Шииратдин дафтардай


ШИИРАТДИН ЦIЕЛХЕМАР

Шагь тир Агъа СтIалар
И кьил а кьил акван тийир чуьллерин,
Макан я вун сарубугъда къуьлерин.
Зегьмет кIани, гьуьрмет кIани эллерин,
Чан Куьредин Шагь тир Агъа СтIалар!

«Илимрин гьуьл», Шииратдин Мекке тир,
Къагьриманар машгьур авур уьлкве тир,
Рушар авай гьарма сад са бике тир,
Чан Куьредин Шагь тир Агъа СтIалар!

Къадим тарих авай дерин сирерин,
Меркез я вун, Лезгистандин хуьрерин.
Эренлер тир зияратдин пIирерин,
Чан Куьредин Шагь тир Агъа СтIалар!

Тамашайла туькIуьр хьунин тегьердиз,
Ухшар я вун махарик квай шегьердиз.
Билбилрин ван алай гьар са сегьердиз,
Чан Куьредин Шагь тир Агъа СтIалар!
   
СтIал шаир Сажидина кьатIана.
Хиялрикай гуьзел шиир атIана.
Баркалладин таж кьилеллай датIана,
Чан Куьредин Шагь тир Агъа СтIалар!

Куьредиз гимн
Кьудратлу тир къадим Куьре,
Пачагь квачир мах я хьи вун.
Шегьерар тир гьар са хуьре,
Халкьар акваз гьар са жуьре,
Бахтунин са тах я хьи вун!

Агъзур сара вилериз ви,
Акун тавур кIвалах авач.
Гьуьрмет кIани эллериз ви,
Берекатлу чуьллериз ви,
Кьисмет тавур булах авач!

Къужах кьуна Дагъни Аран,
Дуствал кIани рикIава вахъ.
Ислягь чIавуз гьализ девран,
Гьар гатфариз цIай куз Яран,
Шарвилид кьил тик ава вахъ!

Яман йикъар пара хьана,
Ягъ-кьиникьин гьисаб хьанач.
Халкьарин фу тара хьана,
Душман уьзуькъара хьана,
Кхьин тавур ктаб авач!

Дертни эхна, девранни на,
Намус хвена, ватан хвена.
Дарвал эхна, гьижранни на,
Дагъни хвена, Аранни на,
Ви чIал хвена, хизан хвена!

ЦIаяр къвана, марфар къвана,
Кьуркьушумдин харар галаз.
ЧIалар къвана, гафар къвана,
Араб, латин гьарфар къвана,
Вилик, кьулухъ цIарар галаз!

Къадим тарих къванеравай,
Мерекуьп ваз иви хьана.
ЧIулав литер къуьнеравай,
Гъиле шивдин кьенер авай,
Лекьерин рикI кIеви хьана!

Женнет макан Къуба, Муьшкуьр,
Зияратдин Самур дере…
Дагълух уьлкве, Аллагь шуькуьр,
Чирагъар гвай даим куькIуьр,
Ви далудихъ гала, Куьре!

Ви лекьери лув гуз цава,
Хъен вегьезвач вал чарадан.
Ризкьи-дарман, ятар-дава,
Вири шартIар вахъ бул ава,
Чарадаз кIир тийир гардан!

Камаллуяр я ви эллер,
Гьуьрмет кIани, хатур кIани.
Берекатлу ава чуьллер,
Зегьмет чIугваз вердиш гъилер,
Дустариз гуз ятур кIани!

Гъилиз-заха, мециз-ширин,
Къавум-къардаш, дустар ава.
Гьар са кIвале - лугьун-хъуьруьн,
Гьар са хъсан адет хуьруьн,
Хуьз алакьдай устIар ава!

Куьре Мелик, Етим Эмин,
Алкьвадар Гьасан-эфенди…
СтIал Сулейман - чи замин,
Женнет кьисмет хьурай, (амин!)
Халкь паталди рикI эфейди!

Сажидин, на  ара-ара,
Буш гафар ийиз тахьурай.
КIанзавайди-гьар са тара,
Дадлу емиш гъана пара,
Гележег чи бахтлу хьурай.

Зун мугьман туш
Зун мугьман туш атанвай куьн утагъдиз,
ТIуьна, хъвана, гъилер ягъна хъфидай.
Ухшар ятIан зи акунар къачагъдиз,
Зун шаир я вегьтедай гьич тефидай.

Зун дуьньядал атайди туш мугьман яз.
КьейитIани амукьда зун рикIера.
Зи шиирар гьар са тIалдиз дарман яз,
Бакара къвен шумудни са рекьера.

Зун амукьда хиял из куьн рикIера,
Зун амукьда мисал хьана чIалавай.
Зун себебдин са хъач я куьн никIера,
Кваз такьуна физ тахьурай къвалавай.

Са низ ятIан багьа я зун цуьк хьтин,
Сад лагьана  бахт багъишиз гьазур тир.
Зи жегьилрал а кьадардин рикI хьана,
За жуван хур чи жегьилриз гьазур тир.

Зун мугьман туш атанвай са кьил чIугваз,
Къван хьанани амукьда куьн арада.
Билбилди хьиз алахъдайла зил чIугваз,
Зун пехилрив тваз вугумир кьарада.

Бязибурун сурухъ багьа къван жеда,
Кьейи инсан дагъ хьиз цавуз акъуддай.
Зи сурун къван-зи манийрин ван жеда,
Четин чIавуз гъам рикIелай алуддай.

Зун квез чидай кесиб кас я, къураба,
Дустарилай пара хьайи душманар.
Шииратдин рекьяй гьалай араба,
Гьич са касни ийин тийиз пашманар.

Чаз виридаз сад и чил диде тир,
Адан къадир чир тахьун чаз гунагь я.
Инсанвилиз гьуьрмет ая вине тир,
Чун сад-садан эрчIи гъил я, панагь я.

Зун дидеди хайиди туш кьин патал,
И рагъ, и варз аламай кьван цаварал.
Азиз дустар, мус хьайитIан куьн патал,
Хкведа зун мел-мехъеррал, суварал.

Ам Сажидин туш хьи герек хьайила,
Куьн арада хьун тавуртIа вири хьиз.
Куьн межлисра дадлу хуьрек хьайила,
За жуван рикI цIурурда квез гъери хьи.

Я бахтавар-кьилевайбур
Я бахтавар – кьилевайбур,
Фад нез алахъ гъилевайбур.
Са югъ къведа вири амаз,
Дагъда лапаг суьруь амаз,
Телеф хьана кIвалевайбур.

Я бахтавар-бахтикъара,
Девлет кIватIай-гуьнуькъара,
Чарабурун вил галайди,
Чир хьухь вацIухъ гьуьл галайди
Эхир жеда уьзуькъара.

Я бахтавар кьуру келле,
Мефт авачир гьайван кьиле.
Ахъа гъилер акьал хьана,
Ваз мусалай кьве кIвал хьана?
Тапаррин чан алай киле.

Бахтаварар-Мурсал ханар,
Куьнни туш къе усал ханар.
Халкьдин пай квай кIватIна девлет,
КIан хьуналди нез ам хевлет,
Шумуд ханди гана чанар?

Кьей  бахтавар кас Сажидин
Гваз къекъвезвай кесибрин дин,
Кьилиз чара ая жуван,
А ханлариз хьайитIа ван,
Негь ийида хва бажидин.

Вуч  такабур
Вуч такабур тамашзава Сулейман!
КьванцIил хуьруьн къванцин кьакьан тепедал.
Акун патал гьар са девир, гьар заман,
Гими хьана физва алаз лепедал.

Аферин  камаллу хуьруьн жемятдиз!
Сулейманан къадир икьван виневай.
Вуч гаф ава адан гуьзел къаматдиз?
Гьуьлерилай дерин акьул кьилевай.

Заз шад хьана, чан акьалтна хтай хьиз,
Гьар са кIвале хьун герек я Сулейман!
КьванцIилвийрин фикирдиз фад атай хьиз,
И гуьмбетдай вуч зирек я Сулейман?!

Сулейманаз хуш тир кьакьан тепеяр,
Дагъустандай дуьнья акун паталди.
Шииратди гузва адан лепеяр,
Анжах халкьдин мецяй рахун паталди.

Ам арадал гъайи устад вуж ятIа?
Ам хкун ни атанатIа хиялдиз?
Виридалай вучиз за зам хуш ятIа?
И кар чида чIехидаз, гьам аялдиз.

Сагъ хьурай вун чIехи шаир Сулейман!
Чи дагъвийрин рикIе чирагъ куькIуьрай.
Къалур авун патал халкьдин эрзиман,
Гомера хьиз гьар са шиир туькIуьрай!

Сажидиназ дагълар кIанда кьакьан тир,
Дагъвийрин хьиз бармакарал жив алай.
Сажидиназ касни авач дакIан тир,
Заз инсандин чин дакIан я циф алай.

Вилер хъуьрез
Вилер хъуьрез, рикIе зегьер,
Къалурда чеб дуст тир тегьер.
Кьунан крчар алай цIегьер,
Захъ кIусунин дустар ава.

Гаф лагьайла, гатаз хуру,
Руьхъвед тупар яда кьуру.
Дустарни кваз ядай кIуру,
Чпихъ чIуру къастар ава.

Камун кьиз гудай зиян,
Тахъвайдини ийиз пиян,
Терсина тир патахъ гуз ян,
Шумуд кубут устIар ава?

Чинал са гаф, кьулухъ-масад,
Акуна заз шумуд фасад.
ТIварар кьуртIа, гьар садаз сад,
Лугьудай бул тостар ава.

Шумуд гатан, шумуд галкIин?
Шумуд чинал маска алкIин?
Булахрин яд ийир чилкин,
Пара мурдал ятар ава.

СтIал шаир Сажидин на,
Къалурмир тум кьацIай дана.
Нехирдикай рахаз чIана,
Абур гьикьван кьадар ава?

Инсан патал
Инсан патал бес я са чин,
Эгер адак намус кватIа.
Дуьзвилик пай жедач вичин,
Гьарам-гьешем, хумус кватIа.

Инсан патал бес я са рикI,
Эгер адал тIвар алатIа.
Ам лам хьтин жеда гъарикI,
Адал девлет-пар алатIа.

Инсан патал-сад я Ватан,
Жуван диде, буба, чIал хьиз.
Гьайван ятIа жеда патан,
Нехир квахьай шеври кал хьиз.

Инсан патал затI туш кьиникь,
Халкь паталди, Ватан патал.
Бегьемсуз кьил квез я хуьнуьх?
Цава кьунвай са чан патал.

Инсан патал чилер, цавар,
Халкь авунва Сад Аллагьди.
Квез хъсанвал, ая ялвар,
Гун паталди мад Аллагьди.

Инсан патал-женнет я чил.
Адан къадир чиз хьайитIа.
Чапхунчидин атIана кьил,
Диде Ватан хуьз хьайитIа.

Куьз киснава
Куьз киснава Шагьни Шалбуз?
Квехъ гьи кьадар сабур ава?!
Лезгистандин халкь я ялгъуз,
Куьн такабур-абур вуч я?!

Вили цава экуь гъетер,
Чаз тамашиз сефил ятIа?
Ватандихъ рикI кузвай бейтер,
Зи дарман-сенжефил ятIа?

Гьикьван эхда на Кьулан вацI?
Са беден кьве пад хьанва хьи!
Лезги рикIяй акъудна кьацI,
Кьаркьулувар кIватI хьанва хьи!

Рахарчияр пара хьанва,
ХъуьтIуьн йикьни гъиляй текъвез,
Халкьарин фу тара хьанва,
Дуьз фикирар кьиляй текъвез.

Садвиликай ийиз гафар,
Чи гьал мадни пис жезва хьи!
Тух хьайибур, тIуьна афар,
Ядни хъвана кис жезва хьи!

Са вил хъуьрез, са вил иишез,
Мецивай дуьз рахаз женни?
Хаинри ви девлет къечез,
Мез аваз, лал акъваз женни?

Шарвилидал чан хкиз кIанз,
Чун серинрик чуьнуьх жедан?
Квез тарихра тIвар кхьиз кIанз,
Ам Лезгистан хуьнуьх жедан?

Кар чкадал атай чIавуз,
Шарвилияр герек жезва.
РикI пердедай атIай чIавуз,
Сад-вадаз фу, хуьрек жезва.

Жафа хьана  и чи гьалар,
ГьакI гафар-чIалар хьайитIа.
Халкьдин чанда туна ялар,
Чун цацар-валар хьайитIа.

Низ лугьун, низ ийин гьарай?
Аллагь пара цава  ава.
Сад жедалди авач кьарай,
Де лагь, чун низ тIува ава?!

Сажидин, ви вил нел ала?
Игит ятIа, чан це жуван!
Гьамиша вил рекьел алай,
Яланчийриз къван це жуван!!!

Кьиникь хас я
Кьиникь хас я  вирибуруз:
Яшар хьана, кьуьзуьбуруз.
Къенибуруз, дилибуруз,
ДакIанбуруз, кIанибуруз,
Амма рагьмет тахьун кьисмет,
Хас кIвалах туш кьейибуруз.

Я ажалдик, я ажалсуз,
Я мажалдик, я мажалсуз,
Азраилди лап гьаялсуз,
Я тIал гана, ва я тIалсуз,
Зазни ажал жеда кьисмет,
Авун мурад я зун кIвалсуз.

Рекьидалди гьар са кIвалах,
Тадиз тамам хъийиз алахъ.
Буш гафарин жемир чIалахъ,
Рузи амаз гьала улакь,
ЧIугу зегьмет, къачу къимет,
ИйизватIа  валай алакь.

Сажидинни вири хьтин,
ЦIарада гьакI гъери хьтин.
Йисар фена суьруь хьтин,
Вахт жагъурна куьруь хьтин,
Аквада квез, гатаз кьил-мет,
Катда квекай угъри хьтин.

Мирес Зейнудин
Дуьньяда бул ава хъсан кIвалахар,
Земземдин яд авахьзавай булахар,
Теки Пир Гьасан бубадин яйлахар,
Аквадачни хупI серес, Зейнудин?
Стхадилай багьа мирес, Зейнудин!

И дуьньядал инсан хьунухь-са бахт я.
КIанзавайди кеф чIугвадай са вахт я.
Вун дидедиз хьайи югъни-са тахт я,
Яшамиш жен хъуьрез-хъуьрез, Зейнудин.
Стхадилай багьа мирес, Зейнудин!

Са вишни цIуд хьун хъувурай яшарни,
Хутулринни путулрин нез ашарни,
Алискераз-свас, гадаяр, рушарни,
И мукьвара кьисмет жен квез, Зейнудин.
Стхадилай багьа мирес, Зейнудин!

Ви гьунаррал зун гьамиша гьейран я.
Ви уьмуьрдин юлдашдин тIвар Жейран я.
На гьалзавай уьмуьр бахтлу девран я,
Гьар мехъериз, гьар са мелез, Зейнудин.
Стхадилай багьа мирес, Зейнудин!

Сажидин-ви шаир мирес шад я къе.
За хъвазвайди шуьрбет-шараб яд я къе.
Къе на дустар кIватIалнавай гад я къе.
Са темен гун за ви пелез, Зейнудин,
Стхадилай багьа мирес, Зейнудин!

Идрисов Къафланаз
СтIалрин хуьр машгьур авур векилар,
Пара ава, амма Къафлан Идрисан,
Шад ийизвай чи виридан гуьгьуьлар,
Аламатдин зигьин авай тир инсан.

Еке алим цIийи Куьре мегьалдин,
Шумуд хъсан кардин тIвар кьан кьегьелдин?
Аферинар къазанмишай чи элдин,
Ариф тир ам, муаллим тир лап хъсан.

Кьве стха хьиз хьанай амни Алибег,
Сад писатель, сад илимрин хци экв.
Кьве касдини чи эллериз тир герек,
Дуствал кьиле  тухванай са шумуд сан.

Адан къамат ама халкьдин рикIера,
Берекатрин тум хьиз цазвай никIера.
Акьалтзавай цIийи несил-цуькверал,
Ви илимрин къвада даим ем-лейсан!

Чан Шарвили
Лезгистандин дагъни аран, дереяр,
Пак Женнетдин маканар я, Шарвили!
Хуьн паталди душманрикай къелеяр,
Шагьни Шалбуз-кьакьанар я, Шарвили!

Ви туруни дагъ атIуда алмасдин,
Алпандин цIал къилав ганвай, Шарвили!
Гияр, Куьре, Самур, Къуба, Хачмаздин,
Сенгерар хуьз, ялав гаанвай, Шарвили!

Ракъар, варцар, эй Эренлер, эй эллер!
Чун куьн Пак тир невеяр я, Шарвили!
Чаз дакIанбур – чIурзавайбур чи кIвалер,
Душманвилер, дявеяр я, Шарвили!

Чан Шарвили, Шарвили,
Вун Шагь дагъ, Шалбуз яни?
Вун галамай кьван ферли,
Лезги халкь ялгъуз яни?!

Тек сад ава
Дагъустанда, лезги халкьдин арада,
Вафалу тир рухваяр чахъ мад ава.
Ери-бине авай чпин Куьреда,
Оруджеврин баркалладин ад ава.

Бубадин кар давамзавай кIвалахда,
Гьар са стха чешнелу жез алахъда.
Мегьамедал гьар са касди дамахда,
Адав барабар, белки, сад-вад ава.

Инсанвилин гьар са лишан хъсан тир,
Кьегьал кас я вирибуруз масан тир.
Хуьруьз-кIвализ чешнелу тир хизан тир,
Адан рикIе даим гатфар-гад ава.

Дагъвидиз хас Шарвилидин рикI авай,
Мерд хва я ам гьамиша кьил тик авай.
Хайи тир хуьр хуш я адаз цуьк авай,
Ахьтин макан Алидхуьр тек сад ава.

СтIал шаир Сажидина кьатIана,
А кас патал ихьтин шиир атIана.
Куьн зи чIалахъ туштIа, тамаш атана,
Захъ рикI кузвай халу ам тек сад ава!

Жегьилриз салам
Къадим я тарих халкьарин лезги,
Кьанкьан дагълари цав кьунва гуьзгуь.
Булахриз земзем, чуьллериз къизил,
Касдин гьуьлуьв кьван гегьенш тир мензил.

Шарвилидинн Меликан Куьре,
Я им баркаллу рухвайрин дере!
Россия уьлкве, бине Дагъустан,
Женнетдин макан я зи Лезгистан!

Шаирриз чIехи, алимриз пара,
Гъизва бегьерар чи Лезги тара!
Спортдин рекьяй кIватIнавай алам,
Чи бажарагълу жегьилриз салам!

Гун за квез са муштулух
Эй, Лезгияр! Гун за квез са Муштулух
Къухмаз КIунтIал, цIай куькIуьрдай Хабардин,
Иви къугъваз чилин гьар са Дамардин,
Шарвилидин Шив хтанва Чамардин!
Муьре Мелик, Давуд гьажи, Ярагъви,
Етим Эмин, Сулейман я Чирагъ  ви,
И дуьньядиз чукIурайбур Суракь  ви!

Эй, Лезгияр! Гун за квез са Муштулух!
Къухмаз КIунтIал Шарвилидин Шив ала!
Дагъустандал шад манийрин Къив ала.
Шагь, Шалбуздал цIаран тийир жив ала.
Душманар кьаз, вацIуз гадрай шеледал,
Ватан азад авур гуьрздал, гуьлледал,
Пайдах хкаж КIелезхивен Къеледал!

Эй, Лезгияр! Гун за квез са Муштулух!
Дегиш жезва, женгер чIугваз, девирар,
Дегиш жезва пачагьарни эмирар.
Артух жезва Шарвилидин ивирар.
Амма са халкь, часпар алаз, чаравал
Акун тушни негьрин уьзуькъаравал?!
Чи вил алай, чан Шарвили, пара вал!!!

Низ вуч ширин я?
Къал-чуьруьк квай гьуьжетдилай
Пис кар авач къилетдилай.
Къурбатдавай женнетдилай,
Жуван ери-хуьр ширин я.

ЯлайтIани яхцIур йиса,
Акьуз жедач къачуз маса.
ЯкIалайни чарай таза,
Ахмакь касдиз къир ширин я.

Хъсан кар жеч гьуьрметдилай,
Пис затI авач ришветдилай,
Гьарамзада лезетдилай,
Ярдин гьалал сир ширин я.

Чир хьун хъсан я гьар садаз,
Гьим дерин я, гьим я даяз,
Галукь тавур хъуьтIуьн аяз,
Къацун таза цIир ширин я.

Яман кIвалах фич рикIелай,
Алуд мийир жув рекьелай.
Ясиндилай течиз кIелай,
Куьруь астахфир ширин я.

Кими касдиз акьулдилай,
Дуьз лагьай чухсагъулдилай,
Вичиз чидай яхул даллай,
КьацIанвай цин вир ширин я.

Мугьман низ кIан жеда хъелай?
Месэла тир патахъ гьялай.
Катна фейи ви варцелай,
Жейрандилай къуьр ширин я.

Жув рекьимир кьураз-цIараз,
Як гайитIан гъилел чараз,
КIвалин къадир течир ламраз,
Валлагь, мичIа куьр ширин я.

Эминани Сулеймана,
Шумуд садаз тарсар гана?
Дили вакIаз хъвана-хъвана,
Кьар бул авай хир ширин я.

Сажидин, на лагь куьрелай,
Элкъвена са цIуд хуьрелай,
Къачур ругни кваз пIирелай,
Авунвай таъсир ширин я.

Яргъал акъваз
Даим вичихъ бас-къастдавай,
Яргъал акъваз а касдивай.
Вичелай мад Кавказдавай,
Алчах ерли кицIни декьий!

Акун къене вич кьве чуьхвел,
Гьар са гаф я цIай куькIуьр хьел.
Хъуьртуьк квай цIай-вичик квай хъел,
Хкатдалди цIицIни декьий!

Вири зегьер кIватIна вичел,
КъекъвезватIа гьикI ам кIвачел?
Икьван ашукь тир кас мичIел,
Чхра амаз рицни декьий!

Сажидиназ агьни аллагь,
Кутугай кар тушир, валлагь!
Авачир кас рикIе Аллагь,
Азраилди ам вичи кьий!

Бязибуруз
Бязибуруз гьикI я дуьнья-
Вич халид цил, рикI я дуьнья.
Гагь яхун, гагь куьк я дуьнья,
Кефи пашман, шад тир чIавуз.

Герек туш
Инсанар чун гьарма сад я,
Гьардал алай тIвар масад я.
Руьгьдин вилик вун азад я,
Са чуьруьк-къал ваз герек туш

Гьар са касдиз вичин рикIяй,
Ризкьи гурай цайи никIяй.
Суфрадал вав гвайди экIяй,
Амай гаф-чIал ваз герек туш.

Дидед хана рекьидалди,
Уьмуьрдин рагъ акIидалди,
Кеф чIугу «акт» кхьидалди,
Гъейри тIвал-квал ваз герек туш.

Я эвел туш, я вун эхир,
Цурцуни кваз кьада пехир.
Гьала жуваз жагъай жигъир,
Маса рехъ-хвал ваз герек туш.

Инсанвилел нез алахъ фу,
Кьилел бала тагъуй кIуфу.
КязаватIа вахъди юрфу,
Шад хьухь, шел-хвал ваз герек туш.

Сажидина къалурай рехъ,
Ахтармиша ятIа ам гьахъ.
Гьарам девлет ацукьай пехъ,
Гьич мал-жамал ваз герек туш.

Бахтикъара
Бахт авачир бахтикъара,
Уьмуьр куьз я уьзуькъара?
Декьин патал, гуьнуькъара
ЧIугуниз чун мажбур жезва.

Виридаз бахт бесни жезвач,
Бахт тIалабдай сесни жезвач.
Бязибуруз месни жезвач,
Лугьуниз чун мажбур жезва.

Бахтни рагъ я къвез-хъфидай,
Мугьман хьана нез-хъфидай.
КIвал кIан ятIа квез хъфидай,
Кьабулиз чун гьазур жезва.

Им тегьердин гаф туш, дустар,
РикI тIваларин саф туш, дустар.
Як шурпадин каф туш, дустар,
ТIуьн булиз чун гьазур жезва.

ГьикI къачуда
Дишегьлиди дахайдан чан,
Сад Аллагьди дагъайдан чан,
Дуьньядал гьич тахьайдан чан,
Азраилди гьикI къачуда?

Дишегьлиди ханатIа ам,
Аллагьди чан гъанатIа ам,
И дуьньядал хьанватIа ам
Ва кьенватIа, ам кучуда.

Бесландин гуж
Шад тир сесер рагъ хьиз чкIиз цавариз,
«Чирвилин югъ» элкъвенвай са сувариз.
Амма Бесла ихьтин гуьзел чIавариз,
Террористрин жегьеннемдин цIай хьана!

Хуш гележег гьиссер авай рикIер гваз,
Эл кIватI шад суварик цуьквер гваз,
Бирдан къурху гудай гьарай-эвер гваз
Атайла халкь кьве паталди пай хьана!

Автоматдин хура туна паб, аял,
Чан аламаз инад авун тир хиял.
Чiуру къастар аваз туна чанда ял,
Пуд суткада ризкьи тагуз вай хьана!

Дуьньядикай кеф чIугун тир хиялар,
Шумуд виш кас кьена папар, аялар,
Им шумудра тикрар жеда и гьалар?
Гагь сад лагьай сентябрь, гагь май хьана!

Жанавуррин кIватIал ятIа, луж ятIа?
Чи аялриз авурди вуч гуж ятIа?!
Чаз хажалат гайи душман вуж вуж?
Акваз къведай азраилдин тай хьана!

Къецепатан душманрикай дустар кьаз,
Долларрикай уьлкве чIурдай устIар кьаз,
Малаикрин мектебрикай постар кьаз,
Ислягь халкьдин эхирзаман-вай хьана!

Лезги халкь
Даим кьилел варз амай кьван, рагъ амай кьван,
Пак Эренлар, Шагьни Шалбуз дагъ амай кьван,
Шейх Мегьамед, Гьажи Давуд чахъ амай кьван,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Эминанни Сулейманан чIалар авай,
Яшайишдиз икьван къулай гьалар авай,
Сад Аллагьди гайи девлет-малар авай,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Намус вине кьуна къекъвез, чIугваз зегьмет,
Къазанмишиз алахъин чун мад гьуьрмет.
Чир хьайитIа тарихъдиз гуз дуьз къимет,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Бубайри чав ирс яз тунвай цавар, чилер,
Вилин нине хьиз алахъин хуьз, эллер.
Чахъ амай кьван чи манияр, чи туьнт кьулер,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Самур вацIун баркаван тир ятар авай,
Берекатрин ризкьи авай гатар авай,
Шарвилидин рикIер авай картар авай,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Касдин чIехи, лепе рехи гьуьл амай кьван,
Дуьнья машгьур лезгинкадин кьуьл амай кьван,
Къуба, Хачмаз, Самур, Куьре чил амай кьван,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Ислягьбур жен чи гьар йикъан экуьн ярар,
Гьар мугьмандиз ахъабур жен чи варар.
Чи чилерал аламай кьван пак нурар,
Эбеди яз сагъ амукьда чи лезги халкь!

Кьурагьа
Кьурагьа шад сувар ава, мел ава,
Дагъустандай кIватIал хьанвай эл ава,
Манийринни, туьнт кьуьлерин сел ава,
Бес зун иниз гьикI акъваздай татана?

БукIадини, Саидани, Эмина,
Кьуьл гьикI тийин, кутунвай и демина?
Авай чIавуз адалатдин ким ина,
Бес зун иниз гьикI акъваздай татана?

Ина ярар-дустар ава къелемдин,
Гияр шегьер ава лезги алемдин.
Муьгьуьббатни авайла виш селемдин,
Бес зун иниз гьикI акъваздай татана?

Гъейри чилел амукьдалди хан хьана,
Багъри чилел хуш я са чарх, къван хьана.
Кьурагь пата сувар аваз ван хьана,
Бес зун иниз гьикI акъваздай татана?

Ина ава мукьва къавум-къардашар,
Ина ава таяр-туьшер, юлдашар,
КIватIал хьанвай чIавуз пара сирдашар,
Бес зун иниз гьикI акъваздай татана?

Сажидинахъ келимаяр мад авай,
И булахрин яд хъун квяй я дад авай?
Къегьриманар лигимардай чад авай,
Бес зун иниз гьикI акъваздай тефена?

Расул я
Къадим тарих гапурралди атIанвай,
Ивидалди кхьей векъи гьарфарал;
Лезгинкадин кьуьл хьиз цIувди ацIанвай,
Аламатдин макьамрални гафарал,
Ашукь тир халкь, билбилар хьиз гатфарал,
И дуьньядиз магьшурай кас Расул я!

Дуст миллетриз авур ата-бубавал,
Риваятрин таж кьилеллай Дагъустан;
Къад асирдин Гомер хьана, зурбавал,
Сулейманан шииратдин гуьлуьстан,
Яратмишай эдебият- багъ-бустан,
И дуьньядиз машгьурай кас Расул я!

Шарвилидин бармак алай Дагъустан,
Ярагъидин дин-исламдин тарикъат;
Кьакьан гъетер кьилел алай Дегь Ватан,
Дагъви халкьдин кьабулнавай шериат,
Адан накь, къе ва пакагьан гьакъикъат,
И дуьньядиз машгьурай кас Расул я!

Паквал, Намус, Азадвал хуьз датIана,
Ирс яз атай бубайрилай саламат?
Имам Шамиль шейх женг чIугаз атана,
ВикIегьвилел алем авур аламат,
Дагъустандин кхьин тавур Камаллат,
И дуьньядиз машгьурай кас Расул я!

«Зи Дагъустан», «Кьакьан гъетар», «Дурнаяр»,
Къагьриманрин рекьин тийир руьгьер тир;
«Дидеяр хуьх», «Гуржистандин сунаяр»,
Икьван чIавал къалур тавур тегьер тир,
Шумуд са затI шииратдин бегьер тир,
И дуьньядиз машгьурай кас Расул я!

Куьз лагьайтIа, цаварилай чилерал,
Рекье тунвай ислягьвилин посол я.
Ам ихтибар авунвай чи эллерал,
Шииратдин гъед хьиз куькIуьр кьилерал,
Гьамиша яз аламукьдай рикIерал,
Вирибуруз багьа инсан-Расул я!

Гуьзгуьдин вилик
РикIяй физва агъзур жуьре хиялар,
Тамашайла гуьзгуьдай зун цлаллай.
Аялризни хьанва чпин аялар,
Буюрмишдай кас амач захъ къвалалай.

ЧIулав чIарар амач кьиле, чуруда,
Зиреквални амач эвел кIвачера.
Амма рикIи кIвалахзама хуруда,
Гваз къекъвез зун инай-аниз-куьчери.

Гьа суфат я мидаим ваз аквазвай,
Як базардай къачур яхун кIарабрин.
Чарабурухъ гъам-хажалат чIугвазвай,
Ухшар хьанва зун девришдиз арабрин.

Шумудакай дердер чIугван, эх тежез,
Югъ-къандивай мукьва жезва ажалдиз.
РикIиз кIан яз, куьмек ийир рехъ тежез,
Элкъвезва зун са данарбан-гачалдиз.

ЧIарарин ранг тир жал, яраб, чIулавди?!
Пелни цIалцIам тир жал бириш авачир.
КанатIа зун алгь-аллагьдин ялавди?
Пехилбуруз аквадай гум галачир.

Намусдин хьиз гуьзгуьд вилик таб жедач,
Жува жув гьикI алдатмишда, я эллер!?
Туьнт сиркеди фер тегъидай къаб жедач,
Гьакъикъатдиз гьикI акьалин за вилер?!

Кам вегьенва пудкъадни цIуд яшариз,
Халкьдин чина зи кьил вине-тик хьана.
Давам гана мекьеризни кашариз,
Гьахълувилин рекье рикI кана.

Пеле авай биришар зи дерин я,
РикIяй чIугур берекатрин хвалар тир.
Къвезмай уьмуьр, вун гьи кьадар ширин я?
Тесниф ийиз алакь тавур чIалар тир.

Гуьзгуьдай жув аквазва жув жегьил яз,
Вил вегьейла алатай цIун йисариз.
Са-са чIавуз жувни жувал пехил яз,
Тамашзава бедбахт хьайи ксариз.

Гуьзгуьдиз зи чидач табун, лавгъавал,
Чидач адаз зи рикIе вуч аватIа.
Авунилай алакь тийир кавхавал,
Вичелай мад залан тир гуж аватIа?

Азиз халкьар, куьн зи буйдин гуьзгуь я,
Квекай завай чуьнуьх жедач кимивал.
Зун квел ашукь куь хва-стха, лезги я.
Куьн я рикIиз гайиди зи чимивал!

Тунач са шикил
ЧIехи бубади тунач чаз шикил,
Девирдин адет чIуриз кIан тушиз.
Жагъанайтшани устад тир векил,
Адан кьилел хар къуриз кIан тушиз.

Белки бубади тунач чаз шикил,
Ам чIугваз чидай устIар авачиз.
КIан хьанач жеди хьун тек яз векил,
Вичин девирдин дустар авачиз.

Жерягьвални дин тир адан пеше,
Герек атайдаз ийидай куьмек.
Куьреда ада шумуд сад нече,
КIвачел акьалдар хъувуна зирек?

ЧIехи бубади чIугунач зегьмет,
Эвледриз вичин девлет хьун патал.
Къазанмишайди я тек са гьуьрмет,
Эхират кIвале хевлет хьун патал.

Меслят
Жувуз кьисмет са тике фу,
Ван тавуна неъ, дуст, кIуфу.
Чара касдин алай туфу,
Кьве чин хьунухь куьз герек я?

Дуст, дастарин арадавай,
Шалам хьурмир кьарадавай.
Къакъудай затI чарадавай,
Ахмакьдаз хьиз низ герек я?

Пехил тир рикI хура авай,
Тарашунив ара авай,
Чандин са пай сура авай,
Анжах лянет гъиз герек я.

РикIиз кIани азиз дустар,
Бейкеф жемир такьунал тIвар,
Кьурун патал бегьердин тар,
Гьа кас зегьер хьиз герек я.

КицIерин тум кьадай мукIратI,
Муштулухдай къачу таратI.
Къаз авай ник авур арат,
Къалгъанрикай хуьз герек я.

Сажидихъч амач чара,
Ша, дуьз рекьиз, уьзуькъара.
Са пуд юкI хун ваз мукьвара,
Заз чиз, кафан куьз герек я.

Урдихан дуст
Гьихьтин йисар фена кефер чIугвадай!?
Гила гелни чир хъижезмач руквадай.
Вилер кьванни амач хъсан аквадай,
Эй Сад Аллагь, шуькуьр хьуй ви кьадардиз!

Незмай затIар ширин ялда тIуьрдалай,
Багьа тир затI авач рикIин сирдилай,
А чIавуз чун викIегь тир, къе тирдалай,
Яб гудай кас кIанчни къе чи дидардиз!?

Йисан паяр вири сад туш кIан хьунал,
Шад хьухь, ялвар Сад Аллагьдиз ван хьунал.
Гьелелигда бакара тир чан хьунал,
Бахт я жагъай фин тавуна базардиз!

ТIуьрди хьиз жеч садра гишин хьайила,
ЦIай ви рекIел аламукьдач къайила.
Чун куьцIеда са юкъуз марф хьайила,
Кьисмет тахьуй  лагь чун кьвед бедназардиз!

Бязибуру кьазва дустар-даяхар,
Са Аллагь я туькIуьрдай кас кIвалахар.
Гьич бендедин кьилел дакъуй цавай хар,
Аллагь куьмек хьурай дуст ви азардиз!

Чаз кьведаз гьич кьисметдилай артухан,
ЗатI кIандачир, Худад вилик дуьз рахан.
Заз кIани кар, гьуьрметлу дуст Урдихан,
Къимет гудай кас я авур дуьз кардиз!


Дердер
Дердер ава-дарман тежер, эх тежер,
Дердер ава-са дуьз патахъ рехъ тежер,
Дердер ава-дуьзвал гватIан, гьахъ тежер,
Эй Сад Аллагь, ви рагьимдик кваз хьурай!

Дердер ава-куьтягь тежер алцумна,
Дердер ава-кьурурдай вун гацумна.
Дердер ава-ялиз тежер фагьумна,
Эй Сад Аллагь, ви рагьимдик кваз хьурай!

Дердер ава-жувахъ галаз тухудай,
Дердер ава-чеб къалурдай хухудай,
Дердер ава чеб къалурдай бахъудай,
Эй Сад Аллагь, ви рагьимдик кваз хьурай!

Яран дидеяр
Ирид жуьре жеда ирандидеяр,
Садбур жеда жакьвадайбур езнеяр.
Гьар са кардиз ягъиз чIуру тегьнеяр,
Агь, ви кIвале жедайди са къал жеда!
Ихьтин ирандиде рикIе тIвал жеда!

Садбур жеда къажгъан хьана ргадай,
Чан лагьайла цIегьрен цел хьиз дакIвадай.
Ам азраил ятIа, яраб, аквадай?
Езнедикай нек ацадай кал жеда!
Лугьур гафни жагъин тийиз лал жеда!

Садбур жеда, вирт къалуриз мецелай,
Езне кIан я лугьудайбур хцелай.
Са чIуру ван галукьайла, къецелай,
Куьн арада цивди ацIай хвал жеда!
Гьуьлуьн кьулал къурамат ви кIвал жеда!

Вири писбур жедач ирандидеяр,
Акьуллубур жеда авай бинеяр.
Япалайни ийин тийиз фитнеяр,
Эгер тариф авуртIа зал чIал жеда!
Амма адан чанда чухваз квал жеда!

Са бязибур иблисар хьиз хьрарик,
Къекъвез жеда къуьхуьнардай крарихъ,
КIекре хьтин къвез гьарагъиз варарихъ,
Адан гъиле я цаз жеда, тIвал жеда!
Жув нехирдиз ягъиз гьазур кал жеда!

Руш какада хвена кIанда къиб хьтин,
Вич къалурда чекмечидин риб хьтин.
Сив пад хайи кIвегьед кайи цIиб хьтин,
Ви кьецIил тир кIвачер адан цIал жеда!
Ирандиде-кIан кIватнавай цал жеда!

Ирид лугьур жуьре пара яман я,
Ирандиде лугьуз гьайиф-душман я.
Ам гьалтайдан, дустар, эхир заман я,
Ви кIвачерик квайди уьцIей кьвал жеда!
Хажалатар чIугваз вакай кьал жеда!

Жуван эсеррикай
«Вун накь вучиз атаначир?», я залум?
«КIватIи-КIватIаш» фад кхьидай атана.
«Аламатар» авуна чаз на малум,
«Зуьрнедин ван алаз» япал датIана.

«Риваятрин камаридин» къашариз,
Лайихлу затI я кутугай яшариз.
Багъиш ийиз манияр чи рушариз,
«Шииратдин ялавар» кваз хтана.

«Ашукь Уьзден ярагъви»-са ктаб я.
«Зи Сулейман»-лугьунал вун татаб я.
На лугьун ви кьил эсеррин штаб я,
На аялриз шумуд са мах атIана.

Тарихдизни ахъайна вил къадим тир,
Саядакай са затI кхьин лазим тир,
Хайи халкьдиз чан багъишиз азим тир,
Къадни вад суз тарсарни гун кьатIана.

«Машинкади» куркурарна тупIарал,
Рахадай кьван залан хьана япарал,
Вилер алаз вуч кьван цIалцIам папарал,
Шумуд хуьруьн, шегьеррин рехъ атIана?

Кьуьзуь кьиляй компьютерни вилериз
Акуна ви, кар аватна кIевериз.
Шумудавай хабар кьуна, эвериз,
Чан гьелекна, язух кьванни татана.

Як кайитIан кьел кIвахьиз на шишинал,
Яб гудай кас хьанач хьи вун ишинал.
Гьахъни батIул къуй лугьурай зи чинал,
Тахсир кватIа, хъфирай зун гатана.

ЧIалар кхьиз, маса кIвалах хиялда
Авачиз, на тек са патахъ куьз ялда?
Сад Аллагьди ваз гунагьар гьалалда,
МискIин кардик кухтун рикIел атана.

Яшамишрай
Яшар хкаж жезватIани тарариз,
ЦIийи бертер ахъа хъийиз къацу яз:
Зун уьмуьрдин хкаж жезвай гурариз,
КIукI шуькIуь тир, амма тандиз яцIу яз.
Пуд кепекдик квачир уьмуьр, емишар
ГъаначиртIа, чIереди хьиз, тара зи;
Къазанмишиз женнет, къачур еришар,
Шак авачиз жедай вара-зара зи.

Цав ацIанва гъетерив гьар жуьредин,
МичIи тир йиф ракъур тийиз ахвариз;
Бязи гъетер тIунутIар хьиз шуьредин,
Пайзава за стхайризни вахариз.
Ничхирривай чил галачиз цавара,
Яргъал дурум гуз алакьдач, галат я.
Къуватдин сел буш хьайила лувара,
Чилел ивичI тавун, заз чиз гъалатI я

Гьар йикъа са гуьзел акун тавуртIа,
Ам уьмуьр хьиз аквазвач зи вилериз.
Йикъа къадахъ галаз рахун тавуртIа,
Рехи чIарар фад акъатда цвелериз.
Муьгьуьббатди жегьилзава яшар зи,
Хкудзава бедендик квай азарар.
Квез бахшзава  шад шиирар, рушар, зи,
Девлетлу хьун патал гуьзел базарар.

Яшамишрай чилер, цавар, муьгьуьббат,
Гуж хьанай заз авачиртIа къадир куьн.
Кьиникь гьисаб жедач кар яз мусибат,
Цуьквери заз бахшзаватIа атир куьн.
Зун-Сажидин муьгьтел кас я, дили тир,
Къван тийижир вичин кьилел алукьдай.
Уьмуьр хуш я декькьаяр мили тир,
Муьгьуьббатдин гьар са легьзе галукьдай.

Шейх Рамазан бубадиз
Цавун кIаник михьи гуьзгуь
Кьакьан кIунтIал алагуьзлуь
Штул хуьруьн кьилихъ лезги,
Вун ферекъат хьанва, буба.

Шейх Мегьамед, шейх Жамалдин,
Устадар тир чи магьалдин.
Мягькемдиз кьур мусурман дин,
Ваз пактир рехъ ганва, буба.

Зиярат ви-цуьквер яйлах,
Акун мурад тушни кIвалах?
Абу-Земзем яд на булах,
Пак Меккедин хъванва, буба.

Югъ-къандивай артух гьуьрмет,
Къазанмишун я ви кьисмет.
Шумуд агъзур лезги миллет,
На дуьз рекьел гъанва, буба?

Шейх Рамазан буба-гьажи,
Чун несилар я ви гъвечIи,
Вун себеб яз мискIинрал чи,
Женнетдин нур къванва, буба!

За туькIуьрдач я чIалар…
Билбилдин хьиз квачтIа нагъма сесерик,
За туькIуьрдач я чIалар, я манияр.
Умудлувал кутадачтIа гьиссерик,
Зал вил алаз акуъвазмир вун, кIани яр.

Кьуру гафар,  цIарар кIватIал гафарин,
ЦIара ягъай саланбур я халияр.
Цуьквер гана атир квачир гатфарин,
Завай вун шад ийиз женни, кIани яр?

За туькIуьрдач метлеб квачир шиирар,
ЧIехи, гъвечIи, гьатта куьлуь-шуьлуьяр.
Сад Аллагьдиз ийизвай хьиз зикирар,
Зи манийрал вун рази хьухь, кIани яр.

Дадунизни туширла чеб ширинбур,
Низ герек я чурун тавур пIинияр?
Фикирарни квачтIа чпик деринбур,
Вазни абур бегенмиш жеч, кIани яр.

За туькIуьрдач чIалар патар кими тир,
Паяр авай туштIа чамран синияр.
Саламар хьиз чарче авай чими тир,
ТуштIа абур нани кIелдач, кIани яр.

За шиирар туькIуьрдач кIел тежедай,
ЦIарара тваз кьан тийидай лирлияр.
Хуьр-кIвал женни я мехъер-мел тежедай,
Абур бул хьун мурад я зи, кIани яр.

Шиирар зи рухваярни рушар я,
РикIер авай гьар садахъ са къени, яр.
Пак женнетдин туьтуькъушдиз ухшар я,
Сад Аллагьдин заз кьисметай кIани яр.

Пис эсердал Сажидинан тIвар жедач,
Низ герек я вирт авачир куьнуьяр?
Дуьз инсандиз къадир течир яр жедач,
Я ахьтиндай пис чамни жеч, кIани яр.
Тапан дустариз
«Тупар» ягъиз чаталлайди,
КIуф гьамиша паталлайди,
Агъуз акун къвалаллайди,
Валлагь, ам ви буьркьуьвал я!

Ваз ви патав артух инсан,
Кiусни хуш туш квачир нукьсан.
Чан аламаз шумуд шисан,
Чан аламаз кьейивал я!

Ваз зун шаир яз чидачтIа,
Чиз, шаирдайц кьаз чидачтIа,
Ризкьи нез, яд хъваз чидачтIа,
Ам ви эхир хьайивал я!

Белки зунни ятIа батIул,
Вакай дуст кьун чиз-чиз ви тIул,
Кiаник квай кьве кикен стул,
Муькуьбур кьвед хайивал я!

Жува-жув кьаз галгамишдай,
Шииррин дуьдгъвер дуьзмишдай,
Вахъ рикI тахьун зун саймишдай,
Ам ви рикIин къайивал я!

Чiижрен бурж я –чIугун зегьмет,
ВакIан бурж я ягъун туьгьмет.
Халкьдиз гуз, на тагун къимет,
Ам види лап угъривал я!

Пехилвили чIурда кIвалер,
Арадал гъиз дакIанвилер.
Тiарам туштIа кутур цIилер,
Ам ви «шелед» гъуьргъуьвал я!

Ахьтин затI я хьи алакьун,
Кваз кьан тийир буш алахъун.
Суьруьдик квай габач тир кьун,
Ам крчарин куьруьвал я!

Гъиляй са затI татай чIавуз,
Агь ийида вили цавуз.
КIел хъувуртIан мад са кьве ВУЗ,
Ви зигьиндин къуьруьвал я!

Сажидинач кIандач рафтар,
Акьала, дуст, на ви дафтIар.
Пехил рикI гвай хьунни кафтIар,
Ваз Аллагьди гайивал я!
Пехилдаз
Чарадалай ийиз гьайиф,
Хуш къведа ваз са ви тариф.
Жува жув яз кьадай ариф,
Ихьтин аламат жедани?

Хабар кьуна за адавай,
Са касдикай лап ад авай.
Гаф жагъанач са дад авай,
Ихьтин керемат жедани?

Ни тIвар кьуртIан чпин хуьре,
Синихарда агъзур жуьре.
Вичин тариф хуш тир кере,
Ихьтин мусибат жедани?

Вичин тариф кьурла хабар,
Ламра хьиз тик кьада япар.
Башламишда ийиз барбар,
Ихьтин кьве бубат жедани?

Кимидани, вич кими яз
Кьадач хиве, яд жими яз.
Кваз такьадай рагъ чими яз,
Ихьтин кас абад жедани?

Квез герек я артух гафар?
Кьелни квачир таквад афар.
Чiимел хьайи чIавуз гатфар,
Ихьтин берекат жедани?

Эй Сажидин, хьухь вун уях,
ЛаматIрикай хьухь са къерех.
Алчахдакай кьуна даях,
Ихьтин мярекат жедани?
 
Къуншияр
Мегьарамдхуьр-Куьре макан бегьер тир,
Вини Ярвгъ-тарикъатдин сегьер тир,
Чи гьар са хуьр-са къеле, са шегьер тир;
Къадим дагълар, Аран, Касдин гьуьл галаз,
Самурдин там, гьар са майва, къуьл галаз,
Кьисмет хьурай чаз гьар са югъ, къуншияр!

Самур вацIун Женнет-Дере къизилдин,
Ерияр я муьгьуьббатдин, гуьгьуьлдин.
Япара ван аваз ширин билбилдин,
Гележегдин бахтлувилихъ вил галаз,
Хъсанвилер ийиз ахъа гъил галаз,
Кьисмет хьурай квез гьар са югъ, къуншияр!

Мелни мехъер артух хьана эллериз,
Шад хтулар акурай куьн вилериз.
Берекатар артухь хьана чуьллериз,
Вили цавар, рагъ-къизилдин гуьл галаз,
Шад межлисар, далдам-зуьрнед зил галаз,
Кьисмет хьурай квез гьар са  югъ, къуншияр!

И районда ярар-дустал бул я заз.
Инин хъуьтIуьн цIигни-къизил зул я заз.
Хуш кьабулдай кIвални чими къул я заз.
Рагъ экъечIдай экуь патахъ гьуьл галаз,
Сажидинни мугьман жедай вил галаз,
Кьисмет хьурай квез гьар са югъ, къуншияр!

Шаир Салигьаз
Уьмуьр физва яд хьиз дагъдин булахдин,
Гагь ргарай, гагь кIамарай авахьиз.
Гьар са кIвалах гъиле ава Аллагьдин,
Рагъни варз хьиз, чилер, цавар, гьава хьиз.
Салигь стха, анжах тек са кIвалахдин,
Зун гъавурда четиндаказ гьатзава:
Вучиз уьмуьр-атир тир зи яйлахдин;
Зун тек туна, кьил туькIвейвал катзава?

Уьмуьрди зун кьунвай вичин лепейрал,
Луьткведи зи сирнавзавай алемда.
Хкажзавай зун дагъларин тепейрал,
Гъил агакьриз ярдал-шуьше къелемдал.
Салигь стха, зун уьмуьрдал рази яз,
На лугьуда, зун алайвал кIватзава.
Белки адаз зун акурла кьуьзуь яз,
Ада вичин ала-була кIватIзава.

Уьмуьрдин шив кьаз хъижезмач галтугна,
Я кIвачерик звер кумач, я гъилерик.
Бубайри хьиз кIурт къуьнерихъ галчукна,
Физни кIамач са ван кутаз кимерик.
Салигь стха, хиве такьан кьуьзуьвал.
РикI жегьилдаз фелек авач къалумдай.
Сажидиназ, гайитIа на разивал,
Кьаз кIан я вун лап багьа тир къавумдай.

Хайи югъ
Сад Аллагьди гайи югъ я-хайи югъ,
Хва-стхадиз, хизандизни шад жеда.
Йиса садра къарши хъийиз гьа и югъ,
Ярар-дустар тостар лугьуз кIватI жеда.

Хуш кьабулиз гьазур я чун тарифар,
Фийи къарихъ чIугваз жеда гьайифар.
РикIел хкиз ви гъилелай гайи фар,
Ви сивера иситIа тIуьр дад жеда.

РикIиз регьят, чандиз менфят хьайитIа,
Бахтлувилер чаз Аллагьди гайитIа,
Сада-садан хатур даим хвейитIа,
Чан хизанар, дуьньяда куьн ад жеда.

Хайи йикъан аламатар пара я,
Багьа тостар кьабулзавай ара я.
На лугьуда, зи кIвал-карвансара я,
ХъуьтIуькайни чими хьана гад жеда.

Ажеб кIвалах хьана хана гатфариз,
Бул вахт я им ракъаризни марфариз.
Вили цавар ухшар хьана сафариз,
ТIебиатдиз абулейсан яд жеда.

Сажидина вуч лугьун квез куьруь яз,
Зунни зи паб кьамир къужа, къари яз.
Зи вилерай аквазва ам гьуьруь яз,
Хайи йикъар ажеб тир мад хьайитIа!

Хтулризни птулриз
Хтулринни птулринн мехъерар,
Ийидай чахъ сагъ чанарни пул хьурай!
Цуьк акъатун патал къекъвей рекьерай,
Хъсанвилер и дуьньядал бул хьурай!

Шаир-Саид тир
Шаир Саид тир, хандикай Мурсал
«Къарагуьн» авур зулумкар кIеви.-
Тегьерна заз са гадади усал,-
Ахьтин чIаларал ргадач иви!

Шаир Эмир тир кIанидал ашукь,-
Лагьана заз са чирхичир руша.-
Муьгьуьббат-сифте, амайбур-кьулухъ,
КIани руш, гада, туьфенг жен къуша!

Шаир Сулейман хьиз жен уяхди,-
Лагьана заз са итимди кьуьзуь.-
Адан шииррин гьар са булахди,
Дад акур инсан ийидай рази.

Гьар са шаирдихъ ава вичин хатI,
Гьар са девирда рахадай гафар.
Гьикьван къуватар авуртIани кIватI,
ХъуьтIуькай ийиз алакьдач гатфар.

Гьар са кас вичин хва я вахтунин,
Яшамиш хьуниз буржи тир кьилин.
Билбил хьун патал цуьквед тахтунин,
Нек хъун герек я диде тир Чилин.

Шаир Сажидин гатунал куьне,
Я Саид жедач, я закай Эмин.
Сулейманан пар туналди къуьне,
Завай а ксар жедани замин?

Абдурагьман шаирдиз
Дуст, ви кIвализ атай сефер,
Чун шумуд кас мугьман хьана.
А вахтунда чIугур кефер,
Тiазвай рикIин дарман хьана.

Ви айвандик галаз дустар,
Ацукьай вахт вуч хъсан тир?
Тарни яда устIар галаз,
Ваз Мамлакат вуч масан тир?

Хуьруьн кьилихъ къайи булах,
ХъуьтIуьн хали чIуквар хьана.
Хуш тир дустар галаз хъвалахъ,
Пехил рикIер кукIвар хьана.

Абдурагьман, рикIин дарман,
Девир тир ам чIуваз кефер.
Шииррикай ийиз харман,
КIватI хъижен чун мад са сефер.

Сажидини ихтин чIалар,
ТуькIуьрдачир шад туширтIа.
РикIин къеняй кIани гьалар,
Дустарикай сад туширтIа.

КIанда заз
Дерин гьиссерин,
Ширин сесерин,
ЧIалар кIанда заз
Цацар хилерин,
Къизил гуьллерин,
Валар кIанда заз.

Гегьенш чуьллерин,
Цайи чилерин,
Хвалар кIанда заз.
Азиз эллерин,
Шад тир мехъерин,
Гьалар кIанда заз.

ХъуьтIуьн халийрин,
Къаци афнийрин,
Салар кIанда заз.
Хайи уьлкведин,
Ягълу некIедин,
Малар кIанда заз.

Нехиш чангарин,
Гуьрчег рангарин,
Шалар кшанда заз.
Гибе, гамунин,
Рухвар табунин,
Гъалар кшанда заз.

Дагълар булахрин,
Аран кIвалахрин,
Калар кшанда заз.
Канабрин фин квай,
Чандик ифин квай,
Калар кшанда заз!

Жуван кьилел
Жуван кьилел ая кIвалах,
Ам акьулдин ятша булах.
Фейи касдин къвала-къвалахъ,
Гьамишалиг кьил хура я.

Гьим патахъди, гьим ятIа дуьз,
Течин инсан рабни гуьндуьз,
Вун акси кас ятIа диндиз,
Я чувуд, я хашпара я.

Къални чуьруьк къведач герек,
Дуьз кшалахда жен вун зирек.
РикIин туькьуьлвилин хирек,
Фад кьейибур лап пара я.

Им Сажидин туш хьи бирдан,
КуддатIа куьн вилик гардан.
Терс гаф къачурд туш чарадан.
Таб жедайди са сура я.

Дердиник
 Дердиник дили тахьурай инсан,
Ви агьузардик яман хьанайтIа?
Идалай вилик са шумуд йисан,
На гайи темен дарман хьанайтIа?

Хура рикIикай манидал атай,
Билбил хьанай зи, гъеридал атай.
Им а бахт туш хьи виридал атай,
Вал пехилбурун гиман хьанайтIа?

Ам жегьил вахт тир-ахвара авай,
Кацин хьиз вилер къахара авай.
Чи кьведан мехъер мукьвара авай,
Вун куьз икьван фад пашман хьанайтIа?

Ачух тир дуьнья дар хьайи чIавуз,
Гьар са инсанди карагда цавуз.
Сефил тир тIили атайла къавуз,
Яраб ваз закай са ван хьанайтIа?

Гайи кьве темен кьве хъуькъвен кьилиз,
Регъуь яз феназ чилерай чилиз.
Хкведайла экв чи кьведан вилиз,
Вучиз вуна ви иман канайтIа?

Лугьудай гафар пара амай захъ,
Ашкъидин ялав хура амай захъ.
Гени вахъ галаз ара амай захъ,
Сажидин вучиз душман хьанайтIа?

Базар-Дуьзуь
Базар-Дуьзуь-дагъдин кIукш я муркIадин,
Дуьнья амай кьадар цIаран тийидай.
Самурдин вацI-Шагьтир Лезги накьвадин,
Берекат гвай ерли кьуран тийидай.

Базар-Дуьзуь, Шагь-Дагъ, Шалбуз-кьуьзуь я.
Абурун затI амач такур вилериз.
Шарвили чи къагьриманрин Къази я,
Азадвилихъ эверзавай эллериз.

Базар-Дуьзуь-зун вал ашукь са кас я.
Кьакьан аршда кьил гьамиша виневай.
Сабурлувал такабурлу ваз хас я,
Лезги дердер пар хьтин кьве къуьневай.

«ЧIурухуьруьн» КIунтI
«ЧIурухуьруьн» гуьне кьакьан дагъ хьтин,
Аквазва заз хцивиляй вилерин.
Агъа СтIал цава авай рагъ хьтин,
Къазмаярни галаз чшагай кIвалерин.

«ЧIурухуьруьн» КIунтI я тарих асиррин,
Ам бине тир Агъа Каран уьлкведин.
Адаз макан кIан тахьайла есиррин,
ЧIехи кIунтIуз элкъвена са рухъведин.

Къванерал цIун аламазма ярувал,
Атай чIавуз кьецIи Тимур душман яз.
Ам атайвал хъфена гваз чIурувал,
Вичи авур хаинвилел пашман яз.

«ЧIурухуьруь» ийизва чаз шагьидвал,
Кьегьелвилел элкъвейбурун къванериз.
Акур чIавуз лезги халкьдин игитвал,
КьецIи Тимур фенай чиляй-чилериз!

Адетар
Азиз дустар, чи мискIинриз хтанвай,
Дин пак затI я Аллагьдилай атанвай.
Кьурьан гайи келимайрив ацIанвай,
Адан патав са затIни туш девлетар;
Чун дуьньядиз машгьур авун кьатIнавай,
Чи арадиз хкин диндин адетар!

Чи Муугьаммед ал Ярагъи кьил хьайи,
ЧIехи Шамиль дин-исламдин гъил хьайи,
Алкьвадарви чирвилерин гьуьл хьайи,
И кьадардин диндал чIугур зегьметар;
Дуьньядин са пай аламар гуьл хьайи,
Чи арадиз хкин диндин адетар!

Руьгьдиз макан тахьайтIа чи беденда,
Кенеф квахьна рекьида са геренда.
Иман гвачир касдин жигер веремда,
Квез герек я бинесуз тир гьуьжетар?
Кьиф хьиз чуьнуьх тежен мичIи тIуьквенда,
Чи арадиз хкин диндин адетар!

Эхиратда женнетэгьли хьун патал,
Зегьмет чIугу гъилелай фу гун патал.
ФиринекIед булахрин «яд» хъун патал,
Худад вилик хъувуна хьиз минетар;
Гьар са инсан дуьз тир рекьел гъун патал,
Чи арадиз хкин диндин адетар!
Сулейман буба
-Вун гьиниз я эй - Сулейман буба?
-Зун зи халкь патал бахтунихъ къекъвез!
-Квез герек я бахт-тахтуниз зурба?
Эхир  рекьидай каш-кашув текъвез.-
 
И суалди ам авунач мегьтел, -
Заз бахт герек туш халкьар галачир! -
Заз асайиш кIвал, азад тушиз эл,
Дуьньяни кIандач ракъар галачир! -

Физва девирар-дурнайрин цIиргъер,
Гагь Кьибле пад, гагь Кефер жагъуриз.
Шаир Сулейман хьана чаз рагьбер,
Гьахъвилихъ фидай сефер жагъуриз!

Зарафат
Сифтегьан йиф, свас яз кIвализ гъайила,
Суфрад винел иситIаяр къвайила,
Япара зи шад билбилдин ван хьанай.
Ярдин гъиляй пиялани хъвайила,
Ам къужахда кьуна къекъвез кIан хьана!
Муьгьуьббатдин шивдин кьенер кьаз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Йисар фена, акъат хьана хиялдай,
КIвал ацIана жуьреба-жуьр аялдай.
Залум папаз закай ийиз кIан хьанай,
Зун лам хьана, кIула кьуна чеб ялдай.
Папакай зи пачагь течир хан хьана!
Чухваз тежез, далудик квал кваз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Сивел дуьзмиш диде авай зи ярдиз.
Ухшар авай дарман течир азардиз.
Ам далудал кутIуннавай къван хьанай.
Кiвал элкъвена карвансара базардиз,
Эхиз тежез, кайиди зи чан хьанай!
Хуьшрекандин мукарикай кIаз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Паб тушир гьа, аламатдин са затI тир,
Заз иблисди багъишнавай савкьват тир.
Зал ам гьинай дуьшуьш хьана, кIан хьанай?
Сиркедин цел ишир тинид са кIатI тир.
Хъсан папар квез тахьана, заз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Эхир кьиляй жувни гьатна азарда,
Паб масадал ашукь хьана базарда!
И ван хьайи заз паб рекьиз кIан хьанай.
Гьикьван рахаз, за куьн кьилер бизарда?
Папа хъвайид мекежадин тIан хьанай.
Адахъ галаз завайни ам хъваз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Лугьумир заз аквазвайди ахвар я,
Лугьумир за ахъагъайбур махар я.
Паб-халича, закай адаз ян хьана.
Къал-макъалар-регъуьк регъвей чIахар я,
Чун сад-садал мад ашукь, мад кIан хьана.
Де лагь, регъуь квез тахьана, чаз жедан?

Квелди куьтягь хьана?-Суал гайитIа,
Жафа хьана чал пехилбур кьейитIа,
Ярандиде гъуьлуьз фена, ван хьана!
Чун дуст хьунал, куьнни рази хьайитIа,
Папан сурухъ акъвазда зун къван хьана.
Гьамишалиг начагъди хьиз тIаз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Сажидинан япуз и ван хьайитIа,
Вучин цавай кьилел къванер къвайитIа?
Фитнечийриз чун жакьвадай кван хьана!
Ам кисдач жал, ришвет кьванни гайитIа?
Къурху я заз пелен кьерел къан хьана.
Цуьквер алай къизилгуьлдал цаз жедан?
Авай тек са папан кефи хаз жедан?

Паб ва гъуьл
Паб:Салам алейк,-лагьай чIавуз,
На къуншидив гъил вугана.
Хкажайла ада цавуз,
Бармакни кваз кьил вугана.
Низ хьайитIан итим лугьуз,
Ихьтин авам гъуьл жедани?
Хъсан кар я хьунни ялгъуз,
Даим агъа гъил жедани?
Гъуьл:МутIлакьдин руш, вун вуч лугьуз,
Зал гьавалат хьанватIа лагь
Гъуьл маса гуз, кIвал маса гуз,
Ваз и тIал ни ганватIа лагь.
Авай затIни вуна тагуз,
Зунни атIай кек жедани?
Дустаривай хьана ялгъуз,
Тама тар хьиз тек жедани?
Паб:Бармак кIан яз атай касдиз,
Чухвани це, чIулни галаз!
Ахьтин чара датIай касдиз,
Чекмеяр це, пулни галаз!
Адаз лугьур касни авач,
Вирида хьиз куьз кIвалахдач?
Адахъ я кицI, кацни авач,
Са паб кьванни гъиз алакьдач?
Гъуьл:Вичиз регъуь хьурай ман, паб,
Къунши багьна къал жедани?
А крариз гумир на яб,
Чуьруьк авай кIвал жедани?
Ахъа гъилиз къведа девлет,
АкьалайтIа, гъуд жеда ам.
Папахъ галаз чIугваз зиллет,
Таканбуруз цIуд жеда ам.
Паб:Къуншид бармак алаз къекъвез,
Ам алукIдай кьилни кIанда.
Пул гуз, къачуз рикIяй текъвез,
Пул халрж ийиз гъилни кIанда.
Бармак-садан, чухва-садан,
Буржарик квай лам яни ам?
Кьил хуьз тежер квез я гардан?
Свас гваз катай чам яни ам?
Гъуьл:ТIуб туькIуьриз, къунши калаз,
Ахьтинбур сад-кьвед авани?
Пул авай кьве вагьши къалаз,
Кьечера вирт, мед авани?
Акун къене итимар я.
Пул аваз харж ийиз течир.
Кьифер кьейи етимар я,
Кiерецар гъваж ийиз тежер.
Паб:Гьалал хьурай кесиб папаз,
А кIвалах за кьатIаначир.
Хуьрекдик кьел течир ашпаз,
Са кIус геж куьз атаначир?
Бегьемсуз тир итимдилай,
Намусар квай кац хъсан я.
Мишекъат тир гьакимдилай,
Куьтендик квай яц хъсан я.
Кьведани:Ажайиб дуьз лагьаначни?
МутIлакь итим-паб галаз кьий.
Девлет суруз тухудач хьи,
Гъал гъалачир раб галаз кьий!
Хатур ийиз вердиш хьанвай,
Чи виридан гъилер сагърай!
Кьисмет себеб дуьшуьш хьанвай,
Чи папарни гъуьлер сагърай!

Шаир Гьуьсен Рамазан
Зун шад тир, дуст, тIуб хукIуриз цаварик,
Са къуьн кутаз хьанайтIа ви суварик.
Буюрдин чар, гар акатна луварик,
Пара кьадар геж агакьна, сефил я.

Хабар кьванни авунайтша фад амаз,
Тадайни ник гуьн тавуна гад амаз?
Акъатда зун куь вацIара яд амаз,
Гьелелигда жегьил я зун, жегьил я.

Ви къадир заз чида, гьяркьуь юрфарин,
Чад авай кас тилисимдин гафарин.
Шад манияр тесниф ийиз гатфарин,
Аша дагъдин кфил я вун, кфил я.

Вун авай хуьр-макан гуьзел рушарин,
Чебни дамах-чагъда авай яшарин,
Камарида авай багьа къашарин,
Гьар сад-са лиф, билбил я, дуст, билбил я.

Зун аранда ава лугьун-махар я.
Незвайбурни дагъустандин къахар я,
Лугьумир хьи, аквазвайди ахвар я,
Зун секин вал пехил я, дуст, пехил я.

Шаир Гьуьсейн Рамазан дуст-ашави,
Агалкьунар кIан я гьатун кьуша ви.
Сад Аллагьди турай крар къуша ви,
Ви гьар са гаф къизил я, дуст, къизил я.

Зун-Сажидин, гьарам кас тир секинвал,
Заз вахъ галаз рахаз ава эркинвал.
Вахъ кьванни къвез аватIа са мумкинвал,
Ша, вун рикIин гуьгьуьл я, дуст, гуьгьуьл я.
Жаваб це заз
Вири хьтин вунни инсан хьайила,
Виридаз хьиз вазни уьмуьр гайила,
Вири хьиз вун дидедини хайила,
Жаваб це заз, и рекьидай дуьньяда,
Кьадардилай артух девлет кIватIзава?

Виридахъ хьиз вахъни кIвал-югъ хьайила,
Вирида хьиз фу нез, ядни хъвайила,
Виридаз хьиз сагълам тир чан гайила,
Жаваб це заз, и рекьидай дуьньяда,
Дуствилерин алакъаяр кьатIдани?

Виридан кьил хьайила са чантада,
Ви вил ава гьарамлу тир хатада.
Виридалай ваз артух куьз кIандатIа?
Жаваб це заз, и рекьидай дуьньяда,
Намус маса гудай рекье гьатдатIа?

Вирибурухъ ярар-дустар бул ава,
Вахъ тарашай девлетарни пул ава.
Вири шад, ви чанда сурун фул ава,
Жаваб це заз, и рекьидай дуьньяда,
Вири туна, вун масаниз катдани?

Вирибурухъ Сад тирАллагь хьайила,
Вахъ авайди –валлагь, биллагь хьайила,
На вуч жаваб гуда пака кьейила?
Жаваб це заз, и рекьидай дуьньяда,
Вун жагъай за жуван рикI кьве паддани?

Ярандидедиз
Сив къизилгуьл, мезни шекер,
Зунни зи яр-рикIни жигер.
Ярандиде, вазни мегер,
Заз тагудай руш авани?
Ваз ви езне хуш авани?

Катранбур тир чIулав вилер,
Шумуд йис я ашукьвилер?
Ярандиде, ягъин гъилер,
Заз тагудай руш авани?
Ваз ви езне хуш авани?

Зунни зи яр цава лифер,
Варз алайбур-гатун йифер.
Ярандиде, кIугваз кефер,
Заз тагудай руш авани?
Ваз ви езне хуш авани?

ЯтIани зун са кIус зине,
Пис гада туш а ви езне.
Ярандиде, кьил яхъ вине,
Заз тагудай руш авани?
Ваз ви езне хуш авани?

Акъатдалди къаяр, мекьер,
Ша, чна чи ийин мехъер.
Ярандиде, сивик квай хъвер,
Заз тагудай руш авани?
Ваз ви езне хуш авани?

Пул са затI туш
Пул са затI туш авур нагъда,
Межлис кутур чIавуз багъда.
Къурбанд хьайи сарубугъда,
ТIанурдин фан мас авани?

Вацра экв гуз цавун лампа,
Зуьрнейрин ван аваз япа,
ХинкIерар нез авур папа,
Залай бахтлу кас авани?

Вилик дагълар, хъулухъ палас,
Межлисдин шагь дустар галаз,
Хъуьредайла жизви къалаз,
Сиве къизил сас авани?

Хъвайидакай гьуьлни хьунухь,
Яргъивилиз Нилни хьунухь,
Мумкин я куьн вилни хьунухь,
Заз таб авун хас авани?

Сажидина ягъай тупар,
Са пай гьахъ, са пай я тапар.
Къе, тахьайтIа, кIватIна папар,
Гьайиф чIугваз яс авани?

Геж хьайила
Бубад кIвале геж хьайи руш,
Гьерекатиз рекье ава.
Мердимазар къари-байкъуш,
Сусав кикIиз йикье ава.

Аял ишез кьепIинавай,
Къулал алач ягълу-емек.
Данадини епинвай,
Хъвана вири калик квай нек.

ЦIай кутадай саягъ хуьруьк,
Хизандик къал-къул акатна.
Къаридини туна чуьруьк,
Сусак сурун фул акатна.

Гъуьлуьн гъиле хъукъурай лаш,
Галукьайбур къуьнер хьана.
Вири хьана алаш-булаш,
Сусан кьилел кьенер хьана.

Свас, гъуьлягъди авур хьиз кIас,
КъарагъайтIа, - ахвар тир кьван!
Сажидина вердишриз свас,
ТуькIуьрайбур махар тир кьван!
 
Вуна лагь
Гьич рикIелай алат тийир эсиллагь,
Пуд кас ава Диде, Буба ва Аллагь.
Азиз Ватан, зун рахадач, вуна лагь!
Дуьнья гьикьван гуьрчег, ширин затI ятIа!

Уьмуьрдин рагъ лайлайрилай эгечIна,
Аквада ваз, бахтунин гъед экъечIна.
Аллагь рикIе аваз рекьиз экъечIна,
Дуьнья гьикьван гуьрчег, ширин затI ятIа!

Варзни рагъ хьиз даим кьилел аквадай,
Диде-буба, завалрикай таквадай,
Аллагьди хуьй, азад зегьмет чIугвадай,
Дуьнья гьикьван гуьрчег, ширин затI ятIа!

Диде, буба-векилар я Аллагьдин.
Диде. Буба-шикилар я пачагьдин.
Хушбахтвилин чешме тир гьар кIвалахдин,
Дуьнья гьикьван гуьрчег, ширин затI ятIа!

Вуч ван ятIа
Рухваяр хьуй, рушар хьуй чаз жедайбур.
Мехъерар хьуй, ширинлухар недайбур.
Шад хабаррин ванер хьуй чаз къведайбур,
Яраб зи рикI вучиз икьван дар ятша?

Сад руфуна, садни аваз къужахда,
Бубад кIваляй къвезвай са свас булахдал.
Муьгьтел хьана зун и чIуру кIвалахдал,
И бедбах свас яраб ам ни яр ятIа?

Вуч кими тир и свас жагъай итимдиз?
Буба амаз элкъвезвай кьве етимдиз,
Арза ийиз физвач судья-акимдиз,
А касдин гъуьл кIвачел кьурай тар ятIа?

Эвел кьиляй гада гуьрчег акуна,
Рушан рикIи сад лагьана чIугуна.
Ахпа алчах къилих акваз дакIуна,
Инсан тиртIа, а кас хъенчIин квар ятIа?

Диде, буба, гьинва намус а касдин?
Кiвачер шанкIал, беден кьурай кIарасдин.
Сусан чина туна леке къе ясдин,
Аламайди инсан лугьур тIвар ятIа?

Сажидина авурди квез арза туш,
А гъуьл  гъиляй акъатайдан суза туш.
Ички хъвамир лугьузвайди са за туш,
Пиян кьилел цавай къвайид хар ятIа?

Тарар хьиз
Са бязибур тарар хьиз,
Ава бегьер тегъидай.
АквазватIа гьунар хьиз,
И дуьньяда рекьидай?

Ширин са гаф мецелай,
Акъатдач хьи хатадай.
Мугьман кIандач къецелай,
Атана, вар гатадай.

Вилер аваз-буьркьуьбур,
Япар аваз-биши я.
Рекьер ятшан гьяркьубур,
Дараквазвай гижи я.

Емиш тагъай тар дахьуй,
Мугьман такур кIвал тахьуй.
РикIиз такIан кар тахьуй.
Метлеб квачир чIал тахьуй!

Хьана, кьена
Аллагьди ваз ганай, кьена.
Амач къе тIвал-квал
Хендеда паб гъуьлуьз фена,
Маса гана кIвал.

Ажеб хьана ваз аялар
Авачиз етим.
Авай тIуькьуьл хиялар
Ялдай вун итим.

Я дуст хьанач, я вахъ душман,
Вун кIани, дакIан.
Я лугьудай вунни пашман,
Къилихрал вакIан.

Ажеб хьана амачиз вун,
Секин хьана кIвал.
Мел-мехъерик кумачиз вун,
Амач чуьруьк, къал.

Я лагь амач, я лугьумир,
Баябан я сур.
Гила вуна ваз лугьумир,
Кар хьана хьи чIур!

Уьмуьр физва
Уьмуьр физва пул хьиз кисе ичIи жез,
Квехъ хьайитIан гун жез, гьайиф татана.
Шадвал-экв жез, пашманвални мичIи жез,
Ам хуьз тежез ава чара атIана.

Уьмуьр физва затIни текъвез арадал,
Халкь паталди къуллугъ ийиз тахьана.
Гьамиша вил алаз женни чарадал?
Жув руькуьн хьиз юкъуз, йифиз къатхьана.

Уьмуьр физва гару тухвай цифер хьиз,
Марфарин тум багъиш ийиз чилериз.
Зи хиялар вили цава лифер хьиз,
Гуьрчег дуьнья акун патал вилериз.

Уьмуьр физва, де лагь ви вил квел ала?
Ни ийида завай тахьай кIвалахар!?
Чилин винел чи гьар садан гел ала,
А гелерал мус ийида дамахар?

Уьмуьр физва чавай хабар такьуна,
Чамар ийиз мугьмандив гвай шив хьана.
Зун уьмуьрдин гъавурда геж акьуна,
ЧIулав чIарар цIарай чIавуз жив хьана.

Илимдин чирагъ
Агь, дегьзамана, вилерин накъвар,
Мур ийиз рикIер, булахриз элкъвей!
Зулуматдик кваз мусурман халкьар,
Ханарни беглер къачагъриз элкъвей.

ВикIегь дагъвияр-дагъларин лекьер,
Аршда азад лув гуз тир вердиш;
Дар хьайи чIавуз бахтунин рекьер,
Девирдиз авам ийидай къаргъиш.

МичIи тир цавар, сефил тир чилер,
Гьич садакайни авачиз куьмек.
Авамвилини лукIвили эллер,
Инсафсузвилел ийизвай гьелек.

ЧIулав циферин арадай хци,
ЭкъечIай саягъ нур гудай чирагъ;
Гьасан эфенди алимдин хци,
Юзурна дагълар, хьун патал уях:

«Ахварай ават, зи дагъви эллер!
Илимдихъ алад рагъ хьтин экуь!
Бахтлу кьисметдиз ахъая вилер,
Урусатдин халкь дустар хьурай куь!»

Бахтлу ракъиник дережа чIехи,
Илимдин рекье ава чун вири.
Цуьк акъуднава даглари рехи,
Авадан ийиз бубайрин ери.

Гьасан эфенди, Зульфикъар, Эмин,
Илимдин рекье экв гудай гъетер;
Гьар са кIвалахда илим я замин,
Экву ийидай мичIи тир рекьер.

Лезги чирагъ
Лезги чирагъ, ишигъ це кьуд уьлкведиз,
Ви нурарик бахтлу хьурай вирибур.
Атир хьана чиг аламай цуьквериз,
Мугьман хьурай рикIяй-рикIиз кIанибур.

Лезги чирагъ, Аллагьди ваз рехъ гана,
Руьгьдин девлет артух ийиз эллериз.
Куьре Мелик, Ярагъини чахъ гала,
Бахтлу ватан акун кIан тир вилериз.

Лезги чирагъ, Эмина чаз куькIуьрай,
Тарих атIуз гьатзава чи рикIера.
Гьар са нагъма ви ишигъдик туькIуьрай,
Герек жезва чи уьмуьрдин рекьера.

Лезги чирагъ, Алкьвадарви Гьасана,
Чаз илимлу хьун паталди эверай;
Амукь тавун патал даим ксана,
Рехъ къалурнай фад экъечIдай кIеверай.

Лезги чирагъ, Сулейманан тавунал,
Туьхуьн тийиз ишигъ гудай рагъ хьайи;
ГьикI акъвазда зун ви тариф тавуна?
Вун галукьай чуьллерикай багъ хьайи.

Лезги чирагъ, вун чи руьгь я, чи рагъ я,
Вунни ватан хьтин багьа затI авач.
Лезги элдин эвелимжи даях я,
Вун галачир уьмуьрдихъни дад авач.

Ашкъидин булах
Ашкъидин булах, илгьамдин Мекке,
Кабедин къванцяй ви суьрет еке
Аквазва заз, яр, кIус квачир леке.
Межнуназ вичин Лейли акур хьиз.

Дуьньядин девлет, чун кьвед я хевлет,
Кьисметди ганвай бахтунин билет.
Фида рикIелай чIугур кьван зиллет,
Межнуназ вичин Лейли акур хьиз.

Истамбул, Бомбей, кIандач заз Багъдат,
Таза тир къелем зи гуьзел багъда.
Хиялрикни кваз лувар акатда,
Межнуназ вичин Лейли акур хьиз.

Билбилар рахаз къизилгуьллерив,
Вун заз хъуьрена гуьзел вилерив.
Шад авуна зун дем хьиз кьуьлерив,
Межнуназ вичин Лейли акур хьиз.

Дердер авай цел лепейрин винел,
Жейранрин лужар кьакьан тир синел,
Ашкъидин нурар къугъвана вилел,
Межнуназ вичин Лейли акур хьиз.

Ирид жуьре
 Цаву ванер авуна цIайлапандин,
Эквери нур гана мIичI цифериз.
Ишигълаван хьана уьлкве Алпандин,
Къавун чIере далда хьана лифериз.

Циф алатна гар кьилеллаз, шив хьана.
Гвай хажалат вацIар ацIай цив гана.
Марфадикай кьакьан дагъда жив хьана,
Яргъирушаз вичин патав эвериз.

Яргъирушан са кIвач дагъдал, кьил чIугваз,
Алахънава муьгьуьббатдал цIил чIугваз.
Билбил тара гарухъ галаз зил чIугваз,
Тамаш садра вичив гвай кьван кефериз!

Яргъируша чин хъуьрезва рагъ хьана.
Дуьньядикай берекатлу багъ хьана.
Ашкъидин хер гьар са касдин сагъ хьана,
Вили тир цав майдан хьана мелериз.

Ирид жуьре рангар-эквер, кIанивал,
Сад Аллагьди гуда икьван къенивал!
Сажидина лугьузва квез хьайивал,
Заз кIанзавач гьахьиз пара кIевериз.

Уьмуьр патал
Уьмуьр патал женгина,
Авай рикIер къени я.
Дидедин чIал кьепIина,
Ам лай-лайдин мани я.

Диде-буба –лугьуз, хъуьрез,
Гьикьван ширин гафар я?
Дуьньяни кваз жеда серес?
На лугьун им гатфар я.

Къизилгуьллер чиг алай,
Ам билбилрин макан я.
Дидедин чIал рикI алай,
Ви дережа кьакьан я.

Рагъ экъечIда куькIуьнна,
Дуьньядин чин къени я.
Дидед чIалал луькIуьнна,
На лугьун ам мани я.

Лув гуз фида цавай къуш,
Мензил атIуз луварив.
Дидедин чIал я чаз хуш,
Ухшар авай сувариз.
Чарчар
Гатун куьруь варз алай йиф,
Гимишдин нур чикIиз цава;
Гару макьам ягъиз зайиф,
За жуван чIал кхьиз ава.

Чарчар, зи мержандин кIусар,
Муьгьуьббатдин чиг яни куьн?
Чарчар, чарчар-жегьил йисар,
Лагь, кефияр куьк яни куьн?

Экуьнбаре билбил рахаз,
Гьикьван гуьрчег гьава жеда?
Манидин сес чикIиз яргъаз,
Шад рикIериз дава жеда.

Чарчардин яд, ви ширин дад,
Пияладин шуьрбет ятIа?
Авахьна физ, ашкъидив шад,
Кiанибурун суьгьбет ятIа?

Кьей къари
Акун бес я, рахун-сес я зуьрнедин,
Кьуд кьиликай хабар я ваз дуьньядин.
Регъуьн гъедгъетI хьиз кьил зарзаз ченедин,
Кас язух къвеч кIеве авай, кьей къари!

Гаф лугьудай мажал гудач, цIур ийиз,
ВиртIедикай алахъда вун цур ийиз.
Къени патахъ туькIвей карни чIур ийиз,
КIур гуз вердиш деве авай, кьей къари!

Жин хьиз гьахьда хам инсандин яхада,
Югъ атай кьван рахада гьа, рахада.
Вич тахсиркар яз ви чинар чухвада,
Сивин жагъун герве авай, кьей къари!

Къазанмишун патал девлет хизандиз,
Рекье твада Сибирдизни Къазандиз.
Гагь истивут, гагь кьел квахиз гузандиз,
Хирен душман живе авай, кьей къари!

Гьич вич амаз вакни декьий тамавай,
Ихьтин инсан женни акьул кьамавай?
Чiулав тир сикI са затIни туш кIамавай,
Иблисдин мез сиве авай, кьей къари!

Гаф акъудиз гудач кIвале къужадай,
Ягъда мухан тварар алай ружадай.
Чарад рекьиз гьазур вичин жазадай.
Ажалдин къан хиве авай, кьей къари!

Гьар патахъай за ви шикил чIугуна,
Амма вучин, вун зи рикIи чIугуна.
Беден кIвале, акьул авай дугуна,
Даим кIвале дяве авай, кьей къари!

Гьич са касни авач крар вири дуьз,
ХъуцIур элкъуьр ийиз чидай гъеридиз,
Паб ухшар жен Сажидинан къаридиз,
ЯхцIурни цIуд неве авай, кьей къари!

Гияр шегьер
Гияр шегьер, шагьил агъзур йисарин,
Ни сан-гьисаб гуда къвацин сурарин?
Ватан патал чанар гайи ксарин,
Ви чIулав нвакь гьи кьадарда масан я?

Гьи тIурфанрин цIаяр ятIа галукьай?
Напак вилер нибур ятIа алукьай?
Къурху тушир я цIухъй, я вацIухъай,
ЛукI жедалди игит яз кьин хъсан я.

ХарапIаяр хьана элкъвей къванериз,
Чiурарал ман чан хкизва кIвалериз.
Ви гьар са къван элкъвей чIавуз пIирериз,
Душманрилай алат тийир нукьсан я.

Дагъда Гияр, Агъа Каран-аранда,
Гьикьван сирер аматIа куьн кьве чанда?
Куьн машгьур я Турцияда, Иранда,
МуьтIуьгъ тахьай вун ви кьилди са хан я.

Чи девирдин аламатар
ЦIийи-цIийи аламатар,
Аквазва чи вилериз.
Яраб мад вуч керематар,
Ахквазматша эллериз?!

Угъри, къачагъ, пияниска,
Ханлар хьанва кимерин.
Ягъун, кьиникь чка-чка,
Язух дугъри эллерин.

Лугьур-талгьур чизвач сивел,
Секин ахвар амач йифиз.
Ацукьна кьве риекьин хивел,
Мугьмандизни жезмач хъфиз.

Рагъ алай къуз ийиз тараш,
Милицадкай даях кьуна.
Им вуч девир хьанва угъраш?
Кiанзава жув уях кьуна.

Низ лугьун, низ ийин арза?
Цав кьакьан я, чилни кIеви.
Гьарда вичихъ ийиз къаза,
Ргазва хьи чанда иви.

Эй Сажидин, Совет власть
Адалатдин къеле тир кьван.
И девир кьий чебни галаз,
Елцин кьуру келле тир кьван!

Дердер ава
Дердер ава нив хьайитIан гуз тежедай,
Гужар ава цIал вегьена куз тежедай.
За ваз вучин, секинсуз рикI, суст тежедай?
Хурун кьефес лагь ваз вучиз дар ятIа?

Хиялрив нв кьаз тазва зун есир яз,
Гьи кIвалахдал кьазва на зун тахсир яз?
Заз акурди кьве жуьредин асир яз,
Къе чи кьилел къурзавайди хар ятIа?

Дердери жув пиян авур береда,
Жуваз жувни аквада са жуьреда.
Ван хьайибур, мумкин я зал хъуьреда,
Яраб зи хьиз ни рикI хура тIар ятIа?

Зазни чидач, чи эхир кьил гьикI жеда.
Хажалатар зун кьейила чиг жеда.
Гьи касдихъ халкь играми тир рикI жеда,
Гьам бегьердин цуьквер алай тар ятIа?

Сажидиназ лугьудай гаф мад амач.
Рахуникай, ван татайла, дад амач.
И дуьньядал гьахъни дуван фад амач,
Ам туькIуьриз алакьдай са кар ятIа?

Саламдин чарчиз
Саламри заз на тур рекье,
Гьевесдин цIай тунай рикIе.
Заз гьикI хьанай, зун са еке
Аршдиз кьакьан дагъ хьайид хьиз!

Зан вуна тур рекье кагъаз,
Ам лиф тиртIа цава къугъваз?
Заз гьикI хьанай, билбил рахаз,
Зи дарамат багъ хьайид хьиз!

РикI са цуьк я чIура авай,
Михьи сирер пара авай.
ГьикI хьана заз, хура авай,
Гьайифдин хер сагъ хьайи хьиз!

Чан сагърай зун рикIел атай,
Зи илгьамдин никIел атай.
Хажаратрин мерез атIай,
Чими, экуь рагъ атай хьиз!

Гьар са дагъдихъ
Гьар са дагъдихъ ава вичин кьакьанвал,
Гьар са дагъдихъ ава вичин булахар.
Гьикьван вуна чуьнуьхайтIан дакIанвал,
Заз аквазва ният чIуру кIвалахар.

Чахъ Шихнесир
Чахъ Шихнесир кьена лугьур,
Хажалатдин ван галукьна.
Им вуч мусибат я акур?
На лугьуда, дагъдин агъур,
Са залан тир къван галукьна.

Куьз ахварай аватдач
Шумуда куьн алдатмишда, кьинер кьаз,
Шумуда куьн цIуз вегьена, гъилер кьаз.?
Шумуда куьн гьална, гъиле кьенер кьаз?
Я эллер, куьн куьз аватдач ахварай?

Ягъалмишвал садра жедай адет я,
Кьведра гъалатI тикрар хъувун-къилет я.
Дуьз гъавур гьат тавун вуч зиллет я?
Я эллер, куьн куьз аватдач ахварай?

Гьар са касдиз кьвтшун патал кьил ганва,
Япар гана, тамашдай кьве вил гана.
Шумуд ахмакь касдив куьне гъил гана?
Я эллер, куьн куьз аватдач ахварай?

Буба течиз, ханвал ийиз кIанибур,
И кьадардин халкьар жедан къенибур?
ТIимил хьанан куьн кьил, куьн кIвач хайибур?
Я эллер, куьн куьз аватдач ахварай?

Ам шаир туш
Ам  шаир  туш  такьадайди
Хабар, халкьдин гьалдикай.
Гъавурда  геж  акьадайди,
РикIе  авай  тIалдикай.

Зи  лезги халкь,  къадим  тарих,
На  заз  лезги  чIал  гана.
Вуна  гана туьнт  тир  къилих,
Секинсуз  рикI  къал  авай.

Ам шаир  туш  таквадайди,
Халкьдин  гуьзел  гележег.
Чандихъ  гьайиф  чIугвадайди,
Физвай  чIавуз  къати  женг.

Зи  лезги халкь,  зи  руьгь,  зи тан,
Вун  тушни  заз  гайиди?
Шииратдин  Мекке  Ватана,
Кьисмет  хьана  хайиди?

Ам  шаир  туш,  гафаралди
Туп  ягъдайди  руьхъведин.
Гатфарилай  гатфаралди,
Гуж  тагайди  гьекьеди.

Зи  лезги  халкь,  ви  чина  зун,
Уьзуьагъ  хьун- дамах  я.
Зун  ви  къванцяз,  квачиз  зурзун,
ЦIай  акъуддай  чахмах  я.

Ам  шаир  туш,  цIай  авай  рикI
ХалкьнавачтIа  хуруда.
Низ  герек  я  атирсуз  цуьк?
Ширин  дад  гуч  чIуруда.

Зи  лезги  халкь,  ви  шадвилик.
Пашманвилик  пай  ква  зи.
Чи  Садвилихъ,  Азадвилихъ
Физвай  рикIик  цIай  ква зи!

Вуч туна
Эгер  завай  кьуртIа  хабар,
Вун  дуьньядал  куьз  атана?
Лугьуда: «Аллагьу  Акбар»!-
Адан  гьуьрмет  хуьз  атана.

На  дуьньядал  вуч  авуна?-
Лугьуз  суал  гайитIа  заз.
Жув  халкь  патал  пуч  авуна,
Гьайифни  туш  кьейитIа  заз.

Дуьньядилай,  вуч  туна  вун
ФизватIа  лагь?- ЛагьайтIа  заз.
Халкьдиз  буржлуз  амукьна  зун,
Гуж  авачир  тахьайтIа  заз.

РикIел  хкун  патал  ви  тIвар,
Хийирдин  са  дуьа  кIелиз;
Таз  хьанани  вавай  затIар?
Месэлаяр  хьанан  гьялиз?

Халкьдин  вилик  куьруь я мез,
Авур  крар  тIимил  хьана.
Шииратдин  рекье  къекъвез,
Акунач  жув  камил  хьана.

Гъил  къачу  зи  тахсиррилай,
ТIимил  ятIа  авур  затIар.
Алат тийиз асиррилай,
Тикрарда мад Сажидин тIвар!

«Аран»
Самур вацIун лепейрикай,
Шагь дагъларин тепейрикай,
Жегьил-жаван куьрпейрикай
Рахаз жеда «Аран» канал.

«Магьарамдхуьр» мани лугьуз,
Эфир чикIиз жеда цавуз.
Шад хабарар, тебрикар гуз,
Къугъваз жеда «Аран» канал.

Вили-вилик тухуз кIвалах,
Спонсорар хьуй куьн къвалахъ.
Муьгьуьббатдив ацIай булах,
Рагаз жеда «Аран» канал.

Самур, Куьре, Хиврин эллер,
Ашукь я квел алаз вилер.
Чаз ви чинай мехъер-мелер,
Акваз жеда «Аран» канал.

Чи райондин канал «Куьре»,
Шад мугьман я  гьар  са хуьре.
Зун куьн патахъ магнит жуьре,
ЧIугваз жеда «Аран» канал.

Сажидинахъ сигъ тир ара,
Дустар ава ина пара.
Сувариз хьиз ачух суфра,
Нез-хъваз жеда «Аран» канал.

«Алмаз»
РикIиз ачух, гъилиз ахъа,
Баркаллу тир рекье заха.
Халис жумарт лезгидин хва,
Вуж ятIа ам «Алмаз» лугьур?

Шарвилидин тIвар паталди,
Шииррин устIар паталди,
Ялзавай кас кар паталди,
Вуж ятIа ам «Алмаз» лугьур?

Хъсанвилер ийиз вердиш,
Гьар садакай хьуй адан виш.
Икьван гагь заз тушир таниш,
Вуж ятIа ам «Алмаз» лугьур?

Сажидиназ куьн хьиз шумуд,
Чида  Ихрек-кьегьел Магьмуд.
Кутазвай кас вичик умуд,
Вуж ятIа ам «Алмаз» лугьур?

Риваятар
Пара ава риваятар,
Чи дагъларин уьлкведа.
РикIе анжах хуш ниятар
Авайла зун къекъведа.
КIанивилин вилерай

Авалдай са хуьре жегьил,
Гуьрчегвилел ад авай.
Хура адан шад тир гуьгьуьл,
Лигимардай чад авай.

Ракъар, варцар, гъетерни кваз,
Ам акурла туьхуьдай.
Чуьлда авай къветерни кваз,
Чигерин ци чуьхуьдай.

Пара кьадар рушар авай,
Сад-садалай гуьрчег тир.
Муьгьуьббатдин яшар авай,
Гьар затI тамам герек тир.

Гада акваз, рушар сусар,
Серсер хьана амукьдай.
Са бязибур хьана къарсар,
Татабар жез алукьдай.

Амма гада ашукь хьана,
Рушал абур алачир.
Халкь мегьтел яз амукь хьана,
На лугьун кас амачир.

Вири таб я, кьисмет я гьахъ,-
Лугьуз хьана вирида.-
Ахъа хьунухь герек я бахт.
Сад Аллагьди гайитIа.

Гуьрчег чамран мешребсуз свас
Акваз, ийиз хъуьруьнар;
Экуь югъни, экъисиз сас,
Рушаз хьана серинар.

Гьикьван гагьди тегьер, къуьхуьн?
Гьикьван хуьре къал жеда?
Хажалатни дерт гваз къекъуьн,
РикIин къене тIал жеда.

Ийир-тийиз квахьай сусаз,
Гада язух атана;
Аватдалди артух яцIаз,
Вичи вич кьин кьатIана.

Къачуна са хци гапур,
Тамуз фена кьин патал.
Вич телефна, гвачир абур,
Гуьрчег гада хуьн патал.

Гапур рикIиз асухдайла,
Гъил ракьара гьат хьана.
Женнетдин рак ачухдайла,
Къастунин цIил кьатI хьана.

КилигайтIа, кьузуь са кас,
Чуру физвай чилелай;
Малаик хьиз хьанва акъваз,
Гъил вегьена къуьнелай.

«И булахдай килиг, чан руш,
Хъсандиз ви суьретдиз.
Гьихьтин ятIа вун туьтуькъуш,
Мягькемди хьухь жуьрэтдиз»!

Рушаз вичин къаш-къамат,
Акур чIавуз буй-бухах;
Амукьна яз аламат,
Бирдан хьана ам уях!

Гьар са чамраз вичин свас,
Гуьрчегни я, масанни.
Гьа иналди, за дуст кас,
Куьтягьна зи кьисни.

Расулов Рамазаназ
Лежбердин хва рагьбер хьана заводдин,
ТIвар хкажна пара кьадар цавариз.
ЦIийи рекьер жагъур ийиз доходдин,
На гьар са югъ элкъуьрнай чи сувариз.

Гьазур авур няметар гьар жуьредин,
Уьлкведин кьуд патаз рекье тваз хьана.
Емишрикай, майвайрикай Куьредин,
Менфят къачуз, вун къайгъуйрик кваз хьана.

Чубарукди хьиз акьалтай гатфарал,
Пара кьадар чIугваз хьанай зегьметар.
Ви гьунарар лугьуз жедач гафарал,
Халкьдин патай къазанмишай гьуьрметар!

Сулейманан тIалабунал эцигай,
Завод вуна СССР-да машгьурна.
Вафалубур яз сад-садаз килигай,
Кьисметди куьн сад-масадаз жагъурна.

Сад Аллагьди туькIуьрна ви кIвалахар,
Халкь паталди хъсанвилер герек яз.
Гъиляй-гъилиз къведай Яру Пайдахар,
Шумуд сефер къазанмишна зирек яз?

Кваз кьан тийиз азиятар, азабар,
Шумуд пIирен гуьрчегарна яйлахар
Аллагь патал къазанмишиз сувабар,
Гьикьван хъсан авунай на кIвалахар?

Жегьил шаирриз
Эмина хьиз кхьин патал шиирар,
Рифмайралди цIалцIамун туш эхирар.
Къурайрикай хкудайтIан чехирар,
Адахъ халис пияладин дад жедач.

Муьгьуьббатни зарафатдин кIвалах туш,
РикIин цIай къур тийидайди булах туш.
Цуькверин зар алачирди яйлах туш,
Бахт авачир билбилдин рикI шад жедач.

Девлетрикай эхиратдин мал ийиз,
Алахъ мийир къумарикай кIвал ийиз.
Буш гафарин кIватIалрикай чIал ийиз,
КIан жемир ваз, хъуьтIуькайни гад жедач.

Гьар садан кьил халкьдин вилик агъуз  я,
Халкь галачиз къагьриманни ялгъуз я.
Тапан шаир кьил авачир колхоз я,
Адахъ рикIел аламукьдай затI жедач.

Виридакай Сулейманар, Эминар
Жеч, тарцик хьиз экъегъайтIан заминар.
Дуьз макьам гъиз тахьай чIавуз симинай,
Чуьнгуьрдикай хъелна, симер кьатI жедач.

Эвелимжи, Сад Аллагьдин пай кIанда.
Шаир хьунухь патал рикIе цIай кIанда.
Адахъ гьар са эверайдаз гьай кIанда,
Устад тушир касдихъ вичин хатI жедач.

Гьи кьадардин кхьенватIа эсерар!
Садбур-ятар, садбур-Абу-Кевсерар.
Гьар са юкъуз кIвачел алаз менсерар,
Уьмуьрдин рехъ кIан хьуналди кьатI жедач.

Шииратдин шив муьтIуьгъун четин я,
Ахмакь адан кIула хьун са батин я.
Сад Шагь-дагъ, сад Шалбуз, садни Катин я,
Вирибурун дережаяр сад жедач.

Школадиз тIвар
Гьар са хуьруьхъ вичиз хас тIвар,
Вичин къадим тарих ава!
Гьар са хьруьхъ вичин картар,
Гьар катрахъ са къилих ава!

Радим стха Халиков чи,
Ватан патал чан эцигай;
Школадиз тIвар ганва чи,
ЦIийиз  бине къван эцигай.

Игитар жез Радим хьтин,
Гьазур я чун гьар са аял!
Шарвилидиз къадим хьтин,
Ухшарбур хьун я чи хиял!

Кьулан СтIал-катран макан,
Дамах ая Радим хцел!
Школадал алаз юкьван,
Ви тIвар жеда халкьдин мецел!

Оруж дах
Уьмуьр багъиш ийиз багъри эллериз,
Рухваяр мад акунай чи вилериз.
Чахъ инсанар ухшар дагъдин кьилериз,
Авачиз туш гьуьрмет авай, Оруж дах!

Шумудни са чкада на кIвалахна?
Халкьдин мурад кьиле тухуз алахъна.
Ви ериндал туна шумуд булах на?
Гьар садахъ са къимет авай, Оруж дах!

Несилриз на адалатдин тIвар туна,
Давам хъувун герек шумуд кар туна?
Чи тарихдал туьхуьн тийир зар туна,
Гьам гьуьрмет, гьам зегьмет авай, Оруж дах!

Кьегьел кас яз яргъал физвай рекьера,
Амукьда вун даим халкьдин рикIера.
ЧIижре  хьиз вирт кIватIал авур рекъера,
Квехъ ширин мез-нямет авай, Оруж дах!

Къугьдин хъуьтуьл мес хьурай ваз чиликай,
Женнет хьурай эхиратдин кIваликай.
Менфят гайи мецикай ва гъиликай,
Лезгидиз хас адет авай, Оруж дах!

Саидан ватанда
(Шииратдин веривердер)
Кьурагь дагълар, Кьурагьрин вацI,
Дегь девиррин Гияр шегьер!
Халкьдин рикIяй акъудай кьацI,
РикIел хкин вахтар зегьер.
«Яхул бармак чIулав рекьел»,
Мурсал лугьур са хан хьана.
Вуч атайтIа вичин рикIел,
Гьам тарихда таз кIан хьана.

Лезгистандин гьар са патаз,
Ашукь Саид машгьур хьана.
Шиирралди девир гатаз,
Акур хандин гьал чIур хьана.
Пачагь течир хан авай чIал,
Чи Саидаз  тушир хабар.
Хандин пеле къан авай чIал,
Чир хьана геж хьиз бейхабар.

Чуьнгуьрдин ван, ашукьдин сес,
Лекьер хьана цава авай.
Хандин папар хьанва серес,
Хандин вилер къава хьана.
Виридалай  тир жегьил свас,
Ашукь Саид сифте акур.
Гуьрчегвилиз пара тир хас,
Икьван чIавал ерли такур.

Саид авай тавханада,
На лугьун, мад кас авачир.
Хандин кефи ни ханатIа?
Хабар кьванни кьаз авачир
Гъил хкажна тур хьиз кьецIил,
Межлис чIурдай къуват хьана.
Ашукь Саид, атIана цIил,
Пагьливан хьиз ават хьана!

-ЧIалариз ви авачир гаф!
Устадни тир сесиналди.
КIватI хъувуна дустар гзаф,
Яб гуз жедай нисиналди.
Ви вилер куьз зи папарал,
Ягьсуздаказ ашукь хьанва.
ЗатI такурди хьиз патарал,
Вун-вилик, зун кьулухъ хьанва?!

-Маса багьна жагъанач ваз,
«Девлер зулум гвай, къарагуьн»!
Зи манияр хуш хьанач ваз,
«Лянетдин кьил гвай, къарагуьн»!
-Эй жаллатIар, акъуд вилер!
Хандихъ рахай саягъ аку!
Шагьид хьурай вири эллер,
Зун аку! И алчах аку!-

Алахьай цав чIулав хьана,
ТIебиатни есир ятIа?
Хан Саидан къвалав хьана,
Им кьисметдин тахсир ятIа?
Гваз хтана маларин вик,
Жаза гудай амал кьуна.
Гуж гун патал залан парцик,
Вик Саидан кьамал кьуна.

Гьар патал кьве кас ацукьна,
Кьве виликай кьве хат  хьана.
Хци чукIул-цIай галукьна,
Вилер гьарниз акъат хьана.
Хандин гьаят, ивид селлер,
Зулуматдин макан хьана.
Ван галукьай шехьна эллер,
Дуьньяни кваз дакIан хьана.

Са вичелай гъейри инсан,
Хуш тушир хан Мурсал хьана.
Анжах вичин кар яз хъсан,
КIанзавай халкь усал хьана.
Аллагь-Сад я, пейгъамбар гьахъ!
Мурсал хандал лянет ала.
И дуьньядал къадим яз чахъ,
Лезги лугьур миллет ала.

Мурсал хандин харапIаяр,
Къанлувилин леке ятIа?
Уьлкведаллай къурабаяр,
КIватIал жедай уьлкве ятIа?
Абумислим-дин гваз атай,
Хуьре еке мисIин ава.
Адалатдин чин гваз атай,
Зияратдин рикIин ава.

Къе Кьуьчхуьра халкьар амач,
Залзаладин цIай галукьна.
Я къав, я рак-дакIар амач,
Етимвилин пай галукьна.
Агъзур сарин дараматар,
Кас амачиз ичIи хьанва.
Акурла и аламатар,
Югъни йиф хьиз мичIи хьанва.

Дегь девирра Кьуьчхуьр кимел,
Гьар къуз лугьун-хъуьруьн жедай.
Шад манийрин кутуна мел,
Ашукьдин ван ширин жедай.
Жаваб гайи  Тимурленаз,
МуьтIуьгъ тахьай шагьдиз Надир,
Ни чукIурна? Лагь куьне заз,
Кьуьчхуьр шегьер, течиз къадир?!

Залзалади юзурна чил,
Амма дагълар-дагъ яз ама!
Ни элкъуьрна халкьарин кьил?
Гьар са жемят сагъ яз ама!
Гурлу хуьрер, генг яйлахар,
Халкь амачиз етим хьанва.
Абуземзем шез булахар,
Гьар са къван-са итим хьанва!

Къакъаж хьана берекатар,
Халкь къекъвераг гьалда ава.
Ягъ-кьиникьин гьерекатар,
Сад-масадахъ къалда ава.
Чи лезги халкь-девиррин шагь,
Югъ-къандивай херде жезва.
ЧIугвадай кьван  агьни, валлагь,
Кайид рикIин перде жезва.

Хандин зулум тушир са затI,
Гьар са хуьр са етим хьунлай.
Шумуд хуьруьн рехъ хьана кьатI
Жафа авач гьаким хьунлай.
Эй дагъвияр, хьухь квез зи ван!
Эвел-эхир Ватан гьахъ я!
Хуьрерал чан хкин жуван,
Ери агъзур къатан гьахъ я!

Шумуд хуьруьн кьан за тIварар?
Кьуьчуьр Саид ашукь гайи!
Ялцугърин хуьр –экуьн ярар,
Чи Эминал ашукь хьайи.
Рухунрин хуьр, Али-шаир,
Бажарагълу алим хьийи.
Алкьвадрин хуьр,пара магьир,
Мирзе Гьасан малим хьайи!

Вини Ярагъ-руьгьдин чирагъ,
Машгьур Мегьамедан Ватан.
Мамрачрин хуьр-илим даях-
Къазанфарбег текдиз гьикI тан?
Куьгьне хуьрер-дерин хирер,
Куьн рикIел къвез шезва хьи чун.
Мус акьалтда цIийи цIирер?
Верем-гуьрем жезва хьи чун.

Бейтер-дертер кхьей шаир,
Агъа СтIал Сажидин я.
Аламатар акур загьир,
Виридалай гъвечIидин я.
Дикъетдивди яб гайитIа,
Квез гафарин ван жеда зи.
Азиятриз таб гайитIа,
Квез къурбандди чан жеда зи! 27.06.2004. Кьуьчхуьр-Агъа СтIал.

Захъ  авайди
Захъ авайди школани газет я,
Кьасумхуьрел гьар къуз финиф адет я.
Низ вуч ава? Зи азаб, зи зиллет я,
И кардикай бейкеф хьунухь къилет я,
Зун я, зи чан, низ иникай вуч ава?

Зун ракIарихъ саил хьана суза кваз,
Вичин дустар кьабулзава къаза кваз.
Зун тамашиз чинин патак къуза кваз,
Мус фейитIан дерди-бала – арза гваз,
Кьабул тийиз, эхиз тежез, гуж ава.

Вил вегьейла гьар сефердин атуниз,
Метлеб авач мад минетиз хутуниз,
Артухлама, залан парар кутIуниз,
КьабулдачтIан, чара авач татуниз,
Зун я, зи чан, низ иникай вуч ава?

Аллагь рази хьуй вичелай, рекьидач,
Уф гуналди рикIевай цIай рекъидач.
ТIуьн тавурди туьтуьна гьич акIидач,
Гьарам квачир невсиник кицI кикIидач,
ДакIан касдин патав къвез низ хуш ава?

Бязибурухъ мецер ава виртIедин,
Таяр тушир кьилер чепед гетIедин.
Сад Аллагьди чур тавуй кар бендедин,
Бегьемсуз хва квез я ихьтин дидедин,
Адан рикIе чIулав тир байкъуш ава.

Эй Сажидин, са вун туш кьван кайиди,
Бегьемсуз кас жеч Аллагьди гайиди.
Инсан хьунухь патал дидед хайиди,
Лам жедай туш, адан келле буш ава!


Рецензии