Ад крадзенага не пасыцееш беларуская народная казк

на белорусском языке

Было ў бацькі два сыны,
Хутка выраслі яны.
Бацька ім дабра жадаў,
І сваім сынам сказаў:

“Надыйшла пара для вас,
За работу брацца час!”
А сыны яго маўчаць,
Не паспелі свет пазнаць,

Ды занятак не знайшлі,
Іх не цягне да раллі.
Бацька ўжо жыццё пазнаў, -
Ён сыноў не падганяў:

“Трэба вам самім абраць,
Што рабіць, як працаваць!
Шуміць, “кіпіць” работа,
Як робіцца з ахвотай!

Пэўна, трэба ў свет ісці,
Каб занятак вам знайсці,
Паглядзім, як робяць людзі,
Мо, і вам занятак будзе!”

Шукаць занятак сталы
У свет пайшлі памалу,
Прыглядацца, ды гадаць,
Ды работу выбіраць.

Раз да вёскі падыйшлі,
Кузня - ў ёй, там - кавалі.
Прывіталіся, глядзяць,
Памаглі нарог каваць.

Сын старэйшы ў молат б’е,
Сам ужо і плуг куе,
Ды выпытвае ў майстроў
Таямніцы кавалёў.

Пагасцілі ў вёсцы гэтай,
І далей пайшлі па свету.
У другую вёску зноў
Шлях вандроўнікаў прывёў.

Сын старэйшы глянуў вокал,
Кузні тут няма й далёка.
“Мне б тут кузню збудаваць,
Застануся я каваць!

Кузню бацька хутка ўзвёў,
Сын занятак свой знайшоў,
Выбраў спосаб да жыцця,
Лепш не будзе набыцця!

Рады бацька: большы сын
Не застанецца адзін,
Хваляць людзі каваля:
Буде толк не спакваля!

Ходзіць доўга меншы сын,
Мае вельмі шмат прычын:
Не па ім - заняткі ўсе,
Час марнуюць пакрысе…

Вось, па лузе шлях ляжыць,
Вол пасецца, не бяжыць,
Пастуха з ім не відаць.
“Што, як красці мне пачаць?

Бо, заняцца нечым болей,
Лепш не будзе гэтай долі,
Тут пахаць не трэба дол,
Растаўсцею сам, як вол!”

Бацька сыну адказаў,
“Вельмі ж доўга ты шукаў!
Што ж, надумаўся, дык крадзь!”
Сын вала заняў,  каб гнаць.

Бацька сына падтрымаў…
“Толькі, зараз мне, - дадаў, -
Трэба ў вёску заглянуць,
Там знаёмыя жывуць.

Ты пры лесе пачакай,
Ды назад - у родны край!”
Сам у вёску ён пайшоў,
Меншы - гнаць вала ізноў.

Ён ад страху ледзь не млеў,
Добра так перадрыжэў,
Азіраецца, глядзіць, -
Можа, гаспадар бяжыць?

Ледзьве бацьку дачакаўся,
Так гаспадара баяўся,
Мо, пагоняцца за ім?
Клопатна з дабром чужым…

Дома ўжо вала забілі,
Свежаніны наварылі.
Прапануе бацька сыну,
Перш, чым есці свежаніну:

"Дай, шнурком я змеру шыі:
Паглядзім наедкі тыя!
Хто сумее пасыцець
Ад вала, што будзем есць?”.

Як усядуцца за стол,
Хваліць бацька: “Смачны вол!”
Сын - дык больш усе дрыжыць,
Ды на дзверы ён глядзіць.

Ці, сабакі брэшуць недзе,
Ці, хто пройдзе, ці праедзе, -
Сын - за мяса, ды хавацца,
У каморцы ратавацца:

«Як шукае хто вала?”
Так «работа» давяла:
Ручкі, ножанькі дрыжаць,
Ссох, як цень, - ні даць, ні ўзяць!

Вось, вала нарэшце з’елі.
“Пэўна, сынку, пасыцелі!
Шыі мераць будзем зноў,
І пабачым, хто ж здароў?”

Шыя бацькі патаўсцела,
А ў сына патанчэла,
Удвая сынок схудзеў,
Хоць не менш, як бацька, еў.

Сын здзівіўся: “Так - чаму,
Нешта ў розум не вазьму?”
Бацька гэтак адказаў:
“Ну, а як жа ты чакаў!

Ты ж, сын, крадзенае еў,
Ад таго і патанчэў! -
Усміхнуўся хітра ён:
З твае працы - гэткі плён!”

“Ты ж - таксама!” - сын злуе.
Бацька - спуску не дае,
Ды тлумачыць сыну
Важкую прычыну:

“За вала я заплаціў,
Як у вёсачку хадзіў,
І сядаючы за стол,
Ведаў, брат, што мой той вол.

Ты ж баяўся, бо, украў,
І таму бяды чакаў,
Страх табе на шыю, скок,
Ён душыў цябе, сынок!

Век не будзеш так здароў,
Ты не крадзь чужых валоў!
Ад таго, што ўкрадзена,
Пасыцець не дадзена!”            2011 г.