Latin harifle bla EmGuzelNazmula. 3-tomluk. Tom 1

EmGuzelNazmula. 3-tomluk. Tom 1
Bilal Laypanov
LAYPANLANI B;LAL/ BILAL LAYPANOV

SAYLAMALA

;;TOMLUK

1
TOM

Laypanov B. A. ;zbrannoye: V 3 t. Tom 1
V perv;y tom izbrann;h proizvedeniy narodnogo poeta K;R Bilala Laypanova vo;li stihotvoreniya, predstavlyayu;;iye ego tvor;estvo do 2000 goda.
;zdaniye priuro;eno k ;bileyu avtora.

B;R;N;; TOM

Birin;i tomga nazmula bu kitabla bla defterleden saylanngand;la:

«Cazg; cabalak» /1960-1970/;
 «Sense meni nas;b;m» /1970-1975/;
«Busakla» /1975-1980 /;
«Duniya seyirligi» /1980-1984 /;
 «Kara;ayn; Kadau Ta;;» /1984-1985 /;
«Curtda Cang;z Terek» /1985-1987/;
«Can Curt» / 1987-1989/;
«Cang; Ay bla culduz» /1989-1993/;
«Namaz zamaN» /1993 -1994/ ;
«Kazak B;r;» /1994-1997/;
«As-Alan halk;m, as-salam» /1997-1998/;
«Adam bla Haua» /1997-1998/;
«Duniya nam;s emda Ah;rat azab» /1998-2002/.

 «CAZGI CABALAK» DEFTERDEN

(1960-1970 c;lla)

ALLAY K;; BOLURGA KEREKD;
 
Allay k;; bolurga kerekdi
Adamn; c;reginde,
Calan ayak c;r;t;r;a
B;;akn; citisinde.

Allay k;; bolurga kerekdi -
Caulan; titiretgen:
Kerek k;nde ot b;rg;ga
K;k;rekni tiretgen.

Allay k;;n; bergen mennge -
Halk;m, Curtum emda Sen.
S;z;me bolurma t;z -
Siz ca;ag;z sau-esen.

TURNALA

C;rgand;la turnala
K;k tengizni, hauan;.
Kat;;hand;la ala
T;zetalmay k;blan;.

K;;;rad;la m;dah
Kanat kakgandan ar;b.
Izlar;ndan alan;
Karayalmayma car;b.

Biz da ala;a bir-birde
(K;b zat t;;d; esime)
K;blab;zn; tabalmay,
Ketiu;enbiz tersine.

KARILGA;

Kar;lga;;;k c;uyuldeydi,
Kim biled, neni ;s;nden?
Temir ;;b;k l;uyuldeydi
An; ayak t;b;nde.

Nazik, s;ydam boyun;ugun
Burganlay can-can;na,
Kat; s;yek burun;ugun
I;;yd; san-san;na.

Kar;lga;;;k turub tang bla
K;kde c;zedi, c;rlay.
Kaydan bilgin, ol makam bla
Tura ese da c;lay.

Kim bilsin, ;;b;la ;;b;kga
Konngan ese da u;ub,
Uyas;n ;orbat ;;p;;kga
K;;letgeninden cun;ub.

Ogese, bir tab cerde
Bir tab uya i;lerge
Aylana bolur karay,
Ariu ba;;;g;n silke.

Kalay alay deseng da,
K;y;nd; ;y i;legen.
Tab;b hon;u, a;h; cer,
Bolub c;rek izlegen.

Kar;lga;;;k c;uyuldeydi,
Kim biled, neni ;s;nden?
Temir ;;b;k l;uyuldeydi
An; ayak t;b;nde.

KADAR
 
Git;ele anglamayla meni.
Ullula da anglamayla meni.
Ustazla da anglamayla meni:
«Nege k;ynal;b k;re;ese?
Kimge kerekdi seni nazmular;ng?»-
Ma alan; s;zleri.

;orbat ;;p;;kga sorama:
«Meni cazgan;m kerekmidi sennge?».
Nazmula t;l, buday b;rt;kle
;zleydi a; kanatl; menden.

;tge sorama:
«Meni cazgan;m kerekmidi sennge?».
Ol a, s;yek izleydi menden -
Eti bla bolsa art;k da igi.

Ki;dikge sorama:
«Meni cazgan;m kerekmidi sennge?».
Ol a s;t saklayd; menden,
S;t ba;;ga da cokdu ogay;.

Sora men kanatl;ga sorama:
«Kar;ndan ba;ha kayg; cok ese,
Nek zauuklanasa k;kde, u;ub,
Nek c;uyuldeyse terek butakga konub?».

;tge sorama:
«S;yeging da bar. Tabag;ng da a;dan tolu.
Dag;da ;rese, uluysa, ;abasa.
Ne ;;;n?».

«Ki;dik, sen a nek omaklanasa?
Kesingi har kimge ;;;b, muruldab, mak;r;b,
Ne izleyse? Ne cetmeydi sennge ua?».

Ey ;ohlar;m, kar;n kayg;dan sora da
Bard; bir zat bizge t;n;l;k bermegen,
Bar;b;zga da cetmegen bard; bir zat.
Oldu manga da cazd;rthan nazmu.
An; ne bolgan;n a aytall;k,
Anglatall;k da t;lme.

Aytalla: seni ki;i anglamayd; sora
Sen kimge cazasa nazmu?
Bir adamga kerek t;ld; seni cazgan;ng.

Men da aytama alaga:
Ang;lamay esegiz, ang;layalmay esegiz,
Meni ne tersligim bard; da anda?

ESK; DEFTERDEN (1972-1977)

A;IK OYUN

Orus ca;;;kla ;;k;kende
A;;k oynay turganlar;n,
K;rgen say;n, c;regimden
Meni anga kuuanngan;m.

;ndira Gandi Kays;nn;
S;z;n s;z;nde tizgende,
Biz bildik taulu kay;kn;
Aca;mazl;g;n tengizde.

Oyunu ba;ha bolsa da,
Ba;ha bolsa da soyumu,
B;teu duniyaga ayt;ld;
Taulunu s;z;, oyumu.

Kaydas;z siz, «tau suunu
Tengiz cuthand;» degenle,
Kaydas;z siz, «kara;ayl;
Tilin unuthand;» degenle.

Sizni caz;ks;nama men,
Sizni, zarl;k k;;legenle.
Kara;ay;a s;le;elle,
A;;k oynab k;re;elle
Orus ca;;;kla ;;kekende.

CER BLA TAU

Tau ne kadar ullu, miyik bolsa da,
Az da kesin ullu k;rmey, t;ng;layd;.
An; alay miyik etalgan cer
Cok eterge bollugun ol ang;layd;.

Cer t;lm;d; taunu k;lt;r;b turgan,
Miyik k;kge tiretgen da t;ppesin?
Ullu, miyik da halkn; k;;; bla bolgan
Halkdan ;rge ;;rt da salmas;n kesin.

TA; BLA TEREK

Kaya ta;da ;sgen terek esem da,
Ta;dan onglu bolmagan;m; bileme.
Ta; ;s;nde ca;au etdim desem da,
Ta; ketgenley keterimi k;reme.

ATA CURT

Sabiyligimde da izlelle
;;b;kn;;a b;gerge.
Kur;oular;n da ;z;b,
Dag;da s;yeldim ;rge.

Entda izleyle b;gerge,
Kollar;ndan a kelmez:
;;b;kl;kda b;g;lmegen,
Kaz;kl;kda b;g;lmez.

AR;U KIZ

Ariu k;z oramn; barad;,
Iz; c;rekde kalad;.
Barad; car;k ;;ara,
Adaml;g;b;zga ;;ana.

Ariu k;z, nas;bl;, barad;
Terekle anga ;;b;rday,
C;rekni i;in barad;,
Maral sanlar; kalt;ray.

Cay oram anga karayd;,
Ariuluk degen alayd;.
Ak ;agad;la terekle,
Umutla kibik c;rekde.

Ariu k;z oramn; barad;,
Ariu s;z andan tuuad;,
Oram da ariu bolad;,
Ariu k;z oramn; barad;.

C;REG;M

1
Cazg; k;n;a car;d; c;regim,
Kayalan; z;ng;rdatd; c;r;genim,
Culduzlan; k;ld;rd; k;lgenim,
Ey, meni zauuklu nas;bl; k;nlerim.

Cazg; k;rd;k;a umutla c;rekde,
;akgan baliy;a nazmula c;rekde,
Eterim da, ayt;r;m da allay bir k;b...
C;regimde siz k;rmegen culduzla, k;k.

2
Cer car;lgan;a car;ld; c;regim,
Tohtad; tohtagan;a sagat.
;ydim "Ca;au" atl; atn; c;genin,
Raz; bolmasam da, k;;;rmay, rahat.

Suuuk, cauum da k;b;rekmi cetdi,
Ogese uru; sauutumu at;ld; -
K;rd;;;a kobdu nen;a umutum,
Carl; c;regim cer;a car;ld;.

KARA;AYDA

Tutu;ad;la taulu ca;;;kla...
Allah saklas;n c;g;lgandan.
Ay;bd; kesin horlathan taulada, —
Kar;;hand;la kol;ukla andan.

B;g;n oguna k;zlerinde
;tg;rl;k — kaman; auuzu kibik...
Barama. Kuuan; c;regimde,
Tau elimi k;y;r;ndan kirib.

Kartla rahat etedile u;ak —
Biz b;ladan kayda onglu edik da derle.
Mang;laylar; kaya ranlaga u;ab,
K;bn; k;rgen, k;bn; s;nagan deule.

Barama. Colnu eki can;nda
;alman e;e, huna ete taulula.
Salam aleykum, i;igiz kolay bolsun,
Ca;au etgenle ta; ;s;nde, auulda!

;zennge ;htem karab kayala...
;zen suu da, k;m;; b;;ak;a, alay.
O beklikni, peliuan k;;n; sezeme,
Har kuru da men tau collada atlay.

Ta;la — taulu;ukla. Kayala — taulula.
Alan; birliklerin kelse biliring,
Bir ta;n; kobar. Ta; ta;n; kozgar...
Alay tutad;la taulula bir-birin.

Allah saklas;n kaya oyulgandan,
Ta; t;ngeregenden da saklas;n Allah.
Taulada ullu s;le;ir umut etme,
Ans;, seni saklar ming palah!

Erkin atlab barama elimde...
Ku;ag;m; b;teu ;zennge cay;b.
T;begenle bla car;k salamla;a,
Calanbut ca;;;klaga da ete ay;b.

;lsem, kalsam da, m;nda bolay;m,
Ne bolsam da, bolay;m taulada.
Meni caratd;, ;sd;rd; b;lay; —
Halk;m bla bolay;m har zamanda!

K;REM;SE...
;.K.

K;remise K;nn; tiyib kelgenin,
S;ymeklik kibik ;;ar;b.
Kuru da mennge k;ls;nle k;zlering,
Uuurt;uklar;ng da mennge k;zar;b.

;;mmak karn; kubultub turad;
Ca;il naratn; butag;.
Kuru da sennge cumu;ak a;;l;bd;
S;ygen c;rekni ku;ag;.

K;remise Ayn; tola bargan;n,
Culduzla cana c;rekde.
Oy, erinlering, seni erinlering —
Taulada bi;gen cilekle...

Kalay bek termileme sennge,
Aytmasam da t;;;mdan ullu.
Sans;z etseng — carl; c;regim,
;yesiz kalgan pariy;a, ulur.

K;n tiyedi alga ba;laga,
Artdan a — ;zen ta;laga.
Men ba; t;l esem da, tileyme,
I;arma kalgan ca;laga.

K;remise, ca; busak terekni
Etgendile caral;.
Har kuru da korkama sennge,
Ey, senden ese men carl;!

Kim bolsa da karar da tabs;z...
Can; bolgann; — acal;.
Kim biled tambla kalay bolurun,
Soza turmay;k bolcaln;.

Tauu;lu tau suu — barad; s;z;m,
C;rekden-c;rekge enib.
;olpan k;zl;, tolgan Ay betli
Seyir nas;b;msa meni.

EK;  C;REK

Ey, ol k;z;;k kobuznu
Alay tab, taukel sokdu,
D;ng tohtatd; hauada
K;zgan korga;;n oknu.

Karaka; nazik k;z;;k
Etilmezlikni etdi —
K;s;r ta;n; b;ge;e
Buz c;regin eritdi.

Kobuznu car;k tarthan
K;z;;kn; eki kolu,
Kesgen kibik k;r;nd;
Kayg;n; kellik colun.

K;z;;k b;ge;e tarthan —
Rahatl;kn; tart;uu.
S;ymeklikni, kuuan;n;,
Ariuluknu tart;uu...

Culduzla tebsedile
;eksiz k;kn; kenginde,
Umutlar;ma ko;ulub
B;ge;e c;regimde.

Kobuz t;l ed b;ge;e
Alay seyir sogulgan.
Ol c;regim ed meni —
S;ygenimi kolunda.

KALAY ;G;D; SEN; KATINGDA...
;.M.

Kalay igidi seni kat;ngda
S;le;e, oynay, k;le da turgan,
Cuk da s;le;mey, ariu betinge,
K;k k;zleringe karab olturgan.

Kalay igidi seni kat;ngda:
Ca;il busakga karagan kibik,
Ca; k;rd;kga t;;;b s;rt;ngdan
Taza tau suuga t;ng;lagan kibik.

Kalay  igidi seni  kat;ngda:
K;n t;b;nde cangur;uk caugan;a,
Bir ariu sezim tuua c;rekde,
Ak maralga buzou;uk tuugan;a.

Kalay igidi seni kat;ngda:
K;n car;g;n t;n; caygan kibik,
Zaman da tohtab meni kat;mda,
Sennge karab t;n;aygan kibik.

Kalay igidi seni kat;ngda:
Kayg; da, kartl;k da, ;l;m da cok.
Ariula, ariuluk bek keb duniyada, —
Oy senden bek s;ygenim da cok!...

CA;AU bla ;L;M

Duniyaga karab ayt;lgan s;zn;
Cel s;r;b al;b ketalmaz.
Ah;r k;n;ne sag;; etmegen, —
B;g;n;ne da etalmaz.

«Hauh duniyada» c;ygan r;sh;s;n
Ki;i birgesine eltalmaz.
;l;mge sag;; ete bilmegen —
Cer ca;auga da etalmaz.

Ca;au barda — ;l;m da bard;.
Birde — ;l;m kesidi ca;au!
Ca;au ;;;n ;l;b ketgennge
;m;rl;k Ca;aunu at;ndan mahtau.

Ca;ay barganda ;l;mge sag;;
Etgen da igid. S;zn; cok aldauu.
;le turganda da duniyaga alg;;
Etgen adamn; — art;k mahtauu.

;le billik — billikdi ca;ay,
Ca;ay bilgen a billikmid ;le?
Ca;ay bilgenni — ;le bilgenni
Tutub turlukbuz ;m;rge ;rge.   

«SENSE MEN; NASIBIM» K;TABDAN
(1970-1975 c;lla)

ADAM KATINDA ;LMEYD; ADAM   

K;y;nm;d; sanga?
K;ln; aman etme.
Adam kat;nda ;lmeydi adam.
Anang, ege;ing, tenging ese da,
Bilmey eseng da, bolur kayg;rgan.

Meni ang;lagan cokdu da, deme,
Ang;lagan da bolur, ang;lamagan da ;;gar.
Kesi kesingi cokga da tergeme,
Sennge kerekli, sen kerekli da bar.

K;y;nm;d; sanga?
K;l;ng; az etme.
Git;e, ullu cokdu. Bard; adam!
Sen, duniyaga, ca;auga kelgen,
Kerekli bolub kelgense, iynan!

C;REK 

C;rek sezgennge, c;rek t;zgennge
Duniyada ne zat  teng bolal;r?!
C;rekni ornuna ta; bolsa da,
Ol da, ;;damay, eki car;l;r.

C;rekge tiyib turuu;u zatla
Terk bargan suula bolsala,-
Seyirsinmezem, k;s;r kayala
T;blerinden oyulsala.

C;rekni ariu sezimlerine
G;lleden kays;d  cetall;k?
C;rek sezgennge,  c;rek t;zgennge
Cuk  cokdu tenglik etall;k!

NASIBIM
 
 
Narat ;eget ;uuulday turgan;a,
Taza tau suu borkulday bargan;a,
Miyikde bayrak kalt;ray turgan;a,
Oy Ana tilim, Kara;ay tilim!

Eski Mingi Tau agara turgan;a,
Akl;g; ua — ma b;g;n tuugan;a,
Ol bizge kart, ca;  da bolgan;a,
Ey Ana tilim, Kara;ay tilim!

;eget ;uuuldar. Culduz c;lt;rar.
Taulu dauurdan togay;b turur tar.
S;ymeklik k;zleude cuuunurla s;zle,
Kara;ay k;l;k turur ;s;b;zde.

Tuugand;la, tuuad;la, tuuarla sabiyle
K;;, caz, cay, ka;.
Men ah;r kara;ayl; t;lme cer ;s;nde,
Ma oldu - nas;b, ma oldu — kuuan;.

Ta;  ; ;h;n;rga bolur kayadan.
Alay a, ketse da, kal;r cerinde.
Ana tilimden ketmesin bir s;z,
Men ketsem da, ca;as;n sizde.

 
ADAMLAY  KALLIKMA
 
Cang;lganma nen;a kere,
Entda cang;lama.
Ta;l; colda ketib bara,
Entda ab;nama.

Ab;na esem, bir cerde
Turmay ab;nama.
Haman c;g;l, haman tur,—
Haman all;nama.

C;lan ;;rt  ab;na bolmaz,
S;rkelib barad da.
;lg; algan azm;d deyse
Ol cannga karab da!

S;rkelmeyin, b;klenmeyin,
Car;kda barl;kma.
Ab;nsam da, cang;lsam da,
Adamlay kall;kma.

Men, kesim;a, sokmak ura,
Alay ab;nama.
C;g;lsam da, s;ngs;may;n,
Day;m all;nama.

CA;AUDA IZIBIZ

Iz; kalad; arban;,
C;g;ne, c;klenngenine k;re.
;gi bilebiz biz an;,
Bizden da igirek a — ;g;zle.

Eltgen c;g;b;zn; auurlugun
Kesibiz kimden da igi bile,
Ca;auda koyab;z ;z;b;zn;,
C;g;b;zge, c;r;genibizge k;re.

CUGUTUR

«Men, kart cugutur, catama ar;b,
Tau  suu  a, alg;n;a, barad;.
Kartl;k m;y;zlerimden al;b,
Boynumu k;ng;r  burad;.

Karayma duniyaga kaya randan:
Duniya — ca;il, andag;la — tiri.
Caz;k bolmaz alay karagandan,
K;nd;zg; k;n da dorbunnga kirib.

Cuguturlan; m;y;z tauu;lar;
Ot ;akd;rad;la kart c;regimde.
Sangs;tad;la uzak auu;lan;,
Ca;l;g;m karayd; kaya erninden:

...Ma men git;e;ik. Ariu  calan;b...
S;yeleme, butlar;m kalt;ray.
Tuyak;;klar;m cumu;ak, anama tayan;b,
Birin;i atlamlar;m; eteme alay.

Birazdan a ta;dan-ta;ha sekire
Aylanama, miyikde ;;n tura...
An;a say;n anam; c;regi
;htemlikden, korkuudan da tola.

Ma endi ua em a;;  surat:
K;rt ;z;ld; da, basd; anam;.
Entda ak karladan karab turad
An; k;; bergen ;tg;r  karam;.

Cuguturlaga ba;;; bolub
Aylanngan;m da — k;z  all;mda.
Ne k;y;n bolsa da bolum, —
S;r;un;, c;y;nn;  all;nda...».

Uu;unu ogundan, b;r;n; azauundan
Kutula-kutula kelgen cugutur,
Kartl;k t;;;rd; seni kab;rgangdan:
Kayda amal  ;l;mden kutulur!

"...Men catama, ayaklar;m; sozub,
Kartl;k tuban; kalk;b k;zlerimde.
Ay medet a, ca;auum ozub,
K;lekkesi kald; kayala i;inde.

Alg;n meni erinlerim cetgenley,
Uuak kalt;rau;u culduzla k;zleude,
Endi, ca;l;k;a, uzakga u;ub ketib,
Karayd;la ke;e aras; k;kden.

Culduzla bla, tab taula bla tengle;;dirseng,
;gi ang;laysa ca;aunu k;shal;g;n.
Ol k;n ed, b;g;n ed deb da bilalmayma,
Kartl;kn; b;lay cuuuk k;s;lgan;n.

E;iteme: mennge, meni;alaga,
Ak tuban;a, k;rtleni ;z;lgenlerin.
Ca; cuguturlan; ua m;y;zleri ot ;agad,
Bildire ca;aunu  ;z;lmezligin.

Men, kart cugutur, catama ar;b...
Ca;auum sizge kalad;.
Tuugan cerim da, ;lgen cerim da
Mennge bek cumu;ak kayad;.
Ca;au  kayam - Ak-Kara kayam
Ke;enem bolub kalad;.

KU; BALA;IK

Kanat  k;;; cetalmay,
Kar;usuz, ongsuz bolub,
Ku; bala;;k, u;almay,
Turad, gapnaga konub.

;alk; ;alganlan; biri,
;alk;s;n atlat; bara,
"Kaydan u;sun ol harib,
Ol kar;usuzlukga kara", —

Dedi. - Kalay da et, onglu bol.
Ongsuzga ca;au kayda?..."
"Ey-ey, ku; balas; t;lm;d ol?"-
Dedi  c;y;n tamada.

Ol s;zleni e;itgenley,
Ku; bala;;k, tirilib,
;tg;r tauu; etgenley,
U;ub ketdi silkinib...

KA;HI ;APRAKLA

 
Cazg;da ariu ;akgan ;aprakla,
Ca;il bayrak;;klaga u;agan ;aprakla,
K;le, ;;ara ca;agan ;aprakla 
Sormay-ormay, ka; keldi sizge da.

Ka;h; haua kald;rd; k;l;g;zn;,
Kartl;k boyau  sargaltd; ;s;g;zn;,
K;kden cerge karata betigizni,
Sormay-ormay, ka; keldi sizge da.

Ketere t;nenegi kuuat;g;zn;,
Ala sizden ca;il ;aprak at;g;zn;,
Ay t;b;nde ;o; ;;b;rdauuguznu,
Sormay-ormay, ka; keldi sizge da.

K;lekkegizde t;be;ib s;ygenle da,
Aythan bolurla iynak s;zle da.
Alan; zar k;zden saklagan ;aprakla,
Sormay-ormay, ka; keldi sizge da.

Cayg; cauum cetib kalganda,
Sizni ;;;g;g;zga ;abd;la kimle da.
Tam;; iymey turgan ;aprakla,
Sormay-ormay, ka; keldi sizge da.

Sormay-ormay ka; keldi sizge da -
Zaman alcatmay etdi adetin.
Ay medet a, endi caz kelse da,
Berelmez sizge ca;il hurmetin.

Ca;au butakdan akgan ;aprakla,
Ka;h; cel s;r;b bargan ;aprakla,
Suuda ketib bargan ;aprakla...

;aprakla t;l, meni k;nlerim,
Meni ca;auum bolurmusuz siz?

KARTLA

Ca; ;lgenden ese, kart;rak
Auu;sa, adamla az;rak
A;;gan kibik turalla.
Kartla ua — ak;ll; kartla,
Azdan-az bola baralla.

Korkama: k;b ca;aganla,
Ol a;h;la ;lelle deb.
Ca;aunu bek ang;laganla
Ca;audan ketelle deb.

Korkama, ne;ik korkama,
Auruydula deb ala.
K;bn; k;bge ;retall;k,
El bagas;  aksakalla.

Aladan bek ;reneyik,
K;b;rek t;ng;lay;k alaga.
Az s;zlerinde k;b aythan
Ak;l t;besi nartlaga.

KURMANLIK

Koy catad; ca;il k;rd;;da,
Boynu k;b;la taba aylan;b,
Ayaklar; kat; baylan;b,
K;zleri t;ng;s;z sag;;da.

K;n betde — koy mang;ragan tauu;.
;zende — suu  ;uuuldagan tauu;,
K;rd;k t;lp;u burnuna ura,—
Ca;au  alay tatl;m;  edi tuura!

Kat;nda ua bir git;e ca;;;k,—
Tu; kumgan;;g; — suudan tolu...
An; can; ;;kgan sagatda
Suu;uk i;irgen da ol boldu.

Ullula ua, cenglerin ;;y;r;b,
Koynu boynun tarthan ullula,
An; can; kayg;l; t;l,
An; eti kayg;l; boldula.

Ullula karad;la an; etine,
Ca;;;k a — ogurlu k;zlerine,
Hans;;k kathan z;b;r ernine,
Etilgen i; b;t;n er;i k;r;ne.

;;ga  kelgen k;n bat;b ketdi
Koynu ullu, cuua; k;zlerinde...
Men ol k;n bolgan bolurma poet,
Koy k;z, b;;ak da t;;;b c;regime.


 
CA;AU BLA ;L;M

Eliyan; kelgenin k;kt;n,
Tiygenin da terek ;s;ne,
S;b;rth; u;u;a k;rd;m,
K;z;me ;ulgan;b tiygen.

Eliya urdu terekni,
Urdu ese ua — k;yd;rd;.
K;l;; t;;;rd; bilekni,
C;regime t;;d; bir k;lt;m.

Alay k;rd;m ;l;mn; cetgenin...
Alay a, k;rd;m terekni cetegin.
Anga da kellik ese da ;l;m k;kden,
Ol da, atas;;a, karar;kd; k;kge.

;l;mn; k;rd;m kelligin alay,
Terekni k;yd;rgen eliyalay.
Alay a, tohtaganl;kga Adamn; c;regi,
Tohtamay k;reme an; c;r;geni.

C;rek urad; ba;ha c;rekde,
Terek ca;ayd; ca;il cetekde.
Ne k;;l; bolsa da canngan eliya,—
Andan k;;l;d; ca;il duniya!

AKILMANLA

Ka;n;  ah;r  s;remi. Alay a,
Cay kay;t;b kelgen;alla k;nle.
Ogese, kartla, n;g;;ha c;y;l;b,
Ca;l;klar;nm; t;;;rd;le esge?

Zaman artha ua kay;tmaz, ogay!
Terekden agad;la ;aprakla.
Gulo; tayaklar; bla zamann; ;u;huy,
Nart u;akga singngendile kartla.

K;rsele da ka;n; kelgenin,
Bilsele da k;;n; kelligin alay,
"Bismillya",—deb, ol duniyaga t;l,
 Bu duniyaga sag;;l;d;la ala.

B;LEME...

Kozu;uk,  cuklab, t;;;nde
Anas;n t;rt;b emgeni,
Bileme, esinge t;;gende,
;at;k bolurla s;zlering.

Bileme: duniyada em k;;l; auaz —
Cang; tuugann; auaz;.
Ca;au teregi ;m;rde aumaz,
K;l;ng korkuudan ayaz;r.

Bileme: c;rekni bek kuuand;rgan —
Karam; s;ygen k;zleni.
Taza suuugu k;ln; kand;rgan
Suuu  kurumaz k;zleun;.

Bileme: horlar er;a c;r;gen,
Taukellege — ba; kat; k;kn;.
C;zayakla t;l, culduzla c;zgen
Tau k;llege u;as;n k;l;ng.

Bileme: tatl;d;  ca;il busakn;
Tolgan Ay bla u;ag;.
;gilikge ca;lay caygan ku;ag;n
Seni busakga u;atd;m.

Bileme: aythan;m t;ld; cang;,
Alay a — nart s;zleden alab;z kar;u.
K;zarad;  k;n bathan can;,—
B;g;n;b;zden  da  tamblab;z  ariu.

SAKLA

Col sozulad uzakga,
Eki can; — busakla,
Ba;;b;z a — ;;rakla,
Sen meni colda sakla.

Sen sakla meni, sakla,
Korkma da colga atla:
Sennge ki;i aytmagan
Men ayt;rma bir zatla...

Bizge alg;; eterle
Em kart canla — culduzla,
Bizge karab tebserle
Culduzla — em ca; canla.

Culduzlan; oburluklar;n,
Ca;l;klar;n da al;b,
Colnu alga bar;rb;z,
Culduzla kibik can;b.

Culduzlar;na baralla,
;rge tart;b busakla —
Men sennge bara turama,
Sen sakla meni, sakla.

«BUSAKLA» K;TABDAN
(1975-1980 c;lla)

TANG
 
Tang — alt;n tauuk — ;;pleydi
Ke;egi culduzlan;.
Kesi ua car;y barad;,
K;zarta-agarta taulan;.

K;n ba; tokmag;n karatad;,
Cukudan beti k;zar;b.
K;zleri k;zleni kamatad;,
Atlayb;z k;nnge ;;an;b

;;ge, okurga, solurga,
Bir-biribizge t;berge.
Biz bulut ;abd;rmazb;z anga, —
Cang; k;n kelgendi Cerge.

M;Y;KL;K

Kayan; t;b;nden karasam ;rge,
Dertli bolama ar; ;rlerge.
Tuban bassa da, etse da ;;lp;,
Kalay nas;bl;d; anda ;h;ld;.

Kotur ;h;ld; k;s;r kayada
Ornun tabalgan ;akl;, ornumu
Tabalmay kald;m bu ;a;han duniyada, —
Degen k;nlerim da boldu.

Alay a, men — kaya, c;rek — ;h;ld;,
Ca;au — tuban, zaman a — ;;lp;
T;ld;le. Miyiklik ma andan
Culduz k;zleri bla kaya ba;;ndan

Karayd; mennge, k;z k;sad; mennge.
K;y;nd; mennge, kan k;zad; mende.
C;regimde bir "it" tohtausuz uluydu,
Bir;al;kdan t;n;l;g;m kuruydu.

Alaym; i;lenngendi adam c;regi,
Andanm; s;ygendi atn; c;r;g;n,
S;zn; k;shas;n, colnu uzunun,
Kanatl; umutun — k;kn; culduzun?!

«B;lay sag;;l; nekse?»-, deb, sorma,
Cuuab tabalmam anga t;y;n;l;.
T;n;l;k cokdu duniyada sora,
Meni c;regimde kaydan bolsun t;n;l;k.                .

Bara barganda, b;teu duniya
Rahat bolsa da, s;t uyuganlay,
Kaya t;b;ndegi kaya ba;;na
Turluk bolur talp;b karaganlay.

Miyiklik — cang;l;k, c;rekni cand;r;b
T;ng;s;z etedi da, etedi rahat.
Sezimim, s;z;m da meni cang;r;b,
Kayadan tauga turama karab.

SARKDILA C;REG;ME
 
Eki k;z eki can;mdan
Uzatd;la eki goppan:
Birinde kaynay edi ot,
Birinde — kara;ay ayran!

Men ariu k;zn; kolundan
Otnu i;erge raz; boldum.
;;dim ese ua — i;im k;yd;,
Cand;m, cang;ld;m, caz;k boldum.

Ma ol zamanda k;;;rd;m:
"Allah ;;;n, beri bir aylan,
Meni sau kald;rl;k, "hup" der;a,
Ber bir ayran, ber bir ayran".

Goppann; tutdung cuuuk,
Karamaganlay k;z;me.
K;zleringden eki c;lamuk
Sarkd;la c;regime...

CANIM TIN;AYIR ANDA

Men kayadan ketgenden sora,
Ki;ige k;zg; bolmaz k;zlerim.
Birle kadal;b meni terslerle,
Birle ua — keslerin.

Men ketgende, kar erib ketten;a,
Koyub sizge ca;illikni,
C;lamag;z, men m;dah etgen;a, —
S;yeme ki;ilikni!

;lmedim i;ib, esirib,
;ld;m — ;rley K;kge.
;zlegen izlese, esgerib,
Karas;n miyikge.

Biyn;gernikinden ba;ha t;rl;d;
Men ;;kgan miyik.
Meni ;;;n buzmagand;
K;u;enngenin da kiyik.

Ca;au ;;;n, t;n;l;k ;;;n
;rleydile ca;la.
Adam ;;;n, ariuluk ;;;n,
;ledile ca;lay.

Cang;z tilerim: as;rasag;z,
As;rag;z kayada, randa -
;rleu;; cerimde arsars;z, —
Can;m t;n;ay;r anda.

Meni kat;mda k;u;enirle
Cuguturla, kiyikle.
Meni esge t;;;r;rle
Karaganla miyikge.

KEL;R  MUZIKA, KEL;R!

Ca;il muz;ka, t;g;l, —
Caras;n unutsun terek.
C;rekni culduzga k;lt;r, —
;o; ;;ars;n t;gerek.

S;yla, muz;ka, s;yla, —
K;zge k;rg;zt k;zleni.
Kiyik da urtlayd saylab
Ay cuuunngan k;zleun;.

Kayna, muz;ka, kayna, —
T;n;l;k cok cerde, k;kde:
;t da uluydu, mayna,
Buu ;k;rgen c;rekde.

Keril, muz;ka, keril —
Artda ne, alda da ne,
Ne k;rd;k, ne k;rmedik...
Kelir muz;ka, kelir.

CAZDIM
B. K.

Sen mennge al;b kelgen kalam bla
Cazalmay turgan nazmumu cazd;m.
Anda — k;;n; ;;mmak suuugu da,
Ca;il ;ap;rag; da cazn;.

Anda seni k;m-k;k k;zlering,
Ak;l s;zlering da cumu;ak baylan;b.
Anda ;al urgan umutlar;ng,
Ca;il umutlar;nga tayan;b.

Anda — har c;rek izleming seni,
Culduz car;g;;a culduzga cetgen.
Anda — k;y;n k;nlering da seni,
;z;lgen k;rt;a bas;b incitgen.

Sen mennge al;b kelgen kalam bla
Cazalmay turgan nazmumu cazd;m.
Anda — ca;aunu kara k;;; da,
Ti;ir;u oguru da cazn;.

Sen keltirgen nazmu kitablaga,
Tau ba;laga;a, alay kuuand;m.
Alay kuuanngan bolur Mekkyaga
Bargan din ahlusu, okuy kuran;n.

Sen keltirgen kalamn; t;rs;n;
Kamaga u;ayd;, taulu kamaga.
S;z sauutdu, tab andan da k;;l;,
Tab esgertding an; da manga.

S;le;seng da esleb, cazsang da esleb...
Eslilege t;ng;lay k;b nazmu cazd;m.
K;;n; ;illesi kamada tursun,
Meni s;z;mde ua — c;l;uu cazn;.

Kuuan;;nga kuuan; ko;ulsun,
Suula ko;ula, bolgan;a tengiz.
Kim da mahtayd; esli hon;usun,
Kim ca;ayd; duniyada tengsiz?!

Sen unutmagansa nartla amanat;n:
Koldan kelgen;a k;ln; k;lt;rd;ng.
Ol a t;lm;d; duniya alamat;, —
M;dahl;k s;nama, can;m, ;m;rde.

B;LEM;S;Z S;Z?

Bilemisiz siz, s;ymeklik kuturthan
Kalay urgan;n c;rekni?
K;rgenmisiz siz culduzga u;han
Cap-ca;il busak terekni?

K;rgenmisiz siz ku;nu kayada
Kayan; k;lt;r;b turgan;n?
;tg;r tauu;u katlana taulada,
Ku; biledi kayda tuugan;n.

Ne tau ba;;ndag;ga bir kara -
K;; cokdu an; cogultur:
B;teu duniyan; boynuna
Al;rga haz;rd cugutur.

Kanatl; kibik k;kge u;urgan,
Berib cugutur ;htemlik,
;m;rde kalmazsa s;ng; u;unda
Duniya car;g; s;ymeklik.

Adam uluga cakgan otumda
Alga da kesim k;zama.
B;teu Cerni ak;r;n k;lt;r;b,
Men c;regime k;sama.

K;L;U;;NG;A K;L

Kalay kutsuzdu b;g;n k;n,
Cauum da cauad; kallay...
K;l;ng k;nnge u;ab kalmay,
Sen a k;l;u;;ng;a k;l.

Olsagat tuban tayar:
;zen — turgan; kibik,
Suu da — bargan; kibik...
K;n da ku;ag;n cayar.

BA;LANDI

Sen ;;ard;ng. K;l;m; k;g;nde
Tang culduzu, umut culduzu cand;.
Sepkil;iklering da seni betingde
Mennge, k;kn; culduzlar;;a, cang;.

Sen ;;ard;ng. Bar kayg;lar;m
Kanatlan;b taudan audula.
K;n ku;aklad; ak kay;nlan;,
Sans;z ta;lan; da ;auulda.

Sen ;;ard;ng. Ti;le agara...
Taza tau suu, k;r;nngen ta;;.
Ma ariuluk, tazal;k — kara,
K;;legendi duniyan; ba;;n.

Sen ;;ard;ng. Men da ;;ard;m,
K;n tayak cetgen kayalay.
Ca;auga sabiy;a ;;and;m,
Adamla da kuuatl;d;la kalay.

Sen ;;ard;ng. Tolu erinlering
Cumu;ak "kabd;la" c;regimden.
Bayam boldu sennge erigenim
Har s;z;mden, c;r;genimden.

Sen ;;ard;ng da colga a;;rd;ng.
Ol col a endi, haman kaytar;b,
Sennge keltirib turlukdu meni,
Tohtab kalg;n;; c;rek kartay;b.

NAMISNI OTUNDA

Ne;ik k;r;b bolmayma birde kesimi.
Etgen i;imi, aythan s;z;m;.
A;;ulanngandan, ne uyalgandan
Kat; k;sama eki k;z;m;.

Zaman tizib ang;n; ti;ine
K;z;me t;yregen meni k;nlerim.
;;r-;;r ete nam;sn; otunda,
K;ye da, bi;e da turgan c;regim.

EK; SAGI;

1
Turlukdu har zat, turgan; kibik:
;l;m ca;aunu cauu bolganlay,
Bir tuban bas;b, bir da k;n tiyib,
K;n;b;z kete cauum cauganlay.

Eliya ;artlay k;kde, c;rekde,
Bir-biribizni cars;ta, cars;y,
K;y;nl;k ketgenden sora cekden,
Biz an;, ;z;ndan karab, can;y.

S;ygenleribiz saulukda adam bolalmay,
Aladan zamans;z zamanda ay;r;la,
Ala ketgenden sora ua, tat;u kalmay,
Oltursak da Mingi Taunu ayr;s;na.

...B;ge;e k;l;m — kuruy turgan k;l, —
Bulganad;, ;zmezde ;abak;a.
;m;r t;n;l;kn; ke;esi, sau kel,
Ne eterikme duniyada ca;ab da...

2
Bir zat da turmaz turgan; kibik,
T;rlenngen t;rlenir igi can;na.
Ne bard; Ca;audan, Adamdan miyik?!
Ol ekisi bir-birinden cang;ra.

Ab;nngannga kol berirbiz, aytmay cuk,
Cengillikni bo;lamazb;z c;genin.
K;y;nl;kn; koymazb;z cekden cuuuk.
Eliya k;yd;r;r kara c;regin.

Mubarekleribizge k;re;irbiz bolurga t;y;n;l;,               
K;zden ketsele da, ketmezle k;lden.
Ala koygan igi s;z, halal i;, ki;ilik, a;h;l;k -
Sizge da ol zatla kal;rla bizden.

...B;ge;e k;l;m — taza, tolgan k;l,
Tolgan Ay, duuadak da c;ze turgan k;l,
Culduzla, ;abakla da oynay turgan k;l,
Sezimle, s;zle da kaynay turgan k;l.

Kanatl; tau suu terk sekirgen k;l,
Ca;il cagas;nda buu ;k;rgen k;l,
K;zn; c;regi;a, kalt;ray turgan k;l,
Erni k;zleri;a, c;lt;ray turgan k;l.

Faygambar cuuunngan s;t k;l;a, bir k;l,
Ca;au;a, c;r;a, k;m-k;k k;k;a, bir k;l.
T;n;l;g;ng; buzay;m deb t;;gen zar ta;n;,
K;;;r;k-s;y;t etmey, cutub koygan k;l.

Cumu;ak s;rtha t;;;b s;rt;ndan,
K;kge k;l; a;;k turgan k;l,
;;b;rdayd;: ;t;, beti da bolgan,
Ak;l;, t;z inneti bolgan —
Ca;auga kelseng, allay adam kel!

;sseng da, allay adam ;s,
;lseng da — er;a ca;ab.
Sen ta;l; colnu ;tgenden sora,
Ol col kal;r;a, Koy Colga u;ab.

AUAZING...
P. M. A.

Can;m kirib turad;
Telefon ;;b;klaga.
;o; auaz;nga konngan
Gagayba; ;;p;;klaga

A; ;a;;u;u kolum bla
Ta; atar;m keledi.
Men s;ygen, meni s;ygen
Kat;mda;a k;ledi.

Seni auaz e;melering,
Cank;l;;dan e;ilgen,
C;regime ceti t;rl;
K;r;nngen, e;itilgen.

Can tam;r;m;a ;;b;k...
Andan auaz;ng ;;g;b
Karad; mennge kesgin.
Auaz;ng; ;z;ndan
Kelib kalsanged kesing!

TANG ALASI

Tang alas; Ang talas;n
K;;legend.
Tarpan c;rek K;k ca;nata,
Ki;negend.

Tau ayazn; kol ayaz;
K;zleun;
Ba;;n s;lab tuudurgand;
S;zleni.

Kanatl;n; cukusunu
Cugusu
;;kd;rgendi ke;eni da
Bukusun.

T;ng; tabhan meni k;l;m, s;t k;l;a,
Taza, azat, ;l;ms;z da bolgand;.
Bir sennge turu bolluk ta;a k;lde
Cang;z seni cuuunurung kalgand;.

Sezimleni z;g;r-z;g;r oynata,
S;ymeklikni kara suuu urgand;.
Ceti katl; c;regimde s;z;l;b,
Bu ;;k tam;; seni ;;;n tuugand;.

C;Z ATLI

Ca;aunu k;b aman n;h;t;nda
K;b t;g;lse da ;eyit kan;g;z,
Cang;z bir kere bir ;ts;z s;zn;
E;itmegendi sizden cauuguz...

C;z atl; bolganlar;nda:
"Cauga cauluk eter;a bolduk", —
Deb kuuanngan kara;ayl;la,
Karayma sizge c;regim tolub.

Taula tubandan k;r;ne kelgen;a,
K;r;ne kelesiz ketgen k;nleden.
;htemlenngen, c;reksinngen da eteme bir;a,
Sag;; etsem sizni ;s;g;zden...

K;Y;KN; ATA TEBREGEN;MDE..

Kiyikni ata tebregenimde,
Kesimi k;rd;m k;zlerinde.
;l;mn; burnun engi;ge burdum,—
Kat;mda k;zleuge karab olturdum.

Anda ua — k;k, bulutla, kesim,
;koknu b;rg;s; — k;r;nd;k kesgin.
Dag;da karad;m ;rge, miyikge,
;zennge s;y;n;b turgan kiyikge.

Cang;dan ald;m an; ;;annga:
Ol a rahatd; — k;nnge ;;anngan.
Biyag;nlay k;rmez ;;;n kesimi,
Atd;m, kat; k;s;b eki k;z;m;.

Kiyik c;g;ld;, kayadan tentireb.
;auul ;;h;nd; ;s;me g;r;ldeb.
K;zleun; bir can;nda — men urgan kiyik,
Bir can;nda kesim — ming ta; tiyib.

K;zlerimi k;sd;m — sokurlukga k;;e,
Alay boldu k;nd;zg; k;n — ke;e.
Kara ke;e — k;r;nmey Ay, culduz,
Ca;aunu k;zleuyu terk boldu muthuz.

Dag;da k;rd;m: k;;;ra, kar;la,
;r;l;b ;s;me kondula kargala.
«Ay medet a!..»,- silkindim da uyand;m:
Arbazda ua k;n car;t;b duniyan;.

Sekirib turdum da, er;i sauutnu
S;nd;r;b atd;m k;zden uzakga.
Culduz kanatla berigiz c;rekge,
Men bek s;ygen ca;il busakla,
Rahatl;k da berigiz k;lge.

CA;AUNU ;K;L;ME

Adamga sakatl;k bergen zatlan;
Bar;s;n; da cauuma men.
T;zl;kn; — terslikge, ca;aunu — ;l;mge
Kurumazl;k dauuma men.

Cerge zarauatl;k bergen zatlan;
Bar;s;n; da cauuma men.
K;ygen cerni, muual ;ap;rakn;
Adamlaga dauuma men.

B;r;ge tiymey, kiyikge tiygen
Ta;ha-okga da kar;;;ma men.
K;rtden, baltadan da ca;il aga;n;
Saklarga antl; aga;;;ma men.

Adamn; s;y;n bek k;rgenim ;;;n,
Ay;r;l;b ;tl;me men.
Ariuluknu, a;h;l;kn;
Kele;isi, ;k;l;me men.

MEN NAZMULA CAZGAN SAGATDA

Men nazmula cazgan sagatda —
K;z all;mda n;g;;da kartla.
Ceti kat k;kn;, cerni k;rgen kart k;zle.
Ceti kere s;nal;b ayt;lgan nart s;zle.

Men nazmular;m; cazgan sagatda,
Ti;ir;u kele edi oramn; atlab.
Anal;k sezimden baliy;a ;ag;b,
;eleklerinde suu sabiy;a kalk;b.

Men nazmular;m; cazgan sagatla —
Anala tilek etgen a;h; sagatla.
Terekle ;aga, tilekle tola,
Adam har k;y;nl;kdan, ;;rmaudan kutula.

Ca;il busakla culduzlar;na cetib,
Ca; k;z;;kla s;ygenlerine ketib.
Adamlan; k;lleri bir-birine a;;k,
Cang; zatlan; alimle igilikge a;;b.

Men nazmular;m; cazgan sagatda,
Sappa-sau bola edile sakatla.
Anala t;bey urlanngan sabiylerine,
Ala sau-esen kayt;b ;ylerine.

Tengiz ;aykalganda bathan da kay;g;,
Hapar;n ayta Curtha, elge kayt;b.
Uru; k;yd;rgen terek cang;dan ;aga,
Cang;z terslik, k;y;nl;k ;m;rge t;b bola.

Nazmu cazgan sagatda kolum,
Adam k;lt;rmey edi adamga kolun,
Uzathan bolmasa bolu;lukga,
Ba; urub t;zl;kge, tenglikge, ;ohlukga.

Men nazmulan; okugan sagatda,
Adamla bola edile igirek, miyigirek.
Kart;;galaga tiye edile sadakla,
Adamlaga ua k;n tayakla k;bden-k;b.

Men nazmulaga t;ng;lagan sagatda,
Kete edile k;lden kayg; tubanla.
;;b;rday edile culduzlaga busakla:
Nas;bl;b;z deb bu cerde tuuganla.

C;regim nazmulaga ;le;inngen sagatda,
Orun cok edi cerde buzga, eliyaga.
Nazmula c;regime t;;gen sagatda,
Men cang;dan kelgen;a bola duniyaga.

TUUDUGUNA KORKMAZ

Culduz car;g;na, cau cibge;a,
;linib ;;kd;m k;kge.
Ba; ;;n; algan cigitle;a,
Karad;m t;gerekge.

Karad;m sennge, tuugan cerim,
;gi bolsun dey kadar;ng.
Aybat ;epkening — culduzlu k;k,
Seyirlik Koy Col — kyamar;ng.

Cok s;ymekligimi u;u...
Ariu tuusam da culduzda,
Kelir edim sennge u;ub,
Calan ayaklay, colsuzlay.

;eksiz Alamn; i;inde
K;r;nd;ng mennge cang;z;a.
K;m-k;k k;zl;, sen bolmasang,
Kalganla bar; cans;z;a.

Dag;da k;r;nd;ng mennge,
S;t uyugan;a, bir rahat.
;m;r-;m;rde ;s;ngde
;;rt barmagan;a kazauat.

Adam ulusu birigib,
Seni kayg;ng; etgen;a...
T;;;mde k;l;m bir igi,
Taulada cayg; ertden;a.

Tang alas;nda ua kulag;ma
Keldi tauu;, c;zgen;a ok.
Cerde, alay ese — c;regimde,
Kayg; — k;b, t;n;l;k a — cok.

Uru; kuugundan, hahaydan
Culduzla bek ilgendile.
Artha karay da kalt;ray,
K;k tubannga k;m;ld;le.

Aym;; koylar;n; ;z;ndan
K;lge kirib ketgen;a,
Ay da culduzlan; ;z;ndan
K;kge kirdi da ketdi.

Sora men, auur soluy,
Bereme duniyaga soruu:
Adam ulunu bolmay art;,
Bolluk t;lm;d; kayg;n; art;?

Sabiyligimi uru; ald;,
Ca;l;g;m; uru; ald;.
Endi, kartaygan;mda da,
T;n;l;k-t;ng; bolmay kald;.

Men bir kart, korarma men,
Be;ikdegige korkama men.
Ka;annga deri kayg; k;;leb,
T;n;l;k, caral; at;a, ki;neb

Turlukdu, ka;annga deri,
Kargamagan ese bizni Teyri...
Ogay, bizdedi ne da, bizde,
Ah;rzaman da kesibizde.

Alay bolsa da k;n kelir,
Kayg; k;lekke;a ;l;r.
Kart korkmaz tuuduguna,
;ukur duniyaga tuugan;ma!

;OMA;ALAGA UZALMA

;renngen atla Oraydan;
Tauu;undan kuturub kalgan;a,
Birde c;regim urad; alay,
Ca;au kuru toy-oyun bolgan;a.

;renngen ;g;zle Erireyni
Tauu;undan auur solugan;a,
K;b;ne c;regim urad; alay,
Ca;auum — boyunshada bargan;a.

Alay a, boyunsha ne auur ese da,
;oma;alaga uzalma, kadar.
Auur c;g;m; tartala esem,
T;yalmay;n bal;;k da, kar da.

Ong ber, c;g;m; colda
Koymay, arbazga c;yar kibik.
Oy, oraydaga ;renngen atla
Entda c;regimde k;b ;abar kibik!

TAULULA

Keslerin ullu k;rmeyin,
S;ylar;n miyik c;r;tgenle,
«Oyum — kerti cigitlikge,
Cibge k;t;as;ad;» degenle,

;y t;b k;y;n k;n da kazganla,
;ys;z kala da kelgenle,
T;zn; mal; t;zde kalsa da,
B;r; a;amaz;n bilgenle,

;a;may, er;a t;begenle
K;y;n em zauuk k;nlege:
"Keme da miner kay;kga,
Kay;k minngen;a kemege".

T;;;nd;rgendi kart ca;n;,
Dauu-s;y;r kozgalganda.
Hunaga cara;magan ta;n;
S;y; ;;kmagand; taulada.

A;;lgan et cab;lsa da,
K;rgen k;zn; unutmaz;n,
Taulu ang;lab cara;d;rgand;
Em alga ;y;n, arbaz;n.

Curtuna ua bolgand; bek,
Et bla teri bolgan;a.
Taunu kar; da k;r;nngendi
Taulu c;rekge balham;a.

Taulunu k;b zat;n oygand;
Caz;unu ti;liligi.
Alay a, coyalmay koygand;
Adaml;g;n, ki;iligin.

Ki;ini korkutmay, i;ni korkuthan
Adamlad;la taulula.
;l;mden ese, nam;sdan korkgan
Adamlad;la taulula!

SEY;R ETER;A

Kalalmasam da esigizde,
Culduzga cetgen busak;a,
T;yrelmezme k;z;g;zge,
Kuu bolgan terek butak;a.

;l;rge kalay t;;erin
Bilmeyme: ;yde, e;ikde,
Alay a men ol k;n ;ll;kme, —
Caz;ks;nngan;g;zn; e;itsem.

Dauum cokdu tuugan;ma
Kimleden, ka;an em kayda.
Adam adamla bla bolgan;ma
;ukur, har k;nde, har kayda.

Ariu, dorbunda tuusa da,
Duniyadan ketgen k;n;nde
Adamla adamn; ;;gar;rla
An; i;legen ;y;nden.

An; ;;;n bolad; kerek
Ca;arga, ;l;rge da er;a.
Adamn; kuduretine
Adamla seyir eter;a.   
                               
K;;;L;K CA;AR

Col kuru da s;ydam bolub barmaz.
An; ;;;nnge ki;iligi bolgan,
;um bolub, ab;z;rab kalmaz.
Art sag;;;n etedi alga bargan.
S;y;n, bayrak;a, miyikde eltedi.
Iz;n, baraza;a, koyad; cerde,
Nas;bl; halk;n nas;bl; etedi.

Kayda da halk;n tamam bek s;ygen
A;h; i;le bla ayt;lad; keskin.
Rahat k;n terleb saban s;rgen
A;; k;n curtdan ayamaz kesin.
;ekni buzgan tersligin s;nar...
Adaml;k ca;ar miyik ceribizde,
;gid da deyse, ki;ilik ca;ar!

BURUNNGU KARA;AY ;YN;
OCAGINDAN KARAB
CAZILGAN NAZMU

;y;g;zn; ba;;na t;;gen ;;kda
K;zgan erinlerimi suuutama.
T;t;n;n cuta, karasam ocakdan,
Kayda bolgan;m; unutama.

Otnu ciltinleri k;r;nedile mennge,
C;l;n;b, k;kge kaythan culduzla;a.
Dag;da ala k;r;nelle mennge
C;regimde sen cand;rgan umutla;a.

G;roh baumu, cam;;m; etese,
Tiri k;m;lday subay sanlar;ng.
Can;m, bir ayt, ne sag;; etese,
Kimge i;leyle i;ni kollar;ng?!

Ca;au b;lay nek t;rl;d;m; deyse,
K;z;ngm; karagand; toyda ol ca;ha?!
;linmek acaldan ;lgenngemi cars;ysa,
Ogese bir kayg;ngm; bard; ba;ha?

Ca;au tambla kallay bollukdumu,- deyse,
K;zla da ne kiyib ;;garla erge?
Bilmeyme. Bilgenim:
Kays; ;m;rn; ca;;na da s;yd;,
Seni;a k;zn; tabalsa n;gerge.

Ak;l. Bolum. Ariuluk. Nam;s, —
Bu t;rt;s;nden e;ilib turasa.
;yn; ocag;ndan culduzla bla mennge,
Allahn; all;nda;a, alay tuurasa.

Kerti ese nartn; s;ymekliginden
Sosurka ta;dan carat;lgan;,
Sizni ;y;g;zn; ba;; k;rd;kda
S;zs;z da "karna;" tuuar;kd; anga.

;;k cibitgen ca;il k;rd;kga,
Ocak c;l;than car;k culduzga
U;ar;kd; Sosurkan; git;esi,
As;rar;k, ;sd;rl;k da an; — kesing.

...Burundan kalgan bu ;yge karasam,
 C;lar;m, c;rlar;m da keledi meni.
Artha kayt;b ;s;mden bashan;a
Bu;uuu, kuuan;; da ;tgen ;m;rleni.

CA;NAY DA TOHTAYDI...

Nazmunu alay cazarga izledim, —
C;rek nam;sha kullan;b.
K;nn;, k;ln; da k;rgen k;zlering
K;l;r;a, k;l;ng kuuan;b.

Alay cazarga izledim nazmunu, —
K;k bla Cer etgen;a u;ak.
Meni s;z;m — c;l; cauumga,
Seni c;reging a — cerge u;ab.

Nazmunu s;yd;m alay cazarga,—
;al urmazl;k ana tilimde —
An; okugan, karab ca;auga:
«Az bolsak da, tas bolmazb;z»,- der.

S;zn; t;z;n ayt;rga c;klendim,
Zatn; k;r;r;a ;z;n ;zlamay.
Tauluga ba;ha tilde s;le;mem,
Ana tilibizge ;r;slamay.

Taulu s;zleden e;ilgen nazmu,
T;;;nmegennge k;lt;r;l, kam;i;a.
Ana tilimde e;itilgen nazmu,
Miyikse manga, anan; ka;;;a.

Har tillini kesini tili
Bolad; anga culduz da, Ay da.
Ana tilin s;ymegen — teli,
Uzun s;zn; k;shas; alayd;.

K;zga da k;zgan c;regimi
Men a;arma ana tilimde.
Ku;ha da u;han c;regimi
Ang;lat;rma ana tilimde.

Cang;z — tuthu;suz, kar;usuz zat,
Keli;mez meni ana tilime.
Ne ese da k;l;m, bolalmay rahat,
Ca;nay da tohtayd; taula t;b;nde...

SAGI;LA

1
Kemeni bir ;;bn;;a eltgen
Tengiz da bagal;d; manga.
Alay a, balag;m; t;b; bla ;tgen
Suu;uk art;k bagal;d; manga.

Anam issi saban t;zleden
Kayth;n;;, men suu;uk ta;;b,
;elekni toltursam, an; kuuanngan;:
«Erki;i bolgand,- deb,- ca;;m».

Suu i;ib kelgen ;g;zn; erninden
Tamgan suu;uk tenglige termile,
Az adamm; ;ld; uzakda elinden
Uru;, k;y;nl;k cetgen k;nlede.

Anala sabiyleni a; k;zlerin
K;rgenlikge, kabd;rl;k tabalmay,
Aldau-;;ldau eterge k;re;e,
Kalay da kalgan bolurla ;a;may?!

Andan ullu cokdu k;y;nl;k —
K;y;nl;k sen s;ygenni buusa.
Sen a, bolu;urga kolungdan kelmey,
Cayak ti;leringi s;nd;ra tursang...

Caz;u — ;aytan cel, kara bukunu
Hoynuh burganda bosagada,
Suu tam;;n;, g;rc;n burhunu,
Adaml;kn; da olsagatda

Tolu bildik tolu bagas;n.
K;y;nl;kn; t;;;nd;rgen dersi
Ullu ese da, adam bosagas;n
Coklamas;n ol endi ;m;rde.

2
G;rc;n umur cerge t;ngereb
Aca;han;nda: "c;r;gen basmas;n" deb,
Alayga ta;ladan t;be
Kalagan — ayt;l;r k;bge.

M;rd;ga bathan bi;en arban;
Tartalmagan kart ;g;zleni
T;ygenlerinde, k;lt;rmey an;,
Bar;b arban; k;lt;rgenni,

Ana karna;;m bolgan; ;;;n da t;l,
Peliuan k;;; bolgan; ;;;n da t;l,
Andan ;l;b ketgeni ;;;n da t;l,-
Halal c;regi, adam c;regi
Bolgan; ;;;n sag;nama men.
Ana karna;;na u;ayd desele,
An; ;;;n kuuanama men.

A; tengine az;g;n berib,
Anga at;lgan oknu kesine algan,
Ti;lerin ;akd;rganl;kga b;r;,
Erki;iley, adamlay kalgan —

;m;rde maln; a;;than bolmaz,
K;rgen bolur m;rz;un; s;y;n.
Terek bir k;nnge terek bolub kalmaz,
Cang;z k;nnge Adam bolgan k;y;nd.

3
Balag;m; t;b; bla ;tgen
Suu;uk, ayhay, bagal;d; manga.
Alay a, kemeni ;;bn;;a eltgen
Tengiz da alay bagal;d; manga.

"Sadaka;; da a; c;l k;shan;n"—
Nart s;zden bilmeybiz kuru...
;gi ca;audan kuturgann;
Arbaz;ndan bereket kurur.

Coklukda teli da ang;layd; k;bn;,
Bar k;n bileyik zatn; bagas;n.
S;zn; tazal;g;, ;uuakl;g; k;kn;
;gidile ne;ik,— igilik ca;as;n!

Ca;auga, m;rz;uge, bir-biribizge
Saklanay;k da ulluk;ll;l;kden,
Saklay;k nas;bn; ceribizde,
Bolmay k;y;nl;k t;;;nd;r;u;;leden.

ADAM C;REG;NDE

K;zn; u;unub k;l;uyu da,
Cazn; kelgeni;a, meni c;regimde.
U;han culduznu k;y;uyu, k;uyu da,
K;y;nl;k ;z;;a, meni c;regimde.

K;kge bargan busaklan; da
Tam;rlar; meni c;regimde.
S;nngan, k;ygen butaklan; da
Ca;il umutlar; — meni c;regimde.

Kayan; te;ib ;;ngagan suunu da
Kuuan; tauu;u meni c;regimde.
;egetni c;r;b ;abhan buunu da
S;ymeklik k;;; meni c;regimde.

Hansha ta;n; te;dirgen s;ymeklik da,
Ca;auga s;ymeklik — meni c;regimde.
;l;m ol ta;;a ;s;me t;;se da,
Allay s;ymeklik turur k;zlerimde.

Caz terlegen cerni t;lp;uu da,
Seni talp;uung da meni c;regimde.
K;ynalgann; s;zs;z soruuu da,
T;z;ml;l;g; da — meni c;regimde.

Cazn; cankozu, K;kn; culduzu da,
Ca;aunu cay;, k;;; da - c;r;gennge.
B;teu Alam, Adam ulusu da
Cumduruk ;akl; c;regimde.

TANG ALASINDA...

;;p;;kla c;rlayla tang alas;nda,
Ak ;akgan tereklege konub.
Men seni k;reme cuku aras;nda -
C;r;a t;g;lgen ;a;;ngda kolum.

Ca;il busaklan; t;ppelerinde
Tang kalk;yd; ;o; kanat kaga.
Tangn; car;than erinleringden
K;l;m meni, ;o, kalay kanar.

Tabigat t;ng;layd; cumu;ak ayazga,
;;k cibitgen sanlar;n bo;lab.
Men nazmu kalay cazmazem k;zga,
K;zla k;zargan duniyada ca;ab.

Umutlar;m — bet t;rs;n;ng;a tang alas;nda,
Ariulukdan, c;l;udan da tolu.
K;reme seni cuku aras;nda,
Ak ;epkenli kelin;ik bolub.

POETN; C;REG;

"Poetle calan ayak c;r;yd;le b;;akn; auuzunda,
a;; kanata keslerini calan canlar;n". V. V;soskiy.

A;ala-a;ala c;regim car bolgand;,
Oyulurga kalmagand; k;b.
Birin;i kitab;m a - ;;kgand;, ;;kgand;,
Ayak t;b;mde s;nmayd; ;;b.

Poetni c;regin a;arga tabsala,
Birlege kozu et da t;ld; kerek.
Tab ants;zd;la tohtasala,
Ayak ;s;nde ;ledi terek.

Poetni c;regin a;aganlaga
Cer;a ;z;ledi poet c;regi.
Kakgan adetdi ca;aganlaga
Kuu terekni t;l, k;get terekni.

K;get terekge ta; athanla,
Siz t;ls;z duniyan; ca;athanla.
Ang;lag;z, s;ysegiz, ;ibinlegiz,
Siz fahmunu kabhan sokur ;ibinlesiz.

;;kgand; birin;i kitab;m, ;;kgand;—               
Ayak t;b;mde s;nmayd; ;;b.
C;regim k;re;de ;;n;kgand;,
Bulutsuzdu, umutum;a, k;k.

Entda k;b kitab;m ;;gar...
;lsem, ala artha kal;rla.
Nazmular;m; bilgenle, s;ygenle —
Kab;r;ma da ala sal;rla.

Korka da bolmaz edi poet ;l;mden,
Poeziyan; bayrak;a eltgendi ol.
Terekni butag; z;rma bitgenden
S;n;b ketgen;a, ketgendi ol.

Ca; poet nazmusun okur,
Ol bolur mennge dua, iyas;n.
Meni bar da, cok da etgen —
Adam duniyas;.

KIYNAGAN, KIYNALGAN DA ETD;M

S;z;m bla, k;z;m bla, essizligim bla
Men sennge t;;;rgen caran;,
Artda c;regim as;r; erigenden,
Tilim bla keldi calar;m.

Birde — eki tau suu — ko;ulduk birge,
Bolduk bolgan;a et bla teri.
Teyri e;igi a;;lgan;a bizge,
Alay nas;bl; bolduk, Teyri.

Birde ua, bizni arab;zga
Mingi Tau t;;;b kalgan;a,
Bir-biribizden k;l;b;z kal;b,
Ba;ha tengizlege bargan;a.

Dag;da kays;b;z bolsa da,
Kolun uzatsa erkeletib,
Biz, terk ko;ula, eritib,
Bo; s;zleni, buz taulan; da,

Kete arab;zdan tiklik,
Kiyik sezimlerim kete...
Sen berding mennge miyiklik,
Kat;l;k, cumu;akl;k da ete.

K;y;nd; busak;a s;yelgen,
Eliya ursa da, s;ye k;kn;.
Men seni, as;r; s;ygenden,
K;ynagan, k;ynalgan da etdim.

KYaZ;MN; SAGINA...

U;ub ketse nas;b ku;ung,
;y;ng-k;l;ng bolad kuu-;uu,
C;regingi basad bu;uu,
K;y;nd k;y;nl;k bla buuu;uu.

;zge, Kyazim, ";gi S;z;ng"
Ayt;l;r da, car;r k;z;m,
Kay;t;rla ;;dam, t;z;m,
S;nar, cumu;ar auur k;z;u.

Turganda da a;;u kaynab,
Kara tan;magan ata-babam
Nazmular;ng;, Kyazim, andan
Aythand;la azbar, bayam.

Seni s;z;ng defterlede
T;l, adam c;reklede.
T;;;nd;re, k;llendire
K;y;n, zauuk k;nlerinde.

K;y;nl;k tengizi bashanda,
Halkga c;regin kay;k etgen,
;orbat ;;p;;kga da kayg; etgen
K;;h; k;nde, ashak Kyazim.

Ashakl;g;ng — Gomerni sokurlugu.
K;b edi, Kyazim, sorlugum
Alg;ndan, ba;lab all;ndan,
Ay medet, kayda ak;lman?

B;g;n da t;ng;s;z duniyada,
Birle bilmegende uyala,
Sauutha, k;;ge bazganda,
T;zl;kge uru kazganda,

Kaytarab;z, Kyazim, seni:
"F;rgauunlaga iynanmag;z",
";gi s;zn; b;;ak kesmez",
"Auar ta;ha tayanmag;z".

;UUAK ERTDEN

;uuak ertden. Cap-ca;il k;rd;k.
Tiye kelgen k;n. Be;ik arbazda.
Taula atala;a ;htemlenib.
Tau suu nazmu okuydu azbarlay.

Cerni burulgan; — be;ik tebrenngenine k;re,
C;rn; tuugan; da, tiygeni da K;nn;.
S;t ;elekde k;m;klenngen;a,
K;m;klenedi nas;bdan k;l;ng.

Ca;aunu K;n; ;;gad; ;rge —
Ti;ir;u be;ikge kablanngan k;z;u.
;at;kl;k keledi b;teu Cerge,
Kalay kuuanmaz adamn; k;z;.

Ariu, c;l; k;n. Cerni ;s;nde
Rahat tebrenedi adam be;igi.
Adam c;regi mennge a;;lad;,
A;;lgan;a Teyri e;igi.

BARDILA...

Bard;la allay adamla -
Ka;an ;ll;klerin bilgenle,
Dag;da ca;auga ;;ar;b,
Sabiy;a tauu;lu k;lgenle.

Bard;la allay adamla:
Kayda ;ll;klerin bilgenle,
Dag;da tart;b alayga,
Taukelden taukel kelgenle.

Topuraklar; tart;b da t;l,
Caz;ular; bolub alay,
Ki;ilikleri, nam;slar;
Aythann; etedile ala.

Dag;da ol kauum adam
Es tabd;ralla kalganlaga.
Erle deybiz biz andan
K;;l; haual; adamlaga.

Ca;arga, ;l;rge da ne ;;;n
Kereklisin bilgenlege.
K;l;;lar;n suuurub,
;;b;lan; kesgenlege.

M;Y;K CERLEGE...

Bu bo; s;zleden, uuak izlemleden —
Arlakga, ar;, miyikge, taulaga.
Kuuan; k;;;r;k ;;g;b c;regingden
Calan ayak ;abar;a ca;il talada.

Bir kesekge bola ese da, ar; —
Adam ayag; basmagan cerge,
Kayg;l; da, k;rtleden korkub,
Cuk ayt;rga bazmagan cerge.

Bir kesekge ese da, ar; ketib,
Calarga k;l;ngde bar carang;.
Nas;bn; dommay;ndan umut etib,
Buular;ndan da kuru kalgan;ng;.

Bir kesekge bola ese da, ar; —
Nam;s;nga t;ng;larga deu er;a.
Sau duniyan; kuuan;;n, cars;uun k;r;b,
Kesingikige kesing ay;b eter;a.

Bir kesekge bola ese da, ar; —
K;l;ng; k;g;n tazalau;u cellege.
Adam ulusu b;teu adam uluga
Sag;;, alg;; etgen miyik cerlege!

KIZIL KALA

K;nbetni ta;lar; u;ayla ne;ik
;;pan koylaga, cay;l;b turgan.
Kayalar; da — kongur ;g;zlege,
"Puf" deb cat;b, k;u;ene turgan.

B;layda kart-ca; da tan;yd; meni,
Hansha-ta;ha da kuuanad; c;rek.
Kesimi Sosurka;a k;reme m;nda,
Balak t;b;m bla ;talmasa da c;cek.

Tersimi, t;z;m; da k;rg;ztgen k;zg;,
Tau elim turad; meni ku;aklay.
Kara hanslay cag;lad; appan; s;z;,
Amman; s;z; da — it til ;ap;raklay.

Esimdedi: kayaga ;rley, c;g;l;b,
Men ayag;m; s;nd;rgan;mda,
Appa s;lab, kara hans cag;b
Baylagan edi, sora kat;mda

Eski c;rlan; c;rlay edi ol:
«Cuklasang, ilgenmezge amal cok,
;lgenseng a — s;lanngandan hay;r cok»,-
Dey, s;nngan;m; t;z kaynathan edi ol.

C;regi a;;gannga, k;l; s;nngannga
Meni nazmum da carasa alay,
Andan ullu nas;b kerek t;l edi manga,
Ne etseng da et, coralab alay.

...Har zat da turad; meni esimde,
 Go;ayah kala kayada turgan;a.
Karayma kuuan; bergen elime,
Bola, duniyaga cang;dan tuugan;a.

Mallaga suu i;e tururga tegene
Cara;d;rgan ;akl; bir zatha —
Ne bla carad;ng tuugan elinge?—
Deb, mennge t;beb sorgan kartha,

Ne cuuab kaytaralay;m men?
Beri keli;meyle uuak s;ltaula...
M;nda tuurad; i;ing, inneting,
Kayala turgan;a k;zge tuura.

Hou, meni ayt;r;a etgenim cok,
Meni i;imden zaman hapar ayt;r.
K;lde s;ymekligim tuugan elime
Ertde-ke; bolsa da tuura kayt;r.

Bulut bolgan suu cauum bolub
Kaythan kibik tuugan cerine. ...
K;zgan betimi turama tutub,
Kesmezni salk;n urgan celine.

S;YEME ANDAN

Kesimi;a k;reme kimni da:
S;ymeyme tar;n kiyimni da,
;yn; da s;ymeyme tar;n,
Kuru;han;a alada sanlar;m.

Tar kiyimni keled sozar;m,
Tar ;yn; t;b;nden oyar;m,
Tar colnu kengertirim,
Tar ca;aunu erkin eterim.

Andan s;yeme men ;eksiz k;kn;,
;eksiz oyumnu da s;yeme andan.
Alay a zar, tar c;rekleni
Ne bla uyats;n, uyalts;n Adam!?

Tar ;y;nden t;l, zar hon;usundan,
Aman adamdan k;bd; tar;kgan.
Kallay tarl;kdan da kutulurbuz biz,
Kutulalsak c;rek tarl;kdan.

HAR CANNI ANASI

Kalay ogursuzdu kablan,
Alay a, balas;na karagan sagatda,
K;zlerin da cumarak etib,
Ta; da erir an; karam;nda.

Koydan ogurlu da ne bolur,
;le;gen adam ulusuna.
;zge "tark" deb ayag;n urub,
Ol da korkad; kozusuna.

Allay sezimsiz ca;au bolmaz;n
Ak;l;m tursa da ang;lab,
K;rgenim say;n seyirsinngenden
Seyirsine barama anga.

Kereksizge ;kok uluthann;
Apsat; da turgand; kargab.
Har cann; — anas;, an; unuthann;
Anas;ndan i;gen s;t; — haram!

BEG;REK  ANGILAYMA

Cang;zl;kn; k;;h; suuugu
Kazak b;r;n; uluuundan
Ciligime deri ;td; meni.
Ogay, ol a;;maz meni kolumdan.

;gi eteme deb da aytalmam,
;zge bu caz;k kazak b;r;ge
Bu ;uuak ke;e ;kok atalmam...
Meni da uluydu c;regim birde.

Ol a tar;gad; karga ;;meleb,
Bu ca;au ca;au t;ld; deb, culduzlaga.
;um bolub t;ng;layd; anga t;gerek,
B;r; ulugan k;;n; hathusundan ;;ga.

B;llay ke;e begirek ang;layma
Kalay kereklisin adamga adam.
Kat;mdag;laga citirek karayma,
K;b;rek da t;ng;layma andan.

Kazak b;r;, sennge bolu;almam,
Seni alay carathand; kadar.
Alay a kat;mdag;n; k;l;-c;regi
Tolmaz;a eterge kerekme kardan.

;zge ki;ige cukmay a;h;l;g;m,
;zlemey koysam alay eterge,
Meni barm;d da senden ba;hal;g;m,
Adamma deb ca;ar;a cerde.

T;;

Bir bo; zatn; ;s;nden oram t;y;;de
Kakgan, kag;lgan da etib,
Men cata edim terek t;b;nde,
B;;ak mennge eterin etib.

K;z;me k;r;ne edi anam; beti,
Birde seni ciltin k;zlering.
Birde kan;m bla cerge t;g;lgen;a,
Ayt;lmay kalgan nazmu s;zlerim.

Kele edi kulakga auaz
Kaydan ese da tubandan, aldan.
"Curtu ;;;n t;l, halk; ;;;n t;l,
Oy, ne;ik bo; coyuldu adam!

Kesini otu ;;;lse edi,
Ba;han;k;n cand;r;r ;;;n.
Bu bir kerek k;n ;lse edi,
Bizde cigitlik cang;r;r ;;;n.

Ayt;r s;z; da, eter i;i da,
S;ymekligi da kald;la cart;.
Ah;r k;nden kutulmaz ki;i da,
;zge b;lay ketgen a — carl;!..».

Kan;m a bara edi z;r;ldab caradan,
Ca;il k;rd;kda uyurga a;;kgan;a.
Karay edim an; ;z;ndan
At;mdan, ant;mdan da kuru kalgan;a...

SENNGE

K;z;;k, sennge cazama nazmu
Ke;eni auurlugu ketgen sagatda.
Duniyal;kda ariu ca;ay;k ans;,
Biribiz da kelmez, ketse, ahratdan.

Ogay, ahratdan da kelirme turub,
S;ymeklik sezimden bir kanar ;;;n.
Kan;m, san;m da oynab, kuturub,
Entda ariulugunga bir karar ;;;n.

Ogay, ca;audan ketmezme keri,
As;r; nas;bl;dan ;l;b kalmasam.
Seni da cukga iymezme, Teyri,
"Teyri" kesine urlab almasa...

K;z;;k, sen meni kiyik c;regime
Miyik sezimle bergening ;;;n,
Ca;aunu maganas;n cerden culduzga
S;ymeklik kergi; bla kergening ;;;n,

Goppan tolu nas;bn; mennge
Alay nam;sl; uzathan;ng ;;;n,
Adam c;regin g;lleri a;;la
Turgan gokkaga u;athan;ng ;;;n,

Ki;ige iyilmeu;; ;htem ba;;m;
B;geme seni all;ngda.
Sen ca;aysa, nas;bl; ete,
Cerde, c;rekde, nazmumda.

CAZ ONG CANIMDA L;UYULDEY KELED;

Ca;l;k kelgen;a artha kay;t;b,
B;g;n k;b ;;arama azga da: 
;epkeningi ozgun kay;r;b,
Butlar;ng bla ;rge ;abhan ayazga da;

Celge ;amlana, etekleringi
Uyatl; t;zete keliuyunge da.
Unuthanma ne eterigimi,
Harh eteme men b;g;n nege da.

Kuuanama men b;g;n nege da,
Seyirsineme men b;g;n nenge da.
C;r;;;nge da, s;yeginge da,
Ba;han; s;ymey, meni s;ygeninge da.

B;t;n raz;ma men b;g;n nege da,
Cazg; hauaga, k;kge da, cerge da.
Ak;l;m; ang;lab, k;zargan;nga da,
Nazmuma t;ng;lab, ;;argan;nga da.

Kelese atlab birgeme sen,—
Men a aytama bir k;b ;t;r;k:
"Ke;e aras;nda K;nn; izleseng,
Kelirme sennge K;nn; k;lt;r;b".

Ol ;t;r;k da t;ld;. Busagat;;kda
Neni da etall;kma. Allah k;redi.
Kutas ;a;; da s;rt;na t;g;l;b,
Caz ong can;mda l;uyuldey keledi.

ADAM OZDU TEYR;S;N

On ki;i bolsa da on barmag;ng
C;regingi m;dahl;k k;;ler.
Esgerseng zamann; ketib bargan;n,
K;r;n;b, k;r;nmey da k;zge.

Kay;tmazdan ketib bargan zat
C;regingi i;i bla ;te,
Oyla;d;ra, t;;;nd;re bargan zat
Bizni cerge, k;kge da cuuuk ete.

Birle kibik, tohta demeyme sennge,—
Nart c;r;;;ng ;;rt bolmas;n seriuyun.
Sen tohtasang — d;ng tohtad; ca;au da,—
Ma alayd; kartkurtha;a seziuyum.

;alman kaz;kga kim da atar arkann;,
Emilikni cet;i ;arsha ;ab;;;b,
Nart ulusu zaman degen tarpann;
Barad der;a calkas;na cab;;;b.

Kuru da alay, cang;z da alay ca;arga,
Bolgan kibik sen zamann; terisi.
Har k;nde ayt;l;r;a Appan; ;am;:
"Teyri-adam;, adam ozdu Teyrisin".

;G; COLGA BAR

Sen ketgenden sora s;le;eme sennge,
Adam tabalmaz s;zleni tab;b,
C;rek k;k;rekde ;abhandan-;ab;b,
Sen ketgenden sora s;le;eme sennge.

Sen ketgenden sora aytama sennge
Seni s;ygenden ;l;b bargan;m;,
Surat;ng; da urlab algan;m;
Sen ketgenden sora aytama sennge.

Sen ketgenden sora aytama sennge,
Ti;le k;shan erinle kanay,
Adamla i;inde cang;zma kalay,—
Sen ketgenden sora ang;layma an;.

Sen ketgenden sora sennge gokkan;
Uzathannga ne ayt;rsa sen?
Allah k;y;nl; carathand; an;,—
Ang;laym;sa sen, t;ng;laym;sa sen?

Sen ketgenden sora s;le;eme sennge,
S;zlerim — c;rekden uzalgan kolla,
Culduz car;g;;a ceterle colda,
T;ygan a etmezle. ;gi colga bar!

KETESE

Ketese. Kalama,
Iz;ngdan karab.
Ayak ;z;ng —
;;mmak karda.

Barasa. K;z karam;ng
Karn; erite.
Bildirmezge k;re;seng da,
Kayg; ete.

C;regimi k;ygeninden
Kar karala,
Kimden da bek s;ygenime
Turama karab.

Tilimi ua t;z u;unda —
Ayt;r s;z;m.
Eki it;a uluydula
Eki k;z;m.

Karayd;la ;;rak ketib.
Bo; umutla...
Ta;ay;r da... ta;ayad;... ma ta;ayd;
Ak bukuda.

Seni ;z;ng;, cathan karda,
Cathan karda
Cabarlam;-cabal;rlam;
Caugan karla?!

O kadar!
Nas;bn; mennge k;zgan,
;amlan, karga.
Alay a, ;z;lmesinle
Ol git;e ;zla
Ullu karda.

SUL;KO

Cazn; kanat kag;uu da —
Suliko.
Umutnu baliy ;ag;uu da —
Suliko.
Karda n;z;;a k;r;nngen da —
Suliko.
K;m-k;m k;k;a ;eksizlik da —
Suliko.
Kadar ke;eni eriuyu da —
Suliko.
C;rekni ah;r tebiuyu da —
Suliko.
Tangn; nazik ayaz; da —
Suliko.
;m;rleni auaz; da —
Suliko.
Mennge cer;a cuuuk da —
Suliko.
Mennge k;k;a uzak da —
Suliko.

SAU KEL!

Ma entda cayg; ertden
Car;d; c;regimde,
Kelgen kibik car;g;
Seni k;k k;zleringden.

;uuak, k;k tazal;kga
Uzald;la kollar;m.
Ca;il ;ap;rakla bolub
K;l;m; da k;llar;.

K;n k;zartd; ba;lan;,
Nas;b bayrag; miyik,
Sen k;z;l caulugungu
Mennge bulgagan kibik.

;;kda k;n c;lt;rad;,
K;zlerimde ua — kuuan;.
Bolmagan;a, bolmazl;k;a
Ca;auumda ;;rt koran;.

K;l;m ;o;lukdan tola,
Almala tola s;tden,
K;z;;k kibik k;zara,
Sau kel, sen, cayg; ertden!

UMUT

A;;unu kathan cibin
Sab;rl;k k;t;asha begiteme.
Ca;aunu arba c;g;n
Men s;rt;mda c;r;teme.

C;r eteme - bolu;ad;.
C;r. C;l. Col. C;r.
U;a;d;la bo;unam;?

Kaydag; kayg; da — cuukdu,
T;n;l;k a — terekde kanatl;.
Umut a — kara ke;e da
;a;;n kuuan;ha taratd;,
Tohtay turgan c;rekden da
Culduz ba;;;g;n karatd;.

Umut — ca;aunu balas;.

AY KARAYDI...

Ay karayd; bulutnu k;y;r;ndan,
Miyik cagadan k;z suuga karagan;a.
Buyugub kalmay colnu k;y;n;ndan,
Bar, suu tengizge a;;g;; bargan;a.

Cagadan a, kim ta; atar sennge,
Kim gokkalan; c;y;b atar.
Ta; batar. G;lle bar;rla sende,
Adaml;k amanl;kdan ba; bolganlay ca;ar.

EL;YaNI CANINA T;Y;B

Birle karayd;la caugan cangurga
Terezeleden, ;ylege kirib.
Birle ua san etmey baralla colda,
Eliyan; can;na tiyib.

KULAK BOLUB TURDU

K;p;rn; kulag;n suu algan;nda,
Birle k;;;rd;la: "Oy, aman boldu!"
Bireu a, bar;b s;rt;n tiredi da,
;terik ;tg;n;; kulak bolub turdu.

BOLA KELGEN;...

Bir ta; bolad; can;u ;alk;ga,
Bir ta; a an; auuzun marayd;.
An; ;;;n a i; i;lenmey kalmaz —
Ca;auda bola kelgeni alayd;.

K;RGENME
 
1
Ullu kayg;dan ese, uuak ;urumla
Bek kemiredile c;rekni:
Kurt kuruthan;n k;rgenme
Eliyaga ;;dagan terekni.

2
T;; du;mandan ese, i; caula
Abz;ratad;la k;ln;-c;rekni:
Kurt kuruthan;n k;rgenme,
;;b;laga ;;dagan terekni.

3
Kesinden ;;y etib,
Carad;la aga;n;.
Halk amanti;lerin kurutmasa,
Amanti;leri kurutalla halkn;.

;ALKIDA

Magana — gebendi,
Rifma ua — g;rm;k.
Nazmu — k;k bi;endi,
Poeziya ua — k;rd;k.

C;REK

C;rek — c;cek, ;m;r;
Duniyaga ;;garga izleb,
Urub, kuturub, k;k;rekni
Te;almay, ;l;b ketgen.

CUUAB

Aca;han turna c;y;nn;
K;;;r;g; tubanl; ke;e
;;ga bargan it uluuga
T;beydi ene kelib.
Biri izleydi cerden bolu;luk,
Biri ua — k;kden.
Ekisine da cuuab — ka;h; ;;lp;.

ATANGA GOL;YA

Kayg;, atanga goliya,
Etall;g;ng; ayama.
Tik kab;rgada tursam da,
Sen oyalmazl;k kayama.

Zaman, aman k;z;nge...
Sen da k;re;ding ayamay,
Kart a etalmad;ng meni,
K;yamatha deri kayama.

Kayg;, at;nga goliya,
Etall;g;ng; ayama.
Oyulgan t;rem bolsa da,
;s;nge oyulluk kayama!

MUHAC;R ADAMNI SAGI;LARINDAN

Umutdan ;ab;rla kiye,
Caz calan ayak ;abd;m.
T;ppemde culduz cau ;;raklay cana,
An; cuklatmay zaman koban;ndan ;td;m.

Ka;h; celle s;rgen cazg; nas;b;m,
Seni ol duniyadan beri kaytard;m.
;lmeseng da, kart-dam; bolmazsa?! —
K;zlerim cana turganlay, kartayd;m.

Caz betli, cay sanl; kuuan;;m,
Ka;h; ;aprakla t;;ek boldula bizge.
;eksizlikge cay;lsa da kula;;m,
Ke; t;bedik. K;;h; kar da kebin;ad; bizge.

Kar t;b;nde sezeme cankozlan; —
Kart k;n;mde kozgalgan sabiy k;nlerim.
C;y;n canl; talagan cang;zlan;
Cazg; cabalak cazad; k;llerin.

Ak umutdan tigilgen ;epkenim
C;lt;rgand;. Haz;rlar; tolub cars;udan, bu;uudan.
B;rk;m da endi kara bulutdan...
Alay a, dag;da ne ese da bir zat
T;ng;ltmeydi, t;ng;ltmeydi ca;audan.

«CUUUK BOL»,- DEME

"Cuuuk bol",— deydi mennge cang;zl;k,
;ak;ra ;ys;z ;y;ne.
"Sau bol,— senden nazmu tuuar,
Adam a — ogay!.."

Seni cauung da cang;z bolsun!
Culduz da kerek t;ld; mennge,
Kesim cang;z bolluk esem anda.

Em aman cahanim —
Cang;z adam ca;agan candet!

Cang;zl;k — ;l;mn; gulo; tayag;,
Sennge tayanngan — aman;na tayand;.

Allah cang;z ese, anga da suklanmayma,-
Adamla bla, adam;a ca;arga izleyme.

Cuuuk bol, deme mennge, cang;zl;k,
Cuuuk bol deme!..

;ZEN SUU;UK

Tilim cetmey k;l;mdegin ayt;rga,
S;zlerimi k;zlerimde ashanma.
Ay car;g; t;g;lgendi da targa,
;zen suu;uk cagalar;n bashand;.

Kollar;m; c;regim bla t;y;b,
C;regimi kollar;m bla cabhanma.
Ayt;r;m; sennge aytalmay kal;b,
Amals;zdan kaya ta;n; kabhanma.

Kayalan; c;r;b kelgen ;zen suu,
Tolgan Ayga t;beb — tohtab kalgand;.
K;lt;r;le, Ayga ua cetalmay,
Kesi kesinde tun;ugur;a bolgand;.

K;M ;;;N CANADI DA?!

Ke;eni kara barmaklar;
Ak imba;lar;ngda seni —
Oldu ;a;d;rgan meni.

Tangn; ak barmaklar;
Kara ;a;;ngda seni —
Kartaymaz a;;uum meni.

Meni ua kol ayaz;mda —
S;ymeklik ayaz;nda —
Culduzla ciltinley, c;regim
Kim ;;;n canad; da?!

KA;HI ;ILPIGA — CAZGI ;IBILA

Aman cora etgenlege
Bard; meni ;eksiz dertim!
Meni tuudugum meni nazmumu
Men cazgan tilde okuyalmazm; kerti?..

Ka;h; ;;lp;ga — cazg; ;;b;la
Bolurum keldi.
Da boldum. Da urdum. C;regim  car;la,
Cand;m da ;ld;m...

Kart bolmad; ca;, ka; bolmad;  caz,
Kargan; da etalmad;m ku;.
Oy, endi meni carl; can;ma, caral; can;ma
K;kde, cerde da tab;lmaz konu;.

Alay a, ba;lar;n k;kge ;htem tireb,
T;zge, tengizge da tenglege;a karagan bolmasa,
Cerimi taular;, k;l;m; taular;
Ne t;z, ne tengiz bolmazla, ogay!

Ca;au tereginden ;aprak;a agarma,
Ne, cazg; kar;a, keterme erib.
;l;m ;l;m da t;ld;, ;lala eseng,
Ana tilingi ;l;ms;zl;g;ne begib.

NE DEB S;LE;EB;Z?!

Men — bu cerni ta;; esem,
Sen — bu cerden ta;;y eseng,
Men — bu cerni suuu esem,
Sen — bu cerden suuuy eseng,
Men — tuugan curtnu otu esem,
Sen — toygan curtunga otun eseng,
Meni tilim — can;m ese,
Seni can;ng — cal;ng ese,
K;l;ng kara cal;n ese,
Ne zat ;le;ebiz sora,
Ne deb s;le;ebiz sora?!

K;Z K;RE

K;z k;re, ka; kele turad;:
K;n da - muthuz, cel da kutsuz urad;.
Hay;r bolmay "k;b ca;ag;z" tilekden,
;ap;rakla agad;la terekden.

;ap;raklan; ;ap;rama k;llerin,
;ak;rama ozub ketgen k;nlerin.
Ketgen k;nn; kaytar;rga madar cok,—
;ap;raklan; coppu c;y;b sald;m ot.

K;zlerimde, s;zlerimde da — t;t;n...
"Ca;au, ca;au"deb, c;reksindim b;t;n.

K;z k;re, ka; kele turad;...
Muthuz k;nn; kutsuz celi urad;.

GYaH;N;KN; K;R;B
 
Cazga ;;kgan maln; kuuan;; -
«Caz - an; t;lp;uundan» der;a.
K;; uzunu k;; bla turu;ub,
Endi horlam kuuan;;n etgen;a.

Cetgen cerine m;y;zlerin ;an;;b,
Tobuklan;b, g;r;ldeb, toprakn; ;a;;b,
K;nnge, k;nbetge k;zleri can;b:
Sau-esen cazga ;;kgand; can;.

K;;dan kutulgannga ua cok;a ;;rt ;l;m...
;abad; cazg; hauaga kuuan;b,
;l;mn; t;l, gyahinikni k;r;b,
Tambla kuuan;ha kesillik uuan;k...

CIR FAYGAMBAR

T;z s;z; ;;;n k;ng;r karad;la.
Takmad; ibilisni saugas;n.
Tartmad; mahtau ne s;y,
K;l kobuzu kald; ;z;ndan s;ngs;y.
S;ngs;maganlay ca;ad; duniyada.
S;nmaganlay ketald; duniyadan.
Calgan s;le;medi calgand; deb duniya,
Calga tutmad; berilgen fahmusun.
Allahs;z koyarga k;re;medi din ahlusun.
Bir ki;ige bolmad; derti,
S;yseng - nazmu et, s;yseng - duua et,
Adamlaga caray ese kerti...
Kesi ua halall;kga c;rla c;rlay ketdi,
Adamga, adaml;kga ca;au tiley ketdi,
C;r faygambar!..

UMUTUM

Umutum, ceti kat k;kge u;han
Culduz kanatl; umutum, k;yd; da,
U;han culduz;a, kelib, cerge tiydi.
Can;m saulay mennge k;r kazd;.
Kesi da, meni s;n;m;a,
Kat;b, ta; bolgan c;r;m;a.
K;ygen umutum — ta; kanatl;...

MEN; ORNUM...

B;;akn; ;an;ama cerge,
K;k;rekni burama celge.
;arh;mda ;arsha barad; kan;m,
Bo;la deb k;c;rayd; can;m.

Cau a keledi kab;rgan;,
Katlar; bla kab;rlan;,
Kab;rlada ua — ata-babala,
Tauu; keledi ala tabadan:
"K;zbay eseng, bizden t;lse, ka;!"

Cer tebrenedi:
"B;;akn; mennge ;an;ma da, cauga ;an;!”
Cel s;zg;rad;:
"K;k;rekni mennge burma da, cauga bur!".
Ta; car;lad;:
"Meni bla ura eseng da, caunu bir ur".

«K;l korkak da kol bat;r»,—
Deb, k;k;rek kesi;a ayt;r.
Betimi k;yd;re burulad; kan;m,
Uru;ha deb, can;yd; can;m.

"Candar da cang;zed",—atlayma alga,
Ki;ilik otu k;zlede cana...
...T;t;nley sekiredi caramdan kan;m,
Turna tauu; ete, ay;r;lad; can;m.

Caunu all;n kese, uyuydu kan;m,
Curtsuz kalgan caunu uluydu can;.
Meni ornum — nart kab;rlada.
K;rd;k k;geredi tik kab;rgada!

TAULUMUSA?

1

"Taulumusa?"—deb, sordula manga,
Cuuab etgin;i k;b sag;; etdim.
K;z;me k;r;n;b taulu kartla,
Esime t;;;b miyik tau elim.

"Taulu" degen — ki;ilik, bat;rl;k,
Halall;k, adaml;k degen;a alay.
Taukellik taunu, umutnu batd;rl;k
Tebreniu bolmaz, bolalmaz, ogay.

"Taulu" degen s;zde Kala Kayan;
Azatl;k celi serme;de tuugan.
Akl;g;, miyikligi Kavkaz taulan;,
Culduzlaga uzal;b turgan.

"Taulu" degen s;z, b;g;lmeu degen;a,
K;y;nl;kga, ta;;a, ;;dau.
Kuuan;ha, bu;uuga da t;berge er;a,
Tab cauung da tabalmaz;a dau.

Atha, b;;akga, tutu;ha
Tauludan usta bolub kim ;;kd;?
Toyda;a taukel, uru;da,
Taulu ne;ik k;bleni c;kd;.

Alay a, sauutha nen;a uzalsa da,
Curtun, s;y;n saklay ayland;.
Kimden da s;yd; rahat i;erge
Kara;ay kaynagan ayran;n.

Mallar;ndan macal;n kanat;b,
;ohun, konag;n s;yd; s;ylarga.
;zge k;y;nl;kn; kara kanat;
;; edi, ;; taulunu s;larga.

;alk; ;ald;, d;r;n; ba;;na,
Ayag;na birer karauul sal;b.
;zge kim k;rd; k;y;nl; taulunu,
An; ;;;n ;am;-nak;rdas; kal;b?

Halk;m; tarihi
C;y;rma bir pudluk bal b;;ke t;l,
Duuut;u Ko;har ku;ag;nda eltgen.
Nazmu cazgan an; ;;;n k;y;nd;,
Nazmu - ter, kan iyis etgen.

Zamans;z ca;audan ketgen taulula,
Ca;ars;z siz nazmuma kirib.
Ne nazmum kal;r Sabanl;kda,
Tulpar Aliyni s;n ta;; kibik.

2
«Siz elge bayr;m k;n ketdigiz.
Ko;nu mennge amanat etdigiz.
Birazdan a — ala ;abd;la,
;abd;la esele — ne tabd;la?

K;n;eklikge cay;lgan bat;rla,
Busagat kalt;rarla sizde balt;rla.
Kolda bolub kara kamam,
K;bl;g;g;zge karamam.

Ne bolgand; taulu cer sizge?
Kim bolgand; taulu er sizge?
Hayda, s;r;g;z meni cesirge,
A, marca...

Nas;bs;zlaga cetdi kallay hal,
Ceti elge bar;r ceti sal.
Ceti cerde ceti it ulur,
S;y;t-k;;;r;k cengib k;b turur.

Ceti cann; algan can;m;
Al;g;z, t;g;g;z endi kan;m;,
Al;g;z endi, hayda, u;am;,
;l;uyum bolmaz, siz aythan;a, u;uz...».

"Ogay,— dedile,— koymazb;z ;lt;r;b.
Satarb;z seni, tengizden ;td;r;b.
Seni ;l;;;ng — s;nc;rn; baz;g;,
Sen bolursa kulnu caz;g;.

Ogay,—dedile,—k;l kengdirdile".
Tarta-soza Tau art;na endirdile.
Cetdirib cang;d;n ka;;na-k;z;ne,
El k;y;r;nda koydula birine.

3
«...Buuunlan; kesgendi cib,
Ayag;m — ayr; aga;da.
Da k;y;nd; endi ka;han
Cesirlik arkan;n ;z;b.

Ol a etedi namaz,
;nnet etib Allah ;;;n.
Oy cetse edi k;;;m...
Terslikni Allah da unamaz,
Taulu da unamaz terslikni!

Armau a — armau boldum:
Ang;lamayma, amanl;k;;ga
Allah nege kerek boldu?
Ogese,
Amanl;k etib bo;asa,
Allahha aylan;b ba; ursa,
Tazalanngan;am; k;redi ol?!

... Ol kulak kakg;n;;, kollar;m;
I;h;nd;ralsam, horlar;m;
Bilgen;a, k;m;ldayma men,
A;;udan h;r;ldayma men.

Ol namaz k;l;b bo;arga,
Men da kollar;m; bo;larga
Cetdirgen edim, alay
Sezdi da, etib hahay,

;s;me atd; m;ll;g;n.
Kan c;r;megen barmakla,
Kulluk etelmedile manga, —
;;kd; a;; k;;;r;g;m.

;zge bileklerim bla k;s;b,
Can; bar meni can;m;a,
Cetelgen cerimden kab;b,
Tebredim, tuura canl;;a.

Alay ete bogurdag;n
;zd;m da, kara kan;
Kuyula, borkuldad;:
Bildim caunu horlanngan;n.

Ald;m sauutun-sabas;n:
...Oy endi Allah saklas;n
Cauga cesirge t;;genden,
;gidi serme;de ;lgen...».

4
Danakayla, Ulluba;la
Urlagan sabiyleni
Caz;ular;n etmey ba;ha,
Kesimiki kibik k;re,
A;;yma. Sabiyi urlanngan
K;y;nl; anan; k;zleri —
K;z all;mda. C;regimde
Ta;n; eritgen s;zleri:

"C;lama, bala,
C;lama, can;m,
Bir tohta endi.
Tohtamay eseng,
Ma, Danakay, Ulluba;,
Al da ket",—
Deb, terezeden
Uzatd; ca;;;g;n.

Ey, meni Allah;m!
K;nn; bir sagat; alg;;,
Bir sagat; karg;;.
Eki t;kl; kol
Sermedi da...

— Oy balam...
Oy balam...
Amannga auuz a;d;m,
E;igim cab;ld;.
O balam...»

Terezeden uzat;lgan
Anan; eki kolu,
;zenni tolturgan,
A;hamn; caral; ete,
A;; k;;;r;g;:
Oy balam...

5
O halk;m!
;zlemeyin ki;i hak;n,
Tau ;;;g;na k;s;l;b.
Ti;leringi kat; k;s;b
Ca;ay kelgen, taulu halk;m,

Seyirsineme artha karab:
Emegen ti;le;a ;m;rle.
Az halkgam; buyuruldu
B;g;nnge cetmey k;m;l;rge!

Ullu halkla, ayt;lgan halkla
Kalgan a — kuru atlar;.
Sen da aladanm; onglu eding,—
;uuuldayd;la kulaklar;m,

Alay a sakland;ng. Kadar;ng
Keb k;y;nl;kga t;betdi,
T;betdi, alay a t;b etmedi,—
Tiling-adeting sakland;.

Saklanngan a — t;n;med sennge.
"Taunu sayla da t;zn; al",—
Der;a bolmasa bir amal.
;zge sen er;a atlad;ng:
T;zde terslikge t;zgenden
;gid deb tauda ;;b ;zgen.

Ca;asak da ta; ba;;nda,
Erkinbiz da ba;;b;zga.
Ol a — em ullu nas;b,
Azat adam t;ld; caz;k!

Saklanngan a t;l edi t;n;.
Bolganda tutar;a c;z k;l;;,
Halk etgen edi, deyle, bayram,
Erlikni ;lg;s;, bayam.

Azl;kdanm;, amals;zl;kdanm;,
Ogese adaml;kdanm;,
Tayakn; t;b; bla ;td;r;b,
Antl; karna;la etib,

Ko;a da turgansa bir k;z;ude -
Alay az edi san;ng, az.
Azga ua kim da bolub baz,
Kele edi. T;z k;z;nden

Taulu sadak kirse sora,
Alay ang;lay edi haln;.
;;g;; Hanla, Bat; Hanla,
Temirle da, Kur;la da
Ketdile, Halk;m kald;.

Saklanngan t;n; bolmasa da,
K;rmez eding aman t;;le,
;;kmasala seni arangdan
Ara-arada amanti;le.

;zge allayla adam sannga
Ko;ulmaganla i;ibizde.
Bizge ;lg;, mahtau bolgan
Tatarkanla, A;emezle,
Umarla, Kara-Mussala,
Candarla em Catdayla
Halk esinde kal;b-kalgan.
Alan; sag;n;b, sagayta,
Ke;meklik tileyme aladan.

K;y;n k;nlede Kara;ayn;
Halkl;g;n, s;y;n saklaganla,
An; otun, t;b;r otun.
Cakganla, caklaganla!

Uyalgan oguna eteme
Birde sizni all;g;zda
Maganas;n bilmey kalsam
C;r;gen s;zn; halk;b;zda.

Siz saklagan ana tilni
Unutsam, mennge ot sadakla
Tiysinle, amanl;k;;n;
Bir t;rl;s;ne olsagatda.

Kara tan;magan ata-babam,
Ke;e culduzlaga karab,
S;rtda col t;zetalgand;,
C;l da kaytaralgand; tab.

Men a ol culduzlan;
Ana tilimde atlar;n
K;b;n tab;b da aytalmam,
K;kde tan;b da aytalmam,
C;y;rma c;ldan a atlad;m.

6
Citi t;l esem da, ne citidi der;a,
Tuura alay a t;lme da sant,
S;yeme, deb ceti ant eter;a,
"S;yeme" — kesidi em s;yl; ant.

Asker;i cang;z bir kere karganad;
Em s;yl; zatlan; atlar; bla.
Sora an; begite barad;,
Ca;auunu har bir atlam; bla.

Ah;r t;lp;uu bla da begitedi an; —
Ol — kerti s;ymeklikni k;lt;rg;; belgisi.
Men karganngan s;yl; zatlan; —
 Ana tilim — em birin;isi!

Ana tilin tas etgen halk,
Kesi da duniyadan bolgan;ad; talk.
;zge allay korkuu cokdu bizge —
Ol zat tura ese esibizde.

7
B;g;n tilegim da meni,
Ah;r k;n tilegim da meni,
S;ymekligim, ;htemligim da meni,
Kara;ay;m, coyulmay ca;a!

Tuugan cerinde c;lagan, k;lgen da,
Curtu ;;;n ca;agan, ;lgen da
Subay busakga, deu emennge da
Ol nas;bd;, em ullu nas;b.

Kallay k;y;n zamanla boldula,
Alay a adamla adamlay kald;la.
Saklayald;la tillerin, betlerin,
Saklayalmasala da birde keslerin.

;yden uzakda, k;;h; suuuk k;n
Tau s;z edi ana;a c;l;than taulunu.
B;g;n a cayg;da, tuugan ;y;b;zde,
Biz kalay suuurbuz ana tilibizge?!

Ogay, ogay, al;b araga,
;zen tuban;a, basmaz akk;ll;k!
Ana tilibiz turur agara,
Halk;m degen — halk;a ak;ll;.

Tau ba;;nda culduzla — car;k,
Tau t;b;nde — el i;i car;k.
Kays;nn; kitab; — ";y;nge igilik",
Ogay, c;lamazb;z tilibiz ;l;b.

Kar;a kelse kab;rdan turub,
Taulu;uk salam berir ;rge turub.
Men kelsem da ming c;ldan beri,
Tau tilde ;ak;r;rla ;yge i;keri.

K;y;n c;llaga ;;dagan halk;m,
Rahat k;nlede coyulmaz, ogay!
Ba;ha halkla;a, kesin esgerib,
Ca;ar, ca;nar Malkar-Kara;ay!!!

DUN;YA SEY;RL;G; K;TABDAN
(1980-1984)

ALAMNI ULLULUGU

Alamn; ullulugu,
Adamn; burhulugu...
O nas;b, kaydasa sen?!
Bir culduz;a — k;zleude,
Bir culduz;a k;zleden
Karaysa sen.

Caz;unu ti;liligi,
Adamn; ki;iligin
S;naysa sen.
Kuuana, k;ynala can;ng,
Ca;arsa, cer Adam;,—
S;nmazsa sen.

BER;LSE ED; FAHMU

Berilse edi fahmu...
K;kde Koy Colda, sab;r atlay,
Men Cerge okur;a nazmu,
Borak at;m da culduzlada otlay.

Berilse edi mennge fahmu...
K;l kobuznu tag;b
Cang; Ayn; ka;;na,
Kerker edim keramat nazmu
Cerde birin;i poetni s;n ta;;na.
(S;n;n da conar edim culduzdan).

Hou, K;kde Koy Colda etilgen nazmumu da
K;lekkesi Cerde koy collaga t;;er edi.
Borag;m da k;kde culduzladan
Cerde atlaga karab ki;ner edi.

Berilse edi fahmu har kimge da, berilse edi,
Bu ariuluknu saklar, katlar can;ndan...
Cer — b;teu Alamn; ;htemligi,
Sennge korkuu kalay t;;edi Adamdan?

MEN — CA;AUNU CANINDAMA

Kiyik adamn; k;y;n bolgand; ca;auu
Deydile. Menikimidi da t;n;?
K;r;ne da bolur - alan;k; k;re;ni ayat; bolub,
Bizniki bolgan;a t;n;;.

Alay a, men da culduzga t;l, ta;ha ab;nama, 
Ca;ar ;;;n kerekme t;rnaklarga.
Kiyik adamla can;uarla bla k;r;;gen esele,
Men a kerekme kesimi amandan (adamdan!) saklarga.

Kays; ;m;rd; da kiyik, k;y;n?
Adam kiyiklikden ay;r;l;rga k;re;gen ;m;rm;,
Adamdan adamga, kiyikge da korkuu t;;gen ;m;rm;,
Ah;rzaman sauutdan ca;aunu koruularga t;;gen ;m;rm;?

Ab;nngan ta;;na tab;nngan kiyik adam,
Seni all;ngda ay;bl;ma men.
K;kden culduz;a, tambladan karagan Miyik adam,
Seni all;ngda uyalama men.

Bizni ;m;r —
Cerden culduzga tart;lgan k;p;r,
L;uyuldey eseng da, ;z;lme, k;lt;r
Kayg;la auurlugun.

Kayg;la keterle...
Sense s;yrat k;p;r:
;gile ;terle,
Ca;au eterle.

...K;nnge, otha da c;l;nama.
K;kge, cerge da tab;nama.
Men — ca;aunu can;ndama.

KAYSIDI DA DEU?

«;;kmagan can;,
;;n;kmagan san;»,-
Dedile. ;zge an; ;;;n
An; c;g;n almad; ki;i,
Kesi etdi kesini i;in.

Kays;d; da deu:
Ullu suumu, git;e suumu?
Tengizge rahat, baz;b cetgenmi,
Ah;rat azab;n s;nab cetgenmi,
Kays;d; da deu?

H;ROS;MA T;; T;LD;

Kalapelede at;lgan sadak
Tohtatmayd; kesini u;uuun,
Ah;rzamannga cetedi u;u.

Tulpar tireydi anga k;k;regin,
Ol a te;ib an; c;regin
Barad;, s;zg;r;b a;;.
Kutulmazsa ka;;b.

Curtungu ta;lab aumazsa taudan,
Cal;n;b da kalmazsa caudan.
Sadak — Kara K;nn; kara tayag;.

Men a barama s;rtn;,
S;rt;ma k;lt;r;b culduzlu k;kn;,
Ku;akga c;y;b g;llerin cerni,
T;lp;uum kebdire ;;kn;.

Alay;na - tiyedi sadak:
G;lle burulad;la k;lge,
Culduzla batad;la k;lge,
Ah;rzaman keledi cerge.

...Uyanama kara ter bas;b.
Karayma k;z almay Ayga.
T;;den korkgan t;lm;d; caz;k?
Hirosima t;; t;ld;, ayhay!...

CAZIU CARSIU BERSE DA

Caz;u cars;u berse da,
Erni etalmaz g;rm;k.
Kan t;g;lgen cerge da,
Ca;il ;;gad; k;rd;k.

;eksiz culduzlu k;k, sen,
S;y;nald;ng c;rekge.
Can;m san;mdan ketse,
Keter culduzlu k;kge.

Sanlan; tarl;g;ndan
Bu k;kn; kengligine,
Termile da bolur can...
Ol k;nn; kelligine
Men a bolalmam raz;...

K;;h; ;epkenin c;rt;b
T;k ;;;nleri cazn;
;;kgand;la, kalt;ray.
Nas;bl;ma o kalay,
Ca;il duniyaga karay.

Alay,
Eliya ;artlab urdu da,
Kayan; kan; ka;d;.
Mende adam c;regi
Ol zatha turdu kar;;;.

An; bla kalsa ua...
Kayadan ta; ;z;l;b,
Tar colda ca; atl;n;
Koydu ca;auun ;z;b.

A;; k;;;r;k etib,
Kolundan eliyan;
Ot kam;isin s;d;rd;m,
Kutharald;m duniyan;...

Oy kuuan;;m, kuuan;;m
K;zbau kibik k;r;nd;ng:
Adam ol kam;i bla
Ba;ha adamga kerildi.

Ma ol zamanda boldu
Ba;;m kerti da hayran:
- Kim kutharal;r cerni,
Adamn; da kayg;dan?

- Cang;z da adam kesi,
An; oyumu, esi...

Caz;u cars;u berse da,
Erni etalmaz g;rm;k.
Eliya ;artlay k;kde,
;sedi cerde k;rd;k.

KIYIN BOLSA DA AR;UDU

C;regimi k;;;r;g;n k;k;regim kaytarad;,
Kab;rgalar;m kaytarad;la.
;;lerinden k;y;u;;le,
Ay medet, alga kartayad;la.

A;;r zat a azm;d; adamga...

A;;r k;z;uyunde a;;may,
A;;maz k;z;uyunde a;;gannga,
Adaml;k g;lleri a;;lmay,
Duniyada ca;ab bargannga
Ne etgin, bir ayt, a;;may,
Ne da g;nahs;z a;;sa,
A;;r;k adam a;;may.

A;;r zat azm;d; duniyada...
;zge kuuan;r zat k;bd; andan.
K;y;n bolsa da ariudu,
;r col adam ulu bargan.

KART

Caz taba burub ;htem betin
K;; k;n kart olturad; arbazda.
Uzunlugu ;; c;y;rma c;l bolgan
Bir atlam bizni arab;zda.

Terekleni kar k;;legen;a,
K;reme an; sag;; k;;legenin,
Alay a e;italmayma ol e;ittgen;a,
Caral; atn; ki;negenin.

Ullu b;;aklan; taukel oynata,
Atl; asker ;tedi c;regi bla.
Ol da anda bir deu asker;i,
Barad; tolu uru; keregi bla.

...Kay;than; tuugan eline
A;; serme;de bolub caral;.
Caral; bolsang da t;lse carl;:
Artha turmad;ng kerek k;nde.

Grajdan kazauat bo;algan k;z;u...
;g;zle. Kalac;k. Saban bereketi.
B;lay cumub a;h;n;;nnga k;zn;
Ol bar; da kayr; berib ketdi.

K;rk birin;i... auuur k;nle, ayla.
Talay c;ln; bargan kazauat.
Sakat bolub kay;td;m... B;g;n
Cara;;b kalay igi kar cauad.

Sag;; etedi a;;kmay kart:
Kutulalmayb;z uru; kayg;dan.
Atom deyle, ;y;ne c;lau deyle,
K;rk be;in;ide da az edi kay;than.

Ming toguzc;z;n;; c;l tuugand; ol —
Temir t;l;n; bir ajdagan;.
Gulo; tayag; bla zamann; ;u;huy,
Esge t;;;redi — cok alcagan;.

Kerti da temir t;l; — bu t;l;,
B;lada nartlada ;akl; bir ;;dam.
Adam iynanmaz k;y;nl;kladan ;t;b,
Dag;da k;ledile, etedile ;am.

Kart olturad;. Kar t;t;nleydi
An; g;m;h c;l;nngen ba;;nda.
"A ki;i, ne etese, ;yge kel!»,- deydi,-
Satanay amma, anga kayg;ra.

Uzak ;m;rn;, k;y;n ;m;rn;
Ariu ca;agan ariu adamla,
T;rdesiz bizde, ;lg;s;z bizge
Har bir atlamda, har bir atlamda.

Ak colnu barama ketib,
Kerti bir ullu kuuan;ha colugub.
C;regimde ma ol kartn; beti,
Bereketi, ogurlulugu...

BURUNDAN AYTIU NE DA ;ARK TAURUH

F;rgauun ;zenni ba;;n cabd;r;b:
«Men — Teyri, k;k i;letdim»,- degendi.
Sora d;ng;rdetib, ot ;akd;r;b:
«Tab;n;g;z, eliyama»,- degendi.

Tamada kauumnu, esli kauumnu,
An; f;rgauunlugun bilgen kauumnu
Tuthand; da kuruthand;.
Kara halkn; sanamay ;;bge,
Kesi i;letgen aldauuk k;kden
Auaz berib korkutub turgand;.

Alay a bir k;n kerti eliya
Urdu da, f;rgauun t;ngereb t;;d;.
Entda ;agat boldu duniya:
El a;agan emegenden el Teyrisi k;;l;!

CA;;IKNI KUUAN;I

Tabigatn; cayg; ;epkeninden
K;z bereketi bilinngen kibik,
T;k k;ltelede ak s;t biline,
Candet Borakn; belinde kibik,

Ca;;;k keledi e;ekde
";u, homuh", — dey da, k;l ete.
Bal ;ibinni artmaklar;;a
Cer bal iyis ete, k;ltele.

El k;r;nngenley a hamhotdan,
E;ek sozub, car;k okur da,
K;ndelen colnu c;beler
C;g; cengilirek;a bolur da.

;zenden a ca;aunu auaz;n —
Adam auaz;n keltire ayaz:
«Buzou anas;n emdi da ketdi,-
;;gar ingi;ge ti;ir;u auaz.

- A marca, ak;rt;n s;r koylan;,
- Bugan; m;y;z;ne ilinirse, esle».
Ne koy mang;ragan uyat;r kayalan;,
Ne acir kayalan; ki;nete ki;ner.

Ol auazlaga k;m;lday kelirle,
K;lteleden az-buz k;r;ne e;ek kulakla.
...Ne ese da k;sha-k;sha barama
Sabiyligime, elime;a konakga.

Poeziyan; kallay at;na minsem da,
;zenden Gar;ha cay;l;b kula;;m,
Cayn; e;ekge k;lteleb kelgen
Ca;;;kn; kuuan;;na cetmez kuuan;;m.

;ZEN

;zen — Nartn; car;lgan c;regi...
Barama c;rekni bo;lab c;genin.
;zen suu — sag;;, nartn; c;regin te;gen.
Kayala — nartn; c;reginde saklanngan tengleri,
Ay; ;a; — nartn; ;ynak sezimi.
Narat ;egetle — tuuduklaga k;gergen nart s;zleri.
Kab;rgada k;ndelen colla —
Celinleri s;tden tolgan toyumlu c;lla.
Ta; t;b;nden urub ;;kgan kara suu;uk -
Nartn; s;ymeklik s;z;.
;zen suu t;b;n a;agan car —
Uuak kayg;la a;agan nart c;rekni surat;.
;zen tuban — akk;ll;k ca;aunu cuklanmaz;na.

Be;ikge kablanngan ana;a,
;;;n;nde culduz t;ymelerin te;e,
;zennge kablanngan ;uuak, culduzlu k;k —
Ca;aunu ;l;ms;zl;g;ne nart c;rekni i;eksiz boluuu.
Culduzla — nart c;rek car;lgan;nda
;artlagan umut ciltinle.
;zenni car;ta tiye kelgen K;n —
Nart c;rekni ariulugun duniyaga a;a bargan zaman.
;zende bargan atl; - men - nartn; tuudugu, m;ndan ar;
Bir adamn; da c;regi car;lmaz ;;;n,
Madar izleb aylanngan.
 
;zen — Nartn; car;lgan c;regi.
Barama, car;lgan c;reklege
Nazmular;m; s;n ta;la ete.
Barama, te;ilgen c;reklege,
C;regimden ;z;b, bu;tukla ete,
C;regim c;reklege ;le;ine...
Ol — meni ;l;uyum, ol — meni ca;auum.

KARA;AY

Birin;i kere k;rgen;a karayma,
Ay;r;la tebregen;a karayma alay,
;htem, ;tg;r, ariu betinge
K;b k;y;nl;k k;rgen Kara;ay.

Ne eterikdi — kelgen keterikdi,
K;m;ll;kd; ;eksiz karang;ga.
Andan bolur birde k;r;nngeni
M;dahl;k, tans;kl;k da saunu karam;nda.

...Barama tar ;zenni i;in,
K;;;r;b c;rlar;m, c;lar;m kele.
Kayalan; c;yr;k betlerin
Ba etib, s;lar;m kele.

Men, m;nda, miyik kaya ranlada
;l;klege t;rt;l;b kald;m.
Kayalaga s;nlaga;a karagan;mda,
S;n boldum, t;rlene kan;m.

Ozgan cangurla da cibitedile meni,
Poetni saklar cam;; kayda aladan.
K;y;nl;kladan saklagan bir cam;; bilsem,
Cerge terk cayarem an; tauladan.

Art;kl;k, kat;l;k keb k;re kelgen,
Alay a, bilmegen terslikge b;g;le,
Halk;m, ne;ik kuuanama men
Bereketden tolu b;g;n;nge.

Kuuan;;m ;zenni ba;; bla barad;,
Cay;la ba;ha ;zenlege.
Taula;a ullu kuuan; bard;
Curtum, halk;m dey bilgenlege.

Bag;r ulunu abdez kumgan;ndan
Abdez al;b, alay kireme
Poeziyan; namazl;g;na.
Sora adam duniyas;n k;reme,
;ynanama oburluguna.

Sora ca;il duniyan; k;reme,
;l;ms;zl;g;ne bazama an;.
Kayg;n;, karn;;a, bir car; k;reyme,
Cazama nazmulan;.

Sora c;rekden ;a;;la ba;layd;
Sag;;n; bas;nngan;.
Curtsuzla curtlar;n tabarla,
Nas;bs;zla — nas;blar;n.

K;y;nl;k katlanmaz, kay;tmaz,
Kuuan; katlan;r, kay;t;r.
Aman aythann; el aytmaz,
;gi ki;i aythan;a bolur.

S;RG;NDEN KAYITHAN KARTNI HAPARI

Coldab;z. Barab;z alga,
Mang;layladan tuzlu ter aga.
Biz cabhan e;ik candet e;igi t;ld;.
Curtha kayt;rga izlemegen erki;i t;ld;.

Col az;g; bolluk esek da,
Adam caz;g; bolluk esek da,
Barl;kb;z alga, ar;. Anda -
Kerti ;;y;hla — Kavkaz taular;b;z,
Sabiyligibiz;a taza suular;b;z.

Barab;z alga karaganlay cut.
Anda can;b;z, at;b;z. Curt.
Ca;arga buyurulmasa, ;l;rge buyurulur.
;s;b;zge curtnu toprag; kuyulur.

Nas;bl;n; t;n; da, t;;; da,
Nas;b ;l;;;, toprak ;l;;; da
Halkda;a bolur, curtunda bolur.
Ketdik ar;, hayda ketdik, tur.

Suu da kaytad; tuugan tauuna,
Kayta ese da bulut betli.
Curtsuzluk cetmesin tab kanl; cauuma,
S;nad;k an; itlik cetib.

Endi biz taulan; koyub ketgenden
Taula alga bizni koyub keterle.
Toluudan a tolganla imba;lada
Suuab, g;nah caz;lgan defterle.

S;yl; toprak — ol musliman toprak t;l,
Faygambarn; ayag; cetgen,
S;yl; toprak ol — ata-babala Curtu,
Ala bizge amanat etgen.

Adam curtunda kal;rga kerekdi,
Kala ese da uru;da s;nngan b;;ak;a.
Ne da ta;l; collada a;al;b
Atn; ayag;ndan t;;gen nas;b nal;a.

Curtlar;n tabhan nas;bl;lan;
Nas;blar; miyik bolsun, taula;a.
Endi curtha kay;talmazl;klaga
Ne eteyik ans;?

GIRT;I ADAMLA

Har atlam;mda ab;n;b ta;;na
Burnumu buzar;k esem da,
Amal;n tab;b elimden t;;;na
Bir atlam da etmem.

M;nda suunu i;eme ;;kgan cerinden,
S;tn; akgan;n k;reme iynek em;ekden,
Halal kurmanl;k eteme koynu boynun kesib,
K;rd;kga, culduzga da cuuuk bolama kesim.

M;nda kat; bla ozsang, amma da turad; ;rge,
M;nda k;zga karasang, k;z karayd; cerge.
M;nda suu deseng, ayran berirle.
Adamn; s;y;n ;;n;ndan t;l,
C;l;ndan, adaml;g;ndan k;r;rle.

Nam;sdan k;b;rek, acaldan az;rak
Korkarla elni k;z;, ca;;.
K;y;nl;kda kalmazla ab;z;rab,
Kuuan;da da kuturub, ;a;;b.

M;nda em ullu bedi;lik, ;aray;b —
Ba; canlat;u, i;lemey turuu.
M;nda kartla ca;lan; t;;;nd;rgen
Ders birdi — halal urunuu.

Kiyikle k;ynal;b c;r;gen cerlede
Bi;en i;legen taulu adamla,
Taula;a ;;dab urgan cellege,
«Hayt» degen g;rt;; adamla.

Nas;b izley, ;a;;l;b ketmey,
"Nas;b — atalan; ceri", —
Degenigiz ;;;n, kolumdan kelse,
Koyar edim sizge ;l;ms;zl;k berib.

;yman;ndan ;;g;u din ahlusuna
Kalay k;r;nn;k ese, alay
K;r;ne keldi taulu adamga
Curtun ta;lau, tilin unutuu.

Halkga belgili Kalay ulu Appa
"Bismillya" der ornuna, "Kara;ay"
Deu;; edi, deydile kartla,
Erki;iligi bar edi kalay.

K;n, bar halklan; bar;n teng c;l;t,
Har terezeden igilik bla karas;n Ay.
Ah;r k;n da men k;ynalmay keterme —
;s;ml;d;, ;l;ms;zd; Kara;ay!...

CER;M C;REG;MDE

Meni c;regim u;ayd; ;zennge.
;zen — suu ah;rzamandan kalgan kay;kga,
Kab;rgalar;n kayala te;ib, k;rd;k kozlab...
Kab;rgalar; endi - ;auullu k;nbet cayl;kla.

;zge kay;kn; burnu, ;eksizlikge karay,
Day;m c;ylayd; tengizni tuzlu suuun.
Kay;kn; Kyabas;, duas; da — tengiz,
Suusuz — ol cagaga at;lgan ;abak.

Meni c;regim — kay;kga u;a; ;zen,
K;lt;r;ll;kme — k;nbetle kanatlar;m.
Ah;rzamanlaga t;bey da horlay kelgen
;zen, tengizge;a, kiredi c;regime.

Kay;kga, tengizge da u;ayd; c;regim,
Nart s;zle — ana tilimi tolkunlar;.
Aga;l;, ta;l; k;y;nl; tuugan cerim,
Sennge tilek eteme tobuklan;b.

Cering k;kge cuuuk bolganl;g;na,
C;reging bolmasa k;kge cuuuk,
Tilekleringden ;;kmaz bir cuk.

;zge c;regim urad; cerimi k;k;reginde,
Cerim t;ng; tabad;  t;ng;s;z c;regimde.

BU T;LDE S;LE;GEND;LE

Bu tilde s;le;gendile: Kar;a,
Adurhay, Tram, Nauruz, Budiyan...
Men da bu tilde cazama nazmu —
Kara;ay saudu, k;redi duniya.

Suusuz da kald;k cay ;illede,
Calan kal;rga da t;;d; suuukda.
Alay a biz halkb;z, bizge ;l;m cok
Ana tilibiz saulukda.

Bir ullu stadionnga s;y;n;b kal;r;a
Azb;z, ;zge ayts;n;; bazgan,
Bizni halk k;rgen k;y;nl;klan;
;egal;r;a barm;d; bazman.

Karaganladan t;l, kag;;hanladan
Bola keldik k;b;ne da biz.
Nart ulusu bolgand; ;an;han
Emegenni k;z;ne da miz.

Az esek da k;b t;g;ld; kan;b;z.
Dag;da caz;uubuzga bolalmayb;z iye.
Ca;ayb;z, k;y;nl;k — ;y;b;zn; oya,
Biz da an; cang;dan s;yey.

Terslikni can;uar auuzun da baylarga kerekdi,
Algan bla koymay k;z;n.
Ol zatha sebeb bolur ese ua
B;r; auuzun baylau;u s;z;m.

TIN;LIK KEREKD;

Bay bolgand; ca;au.
Kiyimleribizde cokdu camau.
Kiyimge camau sal;rga da bollukdu...

S;nngan k;l;me ua — carau kayda,
Car;lgan c;regime — camau kayda?
Hou, c;regim eki car;lgand;,
An; car;lgan;na ketedile
                sag;;lar;m...

K;p;r kerekdi. Ogay,
T;n;l;k kerekdi,
Bir-birin ang;lau kerekdi.

Poeziya —meni Allah;m.
;ynanama sanga,
Tayanama sanga,
;;garb;z tangnga.
;ukur Allahha!

ADAM TURNA T;LD;

Adam turna t;ld;,
Cayn; ;z;ndan aylan;r;a.
;zge anga da kerekdi c;l;u,
Adamga, adaml;kga iynan;r;a.

;orbat ;;p;;k da t;ld; adam,
Anga kerekdi duniyan; k;r;rge.
Adamdan sora bilmeydi bir can
T;;erigin bir k;n ;l;rge.

K;y;nl;k — k;y;nl;kn; kelligin bilgenimdedi,
Kelgenni keterin, ketgenni kelmezin bilgenimdedi.
Bek bagalathan;ng b;g;n birgengedi,
Tambla ua? Anga k;re ba;ha kayg; nedi?
 
K;y;nl;k — k;y;nl;kn; kelligin bilgenimdedi,
K;y;nl;k — anga madar bilmegenimdedi.
K;y;nl;k — eki duniyan; birine begiyalmagandad;,
K;y;nl;k — ketgenni belgi iyalmagan;ndad;.

K;y;nd;, a;;d; adamn; kadar;.
Kay;tmayd; ki;i bargan bolmasa ar;.
Cang;z sagayab;z alan; t;;de k;r;b,
Turab;z kesibiz da alaga s;nla kibik.

K;N;B;Z BOLMAZ KARANGI

Ata-babam, colga atlansa,
Kesin uru;ha;a begitib ;;kgand;.
Ne cau kirgende, ne k;z bi;ende
K;l;; ura alay ;;n;kgand;.

Kara;ayl;la!
Toylar;b;z z;ng;rdat;u;u kayalan;
Kan;b;z k;zarta, azm; ;lgenbiz.
Kanl; cauu bolsak da kayg;lan;,
T;n;l;k a k;rmey ca;ay kelgenbiz.

Alay a, ne k;y;nl;kla k;re kelsek da,
Bir ki;ige salmaganb;z boy.
Taula s;n bolur;a ki;ilik etelgenbiz,
Culduzlan; tebsetir;a — toy.

Bizni k;n;b;z bolmaz karang;,
Caunu c;regi bolganl;kga kara.
Saula koy eseng, tab s;n ta;la
S;yeledile culduzlaga karab.

S;RG;NDE KARA;AY CA;;IK BLA
ANASINI U;AKLARINDAN

(Soyk;r;mn;-s;rg;nn; kuru al eki c;l;nda (1943-1944) oguna, ak;l-bal;k bolmagan 22 ming kara;ay sabiy k;r;lgand;).

- Annya a; bolganma...
- Erki;ige a; bolganma degen ay;bd;.
- Anam, men ullu bolganma da?
- Hou, balam.
- Bek ullu bolsam Kara;ayga keterbiz da?
- Hou, balam.
- Anam, Mingi Tau kallayd;?
- T;yeni s;rt;na u;ayd;, balam.
- Biz an; ka;an k;rl;kb;z?
- K;rl;kb;z degenley tursak, balam.
- Anam, bu ka;;k;;klan; ne eterikbiz?
- Kavkazga barsak bal a;ar;kb;z, balam.
- Bal anda, ka;;kla m;nda...
  Alay nek bolgand;, anam?
- - Anam, git;e;ikle ;lmeydile da,
  Men ;ll;k t;lme da?
- Hou, balam...
- Anam, atam a nek kay;tmayd;?
- - Biz a kayt;r;kb;zm;?
- (;lmesek, Allah, sen caz;ks;n)
  Kay;t;r;kb;z, balam, kay;t;r;kb;z.
- Ka;an?
- Sen ullu bolsang...
- Annya, a; bolganma.

ADAM K;;L;D;

Ne;ik kar;usuz adam;;kma men,
Azga da k;b k;ynagan kesimi.
K;bge da az kuuana bilgen,
A; a;;uga talat;b c;regimi.

Alay a, bilmem alday a:
Umutnu a;; da k;bd;,
Bulutnu ba;; da — k;kd;,
Cerni ca;nar; aldad;.

Bir Mussaga bir f;rgauun
Tab;la kelse da duniyada,
Bolmaz ca;aunu kargauum —
Adam k;;l;d; eliyadan.

C;REK BLA KAMA

Ong can;mdan sol can;m auururakd;,
Sol can;mda — c;rek, duniyan; kayg;s;ndan tolu.
Ong can;mdan sol can;m cengilirekdi,
Sol can;mda — c;rek, duniyan; igi umutundan kanatl;.

Alay a — kaman; da kelgendile c;r;te
Sol canlar;nda.
C;rek a an; ba;;ndan karab turgand;.

Entda ki;i etmesin umut,
Sauutnu c;rekden ;rge tutarga,
Kaman; c;rekge ;an;arga,
Culduznu ;;annga sal;b, kara atarga.

Bolluk t;ld; alay.
Turlukdula culduzla, Ay.
Adam c;regi da
K;k bla Cerni aras;nda ca;nay...

B;C;LANI ASHATNI ESGERE

Ertdenli s;zg;rad; boran,
;;g;b kag;;;r;a bolganma.
Kardan, k;rtden tolgand; bolgan,
Men da kalmazma bulganmay.

;zge, boran, sugul k;rkenge,
Ans; tutsam otha k;zd;r;rma.
Ne kesing kalagan k;rtlege
Buz;akmak ba;;ng; b;sd;r;rma.

Oho da, boranla, boranla,
Sen k;;n; uluu;u itise.
Sezese da iyengi ;ll;g;n,
Algadan c;lauun etese.

K;;n; ua cel auruu bashand;,
K;;; cok andan ayaz;r.
...Tarayd;la t;rnau da, basha da
Cazn; ca;il;a; ayaz;n.

EL;M BLA CA;AU

;l;m — ol da kadarn; i;i.
;lgen k;n;mde kelmesin ki;i
S;narga ne c;larga:
Ketmegenme esirib cardan.

Ca;au, allaydan sakla meni.
Ca;lay oguna kabla meni,
Cang;z, ;l;uyum — ;l;m bolsun
K;ls;zl;kge, k;ys;zl;kge,
Atlam bolsun, bir ese da,
;l;ms;zl;kge.

Adamn; ;l;g;n kab;r al;r.
Ki;iligi, halall;g; bizge kal;r.
Okdu s;z;m — boz bulutha.
Cokdu ;l;m — caz umutha.

K;zbayl;k — em er;ilik.
Ba; ariuluk — erki;ilik.
Bard; ca;au, cokdu ;l;m.
Eslilik, Ki;ilik, Esenlik.

S;RG;NDEN  KAYITHANNI S;Z;NDEN

Adamga Allahha;a karamam ;m;rde,
Allahdan da azm; kald; k;l;b;z.
Curtha ca;arga koy eseng, ;l;rge,
Kay;talmay kald; uzakda k;b;b;z.

Mennge kerti da a;;k bolgan bir zat:
Bizge ta;ad;la kadarn; collar;.
Ceti cuklab esime kelmez edi,
Kart anam curtsuz kal;b c;lar;.

Ne taulu;uk sorur deb mennge:
Nek tuugansa deb sen alay anda?
Meni ua t;k ;akl; g;nah;m cok anda...

Boldula kerti da s;nau zamanla,
K;y;n k;nle k;bleni cutdula.
;; a anda t;ld;. ;; — seni tuugan;ng,
Ana tilingde s;le;e turgan;ng,
Ca;agan;ng Kar;an; curtunda.

Ol — t;zl;kn; horlanmazl;g;...
Taulada cazg; haua, cazg;.

B;R;

Terslik etilgendi, kalay unutsun adam,
Kan k;zgand;, kalay suuutsun adam.
Kara kamaga ;abasa da bolmayd;,
Kara ta;n; kabasa da bolmayd;.

A;;uum citi bolgand; k;l;;dan,
K;;;r;k etib t;ngereyme k;rd;;da.
C;reksinib auama ar;-beri...
Karasam, ;egetden ;;g;b b;r;

Azaular;n agarta keledi mennge,
Sanagand; aj;ms;z da kesine tengnge.
Aldauukdan ay;ray;m kertini,
Endi senden bir alay;m dertimi.

"Haram tengle etgen aman cora ;;;n,
T;z bolganlay t;;gen har caram ;;;n" -
B;;akn; urama sab;na deri,
Urama da burama ar;-beri.

Ti;lerim bla kabama bogurdag;ndan,
Esireme kann; borkuldagan;ndan,
Dukkullayma, k;l kengdireme,
Ah;r;nda b;r;n; ba;;n
Temir b;k;ga ilindireme.

Oy bo;una, bo;una toy tutdum:
"Ta; bla urgann; a; bla ur", — unutdum.
B;r; ba; aytad; ;z;mdan keskin:
«Kayda terslikni kurutald;ng ese,
Meni ornuma b;r; boldung da kesing..."

POEZ;YA ;LMEZ

Ak s;z, ca;aysa hay;r;ng cuga,
Bizge tayan;ak, kanat da bola.
Turasa, k;zle;a, k;zleu;a a;;k.
Kablanama sennge c;regim a;;b,
C;regimi da a;;b:
K;reme kesimi alg;ndan keskin,
Faygambar t;l esem da, men da t;l miskin.
Git;e ese da fahmum,
Gulo; tayakga tayanmaz nazmum.

Meni poeziyam — Hak bla adam.
;gi cora eteme andan:
Duniyaga ah;rzaman kelmez.
Poet ;l;r, poeziya ;lmez!

TART ;ALKINI

«Tart ;alk;n;, tart,- dedi kart,-
Kes hansn; ayag;ndan.
Toprakda ;iririk sanlan;
Ne hay;r ayagandan».

;am etgende alay ;am etdi,
Men k;ld;m burgun;u karn;m.
G;rm;k urganda ua alay urdu,
Gebenden tart;b ;;garalmay kald;m.

K;rd;kn; ca;illigi ;abhan edi k;kge,
Kartn; bereketi — bi;enlikge.
Men ol kart;a ;alk;;; bolalmam,
Kaynagan ayrann; i;genlikge.

Duniyaga belgili bolmas;n at;,
Ol esine da kelmeydi an;.
Mang;laylar;ndan terlerin at;b,
;;legenlede k;bd; adaml;k.

Begimeklik da ulludu alada
Ca;auga, i;ge, igilikge.
Biz ketsek da ba;hala i;lerle deb,
Artad;la ta;;n bi;enlikni.

Ca;au degen g;ll;, seyir cerni
Arta aman hans;n, ta;lar;n,
Bu duniyada halal ca;ar;m keldi,
Ol taulu;a, kart taulu;a ca;ar;m.

GELEU HANS

Aman hans k;le edi geleu hansha:
"Meni;a duniyada uzak ca;ar.
Seni;a halal;;kn;, cumu;ak;;kn; ua,
Kays; mal da ceter da, alga a;ar".

Geleu a ca;ay edi hansdan s;tge k;;e.
Adamla s;pas ete, ak s;tn; i;e.
Allay ca;aunu miyik hurmetinden,
Allay buruluunu seyir kudretinden

;l;;s;z kalgan, nas;bs;z aman hans
Kays; cerni, kays; ;m;rn;
Aman;;a ca;ay edi kesi...

S;z;m, geleu hansha u;a,
Men ketsem da, saula bla ca;a.

K;N CA;ASAM DA

K;n ca;asam da, adam;a ca;ab,
Keterge izleyme an;.
K;l;m-c;regim cazg; k;k;a ca;nab,
K;kn;-Cerni ku;aklab ang;m.

K;n ca;asam da, tab b;r; auuzun
Baylab, a;may ketmesin s;z;m.
Ata-babam etmegendile alay,
Alman; ala ornathan terekden ;zd;m.

Tambla k;n ariu bollugun bildire,
K;zarad; k;n bathan can;.
Kellik k;nleni ariulugu ;;;n
Cerni azm; k;zartd; adam kan;.

K;n ca;asam da, adam;a ca;ab,
Keterge izleyme an;.
Sizni arag;zda turur;a ca;nab,
Nazmulaga burulgan can;m.

BER;DEN ARI

«Beriden ar; cuuuk
Bolduk» desele adamla,
T;ng;layma aytalmay cuk —
Menden tamada ala.

Alay a, bileme igi:
Suu k;m;k;ad; ol belgi.
;l;m karamayd; c;lga
Da, kim keter, kaydam, alga -
Kartm;, ca;m;? Belgisizdi,
;l;m degening betsizdi.
Ans; kart; ;;;n ca;;
Taukel salmazm; edi ba;;n.

Allay madar cokdu, ayhay,
Bizge kalgan bu;uu, hahay.
;l;mn; kat;d; corugu,
Anga kart-ca; da colugur

Betden-betge, k;zden-k;zge.
Uru; t;z; — kuru ekigizge.
Seni canl; — t;z i;lering,
;l;m canl; — kir i;lering.

Kim horlar — k;y;nd; bilgen,
Artha kay;tmayd; ;lgen.
At; igi bla kalgan
Bolur ;l;mn; horlagan.

ADAMLA BOLMAYDILA B;R;A

Adamla bolmayd;la bir;a,
An; ua bolganma bilir;a,
Alay a dag;da, dag;da,
Eki car;la c;regim,
;;b;la;a ;artlayd; can;m da
Sab;rl;kn; ;z;b c;genin.

Aymu;nu karna;; Magul;a,
Kereksizge tuuaylamam.
;zge itlik etilgen cerde
;aytan;ma men ta; baylamam.

Satl;kn; k;z;n almazma,
Ornuna a;ha da salmazma.
;zge kara baganaga
An; baylamay koymazma.

Amanti;lege k;zgan ti;ley
S;z;m sala turur tamga.
Halkn; tarihin, tilin
Ke;im cok unuthanlaga.

Cau — cau bolgan; ;;;n izleydi
Tiling-adeting unutulurun.
Ol aythannga "hayt" deseng,
Seni nedi da umutung?

Meni bek ullu tilegim kadardan:
Kab;l bolgan t;re bar ese ;m;rde,
Bir halkga t;;mesin curtsuz kal;rga,
K;r;l;rga ne ana tili ;l;rge.

DEYD;LE

Ko;;ula kazan ashand;la, deydi,
Etme degenni bashand;la, deydi,
Umut bla etdi ;z tutdurgan, deydi,
Borannga, suuukga ;;dathan, deydi.

Etni kan; ka;hanlay c;rtar;kd;la, deydi,
Ejiun; bas;b c;rlar;kd;la, deydi, burundan,
Tatarkan k;z;lbekleni kalay tuuragan;ndan.

K;lleri rahat edi keslerine bazgandan,
Et da alk;n t;;megen edi kazandan,
Biri da haz;rlamagan edi b;;ag;n,
G;b;tn; da bo;lanmagan edi bu;hag;,
Haparn; da ba;lanmagan edi all;,
Alay;na - ;slerin basd; kanl;.

Bar;s;n baylagand;la, deydi,
;apaga em kartn; saylagand;la, deydi.
Bizni saklay bolur edigiz, deydile,
Kart taulunu h;likke etedile.

Kart tizgendi a; salamga etleni,
S;ylayd; k;n;eklikge kelgenleni.
Ala ua etin s;d;r;b, s;yeklerin
Kart tauluga beredile, kemirsin,
Caz;k kesi halall;g;b;zdan semirsin.

Kart taulu ua biledi eterin,
K;z;-ka;; bla k;llendired n;gerlerin,
Konaklan; oy s;ylaudan s;ylayd;,
Allar;na etme degenni kalayd;.

Kar;nlar;n a;l;k k;shanla cortuuulda,
Cayaklar; k;z;u-k;z;u k;m;ldab,
Auurlanad;la etden: et — etge deb,
;orpa ua — betge deb. Ey, ;orpa ua kayda?
Kazan ;orpan; kart audurgand; alayda.
G;b;tn; da bo;lab, koygand; ayrans;z,
«Ay, k;rd;,- deb, ;abhand;la,- iymans;z».
Cang;z biri s;rkele bar;b,
T;g;lgen cerinden biraz ;orpa urtlagand;.
K;n;eklikge kelgenleden cang;z ol sau kalgand;.
Haramg;b;tlan; halal kara;ay et  cargand;,
Ellerine ma ol hapar bargand;.

G;CEB

Bir g;ceb Kara;ayga sal;b kelgendi deydile,
Tutu;nu taulula ka;an da bek s;ygendile deydile.
Alay a bu col horlamdan umut ;zgendile,
Konakn; peliuan k;;;n sezgendile.

Ki;i ;;galmayd; anga baz;b,
;;kgan da t;ngereydi cerni kaz;b.
Bedi;lik bolurga tebregenbiz deydile,
G;cebge artmak bolluknu izleydile.

"Oy s;yl; konak, a;;kma da auuzlan,
Tab;ll;kd; seni tutar bir ulan".
T;ng;s;z bolub atlayd;la ar;-beri,
Tulpar Aliy bolsa edi b;rk kiygenleden biri.

Sora aytad; k;b s;le;meu;; bir kart:
«B;rk kiygenlede Kara-;auay;a cok ese nart,
Cauluk k;shanlada tang k;;;;g; bolgan bard.
Hou, git;e kelinime aytama.

Ol bir kere ineyk saua turganlay,
;ynek sermeb ;elegin t;kd;rgen edi.
Ay alay;na, kelinim k;lt;r;b,
;ynekni ;almandan b;rgab iygen edi.

Endi an; ho etdiralsag;z,
Ol ba;;b;zn; bedi;den al;r edi."

"Ey, ol Satanay b;g;n bizge carasa,
Biz anga ba; urganlay turur edik", —
Deb a;;g;; ketdile kele;ile...

Ma keledi erki;i;a kiyinib,
Ay kal;r da ti;ir;u bolgan; bilinib.

Konak kelgennge ;rge tururga izleydi,
Ol a: "Allah ;;;n tebme, konak", — deydi,
Olturtad; tobuklar;ndan bas;b,
Kesi ua ketedi ;z;na aylan;b.

K;;;rad;la: tutu;a bar, ketme deb,
Ey, marca, allay homuhluk etme deb.
Konak g;ceb a: "barma koyuguz, - deydi,-
Ol mennge eterni etgendi deydi.

Ceter cetmez tobuklar;mdan bo;ad; deydi,               
Tutu;sak a koyar edi ;lt;r;b".
... C;y;lgan camagat s;yl; konakn;
 Barad; deyle s;lau;uga k;lt;r;b.

EK; KART

Har kimni ba;ha t;n;-t;;;:
Day;m meni k;z all;mda
Eki kart duppur ba;;nda
Kab;rgalar;ndan k;rd;kga t;;;b.

;slerinde ko;har tonlar;
C;l;tad;la, bolsala da eski.
Ar;-beri silke kollar;n,
Daula;a, s;le;edile ekisi.

Nart zamanlaga ko;har tonlaga;a,
;;rmal;b turad;la kartla.
Ton t;b;nden karagan tuuduk;uk
Alan; i;lerin, s;zlerin da katlar.

Ozgan zamannga kim karayal;r
Sans;z etmey, etmey kauga.
Arg; k;nbetni kayalar;
Karagan kibik ;zen suuga.

Bargan zamannga kim karayal;r
Ak;lman k;zden.
Zamans;z ;kok at;lad;
Kereksiz ayt;lgan s;zge.

Kartla bilmegen ne zat bolur?
Bar;n da biledile kartla.
Koyla k;rd;kn; otlay kelib
Tohtau;and;la, alaga karab.

Sora ;m;rleni tuzlu terlerin
Calayd;la tonlan; ;s;nden.
Ca;;;k a, k;m;ldab tonnu t;b;nden
;;gad; da, ilgendiredi alan;.

Tonnu etegin ca;;;kn; ;s;ne
Atad; da kart, kalk;uga kiredi.
Tuudugu — sabiyligi artha kaythan;a —
C;regine rahatl;k keledi.

KAR HURTDAGI

Kar hurtdag; kab;rgada —
Ogursuz k;;n; kalgan-bulgan;
Kebinnge ;;rmal;b turgan;a...
Boranl; k;;dan kalgan oldu endi.
Caz;ks;nngan oguna etdim.
Kar hurtdag; kab;rgada...

B;LEME

Bileme: ;ll;kme ca;lay,
K;r;b bolmasam da ;l;mn;.
C;rekleri t;n;la, cuua;la
Ca;au;and;la uzak ;m;rn;.

C;z c;l ca;agan bilmeyme poet,
An; ;;;n bolmazma k;ls;z.
Kal;balada ca;agan nartn; da
Nart s;z; — ;l;ms;z.

S;Z — KANATLI

Kanatl;laga beralmayma tilimi,
S;le;dirib, alaga t;ng;lar;a.
Ala da beralmayd;la kanatlar;n,
Ala kibik men da bir u;ar;a.
S;z a — kanatl;...

NEK?

- Kalay aridula culduzla...
- I;annga sal;rga tabd;la bek.
- Ne deyse!? Men keteme.
- Nek?
- C;rek karad; sende.

CAN URGAN K;B;K

Bu k;km;d;, ogese can;mm;d;
Umut culduzlaga kerilib turgan.
Bu bulutmudu, bu;uuummudu,
U;han culduzga canaz;ga bargan?

Burhu c;regim da nek urad; b;lay,
B;teu Alamga can urgan kibik?
Kesi da t;nene bla tamblan; baylab,
B;g;nn; s;yrat; bolgan kibik?

BORAN

Boran c;l;n;rga izleb,
Boranlay ese ua.
Kesin ;yge, adamga
Andan ura ese ua.
An; ki;i da bilmey
Tura ese ua...

Ang;layma, bilsele da,
C;l; koyunlar;nda
Buznu eritirge
Azla s;yerle,
Azla bazarla.

CER KES;NE ;AKIRADI

Kerek t;ld; cugung,
Kelgendi cukum,
Cer kesine ;ak;rad;.
U;han culduzum —
Canl; s;rgen kozu,
Kan; sarka, mak;rad;.

Tauusulgan bolcal...
Sargalgan bolcar...
Acal.

EL;MS;ZL;K NED; DA

C;la,
K;zn; terezesin, k;ln; e;igin etib.
C;rla,
C;rekni k;s;r kaya etib.
C;lla ;a;;lad;la kayadan ketib.

;t;r;k. Zamand; bizni eltgen k;lt;r;b,
Kesibizbiz ;a;;lgan da c;lladan ketib.

El;ms;zl;k nedi da? Kayda ba;lanad; ol?
K;ls;zl;k bo;algan cerde ba;lanad; ol.

TOHTAMAZ C;REK

Teyri berdi atn; c;r;g;n,
An; saklar ong bermedi ans;.
Talag; turgan c;regim
H;r;ldayd;, auub k;rd;;ha:
Bileklerim — s;nngan ar;;la,
Sag;;lar;m — augan arban;
Burula turgan ;arhlar;...

Terk ;zerme ar;; baulan;,
Ham;t baunu aladan da terk.
K;ld;rmezme kanl; caulan;,
Alaga a;;uga tohtamaz c;rek.

;AHAR ORAMDA

Col ;;rakn; ca;il k;z;ne
S;pas ete, ;teme colnu.
Arabala, can;uarla;a,
;s;nge ;;ngarga turad;la haz;r.

Alan; kuru;durgan
Col ;;rakn; k;z;l k;z;.
Ak;l c;yd;rgan da —
Kolan tayak;;k.

Tebleb keterge haz;r turgan
Can;uarlan; kancal s;rtlar;nda
K;l kengdirib ;abar;m kele,
;teme colnu...

K;Z;M K;LE TURSA DA

K;z;m k;le tursa da,
Turad; k;l;m k;ye.
Otu canarga u namay,
T;t;nden tolgan ;yge
U;ayma. Nas;b otum
Canmay kald; az-k;b da.
Ters t;ld;le Cer, K;k da.
Ne etgin,
K;y;nd; adam colu.

K;ZLER; CAZGI ERTDENN;

Deu eltgenni eltalmasam da,
Eltirme bireu eltgenni.
;lya;in s;zlerim bolurla
K;zleri cazg; ertdenni.

Caz;u c;galmay kalsa da,
Meni da c;lla c;garla.
Cap-ca;il cazg; k;rd;kla
K;z orunlar;mdan ;;garla...

ASKERDE

Augun;unnga bar;rga kerekdi
Az da bolmay k;lde ekilik.
;zge buyruknu tolturgun;unnga
Auarga da cokdu erkinlik.

NE KALIR

K;rd;kn; buray;k da, ol ;z;lmese,
Biz bi;en i;ge kireyik.
Nazmunu k;;;reyik da ba;ha tilge,
Andan ne kal;r, k;reyik.

CULDUZ TA;HA U;ADI S;Z;M

Kayan; ta;; ;zende tohtar,
Poetni s;z; — ba;ha c;rekde.
Canngan c;regimden t;t;nley ;z;lgen
S;z;m birde u;ad; ta;ha:
K;y;b, k;kden t;;gen culduz ta;ha.

"HARS" DEB...

"Tars" deb, kara c;regi at;lgan;nda,
"Hars" deb, cang;zga bard; azatlanngan can;.

KARANGI BUTUN SINDIRDI

Karang; butun s;nd;rd; da
;zenni terk k;;leyme deb, —
Kiyikni terk tutama deb,
Kayadan sekirib, butun s;nd;rgan
B;r;ge u;ab kald;.

Tang alas;nda karang;
Auur ashay ketib barganda,
K;lekkesi da —
;t kabhan t;lk;n; kuyrugu kibik,
Elde horazla k;l kengdire,
Bir-biri auuzundan al;b,
Iz;ndan sozub k;;;ra edile...

SAB;YL;KDEN ;IKDIM

Sabiylikden ;;ga-;;kd;m,
Sakal-m;y;k c;l;yme men.
Calan ayak c;ra ;;kn;,
Ziyaratha c;r;yme men.
;lgen tillege ziyaratha...

Kab;l bolsa ua tilegim,
;lgen tilleni can;na
Colung bolmaz, ana tilim.
;m;rde da sen ol sannga
Ko;ulmazsa ana tilim.

KAYDASIZ, ;ALKI;I ERLE!

T;b;rda kalgan k;zla;a,
;al;nmay kalgan cerle,
Kaudan k;;;r;k etelle:
Kaydas;z ;alk;;; erle?

AT ;ABSA, ;T ;ABAR

Ta;l; colda ot ;akd;ra,
Fahmunu at; ;abd;.
Ti;lerin urub ;akd;ra,
Zarl;kn; iti da ;z;ndan.

Fahmunu d;ld;r; u;du da,
K;kde Koy Colda ki;nedi.
Zarl;k iti, k;kge karab,
Uluy kald;, er;i uluy...

POEZ;YaNI CANGILIGI

Poetni cang;zl;g;n
Cang;z ba;ha poet bilir.
Poeziyan; cang;l;g;,
Ayhay, cang;zl;kda kelir.

K;L;M TENG;ZGE BURULGAN K;Z;U

K;z keledi ;;ga tengizden,
Tengiz keledi an; a;;ra.
All;na ;te da betine karay,
Butlar;na, beline ;;rmala.
;ynaklanngan k;z k;le-;;ara...

K;z tengizde c;zgenligine
Tengiz an; azs;nad;.
Iz;n ba ete ;zmezde,
Iz;ndan karab ahs;nad;...

Tengizni ;eksiz termiliuyune
Adamdan tolu caga da — ;agat.
K;l;m tengizge burulgan k;z;u —
Sen kol silke ta;aygan sagat.

T;BET B;ZN;

Emegenni cang;z k;z;;a,
Col ;;rakn; k;z;l canngan k;z;n,
Urub ;;gar;r;a bola,
Amals;zdan dag;da t;zd;m.

"Arbalan; Teyrileri — svetofor,
Kar;;; barsang kal;rsa gimigib",
;amn; koy da, s;r arbang;
;zley eseng b;g;n mennge igilik.

Ke;igeme, k;l;m bola u;hun.
Aythan baganga allay bir ko;ub
Berirme. Ketgin;i u;ub
Meni anga bir cetdir ans;.

"Terk bolu;luknu" arbas;;a bar.
Hal;m tab t;ld;.
Cetdirall;k t;l eseng da, "k;reyik",- de.
All;ndan t;ng;ltme.

K;n muthuz bolsa, u;ak u;maz;a,
K;l;m car;k bolluk edi meni,
K;rl;k edim seni.
K;n a — ;uuakd;.

Ay medet...
Ne da et,
T;bet bizni.

ANGILADIM ;G;

Seni s;ygenden kalama da ;l;B...
Ulugan itni da ang;lad;m ig;...
Lag;m da cok bu zatha, all;ndan biL.
;nsan s;ymekliksiz ca;ayalmaym;d; duniyadA?
Kerti ol zats;z car;maym;d; coL?!
Oy, c;regimi bolmay ese,  nazmumu koynunga aL.
Ol men bek termilgen ak koynunga ak s;z;m; saL.
Ot t;;gen c;rek - alayd; haL.
Oy, c;regimi tart;b al;b sugalsam edi karga... . Sau kaL.

CAZ BA;I

Mazall; ta; kele edi tay;b.
Buga sirele edi m;ngay;b.
Ta; a kele edi cerni teren kaz;b,
Buga ua sirele edi k;;;ne baz;b.

Sora ta;ha sald; ba;;n, sald;,
Ay medet, istem bolalmad da kald;.
Ta; bolsa edi kesi;a bir buga,
Tebremez edi b;lay boynu burula.

Bugada boyun, borbay da bar,
Alay a, cuuukdan-cuuuk bolad; car:
Turaklayd;, cuuaklar; s;d;ra cerni.
T;z erninde miyik carn; cang; k;; kirdi.

Bugadan ese kald; u;ab k;s;r kayaga,
Suu kayan; cuugan kibik, ;s;n ter cuua.
Ol ;;dad;, ;;damad; cazg; car ba;;:
Ketdi buga kobhan suuga koyub cer ba;;n...
Peliuann; esirtding da, essiz etding... eh, caz ba;;.

K;KN; ;A;I

K;kn; ;a;; — ke;e
Cerni ;s;ne t;g;lgendi.
Men a kalganma ke;ge,
;m;rde da cetalmazma endi.

;a;;ng; ;a;;b oynamam,
Seni ;a;;ng t;g;lmez ;s;me.
Tengizge a;;g;b, cetalmay kalgan
Suuga, s;n ta; — ;z;.

C;regim u;han culduz;a k;ye,
Ta; bolgand; cetgin;i sennge.
S;n ta; bolgand;
S;ymeklik k;g;nde k;ygennge.

KAZANLA

C;regimde kaynagan kazanlan;
Kimle ;;;rad;la otun,
Kimle kuuan; bla bu;uunu bulgayd;la anda,
Kimle alad;la k;m;g;n,
Kimle ;;arad;la ozgun.
 
Bir kazanda kaynayd;la kuuan; bla bu;uu,
Aralar;na ;eten;ik sal;n;b tursa da.
Kazann; ba;;na bir kuuan;, bir bu;uu kalk;y...

Poetni c;reginde kazanla bo; bolsala,
Alan; t;blerine kalad;la ;;g;b
Bu;uu, m;dahl;k, kara kayg;la —
Alay auurdula, karad;la ala.

Poetni s;z; duniyan; c;l;ta,
C;regi tolad; kurumdan.
...Bir k;n a poet ketedi duniyadan
Duniyan; duniya bla bir k;y;nl;g;n al;b.

BULUT

;;in t;ge s;le;edi bulut,
Cer b;lmey t;ng;layd; anga.
Ol bulutha bolad; as;u.
Zukko;uk ete, ;o;ayad; k;k.
K;n tiyedi.
;;in t;kgen kara bulut
Cengillenib, car;b,
Ak bulutlaga ko;ula bolur.

CA;IRTIN KABHAN ;T

Mah, mah deb ;ak;rd;m ;l;mn;,
Bir k;n ca;audan erigib,
Ol a — ca;ar;m kelgende keldi,
Oy ;l;m — ca;;rt;n kabhan it!

KALAYDI EKEN?

Taza tau suu.
Ca;il caga.
;gidi k;n.
Cagaga at;lgan ;abakga ua
Kalayd; eken?

CAU, CANGUR

Cayg; ;ille k;yd;r;b betin
Cerni u;athand; kartha.
Umut bulut, ogur cauum bol da,
Ca;l;kn; bir kaytar;; artha.

Bol, cangur, c;l; da, cang; da,
Kartaygannga kaytar kiyik saulugun.
Cuklanngan sezimleni cang;dan cand;r da,
Cayga bir k;sd;r cazg; caulugun.

Cau, cangur, s;ymeklik;a cau,
Termilgen cerni bir sugar.
Cang;z ke;ege k;rd;k ;;gar
Ming ;ukur dey sennge, ming mahtau.

Cau, cangur, sau ke;eni cau,
Eliya da k;kde ta;s;nmaz.
Ertden bla cay bir ariu k;r;nn;kd;
Cazg; cauluk;ugu bla ba;;nda.

ALAMGA SIYINMAZ BU;UUU

"Ana tilingi ;le bargan; —
Ah;rzamann; kele turgan;",-
Degen edi bir indeyli kart...
C;regim meni, s;n ta; kibik kat:
Ol kart — halk;n; ah;r adam;,
Alamga s;y;nmaz bu;uuu an;.

Anas; ;lgen ;;dayd;,
Ana tili ;lgen a?
Adam; ;lgen ;;dayd;,
Halk; ;lgen a?

K;M ;;;N?

Ke;eni kara barmaklar;
Ak imba;lar;ngda seni -
Oldu ;a;d;rgan meni.

Tangn; ak barmaklar;
Kara ;a;;ngda seni —
Kartaymaz a;;uum meni.

Meni ua kol ayaz;mda —
S;ymeklik ayaz;nda,
Culduzla ciltinley c;regim,
Kim ;;;n canad; da?!

;ABAK

Taza tau suuda ;rge ;;ngab
;abak karayd; ca;il cagaga.
«Az igi t;ld; anda ca;au»,-
Deb keledi an; k;l;ne.

Alay a bir k;n ;abak;;
An; tutub sildedi cagaga.
Ca;il caga kara k;r;nd;,
Iz;na ;;ngad; can; ;;ga.

Kabar; tauusulmagan nas;bl;,
Curtun tabd;, suunu tabd;.
Alay a k;ble kald;la uzakda
;t;r;kn; karmag;n kab;b.

;NNET

Cayn; k;b;rek c;ysam c;rekge,
K;;ha orun az;rak kal;r...

E;MELER;NG; KESD;NG...

Eki e;menge u;at;b
Ekitizginlerimi e;dim.
Sen - e;meleringi kesding...
Nazmu tizginlerim kald;la
E;meleringe s;n ta;la kibik...

ONG CANIMDAN SOL CANIMA K;;SENG

- K;zn; bir kuuand;rgan ca; da cahanimli bolmaz,-
Deyme men, Laypanlan; Bilal.
- G;nahs;z k;zn; can;na tiygen a - cahanimden ;;kmaz,- 
Deyse sen, k;zlering k;le.

- Seni tan;ganl; bir candetde,
Bir cahanimde;a turama tuura.
Alay a, ong can;mdan sol can;ma k;;seng,
K;b zat t;rlenir deb eteme umut.

- Men da alay deb turama,- deyse.
Ekibizbizmi t;rl;rekle,
Ogese s;ygenle bar; da b;laym;d;la eken?

KAUDAN

Gebennge urulgan bi;en
Karayd; i;inden ahs;n;b:
Ol ;sgen, ;al;nngan cerge
Keledi ;;g;b al;s;n.

Ka;h; al;s;n - cazg; k;rd;k  bolmaz.
;zge ol da tat;ml;d; bek.
An; biledi koy em iynek,
Bi;en da biledi an;.

;gid da deyse, bi;ennge es burmay,
Al;s;nnga cay;lgand;la malla.
Alay a har zatn; k;z;uyu,
Bi;enni bagas;n k;; keser.

Bi;ennge, al;s;nnga da
Burnu bla s;zg;rad; kaudan:
Ayt;b aytalmaz;a k;y;nd;
;s;b, bi;ib, ;al;nmay kalgan.

KARA K;NN; AKLIGI

Men, ol, sen —
Adam insanla.
Men ;lsem,
Artha kalganla

As;rarla meni
Kelgen adetde;a.
Ol zatha da
Kuuanama nen;a.

As;rar adam;m,
As;ral;r cerim —
Kara k;nn;
Akl;g;d; ol.

Bu;uu k;nn;
Kuuan;;d; ol.
Kayg;s;z bol, c;rek,
Kayg;s;z bol.

Biz taukel karayb;z
Em a;; k;nnge.
Bek ullu nas;bd;
Ol da, bilgennge.

ESEN;NNGE

Can;na kesi boldu Azrail,
K;b soruu-suual etdi kesine.
Saulugunda terleb i;legen
Poeziyas; boldu anga ke;ene.

Poetni can; tabmayd; t;ng;,
T;ng;s;zl;kn; kesinden tuugan;a.
Har nazmusu k;r;nedi mennge,
An; kab;r; k;;;ra turgan;a.

K;;;ra turgan;a an; kab;r;,
Ne kesi kesgen ol kan tam;r;.
...Poet kesi da - adam ulunu                K;;;ra turgan calan tam;r;.

B;Z TAULA T;LB;Z...

Biz taula koy, t;lb;z kayala.
Alay a, ba;;b;z bla
Ketmeydile ;t;b kayg;la.
Ba;;b;zn; da iymeybiz engi;ge,
T;lb;z deb taula, kayala.
C;reklekleribiz —
Kaya erninde narat terekle...

KARA;AYLI DA V;N;; KAYDA?

Ol k;nd;z adamla bla bulcuydu.
Ke;e ua, ke;e,
Cang;zl;kn; ;;g;n i;e,
C;regi kazak b;r;;a uluydu.

Ol kesine raz; t;ld;,
Adamlaga da t;ld; raz;.
Kay;tmazdan bolurmu ketgen
Deuleni caz;?!

Kara;ayl; da Vin;i kayda?
T;ng;layd; tau, t;ng;layd; kaya...
Nart kab;rla da turad;la t;ng;lab,
Saklab senden, menden da cuuab.

KETD; KAYaDAN K;Y;K

Ketdi kayadan kiyik,
Kaya ua — bir aman miyik.
C;regim barad; k;y;b.
B;r; s;rmedi an; ;z;ndan,
Sadak at;lmad; anga cayadan,
Ol ab;n;b ketdi kayadan.

Men da k;rgenme talay cer-suu...
Kayda, kalay kelse da ;l;m,
Bergenley turluk k;reme  cars;u.

Alay a,
Bek s;ygen kayas;ndan,
Bek bazgan kayas;ndan
I;h;nngan kiyik — carl;.

Andan ese, tab canl;
C;rtha edi. Ol zamanda
An; kan;n
Kimden all;g;m; billik edim.

Kiyigi coyulgan kaya,
Oyulurga az kalgan kaya.
Tauu;suz k;;;r;kda kar;;han
Ranlar;ng — c;rek caralar;m;a...

CANIMI CANI

Ceti kat cerim,
Ceti kat k;g;m,
Cetegeyim,
Ceti culduzdan kuralgan s;z;m —
Kara;ay.

C;regimi ceti kat;nda
Ceti kanatl; umutum —
Kara;ay.

Duniyan; ceti seyirligi birge ko;ulgan;a,
Cer bla K;kn; baylagan cank;l;; da
Ceti t;rl; boyaudan kuralgan;a,
Birge ko;ulgan bu ceti harif:
Kara;ay.

Iy;g;m; ceti k;n;,
Sag;;;m, alg;;;m da meni,
Ceti cahanimim, candetim da meni
Oy, Kara;ay.

Men keterme bolcal;m cetib,
Nazmulaga burulgan can;m; sennge sauga etib,
Cang;z sen ca;a.
Ol zamanda men da ca;ar;kma,
Can;m; can; Kara;ay.

ASIRI S;YGENDEN

Buz otha k;m;l;rge izleydi
C;regim as;r; k;ygenden.
Kesimden bo;arga tebregenme
Men seni as;r; s;ygenden.

Culduz u;ub k;ygeninde,
Cerge cetgeni — ta; boldu.
Kyabaga sal;nngan;nda ua,
Ol kara ta; da ba; boldu.

Culduz umutum car;talmad;,
Cang;rtalmad; duniyan;.
K;ygen c;regim nazmumda —
Kara ta;;;a Kyaban;.

I;ARA ED;NG BA;HAGA

S;ymeklik k;zleuyu — k;zlering.
K;ymeklik k;zleuyu — s;zlerim.
I;ar;uungu tat;uun — cileksindim.
C;reksindim sora nege?

...I;ara eding ba;haga.

K;RGENM;S;Z?

Bir kanatl; kanatl; k;rgenmisiz...
Hay-haym;?
Cang;z cagal; suu k;rgenmisiz,
Ogaym;?
Cang;zl;k kemire turgan c;regime
Karag;z sora...

CANGIDAN CA;A

"Cang;dan ba;lasam ca;ab,
Ba;harak t;rl; ca;ar;k edim".
Allay madar;ng bard;:
Ca;;ngda... k;z;ngda... tuudugungda...
;;ingde...s;z;ngde... nazmungda...
Ba;harak t;rl; ca;a.

EK; C;REKL; ADAMLA

Meni eki c;regim bard;:
Biri c;rek boluu;u,
Biri da ak;l boluu;u cerde.
...Poetle — eki c;rekli adamlad;la.

UULUSA, CAUUM, ALAY A...

Uulu ua, cauum, uulusa,
Alay a, kalay ulursa,
Uuungdan da darman ete
Bilgenimi e;itseng.

KILI;

K;z bi;enlikge urgand;la k;l;;,
Kelgen cauga k;lt;rgendile k;l;;,
Terezege, e;ikge da salgand;la k;l;;.
 
Ariu s;yeklige aythand;la: k;l;;,
;tg;r ulannga aythand;la: k;l;;,
Sabiyge s;y;b atagand;la: K;l;;.
 
Cazg; k;nde suuurulgan da — cank;l;;,
Bir ;y bolganlaga da degendile: k;n;n tabd; k;l;;.
Men bilmegen bolur dag;da talay "k;l;;"...
Ata-babalan; ca;aular; bolmagand; t;n;.

KALAY BOLAYIK AZAT

Duniya — ca;au bla ;l;mden sogulgan bir zat:
Kayg;ladan kalay bolay;k azat.

S;YEME

Sakal;m; s;yeme art;k
;lgenimden sora da bir kesek ;seri ;;;n...

B;R;N;; SEZ;MLE

Ayazn; kol ayaz;
Butlar;ng; t;k;;klerin
Ters can;na s;lad;.
Men a k;z karam;m bla
Alan; ;z;na t;zetdim.
Betime karagan;ngda ua,
Uyalgandan, bir ay;bl; i; etgen;a,
Cerge kirib kete edim.

;O;MA

;o;ma. Ol sebebden ba;;ma bo;ma.
;o;ma. Alay a, mankurtlaga ko;ma.
;o;ma. ;z;ll;k k;rtn; ;o;lugu bla.
;o;ma. Cazg; k;kn; ;o;lugu bla.
;o;ma. Soruu-suual bargan kab;r;a.
;o;ma. Ta;n; te;e turgan k;rd;k;a.
;o;ma. B;rg;dan ;;gar;k ok;a.
;o;ma. Atar;k tangn; ;o;lugu bla.
;o;ma. Ayt;ll;k S;zn; ;o;lugu bla.
;o;ma. Dauurnu-kayg;n; all;na turgan;m ;;;n.
;o;ma. C;regim Hak bla bolgan; ;;;n.
;o;ma. Allahn; all;nda turgan;m ;;;n.
;o;ma. Andan belgi, izin saklab turgan;m ;;;n.

MUSSAGA

Mussa bek fahmulu edi,
;l;m anga karar;k bolsa.
;;b;lan; ;y; kuruymu edi,
Fahmunu caular;n ursa.

Ne bolsa da igige bolad;:
Kara k;;le caudula anga.
;m;r; eliyadan bugub,
Cibimegen cauumlada,
An; ang;layall;k da bolmaz.

Eliya elge ceterin,
Ba;han; sakat eterin
S;ymey eseng a?
Halk kayg;s; c;regingi a;ay,
Kesing ;;;n a bilmey eseng a ca;ay,
Bilmey eseng a?

K;l;ng Adamga, Alamga da a;;k.
C;reging cerde bolgannga a;;b,
";m;rn; dauun" aytala ese ua?

...Da ketdi. G;nah; kurusun.
 Az ca;asa da ba; bolalgan,
Saulay halk;na ca; bolalgan
Mussa, Bat;alan; Haci-Ki;ini ca;;.

Poetlik hac k;l;n;r anga,
;m;rl;k c;r ayt;l;r anga.
...El;ms;z etalmasa da bu duniyan;,
Mussa birgesine al;b ketald;
Bir kesegin hatersiz eliyan;.
1982 c;l, iyulnu 14


«CANGI AY bla CULDUZ» defterden
(1989-1993)

HALKIMDI MENNGE FAYGAMBAR

Ba; bo;luk mennge — em ullu nas;b,
Ki;ini bolmam kazan;;s;.
Halk;md; mennge faygambar,
Men a — an; azan;;s;.
10.08.1989 c., Batalpa;insk ;.

COL

1.KI;HI KE;E

Duniya akd;.
Adam i;legen col
Karalad; cang;z.

2. COL CANINDA TEREKLE

Auruu, kartl;k, ;l;m da
Col can;nda tereklege
Alga keledile, alga.

3.AHIRZAMAN

Duniya karad;.
Adam i;legen ak col da,
T;zetilib, kebinnge ;;rmal;b,
Asralmay kalgan ;l;k;a,
Buzlab, gire;ib catad;.

K;K bla K;L

1
;uuakd; k;k.
Cang;z bir bulut;uk,
Sizni ;yn; ba;;nda, miyikde,
K;zara, agarad;.

2
Cank;l;; tolkunlu k;l rahatd;.
Hurla k;l;a, rahatd; k;l.
Ke;elede ua, an; eki c;r;b, andan
Alt;n m;y;zl; ko;har ;;g;u;usun bilemise?
Kaydad;la seni koy s;r;ulering?

3
Rahatd; k;l.
Alay a bir-birde andan
K;k k;k;regen,
Acir ki;negen,
Buu ;k;rgen,
B;r; ulugan
Tauu;la ;;gad;la.

KOBAN  bla  HUDES SUU

1.
Bir c;rekde ;aykalgan
K;k umutlar;b;z bla
Cer kayg;lar;b;zn; surat;n —

Teberdi bla Hudes suu
Birge ko;ulgan cerni
K;rgenigiz bolganm;d?

Dag;da kallay birni
K;k suu bla ol Cer suu
Bir betli bolub kalalmay
Barad;la tan;l;b.

Biz duniyadan ketgin;i
C;regibizdedile ala —
Koban bla Hudes suu.
Biz duniyadan ketsek da
Duniyada kall;kd;la
Koban bla Hudes suu.

2
Ceti kat cerden ;;kd;m,
Ceti kat k;kden t;;d;ng.
Ko;ulduk, ko;ulgan kibik,
Koban bla Hudes suu.

Biy, biy;e bolduk - bir bolduk,
T;ngek bla can kibik.
...Artda kirdi araga
;;eklik, c;lan kibik.

Kay;r;ld;k. Ay;r;ld;k.
K;m;ld;m ceti kat cerge,
K;m;ld;ng ceti kat k;kge —
T;ngek da cok, can da cok,
Teberdi, Hudes da cok.

BEG;MEKL;K
 
1
;;y;h bolgan;ng; bile eseng,
F;rgauun degenliklerine kulaklama.
Abdez tau suudan ala eseng,
Namaz da tauga aylan;b k;l:
Ca;auungdan ay;r;lsang da,
Ay;r;lmazsa iyman;ngdan.

2
Ekibiz da tau suudan alganb;z abdez:
Men suu tuugan tauga aylan;b k;lama namaz.
Sen suu a;;kgan tengizge aylan;b etese namaz.
Teyri ua ba;;b;zdan karab turad;.

ERK;NL;K BA;LANADI ER-DEN

Erkinlikmidi tuudurgan erleni,
Erlemidile boldurgan erkinlikni?
Alay, alay da bolur, ;zge,
"Erkinlik" degen s;z ba;lanad; "Er"-den.

SUU bla TAL

1
Ketib bargan suunu auaz;
Car;k;a ;;kganl;kga,
M;dahl;g;,
Tal bolub,
S;y;t etedi cagada.

2
Tal terek ;a;; tozurab,
C;lams;rab, s;yeledi cagada —
Nazik kolla kaydan t;ys;nla —
S;ygeni ketedi, ketedi, ketedi.

Ketedi suu, ay;r;lad;,
Terek a kalad; cagada.
An; ca;il k;z ca;lar;
Tengizge deri bar;rla suuda.

;zge suu ne kadar sarksa da,
Ay;r;lalmaz cagada taldan.
Suu ba;ha car; ketib barsa da,
Anga tal ne bek a;;sa da,
«Suu ;lmesin» deb, alg;; eter.

Suu kurusa ua - tal da kurudu
Anga bu;uu ete, k;ynala.
Kesibizni k;rgen;a bolama,
Suu bla talga karasam duniyada.

KAR

T;u ma;alla, ariulukga!—
Duniya ca;ar.
Tau ba;laga culduzladan
Cauad; kar.

Culduzladan cauad; kar,
Culduzladan.
K;l;m meni, s;t k;l kibik,
Bolgand; ak.

C;regime, cerime da
Balhamd; kar.
K;n aytsa da: "Eringme, kar",
Erime, kar.

Kim aytsa da, erime kar.
Erime, kar.
;o, cauarga, ;o; cauarga
Erinme, kar.

K;kden t;;gen m;lek kibik
Seyirdi kar.
Bu ariulukga, tazal;kga
Nazmum da kor.

Men bek s;ygen bir cannga da
U;aysa, kar.
Mennge c;l; k;r;n;rse
Bolsam da kart.

Ah;r k;n da k;zlerimi
K;;den a;a,
;;b;rdarma: sau kal, can;m,
Kar... Kar-a-;ay.

BUZC;REK

Ke;e korkmay aytama:
K;n cokdu.

K;P;RN; KULAKLARI

K;rd;m ca;au degen
Cank;l;; k;p;rn; kulaklar;n:
C;lay turgan ti;ir;u bla
C;rlay turgan ti;ir;unu k;rd;m.

SUU bla CA;AU

Suu cagalar;n talay ketgen;a,
C;regingi talay ketedi ca;au.

BAYLAB TURUR

Can; ;;kg;n;; cank;l;;
K;k bla Cerni baylab turur.

TAL TEREK;A TALGANDI C;REK

Suu cagalar;n talagan kibik,
Duniyan; talayd;, tarayd; kayg;.
Ah;rzaman sag;; kobandan
Tal terek;a talgand; c;rek.

Saz toprakdan, ;zmezden, ta;ladan
K;r;nmey kalgan;a terek,
S;z toprakdan, ;zmezden, ta;ladan
Tolgand; c;rek, tolgand; c;rek.

Irh;;a bargan kayg;ladan,
Tal terek;a, talgand; c;rek.
Tozuragand;, tam;rlar; a;;lgand;,
;al terek bolgand; c;rek.

;zge umutun tas etmegeni sebebli,
Tebedi, urad;, ca;ayd; c;rek.
K;re;e, serme;e turganlay,
;lse da alay ;ll;kd; c;rek.

B;LSE ED;

Mennge ba; uralla deb tura edi namazl;k.
Allahha ba; urganlar;n bilse edi ol...

;YNANA BOLURMU?

Kiyikni atd;.
Cetdi da boynun tartd;.
Etin a;ad;. Terisin a —
Namazl;k etdi. Kerti
Allahha iynana bolurmu ol?

KARAK;TLANI ;SSANI ESGERE

Kazak b;r;;a, cang;zl;kga ;rendim.
K;b zakiyge kat;n bolgan,
Bar;s;ndan k;zlay kalgan
Poeziyaga ;ylendim.
02.08. 1989 c.

KAYDAN KELED; PALAH?
 
Can;m sennge kor, kama,
Saklay kelding duniyam;.
;zge endi korkama -
Kim kuthars;n duniyan;?!

Atom, lazer k;l;;la
Turad;la uulan;b,
Can-Teyri-k;l;;la
T;;edile uual;b.

Ah;rzaman t;lp;uu
K;;legend cerni, k;kn;,
;bilis a — c;rekni...
Kim kuthar;r duniyan;?!

Kara, gara suula da
;l;r otha burulub...
Tauda, t;zde — har kayda —
Cahanimni kurumu.

Kele bolurmu palah
Kadarn; tereninden?
Ogay, ol kaynab ;;gad
Adamn; c;reginden.

Atom t;ld; ;a;;lgan
Kuruta t;gerekni, —
Ol otudu, uuudu
Kara innetli c;rekni.

Tazalanmay c;rekle,
Cer - kayg;dan kutulmaz,
Tutulurla K;n, Ay da,
Terslik bir da tutulmaz.

Bu belgili zatlan;
Bilmegen adam da cok.
Bilgenlikge, ay medet,
T;rlenmeydi az da cuk.

...Atom, lazer k;l;;la
Turad;la uulan;b.
Can-Teyri-k;l;;la
T;;edile uual;b.

KETD; CA;AU, KETD;

Bir ariu k;zn;
Kiyimi kolungda kal;b,
Kesi s;bd;r;l;b ketgen;a,
Ketedi ca;au,
Ketedi ca;au,
Ketedi.

Karab kalasa an; ;z;ndan...
Ak maralga u;a; ol calan ti;ir;unu
K;m-k;k suunu ca;il cagas; bla
Kete bargan;, uzaya bargan;;
An; tuu sanlar;nda
Allay bir auurluk emda cengillik.

Ol s;ydam, ariu sanlan;
S;larga t;;gen edi nas;b
Bir ke;e. Ertden bla ua,
T;yalganm; eterik eding,
Turdu da ketdi.

Sennge kalgan;
Ne ;a; t;yreuyu;;, ne kol caulugu
Degen;a, bir unuthan zat;,
Esge t;;;r;ule,
Emda
;y;nge, c;reginge s;y;nmaz
Bir m;dahl;k.

...Seni all;nga karab,
B;s;reus;z
Ku;ak caya edim t;nene.

Endi ua —
Can;m ;;garga cete,
Kollar;m; uzat;rga da bolalmay,
Iz;ngdan karab turama.

Ne;ik ariu, ne;ik tatl;
Ti;ir;u edi ca;au...

Seni b;lay terk keteringi bilsem,
Seni b;lay eteringi bilsem,
Ne k;n, ne ke;e
Bermez edim t;ng;,
Bilmez edim t;ng;.
Ay medet, ketdi ca;au...
Ketdi.

KAYNAMA

C;rek, c;rek,
Sen meni da, kesingi da
K;ynama.
K;n;a can;b, car;tmay eseng,
Kaynama.

S;ye eseng, s;ymekliging
Caras;n.
Ol sau etsin
Cerni, k;kn;, adamn; da
Caras;n.

Kesi all;nga k;ye eseng,
K;yme, koy.
Cauung k;rse, tabalar da,
Tutar toy.

Ne da bolsun,
Bo; kazan;a kaynama.
Kereksizge kesingi da, ba;han; da
K;ynama.

C;rek, c;rek...

KUUANIR ESE UA KARA;AYLI

Alamla iyesi karasa beri
K;r;r edi: celimauuzla tutub K;n;n, Ay;n,
Bir t;z mal;;s;ndan inaral;na deri
C;regi car;l;b ;lgenin kara;ayl;.

C;regi car;l;b ;ledi kara;ayl;...
Curtun tabhan;nda da t;zl;g;n tabmay,
Cerine, tiline erkinligi bolmay,
C;regi car;l;b ;ledi kara;ayl;.

;;de, serme;de da cigitlik k;rg;z;b,
An; ;;;n a s;y;n, k;y;n;n da tabmay,
B;g;n-b;ge;e da at-bet atal;b,
C;regi car;l;b ;ledi kara;ayl;.

Hak; tas bolgan;na tursa da t;z;b,
Halkl;g; tas bola bargan;n k;r;b,
T;zalmayd;. T;zmey da bolmayd;.
C;regi car;l;b ;ledi kara;ayl;.

...Alay a ba;ha zamanla keldile:
Celimauuzladan kutulub K;n;, Ay;,
Burun kibik krall;g;n tab;b,
Halkl;g;n saklayal;r ese ua kara;ayl;.
05.09.1989

ERK;NL;KGE ELT;R ;;;N COL
 
Eliya ururga ;;d; b;lay;n,
Alay a, erkinlik k;bd; b;layda.
Eliyaga ;;dar k;; da bolay;m,
;;dayalmay, d;kk;; bolub da kalay;m,
;zge terslikge, tersge tartmam orayda —
Can;m k;kge cuuukdu miyikde, b;layda.

;;b;klaga c;y;lgan eliya,
B;rg;laga kuyulgan koban,
F;rgauun meni da sizge ko;arga izledi,
Kabha, mashabha c;yarga izledi,
Alay a, men k;t; bolurga unamam.

;bilis meni k;llarga, kullarga,
Allahha, adamga kar;;; uularga
Umut etdi - aldab da, k;ynab da.
Men urub an; bir k;z;n ald;m.
K;rd;m duniyada buzlab da, kaynab da —
Murat;ma ua cetelmey kald;m,
S;yrat k;p;rden da ;telmey kald;m.

Erkin eliya, ur, k;yd;r meni,
Kul sezimim, kul s;z;m bar ese,
C;regim it ese, zar ese,
Erkin eliya, ur meni, k;yd;r.

Erkin eliya, t;; c;regime,
K;z ciltinim, s;z ciltinim bol.
Azat k;;;ng; n;gerlikge alama
Erkinlikge eltir ;;;n col.

SEN; K;RGEN KUUAN;IMA NE CETER?

Allah bard;. Entda t;betdi bizni,
Kayg;ladan kalgan;ama art;l;b.
K;;n; i;i bla gyahinik col tart;l;b,
Caz kelgen;a, alay k;r;nd;ng k;zge.

;ukur etdim ca;auuma, kadarga —
Umutumda bolgan k;zga colukdum.
;zley esem seni bla ca;arga
Buzamam; taulu adetni, coruknu?!

;t;r;kden ay;r;rb;z kertini,
Tilibiz da, Teyribiz da bizni — bir.
Ba eteme k;zleringi, betingi,
T;;;me;a, ;y;me da taukel kir.

Ah;rzaman cuuukla;han duniyada
Seni k;rgen kuuan;;ma ne ceter?
;ks;z kalgan ku; bala;a uyada,
Sensiz kalsa, ;htem c;rek ne eter?

Ca;ilbayrak, cang; ayl;, culduzlu
Caz da, sen da bir-birigizge u;ays;z.
Mingi Taunu car;g;na ko;ulub,
C;regimde ca;ar;ks;z, ca;ays;z.

Bu duniyadan ketgen t;rem bolsa da,
Tauusulub cerde suuum, kab;n;m,
Siz car;than c;regim ;;rak bolub,
Turluk bolur, n;r cannganlay kab;r;m.

KAR HALKI

"Kar" degen s;z bla ba;lanad; Kara;ay,
"Kar" degen s;z bla bo;alad; Malkar.
Miyiklikni, tazal;kn;, car;kl;kn; belgisidi kar:
Kar bla ba;lan;b, kar bla bo;alad;
Mingi Taulu Kara;ay-Malkar.

ALGI;

Karl;, Ayl;
Kara;ayl;.
K;nl;, Ayl;
Kara;ayl;.

Kar. Ay.
Kara;ay.
K;n. Ay.
Kara;ay.

Etme, Allah,
Kars;z, Ays;z —
Kara;ays;z.
Koyma, Allah,
K;ns;z, Ays;z —
Kara;ays;z.

Koyma, Allah,
Kaks;z, aks;z.
Etme, Allah,
Ants;z, ats;z.

Cang;z bir halk
Bolmas;n talk.
K;b ca;as;n,
Bek ca;nas;n
Kara;ay da.

Aga;l;,
(Ta;l;-aga;l;)
K;nl;,
(Ayl;, K;nl;)
 Kelbetli,
(Er sorma)
Geleul;
(Cer sorma)
Kara;ay da
K;b ca;as;n,
K;y;n;n
Sau a;as;n.
Erkin bolsun
Tiline.
;ye bolsun
Cerine.

Amin.

CANGI AY BLA CULDUZ

Bismillyahirrahmanirrahim!

Cang; Ay bla Culduz!
Koyma meni colsuz,
Koyma bizni colsuz,
Cang; Ay bla Culduz.

Curtda Terek — Cang;z.
Cerde Adam — cang;z.
Koyma bizni cang;z,
Cang; Ay bla culduz.

G;nahlaga bat;b
Tura esek da biz,
Koyma bizni at;b,
Cang; Ay bla Culduz.

Koyma duniyas;z,
Koyma ahrats;z.
Tau ba;;ndan da kara,
S;n ta;;mdan da kara.

Kadau ta;; cann;,
Candet a;; cann; —
Sendenbiz umutlu —
Cang; Ay bla Culduz!

Sizni n;r;g;zden
K;ren tarthand k;l;m...
Culduz s;z;m halkga
Cang; Ay bla k;r;n!

SEN; AMALTIN...

Seni amalt;n sau bir tukum, bir el da,
Ariudan da ariu k;r;nd;le k;zge.
Laypan c;rekge, sen t;z baga berel da,
Poeziyama, kesime da bol k;zg;.
Allah desek — biz c;rekge karayb;z,
Gar; desek a — biz karayb;z k;klege.
Alay a men, kuru culduz k;zlege
Raz;ma karab tururga ;m;r;m..
Lisan cangur, baysan cangur — s;zlerim,
Ayga oguna urdurur edile gyahinik.
Ne medet, tilim tutulub turad;,
Irh; kibik bashand; da s;ymeklik.

Bu bo; s;zd;, bo; izlemdi degennge,
Ullu Allah kesi t;relik eter.
Ne da bolsun, s;ymeklikge k;lgennge,
;ynand;r;r;a, s;ymeklik auruu tiyer.
Adamn; Adam etgen, ba; etgen
Men bileme ol sezimdi — ca;nas;n!
;gilikge, miyiklikge t;z eltgen,
Ne da bolsun, kim da bolsun — ca;as;n!
Nas;b — Seni bu duniyada k;rgenim,
;lya;in;a, murat, kanat kergeni.

Kalay ariudu b;g;n k;n, alay a,
I;an;rga bollukmudu cazg; k;nnge?
Zamann; z;raf iymey onou etermi edik?
I;an. ;ynan. Caz;uubuznu cazay;k kesibiz.

Raz; eseng...caz; eseng da ;aharn;,
Al;b keter edim ;; K;k En-ngen elge.
Bir-biribizni ang;larb;z deb eteme umut.
;gi sag;; et — nas;bha alg;; et.
YA rabbi, bolurmu eken caz;u? Bolur.
Tangn; atd;rama igi cora ete.
Han;m, payton haz;rd;, haz;r eseng, min.
Ayt;l;nngan ak s;zge amin de, amin.

TAUKELL;K KEREKD;

1
Eki can;mda eki kara suu:
Ekisi da ariu, ekisi da taza.
Kays;nda suuutay;m k;zgan c;regimi,
Kays;ndan i;eyim tobuklan;b, kablan;b?

...Ekisinden birin saylayalmagandan
 Suu kat;nda suusabdan ;leme.

2
Suu kat;nda suusabdan ;leme.
11.03 1990 c.

KES;M; UNUTHANMA

Sen at;b kelgen tangnga u;aysa,
Men bat;b bargan k;nnge...
Men kesimi unuthanma
Sag;; etgenden sennge.

CARIKDAN TOLU ED;..

Kara, karang; ke;e
K;re;se da t;rnaklab,
Carl; cerge tang atd; —
;al tang.
Dag;da
Ertden dertden t;l, n;rden,
Car;kdan tolu edi...

BARAAT KE;EN; NAZMULARI
(C;z namazn; ornuna — c;z nazmu)

Baraat ke;e,
Suuab-g;nah defterle auu;unngan ke;e,
Nazmu defterlerime karad;m men.
C;rekden ayt;lmagan tizginlerim ;;;n
Toba etdim,
Ke;meklik tiledim.

;eriatda uyat cok,
Adabiyatda da alay.
C;regimi a;;k ete,
C;z nazmu caz;b ;;kd;m tangnga.
T;ng;la,
Baraat ke;e,
Ay tolgan ke;e
Caz;lgan caz;ulaga —
Nazmulaga.
martn; 11, 1990 c.

UYaN

1
Uyan, ;a;;lg;n;; uyang.
Alay a, ke; bolgan ese,
Uyanmay kalgan;ng, bayam,
;gi oguna bolur. Cukla.

2
Kablank;ll; bolalmaz koyan.
Alay a, uyan:
Demle;, serme;, k;re;.   
Tot etme kamang; u;un.
U;almay eseng da, u;un:
Silkine tursang kanat biter.
Kayang-uyang
Ata-babadan sennge cetgeni;a,
Sau-salamat tuudugunga ceter.
Uyan.

GILIN KU;

Karang;da car;k k;red k;zlerim.

K;LDE B;TGEN G;L

;l;m ta;ada sal;b betcan,
;s;me caudurad; kayg;lan;.
Kuuan;ha carat;lgan bir can,
K;ynalama t;b etalmay alan;.

Alay a bir-birde, bulutdan ;;kgan;a K;n,
Kuuan; da coklau;and; meni ;;ar;b.
K;l bolgan sezimleni ;iriginde g;l
Aman hansha kesdirmey kesin, duniyaga ;;an;b,
Bir nen;an;; kere ;;ga, ;aga bolur?!
Bir nen;an;; kere da kuu bolub, aga bolur?!

CA;ARIKMIDI KARA;AY?!

Kara k;n da kara K;nnge,
Kara Ayga: iynam ketmez,
;yman ketmez - Kara;ayga
Karg;; cetmez. Tilek da et,
Alg;; da et. Aman k;; da
;;;talmagand; igi s;zn;.
Kara k;; da karaltalmagand;
Mingi Taunu. Ki;iligibiz
Kamathand; kelgen caunu.
T;zl;g;b;z
Horlar;kd; calgan daunu.

;gi, aman, bay, carl; ese da,
Ariu, er;i, sau, caral; ese da,
M;ndan sora Kara;ay atl; curt cokdu,
Kobann; tauu;undan ariu makam, c;r cokdu.
Ol fikirdi, ol zikirdi, keramatd;, amanatd; —
Bu cer bizge duniyad;, ah;ratd;.

Ata curtha bekligibizni s;narga s;ye,
Caz;u bizge k;y;nl;klan; turgand; iye.
;zge k;y;nl;kladan kutulall;k t;lb;z,
;m;rde da erkin soluyall;k t;lb;z,
Tuugan ceribizge bolmasak iye.

Bir kauum hon;u cut ese, zar ese da,
Colubuz n;h;t ese, tar ese da,
Nartladan, alanladan bizde bir cuk bar ese,
Kurar;kb;z Kara;ay degen kraln;!

Orta Aziyada halk;b;zn; k;r;lgan car;m;,
;l;mden kutulub, ;z;na kay;than car;m;na,
Andan, kab;rladan, turad; k;;;ra,
Kara;ay krall;g;n tabhanm;d; ;z;na?

Tutmakda, azabda k;ynal;b ;lgenle,
Canaz;s;z, kebinsiz k;rge kirgenle,
"Allah», «Kara;ay" ah;r s;zleri bolganla,
 Cuuab saklab turad;la bizden.

Krall;g;n tabhanm;d; Kara;ay?!
Cerine, tiline erkinmidi Kara;ay?!
Ca;aym;d;, ca;ar;km;d; Kara;ay?!

Sentyabrn; 14, 1990 c.

EK; DUN;YA, EK; BELG;

Ol duniyan;, bu duniyan; da k;rd;m:
Anda da cok t;n;l;k,
M;nda da cok.
Bir ayag;ng anda,
Bir ayag;ng m;nda.
Ca;au —
S;yrat k;p;r;a bir zat.
Eki duniyadan da tolu ;l;;l;le,
Allah sizni ne ;;;n s;ygen bolur?
Kesigizni da kayda,
Kallay toprakdan carathan bolur?
Eki duniya, eki belgi.
Ekisin da sayla, ekisin da s;yla.
Eki s;ymeklik
Bir c;rekde.

KAYITIR

;gilik et. Ol kay;tmay kalmaz:
Adamdan kaytmasa da, Allahdan kay;t;r.

NAZMULAGA KARAY

;l;b tuugandan ese,
Tuumay kalgan igidi.

K;LDE

C;zedi k;lde kankaz —
Kavkaz.

FAYGAMBARLA bla POETLE.

Ak S;zle Allahdan keledile —
Faygambarla bilgendile an;,
An; poetle da biledile.

MIDAHLIK NEDEND;?

Adam umutunda da cetelmezlik zatla bard;la -
M;dahl;k andand;.
Alay a, cetellik zat;b;zga da
Cetelmey kalgan;b;z t;lm;d;
B;t;n k;ynagan?!

K;M KALDI?

Bat;alan; Dauut afendi da ketdi ese duniyadan,
Eski afendileden, kerti afendileden
Kara;ayda ki;i kalmad; sora.

SORUU

Zaman;ng; a;;rmay;n bo;una,
Kay;t;rmeng kart atang; ko;una?

"Y" A;AR: AK.

Teliden tuura hapar
Ne da:
Git;e barmak da as;udu.
Be;ikdegi da ayts;n, t;z;n ayts;n ans;.
Uzun s;zn; k;shas;
Ne da
K;shan; uzun hapar;:

Musliman halkn; at;n Kuranda;a,
Ongdan solga okurga da bollukdu.
"Kara;ay" degen suran; maganas;n
Ah;r faygambar — K;sha ";"—a;ar;
"Y" a;ar: ak (= Kara;ay).

A;IKMAY A;IGIRGA

Faygambarla da ketgendile duniyadan —
Ne eterikse, coruk alayd;.
;zge «ca;ma, ca;au aldad;» degen,
Cang;lad;, kesin aldayd;.

"Umut — tau ba;da, acal — imba;da",
"Kalgan i;ge kar cauad" — k;rebiz.
K;rgenlikge ua, kerti i;ge cetmey,
Uuak kayg;lada ;lebiz.

K;y;nl;k - bolcal salgandan ;;gad;,
Ke;e-k;n demey i;lerge kerekdi bizge.
T;z aytas;z, a;;kgan suu tengizge cetmez,
;zge a;;kmagan suu da — cetmez tengizge.

HALIM

Bir saban s;rgen ;g;z;a i;leyme,
Bir uru;ha kirgen acir;a ki;neyme.
Tik ;rge tarthan at;a terlegenme,
K;y;b kal;rga tebregenme.

ANG-TANG

Karang;.
Kor bolmaz anga ang;.
Karang;.
Kor bolmaz sanga ang;:
Ang — tang.

COLOU;ULUKDA CAZILGAN NAZMULA

BARADI KEME

Kara tengizni ak k;m;k etdirib,
Meni da c;z t;rl; sag;;ha k;me,
Barad; keme. Ke;e karang;s;nda.

Akcal tolkunla agar;b, c;lt;rab,
B;klenib, katlan;b,
M;ll;k at;b cetelle kaydan ese da.
Ala canlar; bolgan zatlaga u;ayla,
C;y;n canl;ga u;ayd;la ala.

Ke;eni, tengizni da c;r;b,
Keme ua barad;.
Suu — cau, ;oh ese da,
Kemege ans;z ca;au cokdu.

Kadarn; k;;;ne, tengizine ba; urama.
Adamn; kesine, kemesine da seyirsineme.

Cer - Alamda, tengiz - Cerde,
Keme - tengizde, biz da — kemede
Ketib barab;z.
Kayr;?
Martn; 28, 1992 c;l, Kara tengiz

;L;M BLA K;RE;GEND; ADAM

Adam carat;lgan k;n;nden beri
;l;ms;z bolurga termilgendi.
Caz;ula, suratla kerkgendi kayalada,
Ta;ladan kalala, piramidala i;legendi.

Kadar har cannga nas;bn;,
Bu;uunu da ayamay ;omart ;le;gendi.
;m;rl;k ca;aunu ua bermegend ki;ige,
;l;ms;zlenirge Adam kesi k;re;gendi.

Ca;ab tururundan t;ng;lgeninde da,
«Bir da kurusa da ;z;m kals;n,- degendi,
Ca;;m, k;z;m kals;n,- degendi
Bu k;y;n, seyir, ariu da duniyada».

Alay a b;teu duniyaga ah;rzaman
Kelirge bollugun ang;lagan;nda ua,
"Ol duniya, kerti duniya bard;" deb,
K;l;n basar zat tabhand; dag;da.

Ming-ming c;ln; m;ndan alda;a,
B;g;n da ;l;ms;zl;kge termiledi adam.
Cerden culduzga deri uzal;b,
;l;mge kar;;; k;re;edi Adam.

Kaydada,
Ka;an da
;l;mge kar;;; k;re;gendi Adam.
...;l;mge kar;;; k;re;gendi — Adam!
                Akropol.

TENG;ZDE KEME

Unuh faygambarn; kemesinde;a barab;z,
Ke;e-k;n bolgan; ay;r;lmay.
Bir-biribizge kay;r;lmay,
Keme;ige bilek-dagan bolab;z.

Tengiz b;lay ;aykalgan sagatda
Birikmesek — k;m;ll;kb;z, ang;layb;z.
Ol sebebden Allahha ;ukur ete,
Keme;ige, bir-biribizge da t;ng;layb;z.

Er;i kan al;b, karalgand; tengiz,
Tolkunla ;;n turub, alay kelelle.
B;llay k;yamada Allahs;z, tengsiz
Kalganla, aj;ms;z, aj;ml; da ;lelle.

Bir k;z;ude suu eki car;l;b,
Tengizni t;b; k;r;nngen;a bolad;,
Dag;da eliyan; k;z; cumulub,
Duniya karang;ga bat;lad;.

"Sen madar etseng, men kadar eterme"—,
Degendi Allahu tagala bizge.
B;g;n ol s;zle — esibizde,
K;re;ebiz, kar;uubuz cetermi?

K;k tengizge t;;gen;a k;r;nedi,
Ogese tengizmi t;g;lgendi k;kge?
;;b;la tolkunlan; aras;nda ;artlayd;,
C;z ming tonnal;k keme u;ayd; ;;bge.

Ah;rzaman kelgennge u;ayd;,
Bollukmudu s;nau andan ullu?
Umut ciltini ua c;rekde ca;nayd;,
;;rmauladan kutulurmu adam ulu?

Cer kemesi Alam tengizde
Batmay, ;a;;lmay bar;b tururmu?
Biz bilgen, bilmegen duniyalada da
Adam duniyas;ndan nas;bl;, k;y;nl; da bolurmu?

Ak tengiz. 08. 04. 1992 c.

CAZIKSINMAY NE ETEY;K ADAMNI

Tuugan k;n;b;zden ah;r k;n;b;zge deri
Bar;b;z da colou;ubuz, coldab;z.
Bar;b;z da kolundab;z Allahn;,
Calbarab;z ciberme deb palahn;.

Ca;au cibi kimni kayda ;z;l;r?
Tengizdemi, hauadam;, cerdemi?
Tutmakdam;, batmakdam;, t;rdemi?
E;ikdemi, t;;ekdemi,- kim ayt;r?

Biz bilmeybiz hazna bir zat bollukdan,
Bilmegenibiz igi oguna bolur.
Ans; bilsek turur edik titireb,
C;g;l;r ek zamans;zlay, tentireb.

Adam bilse kayda, kalay ;ll;g;n —
Ne;ik a;; k;r;n;red kadar;.
Kutulurga ayhay cokdu madar; —
K;rge kirmez k;rg;n;;nnge k;r;r;n.

Ol sebebden — bolluk bizge cab;kd;.
K;k — ;uuakd;, k;l;b;z a — car;kd;.
K;kge bulut, k;lge m;dahl;k kelir:
;lmegen da, ;lgen adamn; k;r;r.

;lmegen da, ;l;mn; k;r;b, k;;s;n;r,
;lmegen da ;ll;g;ne t;;;n;r.
Suuga t;;gen, ne eterikdi, ta; karmar:
Ol duniya bard; der da k;l basar.

Duniya - car;k, k;r a — er;i, karang;:
Caz;ks;nmay ne eteyik adamn;.

15. 04. 92 c. Marsel

KRAL BOLUR KARA;AY

Kalapelede urganb;z bu curtlaga kaz;K,
Adam;a, Er;a ca;aganb;z ta; ba;;nda da - tauladA.
Rahat k;n da bolganb;z curt saklarga haz;R,
Alan kral;b;z da belgili edi duniyadA.
;;rtda esde cok edi kelir deb ka;.
Ay medet, Ashak Temirden sora da k;rd;  eminA...
;n;allah, krall;g;n ;z;na al;r Kara;aY.

Ka;an da bizni colubuz — a;;K,
At bashann; cer biledi kayda dA.
R;sh;b;zga, curtubuzga cutlanngan a - a;;R,
Adaml;g; bolgann; ;ak;rab;z toyga dA.
;omartl;g;b;z, halall;g;b;z - kesibizge da kuuan;.
A;h;ladan bolsak, at;b koymaz Allah dA,
;n;allah, cang;dan kral bolur Kara;aY.

Kara, eki cagas; Kara;ay bolgan; ;;;n bu nazmu;uK
A;;g;; barad; tau suu;a, bolub taza da, terk dA.
Respublika bolur Kara;ay, Cumhuriyet boluR,
An; ;;;n k;re;megen erki;i t;ld;, kiymesin b;rk dA.
;;ng deu tauladan biri — Mingi Tau — bered bizge k;;:
Ata-babala da sagay;b saklaylA,
;n;a Allah, burun;a kral bolur Kara;aY!
Marsel, 16. 04. 1992 c.

KARA;AY  EL;BLE

K
Kayadan kala karayd;,
Kama karayd; k;n;ndan —
Kayg;, karala, korayd;,
Korkub ka;ad; kat;mdan.

A
Alanla alay aythanla:
Adam — Alamn; Adam;.
Ala, alanla;a, adamla;a,
Ay;rgand;la aran;.

R
Raz;l;k, rahmat Rasulga,
Rasulga rahmat, raz;l;k.
R;sh; r;sh;d;. Rahatl;k -
Raubaz;ga, rezikge, rannga da.

A
Ayt;lgan aybat Arh;z—
Alaniyan; aras;d;,
Ariuluknu anas;d;,
Aldad; ayn;r; an;.

;
;egeribizni ;ekgenbiz,
;;kganb;z ;;ng;lladan.
;;daganb;z, ;;n;kganb;z,
;irkimez;a ;;nl;ladan.

A
Ass;la as;lalla
Atlar; aman bla ayt;la.
Alanla — as;lla ua,
Alg;nlada;a — atl;la.

Y
;tleribiz izleydile
;nnetibizni ilerge.
;n;allah, iletmezbiz,
;linirbiz ;lkerge.
Aprelni 18, 1992 c;l

SANGA BA; URAMA, KAVKAZ!

;aykalad; tengiz, ;aykalad;,
Keme kar;;almayd celge.
K;l;b;z t;rl;le bulganad;,
Tans;k da bolganb;z cerge.

Karang;d t;gerek, karang;d;,
Bir cuk t;rt;lse ua k;zge...
Uzakda kemeni car;g; —
Ol da as;udu k;lge.

Uzay;b tauladan, kraldan
Bir ay tengizde barganl;.
Bir ayt, curtungdan, ahlungdan
Ne bolur duniyada bagal;.

Allahn;, adamn; esgere,
Bilgenim;a k;lama namaz.
Mingi Tau k;z;me k;r;ne,
Sennge ba; urama, Kavkaz.
Aprelni 19, 1992 c;l, Ak tengiz

FAKIRA

"Cokdu meni bar;r cerim,
Cokdu meni kal;r cerim",-
Dedi.

Sordum anga:
«Cokmud seni Ata curtung,
Cokmud seni Ana tiling,
Allah;ngdam; cokdu seni?!».

"KARA;AYLIMAMI?"- DEB, SORSUN KES;NE

Kulag;b;zga azan tauu; kele,
T;rkiyeden uzaya barab;z.
Nen;a kralga eltdi bizni keme —
Kara;ayl;la har kayda da barb;z.

Kara;ayl;laga igilik izlesek,
B;teu duniyaga tileybiz tilek.
Alan-Kara;ay curt desele ua —
Mingi Tauga burulad; c;rek.

Arabda, T;rkde, Amerikada —
Kayda ca;asa da kara;ayl;,
Kavkaz;n, Mingi Tauun esgeredi —
Anda ;;kgand; an; K;n;, Ay;.

Neapolnu Garibaldi oram;nda
Ti;leb, nart;hleni tutdurganlar;nda kolubuzga,
Stambulda ua susab;b;zn; ayran bla kesgenikde,
Tuugan ceribizni t;lp;uu urdu burnubuzga.

Mingi Taunu t;ppesine ;;g;b,
Cer c;z;nde kara;ayl;laga k;;;rama azan:
Kays; cerlege ;an;sag;z da ;;b;k,
Kays; curtlada assag;z da kazan,

Kara;ay a — birdi. Curt — birdi. Allahu akbar!
Kalgan halkla;a ca;arb;z biz da cerni ;s;nde.
Til-tin-din bar, tuz-dam bar, ak bar,
Cang;z "kara;ayl;mam;", deb, sorsun har kim kesine.
1992 c;l mart-aprel

TATARKANNI KILI;INDA CAZIU

K;y;n k;n tauluga kolungu berseng,
Sennge kerek k;n taulu can;n da berir.
Alay a, taulunu urub b;rk;n t;;;rseng —
Taulu urub ba;;ng; t;;;r;r.

EK; AUAZ

- T;rt can;m taudu.
- T;rt san;ng saudu.

BA;HALIK

Sen ta;ha ab;nasa,
Men a — culduzga.

KARA;AY K;L

120 millionov k;ri radioaktivnosti — v dva s polovinoy raza bol;e, ;em b;lo v;bro;eno v ok¬rujayu;;uyu sredu pri avarii na ;AES — ple;;etsya segodnya pod otkr;t;m nebom v ozere Kara;ay. Sobstvenno, kakoye eto ozero, Kara;ay... Eto ot¬kr;toye hranili;;e jidkih sredneaktivn;h otho¬dov — "produktov" deyatelnosti pe;alno znamenitogo predpriyatiya "Mayak"
("MN" ¹ 43, 25. 10. 1992g.)

Azatl;kga k;l; bla termilgen
Kara;ay k;l;b;zden bo;ab oguna koygand;la:
Anga — ol tazal;kga — ;l;r ot kuygand;la
120 million k;ri bla tergelgen.

Ol uu kuyganlan; babalar; bolurmelle
Ketgen ;m;rlede bizge eminan; caygan da?
Iz; bla Hasauka uru;da k;r;b,
Kalgan hurtdag;b;zn; tarb;uunnga t;ygan da?

Artdarakda k;;;rgen da, coygan da
Ol ;z;kden f;rgauunla t;lmelle?
B;g;n bizni krall;ks;z koygan da
Ol kauumdan Amanti;le t;lm;lle?

...Da bo;ay bo;ad;la Kara;ay k;lden —
Kallay bir c;ln; kir kuyub turdula:
Ata curt, Ana til deb esgergenleni
Basd;la, asd;la, GULAGlaga urdula.

Bo;ad;la Kara;ay k;lden —
;;ki;ilikni-haulelikni cayd;la, ornatd;la.
Kralga cau — adamb;z, halkb;z deb ba; k;lt;rgen,
Alan; ke;e-k;n bla kurutdula, koratd;la.

"...Rahatl;k, erkinlik, cer da — sizge",—
Degenleri ;;;n bol;evikleni ba; etdik.
F;rgauunlan; s;zlerine iynan;b,
Ba;;;lar;n halk;b;zga ca; etdik.

Zulmuga t;;ek bolluklar;n bilmey,
Sovetlege saylad;k — vlast etib.
Ala ua, k;;-kar;u alganlar;nda,
Bizni kul eterge k;re;dile kast etib.

Ceribizni, m;lk;b;zn;, tilibizni, dinibizni da
S;y;r;b al;b, kuru curtha karat;b koydula.
Alay a artda Curtubuznu da s;y;r;b,
Kab;rlar;b;zga deri ;a;d;la, oydula.

Tonguznu alas;-karas; cok degenley,
Orus pat;ah;, kommunist pat;ah; da bizge bir.
Bu imperiya da - ak, k;z;l ese da -
Kalgan imperiyala;a k;ber, ;;ger, ;l;r.

Alay a endi Kara;ay k;lge ne onou?
Alay a endi Kara;ay halkga ne onou?
Ol ;z;na ayaz;b, tirilib ketermi,
Ca;au etermi ariulan;b, cang;r;b?!
1992 c;l, noyabrn; 2

EK; KARAM

Daula;a keldik da,
Tireldik buzga:
Sen — ta;ha ab;nasa,
Men a — culduzga.

Haram san;ng tartad;
Seni topurakga.
Meni halal can;m a —
K;kge, ;uuuakga.

"Bo;alad,- deyse,- ca;au
;l;m bla cerde."
Cann; ;l;ms;z bolgan;n
Sezsenged birde...

Bu duniyaga cutlanngandan
Kalasa ;l;b.
Men a ba;ha duniyalan;
Turama k;r;b.

Men a ta;a zatlan; da
Turama sezib.
Sennge kalay cetdireyim
Allahn; s;z;n?

Hauh duniyan; cukusu,
Bukusu bas;b,
Seni sang;rau etse da,
S;le;dim baz;b.

S;le;genligime ua —
Tireldik buzga:
Sen s;n ta;ha karaysa,
Men — Ay bla culduzga.

EK; COL AYIRILGAN CERDE

- ;s;mde c;l; kiyimim cok,
Tagaylar;m, ;rgag;m, h;cim da cok,
;linib, auu;dan ;ter;a.
T;rt can;m taudu.

- T;rt san;ng saudu.
Eterse madar. Bar.
Kar, car seni t;ymazla:
K;l;ng taymasa,
Ayaklar;ng taymazla.

- Cang;zma.
- Candar da cang;z ed...
- Sauut-sabam cokdu.
- Sauut degen ned? Bar esele bet bla ;t.

- Can birdi.
- Ata curtung, halk;ng da birdi.
Bar;b;zn; carathan
Allahu tagala da birdi.

Kesingden k;l;ng ;;kgandan ese,
T;ngegingden can;ng ;;ks;n.
Topurakda ;iririk sanlan;
Ayama.
Ertde-ke; bolsa da ;;gar;k cann;,
K;zganma.
K;zbayl;k etib,
Cuuuknu-tengni uyaltma.

Hasauka;; Umar;a serme;ib ;lgen —
Ol erki;ige nas;bd;, s;yd;.
Kerek k;n cigitlik etgen —
A;emezge, Tatarkannga tengdi.

Ata curtun, halk;n saklay,
Atalan;, ege;leni, sabiyleni caklay,
Ca;agan, ;lgen neden da ba;d;.

- T;rt can;m caudu.
- T;rt san;ng saudu.
Tau da seniki, col da seniki,
Cau da seniki.

Tuuduklar; eseng
Alanlan;-aslan;,
Koyarsa bu kar;usuz
D;galaslan;.

Horlarsa k;ls;zl;kn;,
Belgisizlikni.
Belgisi bolursa
;l;ms;zl;kn;.
Alga.

(Kara;ayn; Kadau Ta;;, Curtda Cang;z Terek,
Can Curt, Namaz zamaN  defterleden al;nngan nazmula)
 
HALKIBIZNI M;LLET ORAYDASI

KARA;AY*

Be;tau can;, Arh;z, Mahar, Teberdi... -
Miyik curtnu bizge Teyribiz berdi,
Mingi Taunu Sennge t;y;n;l; k;rd;,   
Teyri adam;, Teyri halk; Kara;ay!

Ne zalimni all;nda da b;g;lmey,
Kara k;n da zrkinlikden t;ng;lmey,
Ta; ba;;nda ca;au ete kelgense,
Oy t;rk halk;, Kavkaz halk; Kara;ay!

Nen;a kere K;n;, Ay; tutulgan,
An;a kere celmauuzdan kutulgan,
Temirlege, Kur;laga da kat;lgan
Deu halisin k;rg;ztgendi Kara;ay!

;zmegense nart;h, arpa urlugun,
Cigitlikni, adaml;kn; korlugun,
Burun kibik kral kurad;ng, kurdung
Oy nart halk;, alan halk; Kara;ay!

Bard; seni Allah;ng da, tiling da,
;s;b kelgen sar;cilik t;l;ng da,
Kat;lmazla Sennge kartl;k, ;l;m da,
;m;rlege ca;ar;ksa Kara;ay!

*Belgilenngen tizginle, ejiu halda, kaytar;l;b ayt;l;nad;la

KES;ME

Faygambar a;s;z-suusuz tauga ketib,
Allahha col izlegendi ta;ada.
Tatarkan ;ab;rlar;n carl; ca;;;kga berib,
Kesi calan ayak bargand; ta;lada.

Bay ca;ay kelmegense ;m;rde da.
Endi k;bm; kalgand; ;l;rge da.
C;rek, ;tg;rl;kden, ;htemlikden tol:
Nazmu;usa - k;y;n kadar;nga t;y;n;l; bol.

Nazmu;usa. Toprakn; kal;n;ndan em macal;ndan
Aks;yek etib carathand; Teyri seni.
;;b ;akl; bir cuk tileme ki;iden,
S;yl; ba;;ng; s;ys;z etme ;;rt da.

Kuranda da bard; "Nazmu;ula" deb suura.
Zarlanma. Suklanma. Duniya malga aldanma.
Neden da alga halkn; halkl;g;n, adamn; adaml;g;n
K;rg;ztgen zat - tilidi, s;z;d;.

Em ullu bayl;kn; - s;z bayl;kn; iyesise sen.
Aga;n; biyi busak bolgan;a,
Sen da - s;zn; biyise, s;z;ng da biy s;z bolsun.
Biy a - bay, carl; bolsa da - biydi.

Poetge ;zen koy, duniya da tard;.
;zge, ta;;n calab, suuun i;ib tursang da,
Tuugan curtung, tauba; curtung bard;.

Erkin esele g;rc;n bla suu,
Kalgan bo;du, calgan sag;;lan; keri kuu.
Ba;;ng; ;htem tuthanlay ca;a -
Faygambarga, Tatarkannga da u;a.

«KARA;AYNI KADAU TA;I» DEFTERDEN

TANG

Tang, ke;e karang;s;n s;k.
Tans;k
Bolganma s;zmege. Siz mennge
Cuk aytmag;z. Uzaytmag;z
;ab;b bargan tak;ykalan;.
Can, can. Ke;e-k;n da can.
Karang;s; s;g;lgan ke;e -
 Tang.

ES BER

Ak ko;har kal;ubaladan,
Kara ko;har ah;rzamandan
At;l;b kelib
Bizni ;m;rde t;be;edile.
Cer tebrendire ayak al;;lar;,
K;k k;k;rete m;y;z tauu;lar;
Sal;;ad;la, serme;edile.

Adam ak ko;harn; m;y;z;nden tutalsa,
Ko;har, sildeb, an; culduz duniyaga ;;gar;r.
Sermeb kara ko;harn; m;y;z;nden tutsa ua,
Ol an; kara cerni t;b;ne a;;r;r.

Cer t;b;nden ;;kgan a Sosurkaga,
Nart Sosurkaga da bek auur tiygendi.
Etingi a;at;b, kan;ng; i;irseng da,
Ol duniyadan kaytarl;k ku; tab;lmaz.

Ak ko;har bla kara ko;har
Alamladan, zamanladan da ;t;b,
Gyahinikni kara bal;;k ete,
Demle;edile, serme;edile.

Adam Teyri e;igin a;algan sagatda,
Kesini e;igin kalay cabar?

Kadar!
Adamn; Adam bolgan;n unutdurma -
Cang;l;b da, cang;lt;b da
Kara ko;harn; m;y;z;nden tutdurma.

ADAM bla K;K

T;ngeginden kan;, mang;lay;ndan teri
Bargan sagatda da, Adam,
Anga e;igin a;ar;k;a Teyri,
K;kge karad;.

Be;ik bolurga carat;lgan aga; da,
Sal aga; bolurga ;sgen terek da,
S;n ta; da
Karayd;la k;kge.

K;rdegi da, t;rdegi da,
K;rd;g;, teregi da,
Bola kelgeni;a,
Karar;kd;la entda ar;.

Adam t;ngegin cerden ay;ralmay,
Kanatl;laga suklanngan sagatda da,
«;lgenimden sora can;m keter ar;»,-
Deb, k;l;n basarga k;re;gendi.

;ll;k canla ;l;ms;z k;kge,
;eksiz k;kge termilgendile,
Teyri adam; bolurga s;ygendile.

Ceti adamn; ca;auun ca;asang da,
K;kn; ceti kat;na cetelmezse.
Ey, aual;-ah;r;, u;u-k;y;r; bolmagan K;k..

Bulut kelir da keter.
;;b;la ;artlar da tohtar.
Culduz u;ar da k;yer.
;l;ms;z, ;eksiz ;uuakl;k a -
Turgan;;a turur.

Kal;ubaladan beri adamla sennge
Umut bla, ;l;ms;zl;g;ngden
;l;; saklagan;a, karad;la:
Ariu k;n;nge kuuand;la,
Kurmanl;kla etdile.
K;n k;ssa ne eliyang ursa,
G;nahl; bolganb;z deb,
Keslerin tersleb toba etdile.
Tanglar; k;y;n at;b,
K;y;n batsa da k;nleri -
Senden kalmad; k;lleri.
Alay a endi...
Adam k;kge ;;kgand;.
Ay medet,
Kayg;s;n koya ;;ksa edi...

Adam Teyri bolurga izlese,
K;kge K;z;l Fuk bolub ;rlese,
Andan kan caudurub tebrese,
;r;zmek ne eterge kerekdi?

Korkuulu zaman. Sag;;l; Alam.
Adaml;g;n k;rg;zt;r Adam.

K;Y;K - KANI T;G;L;R CERGE...

Cugutur kart bolgan;nda,
M;y;zleri da auurluk etdi.
M;dah bolub, ba;;n k;lt;rmey,
Randa k;n turdu, ke;e da turdu.

Sora kalk;b, k;rd; t;;;nde
Ca; zaman; kalgan k;nleni.
Uu;unu ;kogu cerlenib turganda da,
Kesine baz;b c;r;u;; cerleni.

Kiyik as;r; k;z;u bargandan,
Ok cetalmay kalsa ;z;ndan,
Hayran bolub kal;u;u uu;u,
;kok bla kiyikge k;z;u karau;u uu;u.

Dag;da k;rd; cugutur t;;;nde,
C;rth;; can;uarn; ti;inden
Bir sekirgeni bla kutuluu;usun.

Oy k;rd;g; tat;ml; cerle,
Ta;;n tuz;a calar;a cerle,
S;ymegeningden callar;a cerle,
S;ymeklikden canar;a cerle,

Suuundan suuuy, kanar;a cerle,
Kartl;kda da kuturur;a cerle,
;l;mden da kutulur;a cerle.

…Auur ba;;n ak;r;n k;lt;rd;,
Kangi; sanlar;n s;yedi ;rge.
Ka;an ese da anda bir igi edi deb,
Ketdi kan; t;g;l;r cerge.

AYRIMKAN

Tengizni aras;nda ayr;mkan,
K;y;nm; edi sennge suudan ay;r;lgan?
K;y;nm;d; tengizge kay;r;lgan?
Tengizni aras;nda ayr;mkan.

ZAMAN

Zaman corgalab k;zden ta;ayd;.
Iz;ndan s;r;b cetgenmi eterikse,
Arkan at;b tuthanm; eterikse.
;s;nde bar;rga kerek edi an;,
Terisi bolurga kerek edi an;,
Teyrisi bolurga kerek edi an;.
Zaman corgalab k;zden ta;ayd;.

BURU;  KURULU;,  KURU;
(Tilburu;)

Kururga tebresek da ca;au,
Kuru buru; kurulu; uru;, - kuru;, kuru,
B;lay;n b;lay ;an;aklab...
Kutulsak da uru; b;;akdan,
Cerni karn; i;ine kurub,
Kururga tebregendi ca;au.

TAL  TEREK

Kurulu; bargan cerde
Cerni temir ;an;aklab,
S;y;t eted tal terek
Tam;rlar;n ku;aklab.

T;gereginde an;
Kuru kurulu; tengiz.
Ol a - ca;il ayr;mkan,
Umut coppu;uk kibik,
Ca;il kirpi;ik kibik,
Ba;;-ayag; k;r;nmey,
Ka;ar kar;uu da cok,
Ca;audan a t;ng;lmey,
Ca;il k;;;r;k eted
Tuugan cerin ku;aklab.
Kurulu; a barad;
T;gerekni ;an;aklab.

Caral;, carl; cerni,
;;kmagan can; kibik,
Canaualda cap-ca;il,
N;r canad; tal terek.

Kesinden da bek Cerni
C;lauun etedi ol.
Go;ayah biy;ege u;a;,
Tal terek.

;L;MS;ZL;KGE UZALA...

Kaynay-kaynay suuu kurugan
Kazannga u;ama, k;y;n c;regim.
;aba-;aba talag; turgan
Acirge u;ama, c;r;k c;regim.

Ta;n; te;gen k;rd;kga u;a.
Ta; t;b;nde da s;ns;ma,
Ta; ba;;nda da s;zg;rma,
Ka; kelligin bilgenley ca;a.

Ka; kelse ua, canaualda,
Biyag; ta;n; t;b;ne
T;;eringi bilgenley ca;a.
Tuugan ta;;ng s;n ta;;ng bolur.

S;ymey eseng a ;l;rge,
Eliyas;, k;n tayag; da bolgan
Ba;;b;zdag; k;kge u;a.
Karalsang da, k;gerseng da,
Duniyan; ku;aklab ca;a,
Duniyan; k;lt;r;b ca;a,
Kur;ou bolub bir k;r sen da.

Alamn; kesinge s;y;nd;ralsang,
Zamann; kesinge s;y;nd;ralsang,
Adamn; kesinge s;y;nd;ralsang,
Ca;au, ;l;m da - seni i;ingde. Alay bla
El;ms;z bolluksa, c;rek.

MEN TAR;H;;ME-NAZMU;UMA

- Tambla
  tang bla
turub,
Urub, tengizden-terkden ;t;b,
T;b, tas bolganlan; tabarma.
- Barma. Kaytaralmazsa alan;.
;lgenlege can salmazsa,
Kesing da, bala, sau kalmazsa.

- Sau kal, sau kal. T;yma meni,
Cokdu bir da t;genngenim,
Cokdu bir da t;rlenngenim,
Cokdu bir da t;rlennigim -
;a;ar;kma t;rmeleni.
T;yma meni.

Pudluk kiritle bas;b turgan
Tarihibizni e;iklerin,
Tot bezgili e;iklerin
C;z;ldat;b a;ar;kma.
G;nahs;zlan; k;lekkelerin,
Kan cugu k;leklerin,
Rezikle;a umutlar;n
K;z tuuraga ;;garl;kma.
;;dar;kma.

Men terslikni, art;kl;kn;
Calgan dau ayt;u;u tilinden
Kara baganaga baylar;kma…

Men tarih;ime-nazmu;uma.
C;rek, g;llege u;unma - biz
B;;akn; auuzunda barl;kb;z.

;L;MN; TER;S;N KABLAB...

;l;mn; terisin s;d;r;b alalsam,
;s;me kablab,
C;reklerin cau basa tebregenlege
Konakga c;r;y turluk edim.

MAYMULLA BLA DAULA;MA

Maymullaga «adamma» deb k;r;;,
«Adam bolsang sen da bizni;a
T;rde, terekde turluk eding»,- deb,
C;z tamakdan k;;;r;rla.

ALANLA, B;Z K;MB;Z?

Tauga taudu deseng,
Kaydan bilding degenle bard;la.
Ayun; kesin k;re turganlay,
Iz;n ;zlarga k;re;edile.

Alanla,
Seyirden da ozub, kucur t;lm;d;
Alanla bolgan;b;zga kimleni ese da
;ynand;r;rga, t;;;nd;r;rge kerek bolgan;?

EK; DUN;YA

K;zlerim t;;;na a;;lad;la,
S;zlerim a - i;ine.

K;NN; IZINDAN...

Ba;;ma ak;l kirir zamanda
C;regime s;ymeklik kirdi.
K;nn; ;z;ndan
Cugutur kayadan sekirdi.

CAZ

Ca;il kanatlar; bayrakla;a...
K;kk;z kanatl; konar cer izleydi.
Tereze t;b;nde narat terek;ik,
K;; da k;gergen narat terek;ik,
Ol biz ornathan narat terek;ik
An; k;z;ne ilinmezmi?

UMUTCAL ATLARIM...

Birin;i - ca;agan cerimi k;rs;nle k;zlering,
Ekin;i - cazgan zatlar;m;:
Kuyruklar;, ketgen ;m;rleni ;ibinleden koruy,
;m;rl;kge at;l;b bargan umutcal atlar;m;.

;ille deb, baldrac;z deb, k;; neleni
Boranlayd;. Zaman kumu bashan t;zleden
Kazauat;; atn; ki;negenine
Sagay;b, ki;neydile ;umer, gunn, skif, bolgar,
hazar, k;p;ak, alan, kara;ay -
T;rk aga;l; tacal acirle.

Suuladan, kumladan, karladan ;;gad;la
Sauut-sabalar; z;ng;rday atl; askerle.
K;b zatha t;;;n;b, sokuran;b, c;reksinib,
Izlar;na - suuga, kumga, karga k;m;ledile
Atl; askerle, ats;z askerle. Ba;s;z askerle.

- Biz ;irib, cer bolgun;u oguna,
Cer t;b bolurga tebregendi,- deb,
S;yekle j;g;rdayd;la.
Alan; ;slerinde ua - k;rd;kla, ;egetle,
K;rd;kla, ;egetle ;uuuldayd;la.

Kazauat bargan cerde,
Asker;ile cer az;g; bolgan cerde
B;;akla, sadakla, mucurala ;smey,
K;rd;k ;sgeni da seyirdi.

B;;akla, sadakla, mucurala ;smey esele sora,
B;g;n ca;auga korkuu kaydan t;;edi?

…Acir b;r;n; s;r;b bargan;a,
;l;mn; s;r;b bargan atlar;m,
Talaklar; turub c;g;lsala da,
Ki;neuleri ;m;rleden ;tgen atlar;m.

Sizni ki;neulerigizge u;a; s;zle da bar.
Sizni ki;enlerigizge u;a; s;zle da bar.
Ki;neun; ki;enleyalmaz ki;i.

Oy meni akcal, umutcal atlar;m,
Art ayaklar; tobuklar;na deri
T;zde kumga bat;b turganlay,
Al ayaklar;n b;g;b taulada suu i;gen
Culduz ka;hal; tacal atlar;m.

Cer ca;nay cerge sarkgan terlerinden,
Ki;neulerinden K;k ca;nay,
Kuugunnga, s;y;m;;ge da terk cetdiriu;;,
Adam;a ak;ll; atlar;m.

At ;absa it ;abar degenley,
Ki;negenigizde nazmum ;abd;.

Ba;lar;g;zn; ;alman kaz;klaga ;an;;l;b
K;rsem da, k;reme
Zarandan saklagan;g;zn;.
Alay a, siz sausuz, sausuz bileme...
Kuru cigit asker;ileni s;ylar;na t;l,
Tulpar atlan; da s;ylar;na
Karalad;la ol mazall; t;bele...

Alay a, siz sausuz. Cer t;b;nde ki;neuyug;zden
;;gad;la, ;agad;la terekle, ;egetle;
Tay;;kla ki;nesele ua - gyahinik ;;gad;;
Baytallar;g;z ki;nesele - g;lle ;agad;la.

Sizni ayag;g;z basmagan cer cok -
Tuyaklar;g;z ;m;rleni k;rd;;;n kobara,
Ki;neysiz. Siz sausuz, sausuz. Sizge cok acal -
Akcal umutcal tulpar atlar;m.

KART

«Birem-birem sarkd;g;z ;aharga.
Meni da tentiretdigiz,
Koymad;g;z elde ca;arga.

Endi ua ne?
Borsuk te;iklege;a,
Kral fatarlaga kirib...

Cara;mayd; mennge ko;uguz.
Saumud-;aumud, kimdi hon;uguz -
Bilgenigiz cok.

Ertden-ingir e;ik hauan;
S;ye edim.
Kayalan;, kab;rgada mallan;
K;re edim.

Mejgitge bara edim
Namazga.
T;rt-m;rt ete edim
Arbazda.

Eski tonlar;b;zn;
T;b;b;zge at;b,
Duppur ba;nda
K;rd;kga cat;b
Krallaga onou ete edik,
Kralaga "hrr-eyt" dey edik.

G;nah; kurusun, ;ogay;b zauall;,
K;rse, «ne etese der?»- edi.
Eki mazall; k;lteni aras;nda
";u" deb, ba;han; kat; bla ;ter edi.
Alay ete ka;ha bi;enin
Arbaz;na ta;;b koyuu;an edi.

Taubiyni unutub turama,
Halisni da eskerdim k;;den.
Auruu;u bolgan hapar; bar edi,
Saulugu bla kalam;d; i;gen.

Sau bolur, Allah aytsa,
Elde em kart Aslan edi.
On ba;l; ;ydegisin
Aziyada asragan edi.

Oy, hon;ulaga kelin kelgende
E;egi bla bayrak algan
Ca;;;kn; at; kalay edi?
Alla hak;na, unuthanma.

Kelemet k;z;, sen da k;nbetge
Asr; ertde ;td;ng, Ollahiy.
Bir unuthan zat;m bolsa da,
Kim esime t;;;rs;n endi.

Ol Hanapiy degen Haramg;b;t a,
Biyag;nlay turam;d; eken?
Mal caz;u;ula kelgen sagatda
Kesini mal;;klar;n ca;;r;b,
Bizge cuk aytmay bir koygan edi.

Karak;z a kargagan;n
Koymay tura bolurmu entda?

Arabin, cang; mekteb a i;ley bolurlam;?
Ans; ol eski mekyamda
Kanga buzlab, mel cazmayd; deb,
Tar;g;u;u edile sabiyle.
On c;ln; bal;;kn; c;r;b
Kaydan kayr; c;r;d;le ;kolga.
Oho da, endi kutulgand;la.

Caz kelgendi.
Mesilerim, galo;lar;m bla
Oramga ;;ksam,
;ydegile ongsunmayd;la.
Oramga ;;g;b da ne eterikme?
Kesime u;agan can-can;uar cok.
Cer da beton t;b;nde ;ng;;hayd;,
Zauall; kesi saban bolurga termile bolur.

Elde ua busagatda az igi t;ld;:
Halk saban s;re,
Malla mu;uldab otlay.

Birsi ke;e k;;l; caugan edi.
Biyag; k;p;rn; suu algan ese,
Adamla blastdan bolu;luk saklamay,
Cagaga c;y;lgan bolurla.

Olsagatda ol men aythan cerde i;lense,
Suu ne kobsa da alalmaz edi.
Mallaga da suu tegenele
Cara;d;r;rga kerek bolur.
Birazdan a ;alk; ceter.
Elge kay;tsam
Cer;igimi kesime bermezlemi eken?

- Keteme,- dedi kart.
YA Allah sen sau tangnga ;;gar.
Tang karald;s; bla keteme.

Ertden bla i;ge ;a;;l;rla...
Onounu artha koymay;m,- dedi.
Men keteme deb ;;b;rdad;.
Keteme deb auaz;n k;lt;rtd;.
Keteme deb ayamay k;;;rd; da,
K;;s;n;b auur ahs;nd;.
;ydegisi ;s;ne bas;nd;.

- Birem-birem sarkd;g;z ;aharga.
Meni da tentiretdigiz,                Koymad;g;z ;l;rge elde.                Endi ua ne?
T;rt can;mda t;rt kab;rga,
Kirgen;ama tar kab;rga.
E;ikde da ne eteyim,
;yde da ne eteyim.
Ke;em da sag;;, k;n;m da sag;;.

Keteme men,
Elde ;y;me eltmesegiz,
;ll;kme men.
;lsem a kayda asrars;z?
Kalay asrars;z?

Kelin, kiyimlerimi cara;d;r.
Ca;, a;hang;-bo;hang; kura;d;r.
;y;m; ;z;na sat;b al;g;z,
Meni eltib i;ine sal;g;z.

B;lay bollugun sezgen edim.
Etgen korkuuuma t;bedim.
Bollukdu t;zgenim».

Ekin;i k;n kartn; elinde
Ku;aklamagan, tans;klamagan cok edi.
Ol muhacirlikden ne kazauatdan
Kay;thannga teng bolgan edi.

Karak;z oguna alg;; etdi:
Art;b;zda kalg;n, kab;r;b;zga salg;n.
Kart an; karg;;ha sanad;,
K;b;s; ua alg;;ha tergedile.

Kart eline kay;td;.
Ca;lar;ndan da kays;s; bolsa da,                S;yse, s;ymese da,                Elge kayt;r;kd; endi.

KALAY CIRTASIZ G;LLEN;?

Sabiy tuugan t;b;rga da
Ariuluknu etmem kurman,
Bat;r cathan kab;rga da
G;lleni al;b barmam.

Ariuluknu ornat;rga,
Ariuluknu ;sd;r;rge,
Har bir palahdan saklarga,
Ol ca;ar ;;;n ;l;rge!

Ne bek s;ye esem da seni,
Sennge da bermem g;lleni.

Bir ariulukga ba;ha ariuluknu
Kurman eterge bolam;d;?
Cazn; ;a;;n c;rthan;a
Kalay c;rtas;z g;lleni.

HAR NEN; DA CET; KATI...

Har neni da ceti kat;…
K;kn; da, cerni da, c;rekni da.
Har katn; hal; birer t;rl;:
Kimi ot, kimi buz, kimi car;k, kimi karang;...
Ala da k;z;u-k;z;uyu bla t;rlenedile.

Ne aman adamn; da c;regini
Bir da kurusa da bir kat;
Car;k, igi bolmay madar; cokdu.

C;rekni tintib, ol katn; tabarga
Kerekdi. ;gilik cang;z anda ;agarga
Bollukdu. Alay bla adamn; t;rlendirirge
Ong bard;. Ol a - poeziyan; da i;idi.

ENTDA T;;D;NG ES;ME...

Sen entda t;;d;ng esime,
Entda t;ng;m-t;n;l;g;m kurudu.
K;tmir da a;;n ayag; bla t;rt;b,
K;kge karab sozub uludu.

G;l;n ku; k;;;rd; kayda ese da
Cetin;i kat;nda c;regimi.
Ba;;n kayadan athan suu ayt;r
Seni kalay s;ygenimi.

Ta;n; te;ib ;;kgan hans ayt;r
Bu i;gi s;z;m; bagas;n.
Cang;z cagal; suu Koban bolalmaz
Tabh;n;; ekin;i cagas;n.

Ne deu kanatl; da u;almaz
Bir kanat; cok ese an;.
;eksiz miyiklik - Ti;ir;u -
Erki;ini kanat;.

...Sen entda t;;d;ng esime
Kayda endi ;;dar;a bolum?
C;regimi al;b koluma
Karga, suuukga ;;gar;a boldum.

Cankoz da ;;gad; alay
Sebeb izlegen;a kardan.
Gokgan; da c;regi car;lsa,
G;lleri karayla andan.

Cerge ;an;;lgan sans;z ;;b;kla da
;uuuldayd;la terekle bolub.
Sen cerde, c;rekde bolub
Kalay uyur ca;aunu kan;?

Sen entda t;;d;ng esime...
S;t;a uyub turgan k;l;m;
Urgu; bla urgan;a etding.

;AHARNI BA;INDA AY

Ongda da ala,
Solda da ala,
Kayr; karasang da ala -
Adamla.

;yle, arbala, adamla.
Arbala, ;yle, adamla.
Adamla, ;yle, arabala.
;ahar...

B;ge;e ua terezeden karab,
K;kde tolgan Ayn; esledim da,
Anam; k;rgen;a boldum.
Duniyaga cang;dan kelgen;a boldum.

Mazall; Ay ;aharn; ba;;nda
Kim bolgan;m; t;;;rd; esge.

Adamla da erigedile bir-birinden,
Culduzla da erigedile bir-birinden.
Adam culduzga, culduz adamga
Karau;and;la ol zamanda.

Adamga adamdan, hauadan,
G;rc;ndan, suudan, s;zden
Kays; bagal; bolur?
Begirek kays; kerek bolur?

Bar; da bir;a bagal;,
Bar; bir-biri bla baylaml;.
Ca;au ;;;n, ca;ar ;;;n
Alan; bar;n saklarga kerekdi.

..Tolgan  Ay ;aharn; ba;;ndan karab
Bu zatlan; sald; esime.

KAYDASA, ANGILI ADAM?

Bu mazall; ;aharda kimni ese da
Tilegi-karg;;; kab;l bolub,
Tang alaga terekleni
;apraklar; t;menlege burulub
;;kd;la. Bu seyirlikni k;rgenle
Alga algasagan oguna etdile,
Iz; bla ua...

;apraklan; s;d;r;b,
Butaklan; s;nd;r;b,
Bir-biri bla c;rt;;;b
Tebredile. Terezeden karab
Bu i;ni k;rgenimde
Iyl;kgandan k;zlerimi k;sd;m.
Homo sapiens, kaydasa sen?

AM;N

Cagada
Kum t;b;nde kalgandan ese,
Tengizde
Tolkun t;b;nde kals;n kay;g;m.
Amin.

;;B;NLEGE  U;AMAYIK

;g;zn; m;y;z;ne konub, ;ibin:
«Biz saban s;r;b kelebiz»,- degen;a,
Halk;ma hay;r;m tiymegenley,
«Kara;ayl;ma» deb, nen;a k;;;rd;m.

«K;nme» degennge da, k;lmey karagan
Ak;lmanla mennge da t;ng;lad;la.
«Kara;ayl;n; art;k m;y;z;m; bard;?»-
Dedile da meni targa t;yd;la.

Kertisi bla da kimdi kara;ayl;,
A;h;l;g;, ba;hal;g; nedi?
Tili, curtu, adeti da bar...
Kimdi da kara;ayl;, kaydad; ol?

Nen;a kitab okudum ese da,
Kara;ayl;n; k;ralmayma s;fat;n.
;;in, sag;;;n, kadar;n
T;z;;a suratlayalgan cok.

Kat;;d;rganla ua ceti;ebiz
S;nd;r;b, u;uz etib, calgan suratlaganla.
;tligibizni, tumakl;g;b;zn; da
Zaman ke;erik t;ld; bizge.

Saban s;r;b kelebiz degen ;ibinlege
U;amay;k biz, caz;u;ula.
Halkn; cars;uun cazay;k,
Halkn; caz;uun cazay;k,

Ol zamanda s;z;b;z,
Burunngulan; s;zleri;a,
G;rc;nnga, akga teng bolub da kal;r.

K;SEYME

C;regim bir bek k;ygen sagatda
Git;e sagat;mda duppur ba;;nda
Calan ayaklar;m; k;yd;r;u;; ;;kn;
Bir bek k;seyme.

;G;D; KALAY...

S;le;seng da,
;l;ms;z bolurga caraysa ana tilinge.
Ca;asang da,
Ca;arga bolu;asa curtunga, halk;nga.
;lseng da,
Toprak bolub ko;ulasa tuugan ceringe.
;gidi kalay.

BA; KUSA...

Can; saulay cerge basd;rd;la.
T;zl;g; ua, kara cerden ;;g;b,
Ba; kusa, karad; duniyaga.

CA;AU ;Z;LMEZ

Bir bu;uuu, kayg;s;, cars;uu
Bolmagan kim bard; bu duniyada?
;zge b;teu adam uluga t;;gen korkuu
T;ppe t;kleringi ;rge turguzad;.

Dag;da adam "hayt" derge k;re;edi,
K;kge, cerge da umutlu karay.
"Ba;ha tolu bolsun" deb, urunad;,
Mal k;tedi "k;b bolsun" deb.

Alay a korkuu ketmeydi k;lden:
A;;ng-suuung, solugan hauang da
;l;r ot bolub bo;asala -
;;ingden, k;re;ingden, b;teu ca;auungdan da
Ne hay;r, ne magana?

;o, ming-ming c;ln; adam ulusu
Kan da, ter da t;g;b, nege,
Nege k;re;e edi em ah;r;nda
Kesi kesinden bo;ar;k bolub?

Tuuduklaga tillerin, curtlar;n
;l;ms;zl;kn; koygan;a koyub,
Ketgendile ata-babala. Biz a,
Biz ne koyar;kb;z tuuduklaga?
Tuuduklar;b;z da bollukmudula, kaydam...
Ah;rzaman k;lekgesi 
;s;b;zge t;;gendi b;g;n.

Alay bolsa da, ;rge karamagan
K;rl;k t;ld; k;kn;, culduznu da.
"Hayt derge». Bu eki s;z
;l;ms;zl;kge eki atlam.

;;b;las; bard; deb,
K;kge karamazga bollukmudu?
Adam ulunu mingc;ll;k colu
Bizni kolubuzdan ;z;lmez,
Bizni t;l;de tohtamaz, ogay!

KUTHARIRLA DUN;YaNI...

Ay da k;kden u;halay kelib,
Kaya erninde tohtagand;.
C;rekden da ;;g;b ketib
M;dahl;k ke;eni tolturgand;.

Curtda Cang;z Terekni
;uuuldagan;n e;itgen;a bolama.
M;lek kanatl; ana tilekni
Alamladan, zamanladan da ;t;b,
Ca;auga salauat etib
Aylanngan;n sezgen;a bolama.

Kal;ubalada ana ca;;na
Etgen tilekni k;;;-kudreti
Anam; tilegine ko;ulub,
B;g;n meni ;;rmaudan saklayd;.

Anala ketsele da Ana til kalad;,
Atala ketsele da Ata curt kalad;.

Ana tilekle ktur;alagan,
Ana c;lamukla tazalagan
Cer da, caralar;n ayazga tuta,
Burulad; alk;n alg;n;a.
Alay a, rahat, soluuun alg;n;; -
Cang; kayg;la, cang; carala...

Alay a igi umutla, corala,
Ana tilekle, taza c;rekle, ;tg;r k;k;rekle
Kuthar;rla duniyan;, kuthar;rla.

B;R;N;; KARA;AY PA;ANI-GENERALNI
MAGOMETLANI SOLTANNI S;Z;

Tuugan cerimi bir uuu; toprag;n
Duua ornuna c;r;td;m k;k;regimde.
Andan s;yl; medal, orden da cok
Dedim, uru;la otuna kirgenimde,
Andan bagal; zat cokdu dedim
Curtsuz kalganlan; k;rgenimde.

Curtuma, halk;ma t;z bolurga k;re;dim...
Kazauat ;rteni ne terslik t;t;n;
Cabalmad;la menden anam; t;rs;n;n.
K;ynalgan, a;;gan k;z;uyumde ol,
"Balam" deb kelib kat;ma s;yeldi.

Ol uuu; toprak, anam; t;rs;n;
«Hayt» de deb, elden caz;lgan  kag;tla,
K;b k;y;nl;kn; boynun bururga
Es da, k;; da berdile mennge.

Onoulandan toguzu c;g;lgan cerde
Alga bar;rga borbay;m cetdi ese,
An; ;;;n da raz;l;g;m
Tuugan atama-anama, curtuma.

Ne ca;;r;u, men da korkdum
;l;rge, sakat bolub kal;rga da.
Alay a, bar;ndan da bek korkgan;m -
Kara;ayga tamga t;;;reme deb.

Cigitni mahtauu kralga, duniyaga,
Homuhnu bedi;i ;y;ne, eline.
Art;k da bat;r bolurga k;re;dim
Sak bolgandan milletime.

;; cau bla t;; cau, eki tirmen ta;;a,
Un eterge izlesele da bizni,
Ba; t;zl;kge iynannganlay turduk:
Bo;lamad;k kesibizni,
Ta;lamad;k esibizni.

Suusab uzathan taulu ti;ir;u,
Mahtauga t;l, sennge terildim.
K;l;m ne igi bolgan k;nlede da
Tau ba;laga, Hurzukga termildim.

C;l;, ;;n; bla da em tamadaga -
Taulan; generalissimusu - Mingi Tauga
S;y berib, asker;i;a ;td;m.
Ana tilimi men da bir s;z;,
Ata curtumu men da bir ta;;,
Koldan kelgen;a kulluk etdim.

;;rtda meni i;egim cokdu
Ca;ar;na halk;b;z, tilibiz.
An; ;;;n etdik kazauat,
An; ;;;n k;r;ld; k;b;b;z.

Kaz;kl;k etalmagan ;;b;kl;k etsin,
Alay e;iledi ;alman.
Alay saklan;r taulunu ba;has; -
Kaz;kl;k etalmagan ;;b;kl;k etsin.

Alay saklan;r duniya t;n;l;g;,
Ca;au saban; alay saklan;r.
Kayda bolsak da unutmay;k
Kaydan ;;kgan;b;zn;, kim bolgan;b;zn;,
Unutmay;k adam bolgan;b;zn; -
Adam ulusu alay saklan;r.

KANATLI

Men kanatl;;a ca;ayma,
Ki;ige zarl;g;m, tarl;g;m cok.
Allah bergen a;n; a;ayma -
Bir k;n;m a;, bir k;n;m tok.

Kanat tauu;umu e;itir-e;itmez
Terek kol bulgayd;: "Konag;m keledi",
Meni ua k;n k;zarthan bulutnu
Ak imba;;na konar;m keledi.

Alay a andan - k;kden, miyikden -
K;y;nl; cer k;zge art;k da tuurad;.
Kayg;n; ot tili t;rt can;na sozula,
T;n;l;kn; can;n tamag;ndan suuurad;.

Alay a, ne k;y;n bolsa da bolum,
Adam t;rnaklayd;, karayd; ;rge.
Allay k;z;ude k;kn; c;lamugu da
K;n tayak bla sarkad; cerge.

Kanatl;ga k;k boz k;r;nedi,
Cerni auur hauas; ;abhand; k;kge.
Ol s;ye, s;ymey ese da konad;
Buku bashan muual terekge.

An; k;k tengli k;l; car;r;a,
K;n tengli kuuan; kayda duniyada.
Terekni t;;;na ;;kgan can;;a
K;r;nedi terekde kanatl;.

...Men kanatl;;a ca;ayma.
Erkin t;lme ca;arga alay.
Men kanats;z;a ca;ayma
Alay ca;agan andan da aman.

Kanatl;;a ca;agan bla
Kanats;z, k;ls;z ca;agan -
Ala t;lm;d;le
Duniyan; artha iyib barganla?

Ca;arga ua kerekdi alay -
Kayg; ulusa da c;rekde,
Cerge athan nart;h b;rt;klering
Culduzla bolub ;agar;k;a k;kde.
Ayhay ca;ayalsang a...

Ca;auga iynan;unu, ;l;ms;zl;kn;
Kudreti c;regingden ;;g;b,
Ba; kusa k;zleringden,
Saula k;; ala s;zleringden
Keterge da alay kerekdi.
Ayhay ketalsang a...

KISHA ";"-Y;NGME SEN;
 
Kara;ay!
Men k;sha "i"-yingme seni.

Alay a, b;rk;m; ;rge at;b,
Kuuanama,
Git;e barmak da as;u degenley,
Men da bir cugunga caragan;ma,
Men da sennge kerek bolgan;ma.

Bolmasam da seni ba;;ng -
«K» harifing - Kar;ang - Kadau Ta;;ng,
Bolmasam da seni
"Ara"- l;g;ng, aral;g;ng, ara baganang,
K;shak;l, k;sha "i" bolsam da,
Uzun eterge izleyme ca;auungu, tarihingi.

Seni kuragan harifleni
Izlar;ndan barama car;m ;alk;;;;a.
Sen saulukda mennge ;l;m cok,
D;r;den ;;kmam can;m ;;kg;n;;.

Seni ba;;ng ogay,
Ayag;ng bolgan;m da,
Ba;;ma s;yd;.
Alay a, ayaks;z
T;ngek, ba; da nedi?
Alay a alas;z
Ayak a nedi?

Kara;ay!
Men seni saf;ngda ;l;ms;zme.
Sensiz - terekden ;z;lgen ;aprak -
Maganas;zma, cans;zma, ;ks;zme.

Kara;ay! Biz
Bir-biribizni kurayb;z.
S;zn; kurayb;z.
Tilni kurayb;z.
Halkn; kurayb;z. Alay ca;ayb;z.

Ans;, biz - ceti harif -
Ceti s;naudan ;talmay,
Ceti col ay;r;lgan cerde
Birigib onou etalmay,
Git;e ulluga t;ng;lamay,
Ullu git;ege t;ng;lamay,
Bir-biribizge kay;r;l;b,
Ayr; bolub, ay;r;l;b,
;a;;lsak - Kara;ay ;a;;ld;.
Culduzla da, k;k da tururla,
Ceti culduz a cok - Cetegeyli cok.
K;k kalay carl; k;r;n;r.

Kara;ay!
Men seni k;sha "i"-ying bolgan;a,
Sen kesing da adam ulunu
K;sha "i"-yi eseng da, kim biledi.
Adam ulu kesi da - kadarn; k;sha "i"-yi,
Kadar kesi da ;m;rl;kn; k;sha "i"-yi...

Kara;ay!
Sen zamanladan, alamladan da ;t;b,
Ayaklar;ng, kanatlar;ng da s;narga cetib,
Bal;;kn;, karn;, karang;n; da c;r;b,
K;n car;kga k;n car;k;a bargan
D;ld;r eseng,
;ubur t;y;lgen kuyrugungma seni.

Ba;ha zatha fahmum, kar;uum cetmey,
Seni ;ibinden korurga caray esem da kuru -
Ol da nas;bd;.

Kara;ay ;yn;
T;b ta;;, kab;rgas; da t;l,
Terezesi, e;igi, ;ardag; da t;l,-
Ocag;ma men.
;y - c;l;udan, men a - kurumdan
Tola barab;z.

;yde ot  etilgeni,
Kazan kaynagan;,
Ocakdan t;t;n ;;kgan; -
Halk;m ca;agan;
Kuuan;d; mennge.

Men - ocak,
Kurumdan, cal;ndan tola esem da,
Can;mdan toya esem da, -
Bir issi, bir suuk bola esem da,
K;n amannga a;;k tura esem da,
;;im ot, t;;;m buz bola ese da, -
Kadar;ma raz;ma.

Kara;ay ;yn; ocag;ma men.
Kerti da «tatl;d;, bereketlidi Curtnu t;t;n; da».
;yn; c;l;udan tola bargan;n sezeme da,
Kesimi kurumdan tola bargan;ma da k;ynalmayma.

;y-El-Halk c;l;n;r, ca;ar ;;;n,
Mennge k;yerge, karal;rga kerek ese,
Raz; bolub k;yeme, karalama.
Alay turama ;y ba;;nda, k;z tuurada -
Ocak;a da t;l, bir bayrak kibik...

Kara;ay!
Men k;sha "i"-yingme seni.
Alay a, kayr; da iy,
Sen sauluk da
Menden miyik "i",
Menden uzun "i",
Menden tolu, menden boylu, menden ullu «biy»
Bolmagand;. Cokdu. Bolluk da t;ld;.

Senden carat;lganma. Seni bla carat;lganma
Seni bla ca;ayma.
Seni ;;;n ;ll;kme. Seni bla ;ll;kme.
Sensiz a - ka;an da ;l;kme.
Hou, aualdan ah;rga deri seni blama men.

Kara;ay!
K;sha "i"-yingme,
K;sha iligingme seni.
Bu Ay tilibiz a, ana tilibiz a -
Sar; ciligingdi seni.

MENME DED;M...

K;k ca;nad;, k;k;redi -
«Ol menme»,- dedim.
Terek saudan titiredi,
«Ol  - menme»,- dedim.

TEREKN;  KORKUUU...

K;k, cer da birden tebgen
Bir karang;, kara ke;e
Terezeleni kag;b,
Terek d;galas etdi.

Ku;dan ka;;b, m;ll;g;n
;yge athan k;g;r;;nden,
Cok edi ba;hal;g;.

Alay a, aytd;:"Korkma,
K;k meni k;yd;ralmaz,
Cer da cutub koyalmaz,
Cel da s;r;b ketalmaz.

K;k bla Cer - Atam-Anam.
Cel ;au;al;r. Tang atar.
K;n ayaz;r. K;n tiyer...
Meni cang;z ayag;m; ua
Adam baltas; keser.

Meni calan ayag;m;
M;;h; bla tartarla,
Deb, bu k;y;n k;z;ude da
Oldu tamam korkgan;m.
Sen meni adamdan sakla.
Kalgandan
Kesim kutulurma men".

K;k, cer da birden tebgen
K;yama ke;e terek,
Terezeleni da kag;b,
Alay ayt;b k;;;rd;.

;M;RLEN; AUAZI

Curtda Cang;z Terekni
T;rkde, Arabda - cetegi,
Alay tuugan ceribiz -
Mingi Taunu etegi.

Bar da kara, el sana:
Be;tau can;, Narsana,
Terkden Labaga deri -
Ata-babala ceri...

Ceribiz neden da bay:
Arh;z, Mahar em Dommay -
Alk;n ariu saklanngan,
Saulay duniya suklanngan...

...Cerleribizni s;y;r;b,
Bizni tauga t;yd;la.
Artda andan da ay;r;b,
K;ns;z-curtsuz koydula.

B;g;n a ne... curtda da
Curtsuzla;a ca;ayb;z.
Essiz bolub ab;z;rab,
Mankurtlaga u;ayb;z.

Kar;a i;legen kalala
Tebregenle oyulub,
Milletibiz t;b bolad
C;ldan c;lga coyulub.

Bizni cokdu ki;ige
Art;k cer-suu dauubuz,
An; esde tutsunla
;ohubuz em cauubuz.

K;ble ;l;b ketdile,
K;ble ;ekdile azab,
Bolur ;;;n halk;b;z
Ba;;na erkin, azat.

Ma bizleni halk etgen -
Curtubuz em tilibiz.
Ala ;;;n a serme;ir
Har bir cetgen t;l;b;z.

Kallay bir t;z;b turduk,
T;; bla bo;almad t;z;u.
B;rk kiygenle kobuguz,
Bizge cetgendi k;z;u,
Ol Kaytuk aythan k;z;u.

Turgandan ese b;lay,
Til tutulub, gire;ib,
;lgenibiz a;h;d;
Erle kibik serme;ib.

Kul bolub tobuklan;b,
Ca;agan;b;z bollukdu.
"Adam eseng - azat bol",
Ol Allahdan buyrukdu.

"Millet eseng - erkin bol",
Allah aytad; alay.
Bir ki;ige boysunmaz
M;ndan ar; Kara;ay.

Biz b;g;n da ke;iksek,
Tambla cokdu, bileyik.
T;;ekde ;lgenden ese,
Er;a e;ikde ;leyik.

Boynubuzda - duuala,
Belibizde - kamala,
Bizge " cigit boluguz"
Deyle ata-babala.

Amanti;lege bereyik
Bar;b;z da iriyat.
Tohtamay;k, bolgun;u
Kara;ay - Cumhuriyet!
Tohtamay;k bolgun;u
Kara;ay Cumhuriyet!

KARILGA;  UYA

1. Ka;

;y;m; ;orbat;nda
Kar;lga; ;y;rden kalgan uyada
M;dahl;k gurt ;;garad;.

2. Caz

;y;m; kab;rgas;nda
Kaytalmay kalgan kar;lga; ;y;rn; uyas;ndan
Tolmay kalgan murat;m; kekel;igi karayd;.
Ogese, ol,
Ozgan c;lla-celle-esge t;;;r;ule
Kozgagan t;k-camm;d;, salamm;d;?

AHIR K;N

Culduzladan tutarga k;re;e,
Auad; tam;r; kesilgen terek.

TOBUKLANIU

Tilek;i karad;ng -
K;zlering tobukland;la.
Auaz;ng cal;n;ak ;;kd; -
S;zlering tobukland;la.
Dag;da bir adamn; all;nda
Tobuklanmaganma deyse.

;;  COL

1.
Kesin eki t;rl; saklarga bollukdu:
C;y;r;l;b, kat;b, ta; bolub, ne da
Kay;r;l;b, ;s;b, ba; bolub.

2
Kesin eki t;rl; saklarga bollukdu:
;;ganl;la;a ne da ;uuutlula;a.

3
;;;n;; col da bard; -
Bizge buyurulgan ak col:
Ol da - Hak col.

MARDA

Tengni, ;ohnu da sans;z etme,
Alay a, tab cuuuknu da
As;r; cuuuk koyma.
Kitab t;l, ca;au ;retedi alay.
Har neni;a,
Suuukluknu, cuuukluknu da
Mardas; bard;, ;egi.

NEN;A ADAM...

K;nle, Ayla da tutula,
Celimauuzladan da kutula
Kelgendile. Alayd;. Alay a,
Kutulalmay da nen;a adam
;lgen bolur...
Celimauuznu tutar;a
Kesleri egerle bolalmay esele da,
Kara k;n egerleni uyathanla,
Sau bolsunla.

ER;REY BLA ORAYDA

Erki;i taukel uzalsa da i;ge,
Bedi;ge, i;i ashad;,
Ayt;l;nmay kalgan; ;;;n
Erirey, Dolay, Apsat;.

Dolayn; c;rlay i;ledim
Kelgeni kibik alg;ndan.
An; ;;;nnge nazmumu
May; k;b boldu ag;ndan.

Karab-karag;n;; ay;r;b
S;zn; sabah;n-salam;n,
;;imi kolayl; etdi
Erireyni da salam;.

Apsat;n; c;r;n c;rlad;m:
Kiyik s;zle k;t; boldula,
Teblenngen s;zle miyik boldula -
An; hay;rga coralad;m.

K;kge, cerge da karad;m,
Babalar;n eskergen elliley.
Kartcurt, Hurzuk, U;kulan degen;a -
Apsat;, Dolay, Erirey.

;zge ;s;b;zn;, k;l;b;zn; da
;gi etgen ;ynayd;, ;ynay.
Ti;ir;unu can;n k;ynay,
Ca;agannga er derge bolmaz.

;ynay. ;ynar. Bellyau. Tuz-dam.
Tilek. Alg;;. K;u. Sar;n.
;ynan: ;ynay-Satanay -
Ca;au-ariuluk. Tab;n.

Uzak culduzda ca;a,
Nart;h oguna or Ayda,
Alay a t;ng; bermez
Cerde tuugan Orayda.

;m;rde da ;lmezle
Dolay, ;ynay, Erirey.
Bu c;rlan; c;rlasa
Ta; c;rek da erir, ey!

APSATI

Miyikle;a agarad;la s;zle.
Alaga karay da, kamay,
Sokur bolub kalad;la k;zle…
Oy Apsat;!

Kiyikle;a barad;la s;zle
;rleden-;m;rleden ;;ngab.
Cang;z biri aca;maz;a, ;lmez;a
Men alaga s;r;u;; bolurga izleyme.

Tab em kar;usuzun, rah;n;n da
Zamanla b;r;s;ne az;k etmem,
Alan; cang;z birin caz;k etmem,
Karab, bag;b, c;lt;rat;b tururma.

Men s;zn; Biyn;ger kiyikni;a maramam.
Ata curtumu kadau ta;lar; - nart s;zle,
Curtda Cang;z Terekni - Ana tilimi -
K;z ca;lar;, k;k ;apraklar; - iynarla,
Bellyaula, k;ule, alg;;la, c;rla, tauruhla...
Sizge ulluk;ll; bolgandan kadar saklas;n.

Sizni kurutsam, sizni unutsam -
Kesim unutuldum, kesim kurudum,
Biyn;gernikiley kesilib colum.

S;r;u;a cay;lgand;la s;zle.
Alaga Aymu;;a kararga izleyme,
K;z;uyunde alt;n ko;harn; ko;a -
Cang; magana bla i;lendire alan;,
Tukumlar;n tas etgen koy,
K;;l;den k;;l;, ariu bolur;a ala.

C;y;n canl;dan, Magul;a karna;ladan da
Saklarga izleyme alan;.
;zge alan; k;lge ketgen t;releri bolsa,
Izlar;ndan men da keterikme
Kalam;m;, defterimi da al;b.

;zge Apsat; kiyiklege;a, men da s;zlege
S;z Teyrisi bolurga izleyme, Teyri.
S;zlege cayl;k, mekyam da - defterle, kag;tla,
Bu kalam a - koy;u tayag;m meni.

Ogay, s;zn; ornu c;rekdedi, c;rekde,
An; colu c;rekdendi c;rekge.
S;z Teyrisi ;z terisin kablat;b,
C;regin, m;y;s;n da a;at;b
Colga alay a;;rad; s;zleni,
Kadar alay kuragand; bizleni.
Alay ese, i;ley turganlay ;l;rge,
Alay ese, ;le turganlay da ca;arga!

UNUTURMA

Har tak;ykada esge t;;;re da,
;a;arga cete,
Sakat, uru;da kalgan san;n unuthan;a,
Unuturma Seni.

SIN TA;DA CAZIU

Men 100 c;lda ketdim duniyadan...
An; ;;den birin cuklab a;;rd;m,
;;den birin da maganas;z zatlada,
Uuak kayg;lada ;td;rd;m.
Alay bla meni ca;agan ;m;r;m 33 c;l.
K;b;rek ca;arga ua bolluk edim...

AMAN KI;

Kar. Ay. C;rla.
Kara;ayl;la.
Kart. Ayt. C;la.
Kara;ayl;la.

Daula. Caula. Colla.
T;zle. Tersle. Dersle.
A;l;k, calannga;l;k.
;l;kle, ;l;kle, ;l;kle.

Ka; - tauladan k;yama ;zgen
Mazall; sarg;ld;m ;aprak,
Cel s;r;b g;y; buzlaga,
Kum t;zlege da urdu seni.
Alay a,
Cazg; haua aylannganlay
Tuugan tereginge ornald;ng kelib.

Arada ua - uuat;lgan ta;la;a, c;lla,
K;z ca;la;a, c;lla.
Adamn; can;n talagan c;lla,
C;rek kan;n calagan c;lla.

Ka; bla cazn; aras; 13 ;y;k -
13 c;l uzunlugu bolgan aman k;;.

Kart, ayt. C;la.
Kara;ayl;la.
Kar. Ay. C;rla.
Kara;ayl;la.

Taula. Saula. C;lla.

KABLAN ESE K;L...

S;z, ;aprakdan koy, ta;dan da ;ter -
Kablan ese, k;l.
Kag;tha, bayrakga;a,
Kablan da ;l.

Bu kag;t t;ld;, ;aprakd;,
Teyri terekni ;aprag;.
Anga can;ng; salmasang
Ol tillenmez.

Til terekni s;z ;apraklar;
;uuuldab turur ;;;nnge,
Mang;lay tering bla, c;rek kan;ng bla
Sugar;rga kerekdi an;.

";egetni saklag;z",- deb, caz;l;r
Degen umutda
Terek kag;tha burulgan bolur...
"Alay cazar;k bolsalam;
Kese edile meni...",-
Degen ese da, kim biledi.

Teyri carathan terekni
Can;n adam ald;.
Alay a ol kesini can;n
Ala turgan;n artda ang;lar;kd;.

Kag;tda kuru t;z; caz;ll;g;na,
Terslikge-art;kl;kga kar;;; s;z ayt;ll;g;na,
Bir terekni k;;; bla sau ;eget saklann;g;na
Hak k;l; bla iynanalsa edi terek,
;l;mge taukel t;ber edi...
T;zer edi
Cang;z ayag;n m;;h; bla tarthanlar;na da...

Alay a,
Terisin s;d;r;b, kan;n s;g;b,
T;rt san;n uuak-uuak tuurab,
Defterle, kitabla etib,
Alada da ;t;r;kn; cazsala,
Kalay t;zs;n anga terek-c;rek.

K;kden kelgen car;k;a,
Cerden ;;kgan m;rzeu;a
Bagal;d; s;z.
Korkgandan ;t;r;k ayt;b,
;tlikden, zarl;kdan, ne da
Mahtauga, bayl;kga k;z;nngandan
Ters ayt;b, kimge bolsa da betsinib,
S;zn; beti bla oynamay;k.

...Ata-babalar;b;zn; s;n ta;lar;n
Caula kab;rladan keltirib,
;ylerine bash;;la etib,
Arbazlar;n t;;eb,
Cang; Ay bla culduznu
Kir ayaklar; bla teblegenleri...

Kartlan;, sabiyleni, ti;ir;ulan;
Tutmak etib, i;letirge deb
C;k vagonlaga hayuanlan;;a urub
(Hayuanlan; da c;ymayd;la alay)
Tun;ukgan tun;uga, ;lgen ;le,
Uzak t;zlege al;b barganlar;...

Caulan; egetleri
Anda-m;nda kalganlan; tutub,
Ba;lar;n kesib,
A;ha, sauga alganlar;...

;lgenleni as;rarga adam tab;lmay,
;l;kleni ;;rmarga kebin tab;lmay,
Adam ba;lan; itle kemire
Aylanngan zamanla...

Fa;izmni t;rs;n; ba;ha bolsa da,
K;l;g; kayda da birdi.
Ol cang;rmaz ;;;n,
An; aygaklaganlay tururga kerekdi.

Ne a;; bolsa da - s;zn; t;z;,
T;z adamn; s;z; kerekdi.
;ynan;u, I;an;u, Ca;au
Cang;z alay bla saklann;kd;.

S;z, ;aprakdan koy, ta;dan da ;ter,
Kablan ese, k;l.
Kag;tha, bayrakga;a,
Kablan da ;l.

T;; BLA T;N

Burun kibik kele edi anam...
C;r;geni k;l;me as;u.
Erlay ;ab;b ;eleklerin alsam -
;elekleni t;b;n cabhan bir suu.

"Balam,-  dedi,- t;rlenngenimi k;r;b:
Tarkaygand; i;er suuum meni.
Dag;da colda kuru barmay;m deb,
Suu cugu etgenme ;elekleni".

T;;;mden kara ter bas;b uyand;m,
Tang alas;nda ;yge ;abd;m andan.
...Kara suudan ;eleklerin tolturub,
Burun kibik kele edi anam.

ADET; ALAYDI

Cau curtubuzga cutluk etgeninde
Ana tilibiz bizge curtluk da etdi.
«Carl;n; iynegi ;g;zl;k eter»,
Degen;a ang;la;;nmas;n ans;.

;g;z degende ua, bizni ;g;z;b;zn;
Tili Mingi Taunu buzun calaganda
Kuyrugu Be;tauda ;ibin korugand;.

"Curtnu ariulugu ba;;na azab",
"Halkn; i;ley bilgeni ba;;na cau"
Degen ayt;ulada da bolur t;zl;k,
Alay bolsa da, ;;dad;k, t;zd;k.

Kaydad;la ol ;;;n urganla -
Halkn; coyarga onou kurganla?
Kaydad;la, kaydad;la ala?
Aman car; kald;la ala.
Halk a burunngu curtunda ca;ayd;,
T;zl;kn; i;i, adeti alayd;.


KORKUULUDU

Nen;a caz;u, nen;a belgi,
Nen;a bildiriu:
Barma - cannga korguuludu.
;rleme - ca;auga korkuuludu.
Tiyme, basma, a;ma, ;a;ma,
Cazma, s;le;me... -
Cannga, ca;auga korkuuludu.

;eksiz Alamn;
Kayda ese da uzag;nda
Ca;agan k;k insanla,
Ang;l; insanla
Cerge salgan belgi, caz;u:
Ca;arga korkuuludu -
Anda adamla ca;ayd;la.

"HAYT" DERGE

San;n barmak bla sanar;a git;e halkd; deb,
Caz;u ba;;b;zn; s;lamagand.
Ne k;y;nl;k kald; bu duniyada
Bizni halk;b;z s;namagan?!

Git;e ese da, k;rgen k;y;nl;klar; ullu,
Az ese da, k;b palahdan ;td;.
Adams;z kalgan ;zenlede ulub,
;yesini c;lauun iti etdi.

Bir ki;ige h;yanat; bolmay,
Ta;ha, terekge tab;na ca;agan halk,
Azdan kald; talk bolub keterge...
Sau bol, Kar;a, ki;iliging ;;;n.
Biz b;g;n da tuugan ceribizde
Ca;ay esek halk bolub, el bolub,
Seni, seni;alan; k;;lerindendi.

K;y;nl;k a boran bolub, cel bolub,
Terekni audursa da, ta;n; kobaralmad;,
Kara;ayn; Kadau Ta;; turad;.
Mingi Tau da k;z;b;zge tuurad;.
An; buz s;mmeklerin eme,
Kara;auayla da ;sedile, ;se.

Bizge kar;usuz bolurga carar;k t;ld;,
Kar;usuz bolsak - otubuz cukland;.
B;llay halkn; ca;; bolub,
Kar;usuz bolgandan ese,
;l;b bu kara cerge kirgen k;b da igi.

Halk;b;z "hayt" dey kelgendi,
"Hayt" derge kerekdi bizge da.
"Hayt" dedi ink;ylab;; Umar,
"Hayt" dedi nazmu;u Kays;n,
"Hayt" dedi Soltan inaral,
Cigit Harun da an; osiyat etdi.

K;y;nl;klan; b;kgen halkn; ca;lar;,
Art;kl;kga boysunmagan halkn; ca;lar;,
;rge ;htem tuthanlay ba;lar;n
Ca;agan, ;lgen da eterle.
Alaga kartla da
Nartlaga;a c;r, alg;; eterle.

B;L

Koy;u tayag;m; sizni arbazda ;an;;b ketsem,
Ol tam;r iyib, terek bollugun bil.
Ba;ha arbazda kuu tayak k;rseng a,
Ba;;nda da ongngan ;;rpa b;rk; bla -
Ol «karan;ha»  men bolgan;m; bil.

BAZIB  AYTIR  ED;M...

Men k;;n; kar;n-buzun eritirme,
K;;n; kar;n-buzun eritirme,
Kar;n-buzun eritirme,
Eritirme.
Colga,
Sen kellik colga,
Sen ;;ara kellik colga,
Sen s;y;ml; ;;ara kellik colga,
Sen caz;a s;y;ml; ;;ara kellik colga,
Culduzla, g;lle, cank;l;;la bolub,
T;g;l;rme.

Ayak t;b;ngden culduzla u;a,
Eki can;ngda g;lle ;aykala,
Cank;l;; belinge ;;rmala,
Kelirse.
Cerni,
N;r canngan Cerni,
Ca;il n;r canngan Cerni
T;ppesinde
Ariuluknu belgisi;a,
Ariuluknu-S;ymeklikni belgisi;a,
Ca;aunu-Ariuluknu-S;ymeklikni belgisi;a,
S;yelirse.
Kol bulgay,
Adamlaga, Alamlaga kol bulgay,
Belgili, belgisiz duniyalaga da kol bulgay,
Sirelirse.

;a;;ng t;g;l;r bu Cerni ;s;ne,
C;lamugung sarkar bu Cerni ;s;ne,
Adam c;regine u;a;
Bu k;y;nl; Cerni ;s;ne.

Seni har ;;rmaudan saklar ;;;n,
Har ;;rmaudan saklar ;;;n,
Saklar ;;;n,
Bu Cerni,
Adam c;regine u;a; bu k;y;nl; Cerni
Saklarga kereklisin bileme.
Bu Cerni an; ;;;n iynaklayma,
Seni ;;;n tans;klayma, ku;aklayma.

Bu Cerni har ne t;rl; palahdan, k;y;nl;kdan
Art;b, tazalab bo;asam,
K;l;m rahat bolub, baz;b ayt;r edim:
S;yeme seni, culduz k;zl; k;g;r;;n;m.

OL T;LM; ED; ?

Cazn; kanat t;b;nden t;;gen;a,
C;uyuldeydi ;orbat ;;p;;k.
 
...K;;n; bir k;yama k;n;nde,
Auuzunda da g;rc;n burhusu bla,
Oramda buzlab turgan a ol t;lm; edi?

UYA  ETED;

Kulag;na m;;h; tauu; kele,
Kanatl; terekde uya etedi.

KANATLILA BLA T;;;RIULA

;;p;;klan; car;k c;uyuldegenleri,
K;zlan; kuuan;l; k;lgenleri...

K;z art;nda uzaya, ta;aya bargan turnala,
Ahs;n;b, alan; ;zlar;ndan karagan ti;ir;ula…

Cazn;
Ti;ir;ula bla kanatl;ladan alga sezgen
Bir can bolmaz.
Ka;n; da...

KARA SUU

"Kur; sanlada begigen ol temir can
Terk ;;kmayd; b;llay tulpar sanladan..."
Umarn; can;;a ;;gad; kara suu,
Ay;r;lalmay t;ngeginden-kayadan,
;m;rleni ay;r;lalmay kayadan.

Kesi da ;rge, k;kge ketgen koy,
K;kleden, miyikleden keledi enib,
Tuugan cerine c;regi erib,-
;zenni ;l;ms;z can; kara suu.

Peliuan kayan; car;lgan c;reginden
Kan;a urad; kara suu, kara suu.
Caral; kayan; deu ;;;n;nden
Kann; cuualmay sarkad; kara suu.

Kara k;y;nl;k k;zarthan kayan;
K;zgan san;na sebebdi kara suu.
Elni k;l etgen terslikni otun
Cuklatalmay kal;b, c;layd; kara suu.

Oyulgan, karalgan ;y t;b hunalaga
Agaz;a kiredi, ;;gad; kara suu.
Elni s;rgen caunu ;z;ndan
Tatarkan;a barad; kara suu.

;; KUTHARLIKDI B;ZN;

Ata-baban; k;ygen saban;n
Tuudugu, suu tart;b, sugar;r.
Ata-baban; kuthargan i;
Meni da, seni da kuthar;r.

;; kutharl;kd; bizni
Tarl;kdan, zarl;kdan, terslikden da.
Calgan daudan, itlikden da
;; kutharl;kd; bizni.

Kuthara kelgeni;a halkn;
Ta; ba;;nda, uzak t;zlede da.
Tab;l;nmay kalsa da hak;,
Ol k;y;nl;kga i; bla t;zelgendi.

Tengiz c;rekde ;aykalsa,
Hay;r cok kemeden, kay;kdan.
;; kutharl;kd; bizni
C;rekni kemirgen kayg;dan.

;; ;;garl;kd; betin
Har biribizni, halk;b;zn; da.
;; saklar;kd; bizni
At;b;zn;, hat;b;zn; da.

Uuak kayg;lan; bukusu
;s;nge, k;l;nge da ;;kse,
Miyik zatlan; k;rg;ztmey,
K;n;ng; muthuz, aman etse,

;;ge k;m;l;rge kerekdi,
Bir taza suuga k;m;lgen;a.
Ol zamanda duniya k;r;n;r
Tolgan Ay bulutdan k;r;nngen;a.

"Alma bi;, auuzuma t;;",-
Deu;;le k;shanl;kga ti;,
;; kutharl;kd; bizni -
adamn; Adam etgen i;.

Unutullukdula dauur da, s;z da,
Kesibiz da keterikbiz atdan.
Kartl;k ca;;b;z, s;n ta;;b;z da -
Etgen i;ibiz kall;kd; artda.

Taza, mam;r k;k bla - Teyribiz bla
Birgedi duniyaga salam;b;z.
Ceribizni teribiz bla
Sugar;b ;sd;rgen saban;b;z

Ba; urad; cerge da, k;kge da.
Ol bereketli a;;d; t;zn;.
Ne k;y;nl;kdan, palahdan da
Halal i; kutharl;kd; bizni.

ERK;;;N; ;YMANI

C;z;n;; kere ;a;sala da
Culduz tamgal; uyang;,
Dag;da alay ca;arga -
Sen kutharl;k;a duniyan;,

F;rgauunla ba; bolub
T;zl;kn; atsala obaga,
Terseygenleni, cang;lganlan;
Sen kaytarl;k;a tobaga,

T;zl;kn; cerge k;md;k deb
K;l kengdirsele du;manla,
- T;zl;k, kaydasa endi deb-,
Tabalab sorsala ala,

-Adam c;regindeme,- deb,
Senden ;;gar;a auaz;.
K;l;nge bulut ;absa da,
Cerni ne tuban bassa da,
Sen, kellik k;n;a, ayaz;.

";gilik k;;lemegen c;rekni
;bilis k;;leydi",- deb,
Kartla bilmeymi aytalla:
";ymans;z c;rek - ;bilis".

Kerti erki;ini iyman; -
Adamga, ca;auga iynam;.

Ca;aunu ah;r; bolmaz;na,
Adam ulu ca;ar;na,
;ynana, iynand;ra
Ca;aganlad;la deule.

HIZIR-;L;YaS

Mennge bir bek kerekli k;n
Baz;b turganlar;m kapeklerin k;zgand;la.
Sadaka c;ya kelgen bir fak;ra ua
Mennge cang;z somun uzatd;.

Somu neme carar;k edi,
Alay a, ol meni can;ma carad;.
Somun on t;men etib kaytar;rma.
Ol as;r; halaldan carl; bolgan bolur.
Mennge ullu raz;l;k bla uzathan somun
Can;na tiyerge korkgandan ald;m.

...Ol H;z;r-;liyas bolgan;n endi ang;layma.

NAS;HAT NAZMU

Saban, mal, bi;en kayg;da
;td;le cazlar;m, k;zlerim.
Duniyan; ariuluguna bir kara -
Kayda edile k;zlerim…

K;; arbazda c;y;r;lgan
;orbat ;;p;;klaga u;ab turdula
;lya;in kanatl; s;zlerim.
K;zlan; da endi esleyme
G;l;a a;;lgan k;zlerin.

K;nbetge gyahinik urgand;,
;ir;ik etedile terekle,
Can; bolgan bar; kozgalgand; -
T;ng; kalmagand; c;rekde.

Kereksiz i;leun; auurlugu
Ba; k;lt;rtmey, k;rg;ztmey turgand;
Mennge ca;aunu ariulugun.

Bu tar ;zenle cang;z bir k;nn;
Ketmegenlikge esimden,
T;;;ndan kelgen hapar aytad;
Mennge cerimi ;s;nden.

T;; adam ;akl; bir bilmeyme
Tuugan curtumu, cerimi,
Sora men kalay basay;m
Bas;lmaz cerde k;l;m;?

Cer eteginden kelelle
Bizni curtlada solurga.
Biz a,
;;den ;;ksak da, i;leybiz,
Bilmeybiz tohtay, soruga.

A;han;, bayl;kn; ;z;ndan
Uzak car; atlanab;z,
;lmezlik kibik duniyada
Bo; zatlaga aldanab;z.

...;;ley, soluy da bileyik,
Caza, okuy da bileyik.
Bu kara cerge kirlikle
;lg;n;; duniyan; k;reyik.

Tayakdan atlamaz aythand;
T;;;n;u, m;dah s;zleni:
Ca;aunu car;kl;g;na bir kara,
;o kayda edile k;zlerim?

Duniyan; ariuluguna bir kara...
Alg;n kayda edile k;zlerim?
Endi ne k;b karasala da,
Toymazl;kd;la k;zlerim.

C;ygan ;r;sh;m kaytarmaz
Ca;l;kn;, sauluknu ;z;na.
Men, kete bargan, aytama
Halk;m; ca;;na, k;z;na:

Ang;s;n-esin ;sd;rgen
;; carathand; adamn;.
Alay a unukdurgan i;
Iz;na tumak etedi an;.

Meni;a etmey t;rma;sag;z
K;b;rek k;r;rge, bilirge da,
Kim biledi t;n;;rak bolur
Ca;aunu ang;larga, ;l;rge da.

BALIKNI HAPARI

Koban ;abaklan; aras;na
Bal;k bala;;k kaydan da keldi, kaydan da ;;kd;,
Ogese burun tengizden kal;b ketib,
Endi uyanam; turad;? Alay da bolur,
Ne ;;;n deseng,
Iz;na aylan;b nas;b; tuthun;u
Ol kat;b, ta; kabha kirib saklanngand;;
Ne ua,
Kobanda bal;k carat;l;rga nek bolmayd;?

Bu taulaga
;abakladan da bal;kla bek cara;;r;kd;la.
Bal;kla bolsala,
Koban da tengiz bolur da keter.
Ogese, bal;kla carat;l;r ;;;n
Alga tengiz carat;l;rgam; kerekdi?

Kim biledi kalay kereklisin,
;zge, koban ;abaklan; da ilgendire,
Bal;k bala;;k ;se tebredi.
"Hayt" degen bal;k boldu,
Ak;l-bal;k boldu.
Suuga s;y;nmay, bir kab;rgas;,
Bir s;rt; k;r;ne tebredi.
Suuda cank;l;;lan; kurgan, kuragan da
Bal;k bolgan; belgili boldu.

Birle anga cank;l;; anas; dedile,
Birle ua sar;ubekdi deb, ti; k;sd;la.
Ol mazall; sanlar;n kayr; ca;;rl;k edi?
Kar;ululugu-kar;usuzlugu da a;;k boldu.

Ol k;zge k;r;nmey,
;abaklan; biri;a aylansa,
Bal;k bolgan; eslenmey da kal;r edi.
Ne kelsin,
Peliuanl;k sorulub berilmeydi.

Cagadan ta;, aga; athanla,
Tobdan atarga kerekdi degenle da boldula.
Alays;z da suu, haua cetmey
K;ynalgan bal;k, a;;ulan;b,
Mingi Taunu ayr;s;na ;;ngab
 Duniyaga k;lkald; karab,
«Adam;;kla, ;abak;;kla
K;b ca;ag;z, bir «oh»,- degiz dey,
Can beriri keldi.
Dag;da esine ne keldi ese da,
Tengiz taba atd; m;ll;g;n.

...Shurtuklan; kara buga;a,
Karala bara edi bal;k.
Ta;, aga; cetmey kalgan;nda da
Iz;ndan s;z cete edi:
"Bal;g;n /suuun/ koygan bal;k,
Cagas;n oygan bal;k,
Kobann; kobargan bal;k,
Curtun ta;lagan bal;k".

Bal;k a b;g;n da aylanad;
Tengizlede, okeanlada.
Kobann; suuun tengizde izleb,
Tab;b, bals;t;b i;edi,
Taulu, ayrann; i;gen;a.

...Alay a bir k;n k;l; bulgana,
Ol kesin taula taba atar.
"Entda bir bal;k ba;;n
Cagaga at;b ;ld;",- deb, bildirirle.
Alay bo;al;r bal;kn; tauruhu.

AC;R NAZMU - EM;L;K NAZMU

;abar at;a ki;neydi nazmu -
Ba;;n da sozarak etib,
T;rt tizginin t;rt tuyak etib
T;rtg;lleydi, corgalayd;, sekiredi.

Ol ayaklar;n kalay alad;, kalay salad; -
Kimni ne i;i bard; anda?
Cal; e;ilibmidi, kuyrugu t;y;l;bm;d; -
Sizge ne ba;has; bard; an;?

- Ol ayag; bla cerni nek kazad;?
- Ketgen zamanlan; tintgenligidi...
- Ol kesine as;r; bek bazad;...
- Korkma, ca;au andan cigitleni da...

Ketgen zamanladan kuugunnga beri
"Bolu;luk" deb ;aba ese ua nazmu?
Ter k;m;k etgen ;s; an;
G;l iyis eterin kim aytd; sizge?

Ne da,
C;ll;k colnu koy, k;nl;k colnu da
Ol bir c;r;; bla kalay kelib turur?
Kesi da bir colnu kalay kelib turur?
Col k;b, colnu ;z;lgeni da k;b.
Col kesi da t;l ;oydu keb.

Nen;a c;rek bar ese - an;a col,
Colnu an;a ;r;-eni;i...

Kesibiz da k;b colnu oyganb;z... koyganb;z,
S;y;b-s;ymey da
K;b cerlege t;;genbiz, k;;genbiz.
Kesibiz da t;rlenngenbiz, aman t;rlenngenbiz.
Kuugunnga kelgen da k;ynal;b tabar, tan;r
Ahlusun, elin.

Sora talag; tururga cetib
Burundan at;l;b kelgen acir,
Tebsey kelmezligi hakd;,
Ayaklar;n da ariu, omak ala.

Ol em k;sha colnu, ne da,
Kesi col sala kelirge bollukdu,
Krau urub t;g;ne-cal;na,
Tuyaklar; da buzlagan cerni erite.

Kellik zamandan kuuan; hapar al;b
"S;y;m;;" deb kele ese ua nazmu?
Ol zamanda an; c;r;;;, ;ab;uu,
Ki;neuyu da ba;ha t;rl; bollukdu.

Kertidi, cegiliu;;, miniliu;; atla da bard;la.
Har birini kullugu ba;ha.

Alay a, mang;lay;nda
Poeziya ka;has; bolgan acir,
Arba colga s;y;nn;k, cara;;r;k t;ld;,
Cerni, c;genni, auuzluknu unar;k t;ld;.

Fahmusuz kauum an; ang;lab tohtar ornuna,
Emilikge arkan atarga k;re;edi,
Auuzluk sal;rga umut etedi.
Bek ullu muratlar; ua - an; bi;ib,
Fahmu urlugun alalsala,
Alay t;l ese ua, t;b; bla kurutalsala...

Fahmudan karatonlan;
Atalar;-balalar; da - zarl;kd;.
Bi;ilgen atla acirni
K;r;b bolmayd;la deyle.

Acirni k;l;, c;regi
Erkinlik bla Poeziya bolgan;n,
Alada ua Ca;aunu urlugu
Kaynay-bi;e turgan;n
Bilmegen;a etedile caz;kla...
Bek da biledile, itlikleri ozad; ans;.

Acir a barad;. An; bar;uunu
Bir mardas;, ;egi, corugu cokdu.
Zaman da,
Acirge turgan baytal;a,
Barad; an; all;nda.

MEN CARATHAN KIZ

Duniyada bolmagan k;zn; s;fat;n
T;n;mde-t;;;mde da kurayma.
Elektri;ka tohtagan; say;n,
Ol men saklagan kirlik;a, karayma.

Men saklagan k;r;nmeydi, ogay...
Tohta, men an; t;;;ndan saklaganl;kga
Ol kat;mda olturub tura ese ua...
Ne ua,
Ba;ha vagonda bara ese ua? Ogese,
Ol ;;g;b bargan ti;ir;u ol bolurmu?

Ti;ir;u kudureti ;omart t;g;lgen
Kalay tabd;la an; sanlar;...
;zge men turgun;u e;ikle cab;lad;la...
Olmu edi, ol t;lm; edi, kaydam?

...Har ariu k;zn; karayma k;z;ne.
"Ol t;ld;". Karam;m; canlatama.
Bir adamn; da t;ng;lamayma s;z;ne...
Men duniyada bolmagan k;zn; caratama.

Ol telefon bla s;le;ir deb saklayma,
Cazar deb da umutluma kag;t.
Sabiy;ik;a kesimi aldayma:
"Kirib kelse edi e;igimi kag;b."

Saklay-saklay t;ng;leme sora...
;m;rde ;;rt can-can;uar basmagan
Toprakn; tab;b, ileb, kadardan tileb,
Ba;layma bek k;y;n i;ni.

;zge kalay;ndan ba;larga bilmey,
Arsar bolama.
Butlar;n i;leb tebrerge raz;ma.
K;zle sal;b kararga da termileme.

Alay bolsa da,
Ba;;n etib tebreyme alga,
S;layma, s;ypayma, s;nab karayma:
Murat;mda;a bolgan;na kuuanama.

Betine k;;eme. K;nden tolu
Eki k;z salama. ;;ime k;l salama.
K;y;lgan eki kara ka; tartama.
Ki;i bilmegen oraydan; tartama.

K;g;r;;n muruldagan;a ;;ga s;zlerim,
Ba eteme an; k;zlerin.
Ka;lar;n tilim bla calayma,
K;l;m tolgandan c;rlayma, c;layma.
Bir git;e s;y;ml; burun;uk i;leyme,
«Burnungu ;rge tutsang, ;lt;rl;kse»,- deyme.

Eki ay cayag;n, sakal t;b;n,
Kulaklar;n kollar;m bla kuray,
Erinlerin erinlerim bla i;leyme.

H;, izlegenim;a k;z;-ka;;,
Ba;;…Tohta, ;a;; ua kayda?
Kabba; ti;ir;udan er;i zat bolurmu?
Ma endi bir cukga u;ad;.
Til, ti;le sal;rga unuthanma.
Tilimi ;l;eleb, an; tilin
Kesimi tilimden k;sharak eteme.
Ti;lerin a - demengili, k;s;k -
;;mmak pil s;yekden salama.

Endi nesi da ornuna keldi deb,
Kuuana tebregenley,
M;y; salmagan;m
";ark" deb esime t;;edi.

K;ble ayt;u;ulay, etiu;;ley,
Ti;ir;unu m;y;s;z koyganma.
Bir ba;haga etsem
Alay koyar;k esem da,
Kesime coralagan ti;ir;uumu
;;ray;na k;re ak;l; bolurga kerekdi.

Ne eterik edim,
Ba;;n ;a;;b cang;dan i;ledim.

Ti;ir;uumu ba;;n kesime k;s;b,
Kulag;na da nazmula ayta,
Kalk;b kald;m.
Uyannganlay a,
Biy;e k;zn; boynu;a bir boyun i;ledim,
;mba;la, kami;le;a kolla, bilekle sald;m.
Cank;l;;n;, suu aga;;a,  imba;;na at;b,
Koy Colda suuga barl;g;n
K;z;me k;rg;ztd;m da nas;bl; boldum.

8


Alay ete kelib,
Ayak barmaklar;na deri i;leb ;;kd;m.
C;regin, ba;ha zatlar;n da
Unutmay sald;m.

C;lamugum, terim bar;b,
;l;b, kat;b,
Ma men kesim carathan ti;ir;u
Catad; k;p-k;mja bolub all;mda.

Eki kanat da bitdirlik edim
U;ub keter deb korkama ans;.
N;rden carat;r;k edim,
Mennge tursunuruna ekili bolmasam.

B;;akga k;n b;;akn; kesi bla etgen;a,
Kesime bi;ib etgenme nesin da:
.......................................................-
Nebiz da keli;edi bir-birine.

Cang;z can sal;r;m kalgand; endi -
Kadar men carathan zatha
Ca;au-can ;fg;rmezi hakd;.

Alay a bileme,
Teyriden da tilek etib,
Kesim carathan ti;ir;unu
Tanga deri ku;aklab ;;ksam,
Can;m; t;z car;m;
Anga k;;erikdi. Aythan;m;a etdim.

Birin;i K;n tayakla anga tiygenley,
Ol orundan turdu.
Uuak-uuak atlay bar;b,
K;zg;ge karad; da:

"Bu almasd; menmemi", - dedi.
- Ogay, sen m;lekse.
Ol auaz;ma beri karad; da,
"Ciyirgen;li, auuzungu cab",- dedi.
K;zlerim karang; etdile...

;s;ne ne kablad; ese da,
Koluna ne ald; ese da,
E;ikleni "zang" deb etgenin e;itdim.

Ca;auumu car;m;n,
Car;k umutlar;m; bar;n,
Kadar k;y;n;m; cok etib ketdi.

E;ikle cab;ld;la.
E;igim cab;ld;.

ADAM BLA TEREK

Adamla aman suuuthand;la,
Er;i oguna k;r;nedile k;z;me.
Endi kimge da k;l;m; a;;b barmam,
Endi kimni da cuuuk koymam kesime.

Adaml;k, Karna;l;k, ;ohluk
Kanatlar;n caygand;la kengnge.
Sora, kayan; erninde kazak narat,
M;dah karab, kol nek bulgayd; mennge?

Bir deb bir cag;, bolu;lugu bolmay,
Kesi kesine tayan;b ;sgen narat,
Can;m t;ngegimden ay;r;lgan; bolsa,
Sennge konub solur, bolur rahat.

Men b;g;n kayaga ilinib barganda da
Cibni u;un, can;m; k;y;r;n begitgenme sennge.
;egetni auur hauas;n, s;z;n k;lt;ralmay,
Abrek ;;kgan;a k;r;nese k;z;me.

Kaya erninde ;sgen cang;z terek,
Tam;rlar;ng c;regimdedile meni...
Adamla meni suuuthan kibik,
Terekle suuuthand;la seni.

Biz cerden tang ;rge ay;r;lganb;z,
Konak bolurga ceti;genbiz Teyrige.
Biz ;lsek da cang;zl;kdan ;ll;kb;z,
Biz ;lsek da cang;zl;kda ;ll;kb;z
Men Adamga, sen Terekge termile.

HALKIM, ANA T;L;M, TUUGAN CER;M

Bolumsuz, kar;usuz k;r;nd;m kesime,
Ak;ls;z, fahmusuz k;r;nd;m.
Ne ba;;ma, ne ba;haga hay;r;m cok -
Barad; ketib ;m;r;m.

Tuugan cerimi ta;lar;n
Culduzlaga teng etdi k;l;m.
K;nbetde koy colnu Koy Col;a k;rd;m,
Alay a, an; ;;;nnge
Duniya meni curtuma, elime
Meni k;z;m bla karamaz; hakd;.
Mennge, mingnge kan;n-can;n da, tilin da berib,
Halk;m - ;se, ;l;ms;z bola bargan halkd;.

Mennge ne ;;;n berilgendi bu can
Halk ;;;n an; berlik t;l esem?
Mennge ne ;;;n berilgendi bu curt,
Curt ;;;n otha kirlik t;l esem?
Mennge ne ;;;n berilgendi ana til,
An; saklar;k, caklar;k t;l esem?
Adam bolub nek tuuganma sora,
Adam ;;;n serme;irik t;l esem t;l esem?
Ne ;;;n kelgenme ca;auga
Ca;aunu ;l;mden kutharl;k t;l esem?
Alay a, allay k;;n; kim berir mennge?
- Halk;m, Ana tilim, Tuugan cerim.

EM NASIBLI ADAMMA DUN;YaDA

Busagatda allay muz;ka cokdu
Meni can;ma carar;a.

Ayag; kesilgen muz;ka,
Tamag; buuulgan muz;ka,
Kanat; ;z;lgen muz;ka
Can;m kesidi.

Ogay,
Busagatda k;l;m
Bir kanatlar; k;y;b t;t;nley,
Bir kanatlar; da, s;n;b s;yrele,
Aylanngan turnaladan toludu -
Alan; k;;;r;klar;d; bu tizginle,
Ans;, meni bir hatam cokdu,
Men em nas;bl; adamma duniyada.

CARIK. MUZIKA. KAN.

Car;k da sol can;ngdan tiyerge kerekdi,
Muz;ka da sol can;ngdan ;;garga kerekdi -
C;rek tabadan.
C;rek tabadan urub kelgen kan;a...

KEL

Meni ;s;mden kengden sora
Turma sen. Senden sora
Kim ang;lar;kd; meni?
Kim? Tutulgand; K;n.
Tutulgand; Ay. Tul kalgand; cay.
Tebrenedi cer.
K;k;reydi k;k. Nek?

Bir kanat;n bu;uu bas;b,
Bir kanat;n buku bas;b
C;g;lad; c;r.
Tun;ugad; c;r. Kele kir.
C;rn; duuadak boynun
Cerden ay;r da koynunga k;s.

K;l ber -
Buzc;rek da c;rc;rek bolur.
Kel beri. Kel.
Cuklayd; el.
Cuklayd; cel. Kel.
Cer tebrenedi c;rekde,
K;k k;k;reydi c;rekde.
Be;ik da kuru. E;ik da kuru.
Kel.

CAN BLA T;NGEK

San;m; k;yalmazs;z k;bge.
Can;m; kuyalmazs;z kebge.
K;kge
k;lt;r;l;b barganlay,
Ta;ay;rma k;zden. Men - Teyri adam;.

Can;m san;m; sau c;rt;b,
Keter ;eksizlikge. Oldu nas;b.
T;ngegimi auur toprak bas;b,
Cerge teren k;me barganda da,
C;regim k;kge ak k;lekke atar.
Ol -
Aytalmay kalgan s;z;m meni.
Oy,
Ayt;lmay kalgan s;z;m meni...

C;REKN; TENGL;G;NDEN KARASANG

Ti;ir;udan ariu ne bolur duniyada
C;rekni k;z; bla karaganda,
An; auaz;ndan ariu makam da kayda
C;reging bla t;ng;laganda.

Tengizni tengliginden karaganda
Cerde tauladan miyik zat bolmaz.
C;rekni tengliginden karaganda
Ti;ir;udan ariu can bolmaz.

Taunu miyikliginden, tengizni terenliginden,
T;zn; kengliginden, k;kn; ;eksizliginden -
C;rekni tengliginden karasang,
Kays; ;m;rde da ti;ir;u -
Mona Liza, Leyla, Horasan...

Ogay, ti;ir;udan ariu can cok duniyada
C;rekni tengliginden karasang.
Cayg; tang alas;ndan uyanngan;a kanatl; uyada
K;l;ngde nazmukanat sezim uyan;r.

C;rekni tengliginden karasam duniyaga
Ti;ir;udu miyiklik, ariuluk, tazal;k.
Tau, erigen;a, K;k a;;lgan;nda,
Alay eriydi er c;rek an; all;nda.

Ti;ir;unu kudreti car;than duniya,
Candet bolur, e;ta, seni at;ng.
Er u;unmazl;k, ;;galmazl;k ;r cok
Ti;ir;u bolub an; kanat;.

CIR;I SIMAYILNI ESKERE

Haman k;kge taral;b, termilib
Can;m t;ngekde incildi da,
Bir darman-sebeb izleb okudum
Kurann;, Tauratn;, ;ncilni da.

Can;m; tauu;suz uluuundan
C;z t;rl; boldu, bulgand; k;l;m:
Kesi carathan duniyaga karab
C;lay turgan Teyrini k;rd;m.

B;LMEYME, KA;AN...

Bilmeyme, ka;an k;r;rme seni:
Kar da cauad; cayga da karamay.
G;l a ;akgand; k;nnge da karamay -
Ka;an bolsa da k;r;rme seni.

Bilmeyme ka;an ceterme sennge.
Suu ;;ngasa da te;ib kayan;,
Allah-adam da t;yalla an;,
Bilmeyme ka;an ceter tengizge.

Bilmeyme, ayt, ;o nengden tan;y;m,
K;bd; ariu duniya ba;;nda,
K;b aldannganma alt;nd; deb cez,
Alk;n t;ng;lmey izleyme dag;da.

Bilmeyme, ka;an tabarma seni,
Ka;an, kalay? Ey, ants;zd; bilgen.
B;llay i;ge g;nahd; k;lgen -
Can cart;s;n izleyd k;y;nl;.

Bilmeyme, kayr; ;abad; c;rek -
Zaman koban; burgan tirmen ta;.
Ak ne kara boluu;and; unung,
Bir k;n car;l;b kall;k tirmen ta;.

Bilmeyme, ka;an t;berme sennge -
Kard;, suuukdu, cayda kibik t;l.
Bar;n istemey k;zara ese g;l -
Tabmay, t;bemey kal;rma kalay?

BATIB BARGAN K;N

Kar-buz erise, a;;lgan;a
Cerni car;lganlar;,
Alay a;;ld;la, ;;argan;ngda,
C;rek caralar;m.

Kalmad;k
Bir-biribizni k;ynar ;;;n.
S;nngan k;l;m entda bir s;nd;
T;z kaynar ;;;n.

Ca;aunu tatl;l;g; bla k;shal;g;n
K;rd;m k;zleringde.
Sokur k;zden ;;kgan ca; -
Bu s;zlerim.

Ariulukdan kanmad;m...
;ncited b;t;n,
K;zlerinden kan tama,
Bat;b bargan K;n...

K;K. CER. GYaH;N;K.

K;k ;amlanngand;. K;k;reginde
Eliya singirleri ;;b;la tauu; etib,
Kuugunnga;a baralla ar; bla beri.

K;k ;amlanngand;: beti karal;b,
K;zleri b;t;n ogursuz, kutsuz c;lt;rab,
Tamag;n bo;lab k;;;rad;.

;zenni eki can; k;nbetlede, tik kab;rgalada
K;ndelen colla, cayau col;ukla
Eliyan; k;lekkesi;a k;r;nedile.

K;k ;amlanngand;: asr; a;;ulanngandan
Kesi bauurun talab, c;rt;b,
Kaynay turgan ot c;regi
Ciltin ;a;a kelib, ;s;b;zge t;;er,
Deb korkar;ng oguna keledi.

T;n;n; tebgeni k;y;n deb,
Ol ak bulutla issileu;; k;kde,
K;n rahat karau;u k;kde,
Allay ogursuz k;; bolgan; seyirdi.

Ta;la oguna cerge k;s;l;b,
Kayala oguna teren ahs;n;b,
Mugur bolub turgan sagatda,
Suula da ba;lar;n al;b,
Betleri, c;r;;leri da t;rlenib,
Ba; engi;ge ka;han sagatda,

Gyahinik, sabiy ba;;;g;n k;lt;r;b,
K;zlerin duniyaga keng a;;b,
Ca;il kol;uklar;n k;kge uzat;b,
Anas;n; eteginden tuthan;a,
I;ara turad;. Ma oldu seyirlik.

K;k c;r - gyahinik.
Sabiy c;r - gyahinik.
Poeziya degen budu:
K;k. Cer. Gyahinik.

ANDAN BOLUR

Bir k;nnge ;;g;b kalmayd; adamn; can;.
Kallay bir k;ynalgan;n, a;;gan;n an;
Ayt;b ;;garga koldan da kelmez.
Tart;la, sozula, cukara kelib
Alay ;z;ledi can tam;r.

T;n; ca;aganlan; canlar; k;y;n,
K;y;n ca;aganlan; canlar; t;n;
;;kganlar; andan bolur.

SUU

Bir cerde
Ta;n; te;ib ;;kgan kara suu,
Arlakda bir bo; cer car;lgannga
Kuyulub, cutulub, dump bolub
Bargan;n k;rd;m da,
;ll;k canlan; c;laular;n etdim.

KIYINLI HALKLANI POETLER;

Zulmu-zorluk coygan halk;n;
C;lauun, bu;uuun eterge,
Poetni cok edi erkinligi:
"C;larga da cokdu erkinlik".

"Ne ullu bolsa da koran;;,
Curtun tabhan halkn; kuuan;;…"
C;rlarga koymay edile poetni -
"C;rlarga da cokdu erkinlik".

Bolmagan;nda, k;l;ndegin
Bir ba;ha tilde basmalad; da,
Teren ahs;nd;:
"Ana tilge da cokdu erkinlik".

Cerini ariuluguna, bayl;g;na cutlan;b,
Halkn; curtundan s;rgenlerinde,
Poet K;kge karad;:
"Tuugan cerge da cokdu erkinlik".

Kalapeleden beri ca;auga karad; da,
Amals;zdan k;l;n basd;:
"T;z adamga ca;agan k;y;nd;,
T;z s;zge cokdu erkinlik".

Sora, K;kden, uzakdan-cuuukdan,
T;zl;k Allah;ndan auaz keldi:
"Sen madar etseng men kadar eterme.
K;re;".

CA;AU

Ariulan; k;r;r ;;;n da kalmad;k,
S;ymeklikden ;l;r ;;;n da kalmad;k,
;o dag;da bir toymad;k, kanmad;k.

EK; T;ZG;NL; B;R NAZMU

U;ays;z da u;ays;z,
Ayt;rga amal;b;z cokdu ans;.

TOZURAGAN AR;ULUK

K;k, s;n;b, ko;un-ko;un bolub,
Bal;;k k;llege t;;;b turad;.

K;;  KAYDAN TABADILA

...;aytanla bla ca;ab,
Bir-birle kaydan tabad;la k;;,
Sag;n;rga at;n  Allahn;?

TA; BASHAN KIRDIK

Kara c;reklile da
Bu ak duniyada ca;ayla.
Kara innetlerine t;m etib,
Bizni t;ng;b;zn; a;ayla.

;zge kara c;rekde da
Ak duniya ca;ay bolur.
Ne kelsin, ol ta; bashan
K;rd;kga u;ay bolur.

S;LE;EY;K KARA;AY;A

K;zleribiz car;r ;;;n K;n;a, Ay;a,
S;zleribiz carar ;;;n K;n;a, Ay;a
S;le;eyik kara;ay;a.

Elible;a s;yl; elleribizde,
Candetle;a ariu cerleribizde
Kara;ay tilni bereketi tursun...

...Ba;ha curtda ba;ha halk bla
Ca;arga t;;se, ol halkn;
Tilin-adetin da bilirme.
Meni curtumda, meni cerimde
Ca;ab turganla, ca;arga kelgenle da
Raz; bolub, s;y;b ;renirle
Meni tilime, adetime -
;nnetleri t;z ese alan;.

Kara;ay,
Halkl;g;ng; tas etmegen eseng sen,
Krall;g;ng bar ese seni,
;;n kralga ;;n til kulluk etgen;a,
;ngilizge ingiliz til kulluk etgen;a,
Kara;ay til sennge alay kulluk eter.

EL;BLE-HAR;FLE

1
Har s;zn; bard; can;,
Tab ;l;m degen s;zn; da.
Men ;ll;g;m; sezdim da,
Tans;klad;m Alifni, YA-n;.

Har harifni ku;aklad;m,
Har elib - birer faygambar.
Elib duniyan; carathan
Duniyan; carathannga teng t;lm;d?

Elible bla aytd;m k;l;m;,
Cuk ca;;rmad;m aladan.
Kesim duniyadan ketsem da
Can;m kall;kd; alada.

Adamla sizge u;asak,
Bar;b;z bir;a fahmulu,
Bar;b;z bir;a kerekli,
Bir;a s;yl; da bolurek.

C;z t;rl; amal tabarek
Nas;b ca;aunu kurarga,
Elible birge ko;ulub
Kuragan kibik s;zleni.

Birin;i, ekin;i sanamay
Elible alay turalla.
S;z kays; elibden da ba;lan;rga
Bollugun biledile ala.

Elible, s;yl; elible
S;yegen ceringden tebmezle.
Alan; s;yegen ketse da,
Ala ;a;;l;b ketmezle.

Alan; s;yegen ;bilis ese,
Ala ;aytan kullugun eterle.
Alan; s;yegen Allah ese,
Ala faygambar kullugun eterle.

Cerni, k;kn; da aulagan
G;nahs;z canla - harifle.
Halk;m;, s;ygenimi da
Atlar;n kuragan elible.

Siz k;kden t;;gensiz deb,
Sizni asr; bek s;ygenden
Aythand;la burunngula.
K;kge ;;gargan sizsiz deb
Aytab;z biz da b;g;nng;le.

Har elib birer faygambar,
Har bir s;z - birer Allahd;.
Tilge kat;lgan genezirge
Ceter k;y;nl;k, palah da.

2
Elible bar; da termile bolurla
"S;ymeklik" s;zn; kurarga.
Elible bar; da termile bolurla
S;ymeklik sezimni korurga.

S;zle bar; da termile bolurla
"Caz;u" kitabn; kurarga.
S;zle bar; da termile bolurla
S;ymeklikni k;zden saklarga,
S;ymeklikni s;zden korurga,
Har bir palahdan korurga.

3
Harifle, sizni bek caz;ks;nama,
Kim ne s;yse an; kurayd; sizden.
Nen;a adam a;;yd; s;zden.
Adamla, siz da harifle esegiz,
Kadarn;, kraln; kolunda...

Ogay. Harib adamla, harif adamla da bolurla,
;zge adamla harifle bolgan k;n,
Tutulur edi K;n. Erkin adam kalmaz edi.

Adamla harifle esele, allay harifledile
Kesleri s;ygen;a kuralgan,
Kesleri s;ygen;a tizilgen,
S;ymesele ay;r;lgan.

S;ygenleri;a ca;agan,
Kul haliden hapars;z,
Biy harifledile adamla!

O  B;Y  BUSAK!

K;lekkesi
M;dahl;k;a kablanngan,
Kesi k;kge
Umut kibik sozulgan,

Bu sak busak
Busgak-busgak bolurun,
Bilemidi
Balta an; tomurub?

Bile ese ua,
Ol art;k da k;y;nl;.
Busak - cerni can tam;r; -
K;y;ld;.

M;;h; ti;li
Koymayd anga karauun,
Faygambarga ;;argan;a
F;rgauun.

O biy busak,
Balta kollu kul seni
Kadar;nga biylik eted
Ne ;;;n?

Nek berilgend
Anga allay erkinlik?
Kim bergendi
Anga allay erkinlik?

O biy busak,
Sabiy busak, ca; busak,
;le turub da,
An; ;lt;rgenden ba; busak.

Cang;z cerge, cang;z k;kge
Ba; urgan,
O k;k busak, Teyri busak,
K;n busak.

SEZ

Duniyan;, ca;aunu ariulugundan
Bargan;a k;r;nse da s;z,-
Ol seni ;s;ngdendi,
Can;m, an; sez.

Cazg; t;lp;u aylan;b cerge,
K;nbetge gyahinik ursa,
Sabiy;ik cukusundan uyan;b,
"Annya" dey, k;z;;klerin uusa,

Men seni ;s;ngden eteme sag;;...
Cazg;-cayg; umut koban
Cagalar;n - k;;n;, ka;n; - bas;b,
Seni taba barad; a;;g;;.

- A;;kgan suu tengizge cetmez.
- Ceterge, cetmezge da bolur.
Alay a tengizge kerek ese suu,
Tengiz da alga silkinir.

...Suu sekirtmele;a t;g;ledi ;a;;ng,                K;n sekirtmele;a karayd;la k;zlering,                Nazmu sekirtmele;a kaynayd;la s;zlerim...                Duniyan;, ca;aunu ;s;nden barad; s;z.

NEK CARATILDIM DA SORA DUN;YaGA?

;ll;k canma. Bileme ;ll;g;m;.
Ne tilek, ne dua etib as;rasala da,
Kurtlad;la biylerik ;l;g;m;,
Ciyirgen;li kurtla kemirlikdil; t;ngegimi.

Alay g;nahl;m;d; adamn; san;,
Kurtlaga kal;r;a ah;r; an;?
;ll;k bolub, ;iririk bolub,
Kurtla-kam;jakla kemirlik bolub,

Nek carat;ld;m da sora duniyaga,
Ahrat azab;n nek s;nad;m da ca;ab duniyada,
Nek k;y;nla;d;m ah;r;m alay bo;all;k bolub?!
Candet zauugun da nek tatd;m sora,
Andan alay terk ay;r;ll;k bolub?!

Can;ma da t;lme raz;
T;ngegimi koyub, k;kge atlann;k ese ol,
"Men kutuldum" deb, kanatlann;k ese ol,
Caral; tengin du;mannga koyub,
Ba;;n kuthargan satl;k t;lm;d; ol?

Kimden, neden bolganma da ba;,
Kurtha-kam;jakga bola esem a;.
Sag;n;b tabigatn; corugun, buyrugun,
Caz;u bir da bulgamas;n kuyrugun.

;lsem dohturla, alimle tintsinle,
T;ngegimi uuak-uuak titsinle,
Can;m; da t;yala esele, t;ys;nla,
Miyalaga, tab, ;ald;;ha c;ys;nla.

K;re;sinle, ne da etsinle, etsinle,
Auruu-talau bolmaz kibik etsinle,
Kartl;k-;l;m kelmez kibik etsinle,
Adam degen seyir kuduret, Teyri k;;
Ca;ab, ca;nab turur kibik etsinle.

C;REG;NG

Burundan kelgen ne;ik t;zd;le s;zle:
C;rekni terezeleridile k;zle.
Eki k;n;a k;r;ne esele k;zlering
;eksiz k;kden ;;rt kem bolmaz c;reging.

CAZIKSINDIM

Seni ;z;ngdan
Maka da ;; kere ;;ngad;.
Caz;ks;nd;m makan;.
C;regimi da caz;ks;nd;m.

;M;R;M  RAZIMA SENNGE

K;n c;l;tsa, ta; da suuumay,
;gi kesekni turad zauukda.
K;n ;s;nden tayganl;kga,
K;nnge k;lkald; bola bolmaz ol.

K;n k;n uzunu c;l;than; ;;;n da
;ukur dey bolur ke;e uzunu ta;.
Bir k;n ta; c;regimi
K;n bolub eritgening ;;;n
;m;r;m raz;ma, bor;luma sanga.

EK; T;RL; KARAM

1. T;n

Esleybiz ke;e u;han culduznu.
K;nd;z u;han culduzla ua,
Sans;z-sanausuz esele da ala,
K;yedile k;r;nmey k;zge.

Culduznu daracas;na cetmegen canla ua?
K;k tahtada, k;z tuurada turmaganla ua?
K;nd;z, ke;e k;ye esele da,
K;n uzunu, ke;e uzunu k;ye esele da,
Kim esleydi, kim esleydi alan;?
Kim cars;yd; alan; kadarlar;na?
Alan; kadarlar;na kim eted sag;;?

Kara, k;z;l, ak ese da, bir culduznu-adamn;
;s;nden ayt;lgan-caz;lgan ;akl; bir,
K;;;r;l;b-t;;;r;l;b, k;r;l;b ketgen,
Ne dump bolurga cetgen
Halklan;-tilleni ;slerinden
Ayt;lmagan;, kayg; etilmegeni kucurdu.

Har adamn;, har halkn; coklay, caklay,
Ala ca;ar ;;;n ca;agan, ;lgen -
Cang;z oldu esde-tarihde kal;rga t;y;n;l;.
Cang;z oldu Adam.

2. T;;

Sen korkmaysa halk;nga, tilinge -
Seni halk;ng bolad; milliard.
K;yamat k;nnge deri cerni ;s;nde
Halk;m ca;ar deb, baz;nmakl;g;ng bard.

Ba;ha halk cutar deb, korkmaysa halk;nga,
Dining, adeting da turad;.
Seni tilinge-dinginge k;;erge izlegennge da,
S;y;b eskertese kesingi sakla deb.

Sen ullu halksa, bek ullu halk.
K;; ne h;yla bla git;e halklan;
Tillerin, dinlerin, adetlerin, tarihlerin
Unutdurub, kesinge ko;ar;k t;lse.

Sen alays;z da, alas;z da k;bse, peliuansa,
Allay u;uz, g;nahl; i;leden kerise.
Ala krall;klar;n, halkl;klar;n tas etmez;a,
Bolu;ub, kayg;r;b turgan Teyrise.

Har halkn; curtunda kral tili -
Ana tilidi deb begitese.
Halkla, tille - bar; da bir;a s;yl;, ullu.
Avtonom tiyrege oguna barsa kele;ing, adam;ng,
Ba;ha kralga bargan;a barad;,
An; tiline, adetine boysunub.
Ol ay;r;l;b kral bolama dese da erkindi.
An; ;;;n aytad; sennge adam ulu
Ullu halk, peliuan halk, ak;lman halk deb.

Sen korkmaysa halk;nga-tilinge.
Seni kat;ngda men da korkmayma halk;ma-tilime.
Sanlar; ming, milliard bolgan halkla da -
Git;e, ullu da ca;ar;kb;z. Andan ullu
Nas;b kayda! Oy-orayda!
Hey, t;n kayda, t;; kayda...
T;; faygambar t;;leringi hay;rga coralas;n!

SANLA

1. Bir. Bireulen. Cang;z can.
S;yeledi s;n ta;;a.

2. Ekini da s;ymeyme men -
Ba;t;bendi asr;,
Calkas;n da asr; kay;rad.

3. ;; da alga karagan san t;ld;,
K;y;k ki;ige u;ayd;.

4. T;rt da kesi kesine dagan
Bolurga k;re;ib turad;.

5. Be; da sanlan; aras;ma, ortas;ma,
;zge ba; bagama deb, kesin bagalatad.

6. Alt; da, guriy;a, kesin k;bd;r;b,
Meni ayag;m 9-nu ba;;na tengdi deydi.

7. Ceti - sanlan; biyi,
Cetiden kuralgand; har zat.

8. Eki tam;; bir-birine ;ab;;d;la,
Eki c;rek, eki duniya, eki togay, eki c;z;k
Segiz (8) bolub, bir-birine ;al;;d;la.

9. Men 6-n; ayag; zat da t;lme, - deydi toguz,
Ak;l;m k;bden kazanba;ma men.

10. Bir, cang;zl;kdan kaura bolgan bir (1),
Kesine bir t;gerek n;ger tab;b,
Endi at;m ondu (10) deb, g;cebsined.

ALAN BLA OYUN;AKLARI

Alan degen ulann;
;gid ca;auu, hal;.
K;bd; r;sh;s;, mal;,
Kayg;s; da az t;ld;.

Mayna, at; ki;neydi,
Haz;r bolub ;abarga.
;arsha ugulganlan;
Bar;n cetib ozarga.

Uzunkulak e;egi
Sozub-sozub okuydu,
Tauda, tarda c;r;rge
Kad;r kibik g;rt;;d;.

Kad;r tacal bolsa da,
K;l;g; bet coyad;.
Acir;a ki;ney kelib,
E;ek;a okub koyad;.

;zge Alann; kad;r;
Tau collan; k;d;r;r,
Auur c;kn; eltse da,
Kabhan, ;o;ugan etmez.

E;egi da kala i;leb,
Kuyrugu bla oymaz.
Cang;z, toyub tursa da,
Okugan;n a koymaz.

"E;ek bilgen arba col",-
Deb bo; k;lelle anga.
Kesi haram bolsa da,
K;y;n; ua halald;.

Otun, bi;en keltirir,
Ca;n;, kartn; k;lt;r;r.
Tauda e;ekge eskertme
Sal;nsa da bolluk ed.

Kad;rn;, atn;, e;ekni
S;rt;na at;b keter;a,
Alann; pili da bard
Duniya seyir eter;a.

Ol burnu bla k;lt;r;b
Baz;k tomuraulan;,
;egetden al;b keled,
Alan mekyam i;ler;a.

Pili, at;, kad;r;,
E;egi da Alann;
Bir mashabda c;r;yle,
Aythan;n etib an;.

Nen;a kiyik, can;uar
Turad;la Alanda.
Ala k;t; bolganla
 ;le;genle adamga.

Kablan, aslan, ayu da,
C;lan, tau ku;, t;lk; da,
;t, s;leus;n, b;r; da
Kay;r;lmay biri da,

;ohayla;a ca;ayla,
Halal i;leb, a;ayla.
Bir birikgen kralga,
Camagatha u;ayla.

Cengillik etgen bolsa,
Har kim an; uyaltad.
Ertden bla bar;n da
Gugurukgu uyatad.

Alan asker;i kibik,
Erley kablab kiyimin,
Cuguturun, kiyigin,
;yneklerin, koylar;n
Bar;n t;;;na iyed.
;ngirge deri otlab,
Ala toysala s;yed.

Kalganlan; da bo;layd -
Ala da c;r;s;nle.
Tuugan s;yl; cerlerin
S;ylas;nla, k;rs;nle.

K;z baylana, bar;s;
Kellikdile kay;t;b.
Tebrerikdile sora
Seyir haparla ayt;b.

Alan bar;n tans;klar,
Bar;na aurur can;.
B;r;ge koynu sorur,
Ki;dikge ua - ;;;hann;,

T;lk;ge - guguruknu,
Bal ;etenni - ayuge.
;gid, bar; sau-esen
C;y;lgand;la ;yge.

Ma ol halda bir-birin
Har ingirde coklarla.
";ngirgi tauruhha" t;nglab,
Sora tatl; cuklarla.

ADAMNI KADARI

K;y;nd; duniyadan ay;r;lgan,
Tuugan cerden ay;r;lgan k;y;nd;.
Ay;r;l;unu c;lauun
Suu;a etgen ne bolur cerde?

Ol tuuganlay ketib tebreydi...
Ta;la, terekle da kalad;la,
Cagala da kalad;la,
Ol a ketedi, ketedi, ketedi...

Suu, sen bulut bolub kay;tsang da,
Kay;t;rsa bir k;n tuugan tauunga.
Mennge ua allay nas;b da cok,
Men ketsem kaytmam ;m;rde.
Auanam oguna k;r;nmez.

Men - kete bargan k;y;nl; canladan biri,
Ketib bargan suudan i;ib kanarga izleyme.
Ca;arga izleyme, ;lmey, aurumay, kartaymay -
T;rlendirirge izleyme kadar;n adamn;.
Ogese, bolmazl;k zatm;d; ol?

ATILTIRGA BOLLUKMUDU K;NN;, AYNI?

Kar;an; kelilerin oyub,
;;lenngen col
Kayr; eltir Kara;ayn;?!
Alamga col salama deb,
At;lt;rga bollukmudu K;nn;, Ayn;?

K;r;; at;lt;b K;nn;, Ayn; -
Sora, k;r;rse, k;l bolmasa k;n;ng, ay;ng,
Sora k;r;rse k;r bolmasa
K;;;ng, cay;ng.

Kara;ayn; kayr; eltir
Kar;an; kelilerin oyub
Col i;legen?

Curtuna, halk;na sans;zn;,
Ata-babaladan hapars;zn;,
Til-tarih dey bilmegenni,
Bilirge da izlemegenni
Kim, ne deb iygen bolur col i;lege?

Telibizden tilibizni,
Ceribizni, esibizni
Saklar ;;;n ne zat etdik
Ne sen, ne men?

Kara;ayn; Kadau Ta;;n
At;ltd;la deb hapar kelse,
Endi anga da seyirsinmem.

BU HALGA KALAY CETD;K B;Z?

Ana tilin bilgen da mahdauga tergelgen
Kallay bedi;lik zamannga cetdik.
Misirde, Kr;mda da curtuna termilgen
Kar;an; caz;ks;nama men.

;; c;y;rma atl; bolganlar;nda
Halk bolduk, cauga cauluk eter;a bolduk,
Deb kuuanngan kara;ayl;la,
Oy, ne;ik caz;ks;nama sizni.

Kara;ayn; cigiti Tatarkan,
Hasaukan; cigiti Umar,
Sovet Soyuznu cigiti Harun -
Bagat;r ulula, bat;r ulanla -
Bar;g;zga auruydu can;m.

Bar;g;zga auruydu can;m
Tukum atala, tukum ba;;;la.
Halk, til ;;;n kazauat etgenle,
Tilek etgenle, salauat etgenle.

Ana til kerekdi, kerek t;ld; deb,
K;zar;;;b daula;han tuuduklada,
Ana tilni bileme ne bilmeyme deb,
Ba;lar;na s;y tarthan tuuduklada

Sizni kan;g;zdan cuk barm;d; eken?
Sizni kan;g;zdan cuk barm;d; eken?
Sizni kan;g;zdan cuk barm;d; eken?
Bar ese, bu halga kalay cetdik biz?!

SEN; CARATAMA MEN
L.F.

Ana tilimi s;fat;;a,
Ata curtumu kuuat;;a,
Tuugan cerimi bereketi;a,
Halk;m; nam;s;, beti;a,
Ariulugu, ;l;ms;zl;g;;a -

Cayg; k;nleni birinde
Mennge k;r;nd; poeziya
Kyamar; bla belinde.

Kader ke;eni car;g;;a,
N;r car;g;;a, TEREZEDEN,
K;zlerime k;zlerinden,
S;zlerime s;zlerinden
Bir Teyri car;k t;g;ld;.

Kayg;l;, k;y;nl; duniyada
;;ganakla i;inde g;l kibik,
Poeziya mennge k;r;nd;,-
C;l;uu, car;g; K;n kibik.

Men seni k;rd;m poeziya,
K;rgenley bildim horlar;ng;.
;ynek da saugan, d;r;n da c;ygan,
Kalam da tuthan kollar;ng;
K;k;regime k;sar;m keldi.

Culduzga, almaga da uzalgan,
Beri uzat;; kollar;ng;.
Culduzga, almaga da u;agan
C;regim kurmand; alaga.

Alamga s;y;nmagan c;regim
Eki uuu;unga s;y;n;r.
Poeziya, men ant eteme,
T;;;rmem s;y;ng;, s;y;m;:

Ayt;b k;lde bolmagann;,
Ayt;b elde bolmagann;,
K;kde, cerde bolmagann;
Seni all;ngda ass; bolmam.

Calgan s;zn; cardan atama,
Kerti Poeziyan; caratama.

Burun bla b;g;nn; baylab,
Eski kyamarn; betin ;;gargan,
Eski s;zlege can salgan,
Tamblaga col salgan,
C;rekden c;rekge col salgan,
K;zara turgan poeziya,
Seni caratama men!

TEREZEDEN T;YED; K;N
L.F.

Terezeden karab k;rgenley,
"Burunngu taulu k;z esense", - dedim.
K;zara ;;argan;ngda,
"Men saklagan sense", - dedim.

Art;k s;yeme terezeni
K;n car;kn; iygeni ;;;n,
Seni da birin;i kere
Terezeden karab k;rgenim ;;;n.

...Sen ;;argan;a tiyedi K;n
Terezeden k;zlerime.
Caza turgan s;zlerime da
Terezeden tiyedi K;n.

K;n c;l;uun a, c;rek koy eseng,
Ta; da saklayd;.
K;nn; s;ygenden, ol c;l;than
Ta;n; da ku;aklayla.

Seni k;;;ng bla caz;lgann; da
Okurla alay.
K;nn; k;;; bla duniyan;
Car;tad; Ay.

...C;reging K;n car;kdan
Tolgan ese,
Nazmu tizginlering da, k;n tayakla;a
Bolgan esele,

Sora,
Sennge da kelgendi ol,
Sora,
Sennge da tiygendi ol,
K;n - S;ymeklik.
 
AY

1
B;lay m;dah nekdi Ayn; car;g;?
...Balalar;n coklay, saklay,
Auruu auur etgen kirpiklerin a;;b,
B;ge;e begirek k;ynalgan ana
Ayga k;b;rekmi karagan bolur?..

2
Ol duniyadan tiygen;a tiyedi Ay,
;l;b carat;lgannga u;ayd; ol.
Bir cans;zl;k bard; an; karam;nda -
Kab;r ;o;lukga b;legen cang;zl;k.

...K;rgen;a bolama, tirilib,
Ayda saban s;re turgan ;l;kleni.

3
"K;yeme, s;yeme. T;ng;-t;n;l;k cokdu.
Kayg;la, sag;;la. C;rek car;lad;..."
Ol bar; bo;du - ol bar; alamatd;,
Ma meni k;l;m - ;o;du, oldu k;y;nl;k.
...K;n tayaklaga kar;;hanl;kga kollar;m,
Ayga u;ay tebregendi c;regim.

4
;l;kn; betine u;ayd; Ay.
Ay car;k ;s;ne t;g;lse
Cer oguna titirey bolur...

Ay ah;r k;nnge sag;; etdiredi.
;lgen canla bar; karayd;la Aydan.
;t can;uar da uluydu Ayga karab.
Ayga u;ay bargan Cerde ca;ab,
Adam a nege tayans;n, ;;ans;n?

...K;kge, cerge, c;rekge, ;m;rge da
Ay car;g; t;g;lgendi,
Ay car;g;.

K;MN; ARBASINA M;NSENG...

"Kimni arbas;na minseng,
An; c;r;n c;rla".
Cerdi meni arbam,
An; c;r;n c;rlayma.

K;kd; meni Teyrim,
Anga urama ba;.
T;ngek - cerge, can - K;kge
Bollukdula a;.

"Kimni arbas;na minseng,
An; c;r;n c;rla".
Cer arbada barama
K;kn; c;r;n c;rlab.

Kartha ne da ca;ha
Orun kerek bolsa,
Ne da can;ma san;m
Tarl;k ete tebrese,

Arba ;s;nden keterme -
Boysunurma kadarga.
Cang; Ay bla Culduz a
S;n ta;;mdan kararla.

DUMP  BOLGAN DUN;YaLA

K;k;reydi c;regim,
K;zlerim - eliyala.
K;zden ketgenlikge,
K;lden ketmeyle
Dump bolgan duniyala.

...Ma bu taunu eteginde
Ca;ay edi halk.
Zulmunu ;rteninde
K;yd;, boldu talk.

Kanatl; da kay;td;
Caz bolganlay, ;z;na.
Suu da tuugan tauuna
Bulut bolub kay;td;.

Kanatl;ga, suuga da
Halk sukland;, termildi.
Ba; bo;ukga termildi
Bugoulanngan ;htem halk.

...K;k;reydi c;regim,
K;zlerim eliyala -
C;regimde ca;ayla
Ol dump bolgan duniyala.

C;REG;ME BURULDULA K;ZLER;M

K;zleringden karay edi c;reging,
Ne kelsin - kara edi c;reging.
C;regime buruldula k;zlerim:
S;n-s;n bolub kuru;dula s;zlerim.

POETLE

Ca;au bu t;y;uden t;yse,
C;rek bu k;y;uden k;yse,
Ne kal;r adamdan?
Ne ;;;n t;yedi ca;au,
Ne ;;;n k;yedi c;rek,
Ne ;;;n?

Curtda Cang;z Terekni kesgen;a
(Poet a - kuru da Cang;z Terekdi)
Kessele da poetni,
Kar;an; Ta;; kalgan;a
Kal;r poetni s;z;.

Hou,
Poet - halk;n; Kadau Ta;;d;,
Cang;z Teregidi Curtunu.
Adamlan; bar; ;;;n t;yedi an; ca;au.
Adamlan; bar; ;;;n k;yedi an; c;regi.

B;lay caz;lad; s;yl; Kurann;
"Poetle" degen suuras;nda (26,70):
"Ma aytd; ol atas;na emda halkga:
Kimge tab;nas;z siz?"

Ma ol soruu k;ynayd; poetni.
Ma ol soruu ;;;n k;ynayd;la poetni.

Defter: CAN CURT

KARA;AY T;L;M

Carl; tilim, bay tilim,
Culduz tilim, Ay tilim,
Adurhay, Budiyan tilim,
Tram tilim, Nauruz tilim,
Tar tilim, duniya tilim,
Kar;a tilim, Bota; tilim,
Tau tilim, ta; tilim,
Nart tilim, ca; tilim,
K;n tilim, g;l tilim,
T;rk tilim, alan tilim,
Allah bergen adam tilim,
Kara;ay tilim, Ana tilim.

ANA T;L B;RD;

K;blege k;bgen k;m;k
T;lme. Ta;;a ;;darma.
Ta; c;regimi te;ib,
K;rd;k s;z;m ;;garm;?

Men t;rge t;;gen ;l;k
T;lme. Tas;a ;;darma.
Cerimi kar;;a erib,
K;rd;g;;a ;;garma.

Men k;kden t;;gen elib
T;lme. Bilme, ;;darma.
Alay a, kald;m erib...
S;ymeklikge ;ek barm;d?

Ayak t;bde kalsam da,
Cer;a, col;a kal;rma.
Ana tilsiz kalsam a -
Curtda da kald;m curtsuz.

;o, kays; tilge bar;b,
S;z sadaka tilerme?
Fak;raga;a karasala
As;r; auur tiyermi?

Ogese, ana tilin
Coygan murdar bizge da,
Ne igilik k;rg;zt;r?
Anga azd; t;rme da,

Deb betime t;k;r;b,
Kozgal;b alay;na,
K;zgan ti; bla k;yd;r;b,
Bu dugur mang;lay;ma

Ana tilin soygan deb,
Ciyirgene cazarlam;?
Saulay da adam ulu
K;r;r cerde asarlam;?

...Can;ma t;re esimdi,
S;z;me bergen keskinlik.
Curtda Cang;z Terek kesilmey,
Kesilse edi kesillik...

Halk teregin tomurub,
;;legen cang; ;y;ng;
;;b;la k;yd;rgende
T;;;nngenmeding cukga?

...T;z;n ayt;rga korkub,
Tili tutulub turgan,
Tilsiz bolub tuumazm;,
Ogay, ma senden tuugan?

T;z;n k;r;rge korkub,
K;rmegen;a etib turgan,
Sokur bolub tuumazm;,
Ogay, ma senden tuugan?

T;z;n e;itirge korkub
E;itmegen;a etib turgan,
Sang;rau bolub tuumazm;,
Ogay, ma senden tuugan?

T;z;n bile turganlay
Calgan s;le;e turgan,
Eki betli bolmazm;,
Ogay, ma senden tuugan?

...Tuugan halk;ng; cauu -
Bal-cau bolluksa kimge?
Kesingi tuugan ca;;ng
Kol k;lt;r;r kesinge...

K;lt;ralmay c;l;m;
Boynuma deri cerge
Kirsem da,
Cerim betli c;r;m;
Bayrak;a tutub ;rge,
;l;rme:

Dinibiz - hakd;.
Ana til birdi.
Ata curt birdi.
Alan; saklasak.
Bizge ;l;m cokdu.

C;REKS;NEME, ;HTEMLENEME

C;reksineme, ay medet, birde:
Az ca;ayb;z candet;a cerde,
Az k;rebiz cer-suu da, cer-suu da,
K;b s;nayb;z bu;uu da, cars;u da.

;htemlenngen oguna eteme birde:
Biz erle;a ca;ayb;z cerde,
Bolcaln; k;shal;g;n ongsunmay,
;tlikge, terslikge, zulmuga boysunmay,
Adamla Adamla;a ca;ayb;z cerde.

ANDANDI

C;l;m kele kelgenlikge
C;regim sabiyley kalgan;,-
Andand; deb turama mennge,
Ca;agan k;y;n bolgan;.

B;GE;E

Ay bla b;ge;e culduz
Orurga bollukdu.
Boyunshalada ;g;z iyib,
Solurga bollukdu.
Teyrige da talay zat
Sorurga bollukdu.
Oy ma b;ge;e tuugan
Sosurka bollukdu.
K;z tuusa ua Satanay,
Satanay bollukdu.

B;ge;e k;kn; s;r;b,
Nart nart;h atared.
Cengi bla terin s;rte,
Ol rahat atlared.
Koy;u iti da Koy Coldan
Cerge sak karared.
At; da iyesine
;o; ki;ney, otlared.
K;kn; k;mjas;n a;a,
Ke;eni ;uuak ete,
;o alay otlared.

SEY;R T;;LE

Kaydag;m; unutub,
Seyir t;;le k;rgenme.
Ay car;g;n uyutub,
Ayran etib i;genme.

K;nden - nart;h g;rc;ndan,
K;l;n da k;kge ;a;;b,
Auuzum k;ye a;ad;m
Ol Ay ayrannga ;an;;b.

Cerime tans;k bolub,
Keramat t;; k;rgenme.
Curtda Cang;z Terekge
Ba; ururga kelgenme.

Halk;ma tans;k bolub
Ku;aklay Ta;;n, Tauun,
Betden betge k;rgenme
Kar;a bla kauumun.

M;dah edi betleri,
K;zleri sag;;dan tolub.
Halk talk bolmaz dey elle
Tilibiz esen bolub.

Ayr;l;k kirmey tursa
S;z bolub, men-sen bolub,
Halk talk bolmaz dey elle
Birige bilgen bolub.

CAZNI ETEG;

May ayn; otuz biri...
Ay an; o t;z beri
Kaytarsam a kaytarsam,
Kartaysam da kartaymam.

Men k;rd;m cazn;, k;rd;m,
An; tat;uun bildim.
Ceti kat cerge t;;;b,
Ceti kat k;kge mindim.

G;nahs;z ak bulutnu
Ba;;ma men sarh etdim.
Mekkyaga t;l, ma sennge
Buruldum da, "harh" etdim.

Ay k;kden ay;b etdi,
Cay ku;ak cay;b cetdi.
Tesuka ete kald;m,
S;ygen k;z;m - caz - ketdi.

Umut etdim t;yarga,
Tar ;y;me c;yarga.
Cab;;d;m etegine,
Etegin ;z;b ketdi.

Cazn; etegi kolumda -
Oy kuuan;;m, cars;uum.
Ol - ;y;m; bayrag;,
T;rde t;rem. Caz;uum.

Etegin alay tuthan
Kesin tutarem kalay...
Caz bilse edi an;
Kelir edi kay;t;b.

TOLMAY KALGAN UMUTUM

Ketding meni unutub...
Ogay, mennge kalayd;.
Tolmay kalgan umutum
Tolgan Ayga karayd;.

Can;m koluna al;b
Kara ;a;;ng; u;un,
Can;m; koluma al;b,
U;hun;a alay u;dum.

Cetdim, cetdim ugulub:
K;r;nngening;a t;;de,
M;lek;ik;a kubulub,
Tura eding m;y;;de.

Au caulugung ba;;ngda...
Karamad;ng, saklad;m.
;;mmak ak bolub kald;
Kunduz betli sakal;m.

Seni bek s;ygen can;m
San;mdan abrek ketdi.
Kan;m ;;ngab ;z;ndan
K;z;l k;;;r;k etdi.

Sizden, umut busgakla,
Tigib, men kara kiydim.
Eliya urgan busakka
Karab, culduz;a k;yd;m.

Ketding meni unutub,
Ogay, mennge kalayd;.
Tolmay kalgan umutum
Tolgan Aydan karayd;.

SAKLAYMA
M.T.

Saklayma, t;ng;lsem da.
Har ayak tauu;ha t;ng;layma,
Kesi kesimi aldayma.
Ki;ini saklatmam, ;lsem da.
Endi kuuanngan da etalmam,
Calan ayaklay kelseng da.

K;LS;Z NAZMU

Bayr;m k;n da, bayram k;n da cokdu bizge,
Erkin t;lb;z tilibizge, dinibizge,
Erkin t;lb;z ceribizge, kesibizge.
Halkl;g;b;z kuruy bargannga u;ayb;z,
Curtubuzda da… curtsuzla;a ca;ayb;z.

NE DA  CA;AUDAN...

Ne da ca;audan ba;lanad;...
;l;m da, -
Dedim da,
Az kald;m ak;ldan ;a;arga.

C, A;A U-NU

 
Bu ;;g;ln; eki can; - g;l.
;;;n;; can; - k;l.
Bu ;;g;ln; eki can; - ca;au.
;;;n;;s; ua - uzun-k;sha be; u (uuuuu) -
Uluu.

Bu ;;g;lde bir C - car;k, ca;illik, ca;l;k.
Caz. Cay. C;rek. Can.
C;r da, c;lau da - C-dan,
Candet, cahanim da - C-dan,
Canla carat;lgan cer da - C-dan,
Cang;l;u, cang;r;u da - C-dan,
Cauhar, cank;l;; da - C-dan,
Culduz da, caz;u da - C-dan,
Ca;au, canaz; da - C-dan,
Sanlan; biyi - ceti da - C-dan,
Cok da, cuk da, Curt da - C-dan,
Ba;lanad; ne da Ca;audan - C-dan.

Bu ;;g;lde alt; Ay - alt; A:
Alif-Alam, Allah-Adam, Ak;l-Ang;.

Bu ;;g;lde ;; ;:
;;b;rdau da, ;uuuldau da,
;;lp;la da, ;;b;la da, ;o;luk da.

Bu ;;g;lde uu c;lanla;a be; u:
Uyan;u, uyal;u, uual;u, uuad;h, uuaht;.

;;g;ln; ;;;n;; can; - be;ba;l; emegen - be; u.
Eki m;y;;;, eki m;y;z; uudan tolu u.
An; ang;lagan k;n;ngden ba;lanad;
Bu u-bla, uluu bla, bu;uu bla buuu;uu.

Bu ;;g;lden t;;;na ;;garga,
;;;lgen otnu cang;dan cagarga
Buyurulmagand;. Colga
;;kgan barad; C-dan U-ga.
M;y;;de ua c;lan... uuga
;;g;b saklayd;. Ayr; tiline, miyala k;zlerine
Birle karayalmay c;g;lad;la.
Ol a - marhamatl;g; cok -
S;rkele kelib cutad; alan;.
Birle i;lerinden kalt;ray esele da,
T;;lar;ndan bildirmey bar;b, uru;ad;la,
U-nu uuundan k;y;lg;n;;.

Ca;au! Ca;-au.
Seni ; belginge cetgenley,
Ca; ca;lay ;l;b ketgenle,
Can;m a;;yd; sizge.

Men a - alga, ekin;i A-ga
Cetgin;i bar;b, U bla serme;irikme.
«C», «U» a;ar;a, kar;usuz t;ld;.

Ne medet, alay a,
C - ba;;, U - kuyrugu
Bolgan t;rl; seyirlikdi Ca;aU.

Biz an; kuyrugundan - U-dan - ay;rsak
Ca;a degen magana kalad;.
C-dan - ba;;ndan ay;rsak a,
A;au degen tuuar sezim ;;gad;.

T;lme da iynam; ;;;lgen,
;;garga izlemez;a temir ;;g;lden.
C bla U-nu baylasa da kadar,
Ay;r;rga Adam tabmazm; madar?

Kart da, sabiy da bola c;ldan c;lga,
C-dan U-ga t;l, C-dan C-ga - bar;rga:
C;llan; kab;ndan, buga baudan;a ;;g;b,
G;r;lder;a, U-nu uzununa c;g;b...

Kim esem da, kem esem da, kemsiz s;yd;m
Ca;aunu.
B;g;n, tambla da kan;m-can;m bla aythan:
«C», a;a «U»-nu,
«C», a;a «U»-nu.
C, ca;a!!!

SEN

Tilburu;um da,
Tinburu;um da,
Sanburu;um da,
Canburu;um da -
Sen.

SUU

Suu suuudu tuugan tauundan,
Ba;;n kayadan oguna atd;.
"Keng duniyaga, - deb,- zar kauumdan" -
Tengizni sar;ubek tamag;na sarkd;.

Irh;z sal;rga kelgen ;abakla
Aytd;la aca;han carl;n; hapar;n.
... Ol tauusulub, bulut bolub kay;td; da,
C;lay-c;lay kabland; taulaga.

CER DA, K;K DA COKDU SENNGE

Kuruy eseng sen zarl;kdan,
Kuru eseng halall;kdan,
Kuyrugu eseng eliyan;,
Ba;;n maragan duniyan;,
Ba;; eseng s;rkelgenni,
Ayag;ndan ala s;yelgenni,
Sora,
Cer da, k;k da cokdu sennge...
Culduz tutarga kuruk ald;ng -
Eki duniyadan da kuru kald;ng...
Cer da, K;k da cokdu sennge.

K;MD;, NED; TEREZEDEN K;R;NNGEN?

;orbat ;;p;;km;d; terezeme konngan,
K;g;r;;n s;fatha kirgen m;lekmidi?
G;rc;n burhula bermey anga,
;lgizdik eterge kerekmidi?

Ol Allahn; s;yl; salam; ogay,
;orbat ;;p;;k oguna bolsun.
Kab;rgada kak kab;rgaga karayd:
A;d; harib, a;as;n, toysun.

Mennge ;ys;z kal;rga t;;se,
;y;m cauga t;l, can;uarlaga kals;n,
;orbat;na ;;p;;k ;y;r ornals;n.

Adam kartaysa da, ca;au kartaymaz.
T;zl;k meni ;z;na kaytarsa,
Alaga keli;irme, alaga ile;irme...
Saulukda g;rc;n;mdan ;zdenlik etib,
Osuyat;mda - san;m;-can;m; ;le;irme.

;orbat ;;p;;km;d; terezemden karagan,
K;g;r;;n s;fatha kirgen m;lekmidi?
Ogese, carl; ana namazl;kda
Aca;han ca;;na etgen tilekmidi?!

KARA;AYLINI SAGI;LARINDAN

T;;;mde ana tilim tutulub k;rd;m da,
T;n;mde da tilim tutulub, s;le;almay turdum.

Ayu bla bal a;arga bazgan
Erni s;n;b, s;ns;b k;rgende,
K;n;, Ay; bla birge
C;regim tutulgand;,
Muthuz car;g; da
K;zlerimden s;zlerime sarka...

C;regim tutulgand; meni...
Celimauuzla koyalla a;ab...
Egerleni kim uyats;n?
Bag;r tazla - t;bs;z,
K;m;; konguraula - tilsiz.
Kim uyats;n egerleni?!

ANA K;L; BALADA...

Uzak tau elde k;k a;; ;artlab,
Kalt;rathanda bolgann;:
"A;hadu an lya il;ha illya Allah
Ua a;hadu anna Muhammadan gabduhu ua rasul;h,
Allah, sen sakla balam;",-
Deb, ana ca;;na korkdu,
Uzak ;aharda k;n uuata aylanngan ca;;na.

AT ;ABSA...

Fahmunu at; ;abhanda,
Zarl;kn; itleri ;abd;la.
S;rkelgen canla - c;lanla
S;yelgenim ;;;n kabd;la.

Bir adamn; da kelmeydi k;r;r;m:
B;g;n kelgendi ;l;r;m
Cugutur;a ta;aga kirib,
Bauurumu ta;laga berib.

Sag;;la talagan can;m;,
Kayg;la tonagan m;y;m;,
S;n;b, kaynamay kalgan k;l;m;,
S;ns;y turgan c;regimi
Cabsara...

KUKALANADI

Cazga cayag;n sal;b
Ca; k;z;;k kukalanad;.
Tilim tutulub kal;b,
C;regim nazmulanad;.

;AHARDA TEREKLE

Terekle ;yleden miyik
Bolurga kerekdile deb turganma.
;aharda alay bolmagan;n k;r;b,
Hayran oguna bolganma.

Kalala;a s;yelgen ;yleni
Aralar;nda terekle - cesirle;a.
Araba dauurdan, auur hauadan
K;r;nedile esirgen;a.

Da ala esge t;;;re bolurla
Ata-babalar;n; zamanlar;n.
Ol nas;bl; k;z;ude b;lay;n
;;nd;k ;egetle k;;leb turganlar;n.

Da ala esge t;;;re bolurla...
K;z ca;la;a t;;;re bolurla
;apraklar;n olsagatda.
;aharda terekle...

ES BURMAYSA

Uluy turgan k;zlerime
Es burmaysa, can;m, sen.
Cana turgan c;regime
Nek caumaysa, cangur, sen.

CIRLAYDI CANN; MORAND;
M. T.

Can;m; can;y boran da,
T;ng;l;b zalga atlayma.
C;rlayd; Canni Morandi
Anga men sensiz t;ng;layma.

C;rlayd; urumlu zakiy.
Men - k;l; kalgan sabiy,
Hars urgan;m da bek ;o;:
Seni ornung turad; bo;.

Can;m; can;y boran da,
Belgisizlikge atlayma.
C;rlayd; Canni Morandi
Men a kesime t;ng;layma.

TEREZE BLA K;R;B...

Men cazga e;ik a;arga k;re;e,
Akg;ll;kga salganma kirit.
Ka; a - tereze bla kirib,
Mennge fak;raga;a karayd;.

ESGER

Duniyaga etgen sag;;lar;ng
Bolad;la tolu bir asker.
Ay nas;bs;z, ba;;ng; aldama,
Elde kalgan anang;  esger.

Namazl;kda ;ejdege barsa,
;rge k;ynal;b turgan;n esger.
Ullu Allahha da seni ;;;nnge
Ol ba; uruu;u bolgan;n esger.

Duniya kayg;s; can;ng; suuura ese,
Duniyaga igid da etese sag;;.
Alay a duniya bir ullu suura ese,
An; ang;lathan  anad; bizge.

Nazmu kitab;m bolurga bolur
Suuab-g;nah caz;lgan defter.
Sen alk;n duniyada ca;ay eseng,
Ca;aunu anas;n - anang; esger.

KAN  BLA  CAN...

Kan bla Can.
Cand;m.
Can bla Kan.
Kand;m.

BOLMAZMA KUL

B;r;k;z ata bla
K;nk;z anadan
Carat;lgan ul -
Bolmazma kul.

Kadar, kallay s;nau da iy,
Kuuan;;ma, cars;uuma -
Caz;uuma kesimme biy!

Kelib cerge tiyerik bolsam da,
Ta;a k;;ge ;;;n tirerik bolsam da,
;rlerme ;rge, k;kge minerme.
Men - Erme.

Tilimi tart;b alsala da,
Ornuna ba;ha salsala da,
S;le;irme Ana tilimde.
Ceti kesek etsele da,
Har kesegim birer harif bolub
Kara;ay s;zn; kuray s;yelir.

Duniya kara;ay tilde s;le;mez.
Kara;ay s;le;se da ana tilinde
Ozub ceterikdi, meni nas;bl; eterikdi.
Alay a, bu mazall;-git;e cerde
Bir til, bir tilli kalsa,
Kara;ay til da kall;kd;,
Kall;kd; ma bu nazmum da.

S;YMEKL;K

S;ymeklikge t;;ek bolsa ;l;e,
S;ymeklik bolad; be;el.
S;ymeklik - cazg; ca;il k;rd;k,
Ki;i an; etalmaz bi;en.

SAF;YaT
;rtenlan; Azretni poemas;n; biy;esine

Ol suuga ketdi...
Cagada
Miztamag;n suuukdan ca;;r;b,
S;y;t-k;;;r;k k;ppa ;;rmal;b catad;.

Ol ba;;n suuga atd;.
Suu an; can;n ald; da,
Kalgan;n ca;il cagaga kaytard;...

Ol g;nahs;z, taza can
Kuturub, boklan;b kelgen kobann;
Taza da, ;o; da etdi...

Saulugunda an; koymad;la
Ta; cagada da ca;arga.
Endi ua, ;l;g;n
Ca;il cagada asrab,
Eskertme da salgand;la, - deyle.

KAYaNI ERN;NDE

;l;mn; kara bulutu
Kelib ;s;n bashan;nda da,
Cann; ca;arga umutu
K;k;a ca;naganlay turdu.

SUUUK  K;R;NMEZ

Caz. Caz;uungu caz.
Cay. Ku;ag;ng; cay.
Ka;. S;ygeninge ka;.
K;; suuuk k;r;nmez.

KA;

Zaman
Adamlan; kollar; bla
;apraklan; t;be etib,
Ot salgand;.

Calan terekle,
Betlerinden kanlar; ka;;b,
T;t;nley canngan, ;aprak otha karay,
S;n bolgand;la,
Kartla ketgen k;nlerine karab,
;um bolgan;a.

K;ye turgan k;z;l-sar; ;apraklan;
Ca;il canlar;, ca;il umutlar;
Barad;la k;kge - ;eksizlikge - ketib.

Ka;n; ;z;ndan caz kellik;a,
Sabiyle otnu ;s; bla
Ar;-beri ;;ngab oynaganl;kga,
Tabigatn; m;dahl;k k;;leb turad;.

SUKLANIU

E;ik terezege suklanad; -
Terezeden karayd; Alam.
Tereze e;ikge suklanad; -
E;ik bla c;r;yd; Adam.

SERME;;U

Ca;au -
Ol ;l;m bla serme;iud;.
Ta;a da, turu da. Kuru da.

...An; can s;yekge sal;b sildeyme.
Tobuk bla k;lt;r;b da atama.
T;;;ndan, i;inden da ;alama.

Ol cagamdan alsa,
Men ayag;ndan ala,
Ol ok bolsa, men ta; bola,
Bir-birde andan ba; bola,
Kelgenlikge, k;n ;;gar,
Ol meni tabs;z c;gar.

;l;m bir kere c;gad;.
Can canaualda ;;gad;.
;l;m c;kgan;a bizleni,
Kim c;gal;r ;l;mn;?

CER BLA K;K

Cer kalay k;;l; tartad; kesine...

Can;b;z k;kge tart;b turmasa,
Biz ertde kirir edik kara cerge.

Culduzladan tutub atlamasak,
Ab;n;r edik, c;g;l;r edik,
Alay a,
Cer bolmay kalsa,
Kayda c;r;r edik,
Kalay c;r;r edik? 

ANGA TABINDIM

Alamn; cans;z betinde
Ca;aunu adam k;zleri
Kum t;zlede - kuyula;a...

Ca;aunu tamgas;d; ;l;m -
Er;i, korkuulu tamgas;,
Ketmezlik kara tamgas;.
K;r;rga, k;yd;r;rge ua - ong cok.

Alay a, ;l;mn; kara betinde da
Ca;aunu car;k tamgas;n
Bu;uu, koran; k;nlede da
Tabald;m da, anga tab;nd;m.

B;RLE…

Krall;klar;n, halkl;klar;n tabar ;;;n,
Birle kazauat etelle.
Birle ua… semiz kabar ;;;n,
;bilisni kalaylar;n tagar ;;;n,
Curtlar;n sat;b ketelle.

ES;MDEN KETMEYSE

N;gersiz kalgan k;;;k
K;re;edi arbazda kans;b...
Men sennge bolganma tans;k.

At ki;neydi ca;il talada,
Cang;zl;kd; an; talagan.
Temirkazak culduzga karab,
Uluydu kazak b;r;.

B;r; ulugan,
;t s;ns;gan,
At ki;negen -
C;regimde...
Oy ne;ik tans;k bolganma sennge.

TAMIR ;YS;N

Bir ca;il butakn; cerge basd;rd;m:
Ol da bir tam;r iysin, tam;r bolub bir k;rs;n.
Ol zamanda ang;lar tam;rn; kadar;n, ans;
K;n car;kn;, duniyan; k;rgen,
Kimni k;;; bla ba; bolgan;n
Unuturga ;; bolad;.
Ca;il duniyan; tuturugu ua -
Duniyan; ayn;than emda saklagan k;; -
K;zden ta;adad;. Biz da k;b;s;ne -
Ol ta;a kuduretge t;l -
Tuura zatlaga salab;z mahtau.
K;kleni, Cerni, alada bolgann; bar;n
Carathan K;; kalad; ta;ada.
Men ma ol K;;ge eteme ;ukur.
Ol k;rg;ztgen colda bara -
Anga u;arga, cuuukla;;rga izleyme.
Men - Teyri adam;,
;zleyme u;arga Teyrime.

;APRAK BLA KIRDIK

;aprak terekden t;;erden alga,
Ka;h; celde bayraklanad;.
K;rd;k a ta;n; te;erden alga,
B;g;ledi emda agarad;.
T;rde turgan - ;aprak...
T;bde turgan - k;rd;k...

B;R AYT

1
K;rd;k, bir ayt,
E;ek otlar ;;;nm; ;;kgan eding
Ta;n; te;ib, k;y;nla;;b?

2
Ta;n; te;algan k;rd;k da
Bir hayuannga a;atad; kesin.
Ta;dan ba; bolub, hayuanlaga a; bolub
Kalganlaga ne eteyik, kalay eteyik?

CANGUR

Terekleni b;ge celi,
B;ge;eli, cauad cangur.
Tam;;lar; cam;;lan;
Te;er kibik, alay auur.

Eliya da,
K;kn; ;s;nden ;liada
Caza kelib, canngan kibik;
Cazgan;n; suuu sark;b,
Culduzlar; kalgan kibik;
Cazgan;n; suuu oguna
Suucilik nazmulan;
T;bleri bla algan kibik;
K;ye turgan carl; cerge,
Caral; cerge can urgan kibik.
B;ge;eli cauad cangur...

MA ALAY BLA BURULMAZ...

Erkinlik, seni eringme.
Kanat;m bolurga erinme.

Kadar, men seni ca;;ngma,
Kader ke;engi ca;;rma.

Zaman, men seni k;z;ngme,
Ki;ige sokur k;r;nme.

Ca;aunu ekin;i can; - ;l;m,
Sora andan nek kalad; k;l;m?

Culduz kesin ba;s;nsa,
Car;g; k;kn; ta;s;n;r.

Curtda Cang;z Terekni tam;r;n
Cannet terekden ese saylarma.
Can tam;r;m;, c;r tam;r;m; da
Men ol tam;rga baylarma.

Ma ol zamanda k;r;n;r
Pariy k;;; k;;;kn;.
Kancalba;ladan onglu bolgan;
Burunngu cerba; ;y;;kn;.

Ma ol zamanda a;;l;r
Ta;a maganalar; s;zleni,
Bir kauumnu da - k;zleri,
Birleni ua - auuzlar;.

Ma alay bla burulmaz
Kara;ayn; Kadau Ta;;
Kara;ay halkn; s;n ta;;na.

B;Z - SENB;Z

Kara;ayn; Kadau Ta;;,
Cang;z Teregi Curtumu -
Ana tilibiz, K;n-Ay tilibiz -
Halk;m; esi, bayrag;.

"Kesin saklagann; saklayd; Allah da"…
Ana tilin saklayalgann;
Ana tili ;m;rlege saklar.

Halkn; cerinden ay;r,
Karga, kumga da bulga,
Kara kulga da sana,
Kau-kuu etib da s;na -
San;na
Koran;, cara t;;genlikge,
Tili sau ese - halk saudu.
Halkn; can; - ana tilinde...
Tili ;lmey can; ;;kmaz.

Curtsuz kal;rga t;;gende,
Ana til - Ata curtluk da eter.
Alay a curtunda ca;aganl;kga,
Tilin unutdu ese,- halk ;ld;.

Curtundan k;;;r;lgen halk
Kay;t;rga da bolur ;z;na.
Ana tilsiz kalgan a u;ayd;
Kurugan suunu ;z;na.

Nart ;r;zmekni ;m;rl;k cukusun
B;lelle bu sag;;lar;m:
«K;z;l Fuklam; bard;la entda,
Ogese, emegenle?
Kaydan, kimleden ;;gad;
Ana tilibizge korkuu?»

;r;zmek, ne ca;;r;u endi:
;zlesek - bollukbuz
Ne can; bla da ;serge, ayn;rga.
Terslik tuuduklar;ngdad;, t;z;n ayt;rga.

Uru; bizge, kes bizni:
Kereklisi;a, t;y;n;l;s;;a
Tutalmayb;z kesibizni.

Alay a,
Ang;lagandan ang;lay barab;z:
Ana til, cuk da cokdu sensiz,
Cok da cukdu seni bla.
Sen - birse. Biz - senbiz.

CUUABSIZ KALGAN SORUU

Allah kesi i;legen kibik
Burundan kalgan seyir mejgitle...
Sizge abdezsiz kararga da bolmaz.

Men edim da dinden hapars;z,
Sizni k;rgenimde iyilib kirib,
Namaz, tilek eter;a boldum.

Buku ;uruklar;m bla kayg;la bukusun
E;ikde koyub,
Ke;meklik tiley,
Allahn; ;y;ne kirdim.

Allah ang;layalmazl;k til cokdu sora,
Dedim da,
Arab;a az bilgenim sebebli,
Kara;ay;a tilek etdim.

"YA Allah, canlan; carathan;ngdan ar;,
K;b k;y;nl;k da s;nathan;ngdan ar;,
Mahtau bla, bayl;k bla, biylik bla da s;nagan;ngdan ar;,
S;yl; m;lekleringi da
Adamga ;ejdege bar;rga t;y;n;l;ga sanagan;ngdan ar;,
Adam ulu kesin ;lt;rmez;a et.

Sakla adamn; har bir zarandan,
Acaldan t;l, ah;rzamandan.
Bolcal; cetgen iyman bla ketsin,
Sabiy da k;z;uyunde tuusun,
Cang;z ca;au cuklanmay tursun.

Allah, adamn; carathansa, k;rgense s;yl;.
Andan ca;aunu s;y;rma da,
Ah;rzaman sauutun s;y;r.
Allah, kesing kuragan canlaga
Cahanimde canarga
Kalay koyarsa. T;;;nd;r, ders ber...».

Ki;i k;rmez deb k;b etebiz g;nah,
Bar;n k;r;b turad; Allah.
Boynubuz k;ldan ingi;ge, kelse palah,
Dag;da caz;ks;n derge k;re;ebiz.

Ca;ayb;zm; ata-anan; k;ynamay,
Aldamay, aldanmay ca;ayb;zm;,
Kuru da halal k;y;n;b;zn; a;ayb;zm;?

Eterge uyalmagan zatlar;b;zn;,
Ne betsiz esek da, ayt;rga cetmeydi betibiz.
;;r;ldab k;yse haram etibiz
Tobaga kay;t;rb;z, t;;;n;rb;z. Ke; bolur.

Allah, Allah, marhamatl;k tileyme,
Cerge t;n;l;k-;rahatl;k izleyme.
Sennge kerti begigenlege kayg;r,
T;zn; tersden duniyal;kda oguna ay;r.

G;nahl;ma, auaz;m ;;gad; ;o;,
;zge, Allah, tilegimi koyma bo;,
S;ymeyme candetde sal;rga ko;,
Ol duniyang; bu duniyab;zga ko;.

Men bileme, sen s;ymeyse can;aunu,
;zge day;m kaytar;b katlayma:
Allah, sakla cer adamn;, ca;aunu».

Allahn; ;y;nden cuuabs;z ;;kd;m.
Mejgit ba;;ndan karay Ay bla culduz,
Ke;egide ab;na, colsuz
Allah, bolu; dey, k;lekke;a ketdim.

T;RL;LEB;Z B;Z, ADAMLA...

Ke;e karang;s; da ab;z;ratad; bizni,
K;l;b;zge korkuula sala.
Kab;r karang;l;g;n a almay esge,
K;zbau zatlaga berebiz salam.

Ot ;aga tili-auuzu,
K;k, tamag;n bo;lab k;;;rsa,
Otcaga, cerni bat;uu, ;unguru da,
Art;k bagal;d;la bizge.

K;se eliya k;zleribizni kese,
Ok c;lan;a ar;-beri ;tse,
Kesibizni k;rebiz keskin.

K;k k;k;rese, cer tebrense da,
Ot s;r;b, suu kuuub kelse da,
;auul ne k;rt ;z;lse da,
Ang;layb;z kim bolgan;b;zn;.
Artda ol zatlan; unutab;z,
Adamlan; ;rge-engi;ge tutab;z.

Birigib "hayt" der ornuna,
«;gilik et, ayt»,- der ornuna,
«Sen - allay, men - b;llay»,- deb, tebreybiz.
T;rl;lebiz biz, adamla...

CANIM, ALDA

«K;k ca;nayd»,- deb,
Can;m, alda:
Eliyama
Canaualda.

Men "kel", - dedim,
Sen ;arlad;ng.
;uuak ke;e
K;k ;artlad;.

S;ygen c;rek
Car;lganda,
Ta;a car;k
Cay;lganda,

«K;k ca;nayd»,- deb,
Can;m, alda.
Eliyama
Canaualda.

KIYIN C;REKL;LEDEN B;R;

K;y;n c;reklileden biri,
;abama ar; bla beri:
Ca;au - k;y;n-zauuk duniyas;n berib,
K;k da - ;uuakl;g;n, eliyas;n.
Cer da ne zat;n bermey koysa da,
Toprak ;l;;;m; ua - berir.

Kesimi c;regim cana turganlay,
B;rk;m; koluma al;b ;abama
Ot t;;gennge, otha t;;gennge...

Ba;han; kuthara, ;leme.
Alay a, bileme:
Men ;leme kuthara kesimi...

Men ;leme ba;han; kuthara otdan.
Men ;leme kesimi kuthara Otdan.
Etim k;ygendi,
Betim a - kalgand; sau:
;l;m bla bo;almayd; ca;au.

KURUGAN KUYU

Kurugan kuyuga buyuga karad;m:
G;b; aula k;;leb an; i;in,
Buuaz g;b;la bir-birlerin buza, buua,
Ciyirgen;li kurtla-kam;jakla
Bir te;ikden birsisine kire...

Kurugan kuyuga buyuga karad;m -
Karad;m kara, zar c;reginge.
Kurugan kuyuga suu kuya,
Suu - tot-ot-uu bolub bargan;n k;rd;m.
Andan i;genni i;i k;yd; da,
Cang;lgan;ma car;l;b ;ld;m.

Kurugan kuyuga buyuga karad;m:
Kurugun;unnga kallay edi ol?
Karad;m seni zar c;reginge:
Ka;an da allaym; edi ol?

K;zlerime kurum kuyulad;
Sizge karasam kurugan kuyula.

;ZLEY K;RE ED;M...

;;mmak kal;n karga karab
Ca;il k;rd;kn; tans;klad;m.
Ca;il k;rd;kn; tabhan;mda ua,
Taza karga boldum tans;k.
...Ba;lar; kar,
Kab;rgalar; - k;rd;k bolgan
Taular;m; izley k;re edim.

U;AYBIZ

K;s;la da ay;r;la -
T;n;d;, k;y;nd; bizge.
Biz kirpiklege u;ayb;z,
S;ymekligibiz a - k;zge.

FAHMUKAULA

Biz - belkaula,
Siz - tilkaula,
Ala - calkaula,
Bar;b;z da fahmukaula.

ORUN BARMIDI?

Cang;, bir s;z ko;mad; ana tiline,
Cang;z bir sabiy bermedi tuugan halk;na,
S;ngar bir kaz;k urmad; tuugan cerinde...
Kab;r orun barm;d; anga Ata curtunda?

1985 c;l APRELN; 12-si

Otuz tauga ;rledim da endim men,
Siz aythan;a ca; t;lme endi men.
Otuz kere keldi mennge aprelim,
Mennge t;l, kadar;ma aperim.

Gagarinnge;a a;;ld; mennge Alam,
Cerim mennge Anam kibik Ana.
Caz;uumu ;r colun t;z k;re,
Aprelime t;bermemi c;z kere?

Aprelimi kal;n suuuk kar bassa,
Kar t;b;nden an; kaz;b al;rma.
Colga ;;g;b sennge cetelmey kalsam,
Aprelimi bir k;n; bla kal;rma.

...Cazga ;m;rde da k;r;nmem ;geley,
Men - cazn; ;;b;ladan saklay k;ygen emeni.
Horlam mayga termile ;lgenle
Kesigizge ko;arm;s;z meni?

Aprel - mayga meni ;s;m bla k;;s;n.
Men - aprel bla mayn; calgagan ;;b;k.
Uru;da, ;z;lgen ;;b;kn; alay calgagan,
Ba;ha lag;m tabalmagan;m; ke;sin.

Aprelimi kar basmaz. Bassa meni basar.
Men ol zamanda cankozga burulurma,
Boranbilgi; t;l, cazbilgi; bolurma.

...Otuz tauga ;rledim da endim men,
Nen;a tauga ;rlerikme entda men?!

B;R TAM;ISIMA

Men bizni poeziyan; t;ng;; ulan;
Ne kartl;k ca;; t;lme. Anga kuuanama.
Aual;-ah;r; bolmagan poeziyab;zn;
Baysan cangurunu bir tam;;s;ma.
Alay a, bilmeyme,
K;rd;kn;, m;rzeun;, ogese ;;ganakn;m;
;;gar;na bollukma sebeb?
;gi corala ua eteme.

GYaH;N;KK;Z CIR

...Sahnadan alay c;rlad;,
Taudan ;zennge karab, c;rlagan;a,
Kar;a da, anga,
Kadau Ta;;na tayan;b, t;ng;lagan;a.

Auaz; -
Curtda Cang;z Terek ;uuuldagan;a,
C;z kara suu ko;ula turgan;a.

Auaz;
K;kden endi da,
Narat terekleni ;z;ndan tizib,
Iz;na ;;kd;.
C;r;
Tuugan cerine cangur;a singdi da,
Ana tili ca;il ca;nad;.

C;regi k;k;a ca;nad;
Gyahinikk;z c;r; tuuar ;;;n.

K;L;NE KELEM; BOLUR?

Adamn; Adam etgen kadar,
An; saklarga tabmazm; madar?!
Ogese, ak;l-bal;k boldu ca;;m,
Saklayall;k bolur palahdan ba;;n,-
Deb k;l;ne kelemi bolur?

K;N - KALKANIM

Culduz b;rt;kle t;;e turgan
Bu ak kag;t - kara toprakl; saban;m.
K;rd;;n; kobara bargan
Ceti auuzlu citi kalac;k a - kalam;m.

Ne k;;l; caudan da kamamam -
Ana tilim meni kamam.
;lgenimden sora da tuugan cerim - k;bem.
Ala saulukda k;y;nl;k k;rmem.

Bilsem da, ca;arga bir k;n kalgan;n,
Kara k;;lege horlatmazma: K;n - kalkan;m.
Koy Col - colum. Culduzum a -
Kara;ayn; Kadau Ta;;.

Birlege ol - k;ygen culduz,
Mennge ua -
;;ray t;kgen ariu cerimde
N;r t;ge turgan tarih culduzu.

Halk;m; tarihin a;;klay,
Artha kay;tsam, alga barama.
K;kge bar;r ;;;n cerge kireme,
Cerni k;r;r ;;;n k;kge ilineme.
Alamn; ang;lar ;;;n, atomnu tinteme,
Adamn; ang;lar ;;;n bar;n da tinteme.

Men - kadarn; ang;s;-esi...
Kesi kesimi k;l etmez ;;;n,
Ang;larga izleyme kesi kesimi.

ARA-EN;; BA;HABIZ

Poeziya - ara-en;i ba;hab;z:
S;yseng nart;h ;sd;r,
S;yseng arpa, buday,
S;yseng gardo;, harbuz,
S;yseng k;get terek,
S;yseng t;rl;-t;rl; g;lle.
Ne s;yseng da ;sd;r,
S;yseng ;a;;b, s;yseng coppu.
Kalay s;yseng da, ne s;yseng da ;sd;r.
Cang;z
Teli hansn; ;sd;rme ans;,
Aman hansha kesdirme ans;.
Poeziya - ara-en;i ba;hab;z.

ALLAYDI

K;z;-ka;; bolmagan;a,
I;armay;n s;le;edi,
Korkuturga k;re;edi.
K;; allayd;.

Umut;ad;. Caz allayd;.
K;l;m; ua cazalmayd;,
Caz;uumu cazalmayd;,
Caz allayd;.

Cayn; k;z;l uuurtlar;,
Ca;n;, k;zn; umutlar;…
Es bir cerge c;y;lmayd;.
Cay allayd;.

Ka;n; ka;;n etalmayma,
Kar;usuzlugumu ke;almayma,
Ka; keledi, ka;almayma.
Ka; allayd;.

TEBERD;

Teberdi…
Cer tau t;rs;n ala, kesin K;kge teberdi.
K;k,
Erib, k;gerib, suu bolub sarkd;.
Kuuan;
Tau ba;lada kar bolub agard;.
Adam
;zenden tauga, taudan ;zennge karab, ;;ard;.

Bu ;uuak k;kden,
Bu ala-ca;il-k;k suudan,
Bu ;;mmak kardan,
Bu taza k;nden,
Bu ta;l;-aga;l; cerden,
Narat iyisli darman hauadan,
Tab, s;t t;lp;u;a, bu ;zen tubandan,
Umutla;a, ak bulutladan
Carat;lgan;na t;;;nd; Adam.
Teberdi...

;RE TURUK

Sezim ketdi - s;z;m ketdi,
Endi men - ;re turuk.
Ca;il ;egetni i;inde
Karala, ;le turluk.

K;N TAYaKGA TAYaNADI C;REG;M

N;r cauhardan casand;rsam da, Cauharat, seni,
Cetmez edi, ant eteme, k;l;me meni.
Mennge K;k - Sen ca;agan cer.
Kuuan;;m k;b - Sen barsa duniyada,
Sen birse duniyada.

Cang;z, K;n tayak tiygen bek kayada g;lden,
Duniya termilgen ;uuak k;kden, n;rden
Carat;lgan can -
Cer k;z;, Teyri k;z; - Cauharat.

Candetden k;stalgan Haua da,
G;nahdan t;yar;k suura da,
Zarandan saklar;k duua da -
Cauharat.

S;ymeklik sezimi ;;;n
Ti;ir;uga burulgan m;lek.
Ariulugu, tazal;g; ;;;n
M;lek bolurga t;y;n;l; ti;ir;u.

K;y;nd; sennge K;kde, Cerde da -
Ti;ir;ulugun tas etmegen m;lek,
M;lekligin tas etmegen Ti;ir;u!

Cauharat, s;yeme seni.
Kayala, culduzla da
Kaytarad;la: s;yeme seni

Sen saulukda
Gulo; tayakga tayanmam ;m;rde da.
At;ng; aytsam -
K;n tayakga tayanad; c;regim.

ANA T;L;M;A KEREKSE

K;l;m; K;kl;g;n da,
Curtumu bekligin da,
Ana tilimi ;l;ms;zl;g;n da
K;reme senden.
;l;rme, ;lmezse dey sen.

Ana tilimi s;ygen;a,
S;yeme seni,
Ana tilimi bilgen;a,
Bilirge izleyme seni.

Ana tilim;a kerekse mennge,
Curtda Cang;z Terekse mennge,
Cur bala;a k;r;nese mennge,
Curt-Ana;a da k;r;nese mennge.

C;regimde -
S;ymeklikni Kadau Ta;;nda - ;akgan,
S;ymeklikni ca;il teregise.
 
K;l;ng; kand;r;b kara suu i;gen;a,
Duniyada em zauuk s;zn; aythan;a,
At;ng; aythan da nas;bd; kalay.

DARMAN-DARI KAYDAN TABAYIM

Sennge karagan har erki;i k;z
Ok bolub tiyedi meni c;regime.
Ba;halaga da mennge;a ;;arasa
Seni kemsiz s;ygenligime.

Bir hataga kal;rga ba;laganma,
T;ng;m-t;n;l;g;m bo;agand; kurub.
C;regim kesi kesin talayd;,
Eki k;z;m da eki it;a ulub.

Kabhannga t;;gen kiyik can;uar
Ayag;n kemirib, ;z;b kutulad;.
Mennge allay madar da cok,
Karam;ng-auaz;ng birgeme turad;.

K;n;m, Ay;m - sense da meni,
Tutulasa deb kayg;da ca;ayma.
Birde seni s;ygenden ;l;b,
N;r canngan kab;rga u;ayma.

K;n;m, Ay;m bolgan bla kalmay,
Meni k;lt;rl;k Cer bolsang s;yeme.
Ariulugungdan k;l;m bir kanmay,
Kesi s;namagan bilmez;a, k;yeme.

Sennge karagan har erki;i k;z
Ok bolub tiyedi meni c;regime.
Darman-dar; kaydan tabay;m
Bu caral; s;ymekligime.

KAR;A

Ana tilimi tuzun calad;m
Tuugan cerimi suuun i;er ;;;n.
...Kadau ta;ha kablan;b c;lad;m:
Ca;ad;m, ;ld;m ma bu cer ;;;n.

C;regimi kesim kesdim, talad;m
Duniya malga aldanmas;n deb.
Sezimlerime kat;l;b turdum
Curtha s;ymeklik alda bolsun deb.

Halk;m; k;b;s; k;r;l;b,
Atas;z-anas;z, curtsuz kalgan;mda da,
;ks;zme, essizme, nas;bs;zma derge
Ana tilibizge ;r;slad;m.

Ana tilimde tabd;m halk;m;
Kan;n-can;n, ;lgenin-sauun da,
Ana tilimde tabd;m curtumu
Aga;;n-ta;;n, dommay;n-buuun da.

Ol - k;b;lada da k;blama boldu
Tarihibizni k;rg;zt;b turgan,
Ol k;yamada da k;blama boldu
Kutulur colubuznu k;rg;zt;b turgan.

Ot t;besi bolub da kald;
;;legen ;y;b;z, c;ygan bayl;g;b;z.
Tengizde batmad;, t;zde kalmad;
Ana tilibiz - bayrag;b;z.

Ana tilibiz saklad; bizni,
Biz da k;re;dik saklarga an;.
Kimlege bolsa da ko;ulub kalmay,
An; s;ylad;k. An; ;;;n saylad;k
Curtubuznu - miyik taulan;.

Talay kere t;;d; bizge curtsuz kal;rga,
An;a kere horlam bla kay;td;k.   
Ana tilibiz saulukda          
;lmezligibizni ang;lad;k.

Ana tilimi tuzun calad;m
Ata Curtumu suuun i;er ;;;n.
...Kadau Ta;ha kablan;b c;lad;m -
Tuugan;m, ;lgenim da ma bu cer ;;;n.

Namaz zamaN
Nazmu (1970-1993) cabalak

T;LEK

YA Allah!
Seni ullulugung bla,
S;yl;l;g;ng bla tileyme:
K;b k;y;nl;k k;rgen milletibizge -
Dinine-tiline-curtuna-tarihine-adetine - caz;uuna
Erkin bolur;a,
Allay k;;, allay ong ber.

YA Allah, senden tileyme:
G;nahlar; bolmaganlay,
Zorlukdan coyulganlar;b;zn;
Candetleni t;r;ne ;td;r.
Bu duniyada ca;aganlar;b;zga da -
;yman bla ca;ar;a,
;yman bla keter;a
Nas;b ber!

Atalar;b;zga-analar;b;zga,
Ege;leribizge, karna;lar;b;zga,
Aladan tuuganlan; bar;na da
;gi k;zden kara, ya Allah!

T;zn; t;zl;g;n,
Tersni tersligin,
Madar bar ese,
Bu duniyada oguna  cetdir.

Gyauurnu zorundan,
Kesibiznikileni itliklerinden,
Cinni, ;aytann; zaran;ndan
Eki duniyan; azab;ndan,
Biz bilgen, bilmegen k;y;nl;kladan da
YA Allah, sen kuthar, sen sakla!






 

 
 
 
KAYIN ;EGET

Sen, ke; meni,
Kay;n ;eget.
Kelgenimi
Kayg;m cengib,

Adamladan
Biraz suuub,
Seni aladan
Cuuuksunub.

C;reksinsem da,
Kay;n ;eget,
Men terseymem
Kayg;m cengib.

Seni akl;g;ng,
Car;kl;g;ng
K;lge k;;er,-
Kayg;m s;nger.

A;;uumu sende koyub
;;garma men,
Adamlaga biyag;nlay
Kararma men:

I;an;u bla,
I;ar;u bla,
Cum;ak,
Halal.
Kay;n ;eget,
Ayl; ;eget
Sau kal, sau kal.

;L;MN; DA S;YEME MEN

;l;mn; da s;yeme men,
K;z;uyunde kele ese ol,
Anga kar;;han adamn; da,
Erki;i;a ;le ese ol.

;l;m da kadarn; i;i,
K;ynalsak da ang;la;;nad;.
Sorulmay kuralgan can;ng,
Sorulmay da al;nad;.

Tuumasak, ;lgen da etmezek,
Adetdi kelgennge ketgen.
Alay biz konak t;l, konakbayb;z,
Ca;auga e;ik kergen.

SUL;KO

Suliko — s;ymeklik bayrag;.
Har igi zatn; duniyada
Seni at;ng bla baylad;m.

Suliko - s;ymeklik bayrag;.
Bir ki;ige boysunmad;ng sen,
T;;gen sennge cesirge t;;d;.

S;y;ng; ;rge k;lt;rd;le,
Seni ;;;n k;ble ;ld;le.
Suliko — s;ymeklik bayrag;.

Adaml;k, ariuluk belgisi,
Cigitlik, kertilik belgisi,
S;ymeklik bayrag; — Suliko.

Suliko — s;ymeklik bayrag;.
Ol bayrakga kerti;iley
Ca;arga, ;l;rge da t;;s;n.

Suliko — s;ymeklik bayrag;.
Seni at;ng bla duniyada
Ca;aunu at;n baylad;m.
Suliko — ca;aunu bayrag;.

Suliko — s;ymeklik bayrag;.
Sennge kartl;k, ;l;m da cok.
Ca;l;k, ariuluk — bayl;g;ng.

;LG;N;;, ;LGEN;MDEN SORA DA

— Poet ;ydemidi?
— Ogay.
— Endi an; kayda tabarga bollukdu?
— Endi? Cang;z da nazmular;nda.

TAULULA ORUS;A S;LE;ED;LE

MEN KALAY ANGILAYMA DA...

«Za;em ak koynu terisin
Colnu t;ben can;na b;rgagan.
Ey adam Teyrisi
Ertde kargaganladan
Bolursa, nalat»,- deb, taulu
M;rtazakga kuturdu.
Anas;: «Ca;;m, orus;a k;c;ray eseng,
Men kalay ang;layma da?» — deb sordu.

B;R S;Z

Men da bir s;z bile edim, deb,
Taulu b;rk;n al;b ;abd;.
Iz;ndan cetdi da saud;ger;ini
;mba;;ndan kakd;:

«I;;m;m betli muka — ko;ha,- dedi
K;legim betli muka — ;yge»,- dedi.
Sora ang;latalmay k;ynald; da,
K;ynad;ng, ;y;nge h;;;nla cauar;k, — dedi.

BAZARDA

Kara;ay arbala c;r;lday,
Kara;ayl;la sag;;l; c;rlay,
Narsana bazarga kelgendile deydi.
Alan; anda rahat olturub,
Buzlagan et bla auuzlannganlar;n
Oruslula k;rgendile deydi.
Ay k;r;ld;la degendile deydi,
Kayg;lar;n etgendile deydi.

Kara;ayl;la g;b;t ayrann;
Ar; bla beri ayland;r;b
Bu;hag;n bo;lagand;la deydi,
Alg;; bla bo;agand;la deydi.

«H;, darmanlar;n i;dile esele,
Cuk da bolmaz, kal;rla sau—esen»,-
Degendile oruslula deydi,
Narsanada alay bolgand; deydi.

KARGANI EK; T;LEG;

«Ke;esi ;uuak bolsun,
K;nd;z; bulut bolsun,
Carl; kargaga a; t;;s;n».

Kargan; tilegi toldu:
Ke;esi ;uuak boldu.
K;nd;z; bulut boldu -
Mal k;rgan suuuk boldu.

Mal;;la ;amland;la:
Kargan; urub ;almandan
Ag;zd;la da tutdula,
T;g;n koymay culkdula,
K;;;r endi deb iydile.

Kargan; auaz; t;rlendi:
«Ke;esi bulut bolsun,
K;nd;z; ;uuak bolsun,
Carl; kargaga t;k ursun».
 
SIN TA;DA CAZIU

Culduzlaga a; bolgand; can;ng.

CANGIRIU ne da UZUN S;ZN; KISHASI
«;;ni all; bla art;»,- deydile.
«Nazmunu da all; bla ah;r;»,- deyme

Bizni poeziyan; eski kab;ndan
Bileu c;lan;a ;;gama alay.
K;y;nd; kalay.
Bilib tursam da ne eterigimi
Alg;;lagan azd; cang; terimi.
Ayagan a andan da az.

Alay bolsa da,
Men bizni poeziyan; eski kab;ndan
Bileu c;lan;a c;lt;ray ;;gama.
Cum;ak k;rd;kda da c;y;r;la barama.
;o; ayazdan da kalt;ray. K;y;nd; kalay.
Kutulganl;g;ma eski Teyrimden,
;;b da — k;bd; cang; terime.
Alay a, t;zeme,
Alay a, sezeme
Sezalmay turgan duniyam;,
Cang;dan tuugan duniyam;.

Calan ayaklar;m; iynaklayd; cer.
Calan etimi ku;aklayd; k;k.
Ca;aunu — terimi har elisi bla sezeme,
K;nden coppu-coppu k;n tayakla ;zeme,
K;b k;y;n soruuga tabalama cuuab,
Ki;i da s;le;mez meni tabalab.

C;l say;n, (ogay, k;n say;n!) auu;dururma terimi,
Ber; bolgan eski, sokur, sang;rau terimi.
Cap-cang;dan sezer ;;;n cerimi,
Sezer ;;;n cap-cang;rgan cerimi,
Karar ;;;n anga cang; k;zle bla,
C;rlar ;;;n an; cang; s;zle bla.

Poeziya menden, men andan cang;ra,
Biz kal;rb;z ;m;rl;kge cang;lay.

MOSKVADAN  KARAB

1
Ara ;aharn; k;y;r s;remi.
Mazall; ;y.16-;; kat.
Cel s;zg;rad;.
Taulada;a.
Ol celden sora
Curtnu esge t;;;rgen
Bir tukum bir zat cokdu.
Terezeleni kengnge a;;b,
Ol celni ;yge
;;keri ;ak;rama

2
K;rd;m m;nda mer-mer ta;lar;b;zn;,
Narat terekleribizni k;rd;m.
Ara ;aharn; casay edile ala.
Halk;m;, curtumu, kesimi da caz;ks;nd;m:
Kara;ay ;ahar esime t;;d;.

3
Milletni beti — ara ;ahar;d;.
Halkn; ongun, erkinligin, halkl;g;n
Ara ;ahar;n k;rgenley bilirge bollukdu.

Kayda ese da k;y;rda-bu;hakda
Bir tozuragan orus elden
Ba;hal;g; barm;d; Kara;ay ;aharn;?!

Biz halkb;z, t;lb;z degenlege da,
Ay;r;lay;k, kalay;k degenlege da,
Ne eteyik degenlege da
Cuuab beredi Kara;ay ;ahar.

Alay a, «Kara;ay ;ahar» deb ;ahar cokdu,
Bard; gorod Kara;ayevsk.
«Kara;ay» deb, respublika cokdu,
Bard; Kara;ayevo-;erkesiya.
Kara;ay deb a, millet barm;d;?

HALK  ALKIN S;Z;N AYTIR

Ketdile alham;;la,
Ketdile balham;;la.
Kim kald; Ustaladan?
Kim kald; Ustazladan?

...C;y;n canl;dan kalgan
S;r;uge u;ayd; halk:
Car;m; — ;a;;u-ku;uu,
Ba;ha car;m; ua — talk.

Ayak ;sde can koymay
Ogursuz ;rh; eltdi.
B;g;lgenni, iyilgenni
Ol kul-karaua; etdi.

Tobuklanngann;, cathann;
Ol bir;a etdi s;ydam:
Kalmad hazna haparl;
Burunngu adetden, s;ydan.

Kir kabha c;yar ;;;n,
Bir kabha c;yar ;;;n,
Cer c;z;n; milletin,
Cayarga k;re;dile
;bilisni  innetin.

Halkn; esin ald;la,
Ba;s;z etdile halkn;.
S;r;u etib bo;alla
;ald;;ha urub an;.

Ang; koban bokland;,
Millet sezim cukland;.
Da, ca;au, ;l;m da — hak...
Zulmu ketdi, kald; halk,

Betinden ka;;b kan;,
K;y;l;b san;, can;.
Oy s;nd; kablan k;l;...
Kalmad tab kazak b;r;.

Alay a, ca;ay barsak,
Day;m k;re;ib tursak,
;s;b ceter ca; t;l;,
K;lt;r;l;r halk k;l;.

;;garla balham;;la,
;;garla alham;;la,
Suu eski ;z;na kayt;r,
Halk alg;n S;z;n ayt;r. ...

Halk,  alk;n, S;z;n ayt;r!

M;LLET ANGIBIZ BOLSA...

- ;y;m cokdu.
- Halk;ng; ua barm;d; ;y;?

Eki c;y;rma c;ldan atlagan;nda da,
- Eki c;y;rma c;ldan atlagan;mda da
;y;m-k;n;m cok deb,- k;ynald;.

Mingc;ll;kladan atlab kelgen
Halk;m a nek t;ld; ;yl;-k;nl;, -
Deb sormad;.

- Hon;umu mekyam; kala;a,
Meni ua t;g;r;g;m da cokdu, — dedi.

Hon;u halk kesi bir kral;a,
Biz a — kul;a-karaua;;a nekbiz? —
Demedi.

;y;m cokdu deb k;ynald;:
Men anga da bek k;ynald;m,
Alay a andan da bek k;ynald;m
Millet ang;s; bolmagan;na,
Sormagan;na:

- Halk;m; ua barm;d; ;y;,
;y;-krall;g; barm;d;?
;y;-krall;g; cok ese ua,
;;legen ;y;ng da senikimid?
Ir;sh;ng-m;lk;ng da senikimid?
Tab, sabiying da senikimid?
Ol ;sse kays; kralga,
Kays; milletge kulluk eter?

Alk;n bard;:
Dinibiz da,
Tilibiz da,
Curtubuz da.

Krall;g;b;z da bollukdu bizni.
Cang;z, ang;b;z —
Millet ang;b;z bolsa...

TOHTA,  POET,  KARA

Tohta, poet, kara:
M;ndan ar; b;lay cazarga,
Cazgan;ng;a cazarga
Bolluk t;ld;.

«E;ek bilgen arba col» .
Poeziyada arba col cokdu,
Poet da e;ek t;ld;.

Ba;han; ;z; bla koy,
Kesini ;z; bla bar;rga da
Poetni erkinligi cokdu,
E;ek bolmay, Poet ese ol.

Poeziyan; can; — cang;l;kd;,
Beti — ariulukdu,
;nneti — igilikdi.

Poet har nazmusu bla,
Har nazmu tizgini bla,
Har s;z; bla,
S;z;n; har b;l;m; bla,
B;l;mn; har harifi bla,
Duniyaga cang;dan tuuad;,
Cang;dan ca;ayd;,
Cang;dan atlayd;.

Cang; c;r;b tebregen sabiydi Poeziya.
K;zleri cang; a;;lgan k;;;kd; Poetni c;regi.
Duniya seyirdi.
Duniya korkuuludu.
Ol ariu, seyir,
Eki tak;ykas; bir-birine u;amagan
Duniyan; k;lekkesidi nazmu.

Batar;n, kal;r;n da bilmey,
Tolkunlada ta;aya-k;r;ne bargann;
Ah;r umutudu Poeziya.

Suunu bir cagas;ndan kirib,
Birsi cagas;ndan ;;g;b bargan Adamn;
Boynunda duuas;d; Poeziya.

EK; MAKA B;R CALPAKGA SIYINMAZ

Bir kaman; eki k;n; da bolur,
Eki kama bir k;nnga ua s;y;nmaz.

CARATMADI...

Men duniyan;, ko;may-koratmay,
Bolgan;;a, nazmuma c;yd;m.
Duniya an; caratmad; —
Nazmumu orunsuz etdi.

S;ZS;Z NAZMU

« - … , . !?! . , … - »

B;R ERK;;; TABILMADI...

«;;igizde bir erki;i bar ese,
Kelib kat;ma s;yelirge,
Bud;nnan; askerin
Aman n;h;tdan iymey t;yay;m», —
Dedi ol.
Bir erki;i tab;lmad;.

;RGE TUR

Kara;ay!
Uzununga sozulub turgan;ng bollukdu.
;rge tur, k;lt;rg;; belgi;a,
Ba;;ng; k;lt;r!
Ma b;lay:

K
A
R
A
;
A
Y!

Burunngu t;rk tilde asker ba;;;ga
Kar;a, Kara;a degenlerin da unutma!

TINGILAB KOYMA

Artda kab;r;ng k;;;rmaz ;;;n,
Duniyal;kda terslikge t;ng;lab koyma.

KIZNI ;ZLEM;

K;zn; k;rk can; bard;.
K;rk can;na da carar;k erni
;zleydi k;z.
;zleydi, allay er tab;lmayd;.
Cang;z bir can;na carar;k tab;lad;.
K;zn; kalgan otuz toguz can;
S;y;t-k;;;r;k ete ca;ayla.

DUN;YA K;Z;UD;

;lg;n;; men a;ayma.
;lsem meni a;ayla.

C;Z

C;z, bile eseng c;ze.
C;z — tohsan toguzdan sora san.
C;z — kitabn; bir kesegi.
C;z - cer ba;;.
C;z - duniya, alam.
C;z - adamn; beti.
100 : tengiz = ca;au.
Ca;au - tengiz. C;z.
C;z tengiz ca;au tengiz c;z.

TEYR;

Halk;ng   sau   ese,
Curtung, tiling bar ese —
Nas;b cok derge ;r;sla, uyal.
Er betge keli;megen s;zleni ayt;b,
Allahn;, Adamn; all;nda da bolma ass;.

Kimden, neden   kalsang da kuru,
Ata curtung, Ana tiling bar ese,
Kara;ay;ng — Teyri halk;ng — sau ese,
K;l;ng b;gekley, ;htemley tursun,
C;reging da Kara;auayn;k;;a ursun!

Halk;nga ti; bilegenle bla -
Amanti;le bla, emegenle bla -
Serme;gen da bek ullu nas;bd;!
Teyri k;; bersin, ong bersin  ans;.

S;YMEGEN ZATIM

;;rakn; cuklathandan
S;ymegen zat;m cokdu.

AY ANASINA UA...

«Ay anas;na ua ...
Cang;dan ca;arga amal bolsa edi»,- deb,
Ahs;nad;la k;ble.

Kalam;;lan; allay nas;blar; bard;:
Har cang; cazgan zatlar;nda
Cang;dan ca;arga...

K;KGE  KARA

E;itilmeydi
;;p;;k c;rlagan, ;eget ;uuuldagan tauu;.
Tabigatn; tili tutulub turad; —
Curtda Cang;z Terekni da kesdile bayam.
Ti;leringi kat; k;s da,
Kadau Ta;ha tayan.
C;regingi ulugan;n t;y da,
K;kge kara.
Cerde ca;au kalmad; ese,
K;kden kelir sebeb. 
Teyri adam;sa Sen,
Teyri adam;.

;AGATLIK

S;yd;m, k;yd;m, nazmu cazd;m,
Caz;u a — «amin» demedi.
Ca;agan;ma ;agatl;kga
Ol tizginle kald;la...

ADAM  bla DUN;YA

1
Terekni
Tam;r; kesilib turgan;n bilmey,
Ca;il butaklar;nda kanatl;
Kadal;b uya i;leydi.

2
Bile ese da ne etsin —
Bolluknu k;r;rb;z degenden ba;ha,
Saylar madar; cokdu.
Saudan ;l;b da kalay kals;n!

Bir sebeb ;;gar ese ua,
Degen umut bla ca;ayd;.
Birde c;layd;, birde c;rlayd;,
Bir — cerge, bir k;kge karayd;.
Bir k;nnge, bir ke;ege t;ng;layd;.
Korkad;
Uyas;na, uyas; bolgan terekge,
Terek turgan cerge,
Cer burulgan k;kge.

Korkad;, alay a,
Ca;agan bor;du da, ca;ayd;.

CAZGI CABALAKLA - NAZMU CABALAKLA

1
Nazmu — t;lp;uudu, talp;uudu cazn;,
Tilni — gyahinigidi. ;gidi:
Cauad; cazg; cabalak,
Cauad; nazmu cabalak.
Teyri e;igi a;;lgand;.

2
Eliyama, naratma —
Allahdand; caz;u.
Kart bolsam da, men nartma,
Cazama nazmu.

3
K;k k;k;reyd, g;r;ldeyd, —
Cer bugaga turad;.
Buzlab turgan taulaga
Gyahinik ter urad;.

4
Terekni ba;; tam;r;na:
Senden ba;ma, — deyd.
G;day e;ki da suuga karab:
Alk;n ca;ma deyd.

5
Ata — Curt.
Ana — Til.
Ekisinden kuralad; can.
Ekisinden kuralad; adam.
Ekisinden kuralad; halk

Alay a,
Bolmasa ang;-es,
Ata, Curt da,
Ana, Til da,
Can, adam, halk da,
Bar; da — tas.

EL;YA

Eliya, El iye senmise?
Tiyrege, Teyrige tengmise?
Cerni cum;at;b, eritib,
Cang;rthan K;k auaz senmise?

K;k auaz, bek auaz, terk auaz,
Caz auaz, ca; auaz, ba; auaz,
Kor auaz, korluk auaz da sen eseng,
Er auaz, erkin auaz, erkinlik auaz da sen eseng,
Sora,

Eliya, elimse, k;l;mse meni,
Sezimim, s;z;mse meni,
Ak ba;l;g;m, kara cam;;msa meni,
Cetiden e;ilgen Kar;a kam;imse meni.
Arpa saban;m, e;ki s;r;uyumse meni,
At belinde nart c;r;uyumse meni,
Cer c;z;nde ca;auuumsa meni,
;le turub da, ca;nauumsa meni.
K;kden t;;gen bayl;g;msa sen,
K;kge tuthan bayrag;msa sen.

S;ymegen-k;ymegen Adam bolalmaz,
U;magan-u;unmagan karang;n; c;ralmaz,
;artlamaz, ca;namaz, eliya bolalmaz,
K;kge, Teyrige cuuuk bolalmaz,
K;zge k;r;nmez, k;lge da t;;mez,
K;k bulutnu bu;hag;n da te;mez,
An; i;kisin bals;t;b da i;mez,
San;n da kermez, susab;n da kesmez.

Erleni can;sa, Eliya, sen.
Erkinlik;a, cang;sa sen.
Eliya;a ca;as;n nazmu tizgen.
Eliyaga u;as;n nazmu tizgin.

CAZGI AZAN;I

El, el - Eliya,
Elli el - Eliya,
Har bir el — Eliya,
Har eli — Eliya.

El iye — Eliya,
K;k iye — Eliya.
Cazg; azan;; — Eliya.

Eliya k;zl; taulu,
Eliya s;zl; taulu,
Tau k;l; — Eliya,
Ca;as;n Eliya!

Cerge kelme, Eliya.
K;kden enme, Eliya.

AZANING ;;;n sau bol.
Auaz;ng ;;;n sau bol.
G;r;ldeyse sen K;kden:
Taulu halk; azat bol,
Teyri adam; azat bol!

EK; CANINA DA KESGEN KILI;

Miyik k;k kiyiM
Taza Ay a azaT
Namaz igi zamaN
Allah igi hallA
Debet m;y;m tebeD
Kulluk ete angA
Ang; — ;ngA
Namaz kerek zamaN
Zaman kerek namaZ
Namaz igi  zamaN
Allah igi hallA
Ka; ;aK
K;;; ;;;K
Ko; iti coK
Aga; ;y; ;agA
Ara kabak ;o;
Kar aK
Ara karA
;ti kalaK
Kalak toT
Kazak ulU
UlU
K;k ullU
A;A
A;l;k  k;l;A
EtE
Aua-sauA
UlU
K;k ullU
Ay a kazaK
UlU.

B;ZDEN A NE KALIR TUUDUKLAGA?

Analadan Ana til kald;,
Ataladan Ata curt kald;,
Ariu tabigat, kiyik sauluk kald;,
Kan-can tazal;k kald;,
Adet-nam;s, adaml;k kald;,
Ba; bo;luk, erkinlik kald;,
Birlik kald;, krall;k kald;.
Bizden a ne kal;r tuuduklaga?

SEN ENTDA CA;NARSA...

Anala ketsele da Ana til kalad;,
Atala ketsele da kalad; Ata curt!
Duniya k;z;ud;. Bizniki t;z;ud;.
Sen entda ca;narsa Taulu halk, Alan curt!

KAZAK B;R;,  B;R; TON DA BOLDUM

Orta Aziyan; ba;has;nda tuudum,
K;;;r;g;m uyatd; Evraziyan;.
Poeziyan; kazak b;r;s; boldum,
B;r; tonu da boldum Poeziyan;.

Kara;ayl;  erki;i bolgan; ;;;n,
Canl;dan da er;i k;rd;le.
Candet curtun kolga c;yar ;;;n,
Cesirleb, t;zlege s;rd;le.

Kau-kuu etib ;a;d;la anda,
Artda birge c;y;l;r; kalmaz;a.
Kara;ay deb ne til, ne millet
Cer c;z;nde ;m;rde bolmaz;a.

Boynubuzdan tag;lgan it bolgandan ese,
B;r; bolurga raz; bolduk,
Kul-karaua; bolub ca;agandan ese,
;l; bolurga raz; bolduk.

Ne ayt;r;k esele da ahratda,
Ca;auga, zamannga k;re t;rlendik.
Duniya it bolub ;abhan sagatda,
Biz da b;r; bolub ;abarga t;zeldik.

Tas bolmay kay;td;k ;z;b;zga —
Kavkaz;b;zga  ku;akn; caya.
Mingi Tau eteginde b;r; ulugan;
Caular;b;zn; entda sanlar;n  k;yad.

Bizge entda canl;ga;a karayla,
Bir ki;ige bolmasak da h;yanat.
Boysunurga unamagan milletbiz —
Kara;ay halk ullu Allahha amanat!

B;g;n;b;zn;, tamblab;zn; da esgere,
Esgere k;b;b;z kalgan Aziyab;zn;,
Poeziyab;zn; kazak b;r;s; boldum,
B;r; tonu da boldum Poeziyab;zn;.

;; TINDIRMAY ;LMEY;K

Ullu i;le eterge
Koymayd; bizni ca;au.
Uuak-t;yek kayg;da
Ketib barad; zaman.

Kim Kara;ay ;aharn;
;zley edi casarga,
Kim halk;n; ;s;nden
Tarih kitab cazarga.

Birini da murat;
Tolmaganlay barad;.
«Sekir tokmak, ur tokmak» —
Kayg; k;;leb turad;.

Kar;n kayg;, ;s kayg;,
Cer kayg;, da ;y kayg;
Ayag;ngdan alad;.
Nen;a fahmu i;inden
K;y;b k;seu bolad;.

Bu bolumda barmazla
Sanat kuuan;la, toyla.
;m;rde da ;;kmazla
Ol Pu;kinle, Tolstoyla.

Hey, bu k;y;n, ters ca;au
K;b fahmunu t;b etdi.
Hak-Halk C;r;; — S;may;l da
Ol zatha cars;y ketdi.

An; da ayamad ca;au,
Bizleni koy, An; da.
Ol a — ba;has; cok —
Poeziyab;zn; can;d;.

Alay a, bizge kalay
Ca;arga kereklisin,
;;darga, k;re;irge,
Cazarga kereklisin

Osiyat etib ketdile
Kyazim, S;may;l, Kays;n.
Ol zakiyleden-faygambarladan
Ta; bla t;y;lmegen kays;d?

Alay a, ta; bla urgann; da,
A; bla urdula ala.
Curtha canlar; kurman,
Halk deb, turdula ala.

Tilibiz, s;y;b;z ;;;n,
Tin kazauat etdile.
Milletibiz degenley,
Ol duniyaga ketdile.

K;re;dile bizni ;;;n,
Canlar;n kurman etib.
Biz s;ylay;k alan;
S;zlerin Kuran etib.

Ne kazauat, ne s;rg;n
B;galmad; alan;.
Biz t;y;n;l; bolay;k
;;y;hlar;na taulan;.

Arbaz k;ng;rd demeyik,
Kalam cazmayd demeyik.
Uyalay;k aladan —
;; t;nd;rmay ;lmeyik.

Cer bla K;kn; aras;nda,
Halk bla Hakn; aras;nda
Biz kele;i bolalsak,
Halk;b;zn;  Caz;uun,
Allah ayt;b, cazalsak,

T;y;n;l; bola da keterbiz
«Caz —
Caz;u —
Caz;u;u» degen atha.
Sak bolay;k kuru da,
Halkn; Halk etgen zatha.

Din, til, curt, tarih, adet -
Bu be;isini birligid
Halk, kral deb kurathan —
Ol kimge da belgilid.

«Hasaukan;» cazgann;
;z;g;nden bolay;k.
Kar;usuz s;ltaulan;
Kahmelege koyay;k.

Nartladan, alanladan
Cuk bar ese c;rekde,
T;k al;rb;z cun;umay,
U;han ku;dan ma k;kde.

An; bla cazarb;z,
Daularb;z hak;b;zn;.
«Hayt» desek, Allah berir
Murat;n halk;b;zn;.

S;YGEN;NG;A ANGILA

;arh «harh» etib t;ngeredi.

SEZ;M;ME-OYUMUMA

S;z bellyauga b;leyim,
Kitab bolub k;reyim,
Halkga carab k;reyim,
Senden alga ;leyim.

FARIZ DA, S;NNET DA...

Allah birdi,
Faygambar hakd;,
Duniya hauhdu —
;;ek cokdu.

Ki;i da kall;k t;ld; bu duniyada,
Bu duniyadan faygambarla da ketgendile.
Allahn; kele;ileri - ala —
Adam ;;;n kazauat etgendile.

Adam ulunu kuthar;rga k;re;e,
Kesleri k;b k;y;nl;k, azab k;rgendile.
Canlar;n-kanlar;n bizlege ;le;e,
Faygambarla alay ca;agand;la, ;lgendile.

Bizge da alay ca;arga kerek —
Bir-biribizni k;lt;re, caklay.
Bir-biribizge bolganlay bilek,
Amandan kesibizni, hon;ubuznu da saklay.

K;re;eyik alay ca;arga.
;nnetibizni - i;ibizni
Allah-adam da carat;r kibik.
Bu duniyada k;sha ;m;r;b;z
Ol duniyab;zn; da car;t;r kibik.

KAZAK B;R;  DEFTERDEN
(1993-1994)

BA;HALIK

1
Poeziyab;zn;
Men — ;z ca;;,
Sen — k;z ca;;...
Ba;hal;g;b;z oldu.

2
Men kobuzda k;ln; k;rd;m,
Sen kobuzda g;ln; k;rd;ng —
Ba;hal;k oldu.

3
Ol a, kobuzda
K;ln;, g;ln; da t;l, —
K;kn; k;rd;,
K;n tayakn; k;rd;.

Ayt;r s;z;n
Allah auuzuna sald; —
Nas;b berdi, kanat berdi.

Ah;r;nda,
Ol Poeziya ;;;n
Can;n berdi.

Poeziyan;
;z ca;; da t;l,
K;z ca;; da t;l,
Can; bolub kald;.

Ba;hal;k andad;.

KIL   KOBUZNU   GIL   KOBUZ ETGENNGE

K;l kobuzungu g;l kobuz etding sen...
Sokuransang da,
;lt;rgen zaman;ng; artha kaytaralmazsa,
Sat;lgan, coyulgan fahmungu
Endi betin ;;garalmazsa,

C;ygan bayl;g;ng; ua —
C;rga, nazmuga, makamga buralmazsa:
Kayadan t;l, ca;audan t;l,
Poeziyadan, Poeziyadan ketding sen.

Hou,
K;l kobuznu g;l kobuz etib koydung sen.
Fahmu kudretingi, ;zden betingi coydung sen.
K;l kobuznu kul kobuz etding sen,
;ymandan ;;kd;ng— Poeziyadan ketding sen.

Ay medet a...
Ceti kat k;kden ketding —
Allah bergen fahmu bla
;bilisge kulluk etding.

Hey,
K;n kobuznu k;l etgen carl;,
Candetin cahanim etgen carl;!
Kimden da bek kesing k;ye bolursa...
Cazgan;m; c;lay cazd;m, okursa.

TEREK. ADAM. ALLAH.

Bar;s; da bar edi
K;n kerek, a;au kerek.
Ay medet, bolcal cetdi —
Sau kal, sen, ca;au Terek.

Keterin sezib turgan
Ca;au, ca;nau terekden -
K;y;nl; da ne bolur,
Ayt;;, adam c;rekden.

Kadarga boysunnganla,
Allahha tayannganla,
Ahratha iynannganla,
Suklanama men sizge.

Allahn; birligine,
Ah;r k;n kelligine,
Cann; ;l;ms;zl;g;ne
;ynannganla — nas;bl;.

Ala ak;ll; bolub,
I;an etelle, bayam,
Men a, akk;ll; bolub —
Cahanim boldu duniyam.

K;kge, cerge cay;l;b,
C;y;lalmay;n esim,
;;ng;ln; k;y;r;nda
Cang;z kesimme, kesim,
Soruu belgi;a, kesim.

Soruu bergen da kesim,
Soruu algan da kesim.
Azm; bolgand ca;auda
G;nah;m, t;z;m, tersim?

Ta; oguna dau ayt;r, —
T;ngeretgeneng deb meni,
Kumursha da cau bolur, —
Teblegeneng deb meni.

K;y;nl; terek da ayt;r:
«Tilim cok s;le;irge,
Kolum cok serme;irge,
Ayag;m cok ka;arga,
Kerek eding ayarga.

Saulukda k;getimi,
K;lekkemi da berdim.
Artda otun, ot bolub,
C;l;u, kurgakl;k berdim.

Kerek eding ang;larga,
Mennge igi kararga,
;zmeyin ;aprag;m;,
S;nd;rmay butag;m;,
Tabd;r;b keregimi,
Buz etmey c;regimi.

Barm;d da hayuandan
Az da ba;hal;k sende?
C;z ming katha da andan
Zaranl;sa sen bizge.

Ta;ha-aga;ha sak bolmay,
Kar;usuzga cak bolmay,
;sleri bla ;tese,
Kimge kulluk etese?

Allah t;lmed adamga
Ang; bergen, es bergen.
Faygambarlar;n iyib,
Auaz bergen, ders bergen.

...Adamga ;ejde eterge
Unamagan bir cinni —
Allah ta;lad; k;kden.
An; at; — ;bilis.

Allah alay carathan,
Bagalathan adam;
;bilisge ba; ursa
Allah ke;ermi an;?

Ullu Allahn; all;nda
Adam da kimd? — Terekdi.
Tilsiz, kolsuz, ayaks;z -
An; ang;lasa kerekdi.

;zge terek adamga
Kulluk etgen;a, alay, —
Adam Allahha kulluk
Etmese bolur kalay?

;zge Allah adamga
Karagan;a, adam da,
Alay kararga bor;lud
Kesine, kalganlaga da.

Alay bolmasa ua —
Ol ass;l;k etedi...»
Boldu. Sau kal. Azrail
Cuuukla;ad, cetedi.

KALLLAY  M;LLETB;Z,  ADAMLABIZ   B;Z?!

;bilis coruknu millet siyasetinden
Buz bolub bo;agand; c;regim...
Tau ku;nu zor bla k;stab uyas;ndan
;zerge izlegenelle ciligin.

Ca;;rt;n at;b, caral; etib,
;ald;;ha urdula da, kesdile kanatlar;n.
An; bla koymay, unutdururga k;re;dile
Hasauka;; Umar;a, Catday;a tulparlar;n.

K;kge u;almaz;a etdile,
Etdile cerinde ca;amaz;a.
T;nenesin, tamblas;n da kesdile —
;m;rde ne k;l;, ne k;g;, ne ceri car;maz;a.

14 c;ldan kay;td; Kara;ay s;rg;nden ;z;na,
Car;m; ;l;mden, tutmakdan kutulub.
Amma, soyk;r;m  Curtunda da bard;,
K;re;dile tilin, dinin, adetin kurutub.

;;ki;ilikni, haulelikni cay;b,
Halkdan alay bla bo;arga da izlelle.
Esibizni al;b, ;s;b;zn; bas;b,
Ba;;b;zga minib ca;arga izlelle.

«;;ki;i d;rgen halk, calkau halk», — deb,
Basmada bizni h;rtha urdula.
Biz mal k;t;b, ala bizni k;t;b,
Onounu bizge cetdirmey turdula.

Ba; k;lt;rgenni ba;;n ald;la,
Citilege, cigitlege tiydi ok.
Hayuanlar;b;zn;, amanti;leribizni saylab, onouga sald;la,
Alan; ua —
Halklar;n amanlagandan, tonagandan ba;ha i;leri cok.

Ak;lmanlar;b;zn; t;rge ;td;ralmad;k biz,
Cigitleribizni ;rge k;lt;ralmad;k biz,
Amanti;leribizni curtdan k;stayalmad;k biz,
Kallay milletbiz, adamlab;z biz?!

T;rk at;b;zn; ald;la bizden,
Alan at;b;zn; ald;la bizden,
Taulu at;b;zn; ald;la bizden,
Kara;ay at;b;zn; da bir alsala endi...

T;zleribizni s;y;rgan edile,
Taular;b;zn; da bir s;y;rsala endi...
Krall;g;b;zn; algan edile,
Can;b;zn; da bir alsala endi...

Tarihibizni caklayalmagan,
Tilibizni saklayalmagan,
Kesibizni saklayalmagan,
Cok bolub bargan;b;zn; ang;layalmagan,
Bir cukga t;;;nmegen, sagayalmagan
Kallay milletbiz, adamlab;z biz?!

CIRLAYDI   ZUR;YaT  BOTA;

adam;;kladan, Adamladan da suuub,
Ta; bolub bo;agan edi c;regim, ta;.
Alay a, c;rlagan;nda Zuriyat Bota;,
Caz, uzalsam ceter;a, k;r;nd; cuuuk.

K;n tutulgan a;;lgan;a boldu,
Tauusulgan Ay, car;b, ;z;na toldu.
Culduz K;kden t;;er;a bolub, karad; —
Zuriyat Bota; Cerde alay c;rlad;.

Cer c;l;u, k;k t;lp;u da birge,
N;r makam, k;n auaz da birge.
;m;rde e;itmegenme allay auaz —
G;l ba;han; s;lab ;td; ayaz.

Cank;l;;ladan sogulgan auaz —
Ma Zuriyat Bota;n; surat;.
— Allah, ber dedim,— an; murat;n,
Halkga kerek fahmunu aya.

— Bu kays; halkdand;, kays; curtdand; deb,
Seyir boldula t;ng;laganla da.
— Kara;ay curtdan kara;ay k;zd; deb,
;htemlendim N;-;orkda, Stambulda da.

K;b kara;ayl; Zuriyatha t;ng;lab,
— Biz da halkb;z, adamb;z, — delle.
Ma an; ;;;n sau bol, Zuriyat,
Deule etalmagann; etese, deule.

S;ZN; DARACASI

Ayt;lg;n;; — s;z meni kulumdu.
Aythan;mdan sora — men an; kuluma.
Alga — s;z ;z;mdan keledi,
Artda s;z all;mda barad;.
Nazmu alay kuralad;.

S;z — menden ongludu.
S;z — menden tamadad;.
Men s;zn; s;ylayma,
Saylayma,
Alay a, ang;layma:
S;zde bard; ;z.
S;z — ;z.
S;z;-;z; bolgand; ;ay;r.
S;z;-;z; bolgand; Adam.

KITM;R  ulu   BOYNAK

K;tmir ulu Boynak — tulpar tuugan bashan pariy,
K;b kazak b;r;n; cetib, t;bge bashan pariy,
C;y;n canl; bla da cang;z kesi tala;;rga bazgan pariy,
Mingi pariy - K;tmir ulu cigit Boynak.

;t c;l tuuub, k;nden-ke;ege ;sd;ng,
Tonguz c;l k;b kabann;-amanti;ni kesding.
;;;han c;l ;;;han oguna iymeding stauatha,
;g;z c;l usta boldung, haz;r boldung kazauatha.

Kablan c;l tenglik etding kablanlaga.
Koyan c;l sen cak boldung koyanlaga.
Sar;ubek c;l K;nn;, Ayn; celimauuzdan kuthard;ng,
C;lan c;l a — uu c;lanlan; birin koymay c;latd;ng.

At c;l, e;ki c;l malla t;zde da kald;la,
Sen saulukda ala k;u;enngenlerin buzmay turdula.
Maymul c;l, horaz c;l da g;zet;iligingi koymad;ng,
Curtha cau cibermeding, ;zden betingi coymad;ng.

;t c;l keldi ;arh;a t;gerek aylan;b,
Kara;ayda, Malkarda at;ng ayt;ld; s;ylan;b.

...Seni ;lt;rd;le asr; kay;r bolgan;ng ;;;n,
Curtunga, milletinge hay;r bolgan;ng ;;;n,
Halaln; haramdan, akn; karadan ay;rganng ;;;n,
Can;ng - K;kden, kan;ng - ;zden bolgan; ;;;n,
;zdenlikni-Erkinlikni caklagan;ng ;;;n.
;lt;rd;le hannga, pat;ahha ;abhan;ng ;;;n,
Ala salgan amanti;leni kabhan;ng ;;;n.

;ld; Boynak — ;zden atadan-anadan tulpar tuuub,
Mingi Taunu buzlar;n emib ;sgen pariy,
K;b satl;kn;-amanti;ni bogurdaklar;n kesgen pariy.

Endi bo; itle k;l kengdirelle ko; itge —
An; ak;ls;zga, oyumsuzga tergeyle.
«Stauatn; saylamay, bizni;a bazuknu saylasa,
B;g;n da ca;ab turluk edi, — deyle, —

Ol bolgann; cau etib ketdi bizge,
An; dertin endi bizden all;kla.
K;;l;leni ;uruklar;n calay;k,
K;tmir ulu Boynakn; amanlay;k -
Ol zamanda biz sau-esen kall;kb;z,
Tab, ;;n, sauga, kulluk da all;kb;z.

S;ygen cerlerine eltib bizni taks;nla, —
Curt da, cuk da kerek t;ld; bizge.
Cang;z all;b;zga birer s;yek ats;nla, —
An; kemireyik da, kuyrugubuznu bulgay;k.
C;beleyik, kans;y;k — gacilege u;ay;k,
Alay bla ba;;b;zn; saklay;k.

;t;a ;abhan;b;zn;, ;rgenibizni da koyay;k —
Boynakn; ;z;g;ndendi deb, aman atha ;;kmay;k.
K;;l;leni tillerin, adetlerin alay;k —
Pariy;a teli, ;a;han bolmay;k».

Curtlar;ndan, halklar;ndan ese,
Ana tillerinden, azatl;kdan ese,
B;la s;nc;rn;, s;yekni saylad;la,
Kul ca;aunu, kul halini s;ylad;la.

Ne adetdi art;kl;kga boysunngan, t;zgen?
Kalmaganm;d bu curtlada biy, ;zden?
Bizni;a t;lm;lle ingiliz, ;uuut, orus-orman?
Kim ;;;n, ne ;;;n etdi Boynak can;n kurman?!

KAZAK   B;R;

Uluyma men, kazak b;r;,
Cang;zma men.
Kablan k;ll; azat t;l;,
Kaydasa sen?!

K;re;dim men, kazak b;r;,
Cara, tab k;bd; — k;r;rs;z.
Umut sizdendi ca; t;l;,
Siz c;y;n bola bilirsiz.

Taudan t;zge, t;zden tauga
;ab;b endim, ;ab;b ;;kd;m.
T;ng; bermey turdum cauga —
Cang;z kesim k;bn; c;kd;m.

Kesinden i;lenngen ;;yd; da,
Ol kat; aga;lan; cargan.
Kesibizni itledile
Meni da c;regimi cargan.

Men bir kere elge kirdim,
K;zlerimde eliya cana.
S;nc;rda karna;lar;m; k;rd;m,
Ala mennge h;r;ldab ;aba.

Men em kay;r itge bard;m:
— Caz;k, boynungdan tag;l;b
Ne zamannga deri turluksa,
Ol m;j;k iyenge tab;n;b?

— Meni s;nc;r;m k;m;;dendi,
Kalganlan;k; ua — temirden.
Alt;n s;nc;rl; bollukma
Bo;asam seni;a b;r;den, —

Deb kans;d;, ;rd;, ;abd;,
;zge s;nc;r;n ;zalmad;.
«Alt;n» deb, silegeylerin ;a;d;,
Kul bolgan;n sezalmad;.

;yesi ;;kd; ;yden —
;t meni k;rg;zt;b til etdi.
— ;kokdan at, ne meni bo;la,
B;r;den bo;ay;k, — deb, k;l etdi.

Ol s;r;b, men da ka;;b, —
El uzakda artda kald;.
Sora ;z;ma aylan;b
An; bogurdag;ndan ald;m.

Ol cal;nd;, calbard;:
— Kesme, — dedi, sau koy dedi.
Alt;n s;nc;r da seni bolsun,
;t corukka boy ber, — dedi.

Men an; a;h; talad;m,
Sora biraz sorukdum.
Arbaz;na s;yreb barsam,—
Bir kucur i;ge colukdum.

;tden tolu edi arbaz.
Ala Ak ;yn; iyesini
;uruklar;n calay elle,
Kuyruklar;n bulgay, kans;y.

Har biri d;galas eteyed,
K;m;; tegenege k;s;l;rga,
K;m;; s;nc;rga tag;l;rga.

Bir-birin amanlay elle,
Ol orunnga iymez ;;;n.
Ak ;yn; nesi aytd;:
Tala;;g;z da kim horlasa,
K;m;; s;nc;rga ol tag;l;r.
Kazak b;r;n; kim tutsa,
Alt;n s;nc;r a — an;k;d;.

Sora tala;;u ba;land;.
Bir-birin culkub, kesib,
Ba;l;-t;bl; bola, h;r;lday,
K;re;dile. Turdum t;z;b.

Bolalmay araga kirdim;
- S;nc;r — alt;n, k;m;; bolsa da,
Ne ba;has; bard; sizge, —
Anga tag;ll;ks;z sora.

B;r;, it da bir bolay;k,
Curtubuz ;;;n k;re;eyik,
Ba; bo;luk ;;;n serme;eyik —
Kul bolgan;g;z bollukdu.

Olsagat itle birle;dile:
— Bu kan t;kd;r;rge izleydi.
— Bizni k;rd;r;rga ba;lagand;.
— Talay;k kazak b;r;n;,
Kraln; ong k;z; bolay;k,
S;yek, alt;n s;nc;r alay;k.

— Ogay, — dedim, — men kesimi
Sizge talatd;rl;k t;lme.
Mennge ;abhan birigizni
Al;b kelgenme, karag;z.

Men tag;l;b ;smegenme,
Boynumu s;nc;r kesmegendi.
B;r; kesin kul etdirmez.

Siz a — itlesiz, kullas;z.
Ak ;yn; iyesin calag;z.
Ayak colnu kat;n saklag;z.
Men ketdim. Colubuz ba;ha».

Ketdim men - kazak b;r;,
Tag;lganla bar; — birsiz.
Umut sizdendi ca; t;l;,
Siz c;y;n bola bilirsiz.

Uluyma men kazak b;r; —
Baylaml;ma Teyri bla, K;k bla.
Ceribiz tar t;led, ay medet,
Tar c;reklile asr; k;ble.

Erkinlikni auu;durmam
Toygan cerime, ;;;kga.
;l;b ketsem da boysunmam
Cer ;s;nde bir m;j;kga.

K;b bogurdakn; ;zerme
Azau ti;lerim t;;g;n;;.
Ne k;y;nl;kga da t;zerme
Ca; t;l; cetgin;i, bi;gin;i.

Anga at;lgan oknu
;;ngab kesime al;rma.
Erkinlikni-azatl;kn;
Suu-surat;;a kal;rma.

Teyrisin unuthan bar ese,
An; al;rb;z terisin, —
Deyme Mingi ba;;ndan
Men — Alan curtnu b;r;s;.

Car;m pat;ahlan;, Amanti;leni
Malkardan, Kara;aydan kuuarb;z.
Biz alan esek, adam esek,
Alan kral;b;zn; kurarb;z.

EK; SURAT

Suu-surat zaman;ng; esge t;;;re,
S;n-surat;nga karab turama.

OL KUTAS  ;A;ING  ES;ME  T;;SE...

Alay nas;bl; edik ol ;akda biz —
K;n;a car;ta edi Ay da.
«Entda eki balam bir-birin tabd;la»,— deb,
Kuuana bolur edi Kara;ay da.

Nas;b;b;zn; bilmedik saklay —
Tengden tutuldula K;n, Ay da.
B;g;n mennge ne ayta bolur,
Bizden aldanngan Kara;ay da.

Ak;lmanl;k etalmay kesim
Nas;b;m; ciberdim koldan.
Bolmazed ullu tersligim-tersim —
Bolgann; k;reyim caz;udan,
Bolgann; k;reyim caz;uga.

Alay a, ol kutas ;a;;ng esime t;;se,
Barmaklar;m oguna s;ns;yla.
Kazak b;r;le bar; c;y;l;b,
Meni c;regimde uluyla.

BURULUU

Sezimni ba; kushan; - s;z,
S;zleni ba; kushanlar; - nazmu,
Nazmunu ba; kushan; ua - Poeziya kesi,
Poeziyan; ba; kushan; - Kuran.
Kuran a - Allahdand;.

;RLEU

Adam.
Ta; bla Terek.
Turan bla Kuran.
T;ngek bla Can.
Eki duniya.
Ceti kat cer.
Ceti kat k;k.
Allah.

KONGURAUU   BOL   CA;AUNU

S;nab aythand burunngulu:
«Ters ;lmese — t;z ;l;r».
K;;; cetmey ko;hand;:
«Ca;au — ko;du, t;zelir».

Ba;has;n hans kesse,
Adam kalay t;zelir?
Kesibiz t;zetmesek
Ca;au kalay t;zelir?

Terslik ;yreb barad;,
Aman hans;a sabanda.
Basma kuugun etedi...
T;ng;layd;la adamla.

Krau urgan kral da,
Bas;b turad t;ng;launu.
T;gerekge kara da...
Kongurauu bol ca;aunu!

COL

1
Kesdile
Ca;il terekleni -
Narat;n,
Emenin,
Kay;n;n —
Ne t;rl;s;n da,
Cang; colnu
B;layt;n eltir ;;;n.

1
Kesdile
Kart, ca;,
Ti;ir;u deb,
Karamay -
B;layda
Cang; ca;au,
Cang; camagat
Kurar ;;;n.

2
Tomurub, kesib,
Bir-birine t;;eb,
Colnu da,               
Aga;n; kesinden etdile.

2
;l;kleni ;slerinde
;;ledile colnu —
Cang; colnu,
«Nas;b» colnu.

3.
Tabigatha
E;ik
A;;k turganlay,
Terezeni s;nd;r;b
;;geri
Kirdile.
Kayr;s;z?!
Tohtag;z!

3.
Cahanimni
Kabak e;iklerine
«Candet» deb,
Cazd;la.
T;b;reginde da:
«Ho; keligiz!».
Kayr;s;z?!
Tohtag;z!

4
E;itmeyle. Kulaklar; bekle.
«Hannas» deb, k;;;rad; ;bilis.
«M;ndama» deb,
Adam c;reginden ;;gad; auaz.
Ah;rzaman cuuukla;ad;.

KE;EG; SAGI;LA

— Auar ta;ha tayanmag;z, —
Dedi Kyazim.
Aumaz ta;n; k;ralsa ua ,
Ayhay kez;m.

Ol taymazl;k, oyulmazl;k
Kaya kays;d?
Men ceterge Sen da ketding,
Kuli Kays;n.

Kuran;ndan k;z;n almay,
Ketdi anam.
Ay medet a, madar tabmay,
Kald;m karab.

Ne zat bolur ;ll;k cann;
K;llendirlik?
Mah;ar k;nnge iynand;rl;k,
T;;;nd;rl;k?

;ynanngannga, iynanmagannga da
T;n;;rakd;.
Eki arada ;aykalganlalla
K;y;nl;la.

Men k;rmeyme bu ca;auda
Bir magana.
K;l;ng, can;ng tayan;r;a
Cok bagana.

;ll;k can tayan;r;a
Cok tayan;ak.
;ynanngannga caray bolur
Kuran, m;n;ak.

;a;han duniya c;regime
Tiydi da k;;,
K;ls;z bolub, arsar boldum,
Ass; boldum,
Allah, Sen, ke;!

IRCI

Ca;au —
Cahanim bla candetni ay;rgan ;rc;.
Ol ;rc;da kozgalgan kumursha t;be —
Adam ulu.

B;ZGE DA ALAY CA;ARGA KEREK

Allah birdi.
Faygambar hakd;.
Duniya hauhdu.
;;ek cokdu.

Ki;i da kall;k t;ld; bu duniyada,
Bu duniyadan faygambarla da ketgendile.
Allahn; kele;ileri ala —
Adam ;;;n kazauat etgendile.

Adam ulunu kuthar;r ;;;n k;re;e,
Ala k;b k;y;nl;k, azab k;rgendile.
Canlar;n-kanlar;n bizge ;le;e,
Faygambarla alay ca;agand;la, ;lgendile.

Bizge da alay ca;arga kerek:
Bir-biribizni k;lt;re, caklay,
Bir-biribizge bolganlay bilek,
Amandan kesibizni, hon;ubuznu saklay.

Da alay ca;ay;k. ;netibizni-i;ibizni
Allah, adam da carat;r kibik.
Bu duniyada k;sha ;m;r;b;z
Ol duniyab;zn; car;t;r kibik.

ALAN;YaBIZ CANGIDAN KURALIR

Ne kald; bizge ataladan,
Ol tulparladan — atl;ladan?
— Ana til, Ata curt cetdi bizge aladan —
T;rk tilli, sar; ;inli, alak;z alanladan.

Ashak Temir k;rsa da, t;ysa da targa,
Zorluk bizni ;le;se da Kara;ayga, Malkarga,
«Oy Alan» deb, s;le;ebiz bir-biribizge biz,
Alanla bolgan;b;zn; bilebiz biz.

Ah;rzamannga derimi turlukdu b;lay —
Mingi Tauuna kerilib Malkar-Kara;ay?
Karab, ba;hala k;;legen t;zlerine,
Ba;ha zamanla k;r;ne k;z;ne?

Ogay, taulu;ukla ;s;b ceterle,
Ala halklar;n azat eterle.
Terslik taya, tarkaya horlan;r,
Alaniyab;z cang;dan kural;r!

T;LEK

Halk;m mennge:
«Ca;agan;, ;lgeni da Er;a», —
Der;a,
Alay bir k;;, ong ber mennge, Allah!

SALAM ALEYKUM, ALAN;YA -
KARA;AY-MALKAR

Amanti;lege kan;m k;z;bd;,
Kolum koluma etedi or;a...
Bizni b;g;nng; bolumubuznu k;rse,
Az bek c;reksinmez edi Kar;a.

Ol k;b ;m;rn; m;ndan alga
Aytd;: «Halkb;z, horlanmazb;z, — deb.
Toygan curtdan — tuugan curt igi,
Duniya malga aldanmazb;z»,- deb.

At;b kullugun, bayl;g;n da,
K;zbau nas;bn; k;yd;r;b, oyub,
C;y;n; bla Curtha kay;td;
Misirin, K;r;m;n da koyub.

«Alan kral;b;z ;a;;lgandan sora,
T;zleribizge — ba;hala iye.
Alay a, tayan;rga taular;b;z bar», -
Dedi Kar;a ka;lar;n t;ye.

Sauut-sabas;n te;megenley,
Ke;e-k;n da alay ca;ad;.
At ;s;nden t;;megenley,
;m;r;n da alay bo;ad;.

Ol ;retgen;a ca;ad;la
A;emez, Tatarkan, Kara-Mussa da.
Sans;z etib koymad;la ala,
K;z;lbekle, taml;la kengtin ozsala da.

Ol ;retgen;a ca;ad;la
Hasauka;; Umar, Kaytuk ulu Catday da.
K;k ca;nagan;a k;r;ne turdu,
K;l;b;zn;, elibizini car;ta turdu,
;abhan caunu ua eliya;a urdu,
Tau eteginde cigitlik ca;nay da.

Alay bla ;m;rle uzag;na,
T;;mey k;ls;zl;k tuzag;na
Tulpar ;z;k ca;ay keldi.
;;g;; han;, Bat;  han; da,
Ashak Temiri, orus pat;ah; da
Ketdile. Kur;-Stalin da ;ld;.

Halk;b;z a — saudu. ;ukur Allahha!
;let, emina da k;ra bizni,
;mperializm, kommunizm da k;ra bizni,
C;y;rma birin;i ;m;rge cetdik.

Candetli bolsunla nart ata-babala —
Curt, til cetdi bizge aladan.
Bizden a ne kal;r tuuduklaga, —
Endi ;m;rde ca;ar;klaga?!

Cazg; cabalakga u;a; cauad; kar.
Eski colnu, cang; colnu da cabad; kar.
C;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Salam aleykum, Alaniya — Kara;ay-Malkar!

HUNA

S;y;bm; bolganla deyse,
Ta;la da huna.
Alan; keli;gen canlar;n
Tabhand; usta.

Ala bir-birin tutar;a
Tabhand; lag;m.
;m;rle kat;lmaz;a
;;legend kala.

Men ol ta; ustaga
Urama ba;.
Alay a anga boysunmagan
Ta;laga karayma.

Ala izlemeyle s;n;b, conulub,
S;fatlar;n tas etib,
En;iliklerin tas etib,
T;b bolub kal;rga.

;zlemeyle kimge bolsa da
;y t;b bolurga.
Ma an; ;;;nd;le ala
Kat; da , t;rl; da.

Hunaga cara;magan ta;ladan
Huna i;lerim keledi.
Allay huna ki;i i;leyalmagand,
An; da bileme.

Men a i;lerikme.
Ne ;;;n deseng —
Alan; ang;layma.
Men kesim da hunaga cara;magan
Ta;laga u;ayma.

Allay ta;ladan i;lerikme
Men huna nazmu.
Allay s;zleden tizerikme
Men nazmu huna.

Har bir ta;n;, har bir s;zn;
;;gar;a beti.
Amma, ol s;ydam bolmaz —
Alayd adeti.

Ang;lamagan — s;kmesin,
Ba;had; c;rek:
C;regimi s;fat; —
Ta; bla Terek.

NAZMULAGA TAMIZIKLA

1
Cazg; cabalakn; caugan;n k;rseng,
Cabalak nazmum t;;er esinge.
Cazg; cabalak terk erib ketse da,
Cabalak nazmum turur birgenge.

2
Murat;m:
Kazak b;r;leden c;yarga c;y;n canl;,
Hunaga cara;magan ta;ladan i;lerge huna.

3
Cang;z Terekni kesgen;a kessele da meni,
S;z;m Kadau Ta; kalgan;a kal;r.

4
Bireu mang;lay;ndan teri bar;b,
Cerni  s;r;b, semirtib, sugar;b,
M;rzeu ;sd;redi.
Bireu da duppur art;ndan
K;bd;-azd;, igidi-amand; deb,
Auaz beredi.

5
;aydan esirgen ;aytan.

6
Bir ayag;n kabhanda koyub,
;; ayag;nda sekirib bargan can;uar,
Erkinlikde ca;arga asr; s;ygenden,
Bir san;n kemirib ;zd;rgendi.

T;rt san; sau bolub ;ald;;da turgandan ese,
Ol t;rt san;n da koyub keter.
T;;;nda ba;;na erkin ca;ar ;;;n,
Ne da t;;;nda erkin ;l;r ;;;n,
Ol can kazauat eter.

7
T;ngegibizni kobarsala da
Carka-carka,
K;zbayla da bat;r bolduk,
Korka-korka.

8
Ata curt ;eksiz K;k ese,
Ana til anda Teyridi.
Ata curt — kongurau ese,
Ana til an; tilidi.

9
Borkuldab ;;g;b, ;orkuldab kelgen kara suu,
S;ymeklik sezimge u;ayd; ne;ik.

10
B;g;n etall;g;n tamblaga koygan —
Suudan tutub kayadan sal;nngan;ad,
Ca;l;g;n, saulugun bo;una coyub,
Artda alan; tabmay ahs;nngan;ad.

«Tambla eterme, tabl;k bla eterme...»
Nege aldayma kesi kesimi?
Tamblam bolurmu, tabl;k da t;;ermi
Kalgan i;ge kar caumaz kibik?

Busagatda ua sauma, a;-calannga; t;lme,
Ba;;ma bo;ma — culduzma, K;nme.
Ata curtumda ana tilimde
K;l;mdegin ayg;rga erkinme.

Har kuru da berilib turmayd; b;llay nas;b,
Har kimge da berilib barmayd; b;llay nas;b,
Har kayda da berilib turmayd; b;llay nas;b
Bu carl;, caral;, k;y;nl; duniyada.

Duniya — hauhdu deb, karay bileyik,
;lgennge, tuugannga da.
Eteribizni b;g;n eteyik,
Tambla — tubandad;.

11
Seni ;z;ngdan ayt;lgan s;zle —
Ozgan cangurnu cam;; bla s;rgen;a.
;ynanalmayma ol sen saylagan
S;yer deb seni men seni s;ygen;a.

Ata-ana, karna;, ege; da
Sennge meni;a kemsiz etmezle.
Ne bek s;ygenleni da s;ymeklikleri
Meni s;ymekligime cetmezle.

12
Kan;m s;y;nmay kart;kga
S;le;e esem da bilmeyme.
;zge ho; t;lme kartl;kga —
Kar;usuzluknu s;ymeyme.

13
Acir;a ;;n turub
S;n bolub kalgan c;regim

14
Cerden ;;kkan k;n tayakla - busakla,
Cerden tiygen ay car;k — kay;n ;eget.

15
Suunu da eki cagas;
Bir-birin s;ymey elle.
Eki cagas;na or;a etgen;a,
Barad; koban suu.

16
C;rek caralan; tablar; — harifle.

17
Keterle k;;lar;ng, cazlar;ng.
Kal;rla etgening, cazgan;ng.

18
Seni k;rgenli:
Can;m — sanat,
San;m — kanat.

K;z car;g;m,
S;z car;g;m da
SEN.

19
Can;m,
Cang; Aysa,
Cang;z Aysa — Sen.
Tolgan Ay bolluksa
Mennge kelseng.

20
K;kden t;;gen S;zn; k;lekkesidi
C;regimden ;;kgan S;z.

TA; BLA TEREK

;htem bol,
;zden halkn; tuudugu,
Ba;;ng; ;rge tutub c;r;,
Kar;alay.
Seni kan;ngdad; ba; nas;b — erkinlik,
Ol erkinlik, miyiklik, ;m;rl;k da —
Kara;ay!

Sen ant etib,
Tayak t;b;nden ;t;b,
Artda, colda, ko;ulmagansa ;z;kge.
Bir adamga, bir corukga ba; urma,
Boysun cang;z bir Allahha — T;zl;kge.

K;kden t;;gen ol culduz ta; —
Kara;ayn; Kadau Ta;;.
S;yl; k;rgend seni Kar;a —
Teyri halkn; t;ng;; ca;;.

K;kge bargan Cang;z Terek —
Curtda ayt;lgan ullu tilek.
Ana tilek, s;yl; tilek,
Sabiy k;b ber, Cang;z Terek!

Sabiy tuusun, ;ss;n, bolsun
Kadau Ta;;a demengili,
Terek kibik da ;s;ml;.
Cer bla K;kn; baylab tursun.

Bizge kerek, bizge kerek,
Kadau Ta; bla Cang;z Terek!

T;b;r ta; da, s;n ta; da —
Kara;ayda Kadau Ta;dan.
Aga; be;ik da, sal aga; da —
Curtda Cang;z Terekden.

Ta; bla Terek -
Can bla T;ngek.
Cer da cuuuk,
K;k da cuuuk.

K;k bla  Cer
Caratd; Seni —
Teyri Adam;,
Horlanmazsa Sen!
Mekkya, Medina da -
Tuugan curtung,
An; saklay,
Saklan;rsa sen!

Allah aytsa,
Saklan;rsa Sen!

1943-;; CIL, NOYaBRNI EK;S;, G;RGE  K;N

1943-;; c;l, noyabrn; ekisi, g;rge k;n —
Adam balas;n a;agan emegen kat;n;a,
Sovet kral kesini bir halk;n, kara;ay halk;n,
Cesir etib, tutmak etib s;rgen k;n,
Hon;u maskele da can-can;b;zdan ;rgen k;n,
Kahmele da ;z;b;zdan k;lgen k;n.

Erki;ile caudan saklay kraln;,
Kral a ;ylerin-;ydegilerin kuruta alan;,
Ku; t;g;nley ;a;d; Aziyaga kara;ay milletin,
Tolturdu — halkn; t;b etiu kara innetin.

Halkn; curtun, krall;g;n da s;y;rd;,
Dinin, tilin, adetin da s;y;rd;.
At;n oguna s;y;rd;, etdi cau.
Ans; da kalay kald; can; sau.

1943-;; c;ln; ka;;ndan sora,
Kara;ay t;ng;-t;n;l;k bilmeydi.
Anga cazn; ne cayn; iymeyle.

;akmayd;, ca;namayd; bir zat; —
Ne adabiyat;, ne madaniyat;, ne sanat;.
Car;g;n muthuz etib K;nn;, Ayn;,
Ka;h; haua k;;leb turad Kara;ayn;.

Bizni t;rt;b k;re;edile k;rge,
An; ang;lab silkinmesek ;rge,
Cau t;b;nde, ayak t;bde kall;kb;z,
Ba;halaga kul-karaua; bollukbuz.

C;y;rma birin;i ;m;rde
Sennge tiyermi K;n, Ay?
Senden tiyermi K;n, Ay?
Cuuab beralmay t;ng;layd; Kara;ay!

AYIB  ETMEG;Z, B;R   KU;AKLAYIM

Nazmum ki;neb, boynun k;ng;r burub,
Endi bir da «Ra...», «Fa...» deb, ;abmaz.
Sizni;a k;zlan; suuba; Poet endi
Karab k;r;rge da tabmaz.

Ketdi Ra..., Fa... da ketdi —
Kanatlar;m cok endi meni.
Endi u;ar, c;rlar k;l;m kalmad —
Caz;m da ketdi, cay;m da ketdi.

Zaman ;arh;n ;z;na bururga
Madar bolmazm;? Ra..., ayt;;.
Ayt;;, Fa... . T;ng;lasag;z da,
Bagal;s;z menge ol K;n;a, Ay;a.

Ol k;nlede;a bagal;s;z mennge
Ra ... — K;n;m, Fa... — Ay;m.
Siz olsagatda cazgan kag;tlan;
Ay;b etmegiz, bir ku;aklay;m.

K;MB;Z?  KAYDANBIZ? BARABIZ   KAYRI?

Adam degen nedi? Adam ulu nedi?
Ayt, g;nah nedi? ayt, nedi suuab?
Curt, halk degen — nedi? Hak degen nedi?
Bu soruulaga kim bersin cuuab?

Biz kimbiz? kaydanb;z? barab;z kayr;?
Tuuab;z, ca;ayb;z, ;lebiz — ketebiz.
Kemirib turma da , tohta;; kayg;,
Alda car;k k;rmey, d;galas etebiz.

Biz k;rgen: ca;aunu ah;r; — ;l;md;.
;l;mden sora ua barm;d tiriliu, ca;au?
K;rgen, bilgen bar ese, ayts;n, t;;;nd;rs;n...
Allahn; kele;ilerimi? Alaga — mahdau.

S;yl; kitablada caz;lgan kerti ese, t;z ese,
Faygambarla aythan t;z ese, kerti ese,
C;rekleribizni burub Kyabaga,
Nek t;;;n;b kalmayb;z, kay;t;b tobaga.

Kesibiz k;r;rge keramat;b;z cetmeyd,
K;rgenlege iynan;rga ang;b;z cetmeyd,
;lmu bla tinterge fahmubuz cetmeyd,
Dinnge tayan;rga iyman;b;z cetmeyd.

Biz kimbiz? Kaydanb;z? Barab;z kayr;?
Carathan bizni ne deb caratd;?
Ca;auubuznu maganas; nededi, nedi?
Biz kimbiz? Kaydanb;z? Barab;z kayr;?

MEN NAMAZ KILAMA

Kolga kalam al;rdan alga,
Sennge salam iyerden alga,
Abdez alama.
Alay a,
Sennge m;lekke;a karab,
K;kge;a karab,
Ass; bolama.

;zge k;l;m; ca;;r;b koyalmam,
C;rekden ayt;lgan s;zlerime k;lme —
Allahn; em s;yl; m;legine da,
Candetde hur k;zlan; birine da,
Men seni auu;durall;k t;lme.

S;ymeklik kuruy barad degenleni,
K;n da suuuy barad degenleni
G;nahlar; keslerini bolsun!
Suuumazl;k K;n - meni c;regimdi,
K;n tayakla — s;zlerimdile:
Duniya c;l;udan, car;kdan da tolsun!

Kolga kalam al;rdan alga,
Sennge kag;t cazardan alga,
Sennge nazmu cazardan alga, —
Abdez alama.
K;kge k;lt;r;l;b bargan sagatda da,
Cerge enib kelgen sagatda da,
Men seni k;rgen;a bolama.

Allahn; em cumu;ak, em ariu, em igi s;z;
Ti;ir;u bolgan bolur deb turama.
Can;m, sen bolgan bolursa deb turama.
S;ymeklik da bar, k;ymeklik da bar,
Allahu akbar! Men namaz k;lama.

B;YaGI   SEZ;MLEN; KUR;OUUNDA

«Terezeden tiyed K;n,
Terezeden tiyed Ay», —
Deb cazayem nazmula,
Nas;bl;yem oy kalay.

Ol K;n;me-Ay;ma
K;k bolalmad; k;l;m.
Sora nek kalad k;l;m —
K;z ketdi deb ba;haga.

Men caz;m;-cay;m;
K;salmad;m kesime.
«Bir ab;nngan — ming s;r;n;r»
Ol da kelmed esime.

Anam — k;rde, k;z — erde...
Caz;u s;nad; kalay.
«Men seni blama. « Hayt» de,
;;da», — dedi Kara;ay.

Men kelsem da sal bolub,
Kara;ay, sen sau bolub,
;ll;k t;lme, bileme,
;ks;z t;lme, bileme.

Seni ;;;n ca;amagan —
Ol ne nas;b k;rl;kd;?!
Seni ;;;n ;lmegen a —
Kim, ne ;;;n ;ll;kd;?!

Senden tiyed bizge K;n,
Senden tiyed bizge Ay,
Meni T;rem, Teyrim da —
Kurey; halk;m — Kara;ay!

KARTAYMAYDI ERK;;;N; C;REG;

Kartaymayd; erki;ini c;regi,
C;z c;lda da — ti;ir;udad k;zleri,
Ca;nay turad;, ca;lay turad; k;l;.
Ah;r k;n da b;r;ley kalad b;r;.

;aynalgan s;z cans;z bolad, ber; bolad,
Ka;h; kaudan a kab;n;rga ;; bolad.
Tarkaymayd; s;ymeklikni k;zleuyu,
Kartaymayd; erki;ini c;regi.

Ba;;b;z tursa da ;al bolub,
Ariu ti;ir;ula sau bolub,
Cokdu bizge kartl;k, t;ng;.
Ti;ir;udu erni tang;.

K;n;-ke;esi da — ti;ir;udu,
Tosu, biy;esi da — ti;ir;udu.
Ol sau bolub — sezim ;;nkart cuklanmaz,
Er c;regi ne kartaymaz, ne kanmaz.

CARLI EG;ZLE...

Kag;t etdile Terekni dukkullab.
Kag;tha t;;;rd;m C;rekni nazmulab.
Men umut etgen;a cuk t;rlenmedi terk.
Oy carl; egizle - C;rek bla Terek!

B;YaGI KIZ ;IKDI ALLIMA

Kar. Suuuk. Kesim da — cang;z,
Alay a bir ot t;;d; kan;ma —
Kar t;b;nden ;;kgan;a cankoz,
Bir calanbut k;z ;;kd; all;ma.

Duniya tonlaga ;;rmal;b,
Tab ton t;b;nde kalt;ray,
Bu k;z a karad; ;;ar;b,
Kara k;zleri c;lt;ray,

Sora zauuklu, tauu;lu k;ld; —
Ak duniyaga, g;l urluk sebgen;a.
An; ;z;ndan ;abar;m keldi....
C;lla ;td;le andan beri nen;a.

Kar. Suuuk. Biyag; men — cang;z.
Alay a ;rgen t;;d; kan;ma —
Kar t;b;nden karagan;a cankoz,
Biyag; k;z ;;kd; all;ma.

MEN; C;REG;M ULLUDU DUN;YaDAN

Meni c;regim ulludu duniyadan,
;eksiz S;ymeklikni kesidi ol.
K;k bla Culduzla — an; surat;,
Ceti kat sezimni, s;zn; ;yesidi ol.

An; ang;lar;k, anga t;y;n;l;
K;z bolurundan ;zgenme umut.
Kesi kesini c;lauun ete,
A;h; caudu da, tas boldu bulut.

Sende bolgan sanlan; k;r;b,
Sende bolmagan da hallan; berib,
Umut etdim tabd;m deb, Seni,
Duniya nas;b;m tutdu deb, meni.

Bolmad;. T;rlenmedi cuk, 
;tgenligime tengizden-terkden.
Nazmu tizginim da — ba;has; cok —
Ok tiygen kanatl; k;kde.

Halek bolsa, bolmasa da auu;,
C;rek degening ;m;rden beri —
Ay car;g;nda tay ki;negen tauu;,
Ne kurugan k;lde ulugan b;r;.

«;LD;M»,- deb, AYTMAZEM MEN

Kara;ay kraln; bayrag;n
Olimp oyunlada bolsa da,
Bir tak;ykaga bolsa da,
Gimn sogula, k;lt;rtsem,
Andan sora, ;lsem da,
;ld;m deb, aytmazem men.

TEREK

1
K;getlerin karga-kuzgun a;ayd;,
Butaklar;n kemirelle e;kile.
Ol a — Er;a — ;ng;;hamay ca;ayd;,
Tura ese da, ca;au otu ;;;le.

Ayak ;sde ;led, Er;a, Terek da —
Cau all;nda b;g;lmeyin, bukmay;n.
Ol Terekden bizge bir cuk cukmay;n
Kalsa, sora bizge «Adam» derge kerekmed?

Meni k;z;me k;r;nedi: bu Terek
Bir tulpar ;l;kn; ciliginden ;sgen;a.
Titireydi olsagatda;a c;rek —
Terekni t;l, kama an;, entda an; kesgen;a.

Cauu da k;b, dauu da k;b, cag; — cok,
A;;k cerde cang;z ;sgen Terekni.
Men karayma k;y;nl;ga aytmay cuk:
Ol surat;d mende bolgan C;rekni.

ADAM ULU KARAYDI ;RGE

Miyiklik, Tazal;k, Erkinlik belgisi
Taulan; ba;;d; Mingi Tau,
Cank;l;;n; k;n;d; ;zen suu,
Ruh kudretni kaynag;d; ;zden halk.

Mingi Taunu curt da, bayrak da etib,
Teyri bizni ;td;rgendi t;rge.
«Kara;ay-Malkar» deb, ayt;lganlay,
Adam ulu karayd; ;rge.

KUUAN; KELT;RED; MENNGE

Tabigatn; bi;gen k;z;uyu,
Alt;n kyamar;n te;gen kez;uyu,
Cer t;;ekge t;;gen k;z;uyu —
Ka; — kuuan; keltiredi mennge.

Ti;ir;uga u;atama an;,
K;n t;lp;u etedi san;,
K;z ca;;n;b turad koynunda,
Ka; kuuan; keltiredi mennge.

Gence tayga u;ay edi caz,
Cetten k;zga u;ay edi cay,
Kaynay turgan Ti;irudu ka; a,
Ka; kuuan; keltiredi mennge.

Turna c;y;n t;ng;m; buza,
Ba;;m bla, c;regim bla da ;td;.
Arbazda ua kaynayd; boza —
Ka;h; toylan; zaman; cetdi.

Tabigatn; bi;gen k;z;uyu,
Alt;n kyamar;n te;gen k;z;uyu,
Ku;ag;ma t;;gen k;z;uyu —
Ka; kuuan; keltiredi mennge.

K;;;K HANIM

K;;;k Hann; gence k;z; K;;;k Han;m,
Seni k;rgenli n;rden tolgand b;r; kan;m,
Seni k;rgenli otha t;;gend temir can;m.
Ol eriydi g;rbecide temir kibik.
T;rlenngenme cau da, ;oh da tan;r kibik.

Meni k;l;m — gorda b;;ak, kama kibik...
T;led bir da s;nar kibik, kamar kibik.
Kele keldi ol Hak ;;;n k;l;; bolub, kama bolub,
Endi seni — subaybelni — buuarga izleyd kyamar bolub.

Kur; k;l;;n; alt;n kyamarga suklanngan;,
Er c;rekde culduz u;ub, cuklanngan;.
Kur; k;l;;n; kyamar bolurga, kyamar bla bolurga izlegeni,
Kazauat;; atn; ke;e arada k;k ca;nata ki;negeni.

K;;;k Han;m, ariu Han;m, culduz Han;m,
K;n-g;l han;m, bappa han;m, gokka han;m,
Bu duniyan; tuturugu, kudureti K;;;k Han;m,
Seni k;rgenli cum;ab kalgand temir can;m .

Endi ne onou ekibizge K;;;k Han;m?!

HALKIBIZ CA;AR

;r;zmek;a nartlar; bolgan Halk,
Satanay;a biy;eleri bolgan Halk,
Kara;auay;a tulparlar; bolgan Halk,
Bu duniyadan ;m;rde da bolmaz talk.

Abdullah;a ;;y;hlar; bolgan Halk,
Umar;a ulanlar; bolgan Halk,
Hasauka;a c;rlar; bolgan Halk,
;m;rde da bir ki;ite kul bolmaz.

Tam;r; ;umerleden, skifleden, sarmatladan kelgen Halk,
Gunladan, bulgarladan, hazarladan, alanladan kelgen Halk,
Alan- As deb, — Kara;ay-Malkar deb, ayt;lgan Halk,
Bu duniyadan ;m;rde da tas bolmaz.

SAGI; ETSENG...

Erki;ini Zaman; — Ti;ir;udu.
Ti;ir;unu Alam; — Erki;idi.
Alam bla Zamann; baylagan cank;l;; -
Sabiy.

TAULA bla TENG;Z

Taulada turdum tengizni saklab,
Tans;kl;k ;lt;rd; meni.
Em ah;r;nda S;ymeklik s;r;b,
K;k tengizge keltirdi meni.

Tengiz, men sennge ba;;m; atd;m,
Akcal tolkununga kerilib catd;m,
Bir auukga deri zauukga batd;m,
Ak, Kara derge esime da kelmed.

Ak, Kara da demedim seni at;nga,
Seyir boldum Allah bergen s;fat;nga.
;abak bolub koynunga kirdim,
K;b ta;ang;, tahsang; k;rd;m.

Akcal tolkunla meni k;lt;r;b
Tengizni terenine eltgen sagatda da,
Akba; taulaga burulub ba;;m,
Nek karagan;m; endi ang;layma.

Auu;durdum Curtumu tengizge...
Teyri ne ;;;n kargad; meni?
Kart bolgan;mda ua s;ygen tengizim,
Urub, cagaga b;rgad; meni.

«Sennge alay kereged», — dedim kesime,
T;;;n;r;a, k;b zat t;;d; esime.
Endi, cetalsam, colum taulagad,
Meni unuthan da bolur elim, camagat.

Zamans;z turgand; talag;m meni,
;t ca;au talagand; meni.
Can;m, kazak b;r;;a, uluydu —
Toprag;m tartad; taulaga meni...

CA;ARIMI   CA;ADIM

Men ca;ar;m; ca;ad;m,
Cazar;m; ua — cazmad;m.
Teyring — «kimdi?»— degenlerinde:
«Erkinlik», — derge bazmad;m.

Hasauka;; Umar;a
Kazauat etib, ;lmedim.
Taulu;uklan;, Kaytuk;a,
K;llendire da bilmedim.

Aliylan; Umar;a,
Kara;ay kral kurmad;m.
Bayramuklan; Catday;a,
Caular;b;zn; k;rmad;m.

Mennge ala kibik bolurga
Ak;l;m, ;t;m cetmedi.
Bir kauum cigit taulu;a
;e;en uru;ha da ketmedim.

An; ;;;n bolur, Ollahiy,
C;regim talab, koymayd;.
Kesingden k;l;ng bir ;;ksa,
Ca;audan tat;u kalmayd;.

Bugub kalt;ray turgandan
Serme;de ;lgen igidi.
Bizge bayrak — Mingi Taudu,
Erkinlik bizge — Teyridi.

Bayron, Petefi, canlar;m,
Ke;ikgenimi ke;igiz.
Sizni coluguzga k;;eme,
Meni ang;lar;ks;z ekigiz,
Saklay da bolursuz ekigiz.

CAZIULU KAYaDA NART TOY

Bek bat;r bolurga kerekdi mennge
Bat;rbekladan ol k;zn; ka;;r;r ;;;n.
Caz;ulu Kayan; ba;;na ;;g;b,
«Sense caz;uum» deb, k;;;r;r ;;;n.

Caz;ulu Kaya — caz;ula caz;lgan Cer
Bolub kal;r ese ua, ba;lan;b bizden.
Eski ;ahardan Kara;ay ;aharga
Keteyik desem, «ho» dermise Sen?

K;kde ak bulutla K;nden k;zargan;a,
Senden k;zard;la k;lde umutla.
Bulutla — ne? Alan; cel s;rd; da ketdi,
Seni ua men ;m;rde unutmam.

Sen ariulugung bla, tebseuyung bla boldung
Ol k;n Nart Toynu Biy;esi, Han;m;.
Ta; c;regimi eritding da ;oydung,
;;gar;b berir;a boldum can;m;.

Cuk ayt;rga bazmay;n kald;m,
Bir t;;;a, m;lek;a kald;ng esimde.
Ekin;i kere men Seni k;rd;m
Eski;eherni hastanesinde.

Oy hekim k;z;;k, oy taulu k;z;;k,
C;rekni bir bak caras;n.
Biz, ;z;lmez;a k;;l; baylay;k,
Kavkaz bla T;rkn; aras;n.
29 .07. 1996 T;rkiye, Caz;ulu Kaya  el.

KIZ  CURTHA KARAB  CAZILGAN NAZMU

Ankaran; ;gretmen evinden
Saban;; i;letgen k;z curtha karab,
Seyirsineme ;yn; miyikligine, car;kl;g;na da.

Aktamakla, Aycayakla ca;agan
Ol k;z ;rtdan, k;z k;sa, t;g;ledi car;k.
Sau bolsun Saban;;, suuabl;kga deb,
Cer m;leklege b;llay candet i;letgeni ;;;n.

K;z ;rtnu car;g; K;n, Ay car;g;ndan da
Cum;ak k;r;nedi.
K;z curtnu bar;b ocag;ndan
Karar;ng, t;;ering da keledi.

Alay a, b;llay sag;;la bla
Bu s;yl; ke;e g;nahl; bolmay;k.
Azan da namazga ;ak;ra ba;lad;:
Allahu akbar!

Sau kal k;z ;rtu.
Kanatl; sag;;lar;m sau kal;g;z.
Alg;; birdi.
Bir tab zamanda esen k;r;;eyik.
Noyabrn; 25, 1996c.

S;YMEKL;KGE - HARS !

Ol k;k miyiklikge
Cetmez t;t;n, ;ars.
Hars - S;ymeklikge,
S;ygenlege - hars!

;;mmak karda barad;
;;ngay, tebsey, bars.
;zenden ;;gad;:
S;ygenlege - hars!

Kuuan;, bu;uu - k;z;ud;,
Kelgen, ketgen - t;redi,
Basar bizni da hans.
Saula ua —  nas;bl;lla,
S;ygenlege — hars!

;m;rleden keledi,
Tutmay t;t;n, ;ars,
;m;rlege barl;kd;,
Bizden sizge kall;kd;:
S;ygenlege  —  hars!

Allah aytsa bolmaz
Sabiy tuugan — az.
Halk;m ca;ar, ;ser:
S;ygenlege —  hars!

KRALLIK   KEREKD;

Suuga - ;z, caga kerek;a,
M;rzeuge g;rbe kerek;a,
S;r;uge stauat, iye kerek;a,
;ibinnge ;eten, biy kerek;a
Adamga adam, ;y kerek;a,

Milletge da, ol millet ese,
Allahdan sora, ba;;; kerekdi,
Ata curt, ana til kerekdi,
Bayrak kerekdi, gimn kerekdi,-
Ayt;rga, krall;k kerekdi.

Kesine, cerine da iye bolur ;;;n,
Adetine, tiline da erkin bolur ;;;n,
Tas bolmay, halk;a ca;ar ;;;n,
Krall;k kerekdi, kral bolurga kerekdi.

BU DUN;YaDAN KA;AN KANAR K;L;B;Z?!

1
Amals;zdan c;rek t;rnab, sarnar;a,
Nen;a zatha termilese, sana;;,
K;kge, Cerge, Ti;ir;uga kara;;,
Bu duniyadan ka;an kanar k;l;b;z?!

Bu taulan; suratlar;n salg;n;;,
Bu suulan; makamlar;n alg;n;;,
Zaman keted. Murat uzak alg;n;a,
Bu duniyadan ka;an kanar k;l;b;z?!

T;zn;-tersni, bazman etib, s;zg;n;;,
Hakn;, halkn;, curtnu, tilni sezgin;i,
Kul coruknu, bugoulan; ;zg;n;;,
Allah, Allah, Sen ciberme ;l;mn;.

Ku; zamann; kanat;ndan t;k al;b,
;m;rl;kden bir kitabha k;; al;b,
Suuab-g;nah defterlege teng bolluk,
Cuk cazg;n;;, Allah, iyme ;l;mn;.

Bu ca;audan tans;g;m; alalsam,
Ariulukdan, s;ymeklikden kanalsam,
Adam ulunu, «;ek, kral» deb, ;le;inmey k;ralsam,
Sora ;lsem da , men ;ld;m deb aytmazem.

«;ek, kral» deb, turluk esele ua b;lay,
Kayg;, korkuu adam c;regin talay,
Bir bolalmay, tab, Malkar bla Kara;ay,
Sora alk;n ertded rahat bolurga.

Amals;zdan c;rek t;rnab, sarnar;a,
Nen;a zatha termilese, sana;;,
Cerge, K;kge, t;gerekge kara;;,
Bu duniyadan ka;an kanar k;l;b;z?!

2.
Bu suulan; makamlar;n alg;n;;,
Kallay bir suu sark;b ketdi tengizge.
;egetleni suratlar;n salg;n;;,
;apraklar; akd;la   ;s;b;zge.

Men ol k;zn; taukel bolub alg;n;;,
Ka;;b ketdi. K;l;m kurub, az boldu.
Can culduzum kesim karab turganlay,
U;du, k;yd;, karang;da tas boldu.

Suu;a ketdi mennge berilgen zaman,
Ca; k;nlerim ketdile tauga, t;zge.
Endi meni u;han culduzum, Ay;m
S;n ta;;mdan karar;kd;la sizge.

K;L bla ;;L

K;l kurusa — ;;l.
G;l kurusa — k;l.
K;l;, ;;l; da,
G;l;, k;l; da bolgan
Duniyama k;;el.
G;nahlar;m; ke;el.

;;l;ng bolur k;l;m.
K;l;ng bolur g;l;m.
k;n;ng bolur K;n;m.
Alays;z:
K;g;m — culduzsuz, Ays;z.

Alays;z:
K;n - ke;e.
G;l — k;l.
K;l — ;;l.

T;ng;la. Ang;la.
G;nahlar;m; ke;el.
Sezimlerim, s;zlerim da
Bolgun;u be;el,
Men kuragan ;;;n;; duniyaga -
S;ymeklikden, k;ymeklikden da tolu duniyaga -
Bizni nas;bl;, ;l;ms;z da eterik duniyaga
K;;el.
02. 02. 1995

TAMIZIKLA ne da NAZMU URLUKLA

1
Biz k;b zatha bu duniyada
Kanat da, ku;ak da kerdik,
Nalat da, salam da berdik.
S;yd;k, k;yd;k, alay a bildik:

Bu duniya — K;n duniya — cank;l;;!
Ol duniya — Ay car;k — cang;l;;.
;ll;k can — Ayn; da — s;ylad;m,
;zge men K;n duniyan; saylad;m.

Bu duniya — culduz ka;hal; kara acir,
Bu duniya — kara cam;;, ak ba;l;k.
Kara cauluk, ;ille cauluk da — bu duniya,
Caral; c;rek, kiyik sauluk da - bu duniya.

Bu duniyad; — kalapele, ca;l;k da,
Bu duniyad; bizge boran, ;;;k da.
Oy bu duniya ak, kara da kiydirdi,
K;ynasa da, bizge kesin s;yd;rd;.

Oy bu duniya k;y;nl;k bizden k;rmesin,
;ll;k ese da, bizni kolubuzdan ;lmesin.
An; ca;at;r, ca;nat;r can;ndan bolay;k,
Bar;b;z da k;y;nl;kdan kengde kalay;k.

2
Bu ;a;han, kat;;han, kayg;l; duniyada,
Ah;rzaman hauas; urub aylanngan duniyada,
Kir ;rh; — amanl;k, art;kl;k — cay;lgan duniyada
Men Seni k;rd;m da, seyir etdim.

Men etmeyme b;g;n sag;; ;l;r;me,
B;g;nng; k;n;m ceterikdi ;m;r;me.
Seni k;rd;m, kanat kerdim...
Ca;au ne;ik igid dedim...

3
Koynuna ot t;;gen sabiy —
C;rek k;;;r;b c;layd;.

4
Kazan k;r;u;u ta;;;kga
U;ab oguna kals;n;; s;z;m.
Duniya kazan;n k;r;b c;lt;rath;n;;,
Kallay bir k;y;n, kallay bir t;z;m
Kerek bolur. Koldan kelmezlik
;; ese da, kim biledi ol.

5
Meni c;regim buzlab turad;.
Sen a an; eritir ornuna,
Temir tayak bla te;ib, car;b,
Alt;n ;abag;n tutarga k;re;ese.

6
K;n uzunu tohtausuz kelgendi.
;ab;rlar; citi ta;lada
Para-;ara bolgand;la.

...Kayaga barad; ;rleb.
Kaya ba;;nda car;k culduzga
Can tam;r;n; u;un begitgendi.
Bir ta;a k;; ;zmese endi,
Ol ne arkandan da k;;l;d;.

7
Ke;e car;y sauut at;lgandan,
K;n karala ;arsdan, t;t;nden,
Ke;e bla k;n kat;;a,
K;k k;k;rey, cer tebrene,
1418 k;n bla 1418 ke;e bard; kazauat.
C;reklede ua ol alk;n barad;.
;bilis a;han kazauatn;
Allah t;yall;kd; cang;z.

8
;l;m ayag;ndan alganda da,
Kollar; nart;h uua,
K;zleri culduzlaga karay,
Ca;agand; ata-babam.

9
Cank;l;;;m, cang;l;;;m eseng da,
Kim biledi?
Sar; alt;n, seni amalt;n
Kim ;ledi?

Men ;leme, ming ;ledi
Seni amalt;n.
En ;redi, ;r enedi
Seni amalt;n.

Tigeleyle, ;releyle
Seni amalt;n.
Adam bolalla,
;ay;r da bolalla
Seni amalt;n.

10
Ti; da k;sad;,
Ba; da kusad; nart;h.

11
G;y; ta;da ;salgan terek,
Seni ang;layd; k;ynalgan c;rek.

12
Ca;au — ca; ti;ir;uga u;ayd;.

13
Hak bla Halkn; ;slerinden s;le;irge ba;laganma,
Ayt;r s;z;m; Allah auuzuma sals;n.

14
T;ngegibiz toprakka tarthanl;kga,
Can;b;z tartad; K;kge.

15
Koban;a barasa, barasa ketib,
Ca;il cagangda meni s;n etib.
Ketese, ketese, bir bo;amaysa ketib.

Ke;em-k;n;m da men sanga karab,
Ke;em-k;n;m da men sanga t;ng;lab,
Sen a... ba;;ng; ba;haga at;b,
;;ngaysa   kayadan, s;rkelese cat;b.
Tileging c;r;a, c;r;ng da tilek;a,
Sen - anga kerek, ol sennge kerek;a.
Men a cagangda calan terek;a...

Nazmu ;apraklar;m baralla sende.

16
Culduz tamga;;g;ng bard; boynungda,
B;teu s;y;m;ng turgan;a alayga c;y;l;b.
Erinlerim anga az;;k cetgenley da,
Sanlar;ng kalalla birden k;y;l;b.

17
Mingi Taunu buz s;mmeklerin emib,
Kara;auay;a, ;s;b kelgen t;l;,
Salam beredi sennge c;regi erib,
Laypan tukumdan Bilal degen teli.

18
Ca;ayb;z cang;z bir kere.
An; da...
Cang;zl;k, kayg; kemire.

19
C;rek mendedi,
Men - c;rekdeme.
K;nd;z bulcuy, ke;ine,
Ke;e uluy, ;k;ne,
Ca;ayma.

20
Din ahlusu kitab a;han;a, alay
A;ama caz;u kitablan;.
K;z tuuramda tutulgan K;nle, Ayla,
Halk;m; caralar;, tablar;.

21
;l;m, kartl;k bek uzakda bolgan;a,
U;ub-u;ub ;;gab;z da uyadan,
Tau art;na bata bargan K;n;a,
Kete-kete barab;z duniyadan.

22
Keramat; bolgan adam t;lme men
Ceti kat k;kn;, cerni k;r;r;a.
Faygambarl;g;m, ;;y;hl;g;m da cok,
Men da bir adam, halkn; k;b;;a.
Alay a, ;ay;rl;k t;lm;d; keramat?

23
;tge s;yekni athan;a,
Telefonungu aytd;ng da ketding.

24
Can;m, k;z-ka; ber,
Can;ma, nazmuma da a; ber.

25
Elimden ay;r;ld;m,
Em;ekden ay;r;lgan;a.

26
Caz;u meni, ;alk;n; tablagan;a tablay,
Citi da, cuka da etdi.
Alay a halk;ma buruu bolurga kereklisin ang;lay,
;;b;kl;k, kaz;kl;k da etdim.

27
Ah;rzaman cuuukla;hand;.
Tilek, duua ete bilgen
Ah;r kart ketgenley,
;;in ba;lar;kd;.

28
K;ymez kibik ti;, et da,
Nazmu cazd;ng sen entda.
Cokdu sende ;t, bet da:
T;lse adam, poet da.

29
K;l;m; s;t k;l;,
C;regimi cau ;;rag; —
Cauharat.

30
Ollahiy k;y;nd bilgen
Kimdi sau, kimdi ;lgen.

31
Kumgan all;k, taz all;k!
Kumuklula kelgenle.
Oy tazal;k, tazal;k,
Sen kerekse kimge da.

32
Ab;n;rga zat — k;b,
Tab;n;rga — az.
Kesin t;yarga k;re;e,
;amlanad; k;k. Caz.

33
Bir-biribizni k;r;b da bolmayb;z,
Bir-birsiz da bolmayb;z.
Ayran bla s;t;a.
Sen - s;tse,
Men a - ayran,
S;ymekligibiz a - korluk.

34 
K;l;me
Ka;h; ;apraklan; sen t;;;rgense.

35
G;nahs;z k;zn; g;nahl; karam;;a
Sezimle.
G;nahl; k;zn; g;nahs;z karam;;a,
C;rekden ayt;lmagan s;zle.

36
Cank;l;;;a sezimlerim,
Ceti e;ilgen kam;i bolub,
Tiydile da carl; sennge,
Kesime da.

37
Kargaga da kara derge bolmagan,
Kagarga koy, kararga da bolmagan,
Tumakga da «kra» derge bolmagan,
Kralga da tutmak derge bolmagan
Zamanla...

38
Cerde Adam bolmagan zaman.
Cer kesi bolmagan zaman.
Entda allay zaman kelir.
Adam ;l;r. Cer da ;l;r.
Ot cuklan;r. Kim cand;r;r?
K;n cuklan;r. Kim cand;r;r?

39.HALKINDAN ACA;HAN

K;z c;nger, ne k;yeu c;nger
Bolmaganlay barama ca;ab.
Ca; cumu;laga kat;;mad;m men.
C;l san;ma karab t;rge ;td;rsele da,
Men tamada bola da bilmem.

Men maln; halal kurmanl;k etib,
Kesib, soyub, i;in-t;;;n etib,
Sanlab, ;l;;lege ;le;ib,
Kangaga sala da bilmem.

Kuuan;da, toyda ba;;; bola da bilmem.
Adam halisin bilmeyme men.
Mal halisin da bilmeyme men.

Atam;a ;;g;b mal k;tmedim men,
Ko; tamada kaydan bolall;kma.
Car;m ;alk;;; bolall;k esem da,
;alk; ;al;b da bir k;rmedim.
C;y;n tamada kaydan bolall;kma,
Bi;en bas;b da ar; bir ;lmedim.

Kayg; s;z bere da bilmeyme men.
Camagat bla kab;rlaga bar;b,
;lgenni   kalay asralgan;n,
Kab;r kalay kaz;lgan;n, cara;d;r;lgan;n,
Ne duua okulgan;n, ne etilgenin
Bilmeyme. Cuk da bilmeyme.

;t;a aylanngan it;a ;ledi.
;l;g;m da kayda at;l;r, kaydam.
Kesimi milletimden alsam edi k;z,
Camagat;m bla ca;asam edi,
Men da bilir edim billigimi.

Endi sabiyle da ne billikdile.
Bir da bolmasa da men tilimi bileme.
Ala ua an; da bilmezle.
Kesi kesime etdim eterni.

Bu nazmular;m caz;lgan defter
Ca; t;l;n; ab;n;r;ndan saklarm;?
An; cang;lmaz;na sebeb bolurmu, cararm;?
Cang;z ol murat bla ;;garama
Bu sag;;lar;m; ta;adan.

40
Eliyak;z elim, t;z.
;;b;lak;z ;ahardan kay;t;r;kma.
C;regim kaynay turad;:
Taulu;uklan; t;;;nd;r;r;a,
K;b t;rl; hapar ayt;r;kma.

41
Ariuluknu caklagan ongar;kd;.
Alay a zaman horlar;kd;.
Ay medet, ariuluk da ongar;kd;.

42
;orbat ;;p;;k;a, ;;ngayd; c;regim.

43. SOVET K;TAB BASMA

K;z;ng; erge bergen;a,
Nazmungu berding basmaga.
Anda an; sal;rla
K;zg;ge em bazmannga.

Anda an; c;nn;;a
Tararla em titerle.
Ariulugun, ak;l;n,
Saulugun da tinterle.

Bazman;; malk;z ese,
Tab bernelik da saklar.
Ba; ;epkenin kiymese,
An; ;;garmay kaklar.

K;zg;;; da it zse,
Sora e;iging cab;ld;:
Hur k;z;nga-nazmunga
Kara boyau cag;ld;.

«Camagatha, corukga
Keli;meydi inneti.
Millet;ilikge cenged,
K;lt;rtedi milletin.

Beti ak bolganl;kka,
Asr; karad; ;a;;.
K;re bolmazm; deybiz
Ullu karna;n; ka;;n.

Boyu asr; uzundu,
Ne kelsin, oyu — k;sha.
Kesi da u;amayd;
S;y; saklanngan k;zga.

Butu-kolu caland;,
;epkeni da koland;.
S;z urumuna karasang a —
Urub kelgen koband;».

B;llay bedi; ;s;nge
Car;a t;;er, oyulub.
Bir talay zamandan,
K;z;ng kelir koyulub.

K;zg;;; em bazman;;
;amland;rgan atala,
Basma;; basma;laga
Ok-tob bolub, at;la,

Zamans;z kartay;rla,
Zamans;z da ;l;rle...
Tersni-t;zn; ay;rgan
Zamanla ua kelirle.

44
K;z;ng ;yden ;;kkan;a,
Nazmung ;;kd; basmadan.
Tukum em cuk bolur ol,
Ne da bedi;lik bolur.

45
Bek igi k;zla da kalalla t;b;rda,
Bek igi nazmula da.
Nazmula ;lmezle, kart da bolmazla,
Alaga bir k;n col da a;;l;r.
K;zlaga ua auruydu can;m...

46
Biz -
Suunu eki can;nda eki terek.
Suudan ;talmay,
Bir-biribizge cetalmay,
S;yelebiz. Ca;l;g;b;z a,
Ketib barad; suu tolkunladan da terk.

47
Men seni k;rd;m — men k;rd;m cazn;:
Eliya c;rek ;a;ak-;a;ak bola,
«S;yeme» deb,
K;kn; kengine, uzununa cazd;.

48
Bu kalamn; Sennge nazmu cazar ;;;n ald;m.
Bu kaman; Seni saklar ;;;n ald;m.
Bu kalan; Seni bla ca;ar ;;;n sald;m.
Bar;s; da - ne?   Sensiz kald;m.

49
K;n cuklana tebregen ese k;kde,
Ol zatn; t;yarga busagatda k;;;m cetmez.
Halall;g;m tarkaya ese ua c;rekde,
An; t;yargadam; cetmez k;;;m?
Aythan;m; etdiralmasam da ba;haga,
Kesime ua ceterik bolur k;;;m.

50
K;k, k;l;me ;uuakl;g;ng; t;k.
Cer, can;ma gyahinik t;lp;uungu ber.
K;n, c;regime k;;.
Bolgun;u ke;.

51
Cang;z can;n adam kayda da as;rar,
Ta;da, aga;da da ke;inir.
Curtubuzga, halk;b;zga t;z bolay;k ans;,
Kalgan g;nah;b;z ke;ilir.

52
K;y;nl;kn; ;alk;s; eki s;nar;a,
Ta; bolurga kerekdi an; all;na.

53
K;y;nl;kn; m;;h;s;n; ti;leri
Zar adamn;   k;zlerine u;ayla.

54
U;u kalapelege cetgen kaman; sab;
Ah;rzaman adam;;kn; koluna t;;se,
Ol Alamn; ba; tokmag;n — Cerni
Urub tayd;rl;g;na ne s;z.
;zge, ol ;m;rl;k adamn; koluna t;;se,
Ol andan ming kalac;k eter,
Ming orak, ming ;;g;; eter.

55
K;y;nl;kn; d;r;s;n; kengligi
Kalapeleden ah;rzamannga cetedi.
Can; bolgann; ayag;n marab,
Kerilib tartad; ol.
Kandan kar;lgan ;alk;s;n
Adam ;a;la bla s;rtedi.

Bir ;m;rden bir ;m;rge
Atlat;b ;alad; ol.
Adamlan; ;alad; ol,
Eki can;na da ;alad; ol.

;alk;s;n kalapeleden ah;rzamannga tartsa,
Ba;;n k;lt;rgenni coyub ;;gad;.
Iz;na aylan;b tartsa,
Kol i;legenni oyub ;;gad;.

Eminadan yadro sauutha deri
K;b t;rl; kabda c;r;yd; k;y;nl;k.
Endi Cerge c;lan;a ;;rmal;b,
Celmauuz;a cutarga izleydi an;.
Ne eterge kerekme, kerekbiz
Kuthar;r ;;;n duniyan;?

56
;m;rl;k k;n;ndan ah;rzaman b;;ag; ;;ksa,
Duniyan; t;b etmey ;z;na kirmez.

57
Atom cahanim bolgann; k;yd;r;b,
;ars-tuban K;nn; k;z;n cabar;kd;.
Iz; bla ah;rzaman k;yama k;; kelib,
Ca;aunu k;z;n cumar;kd;.

K;rd;g;, teregi da buzlab,
Ca;il tabigat kururukdu.
Ca;aunu k;k;regin t;rnab,
;l;mn; boran; ulurukdu...

58
Kesin cagaga cagad; tolkun.

59
Adam tabigatn; ba;; ese,
Tam;rlar;n nek kesedi sora?

60
Bu Kavkaz taulada bir ;;y;h ;ay;r kab;r bar ese,
Ol Kuluylan; Kays;nn; kab;r;d;.

61
Siz -
K;y;nl;kn; ceti cahanimin da s;naganla,
Curtsuz, adams;z kal;b c;laganla,
A;l;kga, calannga;l;kga ;;daganla,
T;z cerigizde coyulganla, tutulganla,
Ming t;rl; azabdan, palahdan kutulganla,
Nek t;ng;lab turas;z b;g;n?

62
;uuak k;kde kalk;b turgan kanatl; —
Bu rahatl;k kaydan keldi can;ma,
T;ngegimi auurlugun sezmez;a,
Teyri car;km; ko;ulgand; kan;ma?

63
Ne dauu bard; kimni da mennge -
Meni s;ygen k;zn; ka;;rama.
Ol at all;na ;;an;b mindi,
Artha aylan;b, k;;;rama:

- S;r;b kelesiz c;z atl; bolub.
;linebiz ;rgeden-;rge,
Ca;amasak da, ;l;rb;z birge,
Can;b;z u;ar kanatl; bolub.

64
T;;;neme, tobaga kay;tama,
;yman ;ak;rthan;a aytama:
Allah degen s;zge kerek t;ld; s;zl;k,
Allah - ol t;zl;kd;, em ba; t;zl;k.

Tuura madar;n tauushan adam
Allah cetdirir deb, bazgand;.
Allah degenni Allah at;b koymaz deb,
Abdullah ;;y;h da duuala cazgand;.

65
Keterle k;;lar;ng, cazlar;ng,
Kal;rla etgening, cazgan;ng.
Zaman aladan da   bo;ar.
Umut a dag;da ca;ar.

66
Manga, sanga, anga —
Har cannga canngan culduz,
Bolma ;m;rde muthuz,
T;n; ;;gar bizni tangnga.

67
«K;b;rek ca;arga izley eseng,- dedi kart,-
Tang alas; bla kob, ke;irek cat.
K;b aylan, k;b i;le, k;b k;r, k;b da bil,
;gilik et, dert tutma, zar bolma, etme til».

68
Sen biy   tukumdan bolganl;g;nga,
Men ;zdenme deb, turganl;g;ma,
Kullab;z biz.
Erkin t;lb;z tilibizge,
Ceribizge, adetibizge,
Erkin bolurga da izlemeybiz,
An; ;;;n serme;meybiz -
Kullab;z biz.

69
Kar erib, bargan;a tay;b
Barab;z k;y;b, kartay;b.
Keledi cars;u da, t;ymay car, suu da.
Kayg;, k;y;nl;k asr; kalanngandan,
K;rt ;z;lgen;a ;z;ledi ca;au.
Kurugan k;lde ;lgen ;abaklan;,
;lgen culduzlan; da k;r;rge bollukdu.

70
K;m;ld;m cardan suuga —
Cars;uga.

71
Anama bir kere cuuab etgen edim,
Andan sora bolganma tilkau.

72
Men c;rekni tebgeni;a cazama,
C;rek a k;b t;rl; halda ca;ayd;:
Talag; turgan atha,
Tala;a turgan itge da u;ayd;.
C;rek t;rl; coruk bla ca;ayd;:
Kiyikge, b;r;ge da u;ayd;.

73
Men terekme. Telirekme
;egetden aca;magan.
Ans; ta; bolsam edi,
Hunaga cara;magan,
K;ynalsam da, tas bolmay,
K;b ca;arga bolurem...

74
C;rek s;ygenni tabsam
Men kalay s;yer edim.
An; s;y;na atab,
Ming kala s;yer edim.

75
Aga;n; kesinden ;;y etib,
Carad;la.
Halkn; kesi kolu bla kesin
K;rad;la.
C;regimi
Carad;la.

76
Caz em ariu g;l;n - Seni —
Koynuna k;s;b keledi.
K;;n; i;i bla sokmak sal;b,
Cazn; koynunga al;b,
Ogese Senmi kelese?

Eriydi er. Car;yd; cer.
;aykalad;la g;lle.

Karga bat;la da ;;ga,
Seni ol git;e ayak ;zlar;ng
T;;gen cerde cankozla ;aga,
Bir ;zen tuban butlar;ng;,
Bir ;ardak tuban betingi caba,
«Kanatl; c;y;n;a umutlar;m;,
Aca;d;rmazma», - deb, ete toba,
Kelese.

77
C;rekdegin ayt;b ang;lathandan ese,
K;rd;kga ta;n; te;gen t;n;;rak bolur.

78
Ca; c;llar;m; c;lauun
Ca; k;zla c;rlab etdile.

79
Sogulad;
Kuuan; bla bu;uudan sogulgan tart;u:
C;rek burub boranlayd;,
Baldrac;zlege u;ayd;la k;zle.
Ca;au har k;nde s;nayd;,
Har ne da — k;z;u.

80
Men seni esge t;;;rd;m
Cerni eteginde-bu;hag;nda:
Colukdum da,
Sepkilbet kay;n terekge
Deu emenni ku;ag;nda.

81
Ak bulut;a ketib barad Cauharat,
Men caz;kga  k;lekkesi da as;u.

82
Sabiy anas;n; all;na ;abhan;a,
Cazn; all;na ;abar;m keledi.

83
Kulak bulakdan i;dim da,
;;imi tazalad;m.
;zen suuda cuuundum da,
;s;m; tazalad;m.
T;rk tillede s;le;dim da,
Esimi tazalad;m.
«Allahu akbar» dedim da,
Kesimi esgerald;m.

84
;;ray t;kgen nazmumu
Sennge karab cazganma.

85
Ata kelgen tang;b;zga birge karad;k,
Bata bargan k;n;b;zge da kararb;z birge.

86
;;ntag;ga  boynundan, tag;l;b,
«Haf» da demey, catad telefon.
Kab;;;bm; kalgand telefon.

87
Kurgak, c;l;, car;k fatardan
Adamga, zamannga, sabannga da eteme onou.
Men Alamn; kindigi bolgan;a,
K;kn; cetin;i kat; - ;indigim bolgan;a.

88
Kazauatdan  asker;ini t;ngegi kay;td;,
K;seu ba;;a, k;ygen eline.
«Allah endi eterin ayamas;n»,—
Deb keldi an; azg;n k;l;ne.

Alay a dag;da «toba» dedi,
;a;;b turganlan; k;rd; da.
«Ba;;m sau, eterme ca;au,
Es ta;lamay;m»,— dedi da,

Esleb karasa, ;a;hanla t;l,
Ba;ha millet cerle;ib cerine...
An; - kazauatn; sakat;n -
Erley tutub, al;b ketdile.
Ol a kay;thaned curtuna... eline...

89
C;reging car;lsa da,
Cansa da m;y;ng,
Colung s;yrat;a,
Bolsa da k;yn,

Em bazgan;ng
Ca;;rt;n kabsa da;
Suuab bazman;ng
;rge   kalksa da,

«Hayt» de. Erki;i bol.
Erki;ige boysunad; col.

90
B;r;le da poetni auuzun
Baylarga umut etedile.

91
Can darman bolluk;a ala,
Alay cazama nazmula.

92
Duniya ;ag;l;bd;, kat;;;bd;...
Kimdi da an; ;akgan, kat;;d;rgan?
T;zetirik a kimdi an;?

93
Sen kesinge alay b;ld;ng esimi,
K;n tayakn; tutalmay;n ;ab;;han
Sabiy;ikge u;atd;m men kesimi.

94
Kurusunla yamb;, horeyi da:
Taulu c;rekni uruuu ba;had;,
Erkin nazmunu c;r;;; ba;had;.

95
T;zl;kge iynan;u azay;b k;l;ngde,
Sennge bek k;y;n k;r;nngen k;n;ngde,
Seni ;;annga sal;b tura ese da asker,
Homuh bolma. «Hayt» de. Halk;ng; esker.

96
B;g;l;b turgan ;;b;k t;zelse,
C;y;l;b turgan k;rt ;z;lse,
T;y;l;b turgan suu ;;h;nsa -
T;n;n; tebgeni k;y;n deydile anga.

97
Ayhay, curtha tans;kl;g;ng kalsa ua ketib,
Darman-dar; i;genley...
Buyruk ese, ;ll;kme m;nda, izlersiz m;nda —
Orus-orman i;inde.

98
C;laganla, c;rlaganla da bar,
Biz da c;rlarb;z, c;larb;z.
An;a ming c;l ;tgenden sora da,
Adam bla Haua;a calanb;z.

99
K;r;nse da meni k;z;me
Ti;ir;u-;ag;r-orayda,
Halk;ma bu k;y;n k;z;ude
;lsem da ketmem b;laydan.

100
Kara;; K;n, kara k;n keldi bizlege,
Kara;; Ay, Kara;ay kerildi t;zlege.
Alay a Allah kuthar;r bizni.
T;zde kalmaz t;zl;g; t;zn;.

101
;l;kn; kab; — kab;r.

102
Adam ulu -
;a;;la turgan,
Ming-ming s;zden kuralgan bir tizgin.

Adam, ulu.
Adam ulu
Cuuukla;hand; ;;ng;ln; ernine.

Ca;aunu eki k;z;;a,
Eki s;z — adam ulu.
Andan ullu
Sag;;, kayg; da kayda.

Adam ulu
K;kde culduzdan tutub,
Sal;n;b turgannga u;ayd;.
Cer a k;yedi ayak t;b;nde...

103
U;amaysa, k;z;;k, sen,
Cang;z bir k;zga.
Andan bara bolurmu
C;rek cang;zga.

104
«Duniyan;   artha at;b,
Allah ;;;n men innet etdim...».
Ca;aunu boynuma al;b,
Adam ;;;n men innet etdim.

105
Tabigat-Halimat-Kara;ay.
Suulan; terklikleri, tazal;klar;,
Taulan; miyiklikleri, akl;klar;.
Cer bla K;k t;be;gen cer,
Adam bla Allah s;le;gen cer.
K;k bla Cer. Can bla T;ngek.
K;; bla Caz. Ak bla Ca;il.
Bir-birlerine keli;gen 
Tabigat-Halimat-Kara;ay.

106
Tebsegen kibik c;r;;;ng...
Nas;bs;z t;lme sen eseng,
S;ymeklik duniyadan ;l;;;m.

107
C;gen-auuzluk bilmegen,
Bilirge da izlemegen,
Arkan, kadau t;ymagan
Tarpanma men.

Miyiklikni-terenlikni,
Beklikni, terklikni bilgen
Tardanma men.

Hou, men hapars;zma
Ki;enleden, bugouladan.
Ki;negenim bugoyladan
Tengizge cete bolur.

Hou, men emilik suuma.
Emegenleni da eltellik suuma.
Suuma. Mecisuuma:
Tuugan tauuma bolmasa,
Ba;ha zatha tab;nmam.

...Menden   ;abak tuthan da
Mennge tab;nmayd;.
Meni bla abdez algan da
Mennge tab;nmayd;.

Ala keslerine tab;;a
Etedile.
Meni b;rg;la bla, indekle bla
S;ygen cerlerine eltedile.

Meni kurugan;m,
Meni ulugan;m
Kulaklar;na da kirmeydi.

Kir tabhanlar;n mennge kuyub,
Artda i;elmez;a bolsala,
Ne da men kum t;zlede kurub,
Ala suusabdan duu cansala,
Ol zamanda harib meni,
Har tam;;ma urad;la ba;.

...Ogay, men adamga ba; urmazma.
;;bge, terekge da, cerge, k;kge da,
Adamdan ba;ha nege da, nege da,
Alg;; ete sarkarma.
Adamga ua  — ogay!

Men ;a;arma ol salgan becenleni,
Men oyarma ol kazgan indekleni,
B;rg;lan; kar;nlar;n c;r;b ;;garma.
Men tengiz bolub ;aykal;rma, katlan;rma.
...Kay;t;rma men emilik zaman;ma ...

108
Sag;;dan kuralgan ;ald;;dan
Men karayma erkin   duniyaga.

109. ALAK;ZGE S;YMEKL;K S;Z

K;zlering — alad;la.
S;yd;rgen — alad;la.
T;ng;m;   alad;la,
Culduzlay canad;la.

110
;m;r;m keterikdi b;lay:
Ariulukga aldana, terile,
Ariulukga allana, termile,
;m;r;m keterikdi b;lay.

111
Bard;la kallay k;zla —
Bar;b tohtagan culduzla:
Ala hur k;zladan da ariula, kuran!
Cetalmasang da, kara da kuuan!

Cetalmasang da , ariuluknu s;yla,
Culduz k;bd; - culduzungu sayla.
Bal tat;u eter;a k;nle, ayla,
Caz;uungu an; bla bayla.

112
Adamlan;, adam;;klan; da,
K;z tuurada busaklan; da,
C;rekdegi nazmulan; da,
Culduzlan;, ta;lan; da, —
Bar;n da caz;ks;nd;m.

113
Kobsa, cuua; bolsa da kemsiz,
Adamdan k;;l;d;, tazad; tengiz,
Ariulayd; kesin, bolad; kirsiz —
Tabigat ba;d;, adamla, bizden.

114
T;lme men emen, k;r;;.
Allah, ber mennge bir k;;,
Berlik eseng da ;nk;;.

115
Kitab a;han;a a;ama c;regimi,
Bir t;; kaytar;u;uga,
Bir c;l kaytar;u;uga u;ayma,
Bir ol duniyada, bir bu duniyada ca;ayma,
C;regimi, m;y;m; da a;ayma,
B;lay bla kesi kesimden bo;ayma.

116
— Ayu t;rnakdan tayag;m,
Sora nek tayad ayag;m?
— ;zley eseng taymaz;n ayag;ng,
K;n tayakdan bolsun tayag;ng.

117
Ka;.
Kar;lga; uya ;yn; ;orbat;nda.
M;dah bolmay ne etgin.

118
Ke;e tang ar;y ba;lagand;,
Tang da car;y ba;lagand;,
Cukla, s;yeme Seni.

119
Kazak b;r;ge - c;regime - t;ng;lad;m.
Bu duniyadan ol duniyaga karad;m.
;;dayalmay, Allah e;it, uludum:
Cang;zl;km;d ;m;rl;kge kadar;m?

120
Adamn; amanl;g; kesinde kals;n,
;gi zat; ua — halk;na caras;n.

PATAUA

Otdan-K;nden kiyeme k;lekleni,
Ayak t;bge basama k;lekkemi.
Otdan k;lek kiyeme, hou...
Bilemisiz kallay azab ;ekgenimi?!
Ot tilledile — ceng u;lar; ;ebgenimi.
Canngan can;m; ;a;aklar;d;la ot tille,
Kat;lmag;z Ata curtha, Ana tilge.

Kozu tilli edim, boldum endi ot tilli...
Halkn; k;b;;a nek ca;ayalmaysa, oy teli?!
Suuga da caramayd;la tot b;rg;la,
Endi kan, can tam;rla da — ot b;rg;la.

Endi m;y;m, c;regim da — ot,
Kiyimim, ;y;m da — ot.
Men otdan k;lek kiyeme, hou,
;zge otnu k;legi da menme.

C;rek — otdu, otdu — c;rek,
C;regimden kiyeme k;lek.
Alay ot ese c;regim,
An; kiyimi — t;ngegim.

Otdu cerni c;regi,
Cerdi otnu k;legi.
K;nn; k;legidi K;k.
Ol c;lt;rsa, ;;b da kalmaz.

Kat;lmag;z K;kge, Cerge.
Tilge, dinnge da kat;lmag;z.
K;kde, cerde, m;y;da, c;rekde
Otnu kozgab oynamag;z:
Ol ;;ksa, an; t;yarga
Ki;ini kolundan kelmez.

CERN; ;S;NDEN K;KN; ;; OYUMU

1
Korkuuludu:
Adamla ca;ayd;la anda.

2
Adam u;ata barad; Cerni kab;rga,
Kesin da — kab;r; k;;;rgan ;l;kge.

3.
Cer - adam ulunu kab;r;.
Kab;r; k;;;rgan adam ulu
Ca;agand; anda.

KARA;AY-MALKAR  KRAL emda ANI  BAYRAGI

T;n;l;k cokdu. Ke;e-k;n da ;reme,
Seni t;n;mde-t;;;mde da k;reme,
Sennge ca;auumu, can;m; da bereme,
Kara;ay daulet, Kara;ay kral.

Sen - c;rekdese, nemi da unutama,
Ba;;m;, bayrakn; da ;rge tutama,
Tau;a k;r;ne, ca;;na da turasa,
Tau cumhuriyeti - Alan kral;m.

K;r;nngen taunu ua - uzakl;g; cok.
Bu colda bizni t;yalmaz bir cuk.
Uzakdan uzak, cuuukdan cuuuk,
Kara;ay-Malkar erkin kral;m.

Tonguz s;r;uge ko;ulmaz ;;;n,
Kazak b;r;ge u;agan halk;m,
;t;a boynundan tag;lmaz ;;;n,
Ta; ba;;nda ca;agan halk;m.

;tle s;yekni saylagan sagatda,
Sen erkinlikni saylab ketgense.
"Kul bolmasak - kral bolurbuz" deb,
Ant etgenley, ca;au etgense.

Kul bla ;zdenni aras;n ay;rgan
Zaman keldi. Bayrakn; k;lt;r.
Biyag; caumud calkas;n kay;rgan?
Ba;has; cokdu - cau ese, ;lt;r.

Burun Alan kral bolub turgan;b;z;a,
B;g;n Kara;ay bla Malkarn; bir kral et da,
Kara;ay-Malkar halkn; bayrag;
Kral bayrak bolub, ;aykals;n entda.

...Kara;ay-Malkar kraln; k;reme.
An; ku;kanat kral bayrag; da
Evropan; t;ppesinde ;aykalad; -
Allahdan sora birin;i salamn; alaga bereme,
Ol K;nn; keltirir ;;;n serme;eme, ;leme.

ALLAH   AMANATI   BOL, KARA;AY-MALKAR

Istanbul ;aharda azan tauu;
Haram cukudan uyatd; meni.
Kart, ca; da namazga uyudu -
Musliman millet uyaltd; meni.

T;rkn; ruhun ang;lar ;;;n,
Kel, m;nda mejgitleni k;r.
Azan tauu; alay keledi,
K;kleden t;g;lgen;a n;r.

T;rk tengizge ko;ulmasa tau suu,
Kurub kall;g;n ang;lad;m.
"Allah-Allah, tinim-dinim" deb,
Duniyaga cang;dan karad;m.

T;rkde bolsang da, Kavkazda tursang da,
Kesi ;y;ngdese, ;rkme sen.
T;rk duniyan; miyikligise,
Kavkaz tauladan t;rkse sen.

T;rkn; kindigi - Istanbul ese,
T;rkn; ba;; - Kara;ay-Malkar.
Mingi Taunu t;ppesinden azan k;;;r;lsa,
Anga Evropa koy, b;teu duniya t;ng;lar.

Men - t;rkme, tauluma, alanma -
Alhamdulillya, muslimanma.
Ca;arga kereklisin ang;laganma
Allahn; corugu bla, Kuran bla.

Alay a Allah bizni carathand;
Kauumla etib, til-curt da berib.
Ma an; ;;;n men kazauat eterikme,
Alan; can;mdan da s;yl;, bagal; da k;r;b.

Dinim, tilim, halk;m, curtum,
Sizni saklayalsam - manga ;l;m cok,
Kara;ay-Malkar - tilegim, c;r;m -
Esen bol. Andan ba;ha izlemeyme cuk.

;z ba;;ma tilemeyme cuk.
Allahha amanat bol, Kara;ay-Malkar.

KA;   ESEM DA,   KA;MA!

1
Sar; a;ha kesim cang;z kobdum.
Tang culduzum k;z k;sd; da, kol silkdi da ta;ayd;:
Can culduzum cuklanngan kibik korkdum,
Alay bolsa da, boysundum kaderime, ;;and;m.

Sen bir k;nn;, ogay bir ayn; tutdung oraza,
Men a - ayl;k, c;ll;k oraza da t;l,
;m;rl;k oraza tutub turdum,
Seni - a;ham culduzumu - saklab turdum.

C;lla, suula;a, sarkd;la, ketdile...
Suusab kesib, k;ye, ;le tursam da,
Auuz a;may, g;nahl; i;ge, haram a;ha kat;;may,
Sennge t;begin;i oraza tutub turdum.

Ah;r;nda t;bedim Sennge. Ka;ma.
Caz t;l esem da, ka; esem da, ka;ma.
Ka; - tabigatn; bi;gen k;z;uyud;, bil.
Poeziyan; bi;gen almas;ndan kab;b k;r.

2
Ariu k;zlaga karagan esem da,
Seni s;fat;ng; izleb karaganma.
Alaga ariu s;z aythan, aytalgan esem da,
Bar;n Sennge coralab aythanma.

K;zla, c;lla da kete, Seni ua tabalmay,
Kazak b;r;;a, aylana turganma.
Tab;lmasang da, ba;haga tab;nmay,
Sezimlerimi s;zlege burganma.

Alay a endi Sennge t;rt;ld;m -
S;n bolub kald;m, bir cuk aytalmay.
Bir tak;ykaga ming ;ld;m, tirildim,
S;yrat k;p;rden k;ynald;m ;talmay.

Kalay ang;latay;m Sennge c;regimi -
20 c;l Seni izleb c;r;genimi,
Endi tas etsem - saudan ;ll;g;m;...
Birge c;yd;m taukelligimi:

Ne "ho" deyse da, bolasa kanat;m,
Ne "ogay" deyse da, ;;ng;ldan keted at;m.
Ne deseng da, Sennge igisi bolsun!
Sen barsa - ol nas;bd;! Murat;ng tolsun!

ODA GORYaNKE

Vl;bilsya s pervogo vzglyada. S teh por
Devu;ek drugih ne zame;ayu.
T; - Pervaya Krasavisa Gor,
YA - Posledniy Poet Kara;aya.

Angelov bojestvenn;y hor
Poyet, nas prive;aya:
Slavsya, Krasavisa Gor,
Slavsya, Poet Kara;aya.

Vesenniy mnogogolos;y hor
Likuyet, nas vstre;aya.
T; - Pervaya Krasavisa Gor,
YA - Perv;y Poet Kara;aya!

T; stane; bessmertnoy v moih stihah,
A Poeziya - bessmertnoy - Tebya vospevaya.
T; - Pervaya Jen;;ina vo vseh mirah,
YA - ranen;y tur v gorah Kara;aya.
YA - volk odinokiy v lesah Kara;aya.

A ;estno,
YA prosto vl;blenn;y v Tebya ;elovek.
Navek.
YA sam;y vl;blenn;y -
YA sam;y velikiy:
Propal vo mne nedo;elovek - ser;y, bezlikiy.

Horo;o b;t vl;blenn;m poetom.
Ploho b;t odinokim poetom.
(Hotya poet - vsegda odinok),
No hvatit ob etom.
YA L;BL; TEBYA!!!

T; ne iz teh beskr;l;h ozornis,
T; - duh ver;in i ver;ina duha.
Pod grom vesn;, pod vspolohi zarnis
Donositsya do moyego sluha:

V; sozdan; Vsev;;nim drug dlya druga.
Pust donesetsya i do tvoyego sluha:
V; sozdan; Vsev;;nim drug dlya druga.

M; sozdan; Vsev;;nim drug dlya druga
Ne tolko dlya sliyaniya du; i tel -
No yavit miru lik svoyego naroda
; krasotu ego i pom;slov i del.

; pust nikto ne smeyet vstat mej nami,
Sv;;e nam dana SUDBA ;NAYA.
Tak budem je dostoyn; m; EYO -
Vs; suyetu i nizost otmetaya.

;YNANMAY ESENG - SINA

C;regimi Sennge a;a bilyalsam,
K;l;mdegini c;zden birin aytalsam,
Sen da,
S;ymekligimi c;zden birin sezalsang,
Sora,

K;r;r edim, men haribden k;z alsang,
Calan ayak, mennge ;abmay t;zalsang.

Buralmay;n, ayhay Seni esingi,
Ke;e-k;n da men tersleyme kesimi.
Tilim cetmeyd sezimimi s;zlerge,
K;;;m cetmeyd, cuk bildirmey t;zerge.

Sennge korka, t;ng;m-t;n;l;g;m kuruyd,
Kazak b;r; culduzga karab uluyd.
Kazak c;rek ;abad, cortad k;krekde,
K;k k;k;reyd, cer tebrened c;rekde.

E;ta, mennge
Tang atar;k, K;n da tiyerik bolmaz.
Alay Seni
Men s;ygen;a s;yerik adam bolmaz.

Men s;ygen;a s;yerge cokdu amal,
S;ymeklikden k;y;b barad; Bilal.
Sense mennge alt;n tauuk, cumaruk,
Menme Sennge cannet ca;au kurar;k.

;ynanmaym;sa? ;ynanmay eseng, - s;na.
Bu nazmumu kele;ige sana.
Ong can;mdan sol can;ma k;;.
Ca;au eteyik, bolgun;unnga ke;.
Cang;la esem a, - Allah ke;er,
Sen da ke;.

S;YGENLEGE - HARS

Ol k;k miyiklikge
Cetmez t;t;n, ;ars.
Hars - S;ymeklikge,
S;ygenlege - hars.

Zarl;k k;yd;rgenle,
At;ls;nla - "tars".
Hars - S;ymeklikge,
S;ygenlege - hars.

Kuuan;, bu;uu k;z;ud;,
Basar bizni da hans.
Saula ua - nas;bl;lla,
S;ygenlege - hars.

;;mmak karda barad;,
;;ngay, tebsey, bars.
;zenden ;;gad;:
S;ygenlege - hars!

;m;rleden keledi,
Tutmay t;t;n, ;ars.
;m;rlege barl;kd;,
Bizden da kall;kd;,
Sizden da kall;kd;: 
S;ygenlege - hars!

Allah aytsa bolmaz,
Sabiy tuugan - az.
Halk;m ca;ar, ;ser:
S;ygenlege - hars.

SORUU

Kolu ullu - as;u,
Ayag; ullu - cars;u,
C;regi ullu ua?!

KEREKM;D;?

Cazg; cer;a, tebrer esek a, cang;ra,
Ka;may;k da, bir cibiyik  cangurda.
Cauum bizni ba;dan ayak cibitsin,
Kathan c;rekni bir cum;ats;n, eritsin.

Tohtay;k da, karay;k t;gerekge.
Bir u;ay;k eki ayakl;  terekge.
Terekleni kaderin da s;nay;k,
K;k bla Cerni bir-birine baylay;k.

Tabigatda bola bolmaz cang;l;;,
Eliyan; c;regi da - cank;l;;.
Fahmu kerek an; anglarga, k;r;rge,
Canngan cannga t;ng;-t;n;l;k berirge.

Biz ekibiz - eliya bla cank;l;;,
K;z;;k, ke;ir, ayta esem cang;l;;.
K;z;;k, k;z;;k, sen bolsanged kanat;m,
Burak kibik, u;ub c;r;red at;m.

Men cazarem kallay c;rla, nazmula -
Cer da, k;k da, k;l da birden ca;nay turgan;a,
Bu duniyaga S;ymeklik Sezim, S;z da bizden tuugan;a...
K;z;;k, k;z;;k, Sen bolsanged kanat;m...

...Cana, k;ye cuklanad; Eliya,
Karang;ga bat;lad; duniya,
Cank;l;;, da umur bolub, kuyulad,
Caz;u bolmay, umut kalam oyulad...

...K;ygen sezim tebrer ese ua cang;ra,
Bir cibiyim bu urub caugan cangurda.
Cang;z,
Bu c;lay turgan k;km;d;, c;rekmidi?
Bu tukum k;y;nla;;u, entda mennge kerekmidi?
Hauas;z ca;au a Adamga kerekmidi?
Kerekmidi? Kerekmidi? Kerekmidi?!

TURAN K;G;NDEN KI;IRALLA TURNALA

Turan k;g;nden k;;;ralla turnala,
Curtuguzga cetib keled asker deb.
;;n-;;n turub, ki;neydile tarpanla,
Kavkaz t;rk;, kim bolgan;ng; esker deb.

Alan ulula - Kar;a, Malkar - birle bir,
Mingi Tauga dagan bolub, can;nda.
Tamgab;zda Sen da barsa, B;r;, bil,
Barsa - halk;b;zn; ciliginde, kan;nda.

Alan halk;, Kavkaz t;rk; - bar; bir,
Ay bla culduz - Kavkaziyan; ba;;nda.
Ulugan;ng; e;itebiz, b;r;, bil,
Curtubuznu tarihinden, ta;;ndan.

Bizni uyat;r d;galasda cukudan,
Sen uluysa uzakladan, cuuukdan,
Ke;e-k;n cok, kuugun etib, ;abasa,
"Irh; bashan, ot ;zekni tabasa":

"Uyan;g;z, kengdegin da coklag;z,
Halk;b;zn;, curtubuznu saklag;z.
Halk der kibik, nebiz kalgand, karag;z,
Uyan;g;z, t;b bolgun;u, a marca.

Caunu uuu c;reklege cetgendi,
Bayrak, onou - bar; koldan ketgendi,
Bu ;akda da uyanmasag;z endi,
Kesigizden bo;athannga sanag;z!".

...Turan k;g;nden k;;;ralla turnala,
;zenleden b;r; ulugan ;;gad;.
;;n-;;n turub, ki;neydile tarpanla,
Milletni ua... cuku bas;b turad;.

TAM;I DA TE;ED TA;NI

Tama-tama,
Tam;; te;edi ta;n;.
C;lay-c;lay,
K;z da horlayd; ca;n;.

Ti;ir;unu c;lamugu
Er c;rekni te;edi...
"Tam;; da te;ed ta;n;",
Nart s;z esge t;;edi.

;IBILA

Teyrini ;;meltayag; - ;;b;la.

K;LT;RG;; BELG; SORUU BELG;GE BURULADI

Har neni da bileme deb, turad; ca;l;k,
Ol, k;lt;rg;; belgi;a, ca;nayd;.
K;b zatha cuuab tabalmay, b;g;ledi kartl;k.
Kartl;k - soruu belgige u;ayd;.

Ca;n; da b;gerikdi zaman,
;l;m t;zetirikdi artda.
Ne;ik k;y;n kadarl;d; Adam -
Adamlan; k;reme otda.

Adam kolla ot tille bolub,
Bolu;luk izlegen;a uzalalla.
Tamblab;z kurumdan, cal;ndan tolud,
Adamla, kurugan m;rd;la;a, canalla.

Adam ulu - ot t;;gen ;eget,
Zar, iymans;z c;rekle k;yelle,
Amanla bla birge igile da ;lelle,
Adam ahrat azab;n ;eged.

"Ne ;;;n?!" - Adam k;klege dau salad;.
K;lt;rg;; belgi soruu belgige burulad;.

KANAT BERGEN;NGE ;T DA BER

Ka;h; k;kde aca;han cang;z turna,
Cazg; k;kge eliya bolub cetgend.
K;re;sem da, bolmazl;k i; k;reyem,
Kanatl; c;rekni zaman arbas;na cekgen.

Bo; k;re;dim Erireyni sogarga -
Burak cann; boyunshaga sugarga.
- "Allah sennge kanatlan; nek berdi?
S;rkelgenden, s;yelgenden da s;yl; nek k;rd;?"

Kanat; bolgann; kadar; tartad ;rge,
Kanat; bolgan k;kden karayd; cerge,
Kanat; bolub, ;t; bolmay kalgan a,
Kanatlar;n cerde s;yrey bargan a, -
Senden er;i, ciyirgen;li ne bolur?!

Allah, kanat bergeninge ;t da ber,
Ol kerilib u;ar kibik, k;k da ber.
Ol k;kde da aca;maz;a et an;,
Eliyaga burulmaz kibik can;.

KUUAN;IM, KAYGIM DA - KAVKAZ

Cauum k;kde kalmaz,
S;z - c;rekde.
Kuuan;;m, kayg;m da - Kavkaz,
T;ngegim, can;m da - Sende.

Sennge ;;mmak kar bolub cauar;m keldi,
Sende erib, sennge singib, tas bolub keterim keldi.
Artda k;rd;k bolub ;;gar;m keldi,
Sende ;agar;m, ca;nar;m, ca;ar;m keldi.

Oy ne;ik termildim
Sende erkin ca;arga, ;l;rge da.
K;z;m karamad;, k;l;m tartmad;
Ba;ha curtlaga ;m;rde da.

Allah buyurmazm; bu ariu curtumda
Bir ariu k;zga ;ylenirge da,
Bu Curtnu meni;a s;yerik
Taulu;uklan; k;r;rge, ;sd;r;rge da?

Kartlaga ay;b etdirirge tebregenme kesime,
Bu t;rl; sag;;la kaydan da keldile esime?

T;z aythanla:
Cauum k;kde kalmaz,
S;z - c;rekde.
Kuuan;;m, kayg;m da - Kavkaz,
T;ngegim, can;m da - Sende.

ENTDA  KES;ME

Ke; cat da, ertde kob:
Bir ullu i; etmegenley,
Allah, adam demegenley,
;l;b keterge kork.

Uuak kayg;laga, uuak kuuan;laga
Kesingi bo;lama, kesingden bo;atma.
Bu hauh duniyada k;zbau zatlaga
Terilme, berilme, c;rekni a;atma.

G;belekkege u;amas;n
Kesing, i;ing, seziming, s;z;ng da.
Tab g;belekke aldann;k otha
Burulmas;n c;reging-k;l;ng da.

Tayar ta;ha tayanma da,
;m;rl;k zatlaga tayan.
Allah bolsa tayan;ag;ng
Sennge ;l;m cokdu, iynan.

Cahanim car;kga bile-bile
Aldansang a,
Suudan tutub sen kayadan
Sal;nsang a,
Sora sennge kim bolu;ur?

Bilib terseygenni t;l,
Cang;lgann; ke;edi Allah.

...Ke; cat da, ertde kob:
Bir ullu i; etmegenley,
Allah, adam demegenley,
;l;b keterge kork.

CA;INIU

Cangurdan ca;;nama deb,
Tengizde kay;kn; ba;; t;b;ne etib,
T;b;ne kirgenni k;rgenmisiz?
Seni kur;alab turgan s;ymekligimden,
Kesingi sezimleringden da
Sen alay ca;;n;rga k;re;ese...

KAR;A,
ADURHAY, BUD;YaN, NAURUZ, TRAM

Kar;a, Adurhay, Budiyan. Nauruz, Tram.
Kur;, Ay, Duniya, Culduz, Turan.
Terek - Teyri, Ta; - Kadau, Tau - Mingi,
Barm;d deyse boysundurall;k cau bizni?

Ne adam, ne zaman t;rlendiralmaz bizni.
Curtubuznu Teregi, Ta;;, Tauu -
Tarihibizni tamal; em arkauu.

Kar;a, Adurhay, Budiyan, Nauruz, Tram,
Teyri adam;, Ollahiy-billyahiy, Kuran,
;z;b;zde, S;z;b;zde da - tamgalar;g;z Sizni,
Sizdendi b;g;n;b;z, tamblab;z da bizni.

T;rk b;r; ulugan kadarda,
Mingi Tau agargan kadarda,
K;k, ak, ca;il, k;z;l boyaula bolgan kadarda,
Alanla taulada ca;agan kadarda,
Halk;b;z, ;n;allah, halkl;g;n tas etmez,
Sizni can;g;zn; t;ng;s;z-t;n;l;ks;z etmez.

Teyri car;g;, Teyri C;y;n; -
Kar;a, Adurhay, Budiyan, Nauruz,Tram,
Rahat boluguz. Ne bolsa da,
Culduz kal;r, Ay kal;r -
Kaf taulada taulu bayrak ;aykal;r!

;YMAN COLGA ;AKIRAMA

"Ey T;rk! Titire ve kendinge d;n... ".- Bilge Kagan
«T;rk Milleti, Sizni Hak coluna,
Hakikat coluna, k;shas;;a, -
Allah coluna ;ak;rama».
Alparslan T;rke;

T;zleribizni ba;hala k;;lelle,
Taular;b;zn; k;;ledi asker.
Kur;ouga t;;;b turgan halk;b;z,
Ke; bolgun;u, kesingi esker.

Curtubuznu-ceribizni k;;legen bla kalmay,
Ang;b;zn;-esibizni da salganla tuzakga.
Titireb-sagay;b, bir uyan;u-tebreniu bolmay,
Kuru t;nglau bla, c;lau bla baralgayek uzakga.

As-Alan halk;, Teyri halk; esker kesingi,
Kral bolgan mingc;ll;klar;ng; ay;rt.
Artda kim, kalay algan;n at;ng;, esingi,
Angla da, titire, t;;;n em kesinge kay;t!

Oy T;rk-B;r; halk;b;z, esker kesingi,
Kral boluu - caz;uungu K;n;d-Ay;d.
Angla da, kim, kalay algan;n at;ng;, esingi,
Hak coluna, hakikat coluna,
Allah coluna kay;t.

Ey T;rk! Titire, t;;;n em kesinge kay;t,
Hak, hakikat coluna, iyman coluna t;zel!
T;rk b;r;s;, caulaga calkang; kay;r -
Sen ki;ige boysunub, it bolall;k t;lse,
Erkin duniya k;y;n ese da, t;zel:
T;rk culduzu b;t;n car;k em g;zel.

K;re;lede ;;gad;la, ;;n;gad;la T;rke;le,
Halk;m dey bilmegenni saklayd k;y;nl;k, palah.
Kauumuna-halk;na kayg;r;u - ullu bor;du bizlege,
Bizni kauumla etib, bo; caratmagand Allah.

"Hak" demegen, "halk" demegen cuk da t;ld,
Ol turlukdu ;ks;z ulak;a, mak;ra.
T;rk-alan-tau halk;m;, T;rke;;a,
Ca;ar;kma Hak coluna ;ak;ra.

SEN K;MGE, NEGE TABINASA, HALKIM?!

C;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Kara;ay a kaydan ;;kgan;n bilmeydi alk;n.
Ol bedi;likge, tumakl;kga kara,
Alimlering kaydalla, halk;m?!

C;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Kara;ay a krall;g;n kaytaralmayd; alk;n.
Ol homuhlukka, kar;usuzlukga kara,
Cigitlering kaydalla, halk;m?!

C;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Kara;ay a colun k;ralmayd; alk;n.
Da ne bolub kalgant da Sennge,
Ak;lmanlar;ng kaydalla, halk;m?!

Ah;rzaman cuuukla;ad;,
Muslimanl;k a, bizden keridi alk;n.
;gi adetleribiz da sediregenle,
;mamlar;ng kaydalla, halk;m?!

C;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Kara;ay a, ba;;na bo; bolalmayd; alk;n.
Mennge ne zat eterge kerekdi
Sen uyan;r, saklan;r ;;;n, halk;m?!

Em kanl; c;y;rman;; ;m;r tauusulad;,
Kara;ay a, kesin esgeralmayd; alk;n.
K;y;n kadar; da bir cukga ;retmeyd...
Sen kimge, nege tab;nasa, halk;m?!

KIRK  CIL

K;rk c;l - k;bm;d;, azm;d;?
Ol cazm;d;, caym;d;, ka;m;d;?
Bu soruudan-korkuudan ka;ma da,
Bir t;z cuuab ber kesinge.

Sag;; et... eki c;y;rma c;l...
Ca;au ketdi... bo;una... c;y;r;l.
Curtunga, halk;nga ko;almad;ng cuk.
Hurriyet, Cumhuriyet da - cok.

Halek auu;... turna tauu;... k;rk...
K;n celkengden, ay betingden tiygen ;ak.
Ak cam;;nga - caz;udan kara ba;l;k.
Kanatlar;ng da - biri ak, biri kara.

Beri kara... ;rge kara: k;lekgeng
Kara k;kde agarad;, kalt;ray.
Beriden ar; cuuuksa endi sen -
K;b ca;as;n sen bek s;ygen Kara;ay!

POETN;    ;ZLEGENLEGE

An;
Nazmular;nda izlegiz.
Alada tab;lmay ese ua -
Sora ol poet t;ld;.
;lgen ne da ;ll;k  canlan;
Aralar;ndad; ol.

KANATLI

Kanatl;.
Bir kanat; - ak,
Bir kanat; - kara.

Kara kanat; cerge,
Ak kanat; k;kge tart;b,
K;k bla Cerni aras;nda
Kerilib turgan kanatl;.

Tum kara kanat;nga bu auur ta;lan;
Kim, ka;an, kalay, nek baylagand; eken?

K;y;rlar;n eliyala ;a;ak ete turganlay,
Culduz car;kl; ol ;;mmak ak kanat;ng da,
Sozulub,
Ceti kat k;kge kalay cetalgan bolur?

Seni eki kanat;ngdan
Eki t;k al;b,
K;zleringden akgan c;lamukga,
Caralar;ngdan sarkgan kannga,
C;regingden t;g;lgen car;kga
Tiyirib,
Adam ulunu k;y;n kadar;n,
Seiyr kadar;n
Kag;tha t;;;r;b k;re;eme.
30. 08. 1990 c.

SALAM ALEYKUM, ;LGENLE

Meni k;l;mde
Kallay kitabla caz;lganlar;n,
Kallay c;rla c;rlannganlar;n,
Kallay makamla sogulganlar;n,
Kallay bayrakla ;aykalganlar;n,
Kallay toyla barganlar;n,
Kallay k;zla tebsegenlerin,
Kallay kanatl;la u;hanlar;n
Kim biledi?

Meni k;l;mde
Nam;s bla Naf;sn; aras;nda,
;gi bla Amann; aras;nda,
T;z bla Tersni aras;nda,
Ak bla Karan; aras;nda,
Suuab bla G;nahn; aras;nda,
Adam bla Can;uarn; aras;nda,
Allah bla ;bilisni aras;nda
Kallay k;re;, kallay kazauat bargan;n
Kim biledi?

Meni k;l;mde
Kallay taula agarganlar;n,
Kallay kobanla sarkganlar;n,
Kallay ;egetle ;uuuldaganlar;n,
Kallay tengizle ;aykalganlar;n,
Kallay cerle tebrenngenlerin,
Kallay k;kle k;k;regenlerin,
Kallay culduzla cannganlar;n,
Kallay K;nle, Ayla da tutulganlar;n,
Kim biledi?

;zlegen da bilyalmaz endi.
Ala bar; meni birgeme
;m;rl;kge tas boldula.
Tas boldula. Sau kal;g;z.
Ah;rzaman kelgin;i,
;lgenle da tirilgin;i,
K;ldegi-c;rekdegi da k;r;nng;n;;,
Ta;a-turu da bilinngin;i,
Bar; bazmannga sal;nng;n;;,
Hayda, kuuana berigiz!
Alay a,
Ol Kellik K;nn;
T;belek unutub a koymag;z,
Betni-nam;sn; coymag;z.
Sau caz;kla, sau kal;g;z,
Salam aleykum, ;lgenle!
23. 10. 1995 c.

SORUUGA  HAZIR  BOL

Duniya zauuguna ba;;m; atd;m,
Bogurdakga deri g;nahha batd;m.
Allah, ke;ir g;nahlar;m;,
Ciberme mennge palahlar;ng;.

Suudan tutub kayadan sal;nd;m,
Bo; zatlaga aldan;b, ab;nd;m.
Koy, k;re;meyim caklab kesimi,
Bek ariu bileme t;z;m;-tersimi.

«Terildim, cang;ld;m, ab;nd;m",- deb,
Allahn;dam; izleyme aldarga?!
Ogay, Allahn;, kesingi da aldayalmazsa,
Etgeningi bilib etgense bar;n.

Koy endi kar;usuz d;galaslan;,
K;re;me kesingi caz;ks;nd;r;rga.
Ke;meklik tileb da k;re;me,
Cuuab berirge, erki;i;a, haz;r bol.

Burunngu ak;lmanla aythand;la
"Aj;ml; atlasang aj;ms;z ;l;rse" deb.
Kesing saylagan col ;;;n,
;bilisni, ;aytann; da tersleme.
Etgeningi, innetingi t;z;;a ayt da,
ERK;;;;A, haz;r bol, SORUUGA.

AYIBHA CUUAB

- Orusha tag;l;b turasa deb,-
Bir kara;ayl; mennge etedi ay;b.
- Kara;ay kesi ua kimge tag;l;b
Turad; eken ? - deb, sorama men.

AMANAT BOL, HALKIM, ALLAHNI KES;NE

Cerni miyikligidile taula,
An; tazal;g;-akl;g;-d;la taula,
Tauladalla em taza suula,
Tauladalla em ariu k;zla.

Men taulaga aylan;b k;lama namaz,
Sen - Cerdese, K;kdese, C;rekdese Kavkaz.
Men Sende tuumagan;ma da cars;yma Kavkaz,
Men Sende turmagan;ma da a;;yma Kavkaz

Canad;, k;yedi bu BA; bla C;REK!
Ullu KARA;AY! oy ol TA; bla TEREK -
Sizsiz tauluga birin;i sura - Alham,
Sizde t;;eriged mennge k;kleden ;LHAM.

...;abakla oguna tengizden ;;g;b,
Suunu ;rge kelelle atarga ;rh;z.
Men da artha, Curtha kay;tmay kalmam,
K;z tuuramdalla Teberdi, Arh;z.

Ketmez tans;g;m - Kara;ay, Koban,
Kayda bolsam da, can;m sizge kurman.
Tolkun urub athan;a ;abakn; cagaga,
Caz;u b;rgad; meni da Curtdan uzakga.

C;rekleribizni tans;kl;k, s;ymeklik taray,
Ata Curtubuz - Kavkaziyaga k;z;b;z karay,
K;nden k;nnge tauusula, azaya barab;z,
Kay;t;r umutdan da uzaya barab;z.

M;nda tuuub ;sgen t;l;le,
Turmazla bizni;a ar; termile,
Kara;ay alaga bizle aythan comak,
Aralar; ayt;b aytalmaz;a uzak.

;k;nmeyik, nege da - Allahn; kadar;,
Madar; bolgan Curtha kay;t;r,
"Kara;ay" dey ;lgenleden da bir hapar ayt;r.

Biz bilgen;a tura bolmaz Kara;ay da,
Alay a, alg;nlada;a tiye bolur K;n, Ay da,
Taula da alg;n;a, agar;b, s;yele bolurla,
Suula da ;;ar;b, ;orkuldab, ene bolurla.

Kara;ayl; kara;ay tilde s;le;e bolur,
Kara;ay ki;i da ;y i;leb k;re;e bolur,
Kara;ay kat;n da c;n i;leb k;re;e bolur.
Sabiyle da biyag;nlay okuuda bolurla,
Anala da alaga korkuuda bolurla.

K;b zat tura bolur alk;n alg;n;a,
Oy bu esgeriule - can;ng; suuurub algan;a.
Alay bolsa da eteyik koldan kelgenni,
Kayda da s;y; bolmagand; saudan ;lgenni.

Taula, taulula, Kara;ay, Kavkaz,
Ogay, bu miyiklik ki;ige boysunmaz.
Tarthanlay a turur duniyan; kesine,
Amanat bol , Halk;m, Allahn; kesine.
1995 c;l, noyabrn; 15

1985 c;l. PETEF;N;    OKUY...

S;z;m korga;;nd; meni,
;andor Petefi karna;;md; meni.
Dauubuz da birdi bizni,
Cauubuz da birdi bizni.
Cazganlar;b;z u;agan;a,
Caz;ular;b;z da u;ay keled.

1995 c;l. PETEF;N;  CANGIDAN   OKUY...

S;z;m - korga;;nd; meni,
Candar Petefi karna;;md; meni.
Macar karna;;md; ;andor Petefi,
Macal s;rda;;md; Candar Petefi.

Halk;n; erkinligi ;;;n serme;gen, ;lgen,
Poetge ba;ha col bolmagan;n bilgen
Candar Petefi, ;andor Petefi.

Dauubuz da birdi bizni,
Cauubuz da birdi bizni.
Cazganlar;b;z u;agan;a,
Caz;ular;b;z da u;ay barad...

1983 c;l ;ABAK TUTHANLAGA KARAY

Kara ol cigitge,
K;ledi ;zmezden.
;abak a kat;nda
;ledi ;zmezde.

;l;m cetse, an; da,
Aldad titireri.
I;argan; tohtab,
Suu;a bar;r teri.

K;ledi, ;lt;redi,
S;zge da - t;zmezden.
Saudan ;lgen can;
Karayd; ;zmezden.

"M;NG; TAU" dergini-jurnaln; ba;;;s;
BEG;Y ulu ABDULLAHHA

K;nden-k;nnge bu zatha barama begiy:
Malkarda sau bolub Abdullah Begiy,
;zden s;z taulada c;g;ll;k t;ld;,
Duniya all;nda betibiz k;zarl;k t;ld;.

Biy Poeziyan; kanat;, auaz; -
Abdullah, men ;lsem, Sen k;ld;r canaz;.
Halk;n, Curtun s;ygennge azab t;ld; ahrat,
Ay marca, betimi Mingi Tauga karat;b asrat.

"Mingi Tau" dergini da, sal  casd;k ornuna,
Seni bla ;htemlene bolur, tab, Kar;a oguna.
Kat;b;zga da, kulla t;l, b;r;le kelsinle,
"Erkinlikden ba; zat cok duniyada",- desinle.

Sen - bizni adabiyatn; Hasauka;;s;, Umar;,
Sen kul sezimni, kul s;zn; t;lse unar;k.
Kyazim haci, C;r;; S;may;l,
zakiy Kays;n, hakikat;; Duda ulu -
B;g;n Sennge, bar; Sennge tayanalla, ;;analla Begiy ulu.

"Biz burhubuz, bukubuz"-, degen kullaga,
"Ogay, halkb;z, adamb;z",- deb, cuuab berese.
"Bir Allahdan ba;ha cukga tab;nngan,
Musliman da, er da t;ld"-, deb, cuuab berese.

Seyir etib turama seni k;re;inge,
Sen - Kara;ay-Malkar kraln; c;rek uruuusa, otusa.
Alay a, bir kauumla kelib senden ot algan koy,
Ol otnu cuklat;rga d;galas etelle.

;zge ol ot, Sen saulukda cuklanmaz,
Ot ciltinle c;reklege t;;elle.
Taulu;ukla "hayt" deb, ;s;b cetelle -
Kara;ay-Malkar - kral bolmay kalmaz.

Nartladan, as-alanladan cetgen bayrakn;,
Cang;z kesing ;rge tutub turasa.
Amanti;lege, mankurtlaga, kullaga ;amlan;b,
";zdenlik-erkinlik-ki;ilik!",- deb, turasa.

Sen ;;gargan ol "M;NG; TAU" dergini,
Maganas;n tolu bilgen kesingse,
Ol tas bolgan kazak b;r;, dertingi
Satl;kladan ala aylanad, bilemise?

Ters innetle tam;r;ndan kesilmey,
Ol t;rk b;r; Mingi Tauga kay;tmaz.
Begiy ulu, biyag;nlay kesingse,
Sen sau bolsang, men ;lsem da kayg;rmaz...

ALLAH AYTSA, CUK DA BOLMAZ HALKIMA

Ara ;aharda alganma ;y,
M;nda ca;arga urganma ;;y.
Tans;kdan ;lmez ;;;n a elime, Kavkazga,
Bir mazall; kaya Ta;n; ornathanma arbazga,
Bir narat Terekni da ornathanma kat;na,
Kara;ay deb ataganma at;na.
Kor bolay;m
Ata Curtda ca;ab turgan halk;ma.

Meni;a, seni;a, ;a;;l;b ketmey,
Bizni;alan; s;zlerin da etmey,
Dag;da hapar sora, kayg;b;zn; k;re,
Dinin, tilin, adetin saklab turgan,
Kor bolay;m Ata Curtda halk;ma.

...Koy;u, c;rek, kuugun etib turma da,
B;r;;a ulub, it;a ;ab;b turma da,-
Ullu Allahn; kolundad; har ne da -
Bir kesekge bir koy meni kalk;ma.
Allah aytsa cuk da bolmaz Halk;ma.

ZAMAN B;R;S;NE A; BOLMA

Har nazmum bla men tuusam da cang;dan,
Meni mallar;ma da bard; korkuu canl;dan.
;zley ese Poeziyada orun al;b ca;arga,
Nazmu nazmuga madar cokdu u;arga.

En;i bolsun turusu, asras;, ;st;n; da,
;; hauas;, t;; karam;-t;rs;n; da,
Ayak al;;; - ;abhan;-corthan;, c;r;;; da,
Alaga k;re bolur ;m;rl;kden-;l;ms;zl;kden ;l;;; da.
 
Bir-birine u;agan eki nazmudan - birisi,
Biri birini bolgan; sebebli k;lekkesi,
Zaman K;n; ;;ga kelib, t;z ba;;ndan tiygenley,
Ol k;lekke k;shart;la, dump bolad; duniyadan.

Zaman b;r;s;ne a; bolad;, tas bolad; ol,
An; eskersin nazmu cazgan, kalam tuthan kol.

AHIR K;NNGE SAGI; ETE

Allah, calbar;b tileyme Senden,
Sakla bizni palahdan, ;l;mden.
Alay a, tauusulub, bergen bolcal;ng,
Kele tura ese, iygen acal;ng,

Ol mennge bir kurgak c;l; k;n cetsin.
T;ng;s;z boranl; k;y;nl; can;m
Bu ;a;han, kat;;han, kayg;l; duniyadan
Bir ;o; rahat alamat k;n ketsin.

Kab;r kazgan da k;ynalmay kazar;a,
Sal aga;n; tuthan da, auursunmay tutar;a,
Ketgennge, kalgannga da t;n;;rak bolur;a,
Bir ogurlu k;n ogur bla kelsin mennge ;l;m.

TERM;LELLE

Urudag;la
Culduzlan;
K;nd;z da k;re,
Termilelle.

MEN ;ZLEGEN

Har nazmumu cazama alay,
Curtumda bir terek ornathan;a,
Halk;ma bir sabiy ko;han;a,
Ana tilime ca;arga bolu;han;a,
Kesimi ;l;mden kuthar;b k;re;gen;a.

Ming kara suunu a;han;a ba;;n,
Ta;a maganalar;n a;ama S;zn;.

Ala, kara, k;k, ca;il... k;zle;a, s;zle,
S;y;ml; k;zle;a, n;r ;a;han s;zle,
K;zlan;;a s;yeme sizni.

K;kden - c;rekge, c;rekden - c;rekge,
C;rekden da K;kgedi S;zn; colu.
S;zn; kele;i bolgan;n sezib, bilib,
Halkn; caz;uun cazs;n Cazgann; kolu.

Ana tilibiz ayn;sa, ;sse,
Curtdan t;;;nda da ayt;lsa, c;r;se,
Halk;b;zda iyman bla birge begise,
Kral da an; horlar(;n)dan t;ng;lse...
Men izlegen oldu.

HALK SANI AZDAN HORLANMAYDI...

K;k cabag; ar;tad;,
Sagal-sagal bulutla.
Men ar;yma sag;; ete,
Bolmazl;kga, bollukga.

;zdenmidi bayrak etgen
Boysunuunu, t;z;un;?
C;rek esge t;;;redi,
K;n tutulgan k;z;un;.

"Erkinlik" deb, bir tau millet,
Can;n salgand bazmannga.
Ba;ha halk a tumakl;kdan,
Homuhlukdan, k;zbayl;kdan
Oltan bolgand du;mannga.

Beti, ;t; cetmegenin,
Esi-ang;s; cetmegenin,
Cuudururga k;re;ed.
"Biz burhu halk, az halk" deb,
Ba; al;rga k;re;ed.

Halk san; azdan horlanmayd;,
;yman; azdan horlanad -
Allahn; ornuna ;bilisge,
Gyauurlaga tab;na.

Alan; adetlerin
Adet eted kesine.
Tab, alan; atlar;n
Atayd sabiylerine.

Gyauurla;a i;kige,
Haulelikge ;rened.
Ala bla a;arga,
Ca;arga da t;zeled.

Kuyruk bulgay calayd;,
Zalimni ;uruklar;n.
Kesine coruk eted,
Alan; coruklar;n.

Alay bla t;rlenib,
Tili, adeti tas bolub,
Ca;ayd, ba;ha milletge
Kul em karaua; bolub.

Em ah;r;nda ua ol
Milletligin ca;;rad.
"Ba;ha milletdenme" deb,
Kukalanad, ;;arad.

Tas bolad; duniyadan
S;ys;zl;kn; s;ylagan,
Erkinlikni ornuna,
Kul ca;aunu saylagan.

Halk halk bolmay, s;r;u bolsa,
S;r;led em zorlanad.
Halk san; azdan horlanmayd;,
;yman; azdan horlanad.

FAT;HA

Bir ullu palahdan, k;y;nl;kdan sau kalgan;a,
Bir k;y;n auruu ;s;mden ar;t;la turgan;a,
Bu duniyaga men cang;dan tuugan;a,
Cer t;b;nden cer ba;;na ;;kgan;a,
Bu halga kara.

;;mmak kar cab;bd; k;nbetleni, ;zenni,
Karn; ;s; ua - k;z;l g;lleden tolu.
Bu tazal;kn;, ariuluknu bizge bergen,
Ne;ik ;omartd; ullu Allahn; kolu.

Narat ;eget k;kge tartad, k;gerib,
Koban bolub, sark;b keled k;k, erib.
Kesi kesin cer da ;rge teberib,
Cuua; bolgand cuuukla;;b Allahha.

Biy Allahn; bir m;legi busagat,
Eki kanat; Mingi Taunu eki ba;;n s;lay,
Adam uluga Allahn; salam;n ayt;b,
Tebrerik;a, duniya tama;ad alay.

Bu kuduretge, bereketge, tazal;kga,
Ca;auum da, can;auum da keli;meyd.
Kayg; t;be - Adam kesi keli;meyd,
Bu ullulukga, rahatl;kga, akl;kga.

Bu ;o;luknu, bu T;n;l;kn; buzgan can -
Adam beri kaydan, ne ;;;n t;;gendi?
Koy sag;;n;, koy nazmunu, k;re;ni,
Karga cat da, k;kge kara... Fatiha!

S;YMEKL;K BER!

Kol ayaz;nga s;y;n;b kall;k c;regimde
K;kge, cerge s;y;nmagan bir s;ymeklik.
K;l;m; ang;lab mennge t;y;n;l; bolur ;;;n,
Allah, bu k;zga da meniki tengli ber s;ymeklik.

K;MD; AYTALLIK ANI?

Calan ayak barganma
B;;akn; auuuzunda.
Can;m; bazmannga sal;b,
Alay tabhanma nas;bn;.

Kan da, ter da, c;lamuk da,
Sugargand;la an;.
Caradan, tabdan toludu
Ariu beti duniyan;.

Adam c;regi car;l;b,
Andan ;;kgan;ad; duniya.
Can;m da, ;;g;b, k;kden
Karagan;ad; beri.

;lgen, tirilgen da ete,
Erkeleteme ca;aunu.
Maganas;n a tabalmayma,
Kimdi aytall;k an;?!

«HALKMA», «ADAMMA» DEB, TURMASANG

Alma tereginden uzak ketmeydi,
Men da Kara;ay terekden almama.
Sen da ;uuut, alman bolall;k t;lse,
Kesi kesingi aldama.

Ala milletlerine kulluk etgen;a,
Kulluk et sen da halk;nga.
Aladan t;;-;;g;;, h;r;; da al,
Carar;k esele ;alk;nga.

Orus g;ld;uay tab ese,
;alk; sab;ngdan koratma.
Alay a, sakla halk;ng;,
Tarih, cer bayl;g;n tonatma.

K;bden k;b ;led, azdan az ;led,
Cal;n;b caudan kalmazsa.
"Halkma", "adamma" deb, turmasang,
Ne halk, ne adam bolmazsa.

B;R ALLAH KES;D; MEN; N;GER;M

Men izley edim allay k;zn;,
S;z;me, kesime da bolur;a kanat.
Culduzla miyikligine biz birden ;;gar;a,
Bizden kuuan;r;a adabiyat bla sanat.

Halk;b;z kuuan;r;a bizden,
Men izley edim allay k;zn;.
Seni k;r;b umutlu bolsam da,
Ang;lay tebregenme cang;lgan;m;.

Seni cokdu anda tersliging,
Meni da cokdu anda g;nah;m.
Biyag; kesim cang;zlay kalama,
K;z t;l, culduz car;ta columu.

Sen k;kn; bir kat;, men - ba;ha kat;,
Ba; kat; bolall;gek birge bolsak.
Ay medet, k;k bir bolganl;kga, bir bolalmayb;z biz,
S;yedi, k;yedi, k;ynalad; c;rek.

Kesimi kat;ma k;;;reme deb seni,
K;b k;re;dim - Kadar unamad.
Biyag; kesim cang;zlay kalama,
Bir Allah kesidi meni n;gerim.

SEN; K;RGEN BOLURLAMI ALA DA?

K;n tayakga konub c;rlayd kar;lga;,
Tau k;g;r;;n muruldayd; kayada.
Seni k;rgen bolurlam; ala da?
Men ang;layma kuuan;lar;n alan;.

K;;;K HANNI KIZINA

Maral sanl; k;z;;kn;
Ayaz iynaklab ;td;.
T;p-t;gerek burulub,
Kuuan; t;b;rl; ketdi.

Men ayazga sukland;m,
K;b karad;m ;z;ndan:
Ariu bolmaz duniyada
K;;;k Hann; k;z;ndan.

Cerde ariu barm;d;?
Ol kimdi da, cok ese?
Kele turgan cazm;d;,
M;lekmidi ogese?

Tangm; atd; agar;b,
K;nm; tiydi k;zar;b,
Ogese biy;e k;zm;
Kele turad ;;ar;b?

Terek ba;ha ;akkan;a -
Bereketi, s;y;m;.
Bir ogurlu s;yl; k;n
Ol car;t;r ;y;m;.

;y;me kirgin;i ua,
Tolub meni murat;m,
;y t;r;nden karayd;
Cer culduznu surat;.
22. 01. 1996 c;l
O ZAR;, OZAR; MOYU DU;U

1.
O Zari, ozari moyu du;u,
;zgoni iz neyo etot mrak, etu stuju.
T; molitva moya i me;ta - semikr;laya, smelaya,
T; - moy den i moya no; - belaya, belaya, belaya.

Svetlovolosaya, myagkaya, nejnaya -
Vsya takaya zemnaya i nebesnaya.
Bez Tebya ya gor; v sneg i stuju...
Svet zari, o Zari,
; spasi, i hrani moyu gre;nuyu du;u.

2.
YA mol;u, umirayu, volnuyus,
Nikogo ya ne viju, ne sl;;u:
;z zari poyavilas Zari
;, kak v more, vo;la v moyu du;u.

Serdse moye, kak ditya ne ori,
Ne slu;ayn; v tebe etot svet i ogon.
Poloju ya tebya na ladoni zari -
Pust bojestvenn;y svet i gre;n;y ogon
Soydutsya i sol;tsya naveki.
; Zari zemnaya-ne-zemnaya ladon
Vdohnovit, okr;lit i uspokoit tebya.

3
; no;i, i sn;, i stihi moi - takiye bel;ye,
A svetl;ye volos; tvoi sey;as takiye temn;ye,
A glaza tvoi takiye tomn;ye,
Takiye tomn;ye, bezdonn;ye,
A du;a moya takaya bezdomnaya,
; vsya t; takaya estestvennaya, ne jemannaya,
A potomu, e;;e boleye jelannaya,
O Zari!..

4
Zvezdopad tvoih grez,
Vodopad tvoih volos,
Solnsepad tvoih glaz,
Semisvete tvoyego golosa,
Polnoluniye tvoyego tela,
Vesnopeniye tvoyey du;i,
Stiholet moih ;uvstv,
Listopad moih let,
O net!
T; - moye letos;isleniye.
O Zari!..

SEN FAYGAMBAR TUUGAN K;N TUUGANSA

Taulada karn; tazal;g;,
Duniyan; ;o;lugu, akl;g;,
K;kn; miyikligi, ;uuakl;g; -
Sen b;llay k;n, b;llay cerde tuugansa.

Kara cerge kar caua K;kden,
T;gerek car;y car;kdan, n;rden,
Sen ;ssa faygambar tuugan k;n tuugansa
Bir s;yl; anadan, Mariyam kibik.

Kar t;b;nden karagan;a cankoz,
Bu k;;h; k;nn; hauas; - cazg;.
Meni k;l;mde c;zedi kankaz,
Sennge u;ayd; an; s;fat;.

Meni c;l; taza k;l;mden
Ol ak duuadak u;ub a ketmez.
Sen meni bla bolub, mende bolub,
K;l;m buzlagan koy, suuugan da etmez.

;m;rl;k k;ln; ;l;ms;z can; -
Sen duuadag;m-kankaz;m.
Endi ang;lad;m, ku;kanat c;rek
Senden toymaz;n-kanmaz;n.

B;teu adam ulu ;;;n kelgendi ;ssa,
Sen a - s;ymeklik, ariuluk ;;;n.
Men da kelmegenme duniyaga
S;b;rth; ;;;n, auuzluk ;;;n.

C;regim Sennge ;;n turub ki;neydi,
Bu tot auuzluknu ;aynatma,
Ba;;m; kazan kaynatma,
Meni kayadan ;;ngatma.

K;kde birle;gen eki ku;nu da,
K;lekkesi ;s;b;zge t;;gendi.
Kiyiklege da kara kaya randa -
Tabigat bizde da bi;gendi.

Cerden k;kge da u;ay;k,
K;kden cerge da t;;eyik.
Biz, otluk ta;la, bir-biribizden,
Cana, cang;ra bileyik.

S;zle ko;ula c;r bolur -
Til alay kanatlan;r.
Sezimle, c;rekle ko;ula,
Ca;au da alay saklan;r.

Sen faygambar tuugan k;n tuugansa...
;ssa duniyan; kuthara kelgendi,
Sen a  cang;z bir adamn; kuthar -
Seni bek s;ygen adamn;.

Kim ;;;nm;?
Kesing ;;;n, an; ;;;n, halk;ng ;;;n,
B;g;n;b;z, Tamblab;z ;;;n -
Ba;has; cokdu - kuthar.

KES;NGE B;R KIS UYaLA

Fahmu;a berilgendi Sennge ariuluk,
Fahmu;a berilgendi mennge S;ymeklik.
Cerde bolmagan ariulugungu k;r;rge, bagalat;rga,
Allay fahmu da berilgendi mennge.

Fahmu;a berilgendi Sennge ariuluk,
B;g;n Sense duniyaga darman.
Adaml;k, cigitlik uyanad; bizde,
I;ar;b, miyikden karasang.

K;;h; ;ille da s;nad;,
S;nngan k;l da kaynayd;.
Duniyaga kara, s;na da,
Kesing;a ariu kaydad;?

Kiyiminge da k;;gend s;y;m;ng,
Ol alay cara;ad ;s;nge.
Ne ariu ese da kiyiming,
Sau c;rt,- deyme,- karab k;z;nge.

Nazmuma da k;;gend s;y;m;ng,
Can sal;b koygand s;zlege.
Seni ariulugungu hapar;
Cay;lgand taulaga, t;zlege.

K;lekkengden da K;n tiygen kibik,
Tolgan Ayla ua - koynungda.
Oy sen ariunu men s;ygen kibik,
S;yall;k cokdu duniyada.

M;lek bolgan;ng; sezeme,
Can;m; koymam bermeyin.
Ogay, berib da koyalmam,
Kanatlar;ng; k;rmeyin.

K;rsem da berib koyalmam,
Cuuukda biraz s;namay.
Kalt;ray turgan kanatlar;ng;
Bir uppa etib, s;lamay.

Alay can;ma korkmayma,
Sen mennge kerekse, kerekse.
Sen can al;u;u Azrail t;l,
Can kuthar;u;u m;lekse.

Can;m alays;z da Sendedi,
An; ;z;na kaytarma.
Men seni asr; s;ygenden
Bir kucur zatla aytama.

Can;m; ;;gar;b bereme,
Kesinge bir k;s, uyala.
Oy Sen ariunu men s;ygen kibik,
S;yall;k cokdu duniyada.

AY TOLGAN KE;E KA;IRLIKMA SEN;

S;ymeklik azan k;;;rl;kma Teyri,
Sen s;ymeklik bla ca;aysa.
Ay tolgan ke;e ka;;rl;kma Seni,
Sen tolgan Ayga u;aysa.

Seni tengle;dirgenle k;bd;le
Subay narat bla busak bla.
Celmauuz can-can;n a;as;n,
Eger nazmular;m sakd;la.

Ey tolgan Ayn; ;ille caulugu
Taygant da, Cerge t;;gendi.
Ol ;ille cauluk - ol cum;ak car;k
Ke;e karang;s;n te;gendi.
Ol ;ille car;k cay;lganlay a,
Ke;e da karas;n te;gendi.

K;nd;zge - K;n deb, ke;ege - Ay deb,
Allahd; etgen onounu.
K;nd;z K;n;a, ke;e Ay;a,
Car;t;r;ksa otounu.

S;ymeklik azan;m er;i k;r;nmez,
Sen s;ymeklik bla ca;aysa.
Ay tolgan ke;e ka;;rl;kma Seni,
Sen tolgan Ayga u;aysa.

POET BA;HA BOYUN BOL

S;z - sezimni kiyimi,
An; beti, s;y;m;.
Asr; tolgandan k;l;m,
Tutulub kalsa tilim,
Sen k;zlerime kara:
K;b zat ayt;rla ala.

Koy, s;z;me t;ng;lama,
K;z;me da karama.
Oy kimge s;yseng da bar,
;htemlik mende da bard.

K;ls;z etgen cigitni,
Tilsiz etgen poetni,
Sen - K;kden t;;gen m;lek,
Men - ta;da ;sgen terek.

Nek kondung da terekge,
Nek kirding da c;rekge?
Sanay;m cang;l;;ha,
U; da kon cank;l;;ha.

;;k da bir ket k;l;mden...
Allah, sakla ;l;mden.
Ol c;rekden ketmesin,
Anga ;;k da cetmesin.

Ketme k;zden, k;lden da,
Menme s;ygen, ;lgen da.
Kuuan;;m bol, toyum bol,
Poet ba;ha boyun bol.

KIZ;IK, MENNGE KA;

;ald;;ha c;yg;n;; zorluknu kolu,
Ey marca, poet, k;l, ;;ar, solu.
Cagangdan t;;g;n;; kele kelib ka;,
Ay marca, k;z;;k, ka; mennge, ka;.

Sen tuugan;asa nam;sdan, s;ydan,
San;ng a seni - dariyden da s;ydam.
Duuadak boynu - seni boynung,
Eki tolgan Ay - seni koynung.
Tal ;;b;kga u;ayd; beling,
Kolung - kami;ge. ;aykalad k;l;m.

Kartl;k bizni b;kk;n;; cerge,
Iz; bla ;l;m sukkun;u k;rge,
Ca;aunu tat;uun al;b kalay;k,
S;ymeklik tart;uun sogub koyay;k.

Saklamay;k. Saklayb;z neni?
Menden bek s;ygen bolluk t;ld; seni.
;;rtda i;eging bolmas;n anga,
Kalgan i;ge kar cauad, angla.

Ant eteme Zaman bla, Alam bla,
Ant eteme Caz;u bla, Kalam bla,
Kitablan; Kitab; Kuran bla,
Menden bek s;ygen bolluk t;ld; Seni.

Bargan suuga calgan suu degen;a,
S;z eterge k;re;genle k;b.
Nege da ;;dab turlukma emen;a,
Allah bergen nas;b;msa deb.

;olpan culduz k;kde canngan;a,
Sen alay canasa meni k;l;mde.
Nas;b culduz bir kere canad;,
Ol zat da tursun, can;m, esingde.

Madar cokdu ketgen zaman kay;t;rga,
Tilim cetmeyd k;l;mdegin ayt;rga.
C;rek otum sau duniyaga ceter;ad,
Bir Seni ua bek nas;bl; eter;ad.

Kelmey sokuranngandan ese, k;z;;k, kelib sokuran.
Toba, toba, Allah, ke;ir. ;o Kuran
Suras; bla, ayat; bla, s;z; bla
Ekibizge bir colnu k;rg;ztmeymid?!

...C;l; cerge, igi cerge u;du kar;lga;.
K;;;k k;z;;k, sennge ua, m;ndad; kuuan;.
K;;;k k;z;, Sennge ua, mendedi kuuan;.

K;TAB A;IB KARADIM

Seni beting - tolgan Ay,
K;zlering a - tiygen K;n.
;ynanmagan;a boldum
Karab Seni k;rgen k;n.

Sabiyle ;abhan kibik,
Baliyle ;akkan kibik,
K;z;me alay k;r;nd;
Nas;b;m tuthan kibik.

Seni;a ariu bolmasa,
Ca;au kal;r cuklan;b.
K;zla Sennge karayla
Zarlan;b em suklan;b.

Ca;la karayla Sennge
S;ygenlerin unutub.
;zge menden kalganla
Bolmas;nla umutlu.

Meni;a kemsiz etgen
Cokdu aladan biri da.
Bu canngan c;regime
Bol;u teri, Teyri da.

Ertde bolsun, ke; bolsun,
Seni ka;;rmay koymam.
Ming c;l tursak da birge
Ariulugungdan toymam.

Kitab a;;b karad;m
Bayr;m ke;e, tang bla:
Bolluk t;ld; caz;uung
Menden ba;ha bir can bla.

Tebsey kelib nazmuma,
C;regime da kirding.
Kayg;lar;m; ;a;;b,
Kuuan;, zauuk da berding.

Endi ;y;me, tart;nmay,
Kiriring kalgand cang;z.
Senden mennge tart;lgan
;m;rgedi cank;l;;.

«AS-ALAN HALKIM,  AS-SALAM!» defterden

KISHA OYUMLA

1
Belgi bere, keledi kadar:
Kutulurga barm;d; madar?
Cauad; kar..

2

Kol cazma - k;l hazna.
Sezim - Koban, s;z - ;abak.
Kanatl; - kitab bolgan defter.

BOLLUKNU SEZ;U

1
Tengizge ayr;mkan;a,
Kadarga kay;r;ld;m.
Can;mdan ay;r;lgan;a,
T;n;l;kdan ay;r;ld;m.

2
Tengizge ayr;mkan;a,
Kralga kay;r;ld;m.
Kulladan da, kullukdan da,
Haram caudan - t;n;l;kdan da,
Ba; bola, ay;r;ld;m.

3
Tengiz ayr;mkann; talayd -
Meni ca;auum da alayd.
Alay a, kum t;lme men,
Kul t;lme men.

Men ba;;m; k;lt;rgenme:
Em a;; cauumu -
;;imdegi kara kulnu -
Ayamay;n ;lt;rgenme.

4
Kul s;r;uden ay;r;lganma.
Ayr;mkanma.
Kesimi caz;uuma
Biyme, Hanma.

5
Ayr;mkanla k;b t;lb;z biz.
Kalganlaga keb t;lb;z biz -
Har kimni colu ba;ha.
Alay a, ala bizge karay,
Ba;lar;n k;lt;re da ;rge karay,
;le turganla da ;rge tura,
;rge turganla ua kral kuray,
Ceter esek a muratlaga.

TANG

Cankozla kozlayd; can.
Sabiy kekellidi k;l.
Bizlege atad; tang.
Bizlege Ata-d; Tang.
Teyrini at;d; Tang.
Halk;m; at; da - Tang.
Ke;e karang;s; ;l.
Tarih car;g; sau kel.
K;b saklad; seni el.
Endi igi bolur k;l:
Sau tangnga ;;gad; el.

T;RKD; B;ZN; ATIBIZ

Adam atha ko;ak - bey,
Ol T;rkde adetdi ey.
Alay bla k;relle
Har biri bolgan;a biy.

Endi men da Bilal-bey,
Bir kar;;ha ;sd;m, hey! 
Say;n Laypan! Bilal-bey,-
De da, mennge salam ber,
De da, mennge mektub iy,
Men bolganma m;nda biy.

Aytsam a, Teyri, t;z;n,
Kul halilidi T;rk;m.

Kulluk ;;;n kul bolub
Kall;k eseng, ul bolub
Nek kelding da duniyaga?
Kullukmud erge baga?

Nek tuudung sen ul bolub,
Kall;k eseng kul bolub?!
Tarihing t;ld; muthuz,
Bayrag;ngda - Ay, culduz.

;tden tuugan t;lse sen,
Sen tuugansa b;r;den.
B;r; bolgann; anas;
;t bolurmu balas;?!

Seni dining islamd;,
Seni biying Allahd;.
Seni iymandan ay;rmaz
Ne k;y;nl;k, palah da.

B;r;kan t;rkl;me men,
Kara;ay b;rkl;me men.
Tauluma, Mingi Taulu,
Terslikge dertlime men.

Alaniyan; tili da,
Car;l;g;z, t;rk tildi.
Kavkazn; birikdirgen da
;slam din bla t;rk tildi.

Ku; t;g;nley ;a;;lsak da,
T;rkd; bizni at;b;z.
Allahha ;ukur, ;sedi
T;rk ang;b;z, halk;b;z.

Allah aytsa, T;rk Terek
Ne kurumaz, ne s;nmaz.
T;rk;m Allahdan sora
Bir ki;ite boysunmaz!

BU NED;?

C;y;n;ndan aca;;b, ;z;l;b,
An; ;z;ndan cetib ko;ulalmay,
K;b;las;n t;zetalmay,
Kanatlar;n da hars;a kagalmay,
Ka;h; hauadan kutulalmay kalgan
;eksiz k;kde zauall; turnan;,
Cang;z turnan; tauu;u bolurmu?

Ogese, BU,
K;kden, Cerden da t;l,
Cang;zl;kn;
C;rekden kelgen, c;rekde bolgan
Turna tauu;u bolurmu?

C;rek cang;zl;kn; turna tauu;u.
Cang;zl;kn; turna tauu;u...
Tauu;suz k;;;r;g;
Cang;zl;kn;...

Ogese,
K;k, Cer, Terek, Turna, Adam -
B;teu Tabigat
Ah;rzamann;, ;l;mn; all;nda
Cang;zl;klar;n sezib,
Titirey bolurlam;?

BARMID ESKERL;K MEN;?!

Kara k;; karala keldi,
Ak ku; agara ;ld;.
Buzlata keldi k;;;m,
Ta; bolub t;;d; ku;um.

K;;;m keldi - ku;um ;ld;.
K;k da cok, kanat da cok,
S;ymeklik, sanat da cok.

Duniya saulaga kald;.
Men a... birgeme ald;m...
Neni?..
Barm;d eskerlik meni?!

KES;B;Z DA B;R BOLSAK

Candan cannga canad n;r:
Din da, til da bizde - bir.
Bird curtubuz, halk;b;z,
Murat;b;z, ant;b;z.

Kesibiz da bir bolsak,
Alg;;da;a ;y bolsak,
;sd;ralsak ullan;,
Caklar kibik halklar;n,
Onglu i;le eter;a,
Bizni ozub keter;a -
Nas;b degen ol t;lm;d?
Ca;au degen ol t;lm;d?

Koy bu bo; ;urumlan;,
Uuak kayg;lan; koy.
K;k da, Cer da saklayla
Bolam;d deb bizde toy,
Baram;d deb bizde toy.

Kel, duniyan; c;yay;k da,
Bir eteyik kuuan;, toy.
Dump eteyik cars;unu,
Bir eteyik caz;unu.

CIR BLA CILAU

Kayadan ketgen curnu
;s;nden ;o ol c;rn;
Bir c;rla.
Curga k;ygen;a eteyik da,
Tamblab;zn;
C;lauun bir eteyik.

CANDET  -  CERD;

Men bu Cerden, bu Duniyadan
Ketsem da, ;;;b,
Bir k;n bir ba;ha duniyadan
Kelirme t;;;b.

...Ba;ha karam, ba;ha ;l;em
Endi mende bar.
Cahanimden, candetden da
Ayt;rma hapar.

;zge bizni Cerge cetgen
Cer cok Alamda.
Ayhay an; bilsele ua
Cerde adamla.

Men bir kere K;kde k;rd;m
Cerni surat;n.
«Candet» degen s;z edi
Kavkazn; at;.

An; ca;il bayrag;nda
Culduz bla Ay.
Mingi-Taunu tiyresinde -
Malkar-Kara;ay.

Cer candetni em t;r; -
Teberdi, Arh;z.
Curtubuzga ;abhanlan;
Mara da ag;z.

Kara innetni, ters coruknu
Kes tam;r;ndan.
K;; alay;k islam dinni
N;r car;g;ndan

Cahanimge, candetge da
Col Cerdedi, bil.
Cahanimi, candeti da
C;rekdedi, bil.

Candet - Cerdi, cang;z anga
T;y;n;l; bolsak.
Cahanim otnu anga
;ymeyin t;ysak.

Cerdi candet, bilgennge.
Sozmay;k s;zn;.
Curtubuzga t;y;n;l;
Et, Allah, bizni!

AK KANATLI KADARIBIZ KARA;AY

Kumladan karlaga deri,
;umer kaladan Kar;a kalaga deri,
Kal;baladan ah;rzamannga deri -
Kara;ay.

C;geteyle da - Cetegeyle degen;a,
Teberdi da - Teyri berdi degen;a,
Kara;ay da - Kar, Ay, K;n, Ay degen;a.
Cer da, K;k da - bar;s; da - Kara;ay.

Biz saulukda K;kge uzat;b c;r;tgen,
Biz ;lgende s;n ta; bolub s;yelgen,
Cannga - t;ngek, Halkka - Curt deb, berilgen,
Ak kanatl; kadar;b;z Kara;ay.

Ba;l;g;ng - ak, cam;;ng - kara nekdi eken?
Ca;au, ;l;m - bar; k;z;ud, ne etgin,
Umut akd;, ;l;m karad, ne etgin,
Ey ak ba;l;k, kara cam;; Kara;ay!
Ak ba;l;g;m, kara cam;;m - Kara;ay!

KR;

K R ; - Kur;
aaa y - AY
Kur;, Ay - Kara;ay.

K;MD;, NED; ADAM?

Mingi Tauga - Teyri tauga - ;;g;b,
Evropan; ba;;ndan karab turama:
Kralla, halkla, adamla,
C;c;le;a,
K;re;elle ;le;almay neni?

Seyirsineme:
Ne cetmeydi bu nas;bs;zlaga?
Cermi, suumu, hauam;?
Ogese, ang;, ak;lm;?

E;da, ang; ceti;e bolmaz,
Ans; bir-biri bla kazauat etib,
Bir-birin k;r;b,
Cerge, K;kge da haleklik sal;b,
Turmaz edile.

Da kim carathand; da adamn;?
Allahm;, ;bilismi?
Ogese, kertisi da, ol
Maymuldan carat;lgan bolurmu?

;egetde terekle da,
Boyunlar;n sozub,
K;n ;;;n tauu;suz serme;elle.
Can;uarla da,
Kar;ulu kar;usuznu a;ab,
Ca;au eterge k;re;elle.

Terek da, can;uar da, adam da -
Bir coruk bla - tabigat coruk bla -
Kiyik coruk bla ca;ay esele,

Sora, adam uluga,
Adam ulu demey,
S;r;u derge,
Hayuan derge,
Can;uar derge kerek t;lm;d;?

Alay a,
Hayuanladan, can;uarladan,
B;teu Cerge, Ca;auga
Korkuu cokdu.
Korkuu - adamdand;.

Sora, kimdi adam? Kimdi?

Iz;na otlab, hayuan bolalmay,
All;na atlab, Adam bolalmay,
Kala i;ley da, kuyrugu bla oya,
Ortal;kda ;aykala turgan
Cart; kiyik, cart; insan
Bolurmu adam?

Hayuanl;g; cengib,
Ne da g;nahlar; cengib,
Kayadanm; keter?
Ogese colun t;zetib,
Kuuan;m; eter?

Kimdi, nedi adam?
Kaydan, kalay, ne ;;;n keldi?
Kayr;d; colu?

;ars bashan ;aharlaga,
Tuban bashan ;zenlege karab,
Soruulaga cuuab tabalmay,
C;regimi bas;b Mingi Taunu kar;na,
Adamn; kadar;na sag;; eteme.

KARANGIDA CARIK

Kap-karang; ke;e
Cauad; ;;mmak kar...
Esime t;;gense sen.
;;mmak kar.
Kap-karang; ke;e.
Kaydasa sen?

DAULA;IU

- C;rlay barad; suu;uk,-
Dedi bir car;k auaz.
- C;lay barad; suu;uk,-
Dedi bir m;dah auaz,

- Nas;bl;, tengizine
Ba;;n at;b barad;.
- Nas;bs;z, Curtundan
Ay;r;la turad;.

- Ol tengizde unutur,
Har kayg;s;n, cars;uun.
- Ol tengizde tas eter
At;n, betin, tat;uun.

- Ol t;rleniu - ca;audu.
- Ol t;rleniu - ;l;md;.

Suunu ua can; k;kden
Bulut bolub karayd;.
Bauurlan;b ketgen suu
Kanatlan;b kay;tad.
K;kt;n kay;tad artha.

Katlana, k;gered tengiz.
Boranlay, agarad; tau.
Ketib barad; suu;uk...

B;LG;;B;YN; CIRI

Culduzla konuu;u kaya ba;;
Tartmay ese, ilinme, minme.
Menme Kara;ayn; Kadau Ta;;,
Curtnu Cang;z Teregi da menme.

Caz;ulu Kayadan «ba; bolganla»
Ta; bolub s;yelelle endi.
Kalganla koydan cuua; bolganda,
Kazak b;r;ley kalgan a - menme.

Emegenni k;z;n algan
Temir kaz;k - ol da menme.
Cang;zl;kda(n) cana turgan
Temirkazak culduz da menme.

«;;ing, s;z;ng da - cang;l;;d;...»
K;n murat;m sora k;lm;d?
S;yrat ba;;nda cank;l;; da,
Ol da s;n-surat;m t;lm;d?

Nek uluydu kazak b;r;,
Ol da meni canl; t;lm;d?
Uluy ese, saudu sora,
Uluy bersin, canl; t;lm;d.
Ogay, tohta, ol ulugan
Meni, meni can;m t;lm;d?

Culduz u;han, b;r; ulugan,
Eliya ;akkan, bulkan urgan,
K;n buzlagan, Ay ;a;;lgan,
K;k a;;lgan, Cer car;lgan,
Kal;bala bla Ah;rzaman
Bir-birin k;rgen zaman,
S;n bolub kathan zaman.

Cans;z saula ;lgen zaman,
Tulpar ;aula tirilgen zaman,
Duniya titiregen zaman,
Tarih Kaya uyanngan zaman,
An; temir can;,
;a;ak-;a;ak bola,
Eliya Terekge u;agan zaman.
Ol Eliya Terek - Menme deb,
Adam k;;;rgan zaman,

K;reme Seni, sezeme Seni,
C;regimden ;zeme Seni,
K;zlerimden ;zeme Seni,
S;zlerimden ;zeme Seni,
;z;b bo;ayalmayma ans;...

ULLU AMAN KI;

Ullu Aman K;; k;;leydi Cerni.
Cauad; kar.
Bolgann;, bolluknu da
Cabad; kar.
Cok kutuluu.
Bu kadarga cokdu madar.
Fatiha-n; okuydu boran.
Cauad; kar
Cauad; kar.

SEN; BLA
M;NG-M;NG CILNI CA;ARGA ;ZLEYME

Narat terekle tik kab;rga bla
Ba; engi;ge ;ab;b t;;;b,
;zende k;lge tirelib tohtayla.
K;lekkeleri bla suuga kablan;b,
Suu i;ib, bet-kol cuuub,
Dag;da ;zlar;na tizilib ;;galla.

Bir kauumlar; ua k;lden ketelmey,
K;ln; t;geregine t;gerek aylan;b,
T;gerek tebseun; tebseydile.
K;lde ua alt;n, k;m;; ;abakla
K;n, Ay car;g;n artha kaytara,
Ekeu-ekeu c;zelle, c;zelle.

K;kde bir bolgan eki kanatl;n;
Auanalar; k;lde kalt;rayd;,
Ogese k;lde eki duuadakga
K;kde nekyah etilemi bolur?

Bu kara suunu, bu kara k;ln;
T;z cagas;nda, ne t;z aras;nda
K;n tayaklaga Ay car;g;n e;ib,
Ke;e karang;s;ndan i;lenngen ocag;ndan
Culduzla da k;ynalmay t;;er;a,
Bir kala i;leb, Seni bla anda
Mnng-ming c;ln; ca;arga izleyme.

Kara ;a;;ng
Kara k;lge tolkunlan;b ;a;;la,
Ta;a culduzla, K;n, tolgan Ay
Kiyim t;b;ngden a;;la,
K;l kalt;ray, ;aykala, ;aypala,
Seni bla ming-ming c;ln; ca;arga izleyme.

Kel c;lt;ray, kalt;ray, ;;ara,
Seni bla ming-ming c;ln; ca;arga izleyme.

;LL;KB;Z DA MA ANI ;;;N

S;fat;ng; kuray, eleyme, ileyme,
Sezimge, s;zge, kiyimge da b;leyme,
Ullu Allahdan k;b nas;b tileyme.

S;fat;ng; sala, seni s;nayma, s;layma,
Caz;uunga birgenge c;layma,
Sennge Allah karagan;a karayma.

Allah carathan n;r can;ng ariudu.
Men suratlagan t;rt san;ng ariudu.
K;z ca;lar;ng nek kelelle sora?
K;z ca;lar;m nek kelelle sora?

- Duniya hauhdu da ma an; ;;;n,
;ll;kb;z da ma an; ;;;n.

NEK TUZLUDU?

- Tengizni suuu nek tuzludu eken?
- Tengizde ca;aganlan; c;lamuklar;ndan.

MEN ADAMMA!

«;l;m - uu;udu, adam a - kiyik,
Koymayd; an; ne t;zde, ne tauda».
Men a ;l;mn; aylanama s;r;b,
K;stayalsam deb, Cerden, ca;audan.

;l;m - can;uard;, men a - insan,
Anga kesimi horlatmam, aldatmam.
Ol - kara c;land;, men a - Adam,
S;rkelmey, bugunmay, buyukmay   bargan.

;l;m korkuuun horlayalgand; - Er.
Ba;hala ;;;n ;rge turalgand; - Er.
S;z; c;g;lgandan ese, kesi c;g;lgand; - Er.
Kesini, ba;han; nam;s;na da sak bolgand; - Er.

Duniyada art;kl;kn; k;r;b, t;z;b,
Kazauat etmey, cuua; turgan a,
;l;mden korkub, b;g;l;b, s;rkelib,
Anga kul-karaua; bolgan a,

;le turad;, oldu - ;l;k.
Men a - t;zl;k ;;;n otha kirgen,
Erkinlik ;;;n can;m; bergen,
;m;rde da t;lme ;ll;k.
Men - Adamma!

MEN; K;L;M; ANGLAR ;;;N

Ba;;n kayadan atad; suu
S;ygen tengizine ceter ;;;n.
Ta;n; te;ib ;;galad; k;rd;k
K;n t;b;nde ca;au eter ;;;n.

Ot tengiz - K;n - ke;e-k;n da canad,
Duniyan; c;l;t;r, car;t;r ;;;n.
Suuga, k;rd;kga, K;nnge da kara
Meni k;l;m; anglar ;;;n.

ALLAH SAKLA

Kiyik athand; ba;;n kayadan -
Anglar;a bolganb;z an; da.
Allah sakla palahdan, kayg;dan
Kiyikle ca;agan duniyan; da.

B;R;M;SE, T;LM;SE?

Zaman aman kat;lgand; mennge,
Tauruhham; u;ayd; t;n;m, t;;gemi?
Birle s;yek ;;;n tala;han sagatda
Mennge b;r; bolurga t;;gendi.

;bilis athan s;yek ;;;n
;t c;y;n bir-birin kesedi.
Kadau Ta;;a deu k;kregimde
Cang;z Terek;a bir sezim ;sedi.

Cokdu munu ar;s;-berisi -
Bol halk;ng; bar;s;-b;r;s;.
Ba; ur Curtda Ta;ha, Terekge,
Kar;usuzluknu koyma c;rekge.

Serme; curtda ta;, terek ;;;n,
;tle tala;s;nla a;, s;yek ;;;n.
Alay a k;lde, terende bir soruu kaynayd;,
C;rekni te;edi, ;zedi, k;ynayd;.

B;r; halkga itle kaydan ;;kd;la?
B;r; halkda orun kalay tabd;la?
Ol, itlege a;ata ese kesin,
B;r; halk deb, mahdayb;z an; nesin?

B;r; halk t;l, koy s;r;ud; sora ol.
Alay ese azabhad;, kasabhad; anga col.
Amanti;lege bola ese ol ti;lik,
Ol t;lm;d; bar;b;zga bedi;lik?

An; ang;lab, tirilelse tiriled,
Alays;z - a;alad, bo;alad, ;led.
B;r;me deb, c;yalmay ese esin,
;t ;z;kge kesdired, ;a;d;rad kesin.

Halk c;regi, sen K;nm;se, k;lm;se?
Ayt;;, Halk;m, b;r;m;se, t;lm;se?

KANATLARIM - ALADILA

Temirkazakd;  meni culduzum,
Kazak b;r;d; meni karna;;m,
Cang;z Terekdi meni teregim,
Kadau Ta;d; meni ta;;m.

Alay a,
«Ata Curt» degendi manga curtda;-vatanda;,
«Ana til» degendi manga tilda;,
«Namaz zamaN» degendi manga dinda;, zamanda;,
«Erkinlik» degendi mennge arkada;,
«Biz milletbiz» degendi mennge s;rda;,
T;zl;kge col izlegendi mennge colda;.
«;nsan, millet haklar;» degendi mennge hakda;,
«Birlikde - tirilik» degendi manga karna;.
 
Es degening -
Ming-mingc;ll;k bir kurthad;, kartkurthad;:
Col - Curthad;, Elcurthad;, Kartcurthad;.
Col Curtdand;. K;; andand;. K;; andad;.
Halk;m, Curtum - k;l;mdedi, kan;mdad;.
Halk;m, Curtum - men Adamma ala bla.
Halk;m,  Curtum - kanatlar;m alad;la.

MEN N;SANDA TUUGAN B;R ;NSAN

Men nisanda tuugan bir insan:
Cazg; k;k ca;nayd; k;zlerimde,
Ca;il Cer ca;ayd; s;zlerimde.
Men nisanda tuugan bir insan.

K;; artda kald;, al da ua - cay.
Ceti culduzu bla Ay - Kara;ay.
Mingi Tau bla B;r; - T;rk duniyan; t;r;,
Mingi Tau bla B;r; - Oldu bizge t;re,
Oy alanla, nas;bl;b;z kalay.

Allah deybiz - biz t;lb;z cahil,
Bizle s;ygen - k;k, ak, ca;il.
Ca;il bayrakda agarad Mingi Tau,
Ba;;nda cang; Ay ceti culduzu bla.
Tau eteginde karauul - b;r;.
Kara innet bla kelmegiz beri.
Boz kurt ;;ngab, al;r esigizni,
Ak k;rt ;z;l;b, basar ;s;g;zn;.

Men Mingi taulu, b;r; kanl; alan,
K;n bla Canl; - anam, atam.
Tau curtnu boz kurtu - at;m meni,
Koy s;r;u t;l, c;y;n canl; - halk;m meni.

Koy;u tayakn; t;l, azatl;k bayrag;n
K;lt;rgenbiz ;rge.
Biz ceribizge iye bollukbuz,
Ne kirlikbiz k;rge.

Mal s;r;u bolgandan ese,
Ne da it bolub tag;lgandan ese,
Bireuge kul-karaua; bolgandan ese,
Kirlikbiz cerge.
An; ;;;n k;lt;rgenbiz
Erkinlik bayrag;n ;rge.

Bizni curtubuz - erkinlikdi,
Bizni dinibiz - erkinlikdi,
Bizni tilibiz - erkinlikdi,
Erkinlikdi - kuuan;, nas;b.

;l;rge da erkinbiz,
Ca;arga da erkinbiz,
Boysunurga erkin t;lb;z cang;z.
Azb;z, alay a,
Bir ki;ige boysunmazb;z -
Allah erkin carathand; bizni.

Candet degenleri - Erkinlikdi,
Cahanim a - andan kalgan bar;.
Erkinlik ;;;n serme;gen - Adamd;,
Kalganla maymullalla alk;n.

«Erkinlik» deb, ca;nayd; K;k,
«Erkinlik» deb, k;geredi Cer,
«Erkinlik» deb, ba;lanad; namaz,
«Erkinlik» deb, bo;alad; c;r.

Er izlegenle ti;ilelle,
Erkinlikni izlegendi Er.
Er izlegen halkla da bar,
Erkinlikni izlegen halkla da bar.
Har kim izlegenin tabar,
Har kim izlegenine t;ber.

...Men nisanda tuugan bir insan.
Emegen i;egilege;a,
Eliya ciblege ;;rmalganma -
Tabigatn; k;l;n ang;lar ;;;n,
Buzlagan oyumlan; horlar ;;;n.

Men - insanma, tuugan nisanda.

K;M;B;Z BARDI?

Curtubuznu bildirir ;;;n,
«Kavkaz», «Elbrus», «Mingi Tau» deb, aytab;z.
Halk;b;zn; bildirir ;;;n a,
Duniyaga belgili bard; kimibiz?

ALAY A...UMUT...;LMEZ

K;n tiymegen naratlada,
Karayma da, ;ay;r cok.
K;zn; k;n;a car;tmasang,
S;ymeklikden hay;r cok.

Katd; sezim, akd; s;z;m
End ;agarm; teregim?!
K;n da boldu, k;l da boldu,
S;ye, k;ye, c;regim.

Nas;b kayda? Ca;au kayda?
Ned duniyada ;m;rl;k?
;;n da turdu, s;n da boldu,
C;rek degen emilik.

D;ld;r tarpan atlan; da
Ca;au arbaga cekdi.
Zaman da auuzluk sal;b,
Coldan ;;kmaz;a etdi.

Ca;au degening - auur,
Zaman c;geni - k;sha.
Kayg; ;s;ng; bas;b,
Kalay da barg;n ;arsha?!

Tot zaman auuzlugun
A;;udan kemire, ;aynay,
C;lt;ratd;k, cukartd;k,
C;rek da k;ynay, kaynay.

Caz;u k;z;n s;zmese,
C;rek c;genin ;zmez.
Nas;b kelmey da kal;r,
Alay a.. .umut....;lmez.

B;R TEREK ORNATDIM

1
Kitab ;apraklada terek ;apraklan; k;reme -
Ca;au ;l;ms;zd;, bileme.
Alay a,
Filosofiya capsaralmayd; k;l;m; -
Kesilgen aga;dan ne kalgan;n k;reme.
Duniya hauhdu. Artha col cok. ;leme.

2
Ariuluknu, ariu hauan; da anas;n -
K;nnge, duniyaga kuuanngan ca;il terekni -
Kesdile da, cans;z kag;t etdile.
Nen;a kitab ;;kd; - iymans;z, carausuz.

3
Olmudu t;zl;k? B;lay a;; nekdi terekni kadar;?
Eki kere ;lt;rd;le an;:
Bir kere, kesib, can;n al;b,
Ekin;i kere da an; ariu, subay san;ndan
H;l;m;l;, osal, kir, cahanim kitabla etib.
Ne ;;;n b;lay a;;d; terekni kadar;?

4
Bizge solurga haua bergen terekni,
Bizge salk;nl;k, tazal;k da bergen terekni,
Nekdi kadar; b;lay a;;?

5
Ming osal kitabdan bir terek a;h;.
Nazmular;m; c;rt;b, k;yd;r;b,
Curtda Cang;z Terekden ke;meklik tiley,
Nas;b da tiley,
Curtha kay;t;b bir terek ornatd;m.
Ol ;eget bolub da keter, Allah aytsa.

;T DUN;YaDA KAZAK B;R;D KARA;AY

Ne saklag;n bu zamandan, duniyadan?!
Ne eteyik, it k;b oldu adamdan.
;tlege ua - «haram», «halal» - bar; bir.
«Duniya nam;s», «ahrat azab» - buruu t;l.

Oy bu curtnu adam;ndan iti k;b,
Alaga ua - B;r;kann; derti k;b.
;t s;r;uge c;y;n canl; bolmasak,
Kuuub, ;a;;b, it canlar;n almasak,

;t duniya deb, aytd;r;r;a etelle,
Adamlan; it ca;auga t;zetelle.
Adam s;zden ese, alga ;;gad it ;rgen,
Adam s;zden ese, k;b ;;gad; it ;rgen.

Kalala;a bu ;ylede ca;agan
Adamlam;lla, itlemille? - Ayt;;g;z.
Onou etgenle ua bizge, elge, kralga
Adamlam;lla, itlemille? - Ayt;;g;z.

;t kralda itledile adamla,
;t kralda itge da tergelmeyle adamla.
B;r; halkn; k;r;b bolmayd; it kral,
Kazak b;r;ge, c;y;n canl;ga da caudu it kral.

Alay a itden t;l, b;r;den tuuganla,
Ol b;r;kan sar;cilik ulanla
Adam s;r;uleni ;z;na Halk eterle,
;tleni ua Curtdan tas eterle.

Azat k;ll; kazak b;r; uluydu,
Ay k;zarad an; caras;n calay.
;t ;z;kn; t;ng;s;-t;n;l;g; kuruydu,
;t duniyada kazak b;r;d Kara;ay.

1970 CIL. 
KIZIL-KALA ELDE B;R CAYGI K;N

Duppur ba;;nda kancalba; ;y
Tar ;zennge karab s;yeledi.

;;rtleuyuk k;kenle k;nbetde,
Canl;dan ka;han e;kile;a,
Kayalaga iline baralla.
Suu boynunda ;;pan koyla,
Biri ka;sa, kalganla ;z;ndan kuua,
Bir-birini kar;n t;b;ne ba;lar;n suga,
Coppu-coppu bolub, issileyle.

Elde ullu adam k;r;nmeydi:
Kesmezde, C;r;klan; s;rtda da
Bi;en i;le k;z;udad;la.

Bir git;e k;z;;k,
Suu aga;n; t;b;nde iyile,
Kara suudan suu al;b keledi.
Bir git;e ca;;;k da, calan ayak,
;ibinlegen buzounu ;z;ndan s;r;b barad;.
Eki ti;ir;u da oramda sirelib,
Suu ;eleklerin da cerge salmaganlay,
S;zn; s;z bla k;zd;r;b,
Duniya u;akka singngendile.

Duppur ba;;nda da eki c;zc;ll;k kart
K;n isside da suuuksuragan;a,
Eski tonlaga ;;rmal;b catalla.
Ullu colda nal tauu; ete,
Cortub ;tgen atl;n; ;z;ndan,
;m;rlerini ;z;ndan karagan;a, karab,
«Ey, ca;au»,- dey, ;um bolad;la.

;o;luknu ara-arada buzad;
Ak colda arba tauu;,
Ne mal ;k;rgen, ne e;ek okugan,
Ne da sabiyin ;ak;rgan ti;ir;u auaz.

K;n k;zd;rad;. ;ssileydile
Malla, kayala da,
Terekle, colla da.
;zen suu da, terleb, k;m;k etib,
Kuyrugun silke ;ab;b bargan
Tay;;kka u;ayd;.

«Uf» degen ayaz cokdu.
C;n ;z;k;a, k;kde bulut;uk da,
Kayr; bar;rga bilmey,
Ab;z;ragand;.
Cuuukla;hand; cayg; biy;e - ;ille.

OL K;NLEDE

Kurugan suunu ;z;nda
Tarihni tuz g;rtlar;n calay,
;;erge ua tab;lmay;n suu,
Barama sabiy;a c;lay:
Kaydad; curtum Kara;ay?
Kaydad; halk;m Kara;ay?

Eki car;la c;regim,
Ok, b;;ak tablar;m kanay,
Uluyma k;kge aral;b
(K;k a turad karal;b):
Kaydad; halk;m Kara;ay?

Cel terekden ;apraklan; ;zgen kibik,
K;;h; boran karn; s;rgen kibik,
Ti;ir;ulan;, sabiyleni, kartlan;
Kral, cau bolub, s;rgendi alay.
Kaydad; halk;m Kara;ay?

Bu kral ;;;n serme;dik, k;re;dik,
Can;b;zn;, kan;b;zn; da ayamay.
Kral a caks;z sabiyleni, kartlan;
S;rd;, Allahdan, adamdan da uyalmay.

Bu kral ;;;n erki;ile kazauat ete,
Kral a alan; ;ylerin-;ydegilerin t;b ete...
A;;k boldu bu kraln; ciyirgen;li beti, inneti:
Bu kral a;ayd; adam;n, milletin.

Adam a;au;u kral, coyulursa sen,
;;ingden ;irib, oyulursa sen.
Erkinlik ;;;n k;re;gen adamla ua,
;lmey sau kalgan adamla ua,
Adamlay kalalgan adamla ua,
Ba;lar;na bo; bolurla,
Curtlar;nda ba; bolurla.
Allah aytsa deyme.

Allah aytsa deyme,
Ol k;nn; siz k;r;rs;z, men a...
Sau kal;g;z deyme, sau kal;g;z deyme.
Sau kal;g;z deyme, kuuan; bla ca;ag;z deyme.

TEREK, K;Y;K, B;R;, ADAM - BARI B;R

Baliyle ak ;ag;b turganda da,
Kiyikle k;rd;kdan toyganda da,
Maral cangurla cauganda da,
Ka;h; hauan; sezeme men.

Hayda ;ak, hayda ak, murukgu da etmey:
Kim kald;, kalald; kelgenleden ketmey?
C;rek uruu da, b;r; uluu da - bir;a,
Cazg; haua da - ka;h; haua der;a.

T;lme deseng toprakdan carat;lganlan; biri;a,
T;lme deseng k;rd;k;a, kiyik;a, b;r;;a,
Sora sen kesingi n;rden carat;lgannga sanaysa,
Kalganladan ay;r;lasa da, cang;zl;kn; s;naysa.

;zlemlering da ba;ha t;rl; bolalla,
Oyumlar;ng, «;l;ms;zl;k» dey, ;aballa.
T;zge, tauga, k;kge iyese esingi,
Tabigatdan ba; etese kesingi.

Artda anglaysa: bar; - calgan, ;t;r;k,
Cokdu Cerde ;l;ms;zl;k, ;m;rl;k.
Adam degening - ol da terek, hans, k;rd;k.
Tuuduk, ;sd;k, ;akd;k, akd;k, k;r;ld;k.

U;han, c;zgen, c;r;gen em s;rkelgen -
Meni;a bolganlar;n bile bildim endi men.
Alay ese, bolmam cang;z, m;dah da,
Har kauumga curt bergendi Allah da.

Tabigatn; saklayalsak - sakland;k,
Alays;z a - ol duniyaga atland;k.
Cokdu Cerde ;l;ms;zl;k, ;m;rl;k,
Cer kesi da t;ld ;l;ms;z, ;m;rl;k.

T;z kesingi;a k;re, sakla kiyikni, b;r;n; da,
K;m;l  duniyaga, kuuan ca;auga, angla ;l;mn; da.
Nas;b;ng tutsa da, t;;se da cara,
Ca;auga, ;l;mge da terekle;a kara.

Adam balas; desele da - tabigat balas;sa sen da.
T;z bolurmu? - duniyan; tamblas;sa desem da.
Duniyan; kesini da tamblas; bolurmu, bolmazm;?
Adam ulunu da murat; tolurmu, tolmazm;?
Kim biledi?

Nek k;;;rad, ne k;;;rad g;l;n ku;?
Kele turgan;a ah;rzaman, aman k;;?
Ne sag;;da s;n kathand; Terek da,
Kazak b;r;;a nek uluydu c;rek da?

TE;;N, T;;;RIU

Ot bla Ti;ir;u.
Biri bolmagan cerde
Biri da bolmayd;.
Ot bla Ti;ir;u.

Ti;ir;unu keterin s;ymey eseng,
Otungu cuklatma.
Otungu canar;n s;ye eseng,
Ti;ir;unu suuutma.

Alan; birin da suuutma -
Ala birdile.

Otha ;ebgen kiydirseng -
Ti;ir;u degen oldu.
Ti;ir;unu te;indirseng -
Ot degen da oldu.

Ti;ir;u otnu all;nda.
Ekisi da k;mja.
Ot cukland;.
Ti;ir;u da kiyindi.

Ti;ir;u ketdi.
Ot da cukland;.
Kalgan - k;l.
K;l.

An; k;z;uunda
Nart;h kab;r;aklan;rga da bolur,
Et a, bi;mez.
An; k;z;uuna
Gardo;nu k;merge da bolursa,
Kesingi ua - ogay.

Sen bir-eki otun athan otha,
Ti;ir;u artha kay;t;b,
;ebkenin s;d;r;b al;b,
Cel kakd;rsa,
K;ln; k;z;uu,
K;zara, ciltinley kelib,
Can;b da ketered.

Suuub bo;amagand; k;l.
Suuub bo;amagand; k;l.
Umut c;lt;ray turad;.

;;i da ot, t;;; da ot -
Ti;i ot - Ti;ir;u.
O Ti;ir;u!

Ti;ir;u tili - ot.
Ot tili - ti;ir;u.
Ti;ir;unu san;, can; da - ot.
Canad; ot.
C;rla, ti;ir;u.
Tebse, ti;ir;u!

T;n;m - Ti;ir;u,
T;;;m - Ti;ir;u.
T;;;n, Ti;ir;u.
Te;in , Ti;ir;u.

Akk;ll;g;ng;,
Kiyimleringi da
At otha.
Otnu canma koy:
;y c;l;ns;n.
K;l c;l;ns;n.

Te;in, Ti;ir;u.

ALLAHDAN KE;MEKL;K T;LEYME

Men k;b h;l;m;l; i; etdim,
Alan; ayt;rga da bazd;m.
Git;eden, ulludan da uyalmay,
Zatn; bolgan;;a cazd;m.

Ba;hala k;re;dile adamn;
Kiyindirib, s;y;nd;r;b.
Men a - an; - hay;uann; -
K;rg;ztd;m te;indirib.

Men k;mja etdim adamn;,
K;l;n, c;regin da a;d;m.
;;in bilgenimde ua an;,
Miyiklege - kiyiklege - ka;d;m.

Alay a kesi kesingden
Kayr; ka;ar;ksa ka;;b?!
Hay;uan da tazad adamdan -
;zlemleringi bir tint;i a;;k.

Can aurutdum can;uarlaga,
Tereklege, ta;laga da -
Adam k;y;nl;kga carat;lgand
Kesine, ba;halaga da.

C;regimi tereninde
B;r; uluuun sezdim.
- Allah, ne ;;;n caratd;ng
Adam ulunu,- dedim.

Adam ;rgemi ;;gar,
Engi;gemi keter deb,
Adamda hay;uanl;k,
Adaml;km; cenger deb,
Har kuru s;naysa Sen.

Adam c;regin kayg; uya,
Uru; t;z; etding Sen.
Kal;baladan beri
Serme;edile anda
Adaml;k bla hay;uanl;k.

Cok t;ng; da, t;n;l;k da.
Bir k;r;ne, biline,
Bir k;r;nmey, bilinmey,
Ke;e-k;n da b;l;nmey,
Adam c;reginde kazauat
;;rt tohtausuz barad;.

K;za kelib, uru; ot
T;g;ledi t;;;na.
Cay;lad; kazauat
Sau duniyan; ba;;na.

Allah a s;nayd, karayd
Uru; bargan t;zlege.
Cahanimin, candetin
Haz;r ete bizlege.

Serme;e keldim, toydum
Bu uru;dan-can;mdan.
Biyag; soruunu sordum
Men Allahha cang;dan:

- Ne ;;;n caratd;ng bizni
B;lay k;y;nl; etib?
San;b;z cerge tart;b,
Can;b;z K;kge tart;b,
Hay;uanl;kdan art;lalmay,
Malaik bolub da ketalmay,
K;re;ebiz, serme;ebiz...

Ne ;;;n caratd;ng bizni
B;lay k;y;nl; etib?
Bizni da malaik eterge
Kolungdan kelmeymi edi?
B;lay k;y;nla;;r;b;zn;
All;ndan bilmeymi eding?

- Ang; berdim, es berdim
;gini, amann; ay;r;r;a.
Cer berdim, tabigat berdim
Siz ;ser;a, ayn;r;a.

Kalgan canlan; bar;ndan
Men sizni s;yl; k;rd;m:
Ca;auuguznu, caz;uuguznu
Kesi koluguzga berdim.

Dag;da meni terslerge
Umutlusuz. Alaym;d?
Hay;uanlaga, hay;uanl;kga,
;bilisge, ;aytanlaga,
Ayt, kesin horlat;rga
Erki;ige caraym;d?
Kerti adamga caraym;d?

Siz anglar;a bolgans;z
G;nahn; em suuabn;.
Har atlam;g;z ;;;n
Kesigizsiz cuuabl;.

Ne etgenigizni bilesiz.
Bard ang;g;z-esigiz.
Cahanimge, candetge da
Col i;leysiz kesigiz.

Kalgan canlan; bar;ndan
Sizni s;yl; k;rgenme -
Col kesigiz saylar;a,
Col kesigiz i;ler;a
Allay nas;b bergenme.

Aldanmay;n, cang;lmay;n,
T;zelirsiz k;b;g;z.
Alay ne zat bolsa da,
Kesigizden k;r;g;z.

OGAY, HORLANMAZBIZ B;Z

Bulut oguna,
Kayaga ilinib,
Celge kesin s;rd;rmezge k;re;edi.
Bulut oguna.

;;b oguna,
;s;nden bashan ta;n; te;ib ;;g;b,
An; ezdim deb turgan ta;n; te;ib ;;g;b,
Coyulmay, ca;au eterge k;re;edi.
;;b oguna.

Tam;rlar;n kaya t;b;ne iyib,
Ta; ba;;nda ca;au etgen terek a?

Ata Curtha tam;r iygen,
Ana tilden kar;u algan,
;ymandan tolu c;rek a?
Allahu akbar!

Tilibiz bla ayt;b,
Hak k;l;b;z bla,
C;regibiz bla begitebiz:
La ilaha illallah
Muhammadun - Rasulullah!
Ogay, horlanmazb;z biz.
14-08-1997 c;l.  Moskva

BUZOU K;TEME

Duppur ba;;nda buzou k;teme -
Belkau ulu, ;slam ulu deb,
Eki kartn; aythanlar;n eteme.
Ala da mennge «ullu ca; bol» dey.

T;b;mde - tal ;;b;kdan at;m,
Kolumda - cau cag;lgan g;rc;n.
Buzoula ;ibinlesele, men da ;zlar;ndan
Calan ayak ;abama ar; bla beri.

Citi ta;la, ;;ganakla bolmasala edi,
Bir buzou da kutulmaz edi menden.
Bir ayag;m; tolusu bla basalmay,
Ashay-ashay,
Bir ayag;mda ;;ngay-;;ngay,
Cortama men.

«Homuh bolma. Buzoulaga kesingi ozdurma.
Mayna, k;nbetde kayala da,
Auuzlar; a;;l;b, karayla sennge»-,
Deydi mennge C;s;b.

«Koy, sabiyni k;zd;rma»-,
Deydi kart Muhammad da,
Kezligini citi burnu bla,
Ayag;mdan ;;ganakn; t;rnarga haz;rlana.
Alay ;tedi k;n.

K;z baylana, kartladan ay;r;lama.
- Sau tangnga ;;k.
T;n; ke;eli bol,- deydile ala.

Sorama:
- Biz cuklasak,
Ke;e da cuklaym;d;?

- Ogay. Ke;e cuklamayd;. Ol,
Ertden bla calan ayaklar;ng;   k;yd;r;r ;;;n,
;;k t;;;r;b k;re;irikdi K;kden.

- Kalay?
- An; ua tambla ayt;rb;z.
Ketelle kartla.
Gulo; tayaklar;na tayana,
Karang;ga ta;ayalla ala.
Karang;ga.

B;g;n
C;rekleribizde bir car;k bar ese,
Alan; halall;klar;ndan, ogurluluklar;ndand;.

Alan; esge t;;;re,
;girek, tazarak;a bolab;z.
Kallay ;m;r ketdi,
Kallay adamla...

K;MD; KUTHARLIK B;ZN;

Kara;ayd; mennge alham.
Kara;ayd; mennge ilham.
Kara;ayd; mennge balham.
C;rekni cargan da - Kara;ayd;.
Kara;ayd; meni carathan,
Ca;athan, ;lt;rgen da Kara;ayd;.
Tam;r;m, kab;r;m - Kara;ayd;.
Aual;m, ah;r;m - Kara;ayd;.
Alayd;. Alay a, Hikmet aythanlay -
Sen k;re;meseng Ata curt ;;;n,
Ol k;re;mese Ana til ;;;n,
Men k;re;mesem Halk;b;z ;;;n,
Kimdi kutharl;k bizni?

CANIM, SEN; ;OK SEV;YORUM

Taulaga, tengizge da cuuuk
Bir cerde saylad;m ;y orun.
Ca;arb;z deb eteme umut -
Can;m, seni ;ok seviyorum.

Menden ba;ha bir insan sennge
S;ymeklik mektub iymesin.
Surat;nga oguna, sorama:
Nas;ls;n? ;yimisin?

K;n bizni tauladan ;;g;b,
Sizni tengizge batad;.
K;n bla Tengiz, Ay bla Culduz -
Bizge nas;b tang atad;.

Biz it tutmayb;z. ;t ornuna
B;r; saklayd; arbazn;.
Eki ba;l; kaya ta; a
Esge t;;;red Kavkazn;.

K;z tuurada taula agaralla.
Tengiz ;aykalad, k;gere.
Ak ba;l;k bla ;ille caulukga
U;ayla ku;la k;klede.

Taulaga, tengizge da cuuuk,
Bir cerde ald;m ;y orun.
Ca;arb;z deb eteme umut -
Can;m, seni ;ok seviyorum.

CA;A

;;i t;;;ndan farkl;,
;;i s;z;nden farkl; -
Nesine iynanas;z ;arkn;?!

;ark - ou ese, ;au da - Bat;,
Cahanimde ayt;l;r;a at;.
Buzulgan, ;irigen, nam;ss;z duniya.

K;b aldand;m Arabha, T;rkge.
B;r;;a uludum karab k;kge:
K;rg;zt bizge, Allah, t;z colnu.
Moskvada, Parijde, N;-Yorkda ca;ad;m.
Tayan;r zat cok. ;a;hannga u;ad;m.

Kayda da ca;a, kayr; da bar
adam s;r;ude az Adam bar.
K;b;s; - kayg;l; em zar.
K;b;s; - hayuan, can;uar.

Hay;r eteme deb t;l, ;y;me, ba;;ma -
Curtdan suuudum da, ketdim t;;;na.
Terek tam;r;ndan suuurga bolam;d?
Koban Tauuna k;lkald; bolam;d?

Ananga kay;r;lma, Halk;ngdan ay;r;lma.
Nas;b izley, t;;;na cay;lma.
Ketseng da, kay;t;r;a bol.
Tauluma deb, ayt;r;a bol!

Kalam bla bol, ;alk; bla bol,
Ne bolsang da halk;ng bla bol.

T;;;nda tursang da,
Halk;ng ;;;n k;re;,
Fahmungu, bayl;g;ng; da anga ;le;.

Bat; s;ymekligi, ;ark tauruhlar;, -
Bizge keli;meyle alan; ruhlar;.
Bar;n k;rd;m. K;yd;m. T;z;;a aytd;m.
Suu, eski ;z;na;a, Curtha kay;td;m.

Curtundan, Halk;ndan bagal; nedi insannga?
«Kor bolay;m, tuugan Cerim, men sanga!».

BA;;Y;K

Ba;;y;k ba;;nda culduzla
Art;k da car;k canalla.
Kan;ay Dilber;a han;mla
B;llay cerlede tuualla.

K;z bu elden algand deydile
Milliyet;i Duda Mahmut da.
Elin, adam;n k;rgenli beri
Men da ca;ayma umut bla.

As;l halk deb, T;rk pat;ah
Bu elni kesi kurgand;.
Cumhurba;kanla da b;lay;n
Coklay, konaklay turganla.

Asker ba;;; Aytek general,
An; tuugan; da - b;layda.
Selim ;tez da, Ufuk Taukul da,
M;nda tarthanla orayda.

Ba;;y;k elni ba; etgen
An; k;zlar;, ca;lar;.
Ming toguz c;z cetide ornalgan
Elni aldad; ca;nar;.

Kavkaziyada bir t;z adamem,
T;rkge kelgenli men - beyme.
Kara;ay eline, Ba;;y;k eline
Allah amanat; bol deyme.

Ba; ;y eline, Ba;;y;k eline
Men ba;ar;lar tileyme.
Seni koruy kelgendi Allah,
Allahha amanat bol deyme.

KARA;AY DEGEN SAGATDA

Kara;ay degen sagatda
Kama ;;gad; k;n;ndan,
Kablan ;;ngayd; kayadan
Kara;ay degen sagatda.

Kara;ay degen sagatda
T;zl;k kanat;n cayad;,
Terslikni ayag; tayad;
Kara;ay degen sagatda.

Kara;ay degen sagatda
Tau miyigirek bolad;,
Adam da igirek bolad;
Kara;ay degen sagatda.

Kara;ay degen sagatda
Nas;b beri burulgan;a,
Nam;s da bizden tuugan;a
Kara;ay degen sagatda.

Kara;ay degen sagatda
Curt alg;n;ad; - k;r;rs;z,
An; tans;klay ;l;rs;z
Kara;ay degen sagatda.

Ay, Kara;ay degen sagatda
Men umut etgen halk kayda?!
Ne t;;ed esge, ne t;;meydi
Kara;ay degen sagatda.

Kara;ay curtdag; kara;ay halkm;d;?
«Hou», «ogay» desem da - aldayma.
Kara;ay degen sagatda
Men cuk aytalmay t;nglayma.

HAR NE ORNUN TABAD

Cerge tartad t;ngek,
Topraklanad; san.
Canad, u;ad culduz,
Culduzlanad; can.

Har ne ornun tabad,
Eki bolad insan.
T;ngek cerge batad,
K;kge ketedi can.

C;REG;NG;ADI DUN;YA

Duniya tard;, kengdi -
C;reginge tengdi.
C;reging tenglidi duniya.

ADAM bla HAUA
(1997-1998 c;llada T;rkde caz;lgan nazmuladan kuralgand;)

S;ZGE  CAN SALA...

S;zge can
Cang;z da kesingi can;ngdan
;le;ib sal;rga bollukdu.
Ba;ha col cokdu.

MEN; EM ULLU CAULARIM

Adamn; k;l;n s;nd;rgan, sakat etgen,
Auruunu, ;l;mn; tuudurgan, ayn;than, caygan zatlad;la 
Meni em ullu caular;m.
Adamn;, adaml;kn; kuruthan zatlad;la
Meni em ullu caular;m.

I;AN CANGIZ ALLAHHA, KES;NGE

Culduzla da ke;e eslenelle.
Car;k da karang;da igi k;r;nedi,
Kara k;n s;nalad; adaml;k da, Adam da.
Alay a, ba;halaga baz;b, carl; bolma.

Har kuru da ;;an Allahha, kesinge.
I;an cang;z Allahha, kesinge.
Bek k;y;n k;n;ngde, ah;r k;n;ngde
Bnr ki;iden da bolu;luk bolmay,
;l;m bla betden betge kall;ksa.

Ol sebebden har kuru da
I;an cang;z Allahha, kesinge.
Ol zamanda ki;iden k;l;ng kalmaz.
Ol zamanda k;l;ng ;;kmaz ki;iden.

NENG KALAD DA BU HALKDANMA DER;A?

Ayag;ng Ata Curtdan ay;r;lsa,
Tiling Ana tilden ay;r;lsa,
Haling El Haliden ay;r;lsa,
Neng kalad da bu Halkdanma der;a?

Dag;da c;reging:
«Bu Halkdanma»,- dey ese,
Kalganladan ay;r;b, an; izley ese,
Anga igilik, nas;b tecey ese,-
Bu Halkdansa. Cokdu anga i;egim.

TI; DUN;YaSI ;; DUN;YaSINA U;AR

Duniyada iymanl;, iymans;z da ca;ar.
Alay a,
Maymuldan carat;ld;m degen,
Maymulga u;ar.
Allah caratd; degen,
Allah;na u;ar.
Har kim iyman;na, innetine u;ar.
T;; duniyas; i; duniyas;na u;ar.

ADAM bla HAUA

1
Adamga haua kerekdi,
Adamga Haua kerekdi,
Ariu haua, taza haua,
Ariu Haua, taza Haua.

Ca;ar ;;;n.
Adam bolur ;;;n.
;ay;r bolur ;;;n.

Haua ua -
Cazg; da bolur, cayg; da bolur,
Ka;h; da bolur, k;;h; da bolur.
C;l; da bolur, suuuk da bolur.

Hauaga k;re s;y;nebiz biz.
Hauaga k;re kiyinebiz biz.

Hauas;na k;redi Adam
Hauas;na k;redi Halk.
Hauas;na k;redi Curt.
Hauas;na k;redi Duniya.
Hauas;na k;redi candet.
Hauas;na k;redi ca;au.
Zaman da. Kal;bala, ah;rzaman da.

Adam bla haua. Adam bla Haua.
Duniyada, ahratda da,
Ka;an da, kayda da adam bla haua,
Adam bla Haua.

Har k;n da,
Har kim da,
Har ne da -
Ekisini aras;nda!

2

Ti;ir;u - kobuzdu
Erki;ini kolunda.
Ariu tart;u ;;garalmay eseng,
Ol seni kobuzung t;ld;.
Ti;ir;uga t;l,
Kesinge ;amlan.

3
Ti;ir;u
Caya kobuz, k;l kobuz da t;l,
Erki;ini iyegisinden carat;lgan
;yegi kobuzdu.

Har iyegi kobuznu
Bir erki;isi bard;.

;yegi kobuz,
Erki;isin tabalmasa,
Koldan kolga k;;e,
A;alad;, s;nad;, uualad;,
S;ys;z bolad;.

Hey, iyelerin tabalmay kalgan
Nas;bs;z iyegi kobuzla...

4
Erki;idi Adam.

Ti;ir;u - Hauad;:
Cazg;, cayg;, ka;h;, k;;h;,
C;z at;, s;fat; bolgan;
T;rlene turgan;

C;l;, suuuk, issi,
M;l;, kurgak,
Auur, cengil;

Cannet haua, duniya haua;
Cer haua, c;rek haua;
Tau haua, tengiz haua;
;eget haua, narat haua,
;; haua, t;; haua;
Cara;han, cara;magan;

Haua cetmey tebrese
Ang;layd; adam
Haua kalay kerek bolgan;n.

Hauas;n saklamasa, taza tutmasa,
Birin;i da kesi tun;ugad; erki;i.
Haua adams;z ca;ayall;kd;,
Hauas;z ca;ayalmayd; Adam.

Haua kesi da
C;l;, car;k,
Ariu, taza bolsa, -
Adamga kartl;k, ;l;m da cok.

Ariu hauad; bizni ca;athan.
Ol sebebden
Aran; buzmazga,
Hauan; buzmazga,
Tazalay tutarga
Bor;lubuz biz.

Adam bolalmagan -
Terek bolsun,
Hauan; tazalay turur;a.
Hauas;z ca;au cokdu.

An; ;;;n carathand;
Allah Hauan;!
K;ng;r iyegiden carathan;n
Aman etgendi ans;.

Ogay!
Allah Ti;ir;unu
;; etib carathand;
Erki;ini k;ng;r iyegisinden.

An; -
Cum;ak s;z; bla,
C;l; kolu bla,
S;lab, s;ypab,
Erki;i t;zete bilse,
Ol s;naudan ;telse,

Sora, ala
S;ygenle bolub,
;y-;ydegi kurab,
Ca;au etall;kd;la,
;;rmauladan ;tall;kd;la.

B;lay bolur Carathann; onouu.

T;;;RIU - MUZIKADI

Kuuand;ra,
Canland;ra,
Cazland;ra,
Culduzland;ra bilseng,

T;;;nd;re,
Te;indire,
Kiyindire da bilseng,

Kulaklar;na
S;zlering
S;rgala bolub,
Uppala bolub,
Tag;lsala,
Tiyeklerinde da
Barmaklar;ng
Ol saklagan;a
Oynasala,

Sora -
Em uyatl;,
Em uyats;z;
Em g;nahl;,
Em g;nahs;z;
Em ala;a,
Em miyik;
Em cuua;,.
Em kiyik;
Em bo;,
Em seyirlik,

Cerden
K;kge ;;gargan,
U;urgan,
U;undurgan,
G;l haual;,
N;r kanatl; muz;kan;-tart;unu
Kesi
emda
At;, s;fat; -Ti;ir;udu.

Cayg; ;uuak k;k;a,
Urluk at;ll;k cer;a,
Kesine tarthan
Bir tatl; c;l; taza
Ti;i Muz;kaga aytad;la
Ti;ir;u deb.

Muz;kada Ti;ir;unu k;ralgannga,
Ti;ir;uda muz;kan; sezalgannga,
Muz;kan; Ti;ir;uga buralgannga,
Ti;ir;unu da muz;kaga buralgannga,
Ti;ir;unu sogalgannga,
Cang;z da anga
Aytad;la
Ti;ir;unu ba; iyesi,
S;ygeni deb.

Ti;ir;u - muz;kad;.
Muz;kaga t;ng;lamagan,
Muz;kan; ang;lamagan
Sogalgan da etmez.
;zmir. Cuma k;n. Kas;m ayn; 21, 1997 c;l.

ALLAH BLA DUN;YaSI

TENG;Z:
- Men ulluma,
Tengizme,-dedi.

TAU SUU:
- Ulluluk mendedi,
Men temizme,- dedi.

ADAM:
- Ak;l kimde bolsa,
Ulluluk anda.
Ullu menme,- dedi.

- Kerti ak;ll; ak;ll;ma demez,
Kerti ullu ulluma demez.
Ma meni;a t;ng;lab turur,-
Dedi K;k.

ALLAH,
Carathan duniyas;na karab,
I;ard;.

KE;E COLDA

K;z baylanngand;. Karang;d;.
Uzakda c;lt;rayla ;;rakla,
Miyikde culduzla kalt;rayla.
Tengiz ;aykalad; ol can;nda,
Bu can;nda ;uuuldayd; ;eget.
T;rl;-t;rl; tauu;la kelelle kulag;ma.

Cang;lmaz ;;;n,
Coldan aca;maz ;;;n,
Kays; can;na,
Kays; tauu;ha bars;n adam?

Carl; anam; auaz;n e;iteme:
- «Azan tauu; ;;kgan can;na bar.
Azan tauu;ha bar.
Colda kalma. Karang;da kalma.
Azan tauu;ha bar».

Men a,
Anam; auaz; ;;kgan can;na
Burulama. Barama.
Tohtayma mejgitge t;rt;l;b.

K;;; DA B;LMES;N

Culduz k;kde,
Duuadak k;lde,
Bal;k tengizde,
Sen a -
Meni k;kregimde.

Sor
K;kge,
K;lge,
Tengizge,
C;regime
«Kays;g;zga igidi?» deb.

K;k ;uuaklan;b,
Culduzun a;ar.
K;l tolkunlan;b,
Duuadakn; k;lt;r;r.
Tengiz ;aykal;b,
Bal;g;n iynaklar.
Men a burulub,
Seni ca;;r;rma.

Bizge kalay igi bolgan;
Ki;i da k;rmesin,
Ki;i da bilmesin.

B;R  TAU  SUUNU  ;S;NDEN  AYTIU

Sen citi ulansa,
Cigit ulansa,
Allah aytsa,
T;; kralda da
Bay da bolursa,
Biy da bolursa,
;yl; da bolursa,
K;nl; da bolursa,
Alay a,
Tau suunu ;s;nden
Ayt;uga bir t;ng;la:

Bir tau suu kelib,
Tengizge ko;uldu da,
Tuugan tauun,
;;kgan cerin unutub,
«Men tengizme» deb, tolkunland;.

Ogay,
Ol tuugan tauun,
;;kgan cerin unutub t;l,
Alan; git;ege, kiyikge sanagandan,
Kesine «tau suuma» derge ;yl;kgandan
Etdi alay.

«Kesimi tengizge cutdurdum,
Meni tengiz cutdu» der ornuna,
«Men tengizme» deb,
Kesin, bizni, tengizni da
Aldarga k;re;di.
;ts;zl;g;n, betsizligin, malk;zl;g;n da,
Alay bla cabarga k;re;di

«Hou, madars;zdan, amals;zdan,
Kelib tengizge ko;uldum,
Amma,-
K;; c;yganlay,
Kanatla bitib,
K;kge k;lt;r;l;b,
Tuugan tauuma bar;b konar;kma,
Kar, cangur bolub cauar;kma,
Cerimde k;rd;k bolub ;;gar;kma,
Alay bla,
Tuugan cerimden ay;r;lmay kall;kma,
Ay;r;lsam da ;z;ma kay;t;r;kma» degen
Ba;ha tau suuladan da ;lg; ala bilmedi.

Tuugan tauu da, tuugan ceri da
Anga asr; k;ynalgandan
Keslerini g;nahlar;n da esgerdile:
«Kesibiz ;sd;rd;k an; alay.
Tengizge a;;k, ullu duniyaga ;;k deb.
Alay a,
Aytmagan edik anga biz,
Atang;-anang; unut deb,
Diningi, tilingi auu;dur deb,
At;ng;, s;fat;ng; t;rlendir deb.

Kayda igi ca;ar;k eseng,
Ar; bar.
Kalay igi ca;ar;k eseng,
Alay et»,- degen edik ans;.

Bir tau suu tas boldu tengizde.
Cutulurga izlegenni cutad; tengiz da.
;;i asr; k;ygenden t;t;nleydi bir tau -
C;regi car;l;b, otu ;;gar;a bola:
Bir tau suu kesin cutdurdu tengizge.

ERK;NL;K bla B;Z
(1990-;; c;llan; esgere)

Cuk cazar ;;;n izley eding bo;luknu -
Ma bo;luk.
Sag;; eter ;;;n izley eding ;o;luknu -
Ma ;o;luk.

Alg;; da cok, karg;; da cok -
Hayda, caz.
Temir cab;u, ;ald;; da cok -
Hayda, caz.

Buruu cokdu, t;yg;; cokdu -
A; k;zn;.
Ol c;rekni a;ab turgan,
Ol c;rekde ca;ab turgan,
Ayt, S;zn;.

«Ol «Erkinlik» degen Ti;ir;uga ;;h;nsam,
Ne eterge kereklisin a bileyem.. »
Bile eseng - k;mja Han;m all;ngda,
Ocag;ngdan kesi t;;;b kelgendi.

Ayt bir cuk, et bir cuk, ay marca!
Erki;iden t;ng;l;b ketgen ti;ir;u
Iz;na kay;t;rm;? Kay;tmaz.
Ketedi. Ketdi. Nele dedi kesi da:

- «Asr; ertde kelib kald;m men sizge.
Erki;ilik alk;n sizde kaynamagand, katmagand.
Ne da ol sizde urlugu bla kurugand.
Alay ese, ke;igib keldim sizge.

T;z;n aytsam, siz Erki;i bolsag;z,
;zlersiz, serme;irsiz, tabars;z meni.
K;re;de tab;lmagan Erkinlikni
S;y; da cokdu. Kete baray;m.
Meni ;;;n ;l;rge haz;rla,
;le turganla da bard;la.
Ol mubareklege ke;iksem g;nah bolur...».

Ming c;lda bir kere bolad b;llay nas;b.
K;zara, Erkinlik kesi sal;b kelgeninde,
An; almay, ba;halaga iyib koygan,
Kertisi bla da kallay halkb;z, camagatb;z biz?

Endi ne c;lau an; ;z;ndan karab?
Ne t;b bolub keterbiz, ne zaman kelir.
Kerek t;ld; bizge kesi kelgen ti;ir;u -
Ne t;z innetli, ne nam;sl;, ne ariu ese da ol.

Adam bolsak, Erki;i bolsak,
Halk bolsak, Hak bla bolsak,
Erkinlikni cerden, k;kden da bilirbiz ala.
Adam bolalmasak a, Halk bolalmasak a,
Sora,
Erkinlik da, cuk da kerek t;ld; bizge.

TENG;Z;A ;AYKALADI KAVKAZ

Ay, culduz da k;r;nmeyle k;kde,
Kayr; ese da bolgand;la tas.
Kaynayla bulutla, tubanla k;lde,
Tengizley ;aykalad; Kavkaz.

Dump etgenle Ay bla culduznu,
Suratlar; oguna cok kab;rgada.
«Ki;i da dump etalmaz Ay bla culduznu»,-
K;;;ralla s;n ta;la kab;rlada.

«Ki;i da dump etalmaz Ay bla culduznu»-
Ay, bo;una ;uuuldamayla bayrakla.
«Ki;i da k;t; etalmaz Kavkaz bla canl;n;» -
B;r; uluunu kaytaralla taula, kayala.

Boz kurtla ;e;en, ;ng;;, kara;ay, malkar
Erkinlik ;;;n haz;rd;la serme;irge.
Alay a, imper itle kirib araga
Koymayd;la Kavkazn; birle;irge.

Culduzla, Ay da k;r;nd;le keskin -
Ala K;kden, k;lden ;m;rde da bolmazla tas.
T;;;ndan kuyulgan ;;bden, kirden tazalay kesin,
Tengiz;a ;aykalad; Kavkaz.

EK; ARADA

Beri kelsem ar; tans;k bolama,
Ar; barsam, beri tans;k bolama.
Eki arada men ;a;arga cetgenme,
Ca;auumu colou;uluk etgenme.

SAKLAU

1
;l;rge ke; bolgand;.
Ca;arga ertdedi alk;n.

2
- Salam aleykum, ne etese?
- Da ne eteyim?
;l;rge ke; bolgand;,
Ca;arga ertdedi alk;n.
Saklayma.

HAR K;MN; F;K;R; KES;NE K;RE

G;nahs;z adam cokdu.
Kerti allay adam bolsa,
Bizni;a, ab;na-s;r;ne turmay,
Ol u;ub c;r;r edi.
U;ub c;r;genni ua
Biz da k;rl;k edik.

T;RE  ALLAHDI

T;re Allahd;. Can ned?
Sorulmay berildi, sorulmay da al;nd;.
Dert tutmam ki;ite,
Ki;ige etmem cauluk.
Tileyme
;lgenleribizge candet,
Saular;b;zga da sauluk,
T;z ak;l em sab;rl;k.

Alay a, neden da alga,
Calbarama Allahha
Kar;usuzlugubuznu k;r deb,
Bizge iyman-k;; ber deb.

;yman bla ca;ar;a.
;yman bla da keter;a -
Allay nas;b ber, Allah.
Cuk tilemezbiz ;zge,
Ol nas;bn; ber bizge.

CA;AU  T;LEYME  S;ZLEGE

1.NARATLA

Narat terekle da kesibizge u;ayla -
Taza hauan;, kurgak cerni, k;nbetni saylayla.
Ca;au k;y;n ese da, b;g;lmeyin, t;rnaklab,
Tau eteklerinde, tik kab;rgalada ca;ayla.

Narat terekleribiz da kesibizge u;ayla.
Ogese, bizmi u;ay bolurbuz alaga?!
U;amagan da u;arga izley bolur.
Kerti erki;ilege u;ayd;la naratla,
Bir betde turad;la k;;, cay da

Tauda, tikde k;y;nd; deb ca;agan,
Kuyulub t;;meydile ;zennge.
Tau curtubuznu kerti ca;lar;-vatanda;lar;,
K;b k;y;nl;k, palah k;rgensiz siz da.

Sizsiz k;se ki;ige u;ar edi curtubuz,
Sizsiz anga haua bergen, can bergen.
Har bir terek - Cang;z Terekdi Curtda,
Har bir ta; da - Kadau Ta;n; karna;;.

S;yeleme Ta; bla Terekni ku;aklab,
Ekisinden da k;b zat bard; bizlede.
Taula, kayala, ;egetle, suula, adamla,
Tileyme esenlik, ;m;rl;k da sizlege.

2. KAYaLA

Kab;rla bolgan k;nbetde kayala,
;lgenle oguna k;; ala bolurla sizden.
Tik kab;rgada s;yelesiz oyulmay, coyulmay,
Betigiz ranladan-tabladan tolu.

;zenden, ;yleni terezelerinden k;r;nesiz siz,
Sabiyle ;selle sizni tuurag;zda.
Taula, kayala ;rete beklikge,
Karatalla ;rge, tartalla ;rge.

Siz oyulmazs;z deb bek ;;anngandan
T;z t;b;g;z bla salganb;z colnu.
Kayala, n;bet etgen nartla;a,
Turad;la demengili, kudretli.

Kayalaga u;ayd;la adamlar;b;z da,
Taza tau suuga u;ayd; innetibiz.
Kayala bolgan k;nbetdelle kab;rlar;b;z da,
;n;allah, Curtunda dini, tili, adeti bla,
Ming-ming c;llan; ca;ar milletibiz.

U;AYDILA

1
S;z;m bayrakga u;ayd;,
Bayrak a - alhamga.
Ca;au caraga u;ayd;,
;l;m a - balhamga.

2
S;z;m bayrakga u;ayd;,
Bayrak a - alhamga.
Ca;au k;re;ge u;ayd;,
K;re; a - horlamga.

3
Kelinnge, kebinnge da u;ayd; kar.

KAR. IZLA. ;O;LUK.

Kar cauad;. Ertdennge tohtar.
Menden alga ki;i ;;kmaz colga.
Birin;i ;z meni ;z;m bollukdu,
Meni ;z;mdan kellikle kalganla

Birazdan a sokmak bolur b;lay;,
Izla kat;;;rla - ki;i t;zetalmaz.
Amma, tang alas; bla ol ;;mmak karda
Birin;i kim bargan;n bileme kesim.

Dag;da kar cauar ;zlan; caba,
Dag;da colga ;;garma birin;i.
Alay a, bir k;n manga kara k;n kelir,
Sora ;o;luk kal;r ;;mmak agar;b.

A;I KADER;B;ZN; ALLINDA

Biz ketgenden sora kellik
Emda ;m;rl;kge kall;k
;eksiz ;O;LUK
Ah;rzaman kelgen ;akda
Adam ulunu
KI;IRIGINA tengdi.

Cerge, K;kge s;y;nmagan
Ol Cang;zl;kn;, ;o;luknu
Tauu;suz k;;;r;g;
Meni ca;arga, ;l;rge da koymay,
Ne azabda tuthan;n
Aythan, ang;lathan da k;y;nd;.

S;nta;la k;m;ldagan sagatda,
Kab;rladag;la s;le;gen sagatda
Duniya dauur t;narga kerekdi.
Bizlege t;nglarga kerekdi,
Ol kele turgan
K;y;n, a;; KADER;B;Zni
Algadan sezerge, ang;larga da kerekdi.

YA Allah,
Sen bolu;, sakla em kuthar!
YA Rabbi,
Sen k;; da ber, t;z;m da ber!

YA Allah!
Ol KI;IRIKDAN,
;O;LUKDAN,
CANGIZLIKDAN kuthar.

TENG;ZDE DA BOLMA TAS

Suu;uknu at; - S;rk;udu.
An; i;i - sark;udu.
Ko;ulur ;;;n bulakga
Ol enedi kulakga.

Kulak bulak bla birge
Ol enedi ;zennge.
Ko;ulad; Kobannga,
Endi korkuu cok anga.

Colu a;;k emda keng,
Kesin etmez bizge teng.
Kaydan bolsun teng bizge,
Ol barad; tengizge.

Tolkun ;z;ndan tolkun,
Bu deu mizamn; esger,-
B;lek bolub, saf bolub,
Atlab bargan;a asker.

An; t;yar k;; cokdu -
Taudan endi alan-as.
;gi colga bar, Koban,
Tengizde da bolma tas.

Seni ta;;ng; calab,
Suuungu i;ib tursak da,
Biz bay, carl; bolsak da,
B;g;n k;l;b;z igid.

Bard; Curtubuz bizni,
Bard; Halk;b;z bizni.
Halk;b;zda bard iyman -
Bard; tamblab;z bizni!

DUN;YA CANGIDAN CARATILADI

Karl; tauladan keledi auaz.
Tauladan enedi auaz.
Enedi-keledi auaz.
AY AUAZ.

Bir ki;ige k;rg;ztmey,
Kesini malaik kanatlar;nda
Ak ayaz al;b keledi an;,
AK AYaZ.

Ca;il talada
K;n tayakga
T;beydi AY AUAZ.
A;;lalla kiritle,
;z;lelle k;rtle -
Duniya cang;dan carat;lad;.

;G; ADAMLAG A T;BED;M

B;g;n igidi k;l;m.
Cokdu auruu ne ;l;m.
K;k da - ;uuak, k;n da - c;l;,
K;;;me k;; ko;ad; c;l;m.

;rgeden ;rge eltedi colum,
Bileme bollukdu colum -
;eleklerinde ;aypala K;n,
Suu al;b kelgen k;zga colukdum.
K;nl; suuundan i;dim,
Kanatla bitgen;a boldum.

Dag;da arlakda k;rd;m,
K;nturu;da olturub, amman;.
Atdan t;;;b, salam berdim,
;rge turgan;n esledim da an;.

Atn; adejge tart;b ketdim.
«El i;inde at ;s;nde bargan
;;lenmekligi bolmagan ulan,
Adetden, adebden hapars;z»,- deb,
Kesi kesime ay;b etdim.

Colou;u kartn; ;z;ndan cetdim.
Atha mindirdim, ol unamazdan, men da koymazdan.
«A;;g;; i;ing bolur, bar»,- deb, k;re;di.
Hurmet etgenim ;;;n k;b alg;; etdi.

Osal adamla al;nd;rd;la meni,
;gi adamla adamland;rd;la.
B;g;n «col bolsun» degenlege t;bedim,
Ala igilikge iynand;rd;la.

Kesimi da igilik eterim keldi,
Cuuukdag;laga, uzakdag;laga da.
Kalgan ;m;r;me ceter;a bir iynand;m
B;g;n adaml;kga, adamlaga da.

B;g;n igidi k;l;m -
;gi adamlaga t;bedim.
Ogur, bereket cukdu aladan -
Kesim da igirek;a boldum.

NE ETERME MEN ?

Men Sensiz oraza tutarma.
Men Seni bla a;arma auuz.
Ceti kat K;kge da u;arb;z,
Sen bolsang kanat;m.

Alay a c;reging k;kge tartmay Seni,
Cer hauan;, cer haual;n; saylasang,
Caz;uungu an; bla baylasang,
Ne ayt;rma, ne eterme men?!

T;RK;YE. 31 DEKABR 1997 - 01 YaNVAR 1998. ;ZM;R

Oraza da, Cang; C;l da
Birden ba;land;la b;y;l.
Bu zatda bir magana barm;d;?

AHIRZAMAN K;R;N;ULE

1
Kurugan suunu ;z;na karab,
Ah;r k;n;me sag;; eteme.

2
Kurugan k;ln; t;b; ;;lde
;lgen bal;kla
Men bo;una iygen k;nlege u;ayla.

3
K;l kuruy turub, ol bal;klaga
Cetgen k;y;nl;kn; k;zge k;rg;zeme.

4
Biz nas;bdan umut ;zsek,
K;l;b;z, s;na, kuruy,
Sezimleribiz, ;l;b kalalmay,
Ol ;abakla;a, k;y;nla;alla.

5
Ay medet Allah!
Ol kurugan k;l - tauusulgan ca;au.
Ol bal;kla - adamla.
Men ah;rzamannga karab turama.

K;K DA BA;LANADI KARA;AYDAN

Meni s;z;me, i;ime, ca;auuma,
;l;uyume
Ne ceti kat Cer, ne ceti kat K;k,
Ne ceti cahanim, ne ceti candet
;l;e t;ld;le, t;re da t;ld;le.

Manga bir ;l;e, bir t;re bard;.
Ol da:
Ceti harifden kuralgan bir sura,
Ceti kanatl; malaik - Kara;ay!
Mubarek halk;m, mubarek curtum - KARA;AY.

Ol - Cerni t;ppesidi, miyikligidi,
Kavkaz taulalla an; omraular;.
Cerni ;rge ;htem k;lt;r;lgen ba;;d; Kara;ay.
K;k da ba;lanad; Kara;aydan.

KARA DUN;YaDA AK KEMED; KARA;AY

Tini, can; da T;zl;k, Erkinlik bolgan,
Tilegi, bayram; da Ata Curt, Ana Til bolgan,
Diregi, bayrag; da Mingi Tau bolgan,
Suu ah;rzamanda da batmay ;;dagan,
Kara duniyada bir ak kemedi Kara;ay.

Caradan, tabdan tolsa da ;s;,
K;b k;y;nl;k k;rse da, ta;lamay esin,
«Kart bolsam da, nartma» deb, tutad; kesin.

Colu kayan; erni bla barsa da,
Ba;; agarsa da, c;regi cukarsa da,
Halkl;g;n tas etmey ca;ar;kd; Kara;ay,
Ah;rzamannga deri ;;dar;kd; Kara;ay.

Miyik Curtda Cang;z Terek - Kara;ay,
K;kden t;;gen Kadau Ta; da - Kara;ay.
C;regi kat;b, ta; kibik bolsa da,
Umutu ca;il terekge u;atad; an;:
Kadau Ta;, Ca;il Terek - Kara;ay.

Ta;dan Terekge, Terekden Teyrige
Boldu colu Kara;ay Halk;m;
Teyri colunda aca;maz ol endi.
G;nahl; i;lege kat;;maz,
;ymans;zla bla bo;una tart;;maz,
Teyri colundan aca;maz Ol endi.
Kara duniyada ak kemedi KARA;AY!

CA;AU(UM)

1.MAMIR  ZAMANDA

Karang; ke;eni kara tolkunlar;nda,
K;r;ne, ta;aya, ta;aya, k;r;ne,
K;r;ne ta;aya, ta;aya k;r;ne,
Uzaya, azaya, Uzayga uzaya,
;l;mge, ;l;ms;zl;kge
Ketib bargan ;;mmak kanatl;.

2.KAYGI K;;LEGENDE

Cazg; t;lp;u ete,
;iyir tauu; ete,
K;ygen iyis ete,
Kanatlar; ;a;ak-;a;ak bola,
Karang;n; c;r;b,
;td; ak kanatl;.

3. AHIR C;G;TL;K

Karang;n; car;ta,
U;ub k;yd; culduz

AHIRZAMANNGA CUUUKLA;A

Horlagan horland;.
Horlanngan horlad;.
Cang;dan kat;;d;, b;l;nd; duniya.
T;g;lgen kan;ndan
Kuralgan Kan tengizde
C;zedi adam ulu.
K;y;nl;k degen ol t;lm;d;?

T;;;RIU

;;mmak tolgan eki Ay.
Bi;ib turgan eki cilek.
S;y;n;b a;;lgan bal erinle.
Kesine cer;a tarthan,
Kesine culduz;a tarthan.

Bizni k;kge u;urgan da,
Bizni cerge t;;;rgen da,
Bizni candetden k;stathan da,
Candetni ornun tuthan da.

T;b;b;zde Cer da,
Ba;;b;zda K;k da -
Ti;ir;u.

CA;ASIN T;RK;YE, CA;ASIN!

Tilibiz, dinibiz da birdi, alanla,
T;rk bizge bolu;urukdu deb, aytd;m.
Sora, Can;bek ;egemge bargan;a,
Men da T;rkge bar;b kay;td;m.

Biz bar, cok esek da, bilmeydi T;rk,
Cok bola tursak da kulag;na kirmez.
S;zde ne da ayt;r, kertige cetse ua,
K;;h; k;n arbaz;ndan kar da bermez.

Da ka;an bolu;hand; T;rkiye bizge,
Ol t;lmedi bizni Orusha bergen da?
Kar;usuz bolsang - karna;, colda; da cok,
Azd; bizde tarihni bilgen da.

Kara;ay ;;;n deb, T;rkiye Orus bla
Aman etmez bir da aras;n.
Allahdan ba;ha bizge ;k;l cokdu,
Carl; Kara;ay an; ang;las;n

«Muslimanl;k», «T;rk;;l;k» anglamla bla
T;rkde siyaset;ile halklan; aldayla.
T;z c;rekli igi adamla ua,
An;, aldanngandan sora, ang;layla.

Allahdan sora cokdu Allah,
Kara;aydan ba;ha da cokdu Kara;ay.
Ekibetlilege kalay t;zesiz
K;z;l bayrakda culduz bla Ay?!

Men T;rkiyege aman aytmam,
Anda igile da bolgan; ;;;n.
Anda kara;ayl;la da bolgan; ;;;n.
Men T;rkiyege - ca;as;n - deyme,
Ca;as;n T;rkiye, ca;as;n!

DOKTOR MUSTAFA DOMMAY;I

Boldum nazmu;u, millet;i,
Boldum culduz;u, Ay;;.
Unutdum kayg;n;, cars;unu -
;zmirde okudum  caz;unu:
Doktor MUSTAFA DOMMAY;I.

Dommay;;n; tuudugu bla t;l,
Biz tarih bla t;be;dik.
Dommay;; s;le;gen tilde -
Kara;ay tilde s;le;dik.

Curtha kay;thanlay, Dommay;;n;
Kab;r;na a;;g;r;kma.
«Tuudugungu k;rd;m T;rkde» deb,
Men bir t;z asker;i asker ba;;;ga
Haparn; t;z;n ayt;r;kma.

Ol, kur; auaz; kalt;ray, sorur:
T;rkge nek k;;genle?- deb,
Curtlar;n koyub nek ketgenle?- deb,
Temir can; t;ng;s;z bolur.

Dag;da sorur:
Ana tillerin bilemille?- deb,
Ata curtlar;n coklaym;lla?- deb,
Bir-birlerin caklaym;lla?- deb,
Kara;ay;;l;kn; saklaym;lla?- deb.

Dag;da:
Kara;ay ca;aym;d;, ca;ar;km;d;?- der,
Anga kimden, neden korkuu bard;?- der.

Sora bizden bek kat; sorur:
Tili, tini da ca;nar ;;;n,
Kara;ay ca;ar ;;;n,
Nas;bl;, zauuklu ca;ar ;;;n,
Ne etgensiz siz? Ne etesiz siz?

Deu Dommay;;n; bu soruuuna,
Ata-babalan; bu soruular;na
Biz kallay cuuab bere bileyik,
S;yl; karna;;m MUSTAFA DOMMAY;I?!

Ala berdile bizge bu tilni, Curtnu da,
Aladan k;;d; bizge adet da, t;re da..
Bizden a ne kal;r tuuduklaga,
Ne kal;r? E;itemise,
Dommay;;n; tuudugu Dommay;;?!

Bizge uyan;rga cetgendi zaman.
Kara;ayga can;b;z kurman.
Halk hastad;, cetgendi zaran.
Kerekdi onou, kerekdi darman.
Ne ayt;rsa, doktor Mustafa Dommay;;?

Da sau kal doktor Mustafa Dommay;;.
M;nda da, Curtda da,
Bu duniyada, ol duniyada da
Bet car;kl; k;r;;;rge Allah buyursun.
Ho;;a kal, doktor MUSTAFA DOMMAY;I.

TUBANDA AGARAD KAVKAZIM

C;rek sabiy;a c;layd;
Ca;audan bile kanmaz;n.
;lsem da, k;zlerim kal;rla cumulmay -
Tubanda agarad Kavkaz;m,
Tubanda kalad Kavkaz;m.

U;UB C;R;GENLEDEN BOL

Cayg; ;uuak culduzlu k;k;a,
Terendi, miyikdi, uzakd; ca;au.
;l;m a - cuuukdu, ayak t;bde cer;a.

S;rkelgen - ;l;mn; ku;ag;ndad;.
S;yelgen - ;l;mden ay;r;lad;.
C;r;gen - u;arga haz;rlanad;.

K;k - u;hanngad;.
U;uudu - ca;au.
Ca;amak - u;makd;.

Kanats;zlalla bizni k;rge tarthan.
Kanatl; adamlalla bizni ;rge tarthan.

Colou;uga boysunad; col.
S;yelgenleden bol.
C;r;genleden bol.
Cayau da bol, atl; da bol -
Kanatl;la bla bol.
Kanatl; bol.

Ca;amak - u;makd;.
An; unutma.
K;kn; unutma -
Can;ng keterikdi K;kge.
Cerni da unutma -
Asrall;ksa cerde.

Cersiz, K;ks;z cokdu ca;au.
An; bilgenleden bol.
U;hanladan, c;r;genleden da t;l,
U;ub c;r;genleden bol!

SIYRAT K;P;R

;tilde cang; k;p;rn;
Kara;ay bla s;nad;la.
Bizni b;g;n ne tambla
;ll;klege sanad;la.

Caz;u bizge bu duniyada
Allay s;yrat k;p;r kurdu.
Zauall; Kara;ay ol k;p;rde
Bir k;n bla ke;e turdu.

Bir t;rk suu bir t;rk halkn; cutsa,
Az bek kuuanmaz edile caula.
K;p;r ;;dad;, oyulmad; -
Kara;ay ketmedi suuga.

;lgennge, ;lt;r;lgennge
Sanad;la halk;b;zn;.
Kuruturga k;re;dile
Har bir cerden at;b;zn;.

Carl; hay;uanlaga da
Kral k;y;nl;k sald;:
«Kara;ay atla», «Kara;ay koyla»
Derge amal bolmay kald;.

Halk ol zamanda bolad; cok
«B;llay halk b;llay curtda
Bared» deb, ;agatl;k etgen
Tarihde da kalmasa cuk.

Bir mazall; kral bir burhu halkn;
Alay kuruturga izledi,
An; kesi koy, ;z; da
Saklanmaz;a cerde, esde.

Bu imperiyan; k;;; cetse,   
Kara;ay taulan; at;lt;b,
K;l etib, cer bla teng etib,
Ornuna ba;ha zat kurar edi!..

Alay k;r;b bolmayed bizni.
Tobuklanmay, ba; urmay, boy bermey,
Bu ;htem s;yelgen Kavkaz taula
;lgen, s;r;lgen taululan;
Boysunmazl;k ;l;ms;z RUHLARI;A
K;r;neyelle gyauur kraln; k;z;ne.

Ol s;rg;nde, soyk;r;mda, Turkestanda
;lgenlege kebin tab;lmay,
Duua etdirirge kartla tab;lmay,
Kab;r kazarga erki;i tab;lmay,
Kara;ay dump bola turganda,

Dag;da k;l etgenle barelle:
«S;yrat k;p;rden ;tgen ;oybuz da.
Endi saudan k;r;l;b kalmazb;z.
Biz k;r;lsak da, stampul;ula,
Aladan tuuganla anda, T;rkde,
Allahha ;ukur, saudula.
Kara;ay kauum tas bolmaz.
Biz tas bolmazb;z duniyadan».

T;rkde ca;agan kara;ayl;la!
E;itemisiz bu auazlan;, s;zleni.
Kara;ay em k;y;n k;n;nde,
«Biz ketsek da ala bard;la,
Kara;ay alaga amanat» deb,
Sizge ;;an;b turgand;.

Endi siz t;rk bolub ketsegiz,
;lgenleni m;dah etsegiz,
Amanatha h;yanat;a bolsag;z,
Ne ayt;r;ks;z alaga,
Ne ayt;r;ks;z Allahha?

Kara;ay etib carathand; Allah bizni,
Biz kara;ayl;lay kal;rga kerekbiz.
Biz alay bolumsuz, kar;usuz t;lb;z,
Ba;halan; i;inde erib keter;a,
Ba;halaga kulluk eter;a.

Bard; Curtubuz. Bard; Halk;b;z.
Allah;b;z bard; bizni.
Alaga kulluk eteyik.
Allahha ;ukur,
Bolganb;z, barb;z, bollukbuz.
;n;allah!

SORUU-SUUAL emda CUUAB

- Kauumung?
- Kara;ay

- Dining?
- ;slam.

- Tiling?
- T;rk.

- Curtung?
- Kavkaz.

- Belging?
- Mingi Tau

- ;nneting?
- Kara;ay kraln; kurau.

- Ne murat bla?
- Dinibizni. Tilibizni, Curtubuznu -
Kara;ay Halk;b;zn; saklar ;;;n.

- Kim salgand; ol bor;nu sennge?
- Bizge Din, Til, Curt da bergen,
Bizni kauumla etib carathan,
Har kim kauumuna sak bolsun degen
Allahu tagala.

Muslimanl;kn;, Millet;ilikni
Men b;lay ang;layma.

- ?!
- !!!

T;RK, SAKLA KES;NG;

Bat; haua, m;rd; haua
T;rkiyede da seziledi.
Adeb-nam;s m;nda da
Sedireydi, ;z;ledi.

Kanau bolurga t;rma;han
Eslerikse ca;lan; -
Kulaklar;na s;rga tag;b,
Uzun iyib ;a;lar;n.

Ne da oramda k;z bla ca;
;ynaklarla bir-birin.
Bir bek keled b;lan;
H;likge etib k;l;r;m.

Bumudu t;rk;;l;k,
Muslimanl;k bumudu?
Bat;n; emiklegenden ba;ha
Adetigiz cokmudu?

T;rk kral deb, ;stanbul deb,
Bagalathanla kartla.
Meni ua T;rkden k;l;m
Barad ;;kgandan ;;ga.

T;rk, sakla kesingi,
Biz kuuan;r ;lke bol.
T;rk halklaga, krallaga -
Bar;s;na ;lg; bol.

TEREKDE ;APRAK

1
Kaya ta;da ;sgen terekni,
Alay k;ynal;b ;akgan terekni,
Endi b;teu ;apraklar; akgand; -
Birleri ertderek, birleri ke;irek.

Birleri ka;n; t;lp;uu cetgenley,
Betleri-kutlar; ketib, kalt;rab,
;l;mn; ku;ag;na
Kesleri ;z;l;b t;;genle.
C;lann; ayr; tilin k;rgenley
An; auuzuna ;;p;;kla da,
Ab;z;ragandan, kesleri kelib,
Alay t;;e bolurla, e;da.

Bir kauum ;aprak da,
Celde titirey turub,
;;day turub, umut ;zgenley,
Terekden ;z;lgendi.

Endi bu m;dah, calan terekde
S;ngar bir ;aprak kalgand;.
Suuuk k;re;edi an; ;zerge,
Cel k;re;edi an; ;zerge,
Tab, t;;gen ;aprakla da,
K;re;elle an; t;;;r;rge:
«Kesing cang;z sen eter zat cokdu.
T;; beri.
Cang; ;apraklaga da orun koyarga kerekdi,
T;; beri».

Ol a, alay turad; Terekde,
;zennge kuyulgan askerni
Duppurda bayrag; turgan;a.
Har ozgan hayran bolad;:
Karl; cauumla, boranla, celle
;zalmaz;a,
Ne k;; saklayd; bu ;aprakn;?

Ta;da Terekni ;sd;rgen k;; bolur
Ol ;aprakn; Terekde saklagan da.
Keppe-kertisin a ayt;rla:
Curtda Cang;z Terek,
Cang;z Adam,
Temirkazak culduz emda
Kazak B;r;.

Kaya ta;da ;sgen Terekni,
Alay k;ynal;b ;akgan Terekni
Endi ka;h; kutsuz cel cetib,
;apraklar;n urub, burub, ;z;b,
Canl; koynu s;rgen;a,
S;r;b, mukut etib barad;.

;apraklar;n saklayalmay, caklayalmay,
A;; kaderden kutharalmay,
S;n bolgand;, ta; bolgand; Terek.
An; kollar;ndan-butaklar;ndan
Balalar;n tart;b al;b,
S;r;b, dump etib barad; acal.

An; ua madar; cok.
Bizni da madar;b;z cok
Anga bolu;urga.

Alay a, bizni kadar;b;z
An;k;dan da a;;d;:
Bizni arab;zda
Terekle da bar,
;aprakla da bar.
Ay medet, ol ka;h; cel;a,
Murdarla da bar.

Cel Terekni ;apraklar;n ;zgen sagatda,
B;teu tabigat bu;uuga bathan sagatda,
«Allah, k;y;nl;kladan
Sen sakla» deyik da,
Kesibizni esgereyik, tilek eteyik.
Cel t;l, Adam bolurga,
Adam bolurga k;re;eyik.

MEN KARA;AYLIMA

K;nd;z K;n;m,
Ke;e Ay;m -
Halk;m, Curtum -
Kara;ay;m.
05. 03. 1998

CA;AUUMU EK;GE B;LGEN ;EK
(09 - 12 zul-hicja)

Ca;auumu, cazgan;m; da
Ekige b;l;rge bollukdu:
Hacga deri (30.03.1998)
Emda hacdan sora (12.04.1998).

Hacdan kay;than k;n;m -
Aprelni 12 - Tuugan k;n;md;.
Haci bolgan k;n;m bla,
Tuugan k;n;m da
Bir k;n bolganlar; seyirdi.

Nisan ayda - aprelde -
Kebinnge, ;;rmal;b,
Allahn; all;na kelib,
Faygambar;b;z aleyhissalamn;
N;r tauun, Curtun k;r;b,
Allahn; birligin,
Muhammad da an; kele;isi    bolgan;n
Auuzum bla ayt;b,
C;regim bla begitib,
C;regim cum;ab, t;;;n;b,
B;teu g;nahlar;mdan ar;t;l;b,
;;imi, t;;;m; da haramdan tazalab,
Men duniyaga cang;dan tuudum,
;m;rl;k duniyaga tuudum.

Nisan ay manga art;k da bagal;:
Men duniyaga ekin;i kere keldim.
N;r Taudan karab,
Mingi Taunu k;rd;m.

M;ndan ar; kalay ca;ar;g;m;,
Ne bla k;re;irigimi,
Kim bla k;re;irigimi da bildim.

Nisan ay manga art;k da bagal;.

UU;U BLA B;R;

Ke;e - k;;h;, ;uuak.
Cortub barad canl;.
Ne bek bolsa da sak,
Uu;u urgand an;.

Cang; karga cat;b,
Calayd; caras;n.
"Ay, balam",- uzakdan
Karayd; anas;.

Ana auaz; keled
Kulag;na an;.
;rge karab, k;red
M;dah betin Ayn;.

Ata-ana da cok,
C;y;n canl; da cok.
Kazak b;r; uluydu,
Tabs;z tiygendi ok.

B;r; auuzu - kan,
B;r; ;z; da - kan.
A;;g;rga kerekdi,
At;b keledi tang.

Cetib keledi cau,
Kan ;z bla - itle.
Alay a, alda - tau,
;eget da. Tur ;rge.

Kan dert - turguzad;,
Bulutdad; Ay.
B;r; artha kay;tad;,
An; ;z; - togay.

Ol t;gerek burulad;,
Iz;; itleni kese.
Ah;r;nda kalad;
Uu;u bla kesi.

AHIRZAMANNGA CUUUKLA;A

1.
Sauladan t;ng;l;b bo;ab,
;lgenleni k;reme t;;;mde.

2
Saula ;lgenlege suklanalla,
;lgenle ua - saulaga.

3
Saula ;lgenleden korkalla,
;lgenle ua - sauladan.


N;R TAUDAN M;NG; TAUGA SALAM

Ma N;r Tau - Cabal an-nur!
Kayda da tur -
C;regingi k;b;laga bur!

Hira dorbun -
Faygambar;b;z aleyhissalam
B;layda e;itib turgand; Allahn; S;z;n.

Bu miyik Taunu ba;;na ;;g;b,
Hira dorbunnu all;nda
Namaz k;ld;k, Tilek etdik.

Esime t;;d;le Kavkaz taula:
Mingi, Kyazim, S;may;l, Kays;n.
Ta;la-ca;la da t;;d;le esime -
Ogay, horlanmazb;z biz!

Faygambar da taulu ed,
Men da taululay kalama.
An; azan;;s; bolganlay kalama.

K;reme
N;r Taudan Mingi Tauga
Tart;lgan cank;l;;n;: Allahu akbar!
C;rekle iymandan tolalla -
Biz horlarb;z: Allahu akbar!

T;RK DUN;YaSI ERK;N BOLUR, ;N;ALLAH!

;m;rde cuklanmaz, muthuz da bolmaz
T;rkn; miyik culduzu, car;k Ay;.
As-salam aleykum, boz kurtla kuuan;; -
Erciyes zafer kurultay;.

T;rk s;yedi kenglikni, miyiklikni,
K;kge karab uluydu b;r; da.
Belgiley beklikni, birlikni,
Boz kurtla c;y;lganb;z beri da.

Erciyes taunu t;b; ;zende
Har s;z du;mannga at;lgan bir okdu.
Beri c;y;lganla b;r;le-;zdenle,
;tlege, kullaga m;nda orun cokdu.

Mar;la sogulalla, bayrakla ;aykala.
Sabiy;ikle oguna - b;r;;;kle;a.
Seziledi T;rkn;, T;rke;ni ruhu -
Kartla da s;yelelle askerle;a.

Kazak b;r;leden c;y;n canl; kural;r,
T;rk duniyas; birigir da, kuuan;r.
T;rk ba;;na boz kurt kelir, ;n;allah,
T;rk duniyas; erkin bolur, ;n;allah.
avgustnu 1-2, 1998 c;l

CIYIN CANLI BOLURGA KEREKD;

Caral; ta;da ;sgen tereklebiz biz,
Bizge sau, sauluklu bolurga barm;d; madar?!
Uru;la, s;rg;nle - bar; esibizde.
Kim biledi entda ne haz;rlagan;n kadar?!

Kayada ;sgen tereklebiz biz,
Miyikden karab k;r;b turab;z -
Kayan; k;re;elle at;lt;b t;b;nden...
Allahha, duniyaga da sorab;z:

T;zleribizden ;hd;rganlar;nda
Biz kayalaga, taulaga ;;kd;k.
Endi taular;b;zn; da s;y;r;b k;re;elle,
Ceribiz kalmad; artha turaklarga.

Narat terekle;a cuua; ca;ad;k,
T;ze, s;zge-otha-baltaga da.
Amma, "a;asa, a;amasa da b;r; auuzu kan",
T;z ceribizde da terslelle bizni.

"Ta; ba;;nda ca;au etgen halk" deb,
Bizge alg;;, mahtau eter ornuna,
"Tauga t;ygan;kda da ;lmelle b;la,
Taudan k;;;rgenikde da ;lmelle b;la.
;lmeyle" deb, ti; k;s;b k;re;elle.

Da ne eteyik, s;ysek, s;ymesek da,
B;r; bolmasak - ca;au cok bizge.
B;r; bolmasak - ca;au cok bizge,
E;itemisiz, tauda terekle!

Saklan;r ;;;n curtubuz, halk;b;z,
Saklan;r ;;;n Ta; da, Terek da,
Bizge kazak b;r;le t;l,
Bizge c;y;n canl; bolurga kerekdi.

T;GEREKGE ESLEB KARASANG...

S;rkelib c;r;genle;
S;yelib c;r;genle;
Emda
U;ub c;r;genle;
Emda
Car;k;a c;r;genle;
Emda
Fikir;a c;r;genle.

Kuru bu duniyan; k;rgenle;
Bir-birde ol duniyan; da sezgenle;
Ba;ha duniyalan; da k;r;b turganla;
Ala bla baylaml; bolub,
S;le;genle, kenge;genle,
Adam ulunu duniyas;n da
G;nahdan tazalarga k;re;genle.

Adam daracaga cetmegenle;
Adamla;
Emda
Bolgann;, bolluknu da k;rgen
Keramatl;la;
Emda
Adam duniyas;n t;rlendirgen,
Adamn; iyman bla ca;arga k;llendirgen,
K;k bla Cerni cuuukla;d;rgan,
Allahn; S;z;n duniyaga caygan Kele;ile;
Emda
Zamann;, Alamn; da t;rlendirgen
Ta;a k;;le;
Emda...
OL.

CA;ARGA BOR;LUBUZ

S;z eski bolad;,
Adam bolad; kart -
Adamla, s;zle da ;lelle.
Tille, Halkla oguna bolad;la cok,
Cazgan;m, kesim da ;ll;kb;z, bileme.

Alay a,
";lmesin Halk;m,
;lmesin Tilim -
Mingi Tauubuz kalmas;n ;ks;z" deb,
Ak;l-bal;k bolganl; k;re;eme men,
Kar;uumu ayamay.

Allah ;agatd;
Mingle bla c;llan; uzag;na,
Emegenle bla, Fukla bla serme;e,
Nart ata-babalar;b;z sau-esen cetdirdile bizge
Bu bay, ariu t;rk tilni, Curtnu da.

Onglu halklan;, tilleni da cok etdile
Ogursuz ;m;rleni kutsuz celleri, boranlar;.
Bizni Halk;b;z a cutulmad;, ;;dad;,
B;g;nlege deri Allah saklad; an;.

Adam iynanmaz k;y;nl;kladan ;td; -
Kutuldu eminaladan, s;rg;nleden, kazauatladan da.
Endi 
Ol ata-babalan; tuuduklar; esek biz,
Kalay saklayalmazb;z
Tilibizni-Curtubuznu-Halk;b;zn;?!

S;z eski bolad;, adam bolad; kart,
Adamla, s;zle da ;lelle.
Tille, Halkla da bolad;la cok,
Bizni Halk a ca;arga bor;ludu.

S;yrat k;p;rleden ;tgen Halk;b;z -
Bizni Halk ca;arga bor;ludu.
Biz an; saklarga, ayn;t;rga bor;lubuz.
Alan esek, adam esek, musliman esek.

KE;EG;-K;NNG; SORUULA

B;y;l nen;a adam ko;uldu,
Nen;a da adam korad; Halk;mdan.
Ketgenleni kaytaralmazb;z ;z;na,
;lemi turad, ;semi barad Halk;b;z?!

B;y;l nen;a s;z ko;uldu bolur,
Nen;a s;z da korad; eken ana tilibizden?!
Unutulgan s;zleni kaytar;rga madar bard;.
;lemi turad;, ;semi barad; tilibiz?!

B;y;l nen;a terek ornat;ld; Curtubuzda,
Aga; a kallay bir ta;;ld; Ceribizden?
Alt;n a, mer-mer ta; a, gara suu a?
B;y;l a kallay birge tonald; Curtubuz?

Ta;;lgan bolmasa cuk ko;ulam;d; Ceribizge?
Tuugan Ceribizni kimdi iyesi?
U;ubmu c;r;yd;, s;rkelibmi c;r;yd; tilibiz?
Halk;b;z Tiline, Curtuna erkinmidi?!
Krall;g;b;z, kral;b;z barm;d; bizni?
Onou etgen kimdi bizge: kesibizmi, ba;halam;?
;l;mm;, ca;naumu saklayd; bizni alda?

KI;DA, CAZDA, CAYDA, KA;DA ESE DA -
CILNI B;R ;AGI BA;HASINA
K;;GEN SAGATDA  - AYTILGAN ALGI;

1
Entda sau c;rtd; kiyimin Ata Curt.
;ukur Allahha! Cang; kiyimin da sau c;rts;n.
Ana tilde entda bir kitab ;;kd;. ;ukur Allahha!
Iz; kal;n bolsun.

;y;rge entda bir sabiy ko;uldu. ;ukur Allahha!
Halk; ;htemlenir;a Adam bolub k;reyik.
Bu ;akga da sau cetdi Halk;m. ;ukur Allahha!
Kelir bu zamannga da kuuan; bla ceteyik.

2
Deu imba;lar;ndan ak cam;;s;n at;b,
Ca;il abas;n kiydi Ata Curtum.
Caz keldi.

HAR KURU DA ;UKUR ANGA

K;n da igi, k;l da igi.
K;n da ariu, k;z da ariu.
El da rahat, men da rahat.
Cok tar;g;u.

Manga carl;, caz;k deme -
Ne bolsa da - cerimdeme,
;lsem-kalsam da - elimdeme.
;ukur Allahha!

Nazmum, c;r;m - Ana tilde.
Halk;m, ahlum - Ata curtda.
T;z kat;mda - Mingi Tauum.
Allahhad; har bir mahtau.

Tas bolmazma Ata curtda,
A; bolmazma Tuugan cerde,
Men k;;l;me Halk;m bla.
Carathannga ming-ming mahtau.

Ta;;b;z da - okdu bizni,
Tauubuz da - tobdu bizni,
Bir hatab;z cokdu bizni.
Allah aytsa, horlanmazb;z.

Kuran Kerim - c;regimde,
Halk;m-Curtum - c;regimde,
K;;-kar;u da aladand;.
Har bir mahtau - Carathannga,
;m;r mahtau - Carathannga,
Ming-ming ;ukur - Carathannga,
Har kuru da ;ukur ANGA!

;AYIRNI S;Z;NE BAGA

An; ;iyir haznas;na
B;lay desele kerek:
KARA;AYNI KADAU TA;I
ne da
CURTDA CANGIZ TEREK.

BUSAK K;B;K, NARAT K;B;K ADAM BOL

Ay carl; terek!
Bir aman adam keledi
M;;h;s; bla, baltas; bla kolunda.

Ay zauall; terek!
Ka;arga ayag;ng cok,
Tutarga kolung cok,
Kabarga ti;ing cok,
Dau ayt;rga tiling cok,
Caklarga cag;ng cok.

Ol seni keserge tebregendi.
Sende uyalar; bolgan kanatl;la
K;sk;n;kda u;alla ar;-beri,
K;;;r;k ete, t;gerekge aylanalla.
Ne etsinle, harible, ala da -
Balalar;na cuuukla;hand; ;l;m.

K;y;nl; terek!
K;lekkeng oguna cok bollukdu busagat.
;uuuldayla, ;;b;rdayla, kalt;rayla ;apraklar;ng.
Sezemise, ;l;mn;? Ogese,
Sen - ca;au kibik mazall;,
;l;mn; ba;;ndan karab,
An; ;;lapl;g;na seyirsinemi turasa?!

Ey ;ohum! ;l;m da,
Kesine u;a; caps;zlaga tiymeydi.
S;rkelgenleni t;l, s;yelgenleni,
Em igileni, em ullulan;, em ariulan;,
Em cigitleni, em citileni, ak;lmanlan;,
K;kge uzalganlan;,
Erkinlik deb turganlan;,
Biyleni, ;zdenleni kurutad; ol da.

;l;m zard;. Karatondu kesi da.
Kuruthan bolmasa, cuk tuudurmayd; ol.
Kesi;a amanlan; artha koyad;,
Em igileni kurutad; ol.

Ey ;ohum! Ol zar, karaton gyauurnu
S;nd;rasa, sans;z, b;s;reus;z etib.
Sen anga t;beyse ne;ik t;y;n;l; -
C;lagan;ng, ;ng;;hagan;ng da cok.

Ca;ad;ng bir ki;ige bolmay zaran;ng,
Hay;r;ng tiye kanatl;ga, can;uarga, adamga da.
Seyirsineme seni ca;auunga,
Ah;r k;n sende bolgan ;;damga da.

;m;r;ng ayak ;s;nde ;td;,
Ayak ;s;nde t;beyse ;l;mge da.
Sen bizge solurga haua berib turdung,
Endi ;retese ;l;rge da.

Be;ikde cathan bir ulan sabiyge
Alg;; et deb, manga goppann; tutdursala,
"Busak kibik, narat kibik bir adam
Bol"-, deb, anga alg;; alay eterme.

Men kesim da, Allah alay buyursa,
Ne da tilegime "amin" degeni bolsa,
Ca;auumu terekle;a eterme,
Duniyadan da ala kibik keterme.

UZUN S;ZN; KISHASI

Tayakga ;renngen it bolgandan ese,
;kokga ;renngen b;r; bol.
Halk;m degen, Curtum degen
Boz kurtladan biri bol!

DUN;YA NAMIS emda AHRAT AZAB

HALKIBIZNI M;LLET ORAYDASI-MAR;I-G;MN;

AS-ALAN

Be; tau eli - ko;ulgan cer n;r bla kar -
Bashan, ;egem, Holam, B;z;ng;, Malkar;
Be;tau can;, Arh;z, Mahar, Teberdi...      
Cer cannetin ullu Allah bizge berdi,
Mingi Taunu Sennge t;y;n;l; k;rd;,
Oy Kara;ay-Malkar halk; - As-Alan!
Teyri adam;, Teyri halk;, as-salam!
Kara tan;gan  bilim  halk;, orayda!
Ne zalimni all;nda da b;g;lmey,
Kara k;n da erkinlikden t;ng;lmey,
Ta; ba;;nda ca;au ete kelgense,
;tg;r millet, ;htem millet As-Alan!
;tg;r millet,  ;htem millet, as-salam!
Kablan k;ll;  cigit  millet, orayda!
Nen;a kere K;n;, Ay; tutulgan,
An;a kere celmauuzdan kutulgan,
Temirlege, kur;laga da kat;lgan,
Oy t;rk halk;, ak bars  halk;, As-Alan!
T;rk-musliman Kavkaz halk;, as-salam!
T;rk-musliman Kavkaz halk;, orayda!
;zmegense e;ki, arpa urlugun,
Cigitlikni, adaml;kn; korlugun,
Burun kibik kral kurad;ng-kurdung,
Oy nart halk;, alan halk;, As-Alan!
Oy nart halk;, alan halk;, as-salam!
Oy nart halk;, alan halk;, orayda!
Bard; seni iman;ng da, dining da,
;s;b kelgen sar;cilik t;l;ng da,
Kat;lmazla Sanga kartl;k, ;l;m da,
;m;rlege ca;ar;ksa As-Alan!
;an Kara;ay-Malkar halk; - As-Alan!
;am Kara;ay-Malkar curtu - As-Alan!
B;g;n;nge, tamblanga da as-salam!
B;g;n;nge, tamblanga da orayda!

AR;ULUK - S;YMEKL;K - CA;AU

K;nle kibik k;zlering,
G;lle kibik s;zlering.
Cazg; k;k;a ca;nalla
Sen car;than k;zlerim.

Ka; ornuna keldi caz,
Keldi kobuz, keldi saz:
C;rek bard; cang;zga,
U;ab kald; cankozga.

Ketdile kayg;, palah.
;omartl;k etdi Allah,
Ans; Seni;a k;zga
T;y;n;l; bolluk kayda?!

Bo; zatlaga etdim bet -
Kurub ketsin siyaset.
Alt;n igid kalaydan,
Sense meni oraydam.

Sense ca;aunu can;,
Endi anglad;m an;.
S;ymeklik bla Ariuluk
Kim eter sizge cauluk?!

Sizsiz
;y, kral da cok,
Nazmu, c;r, iynar da cok,
Halk da,
Til da,
Curt da cok.
Sizsiz kuuan;, nas;b da.

K;nle kibik k;zlering,
G;lle kibik s;zlering.
Cang;dan k;gerdile
Sen car;than k;zlerim.

BURULADI ;ARH

Ca;ayb;z biz bu Alamda, bu duniyada
K;k, K;n, Cer, Ay, culduzla;
Baylaml;b;z K;kledegile, Cerdegile da;
Ca;ayb;z s;rkelgen, s;yelgen da;
C;r;gen, u;han da;
Car;k, karang; da.
Ca;ayb;z taula, t;zle,
Suula, tengizle da;
Terekle, ;egetle da;
Adamla, Halkla da;
Can;uarla, kiyikle da;
Bal;kla, kanatl;la da;
C;lanla, sar;ubekle da;
;tle, b;r;le da;
K;zge k;r;nngenle, k;r;nmegenle da.

T;beybiz cazga, cayga, ka;ha, k;;ha;
Birde bulut basad; k;kn;, c;rekni;
Eliya ;artlayd; k;kde, c;rekde;
Birde tang atad;, birde k;n batad;;
Caz keledi adamga, terekge da;
Ka; keledi adamga, terekge da;
Carat;lab;z, ca;ayb;z, ;lebiz.
Dag;da keledi zaman - tirilebiz.
Auu;unalla zamanla, alamla da.
Tabigat bla birge adamla da
T;rlenebiz.

Burulad; ;arh -
Bir artha, bir alga, bir ornunda.
Barad; cihad.
Cang;z Allah dey bilgenle,
Taballa ca;auda magana.
Kalganla keslerin
Hayuanl;kga, can;uarl;kga  horlatalla.

Burulad; ;arh.

CARIM MOLLA BLA CARIM AL;M

Car;m molla din buzad;,
Car;m alim - ilmunu.
Kullar;lla ekisi da
Bayl;k bla zulmunu.

S;YGEN;NG BLA TENGLE;D;RSENG

Taula, suula, ;egetle,
Can;uarla, kiyikle -
Nen;a t;rl; ariuluk
Ala;ada, miyikde.

Duniyalada Cerden sora
Men k;rmedim ba;has;n.
K;k bla birge, Cer bla birge
Cer adam; ca;as;n.

Bu Alamda Cerden ba;ha
Candet cokdu dedile.
Bu Alamda Cerden ariu
Culduz cokdu dedile.

Cannet kibik ceribizde
Ariulukla ko;dula.
Ariu k;z bla tengle;dirseng
Bar;s; da bo;dula.
S;ygening bla tengle;dirseng
Bar;s; da bo;dula.

B;R; HALKDA ;T ;Z;KGE ORUN COK

Dorbunnga u;ayd turgan ;y;ng, ko;ung da.
Kazak b;r;d n;gering da, hon;ung da.
Ulu, c;rek, hayda anga ko;ul da,-
Cokdu bizge t;ng;-t;n;l;k duniyada.

;kokga ;renngen b;r;lebiz, bilebiz,-
;t da ;abar, ok da tiyer,- kayg;rmaz.
Teyri bizni erkinlikden ay;rmaz,
Erkin etib carathand; ol bizni.

Erkinlikni ba; k;rebiz neden da,
;tledile b;r; s;yn; unuthan.
Biz ;lsek da, boy bermeyin ;lebiz,
Sora bizni k;kge karab uluthan,

Ne zat bolur? Tar;g;u
B;r; adetge, ;zden betge keli;mez.
Uluuubuz,- tar;g;u t;l,- ;ak;r;u,
Ulumay;n c;y;n canl; birle;mez.

Biz sau bolub, Tau etegi tiyrege
Ne bir du;man, ne bir satl;k etmez cuk.
An;, ulub, bildirebiz Teyrige -
B;r; halkda it ;z;kge orun cok.

COL

Neni da bolad; aual;, ah;r;,
Neni da bolad; ;egi, mardas;.
K;;n;, cayn; da, kuuan;n;, bu;uunu da,
K;r;b bolmaunu, s;ymeklikni da.

Hakd;la - ah;r k;n, ah;rzaman da,
;l;mge t;begendile faygambarla da.
Adamn;, adam ulunu kutharab;z deb,
K;b k;y;nl;k ;ekgendile ala da.

Har atlam;b;zn; alan;k; bla ;l;eleb,
Atlasak, ab;nmazga bolurbuz.
Allahn; S;z;n bizge cetdirgen, caygan
Allah saylagan kele;ile - alalla.

T;n; t;ld; adam ulunu colu -
C;reklede k;bd; cara, k;bd; tab.
Aca;ab;z,
terseyebiz,
k;ynalab;z,
Bola turganlay, col k;rg;ztgen Kitab.

;yman coldan, N;r coldan ba;halar;
Bar;s; da bo;alalla ;l;m bla.
;l;ms;zl;k, ;eksizlik, ;m;rl;k -
Ullu Allah Kuran;nda aythan col.

;yman; bolgan ol colda barad;,
Allah ong bersin bizge da ol colda bar;rga.

K;LT;REME GOPPANNI

Cer k;zlan; biri ;;;n
Men k;kleden enngenme.
Men k;;;rgan azan t;ld;,
S;ymeklikdi, ilgenme.

Azan;;yem, endi ua,
S;ymeklik;i bolganma.
Sennge u;a, u;una,
;ay;r bolub kalganma.

K;r;nese sen mennge
M;lekleni biri;a.
Ayta turama nazmu
Ayga ulugan b;r;;a.

Cer k;zlan; biri ;;;n,
Adam bolgan b;r; ;;;n,
S;ymeklikni n;r; ;;;n
K;lt;reme goppann;.

;ORBAT ;IP;IK

Cazga can; sau ;;kgand;,
C;uyuldeydi ;orbat ;;p;;k.
K;; suuukda ;;n;kgand;,
Ay aperim, ;orbat ;;p;;k.

Ay aperim, ;orbat ;;p;;k,
Boy bermeding suuuk celge.
K;yama k;;ha Curtnu koyub,
Sen ka;mad;ng c;l; cerge.

K;;ha kesingi horlatmad;ng,
Nas;b ;s;ngden ketmesin.
Ay marca, sak bol kesinge,
Cazg;da acal cetmesin.

Kartc;ga, ki;dik da Sennge - cau,
Tutalsala - ayamazla.
"Ku; k;ll; burhu can,"- deb,
Sanga meni;a karamazla.

Sen a, kerti da, cigitse,
K;;ha ku; kibik ;;dad;ng.
Git;eni ullulugun k;r;b,
Sanga, alg;; ete, karad;m.

2000-;i CIL. ERESEYDE.

Cokdu ;;argan, k;lgen.
K;bd; aurugan, ;lgen,
K;ynalgan em incilgen.

B;t;n zor boldu kadar.
Biy boldu gudu, murdar.
Kalmad; bayl;k, innet.
Fak;ra boldu millet.

Ullu kral ;a;;ld;,
;ek degening a;;ld;.
Kara k;; boldu kay;r.
Corukdan da cok hay;r.

Kalmad; nam;s-uyat.
Mallada kibik hayat.
Dollard; - sura, ayat.

Allah, adam degen - az.
Ay;r;lmay k;z ne ca;
Naf;sha uralla ba;.
Adetlerin atalla,
Nam;slar;n satalla -
Bar; kul em karaua;.

A;ha, bayl;k - k;zbaudu,
Bar;s; da - s;naudu.
T;n;-k;y;n bolsa da col,
Adamlay kal, Adam bol.

K;z-kulak bol ahlunga,
Tukumunga, halk;nga.
Faygambarlaga u;a,
Allah aythan;a ca;a.

K;n amannga aldanma,
;ymans;zga iynanma.
G;nahladan tazalan.
Kerti K;nnge haz;rlan.

ALLAH KORUSUN, SAKLASIN

Bu miyik ;yn; ba; kat;nda
Kaya randa;a ca;ayma.
Kiyikni s;re, rannga beklenngen
Carl; Biyn;gerge u;ayma.

Aurugan Halk;ma bir darman izley,
Bek uzaklaga ketgenme.
"Aurugann; ;s;nde sau ;led",
Men da ;l;rge cetgenme.

Kiyik tas boldu, ca;l;k da ketdi,
K;zbau duniyala kuruyla.
K;kge karau;u b;r;k;z s;zlerim
Endi cerge karab uluyla.

Bu men ;rleb, ilinib ;;kgan,
Ayt, kayam;d;, taumudu?
Git;e kayg;lan; da horlayalmagan
Ullu Kara;ay saumudu?!

Men cars;mayma, k;ymeyme
Kuru kald;m deb, kiyikden.
Meni titiretgen halk cars;uudu,
A;;k k;r;n;b, miyikden.

Halk;m;-Curtumu bolgan;;a k;rd;m -
K;rd;m turusun, ta;as;n.
Tamblas;n da k;rd;m - titiredim.
Allah korusun, ca;ats;n.

CA;A, KUUAN!

Tabigatha,
S;ymeklikge
Bolma zaran.
Cazga kara,
K;zga kara -
Ca;a, kuuan.

Kesinge da,
Ba;haga da
Salma zaran.
;retelle
T;z ca;arga
;ncil, Kuran.

Kesinge da,
Ba;haga da
Keltir kuuan;.
Cerge, K;kge,
T;gerekge,
;gilikge
Keng cay kula;.

Nas;b oldu.
Ca;au oldu.
Sen bol Adam.
Cazga kara.
K;zga kara.
Ca;a, kuuan!
    
CAZ BLA SALAMLA;AMA

1
Calanbut-eliyak;z-;;b;kbel,
Sau kel.

2
Ca;il;epken-gokgayak-akbel,
Sau kel.
               
3
Cank;l;;kyamar-k;nt;yme-
c;rlauuk-c;lauuk,
Sau kel.

CA;AU NE;;K ALAMAT, SEY;RL;K

Tan;d;ng akn;, karan; -
N;r car;k ;a;;ld;m; sennge?!
Okudung Tauratn;, Kurann; -
Ceti kat k;k a;;ld;m; sennge?

Ullu kayg;dan kutulsang da,
Uuak kayg;la a;ayla.
Ala c;regingden bo;ayla,
Peliuan adam bolsang da.

Karaysa K;kge, umutlu:
Ol da k;b;ne - bulutlu.
Ay medet Allah!

Adamla tauruhha terilelle.
Nas;b, zauuk, ;l;ms;zl;k deb,
Candet ca;auga termilelle.

Cer a, berilgendi adamga,
An; candet et da ca;a deb.
Kitab da ciberilgendi anga,
M;nda ayt;lgan;;a ca;a deb.

Cokdu t;n;l;k adamga -
K;re;de  ;ted ca;auu.
Duniya - candet bolurga u;amayd, 
adam Adam   bolurga unamayd.

Ketedi zaman. T;rlenmeydi cuk.
Cang;z ah;rzaman cuuukdan cuuuk.
Hey!
Zauall; bizlege kayda ;m;rl;k?
Ca;au a - ne;ik alamat, seyirlik.
               
KE;E K;N T;YGEN K;B;K

Men Seni alay k;rd;m -
Ke;e K;n tiygen kibik.
Kim kimni s;ygen bolur,
Men Seni s;ygen kibik?!

Tebrene turgan Cer da,
Seni ;;;n kal;r tohtab.
Meni;a kuuan;r Sennge
K;k da, k;k;reb, ca;nab.

Kayg;, palah, ;l;m da
Etelle bizge zarl;k.
Seni ariulugungdu
Bu duniyan; kutharl;k.

Seni n;r car;g;ngda
Kara k;;lege orun cok,
Kara i;lege orun cok,
Kara innetge da orun cok.

Men Seni alay k;rd;m -
Ke;e K;n tiygen kibik.
Kim kimni s;ygen bolur,
Men Seni s;ygen kibik?!

NE KISHADI ;M;R; ADAMNI

Eriydi buzlab turgan cer,
K;;h; cukusundan uyana.
S;y;m;;ge ;abhan;a, urad; cel,
Cankoz;uk da ;;gad, uyala.

Tabigatha kiredi can -
Ol tiriled,
                tillened,
                u;unad.
C;l;u, car;k keledi K;kden,
K;kge silkined tabigat.

;ll;k canlan; birleri men da,
K;; ;lgenlege eteme duua.
Kesim da ;l;b tirilgen;a bola,
Cazga ;;kganlaga bereme salam.

Ca;audan bagal; ne bolur  duniyada,
Andan tolu ;l;; al;r;a nas;b da bolsa.
Cazg; haua bizleni da k;;leydi...
Ay medet,
               ne k;shad; ;m;r; adamn;!

TAB;GAT BLA ADAM
1-;i NAZMU

Sang;rau;a,
Car;k urgan can;na  karayma,
Ne k;r;rge izleyme anda?!
Ming-ming c;ln; m;ndan  alda;a,
Adam ulu ketib barad tubanda.

Sokur;a,
Karang;ga t;ng;layma,
Ne e;itirge umut eteme anda?!
Ming-ming c;ln; m;ndan  alda;a,
Turna c;y;n u;ub barad tubanda.

K;z; da sokur, kulag; da sang;rau  bolgan,
K;re;edi c;ylarga em sezerge.
Alaga karayma da ;reneme
T;rl;-t;rl; palahlaga t;zerge.

Cokdu an; ne kolu ne ayag;,
Alay a, k;re;edi ca;arga.
Duniya an; kuuand;rsa, kalsa da,
A;;kmayd; ol da ahratha, mah;arga.

Sakatla c;regimi etedile sakat.
Kayda k;;;m sau eterge alan;?!
Cerge, K;kge karayma amals;zdan:
Cuuab bard;. Cuuab cokdu. Kimdi ters?

U;ad; ak kanatl; karang;,
U;ad; kara kanatl; car;k.
Kimdi sakat? Kimdi sau? Soruu-suual:
Kimdedi, nededi terslik, k;y;nl;k?!

2-;i NAZMU (birin;iden al;nngan)

1
Car;k urgan can;na karayma:
Ne k;r;rge izleyme anda?

2
Karang;ga t;ng;layma:
Ne e;itirge umut eteme anda?

3
Kaydan kayr; eltedi col:
Car;kdan karang;gam;,
Karang;dan Car;kgam;?

4
Car;k: ar;k; c;k; k;r;
Kar; ak.

5
Karang;: kara; ara; ang;; k;r;
Kar; ak.

6
Car;kda da bard;: k;r; kar; ak.
Karang;da da bard;: k;r; kar; ak.

7
Akda, karada da - b;teu duniyada da:
K;r. Kar. Ak.

CAZGI CABALAK

Zaman; cetedi bashan;-k;rekni.
Caz keledi. Eriyle karla.
Cankozbut k;zla kozgay c;rekni,
K;k ca;nagan;a, tuualla c;rla.

Malla k;nbetge karab ;k;relle,
K;b turmay gyahinik urlukdu cerge.
Ulakla ta;dan-ta;ha sekirelle,
E;ki ;z;ndan ilinelle ;rge.

Acir ki;neydi. G;r;ldeydi buga,
Ba;;n, boynun ;;;y, cargamlaga.
Guguruk da buruudan k;;;rad; sozub,
Tauukla kat; bla ketmez;a ozub.

Alaga eri;gen;a, it da arbazda
Kesin s;nc;rga urub, ;abad;.
K;b k;y;nl;k k;rgen Kavkazda
Cazg; cabalak cauad;.

SEN SAULUKDA  MANGA ;L;M COKDU

Sen barsa duniyada - k;l;m tokdu,
Sen sau bolub, manga ;l;m cokdu.
Sennge, Sen bolgan duniyaga eteme alg;;.
Esimdese, ne bek k;;lese da sag;;.

Ne bek cara;ad; narat terek ta;ha.
Ne t;rl; oyumla kelelle ba;ha.
Ne bek cara;ad; car;k culduz k;kge.
Alay cara;asa Sen da c;rekge.

Sen barsa duniyada - k;l;m tokdu.
Sau-esen bol, sau-esen ca;a,
Andan ba;ha men ayt;r;k cokdu.

Caz;ular;b;z bizni ba;ha.
Allahn; onouun t;rlendirmez cuk da.
Nas;b bla, kuuan; bla sau-esen ca;a!
Sen saulukda manga ;l;m cokdu.

ALAMLANI TEBD;RED; C;REK

Culduzga t;y;n;l;d; K;k,
K;kge t;y;n;l;d; culduz.
An; ang;layd; c;rek.
Ang;lamagan;m ma budu cang;z:

Sennge, baz;b, karayma kalay?
K;kdedile culduzla, Ay,
Sen a - Cerdese. Ma oldu seyir.
Anga cuuab beralmaz ;iyir.

Men carat;lganma toprakdan, cerden.
Sen eseng - k;kden,
car;kdan,
n;rden.
An; ;ay;rla aytalla birden.
Alay a, Seni ba;haga bermem.
Culduz car;g;;ad; k;ymekligim da.
Meni Sennge teng etgen - S;ymekligimdi.

…Kader ke;eni k;rd;m Sennge karad;m da.

Bard; meni at;m, kanat;m da;
Bard; meni duniyam, ahrat;m da -
S;ygenim bard; meni,
S;ymekligim bard; meni.

Alamlan; tebdiredi c;rek.
K;kden Cerge t;;gendi m;lek.
C;rekge t;;gendi m;lek.
Ko;ulganla Cer bla K;k.

NAZMU TEREK

Nedi bu - k;kenmidi, terekmidi?
Bu Allahha ne Adamga kerekmidi?
Men ;sd;rgen, ayt, ki;ige kerekmidi?
Oy alanla, bu sizge kerekmidi?

Tam;rlar; cay;lalla, kirelle cerge,
Butaklar;, kanatla;a, tartalla ;rge.

Butaklana, kanatlana, u;una,
K;kge u;ub keter;a da k;r;nedi;
Tam;rlana, t;b;rlana, auurlana,
Cerden tebmey kal;r;a da k;r;nedi.

Bu K;kden t;;;b,
Cerge kiribmi barad;?
Bu Cerden ;;g;b,
K;kge ketibmi barad;?

Ogese, K;k bla Cerni
Baylabm; turad;?
Ata bla Anan; kollar;ndan tutub,
Baylab turgan;a sabiy...
Bu men ;sd;rgen - k;kenmidi, Terekmidi?
Bu K;kge ne da Cerge kerekmidi?
K;kdegilege, cerdegilege kerekmidi?
Bu meni koymagan ak;lm;d;, c;rekmidi?

Ey alanla, sizge Til, Ana Til kerekmidi?
Ata Curt, adet-nam;s kerekmidi?
Siz Halk bolub,
Talk bolmay ca;arga izleymisiz?
Ullu Allahdan ol zatn; tileymisiz?

Kim ;;;n, ne ;;;n ;sd;reme terekni
Kargaga-kuzgunnga a; bolluk ese  k;geti.
An; ;uuuldagan;na cok ese t;ng;lar;k,
An; korkuuun, tilin cok ese  ang;lar;k,
An; amanat eterge da tab;lmay ese adam,
An; andan da alamat eterge cok ese amal,

Sora,
Allahha, adamga, hon;uga, kralga da
Salmay;k dau -
Dinibizge, Tilibizge, Curtubuzga, Halk;b;zga-Kesibizge
Kesibizbiz cau.

K;y;nl;k kesibizdedi.
Tilsiz Halk t;b bolgan; -
Esibizdedi.
Alay a,
T;;;nmeybiz, t;;;nelmeybiz.

Kazak terek karayd; ;egetge.
;eget ba;ha tilde ;uuuldayd;.
;;p;;k da ba;ha tilde c;uyuldeydi.

T;ng;lagan, ang;lagan da cok terekni.
Terekni kuu bollugu andand;.
C;rekni da car;ll;g; andand;.

S;YGENLEY KALAMA SEN;

Men seni asr; s;ygenden,
Artda senden, ne da kesimden
K;l;m ;;gar deb, asr; korkgandan,
Sennge uzakdan, t;benden,
K;kde culduzga;a karab,
Cuuukla;may kal;rga bolganma raz;.

Men Allahha eteme ;ukur
Bizni bir etmey koygan; ;;;n da.
Ans; sen meni ;y biy;em bolgandan sora da,
Duniya sennge b;lay kararga kalsa,
Men ak;ldan ;a;arga bollugem...

Kim biledi,
Seni almay koygandan ese,
Al;b k;ygen igi ese da...
Etmey sokuranngandan
Etib sokuranngan igi ese da,
Kim biledi.

Alay bolsa da, kalasa sen
K;z;mde, k;l;mde, esimde
Tabigatn; emda Ti;ir;u duniyan;
Em ullu ariulugu;a, seyirligi;a.

Da saklan men k;rgen;a alay.
Kukalan,
ko;aklan,
cankozlan,
Sabiylen,
baliylen,
cazg;lan.
;ak, ca;na. Sau-esen ca;a.

Ba;ha tilegim cokdu.
Ba;ha c;regim da cokdu -
S;ygenley kalama Seni.

CANGIZ KES;MED DERT;M

U;han;m ;;;n certin,
Cang;z kesimed dertim.
Kuru Halk;m ;;;nnge,
Kuru Curtum ;;;nnge,
Bitsele da kanatla
Ki;i ay;b etmezed.

Kuru Seni k;;;ngden,
Kuru Seni ;;;nnge,
Bitsele da kanatla
Bir can ay;b etmezed.

U;han;m ;;;n certin,
Cang;z kesimed dertim.

ADAM ULU CIYaR ES

K;kn; ceti kat;na
U;ar kibik kanat cok.
G;nah, terslik kimdedi?!
Bir ki;ige aytmam cuk.

K;k kesine tartad;,
Cer tartad; kesine.
Har bir adam erkindi
Col saylarga kesine.

Allay ullu erkinlik
Berilgendi insannga.
M;lekleden ba; bolub,
Ko;ulganb;z biz sannga.

Atlamaz ;;;n a ters,
Berilgendi ang;, es.
Berilgendi Kitab, ders.
Adam ulu c;yar es.

ALLAHNI, ADAMNI DA B;L;RGE ;ZLEGEN

B;teu ;m;r;n car;kga termilgen
Ke;egi kanatl;d; ;ay;r.
Culduzla da, ol cand;rgan;a,
Alay k;r;nelle k;kde.

Duniyada birin;i ;ay;r - em ullu ;ay;r
Duniyalan; carathan Kesidi.
An; ;iyirleribiz biz bar;b;z da,
Kurann; okugan ang;lar;kd; an;.

C;regimi, san;m; da tazalab,
Kitabn; alganma kolga.
Allahdan ke;meklik tileyme :
Ke;igib ;;kganma colga.

Meni c;l;mda Muhammadha
Faygambarl;k kelgendi K;kden.
Men a endi tan;y ba;laganma
Allahu tagalan; S;z;n-Colun.

;m;r; K;kge, Car;kga termilgen
;ald;;da kanatl;d; ;ay;r.
Allahn;, Adamn; da bilirge izlegen
Bir nas;bl; nas;bs;zd; ;ay;r.

AK KARANGI BLA KARANGI CARIK

Car;kn; cuthand; karang;.
Alay a ol car;k
Algand; an; t;n;l;g;n.
Ke;ege kanatla bitgendi.
Ak kanatla.
U;ub barad; ke;e...
Kayr;?!

K;n car;kdanm; ka;ad; ol,
Tangngam; a;;gad;, ogese?!
Ne eteyik, duniyada
T;n;l;k-t;ng; cok ese.

Tang car;y tebrese,
Ke;e da tebreydi ;le.
Karang;n; cutad; car;k.

Car;kn; i;i karang;d;.
Karang;n; i;i ua - car;k.

Ak karang;
Emda
Karang; car;k.

Ak karang; - c;rek.
Karang; car;k da - ol.
Ak ke;e da - ol.
Kara k;n da - ol.

N;r kanatla t;y;n;l;lla
C;rekge.
Tarthanlay turgan; ;;;n
Haman K;kge.

C;rekge kanatla bitgendi,
Ak kanatla.
U;ub barad; ol.
Kayr;?


KAR;A (tamgas;n sal;rga)

Kaf taulaga kay;tmay bizge ca;au coK.
Ata Curtda bolall;kb;z Millet da, kral dA.
Raz; bolgan, colga ;;garga bol haz;R.
;;nt; Erge Halk, Curt ;;;n serme;iud;  kuuan;.
Ata Curt, Ana Til, Erkinlik saklayla aldA.

ADURHAY (tamgas;)

Allah bergen curt saklayd; aldA.
Dau k;bd;, cau k;bd;, ;;an;u - AllahhaD.
Uru;ha haz;rb;z. Ay bla Culduz car;talla  colnU.
Raz;b;z tebrerge. Cang;z bizge, Kar;a, belgi beR.
Haz;rb;z keterge. Bu curtla bar; bizge hauH.
Alan Curtubuz - Ata Curtubuz saklayd; aldA.
YA Allah, k;; ber ;;rmaulan; horlarlaY.

BUD;YaN (tamgas;)

Bir-eki b;r; cortuuul bla taulaga kall;kb;z cetiB.
Ullu Allahdan tileyik t;zet deb, colnU.
Da sora Curtha kay;t;rga nas;b bolaD.
;nnet - s;zge, s;z da - i;ge k;;ed;.
YA Rabbi, cang;danm; kuralad; duniYA?!
Narat t;lp;u keledi tauladaN.

NAURUZ (tamgas;)

Nas;b - ol unutmaudu, saklaudu Curtun, Halk;N.
Ala ;;;n kiriud; otha, uru;hA.
Urgan cel ;a;ad; bulutnU.
Raz;l;k Allahdan, Halkdan tab;l;R.
U;ub, u;unub ceterbiz, ku;aklarb;z CurtnU.
Zaman bolgand;, saklayd; bizni KavkaZ.

TRAM (tamgas;)

Teyri bizni blad;. Coldan t;ymaz bir zaT.
Raz;ma keterge. Er ne ;l;r, ne curtun azatlaR.
Allah kesi ;;garad; bizni colgA.
Mingi Tauga - Ata Curtha - salaM.

KAR;A (tamgas;)

Karna;lar;m, innetibiz Mingi Tau;a aK.
Allah ong beredi Curtha kay;t;rgA.
Rahatl;k-t;n;l;k k;lge Curtda keliR.
;;ng suuuk k;; da Curtda keltirir kuuan;.
Allah aytsa, cang;dan kurarb;z,
                ca;agan da eterbiz Alan kraldA.

;ORBAT ;IP;IKLAGA SEY;RS;NEME

;orbat ;;p;;klaga seyirsineme.

Kalgan kanatl;la;a b;la da,
C;l; cerlege nek kete bolmazla?

Kar;ular;m; cetmeydi,
Ogese, curtlar;n begirekmi s;yelle?

BA; URAMA

Ba; urama
K;rd;kga, terekge, kayaga, tauga -
S;yelgen har bir zatha urama ba;:
;rge, k;kge barganlar; ;;;n,
Bizni da ;rge karathanlar; ;;;n,
K;kge, miyikge tarthanlar; ;;;n.

Ba; urama kanatl;laga,
K;n, culduz car;g;na urama ba;,
M;leklege urama ba;,
U;ub c;r;genlege urama ba;
Bizde da kanatl; umutlan; tuudurganlar; ;;;n.

Art;k da ba; urama adamga:
S;rkele kelib, ayak ;s;ne s;yelgeni ;;;n,
S;yele turub, u;han; ;;;n,
Kanatl; fikiri, oyumu ;;;n,
;eksizlikge, ;l;ms;zl;kge uzalgan; ;;;n.

Har kuru da ba; urama Allahha:
Bizleni carathan; ;;;n,
;gini-amann;, halaln;-haramn;, suuabn;-g;nahn;
Ay;rthan;, ang;lathan; ;;;n.

Alay a, bizni robot-m;lek etmey,
K;l;b;zn; s;nd;rmay, u;uz etmey,
Saylaunu kesibizge koygan; ;;;n,
Bizge ;;anngan; ;;;n,
Har kuru da ba; urama Allahha.

;;Y;R OTHA TAMIZIKLA

1
Men c;rd;m Zaman i;in,
Men c;rd;m Alam i;in,
Ullu ALLAHNI at; bla
Serme;dim Adam ;;;n.

2
Can kayg; bolsa adam,
Kalmayd tat;u ca;audan.
Har zat k;zbau, ginasuu,
Bir cukdan da cok as;u.

3
Dauur bolsa, dau bolsa,
Duniya manga cau bolsa -
Kulag;ma kirmezed,
Carl; anam sau bolsa.

4
C;ln; bir k;z;uyu - cay,
Bir k;z;uyu - k;;.
K;nn; bir sagat; alg;;,
Bir sagat; - karg;;.

5
;ay;r s;zleri bla salad; ta;.

6
Ozgan ca;auumu k;z;me t;yreb,
Talayd; esim.
K;b k;y;nl;kda, palahda, g;nahda
Men tersme kesim.

7
T;n; t;l ese da ca;agan,
Can ca;audan toymayd;.
Hak colunda bargann;
Allah at;b koymayd;.

8
Kara kiygen ti;ir;udu
Ke;e.
Kara cauluk k;shan
Ti;ir;udu ke;e.
Kara cauluklu ti;ir;udu
Ke;e.

9
Bu mazall; c;regimden sora,
Bu ;eksiz s;ymekligimden sora,
Meni sennge berir zat;m cokdu.

10
Men Kurann; k;;;ralmay azab ;ekdim,
Har bir s;z;n ang; bla s;zd;m, ;ekdim.
Kara;ay til arab tilden t;ld; carl;,
Kesibizbiz etib turgan an; carl;.
Kara;ay tilde bard; beklik, terklik - t;rkl;k.
Allah carathan ol da bir S;z, bir seyirlik.
Bard; anda bir kuduret, bir ;m;rl;k.

11
Ca;au, ;l;m da - k;z;u,
Ca;au, ;l;m da - hak.
Ulusa da, it bolmaz,
B;r; ese, Halk.

12
S;t uyugan;a uyuydu karang;.
Ol kara ayrann; kim i;e bolur?!
Kara k;;lemille karang;n; korlugu,
Ogese, kara k;;lenimi korlugudu karang;?!

13
K;n ;uuakd;, suuukdu.
K;;h; ;ille cuuukdu.

14
Men aj;ms;z bilgen zat:
Men bu ;m;rde ;ll;kme.
;lgenimden sora ;; k;nden,
;; aydan, ;; c;ldan bolsa da,
Sizge tirilib kellikme.

15
YA Rabbi,
Ke;egi karang;da
Nek k;setese mennge car;kn;?!
Nek izletese b;llay bir an;?!
Nek termiltese kesing bergen cann;?!
Kesing ;fg;rgen ;oysa da an;?!

Can a;;sa, k;ynalsa, termilse
Allah da etedi bu;uu,
Bolu;urga ua a;;kmayd;:
Ne etgenin Ol biledi Kesi.

Biz k;lt;ralmaz auurluknu salmayd; Ol.
Bergen can;n da bolcals;z almayd; Ol.
Zaman da, ong da beredi
Col saylarga, anda bar;rga da.

16
Kesi kesime eteme cauluk:
Ketedi ca;au, ketedi sauluk,
Suuuk bolalla Allah da, adam da,
Cuuuk bolalla cin da, ;aytan da.

17
Bolmasa da mende tart;n;u, korkuu,
;;gi s;z;md; bu, i;ingden oku.
;eriyatda uyat cokdu deyle,
Adabiyatda da alayd; deyme.

18
Korkganlay, kalt;ray ca;ad;m,
Aman hapar keled deb, keled deb.
Ol aurugan ;led deb, ;led deb,
Kesim da ;lgennge u;ad;m.

OKUU CILNI T;RT ;AGI
(ceti;megen u;a; s;zleni kesigiz sal;g;z)

;koldab;z-okuldab;z,
Okuu keltired kuuan;.
Okuu c;ln; t;rt ;ag;:
Birin;isi nedi? - …

Ka; da ka;ad suuukdan,
Uyas;na kired ku;.
Ak kar; bla, boran; bla
Ka;n; ;z;ndan keled …

Biz k;b zatha ;rendik -
Haman oku, haman caz.
Zaman a tohtamayd; -
K;;n; ;z;ndan keled …

K;z kakg;n;; caz da keted,
Ah;r ay;d cazn; may.
Solurga zaman ceted -
Cazn; ;z;ndan keled …

;UUUTLULAGA KARAB CAZILGAN ;;Y;R

1
Curtun tas etib,
Curtun tabhan.
Halk;n tas etib,
Halk;n tabhan.
;ydegisin tas etib,
;ydegisin tabhan.
Erkinligin tas etib,
Erkinligin tabhan.
Nas;b;n tas etib,
Cang;dan tabhan.

Oy ne k;b cars;u,
Ne k;b kuuan;
Bard; duniyada.

2
Cuklanngan otun
Cang;dan cand;rgan.
Kurugan kral;n
Cang;dan kurgan.
;lgen tilin
Iz;na tiriltgen.
;a;;lgan elin
Iz;na c;ygan.
Cang;dan Halk, Curt bolgan.
Millet bolgan, Kral bolgan -
Ol
Kallay nas;bd;,
Kallay kuuan;d;.

Alay bolur ;;;n a,
2 k;n t;l,
2 ay t;l,
2 c;l, 2 ;m;r da t;l,
2 ming c;ln; k;re;ib turgan
Kallay cigitlikdi,
Eslilikdi,
Ak;lmanl;kd;.

3
Ertde-ke; bolsa da,
Biz da bollukbuz kral.

;slam dinibizge,
T;rk tilibizge,
Tau ceribizge
Bollukbuz iye.

Biz
Krall;g;b;zn; tas etgenli,
2 ming c;l t;l,
2OO c;l bolad;.

Biz tilibizni tas etmegenbiz.
Adetleribizni tas etmegenbiz.
Dinibiz, iyman;b;z bard;.
Curtubuzda ca;ayb;z.
Tarih esibiz saudu.
Kesibiz da saubuz.

Alay ese,
Ertde-ke; bolsa da,
Kral;b;zn; kurar;kb;z biz da,
Ba;hala kuragan kibik.

KI;IRIKGA CUUAB COK

1
;l;k k;;;rd; k;zleri bla,
Kag;t k;;;rd; s;zleri bla.
Ah;r kere
C;rek kann; burdu k;;;r;b,
Ah;r kere
Kan t;gerek ayland; k;;;r;b.
Can canaualda cand;.
Ca;au-;au-au-u (u;hun).

2
Kag;tdan k;;;rad; terek,
An; e;itedi c;rek.
Cerden k;;;ralla Culduz, K;k,
Alan; da e;itedi c;rek.
Kab;rdan k;;;rad; adam,
An; da e;iteme, iynan.

E;itgenimi ayt;r ornuna,
Bolu;luk eter ornuna,
K;;;ra turgan kag;tn; auuzun,
K;;;ra turgan cerni auuzun,
K;;;ra turgan kab;rn; auuzun
S;zle bla k;re;eme cab;b.

3
T;ngekden, K;kleden da k;;;rad; can.
Bergen can;n alad; Allah.
Nek bergen edi all;k bolub?
Ogese, hauhmu bergen edi?
Iz;na ua kaytarl;km;d;?

;lgenden sora billikbiz an;.
Saklay;k. K;b kalmagand;.
Har tak;yka ;l;mge cuuukla;d;rad;.
Ogese, ;l;ms;zl;kgemi?!

BOLMAZLIK ZATLA

1
Ata bla ;;g;b cang;dan
Bir ;alk; ;al;red s;rtda.

2
Anan; all;na, sabiy;ik bolub,
Cang;dan bir ;abared elde.

3
Iz;na aylan;b, ca; bolub,
Bir k;z ka;;r;red...

4
Tenging ;lgen uru;ha kirib,
An; ;l;mden kuthar;r amal
Bar ese, cang;dan bir k;r;r edi.

5
Duniyan;, ca;aunu, adam ulunu
Carat;la turgan;n bir k;r;r edi.

6
Ah;rzamann; da bir k;r;r edi.

7
Ahratn; k;r;b, artha kay;t;b,
Cerde bir hapar ayt;r edi.

END; ANGILAGANMA

K;n
Bizni ;;;n t;l,
Kesi ;;;n canad;.

K;n
Karang;dan korkgandan canngand;.
Kesin karang;ga cutdurmaz ;;;n,
Can;u bla saklab turad; ba;;n.

Karang; K;kde Ot ayr;mkand; ol.
Can;u an; ca;auudu.
Bizni da ca;auubuzdu Ol.

KEB EMDA KEBDEG;

;;b;kdag; da ;;b;lad;.
B;rg;da bargan da - koband;.
Cesir da, tutmak da - adamd;la.
;ald;;da kanatl; da - ku;du.

Bir k;n bir
;;b;kdan ;;h;n;r ;;b;la,
B;rg;dan kutulur koban,
Bo; bolurla cesir da, tutmak da,
;ald;;dan ;;gar kanatl; da,
Can t;ngekden ;;gar.

Adam k;re;edi har zatn;
Kebge kuyarga, kabha c;yarga.

«Adamn; can; t;ngekde bolgan;a,
Har neni da t;;; bolurga kerekdi».
B;lay sag;; etedi adam...

Alay a,

Keblege ;l;m kelse,
Kebdegilege erkin ca;au
Ol zamanda ba;lanad;...

Kimni, neni bolsa da,
Kebge c;yardan alga,
Bilirge bek t;y;n;l; zat:
;zleymille ala an;?

U;UUDU END; KADARIM

Kanat bard;,
K;k da bard;.
"U;" deb turgan
K;l da bard;.
Karab turgan el da bard;.

;rge tarta, u;undura,
C;rek otumu ;;;ra,
Bir culduz da
I;arad;:
I;anad;
Ol da mennge.

K;k buyrugu da,
C;rek istemi da,
El izlemi da
Birle;genle.

U;mazga cokdu madar;m.
Endi u;uudu kadar;m.

CAU

C;regin cau bashann;
Cerin da basad; cau.
Cau da - cau,
Du;man da - cau.

Nazmum,
Cazg; cangur;a cau.
Ang;lar esele ua,
T;;;n;r esele ua...

Halkga, Curtha kayg;r;u,
Millet sezim,
Gyahinik;a ;;gar ese ua...

;EGET BLA HALK, ADAM BLA TEREK

1
Ormandan ay;r;lgand; terek.
K;kge talay atlam etgendi.
;egetni ullulugun, k;y;nl;g;n da
Miyikden keskin k;redi endi.

K;n car;kga boyunlar;n sozub,
Terekle da ca;au eterge k;re;elle.
Kar;usuzla ayak t;bde - k;lekkede kal;b,
Onglurakla K;n ;;;n serme;elle.

A;au ;;;n, ca;au ;;;n barad; kazauat...
Hey, bu tauu;suz kazauatlar; terekleni!
Alay a, k;zge k;r;nngen serme;iu bla kalmay,
Cer t;b;nde da barad; kazauat.

Terek tam;rla cer t;b;nde serme;elle,
Semiz toprak ;;;n bir-biri bla k;re;elle.
Ca;au - kazauatd; tabigatda da...
Kutulurbuzmu andan ahratda da?!

2
Ongsuzla t;bde-k;lekkede kal;b,
Onglu aga;la K;n ;;;n serme;elle.
Alay a alaga da keledi ;l;m -
Alan; ;y, keme i;lerge deb, keselle.

Adam kolundad; alan; acallar;.
Adam kurutad; saylab macallar;n.
Ongsuzla t;bden-k;lekkeden k;z cetdirelle -
T;zl;g;b;z cetdi deb, k;l kengdirelle.

3
Terek - ormandan, men da Curtdan ketib,
Ol ;egetine,
men halk;ma turab;z karab.
Adam terekmidi? Halk ;egetmidi?
T;l esele da, u;ar ;;;n kalmayla.

Adam adam bla da k;re;edi,
Ongsuznu ;hd;r;b, onglu ;;gad; alga.
;zge hariblik hannga, pat;ahha da cetedi,
"Menme" degenleni da sibiredi ilinmek acal.

;linmekden kutulgannga da,
T;z acal; cetedi, bolcal; cetedi.
;l;mge bar;b;z da birbiz, amma,
;gilege alga keliu;endi ol.

E;da, igile, n;rl;le
Allahha bizden da begirek kerek bolurla...
;eget bla Halk, Adam bla Terek
Bir-birine u;ayla ne;ik.

KISHA NAZMULA

1
K;kn; ceti kat;n da,
Cerni ceti kat;n da
K;r;r;ng kele ese,
Namazl;kga kir.

2
Cerni k;r;r;ng kele ese,
K;kge ;;k.
K;kn; k;r;r;ng kele ese,
Cerge kir.

3
Kobann;;a bagalatama Gangn; da.
Vangaga da Bu;ay ammaga;a karayma.
Nostradamusnu okuy,
Hacini t;;;reme esge.

4
Car;k k;r;r;ng kele ese,
Karang;ga kir.
Karang;n; izley eseng,
Car;kga k;m;l.

5
Adamn; ;lmezlik, ;irimezlik zat;na
Aytad;la can deb.

6
Cans;z adamla da bard;la.
T;ngekleri aythann; etib,
Ca;ayd;la ala.
Aladan cuk kalmayd; duniyada.

Sau-;au esele da,
Aladan magana cokdu.
T;t;nleb turgan bolmasa,
Canarga unamayd;la deb,
Cans;z adamlaga aytad;la.

7
"A" harf bla ba;lanalla
Aual da,
Adam da,
Alam da,
Ah;r da,
Ah;rat da.

Duniya ke; kuralgand;.
"A" harfdan ba;lanmayd; duniya.
"YA" harf bla ua bo;alad;.

A-dan YA-ga deri
Uzakd; col.

8
Alga bar;r;ng kele ese,
Iz;nga da kara.
Kellikni biliring kele ese,
Ketgenni tint.
Bolluknu biliring kele ese,
Bolgannga kara.

9
Zamann;,
Alamn; da
Aual; bir cerden ba;lanad;,
Bir nohtadan.

Ah;r; da,
Burulub,
Alayda tohtayd;.
Tohtar;kd;.
Alayd; coruk.

AKKANAT SANAT

Adamlan;
Culduzlaga cuuuk ete,
Ku;kanat sanat
Tartad; ;rge.

adamn; Adam eterge
K;re;edi ol.
C;rekni tazalagan tilde
S;le;edi ol.

Ariuluknu-miyiklikni-
              halall;kn;-igilikni-
                sab;rl;kn;-cigitlikni-
                tazal;kn;-s;ymeklikni
Emda
Alan; kar;;;lar;n
Bizge a;ad; ol.

M;y;b;zn;, c;regibizni,
Har ne tukum izlemibizni
Suuab-g;nah bazmannga
Salad; ol.

Ar; karab, k;rebiz da,
;egebiz kesibiz
Halal-haram i;leribizni,
T;;leribizni da.

Hark;nng; bukudan, kayg;dan,
U;uzlukdan, muthuzlukdan
Kutulurga bolu;ad; ol -
Akkanat sanat.

C;REG; AURUGAN M;LLET;;

C;regim da caular;ma ko;ulub,
Meni bla k;re;edi endi.

COKDU TIN;LIK TEREKGE, C;REKGE DA

Karayma kayada terekge:
Ay;r;lgand; cerden, ;egetden.
;zlegendi ;;garga k;kge -
Ne umut ete ese da K;kden.

Ogese, ;egetni cars;uun,
Kesile turgan ;egetni cars;uun,
Kuruy turgan ;egetni cars;uun
Ayt;rgam; izlegendi K;kge?

;;b;la ;artlayd; t;z kat;nda,
Celle, boranla k;yd;relle betin.
K;; ;ille, cay ;ille da kadalad; anga -
Men terekni ang;layma dertin.
K;kdegile tartalla ;rge,
Cerdegile engi;ge tartalla.

K;k bla Cerni aras;nda
Turad; ol ang;latalmay s;z;n.
Miyik kadar;na berilib turad;,
;ssa faygambar;a kerilib turad;.

«K;ynalganla senden sora da barla»,-
Deb, c;regimi s;larga k;re;eme.

…Kesim da kutulurga, duniyan; da kuthar;rga
;zley, Allah bla s;le;eme.
«Cerde kal;rga cokdu madar;ng,
K;kge tarta ese kadar;ng».

…Kayada celle taragan terek,
Duniyada kayg;la talagan c;rek.
Bir;a cuuukbuz K;kge da, cerge da.
Cokdu t;n;l;k c;rekge, terekge da.

ADAM
;eksiz karang;da K;n cang;z kesi Canad;.

NASIBI TUTHAN ;AYIR

Tauda, miyikde bir dorbun bolsa,
T;ngeging s;y;n;r;a bir orun bolsa,
Kag;t bolsa, kalam bolsa,
K;kden da ilham, salam bolsa,
Ayt;r s;z;ng; Allah auuzunga salsa,
T;ng;lar;a, ang;lar;a Halk;ng da bolsa,
Nas;b; tuthan ;ay;rsa sora...
…;lgenden sora t;n;ay;rsa sora,
Ar; deri ua k;re;, kac;kma,
Amanatn; toltur, k;ynalsang da, tar;kma.
Sense kutharl;k elingi, halk;ng;,
Nam;s;n, tilin saklar;k da an;.
Ayt,
     sagayt,
                t;;;nd;r,
                k;llendir ahlungu -
An; ;;;n bergendi Allah fahmunu.

Allahn; at; bla sakla adamn;,
Cinden, ;aytandan koruula an;.
Ba;han; kuthargan kutharad; kesin da,
Allah raz;l;g;n tabs;n i;ing da, s;z;ng da.

RAMADAN AYNI ;;Y;RLER;

Erkin bolub dinibizge,
Bo; bolub tilibizge,
;ye bolub ceribizge
Ca;ar k;nn;, Allah, sen ber.

;yman;b;z tolu bolub,
Kuran, ;eriat coruk bolub,
K;lleribiz car;k bolub,
Ca;ar k;nn;, Allah, sen ber.

Cahillikni k;rge k;m;b,
;lmu, bilim t;rge ;t;b,
Adam ulu kuuan; etib,
Ca;ar k;nn;, Allah, sen ber.

Tauubuzda — ca;il bayrak,
Ceribizde — ca;il bayl;k,
Cannet curtda ca;ar nas;b,
YA Allah;m, sen ber bizge.

T;y;n;l; et adam atha,
Biz ;;darb;z kalgan zatha,
Cokdu Teyri Senden ba;ha,
La ilaha illyallah.

Duniya nam;s, ahrat azab,
Ol ekisinden korkgan insan,-
Oldu kerti bat;r insan,
Oldu kerti cigit insan.

Bu duniya da — Allahdand;,
Ol duniya da — Allahdand;:
Biri ;;;n atma birin.
Ekisin da als;n k;l;ng.

Allah bergen zatn; sakla,
Ol k;rg;ztgen colda atla,
Taza bolsun i;ing-t;;;ng,
Halal bolsun suuung-a;;ng.
 
Senden cetmey kayg;, zaran,
Tabigatha, adamga da,
;l;;l; bol, nas;bl; bol
Bu duniyada, ahratda da.

Tab;b Allah raz;l;g;n,
Tab;b millet raz;l;g;n,
;yman colda, Hak colda
Bar;b tururga k;re;.

Erkin bolub dinibizge,
Bo; bolub tilibizge,
;ye bolub ceribizge
Ca;ar k;nn;, Allah, sen ber.

B;R HALKNI AHIR ADAMI

Bir halkn; ah;r adam;d; bu.
Andan sora bu tilde s;le;gen
Duniyada cang;z bir adam cokdu.

Atas;-anas;, ege;i-karna;;,
Tukumu-ahlusu,
Cuuugu-uzag; -
Halk;, b;teu halk; -
;lgenle bar;.

An; c;rlar;na, k;ulerine
Kim t;nglas;n,
                kim k;ys;n,
                kim kuuans;n?!

Bu adamn; cokdu
Ne Curtu,
                ne Halk;,
                ne Ana tili:
Cuklanngan culduznu car;g;d;
Bu adam.

Ketgen ;m;rlede
Ata curtun k;;legen edi cau;

Cau t;b;nde kalgandan ese,
Gyauur bolgandan ese,
Gyauurga boysunngandan ese,
;l;mn; saylagand; an; halk;.

Sau kalganla
Musliman toprakga k;;;b ketgenle;
Ku; t;g;nley ;a;;lganla -
Erigenle, tas bolganla.

Adam ulu karab turganlay,
Bir halk t;b bolgand;.
Adam uluga an; ;;;n da
Etillikdi soruu-suual.

T;b bolgan halkn; ah;r adam;
«La ilaha illyallah»,- dey,
«Allahu akbar»,— dey,
Allahn; all;na ketib barad;.

Ne ;;;n t;b boldu bu halk?
Alay nek boldu an; caz;uu?!
Nededi, kimdedi terslik?

Sendedi, mendedi terslik.
                Hon;uladad; terslik.
                Adam uludad; terslik -
Caklamad;k, kutharmad;k an;.
Can;uardan-caudan saklamad;k an;.
Bizdedi terslik.

K;z;b;zn; sokur etdik,
Kulag;b;zn; sang;rau etdik
K;y;nl;k cetgennge
Bolu;maz ;;;n...

Adaml;g;b;z kayda?!
Muslimanl;g;b;z kayda?!
Allay k;y;nl;k
Cetmezmi bizge da?

Ol zamanda
Sokuran;rb;z, t;;;n;rb;z,
Alay a, ke; bolur, ke;...

DUN;YaNI ETEME CILAUUN

;apraklar; iynar ayta, ;;b;rday,
Cazg; ayazda, cayg; celde ;uuulday,
Butaklar;nda kanatl;la uya ete, c;r c;rlay,
Kim k;getin, kim k;lekgesin mahtay,
Kallay zaman; bar edi terekni...
Endi ua cars;tad; c;rekni:

S;yeledi ;s;-ba;; calan bolub,
Beti-kutu t;rlenib, aman bolub.
;s;n bas;b turgan kanatl;la kayda?
Cap-ca;il ;apraklar; kayda?

;;p;;k uyas; da ;a;;la, tozuray,
Karga tauu;dan c;y;r;la, kalt;ray,
Kutsuz celge ;;darga k;re;edi.

Terekden ;z;lgen ;aprakga karab,
Terekni tauu;suz s;y;t;na t;ng;lab,
Ah;r k;n, ah;rzaman da hak bolgan;n ang;lab,
A;; kadarga madar cogun da ang;lab,

Adamn;, adam ulunu da eteme c;lauun.
B;teu tabigatn; eteme c;lauun,
Kesimi da...

ALLAHNI KULUDU ;AYIR

;ay;rn; ;iyirdi han;m;,
Duniya mal bla tergelmeydi kal;m;.
;ay;r c;regi bla, ca;auu bla t;leydi an; -
Ketse da, ;iyirde kalad; can;.
;iyirge k;;;b kalad; can;.

;ay;rn; kadar; seyirdi:
;z duniyas;, s;z duniyas; da birdi.
S;z; c;g;lmaz ;;;n c;g;lad; kesi.
Ariuluk-;gilik-T;zl;k-Erkinlik -
Ma an; k;l;-c;regi, ang;s;-esi.

Alaga eltedi ;ay;rn; ;iyiri,
Alaga kurmand; ca;auu, ;m;r;.
As;l sezimle tuudura c;rekde
Allahha cuuuk bolad; ;ay;r.

Allahha kulluk etedi ;ay;r.
Allahn; kuludu ;ay;r.
Allahn; c;r;;s;d; ;ay;r.

KABIR T;BEN; KIRDIGI

1
K;;dan bir atlam ketdik deb,
Cazga bir atlam etdik deb,
Turab;z.
Kertisi ua -
Dag;da bir atlamga
K;;ha cuuukla;ab;z.

2
Cang; tuugann; c;lauunda,
K;;;r;g;nda
Ah;r k;nn; tauu;u da bard;.

3
Duniyaga keldik deb turab;z,
Duniyadan ketib ba;lagan;b;zn; bilmey...

4
Keliude ca;;n;bd; ketiu,
T;be;iude — ay;r;l;u.

KARNI S;YGEN KIZ;IKGA

Karn; s;ygen k;z;;kga
Cabalak nazmu;ukla,
Kele;i nazmu;ukla -
Sau cetsinle - iyeme.
Karn; men da s;yeme.

Sau bol N;rtane han;m,
Alg;;;ng, s;z;ng ;;;n.
Men bek s;ygen ak karn;
Sen da s;ygening ;;;n.

Sen karga tans;k bolgansa,
Men a - c;l;uga, cazga...
Curtnu k;rseng, kuuan;rsa,
Kel, keteyik Kavkazga.

Mingi Tau;a tau cokdu,
«Ariuluk bla bay bolgan,
Ba;; k;; bolub, beli caz bolub,
Eteklerinde cay bolgan».

Bizge Mekkya, Medina da -
Kara;ayd;, Malkard;.
Anda bard; kar da, n;r da,
S;ymeklik, nas;b da bard;.

Sen karga tans;k bolgansa,
Men a - c;l;uga, cazga...
Curtnu k;rseng, kuuan;rsa,
Kel, keteyik Kavkazga.

K;KDE CULDUZLAGA,
CERDE KIZLAGA...

1
;ay;rn; ;m;r; — birk;nl;kd;;
Sabiy c;regi c;lar;kd;, k;ll;kd;.
Alay a,
K;kde culduzlaga, cerde k;zlaga
Aythan s;z; — ;m;rl;kd;.

2
K;kde culduzlaga,
                cerde k;zlaga
Karab,
         seyirsinmegen,
                kuuanmagan,
Ol, ;l;b carat;lganladand; sora;
Alaga cuuuk bolurga izlemegen
Kab;rlaga cuuukdu sora.

AHIRZAMAN KORKUUUN ETE

Kara car;kdan, ak karang;dan da
Korkama men.

Ak kiygen kara bulutladan,
Kara kiygen ak bulutladan da
Korkama men.

Ceti kat K;kden,
Ceti kat Cerden,
Ceti kat Ca;audan,
Ceti kat ;l;mden
;teme men.

Ceti kat K;k,
Ceti kat Cer,
Ceti kat Duniya,
Ceti kat Ca;au,
Ceti kat ;l;m
;telle c;regimden.

Aualn;, Ah;rn; emda
Ekisini aras;nda ;tgen ca;aunu
K;r;b, titireyme men.
Kutulurga izleyme men...
Neden, kimden, kalay?

;; S;Z

S;rg;nleden, hapisleden kelgen
;; s;zn; men da bileme:
Korkma, iynanma, tileme.

Allahn;, adamn; da cauu corukdan
Korkma, cuk da tileme. ;ynanma anga.
Ol k;;n; ang;layd; cang;z,
Ol k;;ge t;ng;layd; cang;z -
Cokdu an; bla s;le;iu, keli;iu da.
Hak col - ;lg;n;; an; bla k;re;iud;.

Dag;da
Kal;baladan, faygambarladan kelgen
;; n;r s;zn; bile,
Aytama: iynan, kork, tile.
Allahha iynan,
Allahdan kork,
Allahdan tile.

Carathan da,
Ca;athan da,
;lt;rgen da,
Tiriltgen da -
Oldu.

Anga iynan. Andan kork. Andan tile.
Ol aythann; et.
Andan ba;ha Allah cokdu.

Alamlan;, Zamanlan;,
K;kleni, Cerni,
Kal;balan;, ah;rzamann;,
Turu, ta;a duniyalan;,-
Har neni da
Carathan — Oldu,
;yesi — Oldu,
T;resi — Oldu.
Cang;z
Anga boysunab;z,
Ba; urab;z,
Aythan;n etebiz.
Kalgan — calgand;.

;O;LUK

U;ub keterge hap-haz;r bolub,
Ak kanatlar;n
Terk kaga da, c;ya,
;o;luk,
Kayg; tereginde,
Kanatl; butakda;a,
Turad;.

Cang;z
Ol - ;O;LUK -
Kayg; teregine nek konngan bolur?
Kayg;dan korkmagan;n bildirir ;;;nm;?
Kayg;ga bazman bolur ;;;nm;?
Kim biledi.

Alay a,
Kayg; tereginde,
Bizge da k;z cetdire,
T;gerekge sak karay,
Agarad; ;o;luk.

OLDU
KUTHARLIK
B;ZN;

1
K;zge k;r;nmegen ;o;luk tereginde
;selle, cetelle, bi;elle
Kayg;n; k;p-k;z;l k;getleri.
(ay tohta, aldanma, uzalma alaga).

2
Kayg;n;, dauurnu, korkuunu i;inde,
Kan cugu ;aprakla titirete,
;selle, bi;elle, cetelle
;o;luknu-rahatl;kn; ;;mmak k;getleri.
(ay tohta, alan; ;zerge sennge ertdedi alk;n).

3
Kays;na tartad; ;z;ng,
Kays;na karayd; k;z;ng -
Saylau kesingdedi.
(cengillik etme, sab;r bol, sab;r bol) -
Adam ulunu tarihi esingdedi.

4
Kayg;n; i;indedi ;o;luk.
;o;luknu i;indedi kayg;.
Alan; birlikleridi ca;au.
Tatl;-a;; k;getdi ca;au.

5
C;reksinme, angla da an;.
Har neni da — k;z;uyu, mardas;.
Horlanmazl;kla ca;au da, ;l;m da.
Bir-birin cengall;k t;ld;le ala.

Biz caratmaganb;z alan; ekisin da.
Bizde t;ld; alan; onoular;.
Bizge cetgeni Kuranda ayt;lad;.
Oldu kutharl;k bizni.

 «HAK ;AYIRI BOL!»

1
Kyazim haci bla C;r;; S;may;l
Uzakdan uzak, cuuukdan cuuuk.
Ol ;;y;hla, keramatl;la
K;rg;zelle bar;b;zga col:
«Akn; karadan ay;r;r;a bol.
Halk ;ay;r; t;l, Hak ;ay;r; bol».

2
Allah aytsa, akn; karadan
Ay;r;rma men.
Halk ;ay;r; t;l,
Hak ;ay;r;ma men.

3
;ay;r ;l;r...
Zaman kelir - tirilir;
Kerti baga
Anga artda berilir.

TAMIRSIZ DUN;YaDA CA;AU ETEB;Z

S;yelelle ;yle kayala;a,
S;yelelle ;yle kayg;la;a;
Adamla da — kanatl;la;a,
Kanatla ua cok u;arga.

Kumursha t;bege u;ayd; ;ahar:
Cer t;b;ne kirebiz, ;;gab;z,
Birer ;;bn; tart;b aylanab;z,
Solurga da tabalmay madar.

Koy s;r;ule, malla, c;lk;la
Cay;lgan, c;r;gen cerlede,
Aga;la, k;rd;kla, sabanla
;akgan, ca;nagan cerlede,

C;y;n canl;;a, k;zlerin cand;r;b,
Arba c;y;nla h;r;ldab baralla...
Kans;z, cans;z akbet adamla
Col canlar;nda s;yelib turalla.

Ca;au terekni tam;r;n kesib,
Butaklar;na ilinib turab;z;
Cerden ay;r;ld;k deb turab;z
Ah;rzamann; kele turgan;n sezmey.

Kab;rlada s;n ta;la kibik,
S;yelelle miyik ;yle ;aharda.
Tam;rs;z duniyada ca;au etebiz:
Kobuz sokgan, hars urgan da -
;l;m.

TA;HA, TEREKGE, B;R;GE, KES;ME

Bu ak kag;t algaraklada
K;z kuuand;rgan subay ca;il terek edi:
Bizge solurga haua bergen,
Kanatl;la konarga s;ygen...
Ol alk;n ca;arga kerek edi,

Alay a, caz;udan kutulmazsa:
Ay medet, kesdile an;... ;zge,
Ol, ;lgenden sora da carayd; bizge -
Kag;t bolub catad; all;b;zda.
Endi, kanatl;la t;l,
Kanatl; s;zle konalla anga
Kargala kibik ne da k;g;r;;nle kibik.

Nedi ca;au? ;l;m a nedi?
Kimge, nege etebiz kulluk?
Can salgan, can algan kimdi?
Ca;auubuz, ;l;uyub;z da kerekdi kimge?
Kimge ese da biz da terek;am; k;r;nebiz?

Terek;a ca;agan, ;lgen da — nas;b:
Ca;auu - bir ki;ige bolmay zaran;,
Hayuannga, ;;p;;kga, adamga da tiye hay;r;;
;l;uyu-ketiuyu da - ayak ;sde, er;a.

;lgenden sora da carayd; bizge
Tereze, e;ik da bolub,
;y da, be;ik da bolub;
Ah;r k;n — sal aga; bolub,
Kab;rda — kab;r kanga bolub.

Hou, be;ikden sal aga;ha deri,
Gobbandan kab;r kangaga deri -
Bizni blad; ol.

Ak kag;tha cuk cazardan alga
Bu zatla bar; t;;d;le esime.
;;p;;kla konuu;u ca;il terek -
S;z-fikir uyas; ak kag;td; endi.

…;ohum, bu nazmumu duua kibik k;r.
Sanga suklanngan;m; da bil.
Seni bla ;htemlenngenimi da bil.

;lsem, kab;r;mda bir terek ornat;rs;z -
As;l cannga a; bolsun t;ngegim-c;regim.
Ol, menden ;s;b,
Men cetalmagan k;klege ceter deb,
Eteme umut.
 
TIYIN;LI BOLAYIK

1
;l;mn;, auruunu, amann; ;s;nden
K;b s;le;me, k;b sag;; etme,
Alan; atlar;n k;b sag;nma:

At; ayt;lgan zat cuuab berirge,
Cuuukla;;rga, cuuuk kelirge,
Cuuuk bolurga ;; bolad;.

2
Kara innetni, kara k;;leni
C;rekge ciberme.
Kurum ocakn; tolturgan;a,
Tolturalla c;rekni ala.
Car;kga, ;gilikge orun koymay
C;rekni karaltalla ala.
Adamdan bo;ayla ala.

3
N;rge, Car;kga, ;gilikge
A;;k bolsun c;rek:
;gi innetni S;z;ng bla, i;ing bla,
Ca;auung, ;l;uyung bla da begitseng -
Kab;r;ng oguna n;r canar.

Adam - kara, karang; t;be t;l,
N;r car;k bolurga kerekdi.

4
Carathan Allahn;
Har bir aythan zat;n
Aj;ms;z tolturgan adam,
Adam bolall;kd;
Eki duniyadan da bollukdu ;l;;l;.

5
Kerti begimekligi bolub,
;man; tolu bolub,
Hak colda bargannga a;ad;
Cannetlerini e;iklerin Allah.

6
S;nau duniyada da
Biz k;lt;ralmazl;k c;kn;
Bermeydi bizge Allah.

Har neni da,
;l;eleb, bazmanlab beredi.

Ol bergen zatlaga -
Kuuan;ha, bu;uuga da,
Ca;auga, ketiuge da -
T;y;n;l; bolay;k.

KALAY CA;AGIN TAMBLANGA ;YNANMAY

Kayda ese da k;k;reydi K;k,
K;lge, tengizge caua canguru.
Tesuka etedi c;rek,
K;ygen sezimle cang;r;b.

Caugan da k;lge cauad; deyle,
Manga cetgen a - hauas;.
Kab;l bolmay kalay kal;r
S;ygen c;rekni duuas;.

K;k k;k;reydi, ca;nayd;
Ke;eni car;ta, uyata.
Ku; da seskekli karayd;,
T;g;, t;;; u;a uyadan.

Bir-birin ku;aklab, titireyle
Suu boynunda emen bla tal.
K;k ca;nagan;a ki;neyle
Eki cagada acir bla baytal.

Suu a keledi kobub, t;rlenib,
Ullu cangurnu hapar; kibik.
Ta;n;, aga;n; da barad; al;b,-
K;reme an; kadar;m kibik.

Ozgan kadar;m deyme anga,
Kellik kadar;m derge bolalmay.
K;k;reyle, ca;nayla K;kle da, c;rek da -
Kalay ca;ag;n tamblanga iynanmay...


CAZ ;; AYDAN

Aylansa da k;;h; haua,
Men eteme a;h; cora,
Men eteme igi cora:
Caz — ;; aydan.

Kar - birlege kebin kibik,
Birlege ua - kelin kibik,
Men a, sanay, teli kibik:
Caz - ;; aydan.

N;r cay;la Mingi Taudan,
Halk kutulur calgan daudan,
T;; a;ayd; t;z;b turgan,
Caz kelirin sezib turgan:
Caz - ;; aydan.

Allah, Sen ber, tolu iyman,
Allah, Sen ber, kerti iyman,
Ketmez iyman, ;m;r iyman:
Caz - ;; aydan.

Kral bizni ayamas;n...
Kurand bizge - Anayasa.
Bizni blad; Ullu Allah:
Caz — ;; aydan!

KANATLI bla K;LEKKE

1
Kanatl; u;ub barad; K;kde,
K;lekkesine karay cerde.
Kuuan; - k;kt;n, bu;uu - certin
Baralla ketib... Uzaymay,
Ekisi da ta;ayalla k;zden.

Kanatl; da cok,
K;lekke da cok.
Ne K;kde, ne Cerde
Kalmayd; ;z.
Ketedi zaman. Ketedi ca;au...

S;z;m;-k;lekkemi sizge t;;;re,
Kanatl;;a barama ketib.
Kanatl;;a emda K;lekke;a.
Ketedi zaman. Ketedi ca;au...

Duniyada kall;k, kalall;k barm;d;?
Duniya kesi da kal;rm;-kalmazm;?

Cerde K;lekkesine da karay,
Kanatl; u;ub barad; K;kde.
Kuuan; - k;kt;n, bu;uu - certin
Baralla ketib...

2
Ca;au - k;kde, ;l;m - cerde.
Can bla t;ngek.
Ca;au - kanatl;,
;l;m - kanats;z.

K;l; s;nngann;,
Kanat; s;nngann;,
Kanats;zn;, iymans;zn;
Cetalad;, tutalad;
;l;m.

3
Kanatl; u;ub barad; K;kde,
K;lekkesine;a karay mennge.

4
Kanatla bolurga unamagan bu bileklege,
Cerge tart;b turgan bu t;ngekge,
U;ar;ndan t;ng;lgen kanats;z c;rekge
Ne madar?

5
U;ub barad; k;kde kanatl; -
K;lekkeme;a karayma anga.

6
K;kde can;ma da,
Cerde t;ngegime da,
Kanatl;ga,
K;lekkesine da,
Karab, seyirsineme.

7
Cerdegi da
K;kdedi,
Cer kesi da K;kdedi.
Har zat da K;kdedi,
K;kdendi.
Bar;b;z da Andanb;z.
Ar;b;z.

ADAM bla SANAT 

Cokdu k;n, ke;e, sagat…
Duuadak boynun boynuma salgand; sanat.
Ak kanatlar;n caygand; rahat.
Tolgan Ay koynun a;hand; manga…

…uuak sezimle - haram, kerahat.
Bir bolganb;z adam bla sanat.
Barab;z u;ub, u;unub, miyikde.
K;y;nl;, nas;bl; da ma bizbiz Cerde.

Sanat nedi? Hauad;, bil.
K;kleden bizge cauad; n;r.
K;kleden n;r, kar da caua.
Ca;ayb;z Cerde Adam bla Haua.

Ca;ayla Cerde ilham bla sanat.
Kalgan bar; u;uz, kerahat.

CAZIU

Bir tabhadalla endi
;ncil bla Kuran.
Kesime aytama:
Ca;au - ca;audu:
;ncilme. Kuuan.

ENTDA C;REKN; ;S;NDEN

C;rek.
Kaya erninde terek.

Kar i;inde g;l da,
Ta;n; te;gen k;rd;k da -
C;rek.

Ca;aunu tuturugu -
S;ymeklikdi.
S;ymeklik uyas; da -
C;rek.
Adamlan;, Zamanlan; da
Kesine s;y;nd;rgan
Cumduruk tengli bir zat -
Ol da  c;rek.

K;kleni, Cerni da
Canl;, cans;z duniyalan; da
Kayg;lar;n etgen,
Kayg;lar;n c;r;tgen -
C;rek.

Tohtamay, cuklamay,
Urub turgan, c;r;b turgan,
Adam iynanmaz k;y;nl;klan;,
T;yg;;lan; da horlagan -
C;rek.

Bir burhu zat;;kn;,
Bir bo; s;z;;kn; k;lt;rmey,
Car;l;b kalgan  -
Ol da  -  c;rek.

;AYIR

Men Ata Curtnu bosagas;na
Ana tilni s;z s;nc;r; bla
Tag;l;b turgan pariyme.
Takgan a Allah kesidi.
Oldu Curt, Til bergen da,
Alan; sakla degen da.
Oldu - Carathan, ;yem, Onou;um da.
Anga boysunama cang;z.

T;;;RIU 

Togay tart;ld; cank;l;;
K;k bla Cerni bir ete, baylay,
Seni bla Meni bir ete, baylay…
Carathan - cuknu cang;l;;
Caratmagand;, can;m, ogay.

K;n t;b;nde sebeleydi cangur…

G;l; a;;ld; gokkan; -
Kuuand;m, k;rd;m da an;.
Bu n;r, bereket keledi kaydan?
C;r da, zikir da kelellle kaydan?
K;kdenmi, Cerdenmi, C;rekdenmi?
Kaydam.

Tolgan Ay cuuunad; k;lde…

Seni bla seyirdi colum.
Cannetden k;statsang da meni,
Candetge burgansa Cerni.
Candetni tutasa ornun.

G;nah;ng da suuabd; Seni…

KETGEN ;M;RDE KALGANDI C;REG;M

Cang; ;m;rden keledi auaz,
;ynar ayta turgan;a s;ygenim.
Meni ua, kan; Ayga ;a;;la,
Ketgen ;m;rde kalgand; c;regim.

Adam a;agan ;m;rde kalganla
Atam, anam, ala;a k;ble da.
Cerde bolgannga t;z;b bolalmay,
Car;lganla c;rekle, k;kle da.

Saulan; ;z;ndan s;rkelib, t;ngereb,
Cang; ;m;rge atlasa da t;ngegim,
Kazauat, s;rg;n, terslik coyganla bla
Ketgen ;m;rde kalgand; c;regim.

;aytan, ;bilis k;;legen duniyada
;ymans;zla aylanalla esirib.
Ol ciyirgen;lilege ko;ullukbuz biz da
Kesi kesibizni turmasak esgerib.

T;;;nn;k t;;;nde da t;;;ned,
Kim - kutulur, kim - kutulmaz palahdan.
Men - ketgen t;l;n;, ;m;rn; auanas; -
Ca;ayma, iyman tiley, cannet tiley Allahdan.

Ketgenleden ne kadar uzaysam,
Ol kadar cuuukla;ama alaga.
Duniya ;l;;l; adamladan t;lme,
Allah bersin kab;r ;l;; taulada.

SORMA,
«K;MGE TARTILAD» DEB,
SALAH

Ka;an ;ak;r;r kesine Allah?
Bilmezse. Day;m haz;r bol.
Sorma, «kimge tart;lad» deb, salah -
Bar;b;zga da tart;lad; ol.

Bal;;kga kirgen tonguz;a,
Kirme haramga, g;nahha.
Ne deb k;rg;z;rse betingi,
K;yamat k;n Allahha.

Sorma, «kimge tart;lad» deb, salah -
Tart;lad; ol sanga da, manga da.
Ca;auunga, ah;r k;n;nge da sag;; et
Salah tart;lgannga t;ngla da.