
      ккудрубкьрайи нежбер.
Мигъитар узухьди уьмур апIуз эзбер.
Жизби ад, жизби игит, жизби бахт - вари, уву, Табасаран –
      гъабчIи, чIиви.
Гьунарар, нурар, вахтар, аьдатар хушлу, ва увхъанди жан
Тувур, хьуз гъитдива гьамусдихъантинара узуз
      ярашугълу.
Ибшривуз рякъ ягъурлу!
Амин!
Табасаран!
29.02.88.