***

               
                Сине юксынганда

Гомерлекк; ;з ти;емне
Таптым дип й;рг;н идем.
М;;ге берг; булырбыз дип
В;гъд;л;р бирг;н иде;.

Хушлашмый да китеп барды;,
Т;шемд; т;гел, ;нд;.
Парсыз калган ялгыз коштай
Юксынам сине к;нд;.

Юк бер юату х;б;ре;,
Китте; д; син югалды;.
;йтче ирк;м, кайдан эзлим,
Кай тарафка юл алды;?

Язмаганмы ;лл; безг;
Берг; гомер кичер;.
Белче ирк;м, газап ми;а
Сине иск; т;шер;.

К;нд; сыкрап й;д;т;
Й;р;кт;не яралар.
Ничек т;з;рмен, тагын да
Ерагайса аралар.














М;х;бб;тне данладым

Юкка т;гел учак булып
Ялкынланып янганым.
Гомер буе шигырьл;рд;
М;х;бб;тне данладым.

Ансыз яш;п булмаганын
К;пт;н инде а;ладым.
Хисл;ремн;н к;кк; ч;еп
М;х;бб;тне данладым.

Чит итм;дем сагышларын
;зг;л;нг;н ;аннарны;.
Ч;ч;кл;рг; кат –кат к;меп,
М;х;бб;тне данладым.

Данлаганга чыкты ;аннан
Чишм; булып ургылып.
Яулады ул к;;елемне
Ты;лап туймас ;ыр булып.


















 
        Сине к;тк;нд;

Ч;ч;к аткан к;;ел г;лл;ремне
Назлы хисем бел;н сугардым.
Ул г;лл;рне си;а б;л;к итеп
Тик бирерг; инде со;ардым.

Аяз к;нд; яшен суккан т;сле
К;тм;г;нд; ташлап кит;е;.
Китк;н яктан к;зл;ремне алмый
Юкка ахры сине к;т;ем.

К;т кайтырмын диеп юатып
Хат ;иб;рс;; инде ни була?
Сиз;се;ме, арабызда упкын,
Торган саен ныграк убыла.

Упкынын да ансын кичеп булыр
;мет канатлары барында.
;йтче ирк;м, мин гаепле ;лл;
Гомер буе яратканыма.

Бер х;б;р д; алмый яшим ялгыз
Билгесезлек ;анны й;д;т;.
;й, с;еклем, сине сагындырып
С;ю хисе яши й;р;кт;.














Юк с;еклем...

Кем гаепле, синме, минме –
Арабыз ;зелг;нг;.
Ташлашуны; с;б;пл;рен
Син эзл; ;зе;н;н д;.

Ялкып минн;н, яхшыракны
Табам дип ;метл;неп,
Хушлашуны кир;к тапмый
Ист; ташлап китк;не;.

Арты;нан эзл;п бармадым,
Тыеп калды горурлык.
Бел;се; бит к;;елемд;
Хыян;тк; урын юк.

К;зл;ремне алмасам да
Син ташлап китк;н юлдан,
Юк с;еклем, м;х;б;тт;
Буласы инде булган.

 

















                Оныт дисе;

Х;тере;н;н алып ташла,
Оныт дисе; ;тк;нне.
Т;;ге тапкыр с;йг;немне;
Ирененн;н ;пк;нне.

Д;ньяны; бер яме калмас
Онытып булса ул т;мне.
И ;аным, ничек онытыйм
Яшьли с;йг;н ирк;мне.

Оныт дисе; коры гына,
Я;артма яраларны.
Югалтканга ;метл;нм;,
Тап башка я;а ярны.

С;юем к;ч;я ген;
Син оныт диг;н саен.
;йтм; башка син ул с;зне,
Юк, булмый ;аныкаем!
      


















С;ю тойгылары кабынганда

Битт;н сыйпап назлап ис; алар –
Таныш ;илл;р, чыксам урамга.
Онытмады мик;н минем ирк;м,
Нишли ик;н димен ул анда.

К;;ел ;чен  ара ераклыгы
М;;им т;гел ик;н, к;рс;н;.
;аман да шул с;ю тойгылары
Сиздермич; ген; й;рс;м д;.

;аман да шул с;ю тойгылары
К;;елемд; д;рл;п кабына.
Кайчан кайтыр диеп ;зг;л;н;м
Яшермимен ирк;м, сагынам.

Ара ерак. ;ич т; белмим ансын –
Сине; к;;еле;д; ни гамьдер.
К;кт; кояш тик бер булган кебек
Син д; минем ;чен берд;нбер.

Сине ген; с;ям. М;х;б;тт;
Кис;кл;рг; инде б;ленм;м.
К;н тудымы кабат ;метл;неп
Хатлар к;т;м, ирк;м, ;зе;н;н.













М;х;бб;тем ис;н

Сагынганда алып карар ;чен
Фота; ;аман минд; саклана.
Син ;йт;се; кебек ми;а аннан:
М;х;бб;тне бер;к таплама!

Яшьлек ярын онытмадым дис;м
Уйлар кемдер бу бит ис;р дип.
;анда сулмас тере ч;ч;к сыман
М;х;бб;тем ;аман ис;н бит!

Юкса к;пт;н бетк;н булыр идем,
Ул ис;нг; мин д; яшимен.
Ничек булган шулай м;х;бб;тем –
Беркемн;н д; аны яшермим.

А;лагандай й;р;к хисл;ремне
Елмаясы; ирк;м нур ч;чеп.
Со;гы шатлык -  калган ми;а, ирк;м,
Фота; бел;н яш;; серл;шеп.




















Сине; караш

;аныма балзам шикелле
Сине; караш ягымлы.
К;рерменме ми;а карап
Бер елмайган чагы;ны.

К;рс;м к;;елемне аздыра –
Сине; караш сихерле.
К;н буе исереп й;рим
Гипнозланган шикелле.

Д;ртле тойгылар уята –
Сине; караш назлыдыр.
Еш татысам ул карашны
Акылымнан яздырыр.

И ;аныем чынлап ;йт;м
Сине; караш исерт;.
Ул шунда ук ;анда – т;нд;
С;ю хисе кичерт;.

Та;да туган кояш т;сле
Сине; караш яктыдыр...
Сихерл;г;н ул карашка
Карамавым яхшыдыр.














Лаек син м;х;бб;тк;

Сине; з;;г;р к;зл;ре;д;
Мо;лану бар, сагыш бар.
Б;хетле д;, б;хетсез д; -
Т;рлеч; шул язмышлар.

Ипл;п кен; орынса; да
Кит;рсе; к;к т;гелеп.
Инде к;пт;н яшисе;дер
Сагышларга к;мелеп.

Сиздерм;ск; тырышса; да
;аны; ялгыз ик;нен.
Таныйсы;дыр гомере;нен
Сагышланып ;тк;нен.

Тыштан горур кыйланса; да
Мохта; син м;рх;м;тк; .
Серл;ре;не  яшерс;; д;
Лаек син м;х;бб;тк;.


















М;х;бб;т хакында

Белс; Ходай гына белер
Кем кемне яратадыр.
Хыян;тл;р кабатланып
Й;р;кне канатадыр.

С;ям диг;н сихерле с;з
А;ыбызны томалый.
К;;ел кат – кат алданса да
Булмый аны ты;ламый.

М;х;бб;тт; буталган шул
Ялганы да, чыны да.
Татлы л;зз;т алабыз да
Яшь т;г;без со;ында.

Аз – маз гына хаталансак
Черки т;сле безлибез.
С;ю ташлап китс; безне
Гаеплене эзлибез.

Чын булмаган м;х;бб;т дип
Г;я ачыш ясыйбыз.
К;перл;рне яндырабыз,
Н;фр;тт;н ярсыйбыз.

А;ламыйбыз м;х;бб;тне;
И; татлы хис ик;нен.
К;;елл;рд; урын тапмый
Инде ;теп китк;нен.










                Син ул

К;реп к;зем иял;шк;н
Т;гел син ме;н;н берем.
;ирд; ти;д;ше булмаган
Син – минем берд;нберем!

Бер к;р;д; ;сир итте;,
Яулады; к;;ел т;рен.
Гомерем; ямь ;ст;;че
Син ул алтын б;ртегем!

Ирк;м назлы карашы;нан
Юк беркайчан туясым.
К;гемд; якты балкучы
Син ул с;нм;с кояшым!
























Г;з;ллек али;;сен;

Синд;й ханымнар сир;к ул
Матур г;лд;й балкып торган.
Карашы бел;н сихерл;п
Гел ;зен; тартып торган.

Карап ;ич т; туялмаслык
Чын билл;;и с;йкемле син.
Елмайганда нурга к;мг;н
Та; кояшы шикелле син!

Бу д;ньяда матурлыкта
Чын билл;;и юктыр ти;е;.
Тылсым бел;н ;ретелг;н
Атлап й;р;е; д; сине;.

И г;з;ллек али;;се
К;;елг; хуш, затлыдыр син.
Карашы;нан исертерлек
Назлыдыр син, татлыдыр син!



















... дисе;

Яратаммы,  яратмыйммы –
Барсын с;йли к;зл;р дисе;
К;;елемне ;ич эретми
Сине; татлы с;зл;р дисе;.

Мин бит сине; Л;йл;; т;гел,
Й;рм; М;;н;н булып дисе;.
;зг;л;неп яратса; да
Минем хакта оныт дисе;.

Сине; ;чен м;;гелекк;
Мин бит с;нг;н учак дисе;.
Ялгызлыкны ;стен к;р;
Минем кайнар кочак дисе;.

;к;м – т;к;м булып яш;,
Читк; к;зе; салма дисе;.
Икег; бит ярылалмыйм
Х;лл;ремне а;ла дисе;.

Хисл;ре;д; бул тыенкы
Айгазыма, азма дисе;.
Минем хакта ;рс;л;неп
Башка шигырь язма дисе;.















Мин яраткан ханымнарны;
Булды; син и; серлесе.
;зем; тиз табындырган
Га;;еп сихерлесе.

К;з сирпеп кен; караган
С;йкемлесе, с;зсезе.
М;х;бб;тне кире каккан
Т;гел л;кин хиссезе.

Сине; кебек к;;елемне
Сихерл;;че табылмас.
Учак т;сле бер с;ндеме
С;ю уты кабынмас.

























Яз ч;ч;ге – умырзая

Яз ч;ч;ге – умырзая,
К;тми к;н ;ылынганын.
;й с;еклем, сиз;се;ме
К;;елд; ;ырым барын.

Яз ч;ч;ге – умырзая,
Кил; кулга аласым.
Кил; ирк;м сине назлап
Озаклап юанасым.

Яз ч;ч;ге – умырзая,
;лл; со; ул син мик;н?
Бер к;р;д; яраттырган,
К;;елне ;сир итк;н.

Умырзая – таныш ч;ч;к,
;с; ул ялан – кырда.
В;гъд; бир;м гомерлекк;
Тик сине яратырга.



















С;лам юллыйм с;йг;нем;

К;кт; очкан кошлар аша
С;лам юллыйм с;йг;нем;.
Та; кояшы ирештерсен
С;лам юллыйм чиб;рем;!

Сабыр булсын минем ирк;м
Борчылмасын, кайгырмасын.
Кайтыр юлда ярсу ;илл;р
Канатларны каермасын.

К;;еле тулып ташса да
Чит – ятларга сер бирм;сен.
Т;зем булсын, мо;аймасын,
Сагынса да сиздерм;сен.

;итез кошлар с;ламемне
Тизр;к а;а ирештерсен.
Ирк;м минем шатлыгыннан
Гел елмаеп – к;леп й;рсен.



















Сылу кызга

Мо;су к;зд; сине уйлап
Ашкына й;р;к язга.
К;;елемне ;ылытырсы;,
К;м;рсе; кебек назга.

;ле берни булмаса да
Икебез арасында.
;й, сылу кыз с;ю тоеп
Тибр;л;м карашы;да.

Бар бит ;ле карашы;нан
Эреп юкка чыгуым.
Сиз;се;ме, ;уштан яздым
Сине к;реп, сылуым.

Кил; гел назлап торасы
Сине – яшьлек г;лемне.
Нурлар ч;чеп елмайды; да
Яулады; к;;елемне.



















Яшьлек ярыма

Кулъяулыгы; – со;гы б;л;к,
Т;ш кес;мд; ;;рчак й;рт;м.
Мин кадерл;п саклыйм аны,
Сагынганга сине, ирк;м.

Уртак яшьлек хаталары,
Уртак к;;ел ярабыз да.
К;пт;н кичеп чыгалмаслык
Тир;н упкын арабызда.

Югалтуым – гомерлекк;
Сорамыймын син кайда дип.
Сорадыммы ;йтерсе; к;к
;кен;д;н ни файда дип.

;йтче ирк;м, ;илл;рг;ме,
Серл;ремне с;йлим кемг;?
Яшьлект;ге с;йг;н ярым
Минем к;;ел ;аман синд;.



















                Яралы й;р;к

Яшлегемд; хыялымда
Уйнадым йолдыз атып.
Уйнасам да тик булмады
Гомерлек с;ю татып.

Язлар ;тк;н, к;зл;р ;итк;н,
Ерак яшьлек та;нары.
Яшьлект;ге югалтулар
Газаплый ул ;аннарны.

К;пт;н инде к;;елемд;
Йолдыз булып кабынды;.
Сине уйлап мин кабаттан
Яшьлегемне сагындым.

Ни х;л итим, с;йг;немне;
Юк бернинди ;авабы.
Атылган кош ул мин булам,
Й;р;к м;;ге яралы.



















Казан матур


Казан матур, Казан матур,
Казан матур сылуым.
К;;елем; хуш кил;дер
Сине; анда булуы;.

Ул Казанны; урамнары
Тар булса да таш кына.
Аз гына к;рми торсам да
К;;ел си;а ашкына.

К;г;рченн;р ;ыелышкан,
Чыгып ;имн;р сипте;ме?
Д;рт к;з бел;н ;метл;неп
Кил;емне к;тте;ме?

;сеп ;итк;ч талга кунып
Сайрый былбыл баласы.
;аныкаем син булганга
Матур Казан каласы.


















Сагыну

Киек казлар тезелешеп
Кит;л;р ;ылы якка.
Гомерлекк; табынганым,
Сагынганым еракта.

Ис;н кайтуларын тел;п
Озатам мин кошларны.
Булмый ик;н, булмый дуслар
;зг;ртеп язмышларны.

Язлар ;итк;ч кайтыр кошлар,
Кайтмас ;мма с;йг;нем.
Гомерг; д; оныталмыйм
Сау бул ирк;м диг;нен.

Инде к;пт;н хат – х;б;р юк
Минем с;йг;н ярымнан.
Со;гы сулышыма кад;р
Китм;с ул к;з алдымнан.



















Бер с;зе; ;ит;

К;нд; сыкрый, т;нд; сыкрый
К;;елд;ге яралар.
Сагышлардан, газаплардан
Кем со; мине аралар?

Вакыт ;теп, к;не ;итеп
Яралар т;з;лерме?
Син ирк;мне югалтуга
К;;елем т;з;лерме?

Сызландырган яраларны
Б;лки еллар д;валар.
Юк шул ирк;м якынаймый,
Ерагая аралар.

Авыр й;кт;й й;рт;м ;анда
Син салган яраларны.
С;ям диг;н с;зе; ;ит;
Т;з;терг; аларны.



















Уен

Яны;нан узып барганда
Йомарланган кар атты;.
Кар атты; да, х;йл;к;рем,
Син ;зе;; каратты;.

Тиз кушылдым уены;а,
Мин ;авапсыз калмадым.
Бер – бер артлы си;а очты
Йомарланган карларым.

Шунсы с;ер, ул чагында
Авыртуны тоймадык.
Арып ;ирг; егылганчы
Кар атышып уйнадык.

Юкка гына булмаган шул
Йомарлап кар атуы;.
Ул булган т;;ге очкыны
Гомерлек яратуны;.

Торып берни булмагандай
Китте; син сылу гына.
Й;р;гемд; юшкын т;сле
Калды юксыну гына.














Йозактагы к;;ел

К;пме шигырь яудырсам да
Тып – тыныч сине; тараф.
И ;аным, ми;а карата
Ниг; со; син битараф?

К;зе;д; нур, ;аны;да ;ыр,
Хиссез д; т;гелсе; бит.
;к;м – т;к;мд;й бикл;неп
Яш;ве; к;;елсез бит.

Горурлыгы; кыймм;т си;а –
Имештер сер бирмисе;.
Керпе т;сле йомылгансы; –
Берни д; сиздермисе;.

М;х;бб;тк; битарафлык-
Акылдан шашуы;мы?
Берничек т; а;лап булмый
С;юд;н качуы;ны.

Янда гына син й;рс;; д;,
Хисе; бел;н еракта.
Кат – кат бикле, юк ачкычы –
Сине; к;;ел йозакта.














Атылган йолдыз

Багып к;гем; бер к;н т;немд;
Уйларга талып йолдыз к;зл;дем.
Хыялда кабат кайтып яшьлекк;
Тапмасмынмы дип сине эзл;дем.

Уемны минем сизенг;н т;сле
Атылды кин;т якты бер йолдыз.
К;рсен диг;нд;й эзен калдырып
Атылды йолдыз. Мин калдым ялгыз.

Атылды йолдыз мизгел эченд;,
Якында гына – т;гел к;гемн;н.
;ич к;тм;г;нд; яшьлек язында
Атылды йолдыз к;;ел т;ремн;н.

;анда м;;гелек яра калдырып,
Атылган йолдыз син ул, син ирк;м!
Табармын диеп эзл;вем юкка –
Ул с;нде инде, к;рм;мен б;т;н.



















                С;мбел;

;лл; юри шаяртамы,
Яратамы – кем бел;.
А;лый алмыйм ;ич к;;елен,
Серле кыз ул С;мбел;.

Й;р;ге;не ачып салчы
;й С;мбел;, С;мбел;.
;йтс;м ;йтим инде к;пт;н
К;;елемд; син ген;.

Т;з; алмыйм, эреп кит;м
Елмаеп каравына.
Сихерл;н;м с;ю угын
Й;р;кк; кадавына.

; ул ;аман ми;а карап
Елмаядыр, к;л;дер.
Й;р;гемне ;сир итк;н
Серле кыз – С;мбел;дер!



















       Хыялым кызы

Сине; матурлыкны к;реп
Ак каеннар к;нл;шер.
К;кт; ген; булса булыр,
Юктыр ;ирд; ти;д;ше;.

Тал чыбыктай зифа буе;,
Кояшка ти; карашы;.
;ир ;стенн;н атламыйсы;,
Г;я й;зеп барасы;.

Карурманны х;терл;т;
Ул озын толымнары;.
Аккош канатына охшаш
;;йс;;, н;фис куллары;.

Пешеп балланган чияд;й
Ул алсу иренн;ре;.
Н;закатле елмаясы;
Сикертк;л;п и;н;ре;.

Орынасы килеп тора
Сыгылмалы биле;;.
К;рдем ис; карап туймыйм
Си;а – матур г;лем;.

Чылтырап аккан чишм; т;сле
Сине; мо;лы тавышы;.
;й с;йкемле хыял кызы –
Син и; татлы сагышым.









С;ер а;лашу

Бик яратыр идем д; бит,
Битараф к;;ел дисе;.
Сырпаланып й;рм; янда,
Синеке т;гел дисе;.

Чит – ятларга чиш;мме со;
Й;р;кне; серен дисе;.
С;ям сине дип ;йтерг;
;йл;нми телем дисе;.


Бер ген; к;н к;рм;с;м д;
Дисе;: “Ник к;ренмисе;?”
Ышанып бетм; с;зем;,
Ни ;йтм;с телем дисе;.























Сагыш сине;  карашы;да

Бар ;и;анга аклык и;г;н –
Тагын бар да кар астында.
С;з табалмыйм юатырга
Сагыш сине; карашы;да.

К;йр;п янган учак т;сле
Сагыш сине; карашы;да.
Нил;р булды, ;йтче ;аным,
Икегезне; арасында?

;йтче ;аным с;йг;н яры;
Ташлап сине китте м;лл;?
Ятлар кереп арагызга
Инде бар да бетте м;лл;?


Нил;р булды, ник мо;су син,
С;йл; ми;а ашыкмыйча.
Сагышланма, бу д;ньяда
Бар н;рс; д; вакытлыча.

Ышан, тизд;н сагышы;ны
Шатлыклары; алыштырыр.
Бер якны да киметм;;че,
Тигезл;;че язмыштыр ул.













Син

К;зл;рд; д; ч;ч;к аткан
Матур г;лг; тартымдыр син.
Д;ньяда мин к;реп белг;н
И; с;йкемле хатындыр син.

Сер бирмич; й;рес;; д;
К;;елем; якындыр син.
Гел ;зен; магнит т;сле
Тартып торган хатындыр син.

Башын ;уйган мин юл;рне,
Хисл;ре;д; атындыр син.
Д;рте ташкан, татлы, назлы
Га;;еп бер хатындыр син.

Мин М;;н;нне з;;г;р к;кт;
Тургай итеп талпындыр син.
Хисл;рен тир;н яшерг;н
Бик т; серле хатындыр син.

Кабындымы озак с;нм;с
Д;рл;п торган ялкындыр син.
Мен; ул дип чын ихластан
Мин сокланган хатындыр син.

Кыймм;тен; ти; булмаган
Га;;еп саф алтындыр син.
К;;елемне сихерл;г;н
Мин яраткан хатындыр син.

Нур сиб;че кояш т;сле
К;;ел бел;н матурдыр син.
Гомер буе мине эзл;г;н,
Мин тел;г;н хатындыр син!




;йт ;аныем...

Инде беркем ача алмас,
Сине; к;;ел йозактамы?
Эчт;н бикл;неп яш;ве;
;йт ;аныем, озаккамы?

;лл; инде сизмисе;ме
Язны; килеп ;итк;нен д;.
;ле ;аман сагышланып
Яшисе;ме ;тк;не;д;?

Кабынып кит;д;н ш;рл;п
Хисл;ре;не тыясы;мы.
; чынында син ;зе;не
Б;хетле дип тоясы;мы?

Башка м;х;бб;т утында
Ялкынланып янмыйсы;мы.
Читлект;ге кош шикелле
Яш;ве;не а;лыйсы;мы?

Кыек басмагаем диеп
Син ;аман да ш;рлисе;ме.
Вакыт к;тми. Алтын кебек
Гомер ;т; к;рмисе;ме?

Яраланган ;;нлек т;сле
;лл; со; син тозактамы?
Эчт;н бикл;неп яш;ве;
;йт ;аныем, озаккамы?









Табармын к;к

;ирд;н эзл;п тапмагачтын
К;кт;н сине эзл;дем.
Тикк; т;гел т;нн;ремд;
Йолдызларны к;зл;вем.

Охшатам сине сихерле
Абага ч;ч;ген;.
Чын к;;елемн;н ышанам
Кайдадыр яш;ве;;.

Та; кояшыдай нурланып,
Елмаеп, балкып – к;леп.
К;тм;г;нд; син каршыма
Килеп чыгарсы; кебек.

;мет уты с;нм;г;нд;
Юк, туктамам эзл;;д;н.
Язларымда тапмаганны
Табармын к;к к;зл;рд;н.

Табармын к;к, белм;с;м д;
Сине; кайда ик;нне.
Гомер буе к;;ел бел;н
;зелеп с;йг;н ирк;мне.














Боек к;зне; сары яфраклары
Аунап ята ;ирд; - к;рс;н;!
Яшел чагын сагынам аларны;
Гомер инде к;зг; керс; д;.

Юк, к;;елне алдап булмый аны,
Яшелекк; ныграк тартыла.
Тартылса да к;;ел яшь сылуга
С;ю с;зен ;йтми – тартына.

Чиген; к;;ел, ;теп китсен сылу,
Ти; т;гелен сиз;, к;р;се;.
А;лап була, тыеп кына булмый
К;;елд;ге хисл;р к;р;шен.

К;;ел – кош ул. Алда чиксез ки;лек.
Канаты бар очмый калалмас.
К;кт; парлап очу тик хыялда,
Со; шул инде, безг; ярамас.





















Мунча

Т;нд; биеп торганда
Мунчаны; себеркесе,
Чабынып к;рс;тербез -
;итсен ген; эссесе!

Их эссесе, эссесе –
Колакларны пешер;!
Эссе – ;ан р;х;те
Мунча с;йг;н кешег;.

Ташлар чыжылдап тора,
Т;нн;р ут кебек яна.
Мунчадан да р;х;т ;ир
Бар мик;н со; д;ньяда?!

Кат –кат чабынып алабыз
Т;нг; бетм;с шифаны.
;йе, шу;а да инде
Яратабыз мунчаны.



















Ба;айлар ;ыры

Борын асты да кипм;г;н
Т;гел инде малайлар.
Сез кем диеп сорасагыз –
Безме? Без ул – ба;айлар!

Кемн;рг;дер энек;шл;р,
Кемн;рг;дер агайлар.
Бер бабайны; кия;л;ре –
Без инде ул ба;айлар.

К;п калмаган, ;зебез д;
Булырбыздыр бабайлар.
;йе без ул шаян с;зле,
Шат к;;елле ба;айлар.

К;;ел бел;н охшашканбыз –
Моны кем д; абайлар.
Бер – беребезг; тер;к булып
Гомерлекк; кир;к булып
Яшик ;ирд;, ба;айлар.


















Хыял д;ньясында

Г;я ул тылсымлы таяк,
Кулымда кал;м минем.
Чиге юк очсыз – кырыйсыз
К;;елд; гал;м минем.

Тылсымлы таякны селкеп
Шул гал;мг; юл алам.
Ни д; булса таптым диеп
К;н д; шулай юанам.

Чынында гал;м диг;нем
Ул – минем хыял д;ньям.
Шигырьл;р и;ат ит;м д;
Ямь табып яшим шуннан.

Саный китс;; к;пт; т;гел
Яраткан ш;гыльл;рем.
Минн;н б;хетле  кеше юк
Туганда шигырьл;рем.



















;тте ул чаклар

Тормышымда у;га – сулга
Авышкан чаклар булды.
Яш;вемне а;лап бетми
Ялгышкан чаклар булды.

Ш;кер димен ;з – ;зем;,
;тте инде ул чаклар.
Шуны бел;м, ялгышлардан
Сакланса; Ходай саклар.

Р;хм;тем зур – саклый Ходай,
Ш;кер ;лег; ис;н.
Мин х;зер ;;р гам;лемд;
;иде ;лч;п бер кис;м.


 





















Хатын – кызларга

Х;терл;теп яз кил;г;
Ч;ч;к аткан г;лл;рне.
Матурлык бел;н сихерл;п
Яулыйсыз к;;елл;рне.

Кояш балкып чыккан т;сле,
;иб;рс;гез елмаеп.
Сезне; ягымлы караштан
Д;нья кит; нурланып.

Сезне; зифа сынны к;реп
Ак каеннар к;нл;шер.
Матурлыкта бу д;ньяда
Юк ул сезг; ти;л;шер.

Атламыйсыз, аккош т;сле
Г;я й;зеп й;рисез.
Матур атлап к;;елл;рне
Сихерлисез юри сез.

Бакты; ис; чын тормышта
Сез гади д;, тыйнак та.
И али;; г;з;л затлар
К;рк;м шул сез чынлап та.

;;м ;итм;с; ;ст;вен;
Сез сабыр да, эшч;н д;
Д;нья к;л;м х;рм;тл;;г;
Лаек сез д;рест;н д;.

Шу;адыр да асыл затлар
Сезг; назлап д;ш;без
Моннан со; да безне шулай
Сокландырып яш;гез!




Таптым сине

К;пме эзл;п хыялымнан
Таптым сине, таптым.
К;тм;г;нд; к;;ел г;лем
Кабат ч;ч;к атты.

Таптым сине б;гырьк;ем,
Шау ч;ч;кле язда.
Таптым сине к;;елк;ем
Сусаганда назга.

Таптым сине, капылт кына
К;кт;н б;хет и;де.
Таптым сине гомерлекк;,
Юк югалтмам инде.

Таптым сине, шатлыгымнан
Канат и;н;ремд;.
Сиз;се;ме, ;й с;йг;н яр,
К;;ел синд; ген;.



















Со;ару

Ул бит к;кт;ге кош ;мете;не
;з син диг;нн;ре чын ик;н.
Ми;а ирк;м сине яратырга
Со; ик;н шул инде, со; ик;н.

Яшьлегемне; мо;су хатир;се
С;ю калды ерак ;тк;нд;.
Кайда иде; ирк;м, кайда иде;
Мин тилмереп сине к;тк;нд;?!

Язмыш буранына юлыкты;мы,
Адашты;мы килер юлы;да?
Ни булса да ирк;м ни булса да
Со; шул инде берг; булырга.

Шаулы язым сизелми д; ;тк;н
Кайтарып шул булмас ул чакны.
Со; бит инде ирк;м, ;;фаланма,
Кабызам дип с;нг;н учакны.



















   Яратучы табылыр

Янымнан узып барасы;
С;з д;шерг; кыймыйча.
Й;р;кт;ге д;рл;п янган
С;юемне тоймыйча.

;г;р ирк;м яратмаса;
Яратучы табылыр.
К;;елд;ге сагышларны
Таратучы табылыр.

Узу кир;к иде мик;н
К;рм;мешк; салышып.
Булмас ирк;м, булмас ахры
Сине; бел;н кавышып.

К;реп торам, сизеп торам –
Ятларда сине; к;;ел.
Ятларда шул сине; к;;ел,
Дим;к мин ти;е; т;гел.







 



 

 


 


С;юг; тугрылык

Д;нья гиздем якты хыялымда
Эзл;с;м д; сине тапмадым.
Й;р;гемд; т;;ге с;ю хисен
Син ирк;м; диеп сакладым.

К;зг; кердем, ;аман сине к;ттем
Тапмасам да ;мет ;зм;дем.
Га;;п т;гел, га;;п т;гел ирк;м
Еллар аша сине эзл;вем.

Сине уйлап ;аным ;зг;л;н;
С;ю сукмагында ялгызым.
Коенамын сагыш ди;гезенд;,
Ниг; шулай минем язмышым?

Сак бел;н Сок т;сле табышалмый,
Кавышалмый гомер ;т;рме?
;й м;х;бб;т, со;гы сулышкача
Сине; кил;е;не к;т;рмен.



















Бар ул с;ю

М;х;бб;тем тапмадым дип
Утырма дустым елап.
Озакласа, килми торса
;зе; чык аны юллап.

Бар ул ;ирд; бар ул с;ю
Й;р;кне яулый алган.
Ялкын сибеп к;;еле;не;
Учагы булып янган.

Бар ул с;ю табындырган,
Тезл;ндерг;н каршында.
Шатлыкка да, сагышка да –
;зер бул син барсына.

Бар ул с;ю, белм;г;нд;й
Кайда диеп сорама.
Бар ул с;ю – ул й;р;кт;,
Тап син аны со;арма!



















Гомер к;зенд;

Хушлашабыз диде; к;тм;г;нд;,
Синсез ничек инде т;з;рмен.
Й;р;гем; уктай  ;й кадалды
Кит;м инде диг;н с;зл;ре;.

Кояшы юк болытлы к;н сыман
Мо;су иде ирк;м карашы;.
Ник сизм;дем ик;н шул чагында
Гомерлекк; ялгыз каласын.

Киек казлар сине иярттеме,
Кай тарафка ик;н кит;е;?
Гомер к;зе, алданмачы й;р;к –
М;гън;се юк инде к;т;не;.

Бирешм;че бер;к т;зс;н; дип
Юатамын кат –кат ;анымны.
Матур т;ш к;рг;нд;й иск; алам
Сине; бел;н булган чагымны.



















Т;;ге м;х;бб;т

Яшьлект;ге т;;ге м;х;бб;т
;ыр булып к;;елд; кабынды.
Яз саен исем; т;шер;м
Б;хетле шул гашыйк чагымны.

Яшьлекне; ул язы еракта
Кайтарып булмас шул кабаттан.
Юк ирк;м, юк хисл;р с;нм;г;н,
;аманда мин сине яратам.

Туктаусыз с;юг; сусаткан
Син татлы сагышым  к;;елд;.
Гомерне; к;зл;ре ;итс; д;
;аман син й;р;кне; т;ренд;.

Мин к;т;м к;пт;нн;н, кайчан со;
С;еклем кил диеп д;ш;рсе;.
;зе; бик еракта булса; да
Хыялда син м;;ге яш;рсе;.



















Сине; хакта

Очрамаган булса; тормышымда
Нишл;р иде; ик;н дисе;ме.
Еллар аша якты хыялымнан
Эзл;п табар идем мине сине.

С;юемне ;и;ан ишетсен дип
Кабатлыймын сине; исемне.
Балкып ч;ч;к аткан и; хуш исле
Яз г;лен; ти;лим мин сине.

Чиб;рл;р к;п, ;аным сихерл;нг;н –
Тик к;р;се кил; гел сине.
Мизгелг; д;, х;тта т;шемд; д;
Югалтудан куркам мин сине.

Син ул минем т;;ге м;х;бб;тем,
Уятучы назлы хисемне.
Татлы с;ю талисманы итеп
Й;р;гемд; й;рт;м мин сине.



















Яз

Тансык ;анга тамчыларны;
Тып – тын итеп тамуы.
Язны сизеп бар тарафта
Табигать уянуы.

Кояшта бит юмартланган  -
Мулдан сиб; нурларын.
Юкаруга таба бара
;ирне; карлы юрганы.

;ылы тоеп кар астында
;ыела к;лл;векл;р.
;итез ярыш атларыдай
Чабыша г;рл;векл;р.

К;нн;н к;н ;с;, зурая –
Г;я алар терел;р.
Ботаклардан б;ртеп чыккан
Яшкелт к;зле б;рел;р.

Со;га калмыйм диг;н т;сле
Инде боз да кузгала.
Ярларына сыешалмый
Ярсып ага елгалар.

Ераклардан туган якта
Яз ;итк;нен сизенеп.
Т;ркем- т;ркем кошлар кайта
Бер чылбырга тезелеп.

К;кт; кояш елмайганда
Кил; тик шатланасы.
Кай тарафны к;з;тс;; д;
;ирд; яз тантанасы.




Бер ;ыеннан со;

Кемн;рг;дер кул ч;б;кл;п
Утырган бар ;ыеннарда.
Г;рч; битараф булсам да
Мин с;яси уеннарга.

Гад;ти х;л бит ул безд;
Бер – бере;не макташулар,
Ялган саннарга ышанып
Алдынгы дип саташулар.

Шомартырга без ма;ирлар –
Ул ;ыеннар ш;п узалар.
Шунсы яман, ил буйлата
Чын саннарга юк ху;алар.

С;хн; т;рл;рен; менеп
Алдашабыз, алданабыз.
Саташулы бу уенны
Беркайчан да а;ламабыз.

Алдыбызда – куык батыр
;йр;нг;нбез ялганларга.
Ходай ;зе ярд;м бирсен
К;л;г;д; калганнарга.

;ст;н ;к;м;т к;йл;нг;н
К;мит ик;н бу тамаша.
... Белми идем, в;йт син аны,
Тай ик;н бит карт алаша!









;зебезне к;з;тк;нд;

Яхшылыклар кылмасак та
Начарлыкны тиз эшлибез.
Борынын ч;еп й;рм;сен –
А;а шулай тиеш дибез.

Булмаганга охшаганбыз
Без т;рбия д;ресенд;.
;ч алу ягын карыйбыз
Каршы ;йтк;н с;з ;чен д;.

Исе; – акылы; кит;рлек
Безд;ге ул мин – минлекк;.
Бугаз ч;йн;шеп яш;;л;р
Илтми бер д; иминлекк;.

Арабызда ихтирам юк –
Явызлар без, к;нчелл;р без.
Исем кит;, а;лый алмыйм –
;лл; нинди кешел;р без.



















И туган як

Бормаланып аккан елгалары;,
Тек; ярлы тир;н к;лл;ре;,
Адашырлык куе урманнары;
Арттыралар туган ;ир ямен.

Билд;н ;л;н ;ск;н болыннары;,
;;йр;п яткан иркен кырлары;.
И туган як ямьле ;;йл;ре;д;
Ты;лау р;х;т тургай ;ырларын.

И туган як мо;лы бер к;й сыман
Сихерлисе; минем к;;елне.
Сиз;се;дер, бер д; юкка т;гел
Багышлавым си;а гомерне.

Сиз;се;дер яш;вемне минем
Актанышым диеп ;ан атып.
Сине  - газиз туган ;ирк;емне
;аным кебек к;реп, яратып.

Шушы газиз ;ирд; ;з – ;земне
Чын б;хетле итеп тойган чак.
Актанышым г;лбакчага ти; дип
;ырлап яшим синд; туган як.














Кайда син?

Бел;м инде, со;арылган,
Эзл;п сине табалмам.
;ирд;ме син, к;кт;ме син –
Кайда со; син багалмам?

Кайда со; син? Кайда со; син?
Ник бер д; к;ренмисе;?
Сине уйлап ;зг;л;н;м –
Ник х;лемне белмисе;?

Абага ч;ч;ге т;сле
Шул кад;р д; серле син.
;зе; т;гел, эзе; д; юк –
Ахыры сихерле син.

Шул серле, сихерле килеш
Калырсы;дыр к;;елд;.
Бел;м берни эшли алмам
Зарыксам да к;рерг;.










 








Ихтыярдан тора

Бар д;ньяда х;рамлашып
Судан коры чыкканнар.
Читт;н нидер каптырырга
Куллары кычытканнар.

Бар арада тайпылышсыз
Тыныч гомер кичк;нн;р.
Тормышта х;рамсыз гына
Максатка ирешк;нн;р.

Нинди юлны сайлап алу –
Аларны; ихтыяры.
;фьюнд;й исерттергеч
Матур яш;; хыялы.
























Шулаен шулай да...

Байлыгы ун илг; ;итер,
; б;лки артып та китер.
Шулаена шулай да илд;
Х;ерчел;р ген; к;птер.

;ст;гел;рг; ияреп
 ;рсезл;ре урлый, алдый.
Илд; ху;а – соры кортлар,
Эшл;г;нн;р мантый алмый.

Алса; бир;л;р бир;ен,
Кредитка- бурычка дип.
Бурыч т;л;п бетерг;нче
Эшл;;л;ре; гел бушка бит.

Бурыч тозагы корылган –
Эшл;г;не; ;итм;г;нг;.
;ске катка – х;к;м;тк;
Сине; с;зе; ;тм;г;нг;.

Акча, байлык читк; очкач
Халык илг; авыр й;ктер.
Соры кортлар ху;а монда,
Х;ерчел;р шу;а к;птер.














Курку

К;тм;г;нд; ;;;л килер –
Чик куер гомерем;.
Ипл;п кен; тавыш – тынсыз
И;дерерл;р г;рем;.

Барлык шартларын китереп
;т;лер йолалар да.
Мулла абзый тарафыннан
Укылыр догалар да.

Р;хм;т ;йтерг; тел;п т;
Ачалмам авызымны.
Килг;н  халык кайтып китер
Калдырып ялгызымны.

;ир куенында ятканда,
Аннан ни булыр, белмим.
Шу;а да тиз килм;сен дип
;;;лд;н куркып й;рим.
 


















Урталыкта - урыным

Бер;; ;ст;, бер;; аста,
Мин димен кайсы т;шт;.
Артка чикк;нд; сизелми,
Сизелмидер ;сеш т;.

Бер;; ;ск; к;т;рел;,
Бер;; аста шуыша.
;зе;н;н ген; тормый шул
Урын алу тормышта.

Урталыкта минем урын –
Очмыйм да, шуышмыйм да.
;з к;ем; яш;п ятам
Бик артык тырышмыйм да.
























Тормыш – к;р;ш

К;тм; кемне;дер ярд;мен,
;зе; ;чен ;зе; кайгырт.
К;рче, тормыш чо;гылыннан
Котылырга башка ;ай юк.

;ирг; яратып тудырган,
Ходай бирг;н к;ч – акылны.
Тире; т;геп к;р;шл;рд;
Яулап ал син ;з  хакы;ны.

;зе; ;;;т булмаганда
К;тм; ярд;м – т;шм;с к;кт;н.
Тормыш – к;р;ш, син бахырга
А;лау кир;к шуны к;пт;н.






 






 


 







Мин д; сезне; арагызда

;й кешел;р, мин д; сезне;
Арагызда чуалам.
Ходайны; бирмеш к;ненд;
Яшим диеп юанам.

Мин д; сезне; арагызда
Каядыр барган сыман.
Картаелды – мин ;земне
Сиз;мен арган сыман.

Аз т;гелдер барган ;ирд;н
Егылып калганнар да.
Бер х;б;р д; ирештерми
Эссез югалганнар да.

Бар шулай ук арабызда
Юлны бутаучылар да.
;з диг;нен; ирешми
Алдан туктаучылар да.

У;га – сулга тайпылмыйча
Бар д;рес барганнар да.
К;т; булып андыйларга
Ияр; калганнар да...

Кешел;рне; арасына
Мин д; кереп югалам.
Ходайны; бирмеш к;ненд;
Яшимен дип юанам.









Юлда

Й;гем авырлыгыннан
;илк;, сырт суелса да,
Адымлап алга барам
Тартмастай тоелса да.

Мондый авыр й;кне дим
Тартса тартыр ат кына.
;зен ;зе бетер;
Минд;й юл;р зат кына.

“;йд; бахбай, на!” – диеп
Куалыйм мин ;земне.
Барыр юл шактый ерак,
Ходай бирсен т;земне.

Юлым тигезд;н т;гел
;р т;шеп ;р мен;се.
Болай да ;;фа чикк;н
Бар мик;н дим бер;рсе.

Минем ише ад;мг;
Булмый яш;п ;игелми.
Тормыш авыр булса да
Кит; кир;к ;и;елми.















Тауга карап тау булалмам –
Килм;с ул минем кулдан.
Мин тау диеп кукыраеп
Тормасын гына юлда.

;зен ;лл; кемг; куйган
Бар бит ул андыйлар да.
Тормышымда еш юлыгам
Т;кк;бер сантыйларга.

Тау диеп ;зен алдаган
Бу д;ньяны; т;мг;ген.
Ни ;йтс;; д; кылтык ;анны
Х;ерледер к;рм;вем.

К;;еленн;н бик килс; д;
Т;мг;кне; тау буласы.
;зен белеп тик т;б;нн;н
А;а урын юлласы.

Тауга карап тау булалмам.
Т;мг;кт;н д; ;ст; мин.
К;р;сездер ш;п к;рен;м
Н;къ шушы килешт; мин.
















Булды урманда адашып
Чытырманны ерганым.
Коры – к;кре ботаклардан
Ныклап сыдырылганым.

Беркем анда ярд;м итми,
Урман чите еракта.
Язмышымны; фа;игасе –
Адашуым чынлап та.

Юлымны эзл;п тапканчы
Шактый гына со;ардым.
Урман бит ул, нил;р булмас!
Ярый ис;н чыгалдым.

; чынында юл – сукмакны
Яхшысы югалтмавы;.
;з к;е;; ипле ген;
Д;рес юлдан атлавы;.




















Яхшы кешел;р турында

Бу д;ньяда бардыр ;ле
Минн;н яхшыраклар да.
Й;з, д;р;;;, эш буенча
К;пк; затлыраклар да.

Д;нья буйлап эзли китс;;
Алар чыннан да к;птер.
К;рл;д;й тоям ;земне
Мин шуларны к;рептер.

Бар бит с;йкемле ад;мн;р
Кай яклап караса; да.
Мин бер карачкы гынадыр
Аларны; арасында.

Соклануымны; чиге юк
К;;еле матурларга.
Яш;; ;рн;ге к;рс;тк;н
Тормышта батырларга.

Арабызда яши алар
Игелекле кешел;р.
;;р гам;лд; иманлылар –
Чын ф;решт; т;слел;р!














Тел чишелг;нд;

Баш катырып шигырь язмыйм,
Мин бит с;йлимен ген;.
Авыр й;к к;т;реп бармыйм,
Мин бит с;йримен ген;.

С;йл;с;м д;, с;йр;с;м д;
Бер н;рс;г; т;ртел;м –
;иде кат тирне агызып
Эшл;г;нг; к;н к;р;м.

;йд; туган к;т;рел дип
Юк артымнан эт;че.
Юл;р булыр ни д; булса
Минн;н ;мет ит;че.

Байлыгымны; юк артканы –
Бетеп бара тапканы.
Тартып – сузып ;иткер;м д;
Яшим шу;а шатланып...

Т;ртелеп кен; калмадым,
Бутала да башладым.
Тел чишелеп х;л - ;хв;лне
К;бр;к с;йл;п ташладым.














Б;пл;нерг; килм;г;нбез

Ни файда со; зарланудан
Тормышыбыз авырга.
Б;пл;нерг; килм;г;нбез
Килг;нбез сыналырга.

Актык сулышны алганчы
Килг;нбез к;р;шерг;.
Мескенн;рг; ти;л;шм;ск;,
К;члег; ти;л;шерг;.

Егылып кала к;чсезл;р,
;и;еп чыга к;члел;р.
Максатларына иреш;
Сабыр булган кешел;р.

Тормыш – к;р;ш,  кыен анда
Яш;ве шу;адыр да.
Б;пл;нерг; килм;г;нбез
Килг;нбез сыналырга.



















                Уй

Ярый уйлар яшеренг;н –
Бикле к;;ел сандыгы.
Ш;пт;н булмас сизелг;нд;
Н;рс; уйлаганлыгы;.

Эчемд;ге тышымда дип
;йт;дер тиле ген;.
Кагылгысыз х;зин; ул
Уйлары; к;;еле;д;.

;иде йозакта саклансын
Сине; к;;ел байлыгы;.
Яшереп тот, сизелм;сен
Н;рс; уйлаганлыгы;.
























Н;рс; ;итми?

Иге – чиге к;ренм;г;н
Ил;мсез зур гал;мд;,
Ярсыган ерткыч шикелле –
Н;рс; ;итми ад;мг;?

Дошманлашып, сугыш ачып
Берсен – берсе кырыша.
Дуслашырга юк ис;бе,
Юк итерг; тырыша.

Каян килг;н ерткычлык бу –
Каннан, ;лл; геннанмы?
Ялгыз хакимлек итм;кче
Басып алып д;ньяны.

;ирд; к;кл;р хакимлеге –
Бармый д;нья аны;ча.
;аны тынычланыр иде
Сугышлардан арынса.

Б;нд;г; гомер кичк;нд;
;итеп бетми сабырлык.
Сабырлыгы булмаганга
Тормышы;да авырлык.

Шулай ук ад;м затына
;итмидер татулык та.
;ирд; сугышып яш;;не
Саный ул батырлыкка.

Санап бетерерлек т;гел –
К;п ;итешсез яклары.
Шулай булгач га;;п т;гел
Бер д; тынгы тапмавы.




М;х;бб;т

М;х;бб;т – к;ч, м;х;бб;т - хис,
К;;елл;рне яш;рт;.
Б;хет, л;зз;т кичерттереп,
Д;ртл;ндереп яш;т;.

М;х;бб;т ул й;р;кт;ге
Тойгыны; и; матуры.
Ти; к;реп гашыйк ;аннарны;
Бер – берен яратуы.

Кин;т й;р;кт; кабынган
Д;рл;п торган ялкын ул.
Назына т;реп ;ылыта –
Шу;а ;анга якын ул.
























А;лый алмыйм

Ни булды ми;а, ни булды –
Уйларым ник газаплы?
К;пме башны катырсам да
Таба алмыйм ;авапны.

Б;рг;л;н;м, ;зг;л;н;м –
;аныма тынгы тапмыйм.
Очынып й;рер чагында
;ирд;н шуышып атлыйм.

Н;рс; ;итми, каян кил; -
Бу т;шенке хал;тем?
К;пме ген; уйлансам да
А;лый алмыйм с;б;бен.

Х;ср;тле кеше шикелле
Иелг;н башым т;б;н.
К;;елд;ге уй – хисл;рем
Болытлы к;нд;й с;р;н.

Н;рс;г;дер кыбырсынам
К;йсез сабый шикелле.
Болай кылансам с;б;бен 
Табуым да икеле.














Остазга м;дхия
(Р;ст;м Мингалимг;)

Мин д; шигырьл;р язгалап
Кайчакта к;ренг;лим.
Д;ресен ;йтим, сине; кебек
Язып булмый Мингалим.

Шигырьл;ре; тылсымлы к;к –
Ме; кат серг; т;р;се;.
Мин д; - юкка газаплану,
Синд; - талант, к;р;мсе;.

Шигырьл;ре; й;р;ге;н;н
Туры саркып чыгадыр.
Чын билл;;и, ;зе; кебек
Ихлас алар шу;адыр.

И;аты;дагы шикелле
Тормышта да гади син.
Юк мактамыйм, чыны шулай –
Мен; диг;н абый син!

Ошбу шигыремне укып
А;ларсы; эне; х;лен.
Остазым дип сине; алда
Баш иямен Мингалим!













Яна шигырь учагым

;анга нидер ;итми сыман
Бер шигырь д; язмасам.
К;;елл;рг; ;ылы биреп
Учак булып янмасам.

Кемдер тояр, кемдер тоймас
Бу учакны; ;ылысын.
Кемдер к;;еле яуланса
Булыр т;;ге у;ышым.

Сыенучылар табылыр
Мин кабызган учакка.
Соклану хисе тудырыр
Тик д;рл;п янган чакта.

Б;хетле сиз;м ;земне
Шигырь – учак янганда.
Юк к;;елг;, булмастыр да
Р;х;т тойгы аннан да.



















Гамь

Шатлыгын да, газабын да
Тоеп ;стем д;ньяны;.
Бер ай – ;айсыз уйнап й;рг;н
Уйсыз малай булмадым.

;ирд; яш;; насыйп булып
Д;ньяны к;р;ем;.
Сагындырган тансык мо;дай
Гамь тулды к;;елем;.

Туганымнан б;генг;ч;
Ул гамь минем юлдашым.
К;;елемн;н сизеп торам.
Ансыз яш;п булмасын.
























Шушы ;ирд;

Шушы ;ирд; туганмын да
Шушы ;ирд; ;ск;нмен.
Шушы ;ирд; яши торгач
Ниг;дер ирешк;нмен.

Ниг;дер ирешк;нмен д;
Н;рс;дер югалтканмын.
Югалтып кына калмыйча
Кабат нидер тапканмын.

Шушы ;ирд; бертуктаусыз
Ниг;дер омтылганмын.
Т;рле хал;т кичерг;нмен –
Отканмын, отылганмын.

... Й;зне кызартырлык т;гел
Д;ньялыкта кылганым.





















Кемн;р без?

Без диеп гел безелдибез,
Мин диерг; кыймыйча.
Д;ньядан китеп барабыз
Бер р;х;т т;, тоймыйча.

Авызны кыймылдатсак та
Мин диеп, ми;а диеп.
Йодрык т;йн;п к;рс;т;л;р:
“М; кукиш, си;а !” – диеп.

;ст;гел;р б;леп бир;
Безг; - гади халыкка.
Язмышка ук булмаса да
Алар ху;а байлыкка.

;ыелышып алар им;
Безне; эшл;п тапканны.
;лм;слек кен; бир;л;р
;зл;ренн;н артканны.

Тарау к;т;д;й гав;мме –
Кемн;р со; без бу илд;?
... Без диг;не илг; кир;к,
Мин диг;не – к;;елг;.






 

 

 

 

                ;йтер с;зем

;йтер с;зем – атыр угым
;;ям к;пт;н тартулы.
Сызгырып очар ;ченг;
К;т; минем атуны.

Оста м;рг;нд;й озаклап
Т;б;мимен мин юкка.
;йтер с;зем – атыр угым
Тисен димен унлыкка.
 
Ул ;;яд;н ычкыныр да
Китер тизд;н атылып.
С;з ;йт; д; бу заманда
;зен; к;р; батырлык.

;йтер с;зем – атыр угым,
Бел;м кая тиясен.
Тиз оча ул – озакламас,
Табыр ул ;з иясен.



















Со;гы сынау ;ркет;

Туры гына салынмаган –
Барган юлым ураудыр.
;ирд; яш;; кеше ;чен
Сынау арты сынаудыр.

К;п сыналдым, инде ;итк;н
Картлыгыма барганда.
Шулай дим д;, тыныч кына
Яш;п булмый ;аман да.

Килеп чыга тормышымда
Сынауны; и; я;асы.
Ахры со;гы сулышкача
Бу ;ирд; сыналасы.

;т;рменме, юкмы димен –
Со;гы сынау ;ркет;.
Бакый д;ньяга к;чк;чтен
Сират к;пере к;т;.



















                ;ан

Со;гы к;нд; ;анны т;нн;н
Аерыр ;лем ген;.
Бакыйлыкка к;чк;нн;н со;
Калыр ул ;зе ген;.

Ф;решт;л;рг; ияреп
Кит;р ул к;кк; менеп.
Бел;м, ходай хозурында
Чиксезлек ;;м м;;гелек

Аны; ;чен ул чагында
Калмастыр вакыт – ;лч;м.
;лем а;а каралмаган –
;ан – м;;гелек. ;ан ис;н!

Хак Т;гал; кодр;тенд;
Аны яш;т; к;кт;.
... Сират к;перен чыгарга
Кыям;т к;нен к;т;.



















Кар яуганда

Талгын гына к;б;л;к кар
;ир ;стен; яуганда.
Ян; калка с;енечле
Р;х;т тойгы ;аннарда.

К;;елл;р шат б;тен д;нья
Ак булып к;ренг;нг;.
К;ге – ;ире бер тоташтан
Сафлыкка к;мелг;нг;.

К;б;л;к кар б;терелеп
Уйнап ;ирг; т;шк;нд;.
Кар б;ртекл;ре шикелле
Канатлана хисл;р д;.

Тын гына к;з;т; торган
Д;ньяны; матур м;ле.
Ак юрган ябынган ;ирем
Татлы йокыда ;ле.   



















Милл;тем;

Т;шк;н н;ни очкын ;итте –
Мин кабындым, с;нм;мдер.
Кабат д;рл;п кабынуым
;й милл;тем синн;ндер.

Мин кабындым ;лл; сине
Уятырга тел;пме.
Белеп булмый, нишл;тм;сл;р
Йокыдагы милл;тне.

Вак милл;тл;ре йотылып
Инде бетеп барганда.
М;ртк; китк;н кеше т;сле
Син йокыда ;аман да.

;й милл;тем уянып кал
Гайр;те; – к;че; барда.
Сине; йокы симерт;е;
Тик файда дошманнарга.

;зе;; д; озак калмас
Дине;, теле; бетк;нд;.
Фа;игале ил – язмышы;.
К;зе;не сал ;тк;нг;.

Сабан туйдагы шикелле
К;т;реп сал к;нд;шне.
;з – ;зе;не яклау ;чен
Башла ;йд; к;р;шне!








И татарым...
Бармы андый ка;арманнар –
Кемн;р чыгыр якларга?
Т;йн;п кукиш к;рс;т;л;р,
Ил кир;кт; татарга.


Сукыр булса; да тоярсы; –
Кукиш борын т;бе;д;.
Милл;тем дип ;ан атарлык
Юкмыни беркеме; д;.

Дер калтыратып торган бит
Кайчандыр сине; исем.
;з – ;зе;не якламаса;
Кем сине яклар дисе;.

К;р; торып бетк;ннеме –
Я со; н;рс; к;т;се;?
Булмый ;ич сафка бастырып,
Ахры нык ;рекк;нсе;.

;имертк;чтен д;;л;те;не,
Урлаткач иреге;не.
Баскынчылар ;з иленд;
Суыра ;елеге;не.

Эчт;н ген; мыгырдыйсы;
Янаганда теле;;.
Э; итс;; д; калкып чыга
Йодрык борын т;бе;д;.

Ирексез язмышы; бел;н
Син ахры килешк;нсе;.
К;р;шерлек х;лд; т;гел
;ле бу килешт; син.

Бер йодрыкка т;йн;леп
Кир;к си;а к;ч туплау.
К;р;шл;рд; ;и;; ;чен
Беркемн;н д; курыкмау.

Мин б;хетле булыр идем
К;рс;м шундый к;не;не.
И татарым к;пт;н вакыт
К;рс;терг; ;зе;не.

Тыныч яшим

;з к;немне ;зем к;р;м,
;итеп тора булганы.
Туймас к;зле ертлач булып
Басып алмыйм д;ньяны.

;итми торган чагында да
Чит ;лешк; кул сузмыйм.
К;рс;м к;;елем болгана,
;енем с;йми комсызны.

Бер б;ртек кен; булса да
;стен к;р;м х;л;лне .
Д;ньялыкта к;п сынадым
Х;рам боза ад;мне.

Урлап тапкан саран байдан
Юк, бер д; к;нл;шмимен.
Шу;адыр да, ходай ша;ит,
Тыныч кына яшимен.



















Минем тормыш

Аз да т;гел, к;п т; т;гел
;з й;кл;рем и;емд;.
Булганына ш;кер итеп
Яшим туган ;иремд;.

Ялгышып та керг;нем юк
Кемне;дер ;лешен;.
Берни артык ;мет итмим,
Ризамын тиешен;.

К;пне тел;п кыбырсынмыйм,
;ит; булган тапканым.
Ходай тазалыкны бирг;н,
Яшим шу;а шатланып.

Бай да т;гел, х;ерче д; -
Тибр;л;м урталыкта.
Б;хетле гомер кичер;м
К;;елд; хафа юкка.

;;р я;а к;н с;енечле –
Ш;кер ;ле мин ис;н.
Куйган максат – тел;кл;рг;
;кренл;п иреш;м.   













Ш;кер ит;м
Гомеремне; алтын ;леше
Инде ;теп китс; д;.
Ш;кер ит;м туган ;ирд;
Яш;м;дем типк;д;.

Ш;кер ит;м кайчагында
К;рмич; торсалар да.
Ялварулы караш ташлап
Тормадым тупсаларда.

Ш;кер ит;м Актанышым
К;т;рм;де, какмады.
;земн;ндер и;атымда
Бер яклауда тапмавым.

Явыз ;анлы кешел;рд;н
Шактый ;;фа чикс;м д;.
Ш;кер ит;м бу д;ньяда
;аман ;ле ис;нг;.

Ш;кер ит;м булганына,
Читл;рд;н к;нл;шм;дем.
Мин тау диеп кукырайган
Т;мг;кк; ти;л;шм;дем.

Ш;кер ит;м, ашыкмыйча
;аман, алга атладым.
Беркайчан да яш;вемне;
Кыйбласын югалтмадым.

Ш;кер ит;м, ;з к;ем;
Кич;м гомер ;ремне.
Кир;ксез бер кеше итеп
Тоймыйм ;ле ;земне.

Д;ньям ;итеш, ;аным тыныч,
Яш;мимен ;рт;леп.
Гел ал да г;л булмаса да
Х;лем ш;кер ит;рлек.

Иксез – чиксез м;;гелект; ...

Юк д;ньяны; со;гы чиге,
Юк вакытны; ахыры.
Гоманлаудан уза алмый
Кешелекне; акылы.

Юк аны ;лч;р ;лч;;л;р,
Юк аны санар саннар.
Серл;рен; т;шенерг;
;ит;лми безне; а;нар.

Иксез – чиксез м;;гелект;
Аздыр безд;н торганы.
Хак Т;гал; булу кир;к
А;лар ;чен д;ньяны.
























Туктап булмый

Куалыйсы; ;аман алга,
Ни телисе; тагын к;;ел?
Кап уртада басып калып
М;йдан тоткан чагым т;гел.

Учак т;сле ялкынланып
Булды ;тте ул янулар.
Ак к;газем; тек;леп
;ан сызланып уйланулар.

Артыксыналар и;атны,
Бер уйласа; бик га;;п бит.
Тук чырайлар ыржаялар
Шигыре; кемг; ха;;т дип.

Барып ;итеп булмастыр шул
Томаланган а;нарына.
Акча корты иял;шк;н
К;пт;н ;ле ;аннарына.

Д;рес алга куалыйсы;,
Шу;а язам туктамыйча.
Язам онытып д;ньямны,
Т;нн;рен д; йокламыйча.

Эчт;н ген; с;ен;мен
Шигырь ;ене кагылганга.
Язам к;;ел бушатырлык
Р;х;т ш;гыль табылганга.









Яш;вем – к;р;шт;

Тормышымда еш т;теми
Б;хетк; тиен;л;р.
Чиратлашып кил; ми;а
;и;;л;р, ;и;ел;л;р.

;и;ел;л;р д; булгалый
Инде ;и;дем  диг;нд;.
Борын салындырып тормыйм
Тормышта ;и;елг;нд;.

Ян; к;р;шк; ыргылам –
Туктамыйм, ;;;тл;н;м.
К;тк;н, ;и;;л;рне яулап
Ходайдан б;л;кл;н;м.

Яш;; яш;;мени димен
;и;;л;рсез, к;нд;шсез.
Шунсын бел;м, бу тормышта
Яши алмыйм к;р;шсез.



















Мактанмыйм да, кылтаймыйм да

Очрасалар урап ;т;м
Борынын ч;йг;нн;рне.
Иш итмим мин – минлекле
;з – ;зен с;йг;нн;рне.

;т;ч кебек к;пр;ю
Юк ул минем холыкта.
Баш т;б;м; т;п;ч т;шеп
Каласым юк хурлыкка.

;стенлегем булса ;г;р
Беркемг; сиздермимен.
Кукыраеп дусларымны
;земн;н биздермимен.

Мин ;земне башкаларга
Мактанып танытмыймын.
;з ти;ем бел;н алышам,
К;чсезг; каныкмыймын.

Минем кем ик;нлегемне
Болай да бит бел;л;р.
Мин кылтаймыйм. Кылтайсыннар
Бушкуыклар – юл;рл;р!














Туган ;ир

Шаулап ;ск;н им;н т;сле
Тир;нд; тамырларым.
Изгел;шк;н и; г;з;л ;ир
К;;елд; туган ягым.

Шушы ;ирд;н т;;ге тапкыр
Т;пи басып китк;нмен.
Й;зем кызарырлык т;гел
Б;генгем ;;м ;тк;нем.

Хыялларым чынга ашып
Чиксез л;зз;т тойган ;ир.
Ямьле д; ул, газиз д; ул,
Ила;и ул туган ;ир!

С;ен;мен туган ;ирг;
Кендегем берекк;нг;.
Бар гомерем б;хет бел;н
Тыныч кына ;тк;нг;.



















Яш;; ;лифбасы

Беркем берни тиеш т;гел,
;зем б;лки тиештер.
Читт;н берни ;мет итмим –
Шулай яш;; д;рестер.

;земне ;зем яш;т;м
Ходай ярд;ме бел;н.
Авыр чакта ташламасын,
Якларын аны; бел;м.

Шатланам  ;г;р кемг;дер
;земн;н ярд;м булса.
;;м ул кемдер яхшылыкны
А;лардай ад;м булса.

;ир й;зенд; ;;р б;нд;г;
Игелек кылу тиештер.
Кылганы;а ;лл; нил;р
;мет итм;; д;рестер.



















      Сине уйлап

;аман т;з;леп бетм;г;н
Й;р;кт; яра эзе.
Синсез ген; сагышланып
;тк;р;м гомер к;зен.

Сагынганда юанамын
Фота;ны алып кулга.
Багышланган шул гомерем
Тик сине яратуга.

Син булмаса; бу д;ньяда
Ми;а тормыш юк сыман.
Ирт; димим, кич т; димим
Сине уйлап юксынам.

Яшьлегем иск; т;шк;нд;
Кош сыман канатланам.
Р;х;тлек тоеп ;анымда
Сине уйлап шатланам.



















;авапсыз м;х;бб;т

К;тм;г;нд; бер к;р;д;
Булганга си;а гашыйк,
;киятт;геч; энд;штем:
“Сим, Сим ишекне ач!” дип.

Пароль д;рес булмадымы –
Ачылмады ишеге;.
К;реп торам, сизеп торам –
Ти;е; т;гел мин сине;.

Булмады дип кул селт;дем,
Мин кабатлап д;шм;дем.
Шу;адыр да сине уйлап
Синсез ген; яш;вем.

Й;р;к т;ре;не яулаучы
Булалмадым мин сине;.
Минем ;чен м;;гелекк;
Ябык к;;ел ишеге;.



















Бер карашы; ;ит;

Сине; бер карашы; ;ит;
Хисл;рне терелтерг;.
К;;елд; давыл кузгатып
Очырттырып й;ртерг;.

Сине; бер карашы; ;ит;
Г;лт итеп кабынырга.
Алды;а сине; тезл;неп
Гомерг; табынырга.

Сине; бер карашы; ;ит;
Канатланып очарга.
Сак кына тотып биле;н;н
Сине назлап кочарга.

Сине; бер карашы; ;ит;
Хисл;рд;н исерерг;.
М;х;бб;тт;н айный алмый
Ме; л;зз;т кичерерг;.



















Шагыйрь бит ул!..

Татарга кир;кме, белмим,
Шагыйрьг; кир;к тылмач.
Тел – милл;т югалган илд;
Китаплары сатылмас.

Китаплары сатылмагач
Ниг; интегеп язсын.
;ыйнаулашып и;атына
Чыгарга кала ясин.

Халкы да типке д; й;ри
Шагыйре кадерсезг;.
Т;рг; таба юл ачыла
;ыен ертлач - ;рсезг;.

Шагыйрь бит ул!  Мескенл;неп
Им;сен горур башын.
Халкым дип янып яш;п т;
Иленд; ят булмасын.

Шагыйрь бит ул! ;з ;иренд;
;йл;нм;сен сансызга.
Ул булмаса илд; халкы
;йл;нер в;;дансызга.

Ил – милл;тне; к;р;шчесе,
Шагыйрь – намус сакчысы.
Шулай булгач а;а тиеш
Яхшыны; да яхшысы!









К;рг;не д; ;ит;

К;р;ч;кне к;рми г;рг; кереп булмый.
                ;йтем

К;рг;не д; ;итк;н иде,
Тагын нил;р к;рербез.
Инде янасы калмаган
Куздан т;шк;н к;мер без.

Болай булса к;р;ч;кне
К;т;р;лм;с к;бебез.
Тел;с;к, тел;м;с;к т;
;итер со;гы к;небез.

Бу д;ньяда к;рг;нн;рем
Биш гомерг; ;ит;рлек.
Тагын нил;р к;рермен дип
Торам шу;а ;рт;леп.






















Милл;т хакында

Милл;т безне ишетми,
Милл;т безне ты;ламый.
Иманын ;шкерерг;
Кир;к аны; со;ламый.

Милл;т безне к;рми д;,
Милл;т безне белми д;.
М;ртк; китк;н х;ленд; -
Яш;ми д;, ;лми д;.


























;теп барышлый

Тартышмый, бил алышмый,
Язмышыма карышмый.
Вакыт  кысып шигырь язам
;теп кен; барышлый.

Ис;бем юк к;ч барында
Туктап х;лл;р алырга.
Барсын берг; тартып барам –
Зарланмыйм й;к авырга.

Берг; ;релеп барыла
И;аты да, эше д;.
Тагын нинди юл кала со;
Минем кебек кешег;?

Тантанага ;зерл;н; -
К;;ел сиз;, ялгышмый.
Танылсам иде и;атта
;теп кен; барышлый.
















Матурлык эзлим д;ньядан
Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
;;м табам да аны еш кына.
Матурлык ул асыл бер кош сыман,
Тоттым дис;м кулдан ычкына.


Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Хозурланып карыйм к;ген;.
;емелд;г;н якты йолдызлары
Серд;шл;рем булып к;рен;.


Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Каеннарын кочам хыялда.
Хисл;ремн;н г;я таган ясап
Тибр;л;мен татлы уйларда.

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Ч;ч;кл;рен ;б;м иелеп.
Барсы таныш монда, барсы якын –
Яшим ;ирд; с;еп, с;елеп.

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Назлап д;ш;м сылу ирк;м;.
Нурлар ч;чеп ми;а карый да ул,
Кабатлый бер с;зне: “Ирк;л;!”

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Еш юлыгам якты й;зл;рг;.
Ки; к;;елле яхшы кешел;рне
Туры килми озак эзл;рг;.

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Чишм;л;рне; ты;лап агышын.
К;пме к;зл;п ;зен к;рм;с;м д;
Ишетм;мен былбыл тавышын.

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Биек таудан к;зл;п ;з;нне.
К;р;м аста т;нбоеклы к;лд;
Аккошларны; парлап й;зг;нен.

Мин матурлык эзлим бу д;ньядан
Бал кортыдай кунып ч;ч;кк;.
Тапкан саен к;ч – ку;тем арта,
Шул матурлык мине яш;т;.   

Безне; сур;т

Заман – тарихны; к;згесе
Анда без чагылабыз.
Т;ркем – т;ркем болытлардай
Каядыр агылабыз.

Анда тузанлы катламга
Уелса да эзебез.
Тонык кына сур;тл;рд;
К;рен;без ;зебез.

;лл; ниг; ул к;згед;
Кыйшаган к;к й;зебез.
;ен – шайтан кыяф;тенд;
Анда безне; к;бебез.

Кай якка гына карама
Чорнап алган котсызлык .
Ул к;згед; чагыладыр
Рухыбыз ныксызлык.

Без бит анда й;з елдан со;
Заманны; м;етл;ре.
Бик ихтимал безне тетеп
Кемн;рдер гаепл;ве.

Бозмыйча к;рс;т; торган
Заман – тарих к;згесе.
Алдагысын ничек булыр,
Чиркангыч б;генгесе.









                ;нил;рне кис;т;

Кызы; негрны яратса
Негр булыр оныгы;.
Аппагым дип, йомшагым дип
Тибр;терсе; к;нозын.

Кызы; урысны яратса
Урыс булыр оныгы;.
Баш очына т;ре куеп
Тибр;терсе; к;нозын.

Кызы; татарны яратса
Татар булыр оныгы;.
Эчт;н ген; дога укып
Тибр;терсе; к;нозын.

Тибр;тми кая китерсе;
Оныгы;ны бишект;.
Тел;к тел;: ;з милл;тен
Тапсын кызы; ничек т;.












   






Атлар кил;!

Тыелалмый биеп торган
Ярсу чаклары.
Алга кешн;п томырыла
Чабыш атлары.

Батыр егет, матур егет
Тезген кулы;да.
;и;;л;р еш насыйп булсын
Тормыш юлы;да!

Балачактан ;анга тансык
Тояк тавышы.
Д;ртл;ндер;, ;сир ит;
Атлар ярышы.

Атлар кил;! Атлар кил;!
К;зл;р шул якта.
Б;л;кне; д; и; зурысы –
;и;;че атка.

Б;л;ксез калмаслар ансы
Башка атлар да.
Татар атны юлдаш итк;н
Авыр чакларда.

Тезген тота алган малай
Атка атлансын.
Халкымда атка м;х;бб;т
М;;ге саклансын.









Ветераннар

Ордень – медальл;р т;шл;рд;
Чы;лап торалар.
Сугыш утын кыю кичк;н
Чын батыр алар.

Ветераннар, ветераннар –
Тынгысыз ;аннар.
Ка;арманнар м;;гелекк;
Ил сезне данлар!

Саклаганнар туган илне
Куркыныч чакта.
Алар безне; арабызда
Б;ген д; сафта.

Яугирл;рне; батырлыгын
Сакласын ;ирем.
Алар м;;ге солдатлары
;и;елм;с илне;.


















Шундый заман
;лл; инде к;н ;тк;р; ген; -
Яш;; мик;н со; бу, кем бел;.
А;лыймы со; ;з хал;тен, мескен,
Йокымсырап торган к;нгер;.

;ан авазын ишет;че юк шул,
Эл;кк;нбез г;я тозакка.
Чынлап ;йт;м, бетеп китм;г;ек,
Мондый хал;т барса озакка.

Кризис дип лаф оралар ;ст;н
; кемн;рдер ;аман типтер;.
;аман да шул мескен хал;тенд;
Гади халык кына никтер, ;?

Бер;; баеый. Ме;н;р – х;ерчел;р.
;йтерсе; л; шулай тиеш л;.
;н; дил;р, Р;с;й к;мит куя,
Чит ил маймыллары к;леш;.

Куш бугазлар ниг; кычкырмыйлар
Астагылар х;ле, яман дип.
Ялган бел;н шардай кабартылган
Бу болганчык соры заман дип.

К;тм; кемдер керер х;ле;; дип,
Куркаклар бит ;;рчак битараф.
Шундый заман. Беркем бер с;з ;йтм;с
Атсалар да сине ботарлап.

К;нлекчел;р, коллар сур;тенд;
Тормыш с;хн;сенд; б;ген без.
Хайван  т;сле – тамак кына туйсын,
Тук тормышны хуплый к;бебез.

Со;армыйча ча;  сугарга кир;к,
К;р;шчел;р юк дип арада.
Эшл;п торып х;ерчег; калган
Мескен тормыш, кая карама.

Ка;арманнар кайда сез?

Гадел патша бер килер дип
К;теп яту файдасыз.
Милл;т хакын яклый алган
Ка;арманнар кайда сез?

Кайда сез дим ;рс;л;неп,
Ниг; ;авап бирмисез?
Сезне; булу – булмавыгыз
Минем ;чен билгесез.

Кайда дим фидан ;аннар
Халкын яклап чыгарлык.
Хаклык ;чен к;р;шерг;
Болайда бит со;ардык.

Булдырабыз диг;н булып
Буш куык очырабыз.
Юк милл;тем син ышанма –
Кимибез, кысылабыз.

Кая барырга белмич;
Й;ри сарык к;т;е.
Без д; шулай. Болай булса
Озак т;гел бет;е.

Йорт т;б;безг; ут капкан
Ча; сугу да аздыр ла.
Милли рухлы к;р;шчел;р
Сез ис;ндер, бардыр ла.

Бетк;нне к;теп ятмагыз,
Булсагыз энд;шегез.
Тел – дин ;чен, милл;т ;чен
Ил ;чен к;р;шегез!
 



С;б;п юк

М;з;к тапмыйм ;ирг; ятып
Т;г;р;пл;р к;л;рг;.
Бер с;б;псез к;лс;м ;г;р,
Охшатырлар юл;рг;.

Юк кайгым да ;ксеп – ;ксеп
;керепл;р еларга.
Бушаныйм дип аяк астын
Яшем бел;н юарга.

Белмим, озак яш;рменме
Бу тыенкы хал;тт;.
К;л;рг; д;, еларга да
Юк бернинди с;б;п т;.
























                Бар ышаныч Ходайда

Шигырь аша ярсып – кызып
Д;реслекне юллавым.
;в;л ;зебезд;н к;р;м
Гаделлекне; булмавын.

Сайлауларда ертлачларны
;зебез к;т;р;без.
Чын й;зл;рен к;р;без д;
Со;ыннан ;рт;л;без.

Кандидатка юк, бармый дип
Кистереп с;з ;йтмибез.
Тормыш артка т;г;р;г;ч
Кемнедер гаеплибез.

Телевизорга капланып
Сайлаудан шоу ясыйбыз.
Читт;н ген; к;з;т;без,
;зебез катнашмыйбыз.

К;р; торып к;йл;г;нбез
Барсын ;йд; ярарга.
Безне; тормыш безг; кир;к
Кир;к т;гел аларга.

К;реп торабыз безсез д;,
;ст; яхшы болай да.
Тигезл;с; ул тигезл;р,
Бар ышаныч Ходайда.
 








Тел;п алган газап

;лл; инде начар к;р;м,
;лл; к;не болытлы.
Яза – яза к;зем тонды –
Ял диг;нне оныттым.

Шигырь диг;не к;;елд;н
Чыга сыгылып кына.
Уйларымда бер таралсам
Булмый ;ыелып кына.

Х;терем д; начар бугай –
Эзл;г;нне табалмыйм.
Бер юл язсам да ;земне
Шигырь яздым дип алдыйм.

Ничек юлыктым ик;н дип
Бу с;лп;н хал;тем;.
Язам диеп газап чиг;
;верелг;н гад;тем;.

Зарлансам да т;зми булмас
Тел;п алган газапка.
Телим бу татлы газапны;
Сузылуын озакка.














К;п калмастыр

Бер булып алга бармагач
Юк с;б;п с;енерг;.
Азлап – азлап чиген;л;р
Илт;ч;к ;и;ел;г;.

Р;с;й бел;н инде к;пт;н
Аркан тартып уйныйбыз.
Тартышабыз – ;и;ел;сез
;т;р диеп уйлыйбыз.

Мондый тигезсез к;р;шт;
Булмастыр шул мог;иза.
К;ч – Р;с;йд;. Ул уенны
Юри озакка суза.

;з ягына тарта Р;с;й –
;;р адым чиген;ле.
Болай булса к;п калмастыр
Танырга ;и;ел;не.



















К;л;г;д;

К;рм;мешк; салышалар
И;атымны, эшемне.
Со; чикк;ч; - икел;т;
Т;кс;м д; мин к;чемне.

К;т;рдел;р, данладылар
Й;рг;нн;рне шомартып.
Хикм;тне; нид; ик;нен
А;ладым мин со;артып.

Эше; т;гел, кир;к ик;н
Т;р;л;рг; яравы;.
Ялагай этк; ;йл;неп
Табан астын ялавы;.

Юк шул инде ялган данга
Мин а;а к;некм;г;н.
Кимсетм;г;н – шагыйрь итеп
Ходаем б;л;кл;г;н.

;з к;чем бел;н тапканым –
Шунсы да ;итеп ашкан.
Гаепл;рг; ашыкмагыз
Зарлансам кызган баштан.














      К;т;м

Бакты; ис; мо;аерга
Юктыр кебек с;б;п т;.
Тик к;;ел ;аман ниг;дер
Еш т;шенке хал;тт;.

Булды ;итте зар – елаулар
Чик куергадыр мо;а.
Бар да ;йб;т шикелле бит,
Н;рс; ;итми со; ми;а?

Н;рс; ;итми – шул сорауга
;ич юк ;авап тапканым.
Яшь сабыйдай к;т;м назлап
Кемне;дер юатканын.
























Биек т;гел каланчам

Шигырьд; сезг; ;иткер;м
Каланчамнан к;рг;нне.
Роман язып ташларга
;ит;рлек к;ренг;не.

Романнар язып тормыйм,
;итм;с ихтыяр к;чем.
;ай чыгарып шигырь язам
Мин дуслар сезне; ;чен.

Кайчагында тау актарып
Табам асыл фикерне.
Х;зин; дип ;енл;нг;нн;р
Алтын тапкан шикелле.

Шигыремд; т;б;п атам
Тигерим дип ;з;кк;.
Шигырь шигырь буламыни
;тм;г;нд; й;р;кк;.

Менеп басып каланчама
Сузамын тормыш ;ырын.
;;р и;еге – авазына
Салынган к;;ел ;ылым.

Офыкны гына к;рерлек-
Биек т;гел каланчам.
Шунсына да ш;кер ит;м,
Бер;р шигырь язалсам.









А;ла

Тоташ ;еп булып сузыла
;тк;не; ;;м алдагы;.
;тк;нсез булмый кил;ч;к,
Шуны кир;к а;лавы;.

Нинди  гам;лл;р кылгансы; –
К;з т;шер ;тк;не;;.
Шундук дустым т;шенерсе;
Сине ни к;тк;нен;.

;тк;не; – була ч;чк;не;,
Алдагы; – урачагы;.
А;ла алачак у;ышны
;зе;н;н торачагын.
























Борчылдыра

Борчылдыра милл;темне;
;тк;не, кил;ч;ге.
Империя кысасында
Мескен булып яш;ве.

Р;хим – ш;фкать к;т;м дим;
Ике башлы б;ркетт;н.
Ил к;ген; кабат кайтты
Нич; гасыр ;ркетк;н.

Белмим, озак яш;рбезме
Аны; канат атсында.
Шунсын к;р;м, ачык тоям
Иман юк карашы;да.

Сине коллыкта яш;тк;н
Шул илнеме с;ярг;?
Уйлый – уйлый башым каткан,
Белмим н;рс; диярг;.

Онытканбыз без ирекне,
К;некк;нбез коллыкка.
Йокымсыраган иш;кк;
Охшаганбыз чынлыкта.














Булды

Дус диеп й;рг;нн;р бел;н
Булды дошманлашу да.
Кайчакта х;лл;р куерып
;итте якалашуга.

С;б;бен эзл;п тормадык,
Гаеплене тиз таптык.
Уйламыйча кызып китеп
Бер – беребезг; таш аттык.

Аз булмады ташлар тиеп
Баш тишелг;н чаклар да.
Туктатам дип юк чыкмады
Беркем безне якларга.

Х;ер, ниг; с;йл;п торам ,
Бу бит инде к;пт;нн;н.
;йт; к;;ел ялгышмаска
Сабаклар ал ;тк;нн;н.



















Гомер юлы

Туганнан ;лемг; кад;р
Кеше ;;рчак с;ф;рд;.
Язмаган Ходайдан а;а
Тыныч кына яш;рг;.

;лл; офыгы к;ч;ме,
;лл; юлы чиксезме.
К;;еленн;н ниндидер к;ч
Алга ;йди кешене.

Кай якка гына барса да
;;р кешене; ;з юлы.
;зенн;н тора еш кына
Аны ничек узуы.

Кемн;рдер лаеклы ;т;,
; кемн;рдер сыната.
Тормыш карурманын ;т;
Катлаулы шул чынлап та...

Шуны гына ;йт; алам
Эшк; ;игеп акылны:
Иманлы ;ан булу кир;к
Табыр ;чен хак юлны.














Асты ;ск; килг;н сыман

К;пме кеше китеп барды
Салкын г;рг; бер елда.
К;;ел алдан сизеп тора
Ким булмастыр быел да.

;лем – китем диг;нн;ре
К;р;м туудан артык.
Ризыгы бетк;нн;рне
Т;шер; г;рг; тартып.

Бар бит ;ле салкын г;рг;
Вакытсыз китк;нн;р д;.
;лг;нен булмас кайтарып,
Бар ;мет ис;нн;рд;.

;ст; бик еш талаш – ызгыш
Г;ре;; керс;; тыныч.
Асты ;ск; килг;н ахры
Безне; ;ирд;ге тормыш.



















;ст;гел;р уены

;ст;гел;р карга т;ртеп
Ак т;гел кара дил;р.
К;з акайтып безне; бел;н
Килешми кара дил;р.

Акны; кара т;геллеген
Белми дисе;ме алар.
Ихтыяры;ны ;имереп
Т;м таба, юаналар.

Кир;к ик;н тотыналар
Киресен исбатларга.
Алар останы; остасы
Карадан ак ясарга.

Чигендер; м;мкин т;гел
Аларны бу уеннан.
Каршы килг;н т;шеп кала
Аларны; уеныннан...

Акны кара, караны ак
Дип ;йтк;нем булмады.
Минн;н башка да ;ит;рлек
Бутаучылар д;ньяны.














К;;ел ;и;; тели

Калмады артык вакытым,
Та; атса юлга чыгам.
Офыгым чиген; барып
;итм;смен дип борчылам.

Моннан со; дим була алмый
Тукталу – чиген;л;р.
Була алмый оттырулар,
Кир;к ф;кать ;и;;л;р.

Алга таба бар к;чем;
Куам Пегас атымны.
;ан тел;г;н биеклекк;
К;т;р;м и;атымны.

Максатыма ирештем дип
Булсачы с;ен;л;р.
Инде к;пт;н и;атымда
К;;ел тели ;и;;л;р.



















Мин к;нагать

Д;ньяны мин тудырмаган
Д;нья мине тудырган.
Бер д; ят итеп тормаган
Кочагына сыйдырган.

Д;нья буйлап алпан – тилп;н
Т;пи басып китк;нмен.
Шул кит;д;н туктамыйча
Гомер юлын ;тк;нмен.

Гомер юлын ;т; - ;т;
;итк;нмен картлыгыма.
Ме; газаплы булса да ул
Туйдырмас якты д;нья.

;;;л якадан алса да
Кит;се килм;с аннан.
Ул минн;н ничектер, белмим,
К;нагать мин д;ньямнан. 



















Х;кем булыр

К;пме г;на; ясаганны;
Бармый ;ирд; ис;бе.
Сизеп торам шактыебыз
К;пт;н т;муг кис;ве.

Хур булырсы; г;на; ясап
Чыкса; ;г;р чыгырдан.
;т;р диеп ;метл;нм; -
Х;кем булыр со;ыннан.

Кыям;тт; Аллабызны;
Х;кеме булыр катгый.
Т;мугта гына янарлык
Г;на;лы ;аннар шактый.

























Кит; котылгысыз

Китм;с т;сле й;рс;к т; без,
Барыбер кит;ч;кбез.
Мо;аеп иск; алырга
Х;терг; к;ч;ч;кбез.

Учак с;н; барган т;сле
Гомер д; кими тора.
;;;л безг; х;ер;а;лы –
;лег; тими тора.

Максатыбыз иманлымы,
Ирештекме без а;а?
Берниг; д; ирешмич;
Китмибезме д;ньядан?

Зурдан кубып башладык та,
Нил;р ген; майтардык?
Бармы кылган гам;лебез
Кеше диеп атарлык?

Инде яш;п к;рс;ттек бит
Тагын ни со; к;т;без?
Китм;с т;сле кыйлансак та
Кит;без шул, кит;без!














К;;елсез уйлар

Й;рил;р к;;елсез уйлар
Черки т;сле безелд;п.
Качып та булмый котылып –
Табалар мине эзл;п.

Табалар да каб;х;тл;р
Тотыналар таларга.
К;п булгачтын ;и;ел т;гел
Каршы тору аларга.

Кир;км;г;н шул уйларны
Ялыктым куа – куа.
Инде кими т;ште дис;м
;р – я;алары туа.

Котсыз, к;;елсез уйлардан
;йтеп торам: мин гарык!
Бар тел;гем, б;тен уем –
Бетсен алар югалып.



















Ирекле д;, кол да

Ирекк; куйган шул Ходай,
Бер кысада тотмаган.
Парлап ;ирг; т;шерг;н д;
Тыкшынудан туктаган.

;ирд; ад;м баласыны;
Белг;нг; ул азасын.
Шу;а кыям;т к;ненд;
Уйлап куйган ;;засын.

Д;рес эшл;г;н Ходаем
Ачып гам;л д;фт;рен.
;;р к;нне терк;п барыла
;ирд; ничек яш;ве;.

Ходай гадел – ул д;фт;рд;
Була алмый ялгышу
Ф;решт;л;р тарафыннан
Языла сине; язмышы;.

Коръ;нч; яш;с;к кен;
Ходай кушкан юлда без.
Фани д;нья диг;нен д;
Ирекле д;, кол да без.














Алтын уртаклыкта

;ирне; гади кешесе мин –
Юк д;р;;;м мактаныр.
Мескен булсам к;реп алыр
Дошманнарым шатланыр.

Зарланырлык т;гел ;ле –
Чамалыйм ;з х;лемне.
Беркемг; зыян китерми
Кылам гам;лл;ремне.

;ск; менмим, аска т;шмим,
Мин – алтын урталыкта.
Б;хетле дип борын ч;ймим,
Яш;мим уфтанып та.

Яш;вемне; асылына
Торган саен т;шен;м.
Чикт;н чикк; ыргылмаган
К;йле гомер кичер;м.



















Шигырь ;;м йомырка

Тавык йомырка салганда
Мин юл;р шигырь коям.
Ил;ам килг;нд; ;земне
Чиксез б;хетле тоям.

Сорыйсым кил; кемн;ндер
Кайсы т;млер;к диеп.
Шигырьл;рне йомыркадай
Алдына куям ;еп.

Бел;м заманны; баласы
Йомыркага ;релер.
Шигырьд;н бизг;н мокытка
Ул т;млер;к к;ренер.

Исбатларга кир;к булмас
Минем юл;р ик;нне.
А;ламамышка салышып
Сикертермен ;илк;мне.



















Аптыратыйммы, тинтер;тимме...

Аптыратыйммы, тинтер;тимме –
Шундый уен барадыр.
Бу уенга кушылганбыз
Без ;;мм;без, карагыз.

Халык уйлап чыгармаган
;ст;н таккан уен бу.
;ст;гег; берни т;гел,
Астагыга кыен бу.

Аз – маз пенсия арттырып
Уйнаш б;я к;т;реп.
Буш кес;ле гади халык
Яши шу;а ;рт;леп.

Аптыратыйммы, тинтер;тимме –
Бер д; к;ренми очы.
Торган саен авырая
Астагылар тормышы.


















Каргылдыйлар шул...

К;н тудымы кар да кар дип,
Карга ниг; каргылдый?
Колак ярып кычкыруы
Ахры ми;а кагылмый.

Белеп торам мин ф;кыйрьг;
Бер ;че юк карганы;.
Т;лке булып авызыннан
;имен тортып алмадым.

Оясын да тузгытмадым
;рм;л;п ;ск; менеп.
Ми;а карап каргылдый бит,
Тыгылсын инде ;не.

Тонды колак. ; ул явыз
Уйламый да туктарга.
; мин юл;р нервларны
Бетер;м бит юк барга.


;йд; хатын каргылдаса
Карганыкы ч;п кен;.
Тамак ертып ул кычкырса
;лми калам ч;т кен;.













Аннан уйлыйм

Й;зем – т;ксе, телем – к;тек,
Сизел; б;керем д;.
Минем кебек х;ср;тл;р
Кир;кми беркемг; д;.

;леп китс;м б;лг;л;рлек
К;ренми байлыгым да.
Картайдым бит, ш;пт;н т;гел
Тазалык – саулыгым да.

Кыйшаерга гына тора
К;пт;н иске йортым да.
Минем кебек имг;к ;аннар
Кир;к т;гел чуртым да.

К;н д; шулай ирт;н торып
;зем; х;кем язам.
Яхшырак та булыр иде
Бу д;ньяда булмасам.

Аннан уйлыйм – ник зарланам,
Мин бит аяк ;стенд;.
Таякка да калмаганмын,
Азмы – к;пме к;чемд;.

Япа -ялгыз да яш;мим,
Ш;кер, гаил;м б;тен.
;з к;немне ;зем к;р;м,
Борчыймый мине беркем.

Мин м;гаен булганына
Ш;кер ит; белмимдер.
Юк кайгыларны бар итеп
Й;зне сытып й;римдер.




Явыз ;анлы б;нд;л;р
Ихтыярга куймыйлар –
Нервмны; кылларында
Чиратлашып уйныйлар.

Минем бар да т;ртипт; -
Ач б;рел;р уласын.
Елатмакчы булалар
Килм;г;нд; еласым.

Артык тыныч  к;рен;м
Аларга мин к;р;се;.
К;лдерм;кче булалар
Килм;г;нд; к;л;сем.

Бер катлы булды; ис;
Алар ма;ир этлекк;.
Эч поша д;ньясында
Шундый ;аннар к;плекк;.





















;тк;нн;рне уйлаганда

Авыр, кайгылы чагымда
Яклаучы табылмады.
Мин кичерг;н кыенлыклар
Беркемг; кагылмады.

Тыштан сиздерми й;рс;м д;
Эчт;н ярсып  ;кседем.
Иш итмил;р, чит ит;л;р
Минем кебек ;ксезне.

Дошман ягына авышты
Дус диеп й;рг;нн;рем.
Саташулы т;шк; охшаш
Ул чакта к;рг;нн;рем.

Гыйбр;т ;чен ген; калды –
Алар инде ;тк;нд;.
Мыштым аяк чалганнарга
Кими т;ште ;пк;м д;.

Явыз каб;х;т ;аннардан
Хак т;гал; саклады.
Кабат торгызып  бастырды
Аны; мине яклавы.














Симез кортлар

Симез кортлар т;кърарлыйлар
Ленин бабай тиле булган.
Инкыйлабка  кад;рле ;к
Тормышыбыз к;йле булган.

Симез картлар фикеренч;
Булган, булыр х;ерче, бай.
Эзл;м; д; - юк тигезлек,
К;йл;нг;н бит тормыш шулай.

Кемдер туган эшл;р ;чен,
Кемдер туган талар ;чен.
Симез кортлар яхшы бел;
О;мах монда алар ;чен.

;ирг; к;пт;н иял;шк;н –
Симез кортлар к;п шул алар.
Тотып алып сытучы юк,
Шу;а алар узыналар.



















К;п минем ишел;р

Саный китс;; чут – саны юк –
К;п ул минем ишел;р.
Яшим диеп азапланган
Т;ксе й;зле кешел;р.

Башын иеп тора алар
Х;терл;теп эш атын.
Гел кимсенеп яши алар
Ала алмый ;з хакын.

Куалауны гына бел;
Атны эшк; ;иг;че.
;зе; каерып алмаса;
Юктыр бир;м диюче.

Чыбыркылап ш;п куалый
Кем кулында дилбег;.
Халык мескен к;н – т;н эшл;п
Т;р;л;рг; бил б;г;.

Тураерга вакыт тапмый
Гомер ;т; эш бел;н.
Саный китс;; чут – саны юк,
К;п ул минем ишел;р.














Шулай мик;н

Безд; бар да ;йб;т дил;р,
Без д; бар да тыныч дил;р.
;сендереп баштан сыйпап
Син к;бр;к тырыш дил;р.

К;пт;н ачуны китер;
Эш атына ти;н;;л;ре.
Куып тынгы бирм;;л;ре,
Бер д; х;лне белм;;л;ре.

;зл;рен; файда к;реп
Эшл;т;л;р ялга кереп.
Син тилег; шул кир;к дип
Карый алар ;ст;н  к;леп.

Син – хезм;тче, алар – т;р;
Син эшлисе;, алар б;л;.
Эшл;м;с;; ач каласы;
Хуты; юкны алар бел;.

Син тудырган бар байлыкны
;зл;рен; агызалар.
;ан асрарлык кына итеп
Си;а аз – маз тамызалар.

Ш;кер, бар да тыныч дил;р
Без д; ;йб;т тормыш дил;р.
Юхаланып баштан сыйпап
Син ;лг;нче тырыш дил;р.









Тормыш с;хн;сенд;

Кеше тормыш с;хн;сенд;
Ме; сур;тк; кереп уйный.
Нил;р ген; кыйланмый ул –
К;рмил;р дип ахры уйлый.

Битлек киеп уйнаса да
К;р;, таный яндагылар.
Шулар ;айны к;теп тора
Кундырырга я;агына.

Кеше ;чен д;нья ;зе
Корылгандай кыйлануга.
К;л;се  юк, кайчак кемдер
Охшап калганда маймылга.

Д;нья бит ул, ;йтеп булмый,
Бу х;лг; т;шм;с кайсыбыз.
М;;лест; исерешс;к
;ыелып к;мит ясыйбыз.

К;тми кеше алкышлаулар –
Бер тиенсез – уйный бушка.
Со; к;нг;ч; без инде ул
К;митчел;р бу тормышта.














Ш;пт;н булмас

Битарафлар ;авабы ул:
Белмим, к;рмим, ишетмим.
Тиле, сукыр, чукрак булып
Яши алам ничек мин?

Д;ньяда нил;р  барганны
Тиз тоя сизгер ;аным.
Минн;н башка да ;ит;рлек
Куркаклары д;ньяны;.

С;з ;йт;лм;с куркак булсам
Мине кем со; санласын.
Янып яшим, к;;елемд;
Тынгылык югалмасын.

К;р;шчел;р бетеп бара –
Хафаланмыйм мин юкка.
Ш;пт;н булмас д;нья калса
Битарафка – йомыкка.

Ш;пт;н булмас ;ркеп милл;т
Адым саен чигенс;.
Кулларын ;ск; к;т;реп
К;р;шми д; ;и;елс;.














Алдагы ;мет

Д;нья кендеге булмадым,
Булмадым ш;ребе д;.
Т;к;бберлек, я кимсен;
Й;ртм;дем к;;елемд;.

Тыйнак гомер кичерс;м д;
Бел;м ;з урынымны.
Шигырьл;рд; расладым
;ирд; кем булуымны.

Таптап т;рг; ;рм;л;ми,
Шагыйрь халкы ;зг;р;к.
Кендек булып й;рг;нн;рд;н
Урын а;а т;рд;р;к.

Таламадым, урламадым
;з к;чем; яш;дем.
Булганына ш;кер ит;м,
Борчымый кил;ч;гем.

Ялган даннар ч;пк; очар –
Вакыт барсын ;илг;рер.
Ил – ;иремд; шагыйрь булып
Танылырмын мин д; бер.














Милл;т яш;р

Ана с;те бел;н се;г;н –
Милл;т гаме – минем гамь.
Милл;темне кайгыртуны
Башлау кир;к ;земн;н.

Мин д;, син д; кайгыртмасак
Кем со; аны кайгыртыр.
Тез ч;кмич; милл;т яш;р
Ныклы булса ил – йорты.

Милл;т яш;р, озак яш;р
Дин – теленн;н бизм;с;.
Дан – ш;;р;тле ;тк;ненн;н
Кил;ч;ген эзл;с;.

Милл;тем ис;н булганда
Ш;кер, мин д; яш;рмен.
Ул бит минем к;;ел гамем,
;метем – кил;ч;гем.



















С;ер м;х;бб;т

Акылымнан шашам т;сле
Яратудан ;зе;не.
Ишетерг; зар – интизар
С;ям диг;н с;зе;не.

Д;шмисе;,  тик елмаясы;,
Ниг; шулай серле син?
Яны; да й;реп  к;рмисе;,
Берни д; сиздермисен.

С;ям диеп мин ;зем д;
;йтерг; кыенсынам.
Безне; с;ер м;х;бб;т
Серле бер уен сыман.

Сиздерерг; кыймыйсы;мы,
Хисл;ре; яшеренме?
Б;лки син д; к;т;се;дер
С;ям дип д;ш;емне.



















Ирк; г;лем

Ирт;н иск;н талгын ;илд;
Г;л яфрагын селкет;.
С;ям диг;н назлы с;зе
К;;елемне ;илкет;.

Ирт; та;нан очып аргач
К;б;л;к кунган г;лг;.
Ирк;м минем – ирк; г;лем
Бигр;к якын к;;елг;.

Алма сузса да ;аныем,
Яратканым чиядер.
Ирк;м минем – ирк; г;лем,
Ул да минем с;ядер.

Берсенн;н берсе матурлар –
Тир; ягым г;л ген;.
Минем ирк;м и; матуры –
Д;ньясында бер ген;.



















Ирт;нге нарядта

Йодрык бел;н т;гел монда,
С;з бел;н д;мб;слил;р.
Телд;н калган ;ыен куркак
Бер каршы с;з д;шмил;р.

Ирт;н ;;р к;н  ;ыеп т;р;
Д;мб;сли куштаннарын.
Белеп булмый куркакларны;
Корымы ыштаннары.

Еллар буе утыралар
Бер балык башын ч;йн;п.
Нык эл;кс;, кай чагында
Алалар ч;йл;п – м;йл;п.

Т;р; ;ркетеп торырга
Оештыра гауганы.
Котылалар гаепл;рне
Бер – берсен; аударып.

Эзли алар ;ыйнаулашып
Гаеплене гел читт;н.
Ис;пл;ре - ;рл;н;д;н
Читт; калу ничек т;.














Аптыраулы хал;т

Менеп басып каланчама
;итте ис;п тотар чак.
К;пт; т;гел, аз да т;гел –
Язганнарым бер кочак.

Артык берни ;мет итми
И;атка килеп кердем.
К;н – т;н язып укучыма
Н;рс; дим ирештердем.

Хис – тойгы, уйлар буенча
Булдымы алар ишем.
;в;л ;ле укучыга
Танышмы минем исем?

Хет берсене; к;;еленд;
Ут кабыза алдыммы?
Х;терл;ренн;н сызылып
;лл; со; югалдыммы?

Торам гомер каланчамда
Ни ;йтерг; белмич;.
Ме; газаплы и;атымнан
Китс;мче ;и;елмич;.














Гомер кичк;нд;

Уен т;гел, гомер кич;,
Шактый юллар узылган.
Кичм;г;не – алдагысы
Офыккача сузылган.

И;н;ремд; й;к к;т;реп
;ттем гомер ;рл;рен.
Кырыс, аяусыз тормышта
Нил;р ген; к;рм;дем.

Ш;кер м;ми авыз т;гел
К;р;шче мин тумыштан.
Гел ал да г;л булмаса да
Зарланмыймын тормыштан.

Утырып бер тын алам да
Онытыла аруым.
Алга – кояш баешына
Салмак атлап баруым.



















Нидер бар

Ад;м, ;ава балалары –
;;мм;без д; туган без.
Хайван булып тумаганбыз,
Кеше булып туганбыз.

Шуны яхшы а;лап торып
Ниг; со; этл;ш;без.
Ни ;итми? Ни б;леш;без?
Бугаздан тешл;ш;без.

Х;тере яман хайвандай
;чне озак саклыйбыз.
Дуслашып яш;; ;м;лен
Ник со; ;ле тапмыйбыз?

Хайванны; да исе китер
Безд;ге мин – минлекк;.
Канга батып сугышулар
Илтми ул иминлекк;.

Еш сорау туа к;;елд;
Без со; нинди ;мм;тт;н?
Алмаштырган м;лл; безне
;енн;р чыгып ч;лм;кт;н.

Кешеч; яши белмибез
Юкса нидер бар монда.
Болай булса озак т;гел
;йл;н;е маймылга.
...Т;мугка чират к;т;без
Ахырзаман алдында.







;лк;нн;р авызыннан

Ат иттереп ;икте заман
Тормышта кат – кат кыйналдык.
К;неп язмыш типкесен;
Яш;г;н булып кыйландык.

Явызларга к;т;релеп
С;з ;йтерг; д; кыймадык.
;с – ялангач, тамаклар ач,
Яш;г;н булып кыйландык.

Яшь булсак та ;зебезне
Б;хетле итеп тоймадык.
Мескен х;ерче х;ленд;
Яш;г;н булып кыйландык.

Матур кил;ч;к хакында
Китаптан укып уйландык.
К;кр;кк; тер;п атканчы
Яш;г;н булып кыйландык.

Кыйланып, кыйналып шулай
Шактый гомерл;р кичердек.
Коллыкка дучар булуны
Со;арып кына т;шендек.














Ни калдырам?

Кая барып тукталырмын,
Кая дим со;гы чигем.
Кайчан дим ачып керермен
Бакый д;нья ишеген.

А;лыйм, бер д; зыян итм;с
Х;ст;рл;нс;м б;генн;н.
Китс;м бу фани д;ньядан
Ни калдырам ;земн;н?

Ни калдырам? К;;елемне
Шушы сорау газаплый.
Бел;м ;и;ел т;геллеген
Табу а;а ;авапны.
























;лемг; м;дхия

Бу д;ньядан китеп кен;
Качып була ;зе;н;н.
Со;гы к;не; котылгысыз –
Качып булмый ;лемн;н.

Яшисе инде яш;леп
Гомерк;е; бетк;нд;.
;ирд;н ген; т;гел ;лем
Таба сине к;кт;н д;.

Шунсы бераз аяныч шул,
Шунсы бераз к;;елсез:
Табып булмый – ;ир й;зенд;
Юк бер кеше ;лемсез.

М;мкин т;гел бу д;ньяны
А;лавы болай гына.
Кем булса да кеше т;гел,
;лемсез Ходай гына!

Килдем диеп аваз салу –
Туу ;ле ч;п кен;.
Интегеп яши д; кеше
Котыла ;леп кен;.

Белмим нилект;н кил;дер
Мондый уйлар к;;елг;.
Артык бер д; исем китми
Ходай бирг;н ;лемг;.
 









Ярап тора

Гел алга гына бармадым
Тукталдым да, чигендем д;.
Гел ;и;еп кен; тормадым.
Кайчагында ;и;елдем д;.

Чигендем дип, ;и;елдем дип
Ясамадым аннан кайгы.
;;;тлекне эшк; ;иктем –
;и;; ;чен таптым ;айны.

Язмышыма юк бер ;пк;м
Батыр итеп ч;йм;с; д;.
Й;земне сытып яш;мим
Кемн;редер с;йм;с; д;.

Ахыр чикт; тигезл;ште
Тапканым ;;м югалтканым.
Юк тормышта беркемне д;
Р;н;етк;нем, елатканым.

Кичер; к;р бер;к Ходам
Булса аз – маз г;на;ларым.
Ярап тора яш;вем дип
;з – ;земне юатамын.














Тауга менг;нд;

Юк зарланмыйм тау биекк;,
Менг;н сукмагым тарга.
Мен;лми газап чикс;м д;
Д;ньяны к;ммим зарга.

Ансыз шатлык килм;с т;сле –
К;негелг;н газапка.
Т;з;м к;;ел к;йсезлеге
Сузылса да озакка.

Каршы исс; ген; инде –
Артымнан ;ил д; этми.
Х;лд;н таеп к;т;рел;м,
Беркем д; ярд;м итми.

Вакытым юк кайда мин дип
Як – ягыма карарга.
Бар максатым – к;т;рел;,
Алда биек тау бар да.



















;зегез чамалагыз

Т;н утырып шигырь язам,
Авырдан к;т;рмимен.
;ан яраткан ш;гыль бел;н
Гомерем ;т;р димен.

Учактай д;рл;п кабынам
К;зл;рд; очкын к;реп.
С;ю татып мин ;зем д;
Шатлык кичерг;н кебек.

К;кк; баксам минем ;чен
Кар булып шатлык ява.
Шигырь язып сагышланган
К;;елг; табам д;ва.

Уйга чумып нидер эзлим
Хыялым д;ньясыннан.
Арып еш тоям ;земне
Сыгылган лимон сыман.

К;рг;ч сорап й;д;т;л;р –
Бу эш дил;р ;и;елме?
Й;р;гемн;н кан саркытып
Язам дуслар шигырьне!












            *        *         *

Сак Сок т;сле, м;х;б;тт;
Кисешм;де башка юлыбыз.
К;з яшьл;н;, ты;лавы да авыр –
Шу;а мо;су с;ю ;ырыбыз.

Кемг; тиг;н ик;н зыяныбыз,
Кем со; димен безне каргаган.
Ул чагында нинди кара м;че
;тк;н ик;н безне; арадан?

Кемг; кир;к, кемне кызыктыра
Уфтануга калган д;ньябыз.
Белче ирк;м, ;аман сине уйлыйм
Уйларыма т;елеп, мин ялгыз.

Сиз;се;ме ирк;м, сиз;се;ме
Уйларымнан башым катканын.
Язмышымны, ;лл; ялгышымны
Си;а ти;не ;ирд; тапмавым. 


        *         *          *

Шайтан ;зе адаштыра
Югалтканны; кыйбласын.
Юл бутаган со;гы чикт;
Белми д;нья кыйнасын.

К;пт;н юлдан язганы;ны
А;лагачтын со; була.
Тормышта ад;м хурына
Калулары; шул була.





    * * *

Бер к;р;д; гашыйк булуларга
Мин ышанмас идем тамчы да.
Елмаюлы караш ташлар ми;а
Син тормаса; ;г;р каршымда.

Гашыйк сине; нурлы карашы;а,
Гашыйк сине; зифа сыны;а.
Чын м;х;бб;т барын белм;с идем
Син чыкмаган булса; юлыма.

Канатланып очып хыялымда
Еллар аша сине эзл;дем.
Чын к;;елд;н с;ю барлыгына
Ышандым мин, ;мет ;зм;дем.

Гыйшкым к;чле, ирк;м сиз;се;дер,
Яш;; т;гел синсез яш;вем.
Нурлы карашы;да коендырган
Син ул ирк;м – сулмас ч;ч;гем!


      *               *                *

И;атчыдай нид; булса
Тудырырга килг;нбез.
Юк ит;рг; килм;г;нбез,
Булдырырга килг;нбез.

Яш;с;к кен; кеше без
;;рк;н нидер тудырып.
Тудырмасак, я;артмасак
Й;рмик вакыт уздырып.

Яманатыбыз чыкмасын
Ватып, кырып, ;имереп.
Юкка чыгарып булганны,
Китмик ;ирд;н ;и;елеп.



* * *

Шигырь язам кал;мемне
Манып й;р;к каныма.
Шигырь аша д;ва эзлим
Бу тынгысыз ;аныма.


Тылсымлы и;ат булмаса
Яш;вем д; икеле –
Шигырь бел;н туганмындыр,
;л;рмен д; шикелле.
 
   
    *           *       *

Ак ;;м кара чиратлаша –
Язмышым полосалы.
Тоташ актан гына тора
Алтындай балачагым.

Дегет бел;н буялгандай –
Уртадарак карасы.
Яхшыга ук тартмаса да
Б;ген х;лл;р ярасы.















Т;;ге м;х;бб;т хисл;рен
Яшь й;р;кл;р татысын.
Мин к;пт;н иде татыдым
Хисл;рне; и; татлысын.

Син сорама, мин ;йтмимен,
;з итте; дип кайсысын.
Й;земне сытып булса да
Татыйм х;зер ачысын.

Насыйп була гына к;рсен
Татлысы б;т;нн;рг;.
Т;;ге самими хисл;рем
Калды шул ;тк;нн;рд;.

Иял;шеп кил;м инде
Хисл;нми к;н ;тк;нг;.
Шау-шу куптармый, зарланмыйм-
Ачыга к;некк;нг;.




















К;н эченд;

К;н эченд; ме; ;зг;р;м –
Ме; ;л;м, ме; терел;м.
Тормыш, ыгы – зыгысында
Тиенд;й б;терел;м.

К;н эченд; ни д; була –
Я табам, я югалтам.
Югалту к;п, ; тапканым...
Мактаналмыйм ул яктан.

К;н эченд; ме; хал;тк;
Уй – хисл;рем тап була.
К;нем ;йб;т т;мамланса
К;;елемн;н шат булам.

К;н эченд; яшим шулай
Т;рле хал;т кичереп
Ниг; болай яш;вемне
Булмаса да т;шенеп.

Ел да т;гел, ай да т;гел,
Югыйс; бит к;н ген;.
К;н эченд; - ерак китми,
Яшим ;ле, мин мен;.














Уйланыр вакыт

Кабаланмыйм, ипл;п кен;
Ч;чк;нне урыр вакыт.
Ничек гомер кичердем дип
Уйланып торыр вакыт.

Уйланып торыр вакыт шул
Ни калдырам ;ирд; дип.
Бар кылганым киб;к булып
Очмас мик;н ;илд; дип.

Гомер офыгына баккач
К;рен; кич ;итк;не.
Борылып бер артка карап
Барлар вакыт ;тк;нне.

Озакламас, алыштырыр
;тк;нне кил;ч;ге;.
М;гън; бел;н сугарылсын
Бу д;ньяда яш;ве;.



















Сагындыра

;ай чыгып вакыт табып
Кайттым ис; авылга.
К;;елемн;н талгын гына
Туктамый ;ыр агыла.

Кушылып ;ырлыйлар ми;а
Туган ;ир чишм;л;ре
Сусаганда учка алып
Суларын эч;м ;ле.

Як – ягымда таулар иле,
Мин аста – ;з;нлект;.
К;;ел бел;н м;;ге гашыйк
Мондагы г;з;ллекк;.

Колыннары бел;н берг;
Атлар ;л;н чемчен;.
Менеп атланасым кил;
Шул атларны; берсен;.

Х;терд; еш кешни алар
Сабый чакны; атлары.
Ист; ялларга ябышып
Томырылган чакларым.

Сагындырып тора ;;рчак
Туган авыл, туган ;ир.
Кайтуга ук ;з – ;земне
Чын б;хетле тойган ;ир.









А;лап булмый

;;р тарафтан килеп тора
Х;б;рл;р к;телм;г;н.
Кайдадыр гарасат узган,
Кайдадыр ;ир тетр;г;н.

Х;б;р арты х;б;р ява
Туктаусыз эфир аша.
Я;а аф;тл;р турында
Уйлагач йокы кача.

;ирг; килеп кен; тора
К;пме кайгы бер юлы.
Калка ян; шомлы сорау –
Н;рс; булыр бу юлы?

Бетк;н бетсен ад;м диеп
;ен – шайтаннар азамы?
;ирд;ге бозык тормышка
;лл; к;кт;н ;;замы?
 
Уйлап башны катырсам да
А;лый алмыйм с;б;бен.
Шу;а ;анга тынгы тапмый
Яшимен ;рс;л;неп.














Уй

Минем бел;н берг; туган,
Уй – гомерлек юлдашым.
К;;елемн;н сизеп торам
Ансыз яш;п булмасын.

Ул мине шатландыручы,
Салучы борчуга да.
И; яраткан дус шикелле
Уй ул ми;а шу;а да.

Ху;а итеп тоя ;зен –
Уй к;;елне; т;ренд;.
Нур сиб;че кояш сыман
Ул минем к;;елемд;.
























   Тартканга й;кне ;стил;р

Х;л – ;хв;ле; сине; кир;к т;гел,
Барыннан да м;;им эш дил;р.
;итез чапкан атны куалыйлар,
Тарткан атка й;кне ;стил;р.

Кешене; д; тарта алганына
Тормыш й;ген бир;л;р ;еп.
;сендереп, мактап ук торалар
Син тырыш, син булдыклы диеп.

;ст;гел;р ;сендереп тора
Тарту – синн;н, мактау – алардан.
Эш атыдай, карышусыз булгач
Узалмыйсы; ;йе, ярардан.

Мактау арты, мактау яудыралар –
Синд; гайр;т, синд; к;ч дил;р.
Тартмаганга кулны селтил;р д;,
Тарткан атка й;кне ;стил;р.



















Ыгы - зыгыда

Тормыш ыгы – зыгысында
Балыктай тыпырчынам.
Кемдер ;;тм;сенн;н алып
Ярга ыргытыр сыман.

; чынын да ч;б;л;н;м
Д;ньясында тынчуга.
Тынчуда тыны; бетсен д;,
Т;зеп кара син шу;а!

Шулай да ;ле ышанам
Гел алай булмасына.
Бар да Ходай кодр;тенд; -
;пк;м юк д;ньясына.

Актык сулышыма кад;р
Яш;; ;чен к;р;шем.
Ыгы – зыгы бер ;тер дип
;метл;неп мин яшим.



















Яралы кош хал;тенд;

К;пт;н с;нг;н берг; яккан учак
Сукмактагы эзл;р югалган.
Мо;су сагыш калган, м;х;бб;тне;
Кайтавазы булып еллардан.

Гомер к;зе ;итк;н, ;йтче ирк;м,
Ник кимеми  ик;н ул сагыш?
Язда калган т;;ге м;х;бб;тне
Иск; т;шк;н саен уфтаныш.

Сине уйлап к;н – т;н газапланам –
Юксынуга д;ва юк ик;н.
Яралы кош хал;тенд; яшим –
С;б;пчесе аны; – син, ирк;м!























Атсызлык

Була алмый мактану
Кир;к т;гел аклану.
Килм;де минем кулдан
Аргамакка атлану.

Атланасы килг;нд;
Син б;л;к;й дидел;р.
;ирд;н к;т;релм; дип
Д;нья эшен ;йдел;р.

Атланырга со;ардым
;итез Пегас атына.
Шу;адыр бер хуплау да
Тапмадым и;атымда.

Яннан ;илдертеп уза
Атлылар – канатлылар.
Б;реп китм;сенн;р дип
Мин читт;н карап торам.

И;атта яш;с;м д;
К;нектем атсызлыкка.
Адым саен очраган
;ирд;ге хаксызлыкка.














                Бир;м диг;н колына
                Чыгарып куяр юлына
;йтем

К;тм;дем б;хет яуганын –
Кир;ген ;зем таптым.
;и;ел тормыш эзл;м;дем –
Чытырманнан юл саптым.

;и;ел тормыш эзл;г;нн;р
;итеп ашкан болай да.
Эшле итте, ашлы итте –
Р;хм;тем зур Ходайга.

Юлга чыгарып куймый дип
Зарлансам ;г;р д; мин,
Г;на; булар, ;;рвакытта
Тоям Ходай ярд;мен.

Ила;и зат яхшылыкны
Эшл;ми ул сиздереп.
; чынында чик – чамасыз
Аннан к;рг;н игелек.

















Борчу

М;ш;кать арты м;ш;кать,
Борчу арты борчудыр.
Тормыш диг;н шарлавыкта
Тыпырчыну шушыдыр.

Инде к;пт;н к;негелг;н –
К;н д; нидер чиш;се.
Н;рс;недер х;л ит;се,
Ниг;дер иреш;се.

Берниг; д; кир;км;г;н
Буш кеше мин борчусыз.
Борчу – ;анымны; хал;те,
Яши алмыйм мин шунсыз.

Борчу кереп к;з;н;кк;
Се;г;н ахры каныма.
Яш;с;м ген; кеше мин
Тынгы тапмый ;аныма.



















Ул сугыш ...

Ул сугыш  - шайтан коткысы,
Т;мугтан яман.
Ватан диеп ;анны кыйган
Котычкыч заман.

Ул сугыш тылда калганны
Талау ;;м к;чл;;.
;игелеп х;лд;н тайганчы
Ач килеш эшл;;.

Ул сугыш тоташ ;;залау,
Ату ;;м кыру.
;и;;м диеп ;з халкы;а
;инаять кылу.

Ул сугыш очы к;ренм;с
М;етл;р тавы.
Д;ньяны канда й;здерг;н
Иблисл;р явы.




















Кем со; анда кабаланып
Гомер йомгагын с;т;.
Килеп ;ирг; к;п т; ;тми
Китер вакыты; ;ит;.

;кч;г; басып, ;йд;кл;п
Кем шулай ашыктыра?
К;рче инде, бусагада
Картлыгы; басып тора.

Чыбыркылап куып арттан
Кем сабырсыз кыйлана.
;тте – китте гомер диеп
Сизеп ;аннар кыйнала.

Вакытмы бу? Язмышмы бу? –
Тик торгызмый мизгел д;.
;лл; со; Ходай кушканмы
Ашыгырга гел безг;?...

... Дустым, берд; юкка т;гел
Борчылу й;зебезд;.

















                Гомер юлында

К;кк; к;т;релер идем
Очарга юк канатым.
Салмак кына ;з к;ем;
Барам алга табатын.

Барыр юлым авыр диеп
;ыенмыйм уфтанырга.
Максатыма ирешк;нче
Ис;п юк тукталырга.

Со; чикк;ч; алга атлыйм
Д;рт – д;рманым барында.
Кояштай с;нм;с ;метем
;йд;;че к;ч ;анымда.
























Шигырь д;ньясында

Аз гына вакыт тапсам да
Шигырьг; кереп чумам.
Анда яшим – минем ;чен
Башка д;нья юк сыман.

К;;елем гел эзл;н;д;,
Тапмадыммы борчылам.
Шигырь туса шатлыгымнан
Канатлыдай очынам.

И;л;п- буйлап мин шигырьне;
Ди;гезенд; й;з;мен.
Бу ди;гезд; мин ;земне
Балык т;сле сиз;мен.

Кир;к т;гел башка д;нья –
Монда ми;а чын р;х;т.
Серле д;нья б;л;к итк;н
Ходаема ме; р;хм;т!



















      Кил;ч;кне уйлаганда

Т;г;р;пл;р китте йомгагым дип
;йтер чагым инде ;итк;ндер.
;ич кайтарып булмас гомеремне;
Ш;п ;леше инде ;тк;ндер.

;йт; алмыйм, юрап юш килерме
Алдагысы ;ле билгесез.
Язмыш бит ул карурманга охшаш –
Яшеренг;н анда й;з, ме; сер.

Бел;се бик кил; - нил;р анда,
Вакыт п;рд;сене; артында.
К;кл;р бер х;б;р д; ирештерми
Язмыш – к;р;ч;ге; хакында.

Бел;се бик кил;, тик шулай да
Ямь калырмы серсез д;ньяда?
А;лашалмый,  чигенеп уемнан
Икел;неп торам шу;а да.

Яшисе д; килми башлар т;сле
Белеп торсак алдан барсын да.
Минем ихтыярдан торганы аз –
Ничек булган шулай калсын ла.
 



 







 

Сине уйлаганда

Сак Сок т;сле, ирк;м  м;х;б;тт;
Кисешм;де кабат юлыбыз.
К;з яшьл;н;, ты;лавы да авыр –
Шу;а мо;су с;ю ;ырыбыз.

Кемг; тиг;н ик;н зыяныбыз,
Кем со; димен безне каргаган.
Ул чагында нинди кара м;че
;тк;н ик;н безне; арадан?

Кемг; кир;к, кемне кызыктыра
Уфтануга калган д;ньябыз.
Белче ирк;м, ;аман сине уйлыйм
Уйларыма т;елеп, мин ялгыз.

Сиз;се;ме, сиз;се;ме ирк;м,
Уйларымнан башым катканын.
Язмышыммы, ;лл; ялгышыммы
Си;а ти;не ;ирд; тапмавым. 



















;йт; алмыйм

Китм; димим, кит т; димим,
К;т т; димим, ;анашым.
Кит;рг;ме, к;т;рг;ме –
Ансын ;зе; кара син.

С;ю хисл;рем шикелле
Учак калган к;йр;;г;.
К;лг; ;йл;нг;н учакны
Кабызалмас бер;; д;.

С;нг;ч с;юне; учагы
Битараф к;;елемд;.
;ылысы югын кочакны;
Тоясы; син ;зе; д;.

Кит т; димим, к;т т; димим,
;йт; алмыйм кал дип т;.
Нишл;рг; кир;к ик;нен
;зе; сайлап ал, ирк;м. 



















Г;на; кылмыйк

Юк вакытта туктап калу –
Чорлар да алмашына.
Алмашыну кир;клеге
С;зсез д; а;лашыла.

Ш;пт;н т;гел алмашыну
М;х;бб;тк; кагылса.
;з с;йг;н яры; туйдырып
Башка ярлар табылса.

М;х;бб;тт; алмашуны
Кабул ит;лмим бер д;.
Яшьлект; с;йг;н яры;а
Ни ;ит; берд;нберг;!

Чын м;х;бб;т яши ала
Хисл;р саф булса гына.
Бел; торып г;на; кылмыйк –
Кызыкмыйк уртагына.



















Д;нья кендеге булмадым,
Булмадым ш;ребе д;.
Т;к;бберлек, я кимсен;
Й;ртм;дем к;;елемд;.

Тыйнак гомер кичерс;м д;
Бел;м ;з урынымны.
Шигырьл;рд; расладым
;ирд; кем булуымны.

Башка басып т;рг; менми,
Шагыйрь халкы ;зг;р;к.
Кендек булып й;рг;нн;рд;н
А;а урын т;рд;р;к.

Таламадым, урламадым -
;з к;чем; яш;дем.
Булганына ш;кер ит;м,
Борчымый кил;ч;гем.

Ялган даннар ч;пк; очар –
Вакыт барсын ;илг;рер.
Ил – ;ирем д; шагыйрь булып
Танылырмын мин д; бер.


 













                Гомер

Аккан судай, иск;н ;илд;й
К;н артыннан к;н ;т;.
И дускаем к;н ген;ме,
Сизелми гомер ;т;.

Х;ере бел;н ;тсен дип
Юатабыз к;;елне.
Тату яш;п,  матур яш;п
Уздырмыйкчы гомерне!

;;р к;не аны; санаулы ,
Гомер бит ул бер ген;.
;кенечк; ;тм;сенг;
Кадерк;ен бел ген;.

Туясыбыз юк тормыштан
Картайганчы яш;п т;.
;ирд; безне д;ртл;ндереп
;мет уты яш;т;.



















Газаплы к;;ел

Си;а барыр юлларымда
Котырына кар – буран.
Гомерлекк; син ирк;мне
Югалтканга кайгырам.

К;пме тилмереп к;тс;м д;
Х;б;р килм;с шул синн;н.
К;;елемд; м;х;бб;тне;
Со;гы чаткысы с;нг;н.

Сыкраудан ;ич туктамас
Й;р;гемне; ярасы.
Сине уйлап ми;а ирк;м
М;;ге газапланасы.
























Бер ген; яшибез

Бер ген; кил;без ;ирг;,
Тормыштан ямь, л;зз;т алыйк.
К;;елд; гел шатлык тоеп
Со;армыйча яш;п калыйк.

К;ефл;р ш;п, к;;елл;р шат
Д;ртле безне; ;ырыбыз да.
;;рчак б;хет юлдаш булсын
Барыр тормыш юлыбызда.

Чын к;;елд;н ;метл;ник
Матур к;нн;р алда диеп.
Ходай кушканчы яш;с;к
Яхшы булыр бар да диеп.

Гомер еллары санаулы –
М;;ге т;гел беребез д;.
Б;хетле гомер кичерик
Туып ;ск;н ;иребезд;.



















Бер агай авызыннан

Уйдан башым тубалланды –
Кичерг;нн;р ;ит;рлек.
Тормышта к;пне к;рс;м д;
Й;рмим борын к;т;реп.

К;пт;н кешег; саналып
Яш;г;чтен ил – йортта.
С;зен ;йтм;с ;п; т;сле
Була алмыйм йомык та.

Еш кына тыным кысыла
Битарафлар янында.
Урын тапмый ;афаланам
Бу тынгысыз ;аныма.

Ник бу м;гез чыгара дип
Торсалар да шаккатып.
Боргаланмыйм – туп-турыга
С;зне ;йт;м чатнатып.

Ике й;зле б;нд;л;рне;
Юк минн;н ычкынганы.
Тота алсам борып – борып
Чемет;м мыштымнарны.

Туры ;йт;м, ;ч сакламыйм
Кызу канлы булсам да.
Болай к;;ел яхшы минем
Усалдай тоелсам да.









Тилел;р иленд;

Тапталганны таптыймын да
Шомарганны шомартам.
Югалтканны эзл;п табам,
; тапканны югалтам.

Я;аны ;имереп атам,
Искерг;нне я;артам.
;;м со;ыннан т;зедем дип
Мактанырга яратам.

Сынган булса ялган куям,
Сынмаганны сындырам.
Тоныкны шундук болгатам,
Тонмаганны тондырам.

Коры булса юешлимен,
; юешне корытам.
Уйлап тормыйм, к;п чагында
Нишл;г;нне онытам.

Туздырганны ;ыеп ;ям,
;ыелганны туздырам.
Тиле – миле эшл;р эшл;п
Шулай гомер уздырам.

К;п дип с;енеп й;римен
;тк;рг;нн;р мине д;.
Яш;мимен – к;н ;тк;р;м
Шыр тилел;р иленд;.









Казаннан мин еракта

Билгесезмен шигьриятт; -
Дан – д;р;;;м, атым юк.
К;рл; итеп к;рс;л;р д;
Бирешерг; хакым юк.

Колакларына ятышсыз
Ахры минем исем д;.
Бер юаш малай т;гелмен
Шигърият мин синд;.

Син – газаплы яш;ешем
Язам й;р;к канатып.
Т;;ге с;юем; ти;л;п
Торам си;а ;ан атып.

;з итм;ве га;;п т;гел –
Казаннан мин еракта.
Бирешерг; ис;бем юк –
Мин ;аман да и;атта.



















Минем юлым

;земне мосафирга
Охшатамын ерактан.
Тукталсам к;с;к бел;н
Куалаучы юк арттан.

К;енмим – тик с;ен;м
Барыр юлым озынга.
Эчемн;н дога укыйм
Шуны лаек узырга.

Борылмый туры барам –
Кыйблага таба юлым.
Тайгак юлга басмаса
Ташламый Ходай колын.

Д;ньяда бар кыймм;тт;н
;стен куям иманны.
Б;хетле мосафирдай
;тс;м иде мин аны.



















Шарлавыкта

;;й ;йб;тл;п сыный безне
Тормыш диг;н шарлавык.
Яхшылап й;з; белм;с;;
Зарланудан файда юк.

Авыз ачып карап торса;
Монда тиз батыралар.
Башка сугып батырганнар
Монда чын батыр алар.

Ул котырган шарлавыкта
Кемн;р ген; батмады.
Аска китеп шул батудан
К;пл;ре калыкмады.

Читк; ярд;м ит; сир;к
;;ркем ;зен кайгырта.
Башкага барып ябыша
Котылырга ;ай юкта.

К;ренг;ли монда ;зен
Балыктай сизг;нн;р д;.
К;ренг;ли батып – калкып
Бик авыр й;зг;нн;р д;.

Уяулыгы;ны югалтса;
Чыгачак бар да юкка.
Т;з;д;н башка чара юк
Бу ярсу шарлавыкта.









Сындырып ат

Ким буласы кил;мени,
Тигезлек даулый к;;ел.
Илд; кимсенеп яш;;л;р
Ул безне; ;чен т;гел.

Гел с;з;рг; ген; торган
Тап булсак м;гезлег;,
Ул м;рт;тне ;ркетерлек
К;ч табыйк ;зебезд;.

Куркып тору файдасыз ул,
К;чне к;ч кен; ;и;;.
Андый чакта ярамый ул
Бер адым чиген; д;.

К;р;шт;н читл;шм; дустым,
Хаклы булганда ;зе;.
С;з;м дип си;а килг;нне;
Сындырып ат м;гезен!



















                К;нчел этл;р

Боттан капканнар ;ит;рлек,
Яклаучылар к;ренми.
Хет юри д; син шагыйрь дип
Мактаучылар к;ренми.

Еш ачуымны китер;
К;нчелл;рне; к;плеге.
К;н тудымы хафаланам
Кем ясар дип этлеген.

Ходай ша;ит, тиг;нем юк
Югыйс; бер этк; д;.
Ис;пл;ре – ;зл;ре к;к
Яш;тм;кче типк;д;.

“Пошел!” – димен, исем китми
Ч;; – ч;; итеп ;рг;нг;.
К;нл;ш;л;р яннарында
Шагыйрь булып й;рг;нг;.



















Со;гы с;з Ходайныкы

Ялгыштым да, адаштым да –
Булды т;рле чакларым.
Булган – ;тк;н. Беркемг; д;
Гаепле дип акланмыйм.

Я ;йт, кем со; г;на;ланмый,
Кем д; юк со; хаталар.
Мин ф;решт; заттан диеп
Кем ;зен юатала?

;ир бетереп эзл;с;; д;
Табылмас андый кеше.
Со; чикт; аклау – акламау
Ф;кать Ходайны; эше.
























Бу ш;гыль – шигырь язу

Акчага коендырмый,
Бу ш;гыль туендырмый.
Картлыкта тыныч кына
Яш;рг; ;ыендырмый.

Башы; кан сауганчы
Бу ш;гыль – шигырь язу.
Сер т;гел, язганнарны;
Т;з;л; мо;а азы.

Бу ш;гыль тулып ашкан
К;;еле;не бушату.
Монда танылу ;чен
Булу кир;к эш аты.
























Ялгызлык

Гомер буе никтер к;;ел
Арынмады сагыштан.
Пар табалмый, ялгыз яш;;
Язмыштан ул, язмыштан.

К;пме ген; талпынса да
Сы;ар канат очалмый.
Синсез ялгыз калуыма
Яшим ;аман ышанмый.

Берг; оя корыр ;чен
Кошларда бит парлаша.
Яш;; т;муг т;сле газап
С;яр кеше; калмаса.

К;рми китеп булмыйдыр ул
Язмышка язылганны.
К;;елл;ре ;;рчак китек –
Чит итмик ялгызларны.



















Язмыш

Упкынга атты;,
Утта яндырды;.
Дус дошман булды –
Гыйбр;т алдырды;.
Чытырманнардан
Юллар ярдырды;.
Кайгы – сагышка
Бик еш тардырды;.
Б;хет к;ттереп
Т;мам ардырды;.
Ме; т;рле сынап
Ис;н калдырды;,
Син ул, син язмыш!

























Я;а ел каршылаганда

;анга тансык, к;теп алган
;и;анда аклык, сафлык.
Б;йр;м тантанасын тоеп
К;;елне били шатлык.

Хушлашабыз – иске елны
Озатабыз ;тк;нг;.
Я;а ел безг; кадерле
Сагынышып к;тк;нг;.

Я;а елны каршылыйбыз
Шампан шеш;сен ачып.
Б;хетебез шампан т;сле
Торсын ургылып, ташып.

Т;нге к;кт; бер – бер артлы
Фейрверк ч;ел;.
К;реп к;кт; матурлыкны
К;;елебез с;ен;.

К;;елл;рд;  якты балкып
;мет булып яна ул.
Имин тормыш, б;хет – шатлык
Алып килсен Я;а ел!














             Яшик

Гомер бер ген; ик;нен
Тиз ;тк;нен бел;без.
Пыскып т;гел, д;рл;п янып
Яшик шу;а к;р; без.

Кайгыларга бирешмич;,
Сагышларны таратып.
Яшик дуслар бу д;ньяда
Яратылып, яратып.

Яшик дуслар матур итеп
Сер бирмич; гомерг;.
К;г;рченн;рд;й г;рл;шеп
Яшик дуслар гел берг;.

Яшик дуслар шат к;;елд;н,
Елмаеп – к;леп кен;.
Ти;е юк асыл гомерне;
Кадерен белеп кен;.



















Булсагыз энд;шегез

Йорт т;б;безг; ут капкан –
Ча; сугу да аздыр ла.
Милли рухлы к;р;шчел;р
Сез ис;ндер, бардыр ла.

Бетк;нне к;теп тормагыз,
Булсагыз энд;шегез.
Тел, дин ;чен, милл;т ;чен,
Ил ;чен к;р;шегез!





























 Алдымда - тау
 
К;кк; карап уйланырга,
Юк вакыт тураерга.
;ле менеп ;ителм;г;н
Тау тора минем юлда.

Елгыр ;;нлект;й сак кына
Басып аны; ташына.
Со;гы к;ч бел;н талпынып
Мен;ем  тау башына.

Бер д; юкка т;гел дустым
;рм;л;вем биекк;.
Менеп ;итс;м т;б;сен;
Алырмын к;к биеп т;.

Тау башына менеп ;ит; –
Яш;; ;чен к;р;шем.
Тормыш к;кк; ч;еп зурлар
Мине – ;зе к;нд;шен.



















;зем шундый

Яшим ;ирд; гел борчылып
Юк кайгыны бар итеп.
Ч;п т;кк;нд;й к;;елемн;н
Т;г;м аны зар итеп.

Юк, с;енмим саулыгыма,
Д;рт ягым да т;зекк;.
Нид;н минем борчу – сагыш,
;йт; алмыйм ;зеп т;.

;йт; алмыйм, н;рс; алган
;анымны; тынычлыгын.
Артык зарланырлык т;гел
Югыйс; тормыш юлым.

Нидер читт;н котырткан к;к –
Б;лки шайтан эшедер.
Юк инде, юк. Зарлы ;анлы
;зем шундый кешедер.



















Нинди тормыш бу?

М;;ге ерып чыгалмаслык
;лл; со; без сазлыкта?
Борчылам иманлы ;анлы
Чын кешел;р азлыкка.

К;пл;р тамагын кайгырта,
Байлык туплап ярыша.
Байлык т;гел х;р;м туплап
Ярышканнар ялгыша.

Андыйларга кир;к т;гел
Дине;, теле;, милл;те;.
Акча ;чен чукыналар –
Шуларга мин ни ;йтим?!!

Типтер;л;р, сиптер;л;р –
Килг;ч барсы гел бушка.
Б;тенл;й башка к;злект;н
Карый алар тормышка.

Алар ;чен о;мах монда
Ышанмыйлар т;мугка.
Табынмый алар Ходайга,
Табыналар байлыкка.

Азлар ;аны сызлаганда
К;зл;рен йома к;пл;р.
Тизл;терг; охшап тора
Кыям;т к;нен к;кл;р.









К;;ел

Хыялында, я т;шенд;
Кемне; юк со; очканы.
К;;ел бит ул канатлы кош,
Яратмый шуышканны.

К;;ел бит ул канатлы кош
Талпынучы к;генд;.
Чын ирекле булса гына
К;ч тоя ул ;зенд;.

Серд;ше булганда гына
М;мкин аны а;лавы.
Ул биект; - шу;адыр да
;и;ел т;гел яулавы.

Эчкерсез д;, м;керле д; -
Кош булса да ул т;рле.
Иксез – чиксез гал;м кебек
Яшерг;н ул ме; серне.



















Б;хет качышлы уйный

;лл; к;пт;н к;рм;г;нг;
К;;ел гел аны уйлый.
Яшеренеп минем бел;н
Б;хет качышлы уйный.

К;реп алса аны к;;ел
Таптым диеп юана.
Коерыгын к;рс;т; д;
Ул кабаттан югала.

;н; шулай м;ш кил;мен
Бер югалтып, бар табып.
Таптамаганда мин ф;кыйрьг;
Яш;; кала уфтанып.

Ни ;йтс;; д; к;;елсез шул
Яш;вем аны тоймый.
Гомер буе минем бел;н
Б;хет качышлы уйный.



















   Б;хетле сабый чагым

Кояшлы гомер та;ымда
Шат идем, к;л;ч идем.
Очкан канатлы колындай
Мин ул чакта яшь идем.

К;нем – якты, уем татлы
Биек иде к;гем д;.
Ташып торган к;ч – д;рт барын
Тоя идем ;земд;.

Д;ньядагы матурлыкка
Сокланып туймый идем.
Мин – ваемсыз, балачакны
;тм;с дип уйлый идем.

Юк шул инде кире кайтмас
Кабаттан андый чагым.
Т;шт; ген; булган т;сле
Б;хетле сабый чагым.



















К;кл;р тантанасы

К;п тырышкан Хак Т;гал;м
Д;ньяны тудырганда.
Тел тидер; торган т;гел –
Д;ньяда камил барда.

Д;ньясында кайчагында
Тигезлек юк дис;к т;.
Вак – т;якл;рен; кад;р
Б;тен н;рс; ис;п т;.

Эзл;п ахыры к;ренми –
Т;рл;нешне; юк чиге.
;ир тир;ли очсак кына,
Ябык гал;м ишеге.

“Безне к;регез, кемн;р”, - дип
Юк шу;а мактанасы.
Безнеке т;гел гал;мд;
К;кл;рне; тантанасы.




















Битлеклел;р хакында

Чын й;зен каян бел;се;
Битлек киг;нне;.
Д;рес с;зе сир;к була
Ялган с;йг;нне;.

Кия ;зен танытмаска
М;рт;т битлекне.
Берни т;гел аны; ;чен
Ясау этлекне.

Тиз эзем; т;шм;сл;р дип
Й;рс; д; ;зе.
Ирт;ме – со;мы белен;
Аны; чын й;зе.

Бак, нил;р ген; кыланмый
Качып битлекк;.
Эч поша битлек киг;нн;р
;ирд; к;плекк;.



















Гамьсезлек хакында

Баскан ;ирд; биеп торсын
Булмасын кеше гамьсез.
Гамьсезл;р к;б;йг;н саен
Д;ньябыз булыр ямьсез.

Аларны; ч;п ик;нлеген
;зегез д; к;рерсез.
Гамьсезл;р басса д;ньяны
Булыр бит бик к;;елсез.

Авыз ачып карап тормыйк
Юл куймыйк гамьсезл;рг;.
Ирек куймыйк без аларга
Д;ньяны ямьсезл;рг;.
























Алар

;ст; т;р; булып алган
К;п безд; х;кемдарлар.
Гаделсез, кара эшл;рг;
Катышмый хакы барлар.

С;тт;н ак, судан пакъ булып
Кыйланганнар заманы.
Шул “ф;решт; т;р;л;р” д;н
Кыйналганнар заманы.

Боерыкларда чыгаралар
Алар х;кем карарын.
Чыгаралар ;;;;т кен;
Уйлап тормый зарарын.

Юкса беркем д; ышанмый
Аларны; с;зе хакка.
Еш кына гади халыкны
Р;н;ет;л;р нахакка.



















Кит;м дим;

Туган ;ирд;н читк; китеп
Кем б;хетен табалган.
Бер киск;н икм;к ялганмый –
Шуны уйла багалмам.

;з иле;д; сыймаганны
Кемг; кир;к син читт;?
Туган ;ирд;н аерылмый
Яш;; кир;к ничект;.

Я ;йт инде кочак ;;еп
Кем сине к;теп тора.
Тиз килерд;й ;и;ел б;хет
Шул сине котырттыра.

;и;ел б;хет эзл;;л;ре;
Узмас дускай бер эзсез.
Читт; т;пл;неп калса; да
Яш;; булыр к;;елсез.

Очкан кошларны к;рс;; д;
К;;елк;е; сагыныр.
Бик к;п с;б;пл;р табылыр –
Кайтыр юлы; ябылыр.

Со;гы к;нн;ре;; кад;р
Юксынырсы; ;аман да.
Сагынып каршы алырга
Булмас ата – ана; да.

Кайту уе инде калмас –
Аяктан егылырсы;.
Беркемг; кир;к булмассы; –
Х;терд;н сызылырсы;.




 Тормыш бел;н гапл;ш;

Бу д;ньяга мин д; яратылган,
Ансы инде аны; к;пт;нн;н.
Я ;йт инде ми;а – юл;ре;;
Н;рс; бирде; тормыш к;тк;нн;н?

Ата; – ана; сине тудырганда
Дисе; берни в;гъд; итм;дем.
Син ;аман да минем карамакта
Бетм;г;нг; ризык – икм;ге;.

Аз булды дип ;ич т; ;йт;лм;ссе;,
;леше;; тиг;н к;меше;.
Курчак т;гел. Син бит тере кеше –
Кир;клесен алу ;з эше;.

Син беркатлы булма, к;теп ятма
Авызы;а алма т;шк;нен.
Тиеш ик;н ме; кат тире;не т;к,
Тормыш – кырыс к;р;ш, ;ск;нем.

;ирг; кил; бел;н син тормышта
;зе; тиеш ик;н, л;баса...
И дускаем берни эшл;п булмый,
Б;хете;не песи яласа.














Уйла кешем

Нишл;рг; со; бер к;н картлык килеп
К;т;рг;н й;к сытса и;н;рне.
Сыгылып т;шс;;, к;че; калмаса,
Я ;йт, гаепл;рг; ик;н кемн;рне?

И кордашым уйлап кара ;ле
Гаеп т;гел мик;н ;зе;д;.
Н;рс; ч;чс;; ф;кать шуны гына
;ыясы; шул гомер к;зе;д;.

Чикертк;д;й сикерг;л;п й;рс;;
Яшь чагы;да, к;чле чагы; да.
Картлыгы; да биек тауга охшап
;елер бар й;ге; алды;да.

;ирд; ныклап басып торырга да
К;че; калмас инде ул чакта.
Зур тормышка атлап кер;г; ;к
Уйла кешем ;н; шул хакта.


















Ялгыз ай
Тынып калган т;нге авыл
Утлар  с;нг;н йортларда.
К;кт; ялгыз айны; гына
Ис;бе юк йокларга.

Салкын караш ташлап ;ирг;
Карый ул м;;гелект;н.
Аны; ;чен инде к;пт;н
Д;ньяны; яме бетк;н.

;ич билгесез, к;к катына
Кем аны элеп куйган.
Мондый газаплы яш;;д;н
Ул т;мам инде туйган.

Биекк; - аны; катына
Мен;лми ахры ;ил д;.
Сикереп т;ш;р иде д;
Урын юк а;а ;ирд;.

Юк юатып с;з ;йт;че,
Як  - ягы аны; бушлык.
Ялгызлыктан га;из булып
Яши ул эче пошып.

Нурлар ;иб;реп торса да
Ерактадыр кояшы.
Сагышлы айны назларга
;итмидер шул колачы.

Ялгыз айдан сибелешеп
Читл;шк;н йолдызлар да.
Игез;кт;й охшаган ул
;ирд;ге ялгызларга.

Анда да шул ук юксыну,
Анда да шул ук  сагыш.
Ялгызын т;псез бушлыкка
Ыргыткан аны язмыш.
 
Ирк;мне к;тк;нд;

Х;б;ре; юк к;пт;н, х;б;ре; юк –
Кая китеп ирк;м югалды;.
А;ласа;чы шуны – сагынудан
Сине к;теп ирк;м мин ардым.

Син кит;г; вакыт туктап калды –
К;нем елдай озын тоела.
К;зге я;гыр ;ск; яуган т;сле
К;;ел сагышларда коена.

Озаккамы китеп югалуы;,
Ник со; бер х;б;р д; бирмисе;.
К;н – т;н уйлап сине юксынганны
;йтерсе;л; ирк;м белмисе;.

;тк;нн;рг; кулы; селт;де;ме,
Онытты;мы ;лл; барсын да.
А;лый алмыйм - ;лл; со; син ирк;м
;авапсызмы с;ю каршында?

Гафу итче сагынганда шулай
Шикле уйлар  килс; к;;елг;..
; чынында ;зг;л;неп к;т;м –
Зар – интизар сине к;рерг;.














Хафалы чак

Тайпылмыйча сукмагымнан
Бертуктаусыз ;р мендем.
Чиген офыкта ш;йл;дем
;теп барган гомерне;.

; чынында ;р диг;нем
Булган гомер кич;ем.
Мен;л;рем сузылса да
Озак булмас т;ш;ем.

Сизеп торам к;ч чамалы,
Салмак атлап й;решем.
Ничек ;т;рмен ик;н дим
Юлны; со;гы ;лешен.




 
 


















Х;б;ре; юк

Китерерг; ;ич ашыкмый
Иск;н ;ил с;ламемне.
Их ;анкаем, ;ан кис;гем
Белмисе; шул х;лемне.

К;;елемне юатырлык
Юк х;б;ре; к;пт;нн;н.
;й ;анкаем си;а ни со;
Мин тилермим к;тк;нн;н.

Ирк;м китеп югалды; да
Ахры мине онытты;.
Юк х;б;ре;, ;лл;ме со;
Бер – бер х;лг; юлыкты;?

К;;елемне шомландыра –
Сер сине; югалуы;.
Юкка гына булмас мик;н
Кайтыр дип юануым.

Со;гы ;мет ;зелм;г;н –
Ходайдан т;землегем.
И ;анкаем, ;инкис;гем –
Ни х;лд; со; син ;зе;?

; чынында син ирк;м;
Юк бернинди ;пк;м д;.
Мо;су инде, нишл;т;се;,
Синн;н х;б;р к;тк;нд;.









Сине уйлыйм

Сине уйлыйм т;шемд; д;,
Сине уйлыйм ;немд; д;.
Сине уйлыйм т;немд; д;,
Сине уйлыйм к;немд; д;.

Белс;; иде ;й с;еклем
Башка уйдан башым азат.
Булмый ;ич т; аерылып –
Сине уйлау – татлы газап.





























Ярату

Таулар ;ттем, ди;гезл;рне кичтем,
Тик ниг;дер сине тапмадым.
Си;а диг;н саф м;х;бб;т хисен
Й;р;гемд; ;аман сакладым.

Тапмасам да шаулы язларымда
Онытырга сине базмадым.
Т;шл;ремд; кочагыма алып
Хыялымда сине назладым.

Мо;су к;зл;ремд; м;х;бб;тт;н
Мог;изаны к;т;м мин ;аман.
Юк с;нм;г;н ;ле ;мет – чаткы,
Табарыма сине ышанам.

Табарыма сине мин ышанам,
;;м эзл;рг; чыгам кабаттан.
Аваз салам, ирк;м, бар д;ньяга:
Мин яратам сине, яратам!



















Яш;; яме

;йт дускаем, ;йтче ми;а –
Яш;;не; яме нид;?
Д;ньяга ниг; килг;нен
К;пл;р аны белми д;.

Яш;; яме – кешел;рг;
Шатлык китер; алса;.
Со;гы сулышы;а кад;р
Кеше булып калалса;.

Яш;; яме – балалары;
Куандырса тормышта.
Тату, матур яш;с;л;р,
Ирешс;л;р у;ышка.

Яш;; яме – туганнары;,
Дуслары; якын итс;.
;зелеп с;йг;н яры; бел;н
Гомерне берг; ;тс;;.

Яш;; яме – ата; – ана;
Си;а фатиха бирс;.
;ирд; лаек д;вам булып
Оныклар с;ендерс;.

Яш;;  яме – ил ;ире;д;
Абруй – х;рм;т яуласа;.
Гомерне; Ходай б;л;ге
Ик;нлеген а;ласа;.









Сагышта коену

Шаулы язлар ;тк;н, мо;су к;зл;р ;итк;н
Ерак юлга кошлар ;ыена.
Й;р;кк; юк д;ва, к;зге я;гыр ява –
К;;ел сагышларда коена.

Хушлашсак та к;пт;н, ; мин ;аман к;т;м
Кил;е;не ирк;м яныма.
Баскан к;ксел томан, нидер ;итми сыман,
Тынгы таба алмыйм ;аныма.

Ардым сине к;теп, с;еклесе итеп
Ай ;зен; сине алганмы.
Кабат янып– к;еп, килм;с инде диеп
Юксынырга гына калганмы.

Алда юллар к;т;, киек казлар кит;,
Сиск;ндер; казлар тавышы.
Янам газап – утта, син янымда юкка
М;;ге бетм;с й;р;к сагышы.



















Кайда син?

Табармын дип ;анны гел юатып
Сине; ;чен ген; яш;дем.
Кайда со; син, кайда б;гырьк;ем,
М;х;бб;тем – сулмас ч;ч;гем.

Кайда со; син, шул газаплы сорау
Тынгы бирми к;пт;н к;;елг;.
Бер;р кайчан сине, ;й с;еклем,
Насыйп булыр мик;н к;рерг;?

Насыйп булыр мик;н ик;; берг;
Тормыш сукмагыннан ;терг;.
Кемн;р ;йтер, ул б;хетле чакны
К;пме калган ик;н к;терг;?
























Туган телем

Туган телем бишект;н ;к
К;;елем; якын тел.
;;р авазы ;анга тансык,
Сыгылмалы, матур тел.

Туган телем бисмиллалы,
Догалы тел, нурлы тел.
;лл;киле, Т;фтил;;ле
Бигр;кл;р д; мо;лы тел!

Туган телем к;р;зд;ге
Баш шикелле татлы тел.
Коръ;н кебек а;лаешлы,
Д;р;;;ле, затлы тел.

Туган телем хисле, гамьле
Борынгы тел, зир;к тел.
;ир – кояштай, ;ава судай
Милл;тем; кир;к тел.

Туган телем калкан сыман
Татарымны саклар тел.
М;;ге яшь ;;м горур килеш
Гасырларга атлар тел!














Татарстан

Татарстан – туган ;ирем,
Г;лбакчага чынлап тартым.
Читт; т;гел, гомерлекк;
Б;хетемне синд; таптым.

Татарстан – нурлы илем,
Й;зек сыман балкып торган.
Яраттырып, ;ан аттырып
Гел ;зен; тартып торган.

Татарстан – газиз илем,
К;;елем; ;;рчак якын.
Ирек тоеп, иркен сулап
Яши синд; туган халкым.

Татарстан – син Ватаным,
Сыенырга ;ылы оям.
Синд; ген; мин ;земне
Чын б;хетле итеп тоям!   



















Яш; Тукай!

Килде; диеп юанса; да
Казаны;а пар атта син.
И Тукаем яш;г;нсе;
Ятимлект;, газапта син.

Х;ср;те;н;н тулышкандыр
К;;еле;д; кара болыт
Кулдан кулга к;чк;нсе; син
Асрамага бала булып.

Халкым олуг шагыйрь итеп
Данлаганчы исеме;не.
И Тукаем к;п к;рг;нсе;
Т;б;нсен; – кимсен;не.

К;пт;н танылу алса; да
Б;лм;; – салкын, чире; азган.
Халкым к;;елен ;ылыткан
;шеп – ту;ып сине; язган.

Яуда батыр сугышчыдай
Чиген;не белм;г;нсе;.
;лем килер со; м;лд; д;
С;нм;г;нсе; д;рл;г;нсе;!

Д;рл;г;нсе; шигырьл;рд; -
Юл к;рс;теп маяк – уттай.
К;;елл;рд; тансык мо;дай
М;;ге яш; да;и Тукай!








;лк;нн;рг;
;тк;н гомер юлыгызда К;ч;н;д;н б;сер чыккан,
К;п к;рг;нсез авырлыкны. Салкын тиеп буын каткан.
Ходай сезг;, ;й картларым,          Бер – бер артлы аяк – кулсыз
;еп бирг;н сабырлыкны       Гарипл;неп ирл;р кайткан.

Сабый гына булсагыз да ;ан кыючы маньяк булган –
Ихластан – чын й;р;кт;н сез, Кызыл иблис аткан – кырган.
Кил;ч;кне матур к;реп, Явызлыкларны; башында
;и;; ;чен к;р;шк;нсез. “Б;ек ата” ;зе торган.

Тирг; батып ;ир с;рг;нсез Коллар, ятимн;р иленд;
Ат булмаса ;гез ;игеп. Суык бел;н ачлык патша.
Бар уегыз, хыялыгыз – С;енеч ;анга сыймаган
Китк;нн;р тиз кайтсын ;и;еп. Тел ялмарлык азык тапса;.

Безне; – атлар. Дошманныкы Тилег;нд;й саклаганнар,
Самолет та танк булган. Басудагы – фронтныкы!
Сугыш бит ул ;ир ;стенд; ;л син ачтан, ;мма тим; - 
Д;рл;п торган т;муг булган. Кануннар бит дуракныкы!

Аямаган сугыш-аф;т –  Котны алган “б;ек ата”
Имг;тк;н д;, ;терг;н д;. М;керле ;;м явыз булган.
Т;зеп кара ач сабыйлар, Бар да- контр, бар да – дошман,
Тол хатыннар ;керг;нг;! Т;рм;л;р тиз шыплап тулган.

Оят качкан наган аскан ;з теле;д; с;йл;шс;; д;
Явыз С;вит ялчылары. Шпионга ти;л;г;нн;р.
Тол – ятимн;рне сыртында Халкын аткан, ;анын саткан
Еш уйнаган камчылары. Хаиннарга тим;г;нн;р.

Дер калтырап торган халык, Сиздермич; т;нл; килеп
Алар с;зе закун булган. Кеше урлау гад;т булган.
Алласызларны; иленд; С;з ;йтерг; д; куркырсы; - 
Кыям;т к;н якын булган. Д;нья ;л;к бел;н тулган.

Ат бел;н берг; ;икк;нн;р – Алласызлар тарафыннан
Син яшь диеп тормаганнар. Еш тагылган нахак яла.
;ирд; к;пме сабыйларны; Авыз – ябык, ;анда курку,
Балачагын урлаганнар. К;;елл;рд; тоташ яра.
;и;; ;зе к;ттерс; д; Х;зер артык м;;им т;гел
Кайгы хаты к;ттерм;г;н. Кем ;и;г;н д;, кем ;и;елг;н.
Капчыкларда тулып килг;н, ;и;деп диеп шапырынган
Йорт калмаган ул керм;г;н. С;вит иле ;имерелг;н.

Т;зеп кара т;нл; сузып Р;с;й диг;н б;генгесе -
Б;рел;рне; улавына. Каракларны; оясыдыр.
Т;зеп кара ризык сорап Сез бу  илд; ;зегезне
Ач сабыйлар елавына! Белмим, ничек тоясыздыр?

Алласызларны; иленд; Шунсы бел;м, унк;нлект;
Мулла да юк, поп та качкан. Сезне ;ыеп сыйлаганны.
Кайсы якка караса; да Ун к;н ген; сезне зурлау
Х;ерчел;р капчык аскан. Бер кысага сыймаганны.

М;етл;рне г;рселл;теп Ел саен к;зг; к;ренеп
Ыргытканнар чокыр казып. Сир;г;я сезне; сафлар.
;ирл;мич; калганнары Ил т;зег;н ка;арманнар,
Б;рел;рг; булган азык. Ходай гына сезне саклар.

;нд;г;н изге сугышка И ;лк;нн;р – асыл затлар,
Плакаттан Ватан – ана. Урыныгыз булсын т;рд;.
Гулагта килс; черисе; Гел ихтирам, х;рм;т тоеп
Карышып кара инде а;а. Озак яш;; язсын берг;.

Надан С;вит х;кемдары
Тикшерм;г;н – кемд; гаеп.
Упкындай зур чокырларга
Тутырылган тау – тау м;ет.

Сталинны данлаганнар
Надан булган, тиле булган.
Канда й;зг;н С;вит иле
Кадерсезл;р иле булган ...

Д;рес ансы, сугыш бетк;н,
;и;; килг;н. Тик кемн;рг;?
И картларым зин;ар ;чен,
Кире кайтмыйк ул к;нн;рг;.


 
Ике башлы б;ркет оча
Ил к;генд;, к;рс;н;.
Безг; файдасы булмастыр
Нинди патша килс; д;.
* * *
Иншалла дим, к;р;г; ;к
Д;нья мине ошатты.
Шундук камытын кигерде
Булырсы; дип эш аты.
* * *
Ходай шулай кушкандыр дим,
Юк д;ньяга бер ;пк;м.
;ан тырмашып ;рг; таба
Й;к тартып гомер ;тк;н.
* * *
;ст;гел;р бирелде,
Астагылар чигенде.
Беркемг; д; кир;к т;гел
Х;зер татар син инде.
* * *
Й;р;кк; барып кадала
Ук шикелле туры с;з.
Еш туктыйм со;гы арада:
Бетеренм;, к;;ел т;з!
* * *
Табан эл;кс; д; ярый,
Сазан безнеке т;гел.
Актаныш та ;итеп тора,
Казан безнеке т;гел.
* * *
Юньле кешел;р бетм;г;н,
Иярм; оятсызга.
Иярде;ме оятсызга
;йл;нерсе; затсызга.
* * *
Язганнарым дан т;гел
Мин шигырьд; пан т;гел.
И;атым офыгында
Кичем ;итк;н,  та; т;гел.
Д;нья ;зе ашыктыра
Ашыкмыймын дис;м д;.
Камчысын еш татыттыра
Минем кебек ;ш;нг;.
* * *
К;рм;г;нне к;рдерт;,
Белм;г;нне белдерт;.
Куып тотармын дим; -
Гомер бик тиз элдерт;.
* * *
 
Ярд;и итим мо;а диеп
Юктыр арттан эт;че.
Булса булыр нид; булса
Минн;н ;мет ит;че.
* * *
Кулы кычытканнар бар,
Теле кычытканнар бар.
Кычыттырып чагар ;чен
Тере кычытканнар бар.
* * *
 
Бу борчулы к;;елем;
Тынгылык тапмыйм бер д;.
Фани д;ньяда к;ренми
Тынычлык ахры г;рд;.
* * *
Азапланып, с;зне бутап
Исерекл;рне; ;ырлавы.
Х;терл;т; ;ыйнаулашып
Песил;рне; мырлавын.
 
Нурлы кояш – м;х;бб;тт;,   К;кк; карап улый б;ре
;ылы кояш – ул ;;йд;.   Эше юклыктан.
Нурга к;меп к;;елемне;   Т;ш;мг; тек;лг;н сырхау
Т;рен; ;к уз, ;йд;!   К;че юклыктан.
 
Бармы ;ст; хан – т;р;л;р
Милл;тем дип ;ан аткан.
;зенн;н тыш ил – ватанын
Чын к;;елд;н яраткан.
* * *
Кая таба куаларга
;ст;гед; - дилбег;.
Шунсы га;;п-власть тоткан
Бурлар байый. Ил б;л;.
* * *
;йт; алмыйм, м;мкин мик;н
Бу илд; кадер табу.
Бел;м к;пк; ;и;елр;к
;зе;; кабер табу.
* * *
Бертуктаусыз к;р;ш бара –
Тормыш т;гел ;и;елд;н.
;и;г;н ;ск; к;т;рел;
Т;шеп кала ;и;елг;н.
* * *
 
Н;фсегезне тыя алмый
Кал;мд;шл;р азмагыз.
Шигырь язам диг;н булып
Судан ак май язмагыз.
* * *
Максаты;а ирешм;с;;,
;мете; акланмаса.
К;ч тупла да тормышы;ны
;р – я;а яктан башла.
* * *
Уйны уеп салса; гына
;уелмас ул х;терд;н.
Тиз оныткан х;терсезг;
Белмим ни дип ;йтерг;.
* * *
Гомер – с;ф;р, безг; ;ле
Шактый ерак барасы.
Сынау арты сынаулардан
Кеше булып каласы.
* * *
Б;ре т;гел, т;лке т;гел,
Тормышта бит мин куян.
Эчт;н ген; к;рсен;м д;:
“Ник туганмын?” – дип куям.
* * *
Ике й;зл;неп маташмыйм:
Д;ресне д;рес димен.
Ялагайга, алдакчыга:
“Кит моннан, прс!” – димен.
* * *
 
Хыялый чак артта калды
Йолдыз ч;пл;мим к;кт;н.
Д;рл;; т;гел пыскымыйм да –
Суындым инде к;пт;н.
* * *
К;зл;р ;итс; бакчамдагы
Мил;ш кызыл фонарь т;сле.
К;;елем; якты сибеп
;ле озак янар т;сле.
  * * *
Халыкка шигырь кир;кми,
Акча кир;к.
Эчеп маймылга ;йл;н;
Тапса сир;к.
* * *
Адашкандай читт; оча
К;;ел кошым – былбылым.
И;ат чишм;м саекканмы,
Сир;к туа ;ыр – мо;ым.
* * *
 
;зенекен эшли б;ре –
Тота да буа.
;зенекен эшли т;р; –
Эше;н;н куа.
* * *
Алда – озын гомер юлы,
Б;хет эзл;п барам.
Тик ниг;дер б;хет бел;н
Якынаймый арам.
 
;ирд; тапмаган яры;ны
К;к т;ренн;н к;зл;ве;ме?
Кояшны; барын онытып
Айдан ;ылы эзл;ве;ме?
* * *
;лем кил; си;а да,
;лем кил; ми;а да.
;лемн;н д; котылгысыз
Тагын ни бар д;ньяда?
* * *
;илдертм;дем тигез юлдан
Еш булды абынулар.
Тик шулай да к;;елемд;
;тк;нне сагыну бар.
* * *
Яздым, сыздым, ташладым
Аннан кабат башладым.
Сый к;тк;н к;;ел кырын
Шигырь бел;н ашладым.
* * *
;з теле; ятка ;йл;нг;н,
Син мине ;ркет;се;.
Х;ер иш;кк; ;йл;нг;н
Мокыттан ни к;т;се;?!?
* * *
К;мелг;н к;гем т;тенг;,
Манчылган ;ирем канга.
Исем китми кемн;рг;дер
Сугыш китерг;н данга.
* * *
Ятам шигырь бел;н,
Торам шигырь бел;н.
;леп китм;г;ем
Шушы ш;гыль бел;н.
* * *
Юк бер д; тигез саналмый
Р;с;йд; милл;тл;р.
Урысы тауга ти;л;нс;,
Калганнары – т;мг;кл;р.
* * *
Акылы юк акыл сата
Акылы бар с;зг; саран.
Акылы юк т;р;; булса
Ты;ламыйча юк бер чара;.
* * *
Тарих канга буялган,
Чын асылы югалган.
Ялган диг;не чын ик;н,
Д;рес диг;не ялган.
* * *
;к;м – т;к;м хал;тенд;
Эчт;н бикл;неп яшим.
Янымда вак, к;рл; затлар –
Кемг; со; мин ти;л;шим?
* * *
Юкка т;гел т;нн;р ;итс;
Йолдызларны к;зл;вем.
И хыялым али;;се
Сине к;кт;н эзл;вем.
* * *
 
Акчага, матди байлыкка
;йтм;с;м д; т;кер дип.
И син б;нд;м и; ;в;ле
Булганына ш;кер ит.
* * *
Коръ;нг; багып
;анымны нурлыйм.
Ходайны данлыйм,
Ходайны зурлыйм.
* * *
 
Алга чыгып к;кр;к сугып
Юк мактаныр эшл;рем.
;з – ;зем; ярап торам
Н;къ шушы килеш т; мин.
* * *
Бакчы ирк;м, та; калырлык
Бу хикм;тле серле д;нья.
К;тм;г;нд; гомерлекк;
Б;л;к итте сине ми;а.
  * * *

 
Урыс т;гел ;тк;без,
М;ск;; т;гел М;кк;без.
Ятка ярарга тырышып
К;ч т;г;без т;кк; без.
* * *
Д;ньяга м;;ге килг;нд;й
Б;ген ;ле й;рибез.
Э; диг;нче тузан булып
Вакытта без эрибез.
* * *
Яныннан ;ич кит; алмыйм –
Гашыйк булдым бер кызга.
;киятт;ге б;ре сыман
Коерык катты бозга.
* * *
Урап узарга тырышам
С;зг;к ;гез, т;к;л;рне.
Сорап  тормый, ;зе табып
Д;нья кат – кат т;п;л;де.
* * *
;з ;аен гына кайгырткан
Ху;алар барда.,
Безне; тормыш майланмаган
Шыгырдык арба.
* * *
Д;нья иркен, ки; дис;к т;
Яш;вебез тарлыкта.
Кайчак ышанып та булмый
Безне; ;ирд; барлыкка.
* * *
Барам хыялый б;хетк;
Мен; - мен; ;ит;м диеп.
;йтмим тизд;н бу д;ньядан
М;;гелекк; кит;м диеп.
* * *
Син ни ген; уйласа; да
И б;нд;м ;зе; турында.
Яш;ве; д;, ;леме; д;
Барсы да Ходай кулында.
 
Ишетм;г;нн;р ишетсен,
Белм;г;нн;р белеп калсын:
;ирд;, к;кт; кеше т;гел
Х;л ит;дер Ходай барсын.
* * *
К;н ;итм;г;ч т;н йокламый
Шигырь уйлап чыгарам.
Татлы с;юг; сусаган
Кеше ;анын сугарам.
* * *
Кайчак чып – чынга охшатып
Карыймын манекенга.
Мондый да матур курчакны;
Уйлыймын – ;аны кемд;?
* * *
;;;л к;лемсер;п ;йт;
Бетте сине; лимиты; ди.
Юкны бушка ;йл;ндереп
К;п яш;де; егетем ди.
 
Куянга охшап тормыйлар
Ерткыч б;ре каршында.
И татарым, нишлим синд;
Куркаклык югалсынга.
* * *
Син т;шерде; шушы к;нг;
А;ла ;лк;н туганым.
;з ;иремд; мин ;земне
Мескен итеп тоямын.
 
Илем, милл;тем ;чен дип
К;р;ш барсын тукталмый.
Горурлыгын ;уйса милл;т
Тезл;нерг; к;п калмый.
Ник килг;нбез дип сорауга
;авап шул мин юл;рд;н:
Ходай безне бу д;ньяга
Сынау ;чен ;иб;рг;н.
 
Озак т;гел милл;темне
Рухи яктан имг;терг;.
Арабызда тулып ашкан
Битарафлар динг; - телг;.
* * *
Сырхауланган милл;тем;
Ни кир;ген мин бел;м:
Гомер бакый ил – йортында
Татар к;чле дин бел;н.
* * *
Зур югалту и;атымда
Бер адымга чиген;ем.
Тоям мыскыллы елмаеп
Дошманны; с;ен;ен.
* * *
К;реп торам и б;нд;м
Ерак син камиллект;н.
Ерткычтай к;н – к;р;се;
Узалмый мин – минлект;н.
* * *
Атам – анам т;сле якын –
Изге т;шенч; Ватан.
Нинди булса да мин аны
Чын ихластан яратам.
* * *
С;ю – б;хет талисманы,
Й;р;гемне; т;ренд;.
Со;гы сулышыма кад;р
Саклансын к;;елемд;.
* * *
 
Баерга тора кояшым
Килдем, кит;м инде.
Бу сихри матур д;ньяны
К;рм;м б;т;н инде.
* * *
Эт булам да усалланып
;р;мен – ;ау-;ау димен.
;ау-;ау димим, корт чаккыры,
Милл;тем таркау димен.
* * *
Б;нд;не кырыс шартларда
Юкка гына сынамас.
Яш;т;не, яш;тм;;не
Ходай безд;н сорамас.
* * *
Безне; халык т;гел ялкау,
Т;гел ;ш;н.
Безне; халык этт;й чыдам,
Аттай эшч;н.
* * *
 
;ай чыгарып явызланып
Сугып торса да т;б;г;,
;ебеп т;шмим, я булмаса
;р; катмыйм мин т;р;г;.
* * *
Кемдер-бурлак, кемдер-кулак,
Кемдер уртача.
;метл;н;, т;з; халык
Ф;кыйрь булса да.
* * *
;стен; килеп басканны –
Елан, чага саксызны.
Ходай т;мугта яндыра
Имансыз – оятсызны.
* * *
Яш;;л;ре авыр диеп
Черки т;сле безелд;м;.
Юк ул ;ирд;, табалмассы; –
;и;ел тормыш син эзл;м;.
* * *
 
Шушы ;ирд; туып тамырландым,
Шушы ;ирд; яш;п дан алдым.
Шушы ;ирд;Ходай кушкангадыр,
Гомерлекк; б;хет табалдым.
* * *

Сугыш – татулык дошманы
Шуны а;ла син элек.
Кан исе килг;н тарихтан
Эзл;м; син изгелек.
* * *
 
Хыялны; була кысыры,
Тел;кне; ;т;лм;се.
Алга максат итеп куйса;
Син ;зе; к;т;рм;сне.
* * *
Тегел;й бул, болай бул дип
Беркем мине й;д;тми.
;з х;лемне ;зем бел;м –
Тыкшынулар кир;кми.
* * *
Акыллы эшл;п к;рс;тсен,
С;з бел;н сыйламасын.
;зе булдыра алмаса
Безд;н эш сорамасын.
* * *
Фани д;ньядагы байлык
Кулдан кулга к;чеп тора.
Байлык ;чен ызгышларны;
Уртасында кеше тора.
* * *
;зе;н;н артканны б;леш –
Ярлыга чыгар ;леш.
Игелек кылып Ходайны;
Ярлыкавына иреш.
* * *
Тормыш  й;ген бер ялгызы;
Барганда авыр с;йр;п.
Ти;е к;реп х;лг; кереп
Ярд;м ит;че сир;к.
* * *
Д;ньялыкка килг;н ик;н
Кемдер нидер майтара.
;ирд;, игелек кылганга
Ходай бишл;п кайтара.
* * *
Яулыйсы кил; ышаныч,
Табасы кил; таяныч.
;;рчак х;ле;; керерлек
Дуслар булмавы аяныч.
* * *
Булды, ;итте, башка язмыйм –
Бу шигырем со;гысы.
Шулай дим д; икел;н;м –
Бу с;з  минем чынмы со;?
* * *
Бисмилладан башла с;зне- 
;т; изге йоланы.
Ташламас Сине Ходаем
К;не; булса догалы.
* * *
Мин шагыйрь дип й;рг;нн;рне;
М;кк;се Казан булыр.
Шул кылтыклар арасында
Ми;а кайчан сан булыр?
* * *
;зен бик иркен хис ит;
Баш очында – т;б;д;.
С;б;псез гел борчып тора –
Бетк; охшаш т;р; д;.
* * *
Яш;вем бушка булмады –
Ишеттем, к;рдем, белдем.
Килде – китте х;б;рл;рне;
Ташкынына к;мелдем.
* * *
Уйлап тормас, ташлап качыр
Ышаныч юк куркакка.
Утырып юлга чыкмыйлар
;рекк;н югыртакка.
 




Рецензии