ab3. 1. Ланцуг ц павуц нка м ж людзьм 22 вершы

3028     ПРЫЕМНЫ ЗНАК

Спаткае нечаканая бяда,
I вырвацца з яе няма адзнакi,
Калi гняце начная цемната,
То дапамогу дасць маяк ўсялякi.

Няхай хаця маленькае святло,
Няхай цяплом нi кроплi не сагрэе,
Галоўнае, каб ўсё ж яно было,
Каб не прапала кволая надзея.

Бо для душы заўжды прыемны знак,
Што ад кагосьцi ёсць яшчэ турбота,
Як свецiць, хоць здалёк, ў душу маяк,
То жыць, хаця бяда прыйшла, ахвота.

27.02.1999


3065     СМЕХ

Хаця смяяцца i не грэх,
Смех – спадарожнiк наш адвечны,
Ды можа быць над смехам смех,
Як смех пусты цi недарэчны.

Смех здатны настрой падымаць
Цi выклiкаць у душах стому,
Таму лепш часам памаўчаць,
Смех аднаму – бяда другому.

Смех можа добрым быць i злым,
Лепш добрую шукаць нагоду,
Каб смехам злосным i пустым
Не нарабiць камусьцi шкоду.

26.03.1999


3068     КАБ АГЕНЬЧЫК НЕ ЗГАС

Ад абразы i горыч, i сум,
Мо i ёсць для яе апраўданне,
Выглядае абраза, як глум,
Як прыходзiць яна у каханне.

Душа стогне ад цяжкай тугi,
Не затым сваё шчасце стваралi,
Каб знiшчаць яго, як берагi
Разбураюць магутныя хвалi.

Вельмi горка ад цяжкiх абраз,
Пакутуюць i настрой, i годнасць,
Каб агеньчык кахання не згас,
У адносiнах трэба пяшчотнасць.

28.03.1999


3475     ПАДЛЕСАК

I карабельны лес быў малады,
Святлом залiты i зусiм не грозны,
Ды прамiльгнулi, як страла, гады,
I да нябёс ўзнялiся хутка сосны.

Ад стромкiх дрэў лёг на падлесак цень,
Стварылiся паганыя умовы,
Як уначы, у лесе нават ўдзень,
Расце падлесак, але надта кволы.

Угору ходу для яго няма,
Хоць дуб каштоўней, лёс спаткаўся злосны,
Дубкам iмкнуцца ўвышыню дарма,
Шляхоў не бачна, замiнаюць сосны.

2.12.1999


3614     ВЯЛIКIЯ I МАЛЫЯ

Паспрачалiсь жолуд i бульбiна,
У каго нейбольшыя правы,
Кажа: «Я галоўнай быць павiнна,
Ты падлеглы, бо яшчэ малы».

Ды пытанне вырашыла глеба,
Вырас дуб i распасцёр галлё,
Верхавiнай дасягнуў да неба,
А нацiна высахла ў лам'ё.

Марна без падстаў заўжды спрачацца,
Ды ганьбiць малых вялiкi звык,
Лепей дасканала разабрацца,
Хоць малы – каштоўны залатнiк.

7.02.2000


3615     ДРАПЕЖНIКI

Шчупак спытаўся у сама,
Не абражае яго хiба,
Што сiлы у яго няма,
Бо не баiцца яго рыба.

Ды моцны сом пудоў на пяць,
Калi ён нават i галодны,
Не будзе блiзкiх вынiшчаць,
Бо ён джэнтльмен высокародны.

Не больш алоўка быў шчупак,
Ды сабратоў ён пажырае,
Заўжды драпежнiк робiць так,
Сярод людзей такiх хапае.

7.02.2000


3616     СМЕЛЫ САБАКА

Задумалi спаборнiцтвы зрабiць
I супраць труса выставiць сабаку,
Спужаўся трус, ад страху не бяжыць,
I пёс пайшоў ў крывавую атаку.

Дагнаў ахвяру ён скачкоў за пяць,
I выгляд стаў у труса вельмi жалкi,
Не ведаў, як сябе абараняць,
I хутка засталiсь з яго кавалкi.

Ад перамог сабака асмялеў,
I лiчыць, што ён самы моцны, здуру,
Бо кажа, каб папаўся яму леў,
Садраў бы i з яго рашуча скуру.

7.02.2000


3624     ДАПАМОГА

Здалёк насення вецер шмат прынёс,
Хоць холад ўзiмку быў занадта злосны,
Але шчаслiвым апынуўся лёс,
Вясной навокал нарадзiлiсь сосны.

Суседка, сакавiтая трава
Улетку баранiла iх ад спёкi,
Ды з часам кепска ўжо сама расла,
Бо падрастаў сасновы лес высокi.

Траву не песцiў сонечны прамень,
I да яе прыходзiла знямога,
Бо ссохла глеба, быў адвечны цень,
Бядою апынулась дапамога.

11.02.2000


3634     ЖАНОЧАЯ ЎСМЕШКА

Зноў арол, не выпадае рэшка,
Ходзяць нiзка хмары над зямлёй,
Сонца, як жаночая усмешка,
Даць у змозе радасць i спакой.

Дачакацца хочацца нагоды,
Каб прайшлi ўжо пахмурныя днi,
Радасць каб прыносiлi усходы,
I блакiт быў толькi ўвышынi.

Хоць арол зноў выпаў у прыроды,
Невязенне нешта не мiне,
Ды спакою досыць i пяшчоты,
Бо жанчына усмiхнулась мне.

15.02.2000


3661     ГОЛАЯ БЯРОЗА

Прыйшла прыгожая вясновая пара,
Калi i дрэвы ведаюць каханне,
Спрачацца пачалi бяроза i сасна,
Чыё у крон найлепшае убранне.

Лiст малады быў на бярозах, нiбы цуд,
Шыпулькi сосен мелi больш спакою,
Ды позняй восенню згас дзiўны iзумруд,
Ў бярозы крона стала залатою.

Але бяроза ганарылася дарма,
Шыпулькi не змянiлiся нямала,
Яшчэ не надышла суровая зiма,
Бяроза цалкам голаю стаяла.

25.02.2000


3700     ГОРКАЯ ЦАНА

Мой мiлы! Без цябе душа балiць,
I сэрцу не знаходзiцца спакою,
Прыйдзi, каб я магла спакой здабыць,
I боль знiмi пяшчотнаю рукою.

Калi з табой – вакол мяне вясна,
Мне радасна, i я аб шчасцi мрою,
У спрэчкi вельмi горкая цана,
Навокал ўсё становiцца зiмою.

Сумую без цябе, калi адна,
Прыйдзi, чакаю вабнага iмгнення,
У спрэчцы, пэўна, ёсць мая вiна,
Я папрашу з пяшчотай выбачэння.

13.03.2000


3765     ПЯШЧОТАЙ ЗА ПЯШЧОТУ

Можна i пяшчотна, i ласкава,
Ды не паварушыцца язык,
Таму пачынаецца навала,
Шпiлькi падпускаць ён толькi звык.

Ды, калi душу хто моцна коле,
Доўжыцца руйнуючы працэс,
Аднаго уколу ўжо даволi,
Каб пачаўся абаронны стрэс.

Зброя вельмi моцная – пяшчота,
Як з пяшчотай словы гаварыць,
То пяшчотай адказаць ахвота,
Хочацца i песцiць, i любiць.

7.04.2000


3766     ЛЮБIЦЬ IНШАГА

Можна пра другога турбавацца,
Каб сябе пазбавiць ад тугi,
Але значна лепей намагацца,
Радасць ад турбот каб меў другi.

Можна гонар баранiць другога,
Нiзашто у крыўду не даваць,
Ды ў здабытак iншаму – нiчога,
Як яго бясконца абражаць.

Можна зрабiць iншаму заўвагу,
Для яго дабро заўжды чынiць,
Каб сабе згасiць у сэрцы прагу,
Не сябе, лепш iншага любiць.

7.04.2000


3868     СПЁКА

Цяплом ласкава сонца грэе,
Ды, калi вiльгацi няма,
Раслiна ссохне, закарэе,
Абараняць яе дарма.

Прыемна, нiбы цуд, пяшчота,
Ды шмат ў адносiнах абраз,
Бо не затулiш сiлай рота,
Каханне згубiцца праз час.

А ласкi хочацца бясконца,
Бо без яе душа балiць,
Хай у каханнi свецiць сонца,
Ды спёкай каб не спапялiць.

30.05.2000


3869     ДЫЯЛОГ

Каб разабрацца, дзе чые грахi,
Хто болей вiнаваты ў якiх справах,
Адзiн сляпы, другi, як пень, глухi,
Рашылi мiж сабой пачаць дыялог.

Гаворыць гучна, ўзрушана сляпы,
Глухi дэманстраваў сляпому фота,
У вынiку стамiлiсь ад журбы,
У душах утварылася маркота.

Адзiн другога зразумець не змог,
Бо думкi не ўдалося перайначыць,
Каб весцi канструктыўны дыялог,
Патрэбна добра чуць i зорка бачыць.

30.05.2000


3870     ГУЛЬНЯ

Вусаты кот гуляе з мышанём,
I поспехаў, i шчасця яму зычыць,
Для мышаня гульня горш, чым з агнём,
Што роўны дыялог iдзе, кот лiчыць.

Кот кажа, што з мышамi ён радня,
Бо мышы i каты заўжды з вусамi,
Ды, як захоча пiскнуць мышаня,
Кот жвава яго гладзiць кiпцюрамi.

Заўжды iдзе няроўная гульня,
Вялiкiя знiшчаюць сiлай малых,
Кот хоча, каб гульня была штодня
З дэмакратычнай назваю «Дыялог».

31.05.2000


3880     СНЕЖКА

Пакацiць калi з адхону снежку,
Як пакрыты снегам ўвесь абшар,
Пракладзе яна ў далiну сцежку,
Па якой збягае снежны шар.

Шар зрастае, аж гудзе далiна,
I няма ужо былой красы,
Коцiцца магутная лавiна,
Разбурае скалы i лясы.

Каб ад спрэчак не пазнаць нядолi,
Нават да зiмы калi ўжо звык,
Лепей снежку не кiдаць нiколi,
За зубамi патрымаць язык.

5.06.2000


3882     ДУХ I ЛIТАРА ЗАКОНУ

Як трэба пасвiць коз i бараноў,
Пастух для статка – гаспадар галоўны,
Даць кожнаму у змозе бiзуноў,
Але ўсё роўна будзе ён шаноўны.

Ды статак як складаецца з ваўкоў,
Змяняецца зусiм парадак звыклы,
Пастух ужо выказвае любоў,
Бо вострыя у iх, як брытва, iклы.

Адзiн i той жа вопытны пастух,
Ды моцныя не прызнаюць закону,
Для iх свая i лiтара, i дух,
Было раней так, будзе так да скону.

5.06.2000


3892     ПАДЗЯКА ЗА ШЧЫРАСЦЬ

Калi апынiшся у багне,
I адчуваеш – ты iзгой,
Адзiн руку табе працягне,
А iншы адштурхне нагой.

I сам бы вылез, не смяротна,
Але стамiўся ад пакут,
Ды вельмi на душы маркотна,
Не толькi ў багне чорны бруд.

Той для мяне, як нуль, нязначны,
Хто ад чужой бяды ўбаку,
Ды ад душы таму удзячны,
Хто шчыра працягнуў руку.

9.06.2000


3934     ПАГРОЗЫ АД ХМАР

Зноў чорныя хмары гуляюць у небе,
I дождж залiвае зямлю,
Не трэба дажджу болей стомленай глебе,
Бо вымачыць цалкам раллю.

А хмары iдуць без супынкi бясконца,
I вецер галосiць наўзрыд,
Даўно ўжо не бачна жаданага сонца,
Душу не хвалюе блакiт.

Здараюцца часам ў адносiнах хмары,
I выплакаць трэба шмат слёз,
Хай лепей заўсёды здзяйсняюцца мары,
Душы каб не зведаць пагроз.

3.07.2000


3941     НЕБЯСПЕКА

Мацнейшы хто, заўсёды той правы,
Ад гэтай сiлы iншым вынiк горкi,
Каса, як гiльяцiна, для травы,
А стрэльба небяспечна для вавёркi.

На бойнi прапануюць нож быку,
Для рыбы смерць – звычайная таптуха,
Ўсiх нiшчым, пападзе хто пад руку,
Слабым заўжды была ад моцных скруха.

Бясследна гiне ў шэразе падзей,
Хто вельмi кволы або чынам малы,
Ствараюць небяспеку для людзей
Мацнейшыя, з iх кожны – толькi правы.

5.07.2000


3950     РАНЫ НА СЭРЦЫ

Загояцца праз час старыя раны,
Ў сутычках вельмi розныя канцы,
Калi былi у зносiнах заганы,
На сэрцы пакiдаюць след рубцы.

Ў адносiнах шмат болю i атруты,
Навокал хамства, подласць i падман,
Таму няўмольна горкiя пакуты
Прыносяць безлiч непрыемных ран.

Хто мае вельмi тонкую натуру,
Не ў змозе гонар свой абаранiць,
Нiбы даспехi мець патрэбна скуру,
Каб радасна, без ран на сэрцы, жыць.

8.07.2000