Попелушка - Золушка

                (10.09.2011 года)

   (попел - пепел,зола (белорус.язык))    

Жыла  Попелушка   
ў  прыгожым  бары…
ў  сядзiбе  над  кручей…
з  ёй  бацька  стары…

Яна  працавала, 
вяла  гаспадарку…
Любiла  раслiны, 
свой  сад  i  жывёл…
Ёй  кожная  кветка 
рабiла  паклон…

Аднак жа  суседка 
з  лiслiвенькiм  тварам 
да  бацькi  заходзiць 
нi бы  за  таварам…

-Дзяўчыне  тут  цяжка 
спраўляцца  адной…
Мо  лепей  з`яднацца 
вам  будзе  са  мной…

-Калi  аб`яднаем 
свае  гаспадаркi –
дзяўчынкi 
сястрычкамi  стануть, 
я  -  мамкай…

Не доўга  стары
адмаўляўся…
Прывёў  суседку 
к сабе  гаспадыней  ў  дом…

З  ёй  цэлая  хэўра 
лянiвых  дзяцей…
- Худчэй,  Попелушка!
Падай,  падагрэй!
Памый,  аднясi!
Не лянуйся,  мурзiла!
Там  пыл,  падатры!
Неахайная!  Стой!
Больш  бруду  з  цябе…
Дармаедка,  жучыла!
Чаго  ты  стаiш?!
Тут  падшэй,  прыбяры!
Бялiзну  прасуй!
ўсiм  есцi  свары!

I  так  ўвесь  дзень..- 
то  абразы,  то  вокрык…
Да  ночы  нi  воднай 
хвiлiначкi  вольнай…

I  так  без  прадыху 
што  дня…
Вось  жыццё..!
А  бацька  маўчыць…
I  не гляне  у  вочы…
Ядуць  i  ядуць 
век  кароткi  - 
дзявочы…

- Чаму  ты,  гаротная, 
плачыш  ў  цiшы?
Спытала  з  партрэту 
памерлая  мацi…
-  Цябе  я  сутешу…
Змагу  памагчы…
Маё  залатое, 
мiлое  дзiцяцi… 

-Як  дзень  разгарыцца - 
сярод  гушчару 
знайдi  ты  ручай, 
што  шапоча  там  звонка…

-Абмыйся  ўся…-
стане  дужай  душа…
А  скура  пах  зёлак 
ўсмоктае  тых  тонка…

-Красой  расквiтнееш…
I  зло  адыйде…
Вада  умацуе 
i  думкi,  i  сiлы…

- Убачыш  ты  прынца 
ў  чыстай  вадзе…
Ён  скача - 
шукае  сваю  палавiну…

- Палюбiць  цябе, 
ледьвi  толькi  зiрне…
Сукенку  старую 
за  бальную  прыме…
Пантофлi  крывенькiя  - 
за  хрусталi…

- З  iм  пойдеш  далёка…
Край  родны  пакiнеш…
I  шчасце  ты  знойдеш…
Нiколi  не згiнеш…

Ранютка  устала, дзяўчына…
Пабегла,  туды,  да вады,
што  звiнiць  нiбы   срэбра…

Там  зняла  сукенку…
Заплюшчыўшы   вочы
ў  ручай  увайшла…
Перахрысцiлась…
I   смела,  аж  тройчы 
ў  ваду  апусцiлась …

Зрабiлася  лёгка…
Прачнулась  душа…
А  потым,  дзяўчына,
смяялась 
i  рыбiнкай  вольнай 
пляскалась…
 
I  песцiлi  хвалi 
бялюткае  цела…
Яна  ж  толькi  песнi 
прыгожыя пела…

Пакуль  на  траве 
абсыхала  аденне –
бег  часу  спынiўся 
нi бы  то  iмгненне…

Затым  апранулась …
i  кветкi  рвала…
Надзея  сустрэчы 
напэўна  мала…

Дамой  трэба  iсцi..-
Там  чакае  мятла…
I  працы  да  цёмнага…
Лаянка,  спрэчкi…
Як  хораша  тут, 
каля  родная  рэчкi…

I  раптам… -
храп  конскi  ….
I   тупат.. I  вось  - 
насустрач  юнак 
ёй  з`явiўся…
Як  госць…

Убачыў…- 
i  позiрк  адвестi  не можа…
-  Ты  хто,  прыгажуня?
Цуд  боскi,  анёл?
Мiраж  цi  русалка?
Даруй,  не пужайся…

-Хаця  я  мужчына 
i  страх  не  вядом  мне…
Аднак  жа  мой  конь 
нi бы  дзiкi  варьят..- 
бег,  бег  без  прыпынку…

-Дарогi  не бачыў…
Не  мог  павярнуць  яго 
нават  назад…
I  раптам  спынiўся..- 
цябе  ледь  убачыў…

-Я  гэтаму  вельмi 
адразу  здiвiўся…
Ад  гэтага  бегу 
я  дужа  стамiўся…
Аднака ж  сустрэчы
сардэчна  я  рад..!

Дзяўчына  звянтэжана…
Шчочкi  палаюць…
Яна  сарамлiва..
Аднак  жа  пытае:

-Адкуль  ты,  юнак?
Дапамогi  шукаеш?
Ты  -  мужны..!
I  можа  мяне  ашукаеш…
Аднак  сяду  смела 
з  табой  на  каня…

Ён:
-Паскачым  мы  разам 
у  тыя  края, 
дзе  будзем  удвух 
толькi ты – толькi  я…
Дзе  ты  каралева
i  жоначка  мне… 

Яна:
-  Змагу  там  забыць  я
аб  бруднай  мятле…

Ён:
- ўсё  добра! 
Павер  толькi, 
ластаўка,  мне…
Ты  будзеш  ў  палацы 
ў  шоўках,  аксамiтах…
I  я  век  заступнiкам 
буду  табе..!

Яна:
-Я - згодна !
I  мацi  памерла  мая…
А  бацька…- 
мяне  прамяняў…
Я – твая..!

I  едуць  яны  да  палаца…
Вось  так…
I  радасна 
спраўдiлась  мэта…
Аднак…

Цяпер  Попелушка 
што  дня  не працуе…
Мастак  ёй  шiкоўны 
партрэт  намалюе…

Яна -  каралева! 
Важнюткая  справа!
I  ходзiць  ў  люстэркi 
глядзецца  па  залах…

Не  ездiць,  не пiша 
да  бацькi  яна…
Чаму ж  ёй  ў  начы 
часта  снiцца  мятла…?

      Эпiлог
Дзяцей  нарадзiла…
Ганяе  прыслугу…
Сваiх  Попелушак 
трымае  ў  бруду…

Кароль  маладых 
Попелушак  шануе…
Галубiць…Дае  падарункi…
Цалуе  i  любiць…

I  часта  ў  спальнi 
дарэмна  чакае 
яго  да  сябе  каралева…
Гукае…

ў  палацы  падлогi 
даўно  не памыты…
I  попела  слоем 
камiны  пакрыты…

I  срэбра  няма 
ўсiм  дачкам  да  пасагу…
I  ходзiць  яна 
задуменна  па  саду…

-Дзе  выйсце???
I дзе  дапамогi  шукаць?
Карону  з`мянiць?
Каралеўствы з`яднаць?

-Сусед  ёсць -  кароль…
Удаўцом  ён  жыве…
Дачка  яго  ўсю  гаспадарку  вядзе…
Не кепская  думка…

   ***---  Ракуц  Лiдзiя ---***


Попелушка                Золушка
Жыла  Попелушка          Жила  Золушка   
ў  прыгожым  бары…     в красивом  бору…
ў  сядзiбе  над  кручей… в усадьбе  над  кручей…
з  ёй  бацька  стары…     с  ней  старый  отец…
               
Яна  працавала,               Она  работала, 
вяла  гаспадарку…          вела  хозяйство…
Любiла  раслiны,              Любила  растения,
свой  сад  i  жывёл…        свой  сад  и  животных…
Ёй  кожная  кветка          Ей  каждый  цветок
рабiла  паклон…              кланялся…

Аднак жа  суседка            Однако  соседка
з  лiслiвенькiм  тварам   с льстивеньким  личиком
да  бацькi  заходзiць        к  отцу  заходит
нi бы  за  таварам…         как бы  за  товаром…

-Дзяўчыне  тут  цяжка  - Девушке  здесь  тяжело
спраўляцца  адной…       справляться  одной…
Мо  лепей  з`яднацца       Может  лучше  соединиться
вам  будзе  са  мной..?      вам  со  мной…?
Калi  аб`яднаем                Когда  объединим  мы
свае  гаспадаркi –             свои  хозяйства -
дзяўчынкi                девочки
сястрычкамi  стануть,     сестричками  станут,
я  -  мамкай…                я -  мамкой…

Не доўга  стары                Недолго  старик
адмаўляўся…                отказывался…
Прывёў  суседку  к сабе   Привёл  соседку  к  себе
гаспадыней  ў  дом…        хозяйкой  в  дом…

З  ёй  цэлая  хэўра            С  ней  целая  кодла
лянiвых  дзяцей…           ленивых  детей…
- Худчэй,  Попелушка!   - Быстрей,  Золушка !
Падай,  падагрэй!              Подай,  подогрей!
Памый,  аднясi!                Помой,  отнеси!
Не лянуйся,  мурзiла!       Не ленись,грязнуля!
Там  пыл -  падатры!        Там пыль – подотри!
Неахайная!  Стой!             Неряшливая! Стой!
Больш  бруду  з  цябе…    От  тебя грязи  больше…
Дармаедка!  Жучыла!       Дармоедка! ….
Чаго  ты  стаiш?!                Чего  ты  стоишь!?
Тут  падшэй,  прыбяры!   Здесь  подшей,  приверись!
Бялiзну  прасуй!                Гладь  бельё!
ўсiм  есцi  свары!                Всем  еды  навари!

I  так  ўвесь  дзень..-           Итак  весь  день..-
то  абразы,  то  вокрык…  то  оскорбления,  то  окрик…
Да  ночы  нi  воднай          До  ночи  ни  одной
хвiлiначкi  вольнай…      свободной  минуточки…

I  так  без  прадыху           Итак  без  продыху
што  дня…                что  день…
Вось  жыццё..!                Вот  жизнь..!
А  бацька  маўчыць…     А  отец  молчит…
I  не гляне  у  вочы…       И  не глянет  в  глаза…
Ядуць  i  ядуць                Едят  и  едят
век  кароткi  -                век  короткий -
дзявочы…                девичий…

- Чаму  ты,  гаротная,    -  Почему ты,  горемычная,
плачыш  ў  цiшы?             плачишь  в  тиши..?
Спытала  з  партрэту        Спросила  с  портрета
памерлая  мацi…               покойная  мать…

-  Цябе  я  сутешу…          -  Тебя  я утешу…
Змагу  памагчы…              Смогу я  помочь…
Маё  залатое,                Моё  золотое,
мiлое  дзiцяцi…                милое  дитятко…

-Як  дзень  разгарыцца -  -Как  день  разгорится -
сярод  гушчару                среди  чащобы
знайдi  ты  ручай,               найди  ты  ручей,
што  шапоча  там               что  шепчет  там 
звонка…                звонко…

-Абмыйся  ўся…-                - Омойся  вся…-
стане  дужай  душа…         станет  сильной  душа…
А  скура  пах  зёлак            А  кожа  запах  трав целедных
ўсмоктае  тых  тонка…     вберёт тех  тонко…

-Красой  расквiтнееш…   -  Красотой  расцветёшь…
I  зло  адыйде…                И зло  отойдёт…
Вада  умацуе                Вода  укрепит   твои
i  думкi,  i  сiлы…               мысли  и  силы…

- Убачыш  ты  прынца     -Увидишь  ты  принца
ў  чыстай  вадзе…             в  чистой  воде…
Ён  скача -                Он  скачет  и
шукае  сваю  палавiну… ищет  свою  половину…

- Палюбiць  цябе,              - Полюбит  тебя,
ледьвi  толькi  зiрне…     только  лишь  взглянет…
Сукенку  старую               Платье  старенькое
за  бальную  прыме…       за  бальное   примет…
Пантофлi  крывенькiя  -  Скривленные   домашние  туфли
за  хрусталi…                за  хрусталь…

- З  iм  пойдеш  далёка… - С  ним  пойдёшь  далеко…
Край  родны  пакiнеш…  Край  родной  покинешь…
I  шчасце  ты  знойдеш… И  счастье  найдёшь  ты…
Нiколi  не згiнеш…            Никогда   не пропадёшь…

Ранютка  устала,                Раненько  встала,
дзяўчына…                девушка…
Пабегла,  туды,                Побежала,  туда,
да  вады, што звiнiць         к воде,  что  звинит 
нiбы   срэбра…                словно  серебро…

Там  зняла  сукенку…       Там  платье  сняла…
Заплюшчыушы   вочы      Зажмуривши  глаза
ў  ручай  увайшла…           вошла  в  ручей…
Перахрысцiлась…              Перекрестилась….
I   смела,  аж  тройчы         И  смело, трижды
ў  ваду  апусцiлась …         в  воду  опустилась…

Зрабiлася  лёгка…              Сделалось   легко…
Прачнулась  душа…          Очнулась   душа…
А  потым,  дзяўчына,         Потом,  дева
смяялась                смеялась
i  рыбiнкай  вольнай          рыбёшкой  свободной
пляскалась…                плескалась…
I  песцiлi  хвалi                И  нежили  волны
бялюткае  цела…                белоснежное   тело…
Яна  ж  толькi  песнi           Она же  лишь  песни
прыгожыя пела…               красивые  пела…

Пакуль  на  траве               Пока  на  траве
абсыхала  аденне –             обсыхала  одежда -
бег  часу  спынiўся             ход  времени  остановился
нi бы  то  iмгненне…         будто  мгновение…

Затым  апранулась …       Затем  одевалась
i  кветкi  рвала…                и  рвала  цветы…
Надзея  сустрэчы                Надежда  встречи
напэўна  мала…                несомненно  мала….

Дамой  трэба  iсцi..-            Домой  надо  идти..-
Там  чакае  мятла…          Там  ожидает  метла
I  працы  да  цёмнага…     Работ  до  темна…
Лаянка,  спрэчкi…             Ругань,  споры…
Як  хораша  тут,                Как  хорошо  здесь,
каля  родная  рэчкi…         около  родной  речки…

I  раптам… -                И  вдруг…-
храп  конскi  ….                Храп  конский…
I   тупат.. I  вось  -              И  топот… И  вот -
насустрач  юнак                навстречу  юноша
ёй  з`явiўся…                ей  появился…
Як  госць…                как  гость…

Убачыў…-                Увидел…-
i  позiрк  адвестi                взгляд   отвести
не можа…                он  не может…
-  Ты  хто,  прыгажуня?     -Ты  кто,  красавица?
Цуд  боскi,  анёл?                Чудо Божье, ангел?
Мiраж  цi  русалка?            Мираж  или  русалка?
Даруй,  не пужайся…         Извини,  не пугайся…

-Хаця  я  мужчына             - Хоть  я  мужчина
i  страх  не  вядом  мне…   и  страх  мне  не ведом…
Аднак  жа  мой  конь         Однако  мой  конь
нi бы  дзiкi  варьят..-          будто  дикий  сумашедший
бег,  бег  без  прыпынку… бежал,  бежал  без  остановки…

-Дарогi  не бачыў…            -  Дороги  не видел…
Не  мог  павярнуць  яго       не мог  повернуть  его
нават  назад…                даже  назад…
I  раптам  спынiўся..-           И  вдруг  остановился…-
цябе  ледь  убачыў…            тебя  лишь  увидел…

-Я  гэтаму  вельмi                - Я  этому  очень
адразу  здiвiўся…                сразу  удивился…
Ад  гэтага  бегу                От  этого  бега
я  дужа  стамiўся…             я  очень  устал…

-Аднака ж  сустрэчы        -Однако  встрече
сардэчна  я  рад..!               сердечно  я  рад..!

Дзяучына  звянтэжана…   Дева  смущена…
Шчочкi  палаюць…            Щечки  пылают…
Яна  сарамлiва..                Она  стыдлива…
Аднак  жа  пытае:                Однако спрашивает:

-Адкуль  ты,  юнак?           -  Откуда ты,  юноша?
Дапамогi   шукаеш?           Помощи  ищешь?
Ты  -  мужны..!                Ты -  мужественный..!
I  можа  мяне  ашукаеш… И  может  обманешь  меня…
Аднак  сяду  смела              Но  смело  я  сяду
з  табой  на  каня…             с  тобой  на  коня…

Ён:                Он:
-Паскачым  мы  разам      - Поскачем  мы  вместе
у  тыя  края,                в  такие  края,
дзе  будзем  удвух                где  будем  вдвоём
толькi ты – толькi  я…       только  ты -  только  я…
Дзе  ты  каралева                Где  ты  королева
i  жоначка  мне…                и  жонушка  мне…

Яна:                Она:
-  Змагу  там забыць  я          -  Смогу  там  забыть  я
аб  бруднай  мятле…             о  грязной  метле…

Ён:                Он:
- ўсё  добра!                -  Всё   хорошо!
Павер  толькi,                Поверь  только,
ластаўка,  мне…                ласточка,  мне…
Ты  будзеш  ў  палацы         Ты  будешь  во  дворце
ў  шоўках,  аксамi тах…      в  шелках  и  бархате…
I  я  век  заступнiкам           И  я  век  заступником
буду  табе..!                буду  тебе..!

Яна:                Она:
-Я - згодна !                -  Я -  согласна !
I  мацi  памерла  мая…      И  мать  умерла  моя…
А  бацька…-                А  отец…-
мяне  прамяняў…               меня  променял…
Я – твая..!                Я -  твоя..!

I  едуць  яны  да  палаца…И  едут  они  ко  дворцу…
Вось  так…                Вот  так…
I  радасна                И  радостно
спраўдiлась  мэта…             сбылась  мечта…   
Аднак…                Однако…

Цяпер  Попелушка              Теперь  Попелушка
што  дня  не працуе…          не работает  каждый  день…
Мастак  ёй  шiкоўны           Художник  шикарный
партрэт  намалюе…            портрет  нарисует…
Яна -  каралева!                Она -  королева!
Важнюткая  справа!            Важнейшее  дело!
I  ходзiць  ў  люстэркi          И  ходит  в  зеркала
глядзецца  па  залах…         смотрется  по  залам…
Не  ездiць,  не пiша               Не ездит, не пишет
да  бацькi  яна…                она  к  отцу…
Чаму ж  ёй  ў  начы              Почему  же  по  ночам
часта  снiцца  мятла…?      ей  часто  снится  метла..?

                Эпiлог                Эпилог
Дзяцей  нарадзiла…           Детей  родила…
Ганяе  прыслугу…              Гоняет  прислугу…
Сваiх  Попелушак               Своих  Попелушак
трымае  ў  бруду…               держит  в  грязи...

Кароль  маладых                Король  молодых
Попелушак  шануе…          Попелушак  уважает…
Галубiць…Дае  падарункi… Голубит…Даёт  подарки…
Цалуе  i  любiць…                Целует  и  любит…

I  часта  ў  спальнi                И  часто  в  спальни
дарэмна  чакае                напрасно  ожидает
яго  да  сябе  каралева…        его  к  себе  королева…
Гукае…                Зовёт…

ў  палацы  падлогi                Во  дворце  полы
даўно  не памыты…               давно  не мыты…
I  попела  слоем                И  слоем  пепла
камiны  пакрыты…               камины  покрыты…

I  срэбра  няма                И  серебра  нет
ўсiм  дачкам  да  пасагу…    всем  дочкам  на  приданное
I  ходзiць  яна                И  ходит  она 
задуменна  па  саду…            задумчиво  по  саду…

-Дзе  выйсце???                - Где  выход???
I дзе  дапамогi  шукаць?     И  где  искать  помощи?
Карону  з`мянiць?                Корону  сменить?
Каралеўствы з`яднаць?      Королевства  объединять?

-Сусед  ёсць -  кароль…    - Сосед  есть -  король…
Удаўцом  ён  жыве…          И  вдовцом  он  живёт…
Дачка  яго                И  дочка  его
ўсю  гаспадарку  вядзе…    всё  хозяйство  ведёт…

Не кепская  думка…           Не плохая  мысль…

   ***---  Ракуц  Лiдзiя ---***

Иллюстрация  из  интернета


Рецензии